장음표시 사용
61쪽
naturale λQuid ius gentium 'Eius drvisio
in primarium sEt secunda rium aeto Elem. Jur. Lib. I. Tit. II. gatur , aut naturale , A gentium dicitur, aut positivum . Sed hanc distinctionem veteres negligunt. f. 36. Naturale ex principiis Stoicorum 3. 18. definit Ulpianus , quod natura omnia animalia docuit L. i. f. dejus. jure prine. Insi. h. t. Stoicis enim tulte vivere erat, secundum naturam vivere. Natura iis erat vel hominibus eum brutis communis , vel illis propria. Ex communi ius naturae , ex propria ius gentium deri Ta
' Vnde diei nequit , Stoicos brutis tribui sie rationem. Alia omnia discimus ex Plutarch. de blIert. animal. Nec magis id iaciebant iureconsiliti L. i. f. 3. F. si quadr. t upo sec. dic. Cons. V. C. Rarb
rac. ad Pufendoris. Iur. Nat. ει Gent. Lib. i. cap. q. g. II. Nec tamen brutis nepabant facilitatem vivendi secundum naturam, eiusque leges, atque inde jus naturae illis cum humano genere commune esse adseverabant.
. q7. Quemadmodum ergo ius naturae omnibus animalibus, ita ius genitum solis hominibus inter se commune eli e docebant L. I. 3. 4. F. h. t. idque illis vel primaritim,
Vel secundarium erat , quam vi S haec , cabula artis veteres Ignorent. 3. 38. Primarium 'dicitur , quod naturalis ratio non natura communis , sed puopria hominibus,36. i ter homineae consiluit, apuu omnes peraeque cultoditur 3. a. sistit. h. t. L. I. pr. V. de adquir. rer.
3. 39. Secundarium , quod usu exigente, ninuis nec 'tatibus es introductum f. a. h. t. vel Dii Modestinus L. 'pen. f. dele A. SC. definit, quod necessitas consi
62쪽
t D. JHerili. Uariant. Cujac. Lib. I. cssp. I. Primarium . ergo absolutum , secundarium mpotheticum est. 3. 4o Ita veteres . Nobis , quos nemo Quid nobis Stoae, tamquam glebae, adscripsit., jus na-jus D t Riturale est jus ab ipso Deo generi humano per rectam rationem promulgatum. Ddi. ad Rom. II. II. . I. Jus gentium vero est ipsum jus Quid iusnδturale ' integrarum oentium negotiis, gςnxi qm di caussis adplicatum . Pufendorff. Lib. H. de Dr. Nat. Θ Gent. cap. 3. 3. 23.
uod & veteres quidam videntur agnovisse. Vid. L. Nit. pr. iunct. L. 14. f. de R. N. L. ro.' pr. f. de pr. ο post. L. 3 et . pr. ε depos. L. 84. g. de Ree. I. quos sequitur Imperator β. a. Insiit. de reri divis. νsi et iuris naturalis , quod appestatur jus genrium.
nique , quod per sacras litteras promulga-num positi xum , ex recta ratione sola non innote VVM scit , vel humano generi commune , vel
.genti Iudaicae proprium est , & hinc in universale , 3c particulare distingui solet. Ad prius referunt praecepta, Sc leges Gen. IX. 6. Leo. XUIII. oe XX. & similia. f.) Huic iuri divino opponitur huma- Ius humanum ij. a d quod & civile dicitur, & Caio num, vel ei. nostro est jus, qu)d quisque populus sbi con- Φὶς siluit, SV cujusque civitatis proprium es L. q. f.de just. 9 jur. κατ' εξοχ per excellentiam civile vocatur jus Romanum, vel Quirit iuri' , quemadmodum & Roma Raetεξοχ ρο , per excellentiam urbs dici solet j.
. . qq. Populus vero liber vel expresse si-Eius diviso
bi jus constituit, vel racite. Quid enim z
63쪽
22 Elem. Iur. Lib. I. Tit. II. interest', lustragio populus voluntatem - suam declaret, an rebus ipsis, &factisὶ L.
32. de legib. Unde disserentia juris scripti γρας ον , & non scripti αγρώιου 'f. 3. Ins. h. t. I. 6. f. i. si. de ius. iure.
' Si riptum Ar iureconsultis non estrin scripturam redactum , sed promulgatum, non scriptum, non promulgatum . Sequuntur ea in re Graecos , quibus γρα ων νομιους saepe non est Ieger scribere, sed, promuleare. Hinc Libanius Tom. I. p. 4 6. Lycurgum ait γρα 4αι νομους scripsisse teges : quum tamen testes ab eo latae in scripturam redactae non fuerint. Plutare h. in Lνcurgo p. Q. Et Plato , qui apud Lxertium itidem ius dividit in γεγραμμενον , καε in γααφον , scrorum , O non feriptum , hoc definit,
iuretidinem constitutum . Itaque diversa Atheniensium, & Lacedaemon. instituta potuerunt quidem oceasionem dedisse huic iuris partitioni , uti ait Imp. . io. Insit. h. t. quia Athenienses omnino jure scripto , Lacedaemonii non scripto usi sunt : Sed ' ' tunc alio sensu , puta grammatico , distinctio ista ccipitur . Occasionem ergo istae civitates dedere .partitioni iuris in oneπαν 8c ἄγγρατον, scriptum non 3 myrum , sed non illi aceeptioni harum vocum . quia ureconsulti utuntur.
Speeie, tua f- - - Iuris scripti species apud Roma.
xis scripti. nos ob mutatam subinde formam Reipublicae erant plures. Nam eo s. R. h.t,
reseruntur I. Leges , II. Plebiscita , III. SenatuVconfulta , IV. Principum placita , V. Magis tuum edilla, VI. Responsi prudentum , ' quae & strictissime jus eiυile dici solent L. 2. 3. 3. F. de orig. jur.
Atqui ius istud 'civile strictius aeceptum sina scripto υenire, & sne sicνipto in Iola prudentum interpretatione consistere dicitur L. a. f. s. ct f. ra. F. de oris. iur. Responsum cape. λγραοος non scripta haec iuris pars fuit . ratione originis , quia non promulgata , tacite in foro auctoritatem obtinuit., Post-
64쪽
Posteaquam vero illam eorpori juris insertam cum legibns reliquis publicavit Iustinianus , ε γρα pos ieripta esse coepit.
In eamdem sententiam definiri valetrus Civile , si Neapolitanum intelligas , quod proprium est Urbis, ac Regni Neap. idque duplex etiam est scriptum, ac non scriptum. Scriptum Ius sunt Neapolitanae Constitutiones, Capitula , Ritus, & Pragmaticae , quibus nunc adde novas illas legeS , quas complectitur Conventio habita inter BENEDICTUM PP. XIV. & CΑ-ROLUM Regem Neap. de qua sermo erit in De Jtir; illione omnium Judicum. Non scriptum sunt Neapolitanae Consuetudines , & quae cuiusque loci sunt pro 'priae. Quae leges scripti Juris nomine veniunt , ubique valent in hoc Regno , secus tamen non scriptum Jus. Vide, quae s. 72. h. Tit. sub)iciam . . 6. Iex est , quam Populus Romanus, Quid te
id est , Patricii, & Plebs conjunctim, qui& Quirites dicuntur senatorio magistratu
Sante, veluti consule, dictatore , tribuno militum cos. potest. decemviris , praetore,& quidem in comitiis olim curiatis L. 2.*.2. F. de o. I. postea centuriarum, Vel tri
buum suffragiis con lituit 3. 4. In l. h. .
triciis discreta plebeio magis tu rogante, Delati tribuno plebis in comitiis tantum tributis , & tribuum suffrasti is consiluit . . Inst. eou. Quibus plebiscitis quum initio t-neri nollent patricii , postea iis ea
65쪽
Quid sC3a 4 Elem. Iur. Lib. I. Tit. II. dem auctoritas data, ac ipsis legibus' per
legem primum Horatiam latam anno V. c. CCCIV. Liv. lib. 3. cap. s . deinde per Publiliam anno v. c. CCCCXIV. Liv. Lb. 8. cap. I 2. ac denique per Hortensiam anno v. c. CCCCLVI. L. a. f. 8.s . de Orig. Jur Celi. Lib. II. cap. R8.
- Vnde ex eo tempore & plebiscitae dici coepe runt I er, veluti lex Aquilia , lex Falcidia , Meonia , Cincia , &c.
f. 48. Senatusconsulta libera adhuc repu- . blica erant decreta senatus de rebuS amplissimi eius ordinis curae demandatis . Uid. Polyb. Hi l. lib. 6. e. 32. seqq. Posteaquam vero Tiberius eversurus antiquum leges ferendi morem comitia ex campetranstulerat in curiam, Tacit. lib. I. Ann. c. 13. non ambigebatur, Senatum ius facere posse L. 9. f. de Iegib. L. unis. C. de
Senatusc. ' Senatus consulta ergo libera republica ad euram aerarii , legationes , administrationem provinciarum , Cognitionem de maleficiis per Italiam admissis , triumphos , comitia , terias , supplicationes , aliaque huius generis pertinebant . Polybius ibidem. Sed non faciebant ius, nisi populi su ragiis probata , quod saepe factum novimus, Dionys . Halic. Lib. Io. p. 6 6. Alias populum
non tenebant, Liv. Lib. o. cap. g. Sed Senatum tan- tu in illius anni , tanduain πηαλδ α ματα κουρον ενιαυ- σιον συντα ασχυν , iustitiata unius anni , ut l-dem vocat Dionys. Lib. 9. D. 3ςs.f. 9. Quum erao senatus iam populum vel comitia repraesentaret f. 48. Senatu se consultum definiri poterit , quod sit jusa senatu , loco populi, ad orationem Principis, υel Consulis relationem consit&tum f. 3. Insi h. t. L. 2. f. 9. A. de O. I.
66쪽
Vocantur, jura orationibus Principum eona durarint.
situra L. 8. A. de transact. l. l. θ. in quib. ca s. pign. junct. L. 32. f. Io. f. pro foc. L. 6o. pr. V. de rit. nupt. post Antoninorum tempora paullatim ab usu recesserunt , postquam multo ante principes , in quos ius omne populus per legem regiam ' contulerat j. S. I l. h. t. constitutionibus, vel edictis suis iura novat sancire coeperant L. q. f. 6. D. de legation.
Lex illa regia , quae & lex imperii dicitur in
L. 3. C. detestam. nec non augustum priυilegium in L. Mu. g. I4. Cod. de eadue. toll. nil il aliud erat , quam complexio praerogatiυarum Imperatoribur δε- cretarum jub au Dicium imperii. Adeoque ea constitit variis SCtis paullatim faEt is in honorem Principum, de quibus plura diximus in antiqv. Rom.
f. 3 i. Gustitutiones huiusmodi sunt prin- Coniti tu Lipuis placita , quae , si hi volunt f. s. 'μ' In l. h. t. legis habent vigorem L. i. pr. E.
de cons. princ. 3, 3ῖ, Quum ergo illae a principis vo- Quotupli-luntate auctoritatem suam sortiantur: 3r ςyδ' PrInceps vero iis vel omnes cives velit obstringere, vel quibusdam extra ordinhmaliquid aut indulgere , aut imponere, prio reS UOCanrur Ameres s , quales sunt rescrip-ra , decreta , edicta, posteriores speciales, quales lunt priυilegi et, quae ad exemplum non trahuntur ' 3. 6. Ins. h. t. L. I. f. I. σ2. D. de cons. princ.' Hac sola ratione privilegia vocantur constitu tiones speciales. Nam alioquin, & ea maxime favorabilia, omnes obligant A ea enus ne eum , qui primvilegium impetravit , in ejusdem exercitio turben , vel impediant.
67쪽
26 Elem. Iur. Lib. I. Titi II. Rescripta f. 33. Rescriptis princeps vel ad libel- eorumquς los , seu partium , vel ad con- . . ' i' ' sui lationes magistratuum, vel ad desideria universitatum respondet L i9. f. q. si locat. ι. 3. g. r. A. de tesib. quorum ista adnotationes , seu subnotationes, illae episeolae , haec sanctiones pragmaticae dicuntur L. 6. 7.
ctigal. Deeteta. 3. 34. Decreta dat imperator, dum caussa inter partes cognita sive sententiam fert, sive de plano interloquitur L. I. 3. I. fn. E. de consit. princ. L. ult. pr. Cod. de
Edim. q. ue . Edielis denicue Princeps motu proprio Ius novym ad universorum civium utilitatem eonstituit L. i. f. t 6 de cons. Pν. Unde ab edictiς facile distinguas m i data, quae & ipsa motu principis proprio, sed ad certas tantum per sonas diriguntur
L. I. C. de mandat. princ. maxime ad magistratus provinciales. Jac. Gothose. ad L. un. C. Theod. de mandat. princip. pag. 28.
Tom. I. Videntur primo Imperatores ea , quae Senatus,ad orationem Prine ipis decreverat , edictis publicasse. V. C. Burmann. de Vectigal. Pop. Roman. c.6ap R. 113. Maran. PararitI. pag. Ir4. postga , firmata . satis auctoritate sita , etiam inconsulto Senatu ,
quid pro lege futurum sit , edicere paullatim Car- . pisse.
An restri' g. 36. Quum ergo hae Principum consti- .. i. ' ' utioneS generales legis habeant vigorem, si princeps velit g. 3 i. consequens est, I. ut rescripta non faciant ius , si preces Veritate haud nitantur L. n. C. de diversPrincip. refcrist. vel si Princeps non subscripserit,
68쪽
pserit, vel si dies , & consul desit L. 3. Ο
q. C. eod. vel si aut in Reip. detrimentum, aut in praejudicium juris , tertio quaesiti, i tendant L. 3. L. 7. C. de precib. I . offL. 6. C. Si contra jus, vel util. pubi. g. 37. Ex eodem consequitur II. ut de-An decretia creta ius tantum faciant inter partes L. 2. C. de lem consit. nisi princeps iis vel Jus obscurum, & ambiguum interpretetur L. I 2. f..I. C. eod. vel id decretum ad similes species proserri diserte jubeat L. a.
f. 38. Denique inde fluit ΙΙΙ. sola Edi An edicta eta ' proprie 1us facere, & pro lege esse. Unde & leges edicitates perpetuae , Vel in
perpetuum valiturae dicuntur L. 6. C. defeci nupt. L. 2. C. ubι quis de curial. Vel cohon. . L. 6. C. de diυem. pr. urb. itemque episeolae generales L. I. 3. a. ff. de fugit. Sacra Leger . υ. 48. An.' Da res sese habet , si' constitutiones in se eonsiderentur. Nam quatenus rescripta , & decreta veterum Imperatorum aeque ae edicta in foro sensim auctoritatem obtinuerunt , & demum a Iustiniano corpori iuris inserta sunt , eatenus & ipsa ius facere , di pro lege esse dicuntur.3.. 39. Constitutionibus generalibus op- PHWileaia ponuntur spebiales *. 32. quae & privilema , quali priis leges, adpellantur. Gell.
S. 6o. Privilegia ergo sunt consitutioues, Quid finit
quibus fimperans vel ob meritum aliquid in-ι iniger, vel poenam irrogat extra ordinem, 'At tamen ad exemplum non trahantur
Ab his ergo privilegiis recte accuratiores di-itinguunt be aeficia legis cum generalia, veluti restitu-
69쪽
28 Elem. Jur. Lib. I. Tit. II.tionis in interrum , inventarii , ordinis , divisionis , tum specialia quihusdam hominum generibus, ut mulieribus , studiosis , filco , collegiis , ct corporibus data , quae & nonnunquam iura singularia, ct improprie priυilegia adpellantur. Cuiac. Obserυ.
Ea vel odio- i. Proinde privilegia vel odiosa sunt,
sa. vel favo- quibuF poena extra ordinem major , qua n lerabilia . ge definita , insigitur , ' vel favorabilia , quibus ob merita aliquid indulgetur f. bo. 6. Inse. h. t.' Illa testibus XII. Tabularum vetita. Cic. pro domo cap. 18. Saepe tamen irrogata sunt a Tribunis tui bulentis, Cic. pro donio cap. x . S. postea a Principibus L. a. fin. g. de his , qui sui υel alieni iuri L. 28. 9. 3. de paen. L. ult. i. si quir a par. maraum. Quum vero ea bonus Princeps vix irroget , multo minus Iudicem nec mitiorem , nec severiorem lege esse decet, quia privilegia sunt constitutiones solius Principis f. oo. L. 8. q. a. c. ad L. Iul. de υi pubI.:s priv. Vnde non excusanda Galbae adhuc Proconlatis severitas , de qua Sueton. in Galba c. q.
62. Eadem privilegia vel personae tri- Nec non buuntur , vel caussae. Illa personalia , haec vel pςxs0Π is diua dicuntur Doctoribus. Illa cum Per νς -δμ' η ' sona expirant , nisi quod moribus hodier
nis nonnunquam, &.viduis mortuo marito conceduntur , haec ad heredes' transeunt L.3. 3. I sfde cens. L. I96. q. de res urig. 63. Quum ergo privilegia sint constitutiones s 3. 6o.) coniequens est , I. ut ea Pith; lestia selus imperans concedat ΙΙ. ut ea conce- solus impe-dendi jus non sit magistratibus )rans conce- III. ut eiusdem imperantis sit, ita tuere, dix quem modum esse velit sui beneficii L. I9i. F. de reg. iis. culinon opponenda L. 3. f. de conli. princ. Ius Neapo- Haud infrequens fuit apud Ro nanos pri
70쪽
pub. Romanae tempora attendas, oportuisse compertum habe , cives de Rep. bene merentissimos peculiari aliqua dignitate decorare. Huiusmodi Privilegiorum ratio habenda , dum legitur, Magistratibus nonnullis datum dignitatis susceptae perpetuum nomen praeserre, & aliis vel quid permissum, quod leges vetarent. Ad rem Gellius Mel.Attic. X. 2o. Lex, inquit, es generale jussum Populi , aut Pleris rogante Magistratu. Ea definitio se probe facta 6l neque de Imperio Cn. Pompeii , neque de reditu M. Ciceronis , neque de caede P. Clodii quaesis, neqsse
alia id genus Populi , Plebis De jusa leges vocari possunt. Non sunt enim generalia jussa , neque de universis civibus , sed de singulis concepta . si uocirca Pi Ritelia potius vocari debent, quia Ueteres Priva dixerunt,
quae nos 1ingula dicimus. Uerum in hoc Regno Neap. frequentissima Privilegia suere , quae a Regibus nostris lubenter concessa , ut Subditorum animi eo magis ad fidem servandam componerentur , quam ceteroqui sarctam tectam semper, uri parerar, majores nostri erga suos Principes servarunt. In his tamen donaudis potior profectosuit habita rario eorum, qui Feuda posside bant, etenim opus suit prospicere prae ceteris iis, quorum erat Imperii Jura non pro ossicio tantum , sed etiam pro dignitate tueri , ac custodire. At quoniam maxima traus hac in re oborta, ex eo sic. quod salia Privilegia nonnulli producere caeperunt , ut sua commoda facerent , ac sibi tribue