장음표시 사용
81쪽
4o Elem. Itir. Lib. I. Tit. II.
bus, quippe quae nonnisi iis patebant, quI-hus ad manus erant vel Codices, quos in suis Tabulariis Curiae Neap. confervant, ubi
quae ad rem suam pertinent , descripta , vel Scripturae illae , quibus adjecta pacta ejusmodi consuetudinibus probata. Verum hodie facile tibi erit eas perlegere, modo a deas Jacobum Anellum de Bottis , qui
primus omnium commodo studiosorum Juris Consuettidinarii singulas consuetudines, si vel Ius, Nobilium virorum Curiae Capuanae, Nidi, ac procerum, & Magnarum ex antiquis membranis hinc & inde corrasas edidit, easque subiecit Napodani Commentario ad Consuetudinem Ii quis, vel si qua De Successionib. ab intesato. At equidem earum capita pro instituto meo suis locis recensebo.., f. 73. Quum vero tot species iuris scri- hi θε es ii ' pii ex mutata subinde Reip. Romanae se iis seripti ma natae sint cy. 43. sacile patet U. eas species sinit hodie sere extra usum esse. Hodie itaque
lex est praeceptum commune fummi Imperantis , obligans cives, 'ut ad ejus normam afliones suas componant.
Ius Neap, Eamdem legis definitionem , quam
litanum. exhibet Het neccius , probato . Etenim
in hoc Regno vel a Rogerio Norimando usque Regum nostrorum placita Le-. ges sunt , quae nos omnino obligant , uti & nostros maiores obligarunt. Itaque cum lex apud nos quoque habenda sit princeptum fummi Imperantis obligans eises, ux
82쪽
De Jure Nat. Gent. o Civili . 4rad 6Ηs normam assiones suas componant, fit, ut quovis modo Rex Neapolitanus, quidquid velit, statuat , pro lege sit . Non est, cur plaustris citationum ad hanc rem robandam utar, cum Regia potestas, quae tu apud nos valere caepit , id sibi proprium habeat. Et quamvis Regnum Nea- Polit. Feudatarios habeat , quibus Jurisdictionem exercere datum est, tamen hi futiquoque in ceteris Regnis receptum est, in quibus Feudalia jura invaluerunt J subditorum numero censendi sunt, ac tantum
peculiare habent, dignitates nonnullas praeferre , & Juribus illis frui , quibus ex Privilegiis Regum nostrorum condecorati. Id probatum saris est apud Historicos rerum Feudalium, Struvium, Strichium, aliosque, susissimeque confirmatum a nostratibus , inter quos maximi habe Capiblancum , Montanum , & De Ponte.
f. . Ceterum omne jus vel ad persena vel ad res, vel ad act3ones pertinet uις res , actio.
Inst. h. t. Vnde jam hoc libro primo de ne, ' jure personarum, libro secundo, tertio, &initio quarti de iure rerum , libri quarti capite texto, ac sequentibus de jure actionum agitur.
Adverte , Personarum , Rerum , atque lus N pq Actionum ea iura tantum recenseri ab 'Hei neccio, quae privatam Subditorum utilitatem constituunt; quandoquidem privati Iuris solum partes explicare Triboniano, i Theophilo , & Dorotheo placuit . Hinc
83쪽
42 Elem. Iur. Lib. I. Tit. III.
capita ea Iuris Neap. equidem pedetentim subnectam , quae ad idem jus pertinent. Habebis tamen a me opusculum , uti supra indicavi, quo partes luris Publici Neap.
f. 73. Oino persona in jure maxime
differunt ... Homo est cuicumque mens ratione pr edita in corpore humano .contigit . Perysint est homo cum statu quodam consideratus.
f. 76. Statui est.qualitas cuius ratione homines diverso iure utuntur , isque est vel naturalis , vel civilis , qui iterum in statum libertatis , eluitatis , o familiae dispescitur L. tili. F. de cap. minut. Certis simum ergo iuris axioma est : Quicumque nullo horum trium saluum gaudet , iure Romano non persona , sed res habetur . ff. 73-J
3.77. Servus itaque est homo f f. s. J est
etiam persona , quatenus cum statu naturali consideratur L. et r. pr. f. de reg. jur. 3.76. J sed ratione status civilis est απρο- σω . I in , non es persona , Theoph, pr. s iit. de sipui. se . personam legibus non habens, Cassiodor. lib. 6. Var. cap. 8. TeS man cipi, Ulpian. Fragm. tit. I9. f. a. inter res quae in fundo sunt , comprehensuS L. 32. f. a. ff. de texat. r. sne castite 3. 4. instit. de cap. demιn. immo pro nullo , & mortuo habendus L. 32. σ ao9. ff. de reg. jur. quia nec statu familiae . nec civitatis , nec ii
84쪽
3. 78. Ad priorem ergo personae notio-Prima peris nem , & statum libertatis pertinet j. 6. 'n rum di- prima personarum partitio in liberos , &yy ' fri , , & illorum subdiviso in ingenuos,& libertinos pr. f. 3. in s. h. t. f. 79. Liberi a libertate , fervi a feres,u- id liberte dicuntur. Illa est naturalis facultas ejus, til , di ser quod cuique facere libet, nisi quid vi, aut V in V k jure prohibeatur j. I. inys. t. Haec contra constitutio juris gentium D secundarii 3. 39. Jquis dominis alieno contra naturam subjicitur ' β. a. in l. h. t.' Vtraque haec definitio & antiqua , & Stoica
est f. 18. Quemadmodum enim Stoicis omnes homines natura liberi erant , adeoque servitus naturae repugnare videbatur, Meri II. Oferv. lib. r. cap. 1 f. ita & idem sentiebant iureconsulti L. . de iust. θ' it r. L. 22. g. de R. I. Servitutis vero definitio totidem pene verbis apud Stoicos legitur . Vide Arrian. DE. Epictet. lib. 2. cap. r. ρο ιι b. q. cap. I. Simplic. Commentar. ad Epictet. Enchir. eap. a. Perl. Sat. a. & ibi Casaub.
8 o. Et sane a nud Romanos servitus servi tuuideo quoque contra naturam esse Videba eur contratur, quod esset conditio , qua homo perin naturam3sona esse desinebat , & in classem rerum redigebatur f. 76. 77. J3. 81. Servi vero aut nascuntur , aut seret vel fiunt . Nascuntur ex ancillis nostris f. q. nascuntur
inse. h. t. quia servi sunt res f f. p. J & ex ex auctilis. iuris principiis foetus , tanquam accessio UentriS , aa dominum ventris pertinet f. 19. Instit. de rer. div. L. 9. F. de adq. ren
. f. 82. Fiunt servi vel ex jlire Seuttam, vel su vel ex jure cicilli . Ex jure feratiHm per iure sienia captivitatem , unde fervi dicti, quasi ser tium captis Vati' mancipia , quasi in anucapta 3. q. Insi. Vit*t h. i. ' Ety-
85쪽
44 Elam. Iur. Lb. I. Tit. III.
Etymologia vere Stoica. MIebant enim stoiei rumque exemplo iureconsulti Ioeo etymologiarum grammati earum allusiones quasdam , satis aliquando contortas dare. Talis est etymologia testamenti pr. Inst. de testam. ord. mutui L. a. ἔ.a. ε de eb. evia. peculii L. f. 6. 3. de pecul. redhibitionis L. a I. pr. ε de AEdu. edict. divortii L. a. F. de dia' vort. Cons de iureeonsultorum etymologiis Scip. Gentil. Origines, Menag. amaen. iur. civ. cap. 39. R Car. Andr. Dulcer. V. C. de Laris. M. p.' as. 7. Φ6 a. '
' Iure civili f. 83. Ex jure civili Iustinianeo ' in
in P n poenam servi sunt I. maiores XX. annis ,
qui se pretii participandi caussa venumdari passi sufit 3. 4. Inse. h. t. II. liberti ingrati
adversus patronum 3. I. Inst. de cap. dem. L. un. C. de iurat. lib.
Antiquo enim iure etiam servi fiebant III qui censum, vel militiam subterfugerant, Cie. pro C ein. cap. 34. IV. ad supplicium capitale damnati. vel sera i poenae β. 3. Institur. quis. mod. ivr patr. potis solυ. V. mulieres liberae servorum alienorum amore bacchantes ex SC. Claudiano, VI. qui ab alio adserti , praestitaque cautione per edictum etitati , intra annum se naud stiterant . Sed census.& militia lecta tempore Iustiniani pridem ab usu reeesserant : servitutem poenae , quod ad favorem, S suecessionem cognatorum attinet , ipse sustulit
- . . inesci*- 8 . QVia e personis res fiebant stitis dis. f, 8o. recte sane dicitur , nullam eaterenti . nus in eorum statu esse differentiam *. 3.
Ins. h. t. quamvis negari nequeat, Varia eorum officia , variosque ordines occurre-
re, & alium servum altero liberalius lis bitum , immo & paullo tolerabiliorem suisse conditionem sata liberorum , qui
86쪽
De Iure persimarum. 43Bertatem habebant L. 9. β. de Ilatκ lib. &adscriptitiorum , colonorumque L. 2. L. q. C. Ae agris. cens & ibi Culac. μυ. I 62. cap. 3-
De Ingenuis primum, tum de Servis, Neam. ac Libertinis plura , ac sortasse plusquam litanum. oeortebat, deuit Tribonianus , cuius Ue stigia sequi Heineccius debuit. At equidem puto, ne te implicem, rei meae recte satisfacturum , si ad ultimum conferam, quidquid Iure nostro de IngenuiS, SerViS, - γac Libertinis peculiare occurrit. Quamobrem nunC persequere mecum ea , quae ex Iure . . civili hac in re repetenda sunt usque adealcem Tituli VIII. huius Libri, cui prο- secto subjiciam, quae de Servis, ac Liberis hominibus Ius Neapolitanum complectitur. f. 85. Ceterum Germanicae originis gen An servitustes semper haec principia ignorarunt. Ta hodie abes iacit. de mor. Germ. cap. 23. Hinc servos tR.
quidem habebant . & hodie num passim
habent homines proprios , sed eos non reSesse , iudicant, verum personas gaudenteS iure connubis, contractuum, & resta menti factionis , nisi quod glebae , vel fundo
adscripti cum iundo venduntur , domi nisque operas, & censum debent, necnon iquidusdam locis certam pecuniaria pro libertate matrimonii, & praecipuum ex he reditate, veluti optimum caput, optimaS exuvias &c. Uid. Harprechti tract. de iure mortuarii , & potgiesseri tract. de satu , conssi se . in siermania . Er hactenus serviunt: Reliqua sibi adquirunt. ' θ. 86.
87쪽
46 Elem. Jne. Lib. I Tit. m. Servi in s. 86. Hi quoque vel nascuntur , Vel niseuntue , fiuyx v si uiur ex ancillis , -funt non& fiunt . ' quidem per captivitatem , sed a Iibi per addictionem voluntariam alibi per nuptias cum aliena ancill , alibi per solam habitationem, domiciliumque iis locis constitutum , ubi valet ad gium : Aer servos reddit , die iussit machi e gen , veluti in Algovia Sue viae tractu . Uid. Hert. & Thomas. Dissere. de Homin. propr. Potgitis.
Tr. cit. Confer quoque Elem. nosnJur. Germ.
lib. I. rit. i. Liberi ho- . f. 87. Haec de ferυis His oppositi libe-min's Vol is , quum in ingenuos , & libertinos distin-
libertini. gVδnxur ij. 78.J de illis titulo IV. de hi,
Ingenui un- f. 88. T Menui , qui & καα' εξο ην dedicti a peν excelleηtiam , tiberi dicuntur' a gignendo nomen habent, quasi ruibus ingenita est ' libertas , vel , ut Isior. lib. 9. ori c. q. euasi qui in genere habent libertatem , non in fasto.
Exemplum est in L. 4. f. da javi. S iure, ubi Vlpianus invicem opponit liberos ,1ενωos, ct tertium genus libertos . Quae observatio prodest ad textus aliquot paullo difficiliores explicandos , e. g. L. a. pr. C. Theod de ιiherais exus a.
Quin m 89. Ingenuus itaque est , qui satim I x' ut natus est , liber es pr. IV. h. t. Akioma d. . f 9O- Qjiurn Vero ad natales hie respi-
ingenuitate. ciatur, favore fingenuitatis invaluit axi ma : ingentius est , quicumque es natus ematre , qtiae Vel tempore conceptionis , vel partus , vel 'intermedio , dum uterum sust,
88쪽
De Ingenuis. 47 saltim per momentum Iibera fuit , di t. pr. Ins. h. t. f. 9 I. Ex quo consequitur I. ut ingenuuS nascatur ex parentibus libertinis. II. necnon qui ex libera, & servo. III. item vulgo quaesitus , si mater sit mulier libera. IU. ut non officiat ingenuitati manumissio , si quis ingenuus natus injuste in servitutem detrusus fuerit j. . . In se. h.
r. e. g. a latronibus captus L. II. pr. β. grii
testam. fac. post. U. Ut liberi , olim per
mittente iure vetere a patre venumdati, vel nogae dediti, nec non obaerati, addi
cti creditoribus , posteaque manum illi , non libertini sint, sed ingenui. Quincti
Quamvis enim alias liberi sequantur conditionem patris , id tamen non procedit extra nuptias, quia sine iis pater non intelligitur . Vnde extra matrimonium conditio matris spectatur L. I s. g. de satu homin.
β. 02. An quis statim , ut natus est ,
liber fuerit , facti quaestio est, super quibus facti quaestionibus quum jusjuran
dum & res judicata pro veritate habeantur L. 2o7. ff. de reg. Furi L. S. C. de reb. ered. Consequens est , VI. ut & libertinus habeatur ingenuus, si sententia iudicis ingenuus pronunciatus L. 23. A. de statu hom. necnon VII. si deserente patrono iuravit, se ingenuum esse L. go. β. q. f. de jurejur. Quod ad statum Ingenuorum attinet , ea de re plura diximus in Elem. Jur. Geo
Ian. I. 3 Consectaria de ingenuis a nativitate
De ingenuis ob iusiurandum , vel rem tu
89쪽
LI his oppositi sunt , qui eπ Iu sta servitute g. yr. IV. manumissi funi
- Libeet n. dievntur ratione status, liberti in re- Iatione ad patronos. Illi sunt ἀπελουσι , manu. mus , hi ἀ- -υμοι , de mamramissorum ordina . Vide Mur. Uall. lib. 4. Eleg. Latin. Li N. cap. 1. Olim tamen libertus erat manumissiis , libertinus
e libario natus. Sueton. clared. cap. 2Φ.
Manumis' L ρ . Manumissio est ab manu datis pr. hi ib. Infr. h. t. muus autem potestatem denotat in iure nostro , ut & olim veteribus. Uid. Uυ. lib. 34. ii. Quum enim servi essent res β. 77.) dubium non erat, quin domini dominio suo se abdicare , adeoque servis libertatem reddere possent. Modi ma- 93. Modi manumittendi veteres , &.. . ...ti sollemnes erant census , testamentum, -- solleme, . dias, Cic. in Top. cap. a. Ulpian. Fragm.' tit. I. . 8. Sed quum census lustralis iam . . a Vespasiani temporibus ab usu recessisset, Censorin. de die nai. e. 38. nisi quod eum longo intervallo interiecto repetierat Decius , Trebell. Poll. in Valerian. Constantinus M. in ejus locum substituit manu- . . . missionem in Sacrofanctis Melesiae L. L set. C. de his qui in n. Eccles quae solae restant ex tribus constitutionibus , quas eum in hanc rem edidisse tradit Soetom. f. Eccl. lib. I. cap. 9. Hinc , omissio cen
90쪽
De Libertinis. 4'su , hunc tantum modum reliquis accenset Iustinianus β. inst. h. t. f. 96. Modi novi , & minus sollemnes Modi novi, erant plures , ' veluti per episeolam , in- ct minus
ter amicos f. I. instit. h. t. per conυiυium, iQil amo. Cai. inst. lib. I. rit. I. 3. II. per nomina
rionem filii j. I a. inst. de adopt.' Cave enim existimes , hos solos fuisse . Liberae enim v. c. fiebant ancillae , quas dominus matronali habitu ornaverat. Liberi credebantur servi, qui volente domino tabulas signaverant , Quincti l . . Deci. 34I. 342. vel quos dominus domi dextra prehensos circumegerat, Appian. de bello ciυ. ιών. r. Sic puerum liberum iudicatum novimus , cui bul Iam , & praetextam togam in posuerant venalicii, Sueton. de cIari.Rhet. cap. I. Cons. Merili. Obsermtib. 7. cap. I
F. 97. Per censim lustralem liberabantur servi , qui nomen suum in censum , iussu lustra
domini , conserebant. Ulp. Fragm. tit. I. lem. 3. 8. ac deinde intererant lustro . Cic. de Orat. lib. I. cap. go. Fragm. e Veteri Ju-xisc. g. I . apud Cl. Schulting. juri p. amtiq. antei tin. p. 8o9. Sed hic modus jam Iustiniani tempore pridem ab usu recesserat g. 93. H. f. 98. In sacro nilis Ecclesiis liberabant In sacro semos , qui die imprimis Paschali Gre-ris Ecclegor. Nyssen. Orat. II. de Refurr. Cfrisii l. 7. C. de fer. sub adspectu plebis , ad si stentibus Christianorum Antistitibus, ita manumittebant , ut propter facti memoriam vice actorum recitaretur libellus sollemnis , vel scriptura , in qua ipsi vice testium signarent L 1. C. de his, oui in SS.
Eccles Cons. Iac. Gothose. ad l. un. Cod. Theod. lib. ..tit. 7. p. 333. Tom. I,