장음표시 사용
71쪽
Isidorus in extremo epistolae praestantius, desciueste vocat, cum prius illud philosophis quoq; tribuat . qui rebus tristibus4 asperis pacate ustinendis, ac perferendis, nociquidem a Deo immoris talent incrcedem sed ab hominibus inanem gloriam, qua optimus quisque maxime ducitur, ex ectabant, do captabant Iolephus in AEgypto quibus non benefactis malignitatem in se uatrum
tuorum remunera uic massuetiitimus ille David Saulo perniciem extremam sibi molienti nonna pepercit Prioris generis inter externos inligite exemplum est Socrates, qui in Xantippen iram. mulierem morosim, &jurgiosam admodum, sese conuiciis onerantem dc pro epilogo urina defene uini perfundentem iocatus dixit: Audiebam tonitrua, exspectabam quae secuta est pluuia Praedicandi praeterea sunt, 'in condonant iniurias quamuis veniam non postentibus,&Jam O .mnem carunt nemoriam obliuione sempiterna delent . qualem in Ligarianae ommemorat luliuni Cmarein M. Iullius, nihil eum obliuisici solere, nisi iniurias.
psumus animo misist tranquillitas arbiter ineunda pacis cuius annum exultantra, tu tumultVariae emitati neste contrahunt, conuuiescunt AmmisiqCiisdem vis ad iram propendentem edulrat, ac praemollit psalmus, fraeno temperantiae coercet eam, quae adesthenem lasciuiam demergit Psalmus amicitiae est conciallata , modi sidentium pagis inter hostes constabiliendae sequester. Psalmus est pi os ligandis daemonibus , ac depellendis quoddam amuletum, o gelicat tutelae conciliator, scutum securitatis inter timores no aut nos diurnorum requies la horum, infantium tutelaris protectio con sistentium in aetatis flore decus,vi ornamentum, senum solatium. Dehique mundus est mulietibus exornandis opportunissimus. Psalmo sequestri, velut paratio illae ineoluntur solitudines. Fotenses strepitus moderatur psalmus, ac temperat incipientibus erudiri primum elementaris inst tutio est psalmus, proficientibus augmentum, persectis suffulciendis stabile firma. mentum. Vox est Ecclesiae psalmus Hic dies festos illustriores reddit, ae perfundit et udio, cum tristitiam alioqui operetur sed quae secundum Delim est De corde e illi lapideo elicit lacrymas Psalmus opus est angelorum, caeleltis illis Reipub. in Loraramine proposita lanctio, spirituale thymiama. O inventum admirabile, ae sapicias doctoetis, qui excogitauit, quo pacto una, eademque opera ipsi melicos can- Ius emodularemur,4 doctrinam animae salutatem condisceremus. Quid porro hine non possis edoceri non fortitudinis magniticentiam non exactam seueritatem imstitiae non temperantiam vel ipso aspectu venerabilem' non absolutam perfecti, Dem prudentia, non pCenitentiae formul non modum patientiae' non denique q .l l quid poIlls dicere de genere honorum Pin hoc sane reconditus est Theologiaethclaurus. Hic repetias de Christi aduentu oraculum comminationem judici j, resurrectionis spem, terrorem intentat supplicii, gloriae pronaimionem, reuelationem mysteriorum in pnimorum libro perinde ac in amplissimo quopiam, dominmuni promptuario nihil non bonorum reconditum est, &c.
Nuclus liuinari in cripturamini albe vel rerum inaximarum multitudine, varietate vel myiteriolum copia, Sc cognitudine. vel usus latitudine, vel caelesti quadam voluptate, qua periar Indcrc, c irrigare antinos consueuit eum Psalmorum, seu Hymnorum Dauidicorum libro est compara dus Haec omnia tam multos is canctitate, o dod rina eminentes viros ad enarrati ianes, commentarios in cum elaborandos imit illit, ut ex l=licatores, dc interpretes nultu 3 pluris ut adeptus. Inliis vetustiores sunt de Graecis Basilius, Athanasius, Eulebiu Caesariensis, Them
72쪽
doretus, Nyllinus De Latinis Hieronymus Ambrosius, Augusinus Gregorius M. Pr die auit psalmos in lignite, ut vidisti, Basilius. Praediearunt item amplissime Chrysostomus Homil. s. de Poenitentia, ambro lius praefat. in eosdem Sed hanc praedicationem initituto nostro luis cereia, censui siue autem Dauidem psalmi omnes auctorem, desinuentorem habent, siue pars ab aliis est compolita, omnes ad unum piritus sancti atauu sunt compositi, laevis dictata ab uniuersa Eeiaclesia creduntur: ita, ut qui primi eos prodiderunt, eortim linguae calamus suetant Scribae eiscite scriberru, psalm Plures Dauidi omnes adscribunt. Nec vero Saluator ipse, nec alij quiuis, nee vota demum Ecclesia cum quippiam ex eis adducit, alium quam Daludem auctorem nominare . solet . Metro conscriptos, laquidem vario genere, ut alisquidam libri lacri, multi celebres icti p4tores, hebraice docti contendunt de quo nos nihil artirmare possumus quidcidioma, dc, si quaelii Hebraeorum poesin ignoramus. Videnda longiuscula, dc accurata super hac quaestione disputatio Ioannis Lormi nostra Tom. t. Commentariorum uberrimorum in psalmos, Protegomenon, seu praefat. ea Λugullinus epist. D 3 nescire se fatetur quibus numeris versus Davidici conastent, certis tamen nutneris eo altare se credere illis qui linguam hebraeam probe calleatit quoniam vir ille sanctus: David puta hamauerit Mulicam piam 4 in id studium nos magis quam ullus alius
ctus, desutilitates ingentes quas ij consequuntur, qui eos qua decet reuerentia, attentione. Si pietate an uni recitant Qui tanti tructus merito non mediocrem illorum recitandorum in ediscendorum, de quotidie usurpandorum studium, ac desiderium excitare deberent. Non enim solum Clem eis, de Sacerdotibus, sed Christianis omnibus scripti,ae proposim sunt. Nullae precationes tam sanctae tam piae tam graues, tam etsi caces tam etiam, si hoc quaerimus, cur autem non quaeramus t castis me nistibus dulce abut quodi ple Dauid de eloqui js diuinis cecinit, psalm Ii8. Quam dulcia faucibιώ-- eloquia tua seper netorι meo hoc verissimi de psalmis eius vlurpari queat. E corde quamuis apiis deo laerymas eliciunt, ut in contextu allerit Balilius. NON FORT Tu D. M A GNI FI CE N T. PQuaniata eruditio lateat in psalmis, deinceps usq; ad finem Theorematis ostendit. Quatuor virtutes, quae Cardinales dicuntur, siue quia caeteras in se cohibent: sue quia caeterata ijs dependetu siue quia praecipuae sunt, fortitudo, justitia, temperantia prudentia, in hae tanquam Schola distuntu . Adde poenitentiam, adde patientiam Quid multa' bona omnia, ad salutem scilicet pariendam accommcidata IN HOC RECONO THEOLOGIAE THEsAu Rus J nocet mysteria dcareana fidei Christianae inclusa elle psalmis, Deum nempe caesuin terram procreasse cuius nutuae prouidenistia rebushQmanis consulatur nihil a nobis actitari, dici, cogitari posse, quod ille non videatri ab omni uagitio,&scelere ab uinendum, cum ad eius triburrat post obitum de toto vitae huius cursu reddenda sit ratio Eundem homines virtuti, aereligioni deditos per diuersa plerumq; incommoda, simiserandas calamitates ad aeternam, ac beatam vitam deducere contra, improbis, de sceleis ratis vitae huius prospera omnia ad breue tempus dilargirici cruciatus autem eos consequentes ista
sempiternos. Haec Ic his consimilia nunquid in Theologiae Christianae thesauris teposita non sunt
Cap. XI. Thi eiusdem Orat . in XL.
OSanctum chorum o sacrum ordinem, o cuneum inexpugnabilem, o commum
nes generis humani custodes, optimi curarum s ij, precum , ac votorum inuicem si stragatores egati apud Deum potentiva mi astra mundi flores Ecesesiarum. Uos non terra contexit, sed caelum recepit Apertae sunt vobis paradisi portae. Dignuprosccto exercitibus angelorum, Patriarchis, dc Prophetis,&c justis omnibus spectae lum Vita aetate florentes, ac pares, vitam alacriter despicientes, supra parentes, ac filios Deum amantes,in ipso vitae flore existentes, temporariam hanc vitam contemplerunt. Vt in membris suis Deum reciperent,rnundo simul, & angelis, He hominibus spectae ulum facti. Cestos erexerunt, dubios in fide confit marunt, piis desiderium
auxerunt, unum omnino pro pietate trophaeum omnes erigentes, una iustitiae coro δna ornati fuere naesu Cliristo, Domino nostro, in c.
Septimo Idus Mariij, id est die nono eiusdem mentis, apud Sebasten urbem Armeniae minoris. sub Licinio Imp. Praeside Agricolao quadraginta milites Cappadoces, post vincula, aeterrimos arcetes, just uerberatasi ila contina lapidibra facies, nudi in gelidum stagnum missi sunt, ae deinis Fnun - a degductis
73쪽
de educti Racilis eruribus in rogum iniecti pro Christo perierunt. Eorum historiam conscripsit Meiataphrastes, laudas celebrant praeter Basilium, Greg. Nyllen & Ephraim Surus Obserua apud Tertullian de Cyprianu martyres appellari non eos duntaxat, qui suppliciis, o torinentis mact.ui sui ἀpto Christo sed eos quoq; qui nulla cruciamentorum atrocitatem Oli metus confessi sine con
stantillime perstiterunt,aut carcere detenti,aut iam dimilli iliueti l. cn ut torquerenturitu uia Maris
tyrum memoriam laeta sollemnitate colenda censet Naraana. Orat in Cyprianu martyrem,onmibusq; Inguas, aures, dc mentes prompte aperiendas, ut de eorum laudibus lateant, Maudia ant,&Omnia alia eorum certaminibus inferiora ducenda. Subijcit haec illustrissima epitheta a Martyres holocausta ratione praedita, victimae perfecti ,oblationes Deo gratae, cla acceptae, virtutis prae conra,falsa doctetinae sugillatores, legis,quae spirituali sensu intelligitur,expletores,erroris p prcires, vitii insectatores, peccati diluuium, mundi lustratio. Copiosus est,ac ardens quoq; in errerendo martyrio,dc martyribus Cyprianus ipse spiritu martyrico plenus, quem lege. Os AN civici in RuM, c. J Quis est, quaeso,haereticorum sensus, quae mens eum haec,' similia multa de laudibus, potestate,&deprecatione pro nobis sanctorum apud S Patre lesui. Lὶ Quomodo dic amicos Dei, cum Deo regnantes parvipendere, ios eoidem summa veneratione
prosequentes, velut in errore versantes redarguere non erubescunt nunquid non frontes habent meretricias O NON TERRA CONTEx sED CceLvM RECEPIT J Ossa certe multorum, si non omnium, lacorpora a principio contexit terra, nomencla famam nunquam. Ne animam quidem,
partem nostri meliorem, quae victrix in coelum euolauit, eo enim sine ullo obstaculo Martyribus patet iter. Rectissime Tertullian Apologet. cap. I. eos omnem veniam a Deo compensatione sanguinis sui expedire: omnia enim huic operi delicta donari. DIGNvM PROFECTO EXERCIT. ANGEL.&C J Si angelis Dei gaudium est super uno peccatore pinnatentiam agente, Lucae 3 quis dubitet idem Raudium gaudere sanctos Dei certum est igitur, Omnes caelites amplius gaudere superi ulto pro Deo &Christo eius sancio sanctorum omnium viriliter certante,&generose cum bente. Nihil illis hoc spectaculo iucundius instat precibus, instat minis tyrannus. Nega, ait, Christum tuum fetura superstitionem tuam, si tormenta. ipsam mortem effigere vis. QuadChristianux robusto pector &ad laetitiam composito vultu. Ego velo. inquit,non faciam Ure. seca, suspende obtrunca: adlube plumbatas,admoue scorpiones, ungillas pectines excrucia,d .s
tende, dilania toc vile corpus imum, deos tuos ligna, cla lapides, aurum.&argentum non adoro, non colo, non veneror Christus est rex meus,&Deus meus, illime lacrisicin Ul l AETATE LO
RENTEM, c. J Non viri tantum, sed&adolescentes, sed&pueri: nec feminae tantum, sed ch tenerii rae virgines in puellaepro Christiana religione ad necem quamvis crudelem sese obtulerem numera in -biles U IN MEMsRI sv Is EvM RECIPERENT Io habitacula Deloninibus rebus .etiam ipse
vita, sicinguine pro amorem ipsum conteuiptis fierent. In bi
Cap. XII. De moderatione risus.
Ex eadem in Regulus iu distulatu
ATq ue inlud etiam, quod a plerisque negligi tu ,etaon irrediocriter caueri ab iis debet qui colendae pietati student, ne in risum videlicet praeter modum est usi sint,
quan doquulem non abcsse a se intemperantiam significatis, qui pro tu nimis,pmitul aliqtique risu tenetus seseque animi sui motus nequaquam sedatos, eiulatae mollitieii, in veluti laxitatem, nequaquam se ueta ratione comprelIam habere declarata lari linc tram uero, modice rictu in diducere,coque modo animi sui dist istonem eriter signi Mam, noli eli contra decorum, qua te ivis illud tan mmmdlcetur. quod scri .ptum est bla. I a, . in de his ex Grais Hem. Illud autem, in inrmanes caehinnos proo Hur corpore colit r.i animi volunt item subsultues nequaqcram esti eius qui animo compotit Osit. aut plane probo,' compote sui ipsius. Porro h ita eilas a penti sis vir copfirmat his verbis, Eccla Lai. Fatum inrisu exaltat vocem stam: mr aut sepiens πτή acite ridebit. Huiusmodi risius etiam Ecclesialtis damnans tanquam rem animi conlhlntiae bc gravitati maxime contrariam, sic dicit cap. I. sum e. putaui errorem. Et item C. 7. Sicut sonitru inarum ardentiumsib, adi ris usti. Atque hoc ipsum etiam ita esse, Dominus ottendit qui susceptis caeteris,quae necessiario cor. pus sequuntur, allectionibus, inque omnibus, qua 'cunque virtutis testifieationem habent, veluti lamitudine, e misericordia aduersos calamitosos, risu, quantum ex Ev
angeliorum historia cos nosci potestiuisus nunquam est,e c. NOTα.
74쪽
NE IN O AH r Monu Esrava r. J Toto hoc Theoremate Basilius alia ad non agit, quam vinos ad imita odito risu, oh cachinnis arceat Risum enim prohibete non potuit nec debuit, nec voluit. Risus, seu potius ridendi facultas a natura insita est homini, desilli propria, qtiatio nodo de quo dialectici, quoniam soli, omni, Temper conuenit ut rugire polia leoni, latrire eant vlulare lupo mugire bovi, dcc omnes sumus γελασμοὶ quantumuis notari de unus . t M Crasstri, qui se in eluuntaxat in vita rilit, oc dictus est ἐγέλας γ, . Clemens Alexand. Paeda dogili rea 3 tria genera risiis statuit uti λαμα subrisionem, tiat virum honestum, ingrauem, modestumque decet: cuius vultus tanquam in instrii inento musico non indecora hariamoniae sit retallio, ita, ut ridendo nec contrahatur nimium , nec immodice diffundatur. Si r. Aeneid ridet Iupiter Veneri pro aenea tuo oranti responsurus. Os subradens hominiimsator, aliasue Deo m. Alterum genus est. γχλιertiae risus intemperans, lasciuus meretricius, qui editur cum concussione totius corporis, quem mulierculin petulantibus attribuit. Tertium λαγχασαὶ r, caeli inrtatio risus proteritus inconcinnus,&clamosis. De hoc idem Ecclesiast. Muhm inrisu exisaltat ocem suavi stic est virorum leuium simodestiat limites tra nigredientium, quales facit Penelopes procos in Odyssea Homerus videndum itaque quemadmodum nos in risu geramus, ut omni culpa vacemus. Nam, ut Catullus ait, rasi muror sin*r ornasta eLF. Cui consoniura illud Menandri. δ' ο μωρὸς, PγεMA ἔ. Stultus ridet, quamuis causi ridendi nulla sit Iarebus turpibus nec ridendum nec subridendum ne turpiloquis assentire videamur. Pau
lus Ephes. F. Formeatio autem, cromnu ιmmunditia, aut auaritia nec nominetur in Obu sicut decet
finitoI aut rarpitudo si stultEoquium, auiscurrilitas,dke Nec ridendum si adsint seniores, vel qiis par est venerari nisi sone ipsi quoq; vinos exhilarent. urbane aliquid. dc lepide dixerint Haec sermo Clemens. De risu quinq; posse quaeri affirmatur. desinat. Cicero Miu . desitsi heorato 1 Meteia
Ie rasum mouere quaremia, ua sinuenera radatuti. Prim m retin qui Democrito, cetera easeqιtitur. Quartum illud, quarema, etiam a nos o UIιturo non satienum, de quoshmmatim ex eo limia camiu.
i Isto, mansuetido Iugaioli Oris patu'ruia muriarum in quae in sacris Euangelus de Christo Eo iam Orantur a cuius vita quid nasi anc unioniae peculum est
Op. XLII. Contra ventris mancipia.
Empus belli, tempus certaminiς tu vero sedes in delici j s. Non vides c regi j firm positos in exterio liba castos tentu ter vivere e Non es nobis Iucta adue me nem, se sanguitum Ephesio Tu vero luctaturus temetipsum impinguas m tirluens denti. bu i aduersarius: tu vero di tander s de mensis vacas 'Chrillus fame tabescit: tu vero voracitate temet ipsum distendis 3 Quid mali non faciunt deliciae sibi ipsis contrariae trint: unde nescio quonaodo hoc nomen habeant sed sicut gloria quum ignominia diuitiar, cum sit paupertas, vocata sunt, sic cla deliciae, cum iniucui ita sit. Nunquid enim ni octandi sum uti nosmetipsos sagine must Quid lautam vermibus meo arri apponis ' Eild maiorem alis saniena 8 Quad loetentes sudorum fontes reponis, uici, ad omnia temet ipsum reddis inutilem et Quid animam obruis
Quid parietem Lewcrassiorem Did multum fiamtim,Ac nebulam, cum vaporestanis quam caligo quae i. i in undique redditar Ne nostram contemnamus animam, pro pter corpus ealumniam patientem: velum&illam faciamus perspicaciorem. alas ei leue uectamu . Satis est tantuna uti.ὶh at corpus duntaxat, tantia visit robustum,gaudeatic non do eat, ut quum ita bene nostra disposuerimus luminam possimus virtu
75쪽
rώνι- γia Graeci vocant ventris.&gulae immodicum studium,&γautiuίργους, quo am, ut ait Apostolus Plia lipp. 3 Dein venter est: qui cum cibo, potione delicati Ore sarcire, ac distendere, modisque omnibus genio indulgere, Occuti curam bene curatae quaerum quorum animus totus est in ollis: qui comedunt, dc bibunt velut cras morituri I. Corinth. I. qui denique bacchanalia vivunt. Quos Clemens Alexand Paedag. lib. 1. cap. I. voraee belluas , - νωτε , quasi absurtis, a salute alienos appellari affirmat. Qualis memoratur Dionysius Heracleota ab AEliano, lib. Histor. . cap. ra quo nihil inter humana corpora monstrotius. Quales minim a omnium oportet esse Christianos, quorum tota vita est quaedam spiritualis militia, quae ut neque mundi poc externa militia de delici js, sagina cogitare non permittit, hoc unum semper vectantes, quo pacto hostibus suis, sub aspectum minime cadentibus, praeualentes, victoria potiantur. TV ER LvcTA TvRv dcc y iemadmodum externae militiae parum sunt idonei si rara sertim quando fuga capessenda, aut itinera facienda infla porcorum agmati, quorum venterial uipede extat ita neque nostrae huici In carnesiquidem ambu Iri, nonsecus Am caritem misi.
raramia a Corinth. I. STAT TRID DENT Iav Anu ERsAR Ius J Ad locum Petri I. cap. Ilusum. Aduersarius vester Habolus Pens tanquam leo circumit quainens quem deuoret. Hic aduersarius nullas concedit inducias, contra quem vigilandum in armis semper. I v ERO D FIVNDE Ris. J Non manes institione, sed post concupiscentias tuas ambulas. Te in exteriora, tapere unistia efffundis. Hais Tu FAME T A Em cIT J Christus in membiis suis in pauperibus, demendicis dis. Furiai, Ad umimmand care e vi. deaestu mihi potMm, dcc Matth. II. 1nterrogatus Diogenes quaindo prandendum, facete respondit, Diues prandeat quando vult: Pauper quando potest quando scilicet illi suppessitat quod edat In αξωχέιο lat istos victum sciis licet OItiatim quaeritantes conuenit querimonia illa Erga uitan Captiuis.
Miser homo est, qui si ibiquddedat quaris.
Sedilis est misertor qui si aegre quaerit, C agrex emi.
Age miserrimus est, qui, cum esse cupit, quod edat non habrr.
45 MAL NON A crvNT ELter . . ci ter antiphrasin delicias appellarieuit, ut diuitias .cla gloriam. Mala autem, quorum sunt causae essectrices, sunt varismorbi, in quoaicidunt delicate, Oc luxuriose vitam transigentes. Ecce quos enumerat Seneea, epist. IndepaLιor, o neruorum mno madentium tremor o misera/ιίιο ex erudiarismi quam ex fame macies. I deincera Libantium pedes. semper, qualisini uenierater ιrtitatio Indi iocais rem humor adiam fus, distentus' venter dum male ouescit plus verequam terat. Indeseu susio luridae bitis stria
color vultus, abessι se putrescentium ii retori digιta articulis obri escentib- nerhoi Am sina sensu iacentium torporu aut palpitatio e mermissione vib=antsum cui capit verti ne di eam t κid ocularam aurium tormenta, cerebriastiant verminationes id ommaper erue exeneramur νntemis vlieribus affectas Innamerabitia presereafebritim ν en λ .i, atiarum impetu seuιeutom alia rum tenui peste repenitum, aliarum eum haνrorco multa membForum quassatione venum iam I Quid alios referam innumerabiles morbos laxuriesi Qv ID TANTA MAE N LA, in asst Iob. . putredini Axa, pater meus G,
Mater mea osserormea vermibis. Hi sunt haeredes, de alumni eorporis bene pasti post obitum. Qv ID MAIOREM A Lis ANIEM J Siccasum moderato victi, nec exquisio utenti limcorpora enitas illa serantiara cruditate villos humoribus redundant. Screant perpetuo, usia sunt, sudant, oscitant foetente anima, quam halitus suauitatem Catullus natorum pestem appellae. AD MMi T E a sv stlliam iNvTILEM. Morbi de quibus ante dictum, ex tuis xv nascentes, dum corripiunt corpus, etiam animo, propter συμπαθειαν, grauia detrimenta importat. Intellectili caliginem offfundunt memoriam hebetant, ludicium occaecant. Et hoc est, quod in contextu sequitur animam obruere ac paene sepelire, dum paene otiola euadit, unctio-itibus sibi proprijs indignissime impeditis. Q i , ARIETEM ACI CRASSIOREM.'J Corpus quasi domicilium est animae in quo ad tempus ines usa latet, exitura cum mors venerit; parietes eius penetratura, quod aegre poterit, eum tu temet saginando, Vin aciendo , tantami assitudinem adeptus fueris et veluti castellum inexpugnabile reddideris.
76쪽
Qui MI UT M v M. ET M, e. J Tanta ingurgitationes ex tanta epularum varietate, dccopia dctam immodicis potationibus multam exhalationem sequi necesse est Paci FTER COR P. CoYMN. P A TI EM J Qui sunt ex crapula ventrioli, habentur, lai cuntur abdomina, manducones, bibones, prodigi, decoctores, epulones, dcc quae probra ad utimum pertinent vitia enim animi sunt, non corporum, quem animum dico,deprimunt,&obtundunt, ne se altius a fluxis, caducis erigeres caelestia contemplari queat. Quibus vocabulis huiusmodi, ιμιο, dc impurae belluae a Comicis Graecis assiciantur, notauit gemaid Mattini. Variar lecl. lib. a. eap. 3. AT 'xsT TANT-, T ALEAT ORI . Poptima regula, eo fine edendi, bibendi sue qui est bona valetudo clarobur Esse enim Oporietur vivas vivere non ut edas. Audi rursus ex Paedagogo Clementem Deus parauit suo opificio, homini inquam, cibum. potum, ut conseruetur i non autem ut voluptate avficiatur. Nam nec corporibus quidem natuis ra insitum est ut ex multiplici ciborum varietate juventur. Contra enim plane, qui cibis utuntur vilissimis sunt robustiores, saniores, Oc generosiores utramuli dominis, agricolae possessoriis bus,& non solum fortiores, sed etiam prudentiores, ut Philosophi diuitibus E simplici ac tenui victu quae commoda sequantur indicat Horat lat. 2. lib. 2. Accipe uuηctin utenuι qua quantas Iecum Allerat.&α Λ,.ctu pareo, trugali quando ad libetalem transiri possit,& meli tractati coriapus, ibidem docet 1 tribus conditionubus propositas.
Cap. XIV. Ioannis Chrysostomi, Archie.
pistopi Constantinopolitani praeconium.
ISidorus peluuota epist aa4 nescio quem in scriptis tanti Doctoris minime versa
tum reprellendens Vehementer ira ror, inquit, qui factum sit, cum gloria scrip torum quae sapieimillimus Ioannes post se reliquit, passim terrarum dispersorum, usque ad terminos terrae, e maris exaemos penetrarit, ut tuam tamen ruditatem non
attigerit Hem deseriptis eius seritit Theodoretus Cyri Episcopus, quem in historia Ecclesiastica lib. s. non semel vocat Doctorem orbis terrarum. Et in praefat. ad Canticanticor. cribit, eius doctrinae fluentis in hodiernum usque dictu irrigari orbem uni uersum I ideo Statam, idωάννης auri. r. Eundem Isidorus supradictioinniuna Ecclesiarum oculum nominat, epist i 36. lib. I. octabantide eo testimoniam profert, epist. 42 h dii verba subicirrom. Quod non dicam alij paruum enim id fortasse pletisque videri queat, verum etiam ipse Libanius, qui eloquentiae nomine apud omnes clariis, ae celebris est, praeclari viri Ioannis linguam, ac sententiarum put chritudinem, ovareumentoruni densitatem ad stuporem usque imitatus sit, argu mento est ea epistolatili qua non modo eum, qui tanta dicendi facultate praeditus sit beatum praedicat verutta etiam eos, quorum laudeScelebrarat, oc quidem qui Imporatores essent, quodeiusmodi laudum suarum praeconem consecuti essent Pars prior ei istolataee est.
impulchram tuam, &elegantem orationem aecepi lsem i viris quibusdam, uiola ipsi ora tionum opifices, Marchitecti sunt, eam legi. Quorum nullus erat, qui non mutiret, dc exesama ret, eaq; omnia taeeret, qua homines aditii ratione perculsi, dc attoniti Lacere solent. Ego igitur eo nomine voluptate afleetus sum . quod ad sorensem operam, in qua arti specimen edis, demona strativum qiroq; dicendi getius adj'ungis . atqueo te beatum duco qui ad hune modum laudari queas, Litem eos, qui talem laudum siuarum praeconem nacti simi, hoc est cli patrem Theodo
sum seniorem dc filios, qui ab eo imperium acceperunt sarcadium , Oc Honorium indiseiam poematium quoddam, haud invenustum viri doctissimi, dcchrrsostomi quam stuciosissimi.
77쪽
t grauisse Doctor, o Maureum, Perge strigare nos tuo in imbre ores. O lumen aureum sacra eloquentiae, per nos tua ambrosa rigapascere, Ab rependentem tuo quam me Iuuat Famem . Isrampinere terno cibo. Haurire sermones tuos suauissimos P unquar tu tua recedo copia: Vt mi merum videre necta fundere 3 Sed me Leatast c exco uir stiti te ui chorum me in ipsium caelitum i fugens in hora dum tuum fontem bibo, Augens in horas, dum tuu onte bibo. O grati se Dector, o os aureum. Ogratios Doctor, o os aureum. O lumen aureum eloquensia ac , t Mentem legentis ut facis mi Dei Perge irregare nos tuo isto imbre auro.
Non pauca insuper de praestantia Chrysostomi, qua orator summus de qua vir bonus, de sanctus, legere eit apud Niceph. lib. II cap. a. Fuit autem hic historiciis, Nicephorus inquam. quod i. parte Bellarior Syntag. r. cap. 3. indicaui, Chrylostomi cupidissimu ut eius lectione expleri nunquam potuerit. dc legit eius scripta longe pIura, quam hodie feruntun
De Libanio' Mateipe Natus est Antiochia in Coelasvria utinatim rimo m: lle ducentos apud Constantium Constantini M F. Mianum , valentinianos, Theodosio Impp. gratiosus, Somphista, dc Orator magnus. Fuisse magiarum Greg. mitantem. Basilii reter Niceph h II. cap. 17 audatur eius eloquentia a Basilio De eius religione, Minconstantia sic lambit idem Niceph ib. O. cap 36 Atque ego quidem eum vivitnos limum fuisse ph rh.&a et uenta plurimum potuisse, ut oratorem egregium scio. merapud omni uim coluellor, Tum,
dem ut hominem Sopiis stam, splendidius dicturum sui . quoni:ini ' nilantium vinentem sua litteras misit Eunapius.
Cap. XI. Eua Massaria collatae.
Ex Tertustianotae carne Chris . IN Virginem a d huc Euan verbum dilacatorium mortis. In virginem
A aeque introducen ratie verbum, extruc orium vitae ut quos ora eiusmodi sexum abierat in perditionem, per eundein sexum redigeretur in sit ut L. Ged id
ijd: Meltitiareret,&in doloribus pareret, verbum diaboli illi scinsu fuit. l. nixa est denique diabolum fratricidam contra, Maria eum edidit, qui rnalem I rem iraelem interumpi Vinnsurum uia SVndoque staget
eollatior inione is de natali Domini in bonor πmus, per Mariam stamu per Euam prout ii, per Maiiam erecti per Euam sera tu dati, r
78쪽
Mariam liberi esset ii Eua nobis sustulit diuturnitatem, Maria nobis reddidit perpetuitatem Euanos damnari fecit per arboris pomum maria nos absoluit per arboris donum quia Christus in ligno pependit ut fructus Igitur sicut per arborem mortui, ita per arborem vivificati Persimilem collationem habet Serm. 8 de Sanetis. Tamen Heam Musam noli, mi lector, spernere in hoc eo adem argumento. Sic&UO,poeta quamuis gregarius,quondam in Floridis meis, hisce hendecasyllabis lusi.
Mater/rima hominum miseelga mater, Beatist a quotquot aut fuerant,
propter morimur is ibusi. t usum, aut aliis erunt in annis. Et malis aritamur, heu, trecensis. Per te υι ιms iat .hleramur
Tuispectiferum auribus venenum malis omnimodu bonisis magnis Infuditmale saris: te perui. Mansirissimulassatim beamur. Hic te ad exitiam dedit, ινumj. Tuis viti cam auribus selatem
O factam male, o lene serpens. inenobis data vita sempiterna, Tu, mater, Maria, Oeeunda nobis, os tum bene 3 eanenda mater.
Narianaenusinat funebri in patrem, ubi parentum suorum coniugium laudar,matremq; mari. to verbo exemplo virtutis, cupietati ducem,ac magii tram fuisse pronuntiat Euam lic acculat Et qui de illa, quaedam adiutrix data fuerat, pro socia hostem se praebuit pro coniuge ad uallariami ut quae voluptatis illacebra maritum in fraudem Induxerit, ac per scientiae lignum, vitae ligno e ri
Cap. XII Detestatio ludi,uc spectaculi
Ex Cypriani, Item ex Lactantio Ib. c. cap. sto. 'em itine diuina;
ΡAratur gladiatorius ludus.ut libidinem crudelium luminu sanguis oblectet. Impletur in succum cibis fortioribus Corpus,&a ruinae allidui nidoris membrorum moles robusta pinguescit, ut saginatus in poenam carius pereat. Homo occiditur in hominis voluptatem: dc ut qui possit occidere, peritia est usus ell, ars est Scelus non tantum geritur, sed docetur. Quid potest in humaniu3 quid acerbius dici i Disciplinael , Ut perimere quis possit, di gloria est quod peremit. LACTANTIO. N m qui homi. nem,quamuis inerita damnatum in conspectu suo jugulari provoluptate computat, conatae lal iam suam polluit tam scilicet. quam si homicidij, quod tit occulte, spectator bc particeps fiat. Hos tamen ludos vocant, in quibus humanus singulse 'undiis tur Adeo longe ab homimhus secessiit humanitas, ut cum animas hominum interfitiunt, luderere opinentur: nocentiores ijs Omnibus, quorum sanguinem voluptati habent. Quaero nunc, an possint pii, re iusti homines esse,qui constitutos sub icta mortis,ac misericΘrdiam deprecantes non tantum patititur occidi Sed efflagitant, nec vulneribus satiati, nec cruore contenti. Quin etiam percussos, jacente'; repeti jubet, dicadauera ictibus disii pari, ne quis illos simulata morte deludat. Irascuntur etiam pugnantibus,nisi celeriter alteri: duobus occi ius est,& tanquam humanum sangui nem sitianti oderunt moras. Alios illis compares poscunt dari recentiores, ut quam primum oculos suos satient. Hae eonssuetudine imbuti humanitatem perdiderunt. Itaq; non parcunt etiani innocentibus; sed exercent in omnes,quod in malon1rnuuiscidatione didicerunt. Huius igitur publici homicidii socio, participes esse non conis
uenit eos, qui jumtiae viam tenere nituntur. IDEM. Quid tam horribile, tam taetrunta, quam hominis trucidatio ideo seuerissimis legibus vita nostra multatur,ideo bella execrabilia lunte iuuenta tamen coniuetudo, quatenus homieidium in bello, ae sine legibus faciant, dc fio e ut sc ius vindicent. Aod si interes le horrucidio celeris eonserentia etho eodem facinoret pectat riab strictus est, quo dc admissbr, ergo his gladiatorum sceleribus non minus cruore perfunditur qui spectat, quam ille qui tacit nee potest eile immunis a sanguine, qui voluit effundanaia non videriiRt scιsse, iram temest i&iauet, & praemium postulaui Min
79쪽
Cum alia Reipub Romanae instituta. mo , de consui tu dine . tum teleberrimaui illam
ad populum delectandum frequenter Thibenssitudo gladiatorio , in quibus de Ita de languine decertaretur, bene cognitam, atque perspectam habere, ad intelligentiam scriptorum antiquois tum siue illi Historiel, si ut Grato res, liue Poetae ruerint quam plurimum L n Ti. lim. quoniam animas defunctorum humau unguine propitiari creditum erat, captiuos .el malo ingeniose
uosmeecati, in exequijs immolabant Pp Ite placuit impietatem voluptate adumbrare. Itaque quos parauerant, armis, quibus tunc, o qualiter poterant eruditos, tantum ut oecidi disterent. mox edicto die inferiarum apud tumulos erogabant Ita mortem homicidiis consolabantur Lipsi uani silereo Ludi his populo quidem ludi qui summam ex iis voluptatem eapiebati ipsis autem gla
diatoribus legitima, eliseria pugna proprie, ae praecipue Saturnalibus quae ad x v Kalendra nuarias siue uno siue tribus, siue septem diebus agitabantur, quibus otio degeni, ela lusibust uia dulgebatur, domni seruorum mirusterils fungebantur, his, inquam, laetillimis diebus daban tur uili dabat, gladiatoribus a Lamst, sic eorum Magister ac Praepolitus appellabantur xeon ductis nomen habebat Munerarius, vel munerator, a munere, qua voce haec pugna, seu ipis diis gladiatio dicebatur. Item editor, gratine ἀγωνι. oris 4c exhibitiones illae, editiones in conuinti quoque spectandis gladiatorum paribus oculos piacere λllemne erat: ubi eum actumbentium larutitia, plausuque miserii&Ob malefidia capitis damnati homines jugulabant,&jugulabantur Quin tricliniarem iugulatio em Romanos a Campanis dissitiue eIt opinio, de qua ta Patricor. Silius.
Ad illuc certamen aliquando nobiles quoque, opibus polletu es se obtulerunt ad speiselmen virtutis edendum videlicet Nero cccc senatores, i cis Equites ad ferrum exhibuisse traditur De hoc genere ludorum, cruento cine. dc immani, Ac Christianis merito d-testabili, aesugiendo, audiatur etiam M. Tullius Tuscul Ira quae est de dolore tolerando. Gladiatores aut perditi homines, aut barbari, quas plagas perterunt ' Quomodo illi, qui bene instituti tunc a Laon ista nimirum' accipere plagam malunt, quam turpitcr vitare Quam a pe apparet, rubi leob malle, quam vel domino Munerario hiatis facere, vel populo Mittunt etiam vulneribus confecit ad dominum, qui quaerant, quid velint si satis factum ij sit . se velle decumbere Pea dentes mortem oppetere dcc Gladiatorius animus apud Terentium Phormione est paratus antismus ad nocendum quamuis cum vitae aperto dii crimine: paratus, inquam, vel percere, vel perio ite Gladiatoribus siquidem aut occidereantagonistam, si praeuenirer aut occumbere, si praeueniti contigerit, pro postis est Haec sui sciant,cum Iustus Lipsius libros duos Saturnalium, siue de gladiato cibi emiserit,gorem tota absolutissime, ac diligentis time pertractauerit. Ex cuius sontribus nostri rivuli IMPLET WA N sv ccv c is, dcc. validis, ac robustis corporibus pugiles. athletas, adeoque gladiatores este oportebat, unde multo cibo largius alebatitur. Hi ne apud Pla tum in Epidico, valere athletice, atque pugilice, oc in Bacchidib. athletice, atque pancratice. Et pud Ciceron. a. Philip p. de Antonio, Tutilis faucibus, illis lateribus. ista gladiatoria totius corporis firmitate tantum vini in Hippiae nuptiis exhauseras ut tibi necesse esset in pop. Rom. conspectu vomere postridie. Cotas CrENTIAM v AN T. Augustin. Confestion. lib. 6 cap. g. deplorat Alipium popularem,ac discipulurn tuum, qui cum Romam ad ius discendum ex Africa venisset, etiam antea huiusmodi spectacula auersari, evexecrari coepisset, ab amicis, occondiscipulis ob vijs, nullium recusans, ac renitens familiari violentia ad amphitheatrum perductus est, nuntians se ibi clausis oculis se iturum. Feruebant omnia in manissimis voluptatilias nu
80쪽
m thnm et iuria ad quam venerar, c ver secivi, a quibi adrictu fuerat. uia plura toectauιt, clamauit, e arsis abirilit inde secum snsaniam, quastimularetur,eiure, non lanintum cumultis, a quibus pravi ab Priatin ea, sed relin pra, , ct alios trusos, cte. NOCENTIOR UI OMNI B. Quo R. IANG. c. J Sontes ad gladium damnata consueuerant. Ait ergo, magis peccare, sceleratiores videri spectatores huius pugnae ianguinariae, cum perinde sit, atque si ipsi manibus tuos miserum interficerent, quale scelus, qui occumbit forte non commiserat Λ M is E IC OED DE RE ANTE s. J Apta huic loco illa ex peroratione Miloniana apud Tullium Etenim, si in gladiatorijs pugnis, de in infimi generis hominum conditione atq; fortuna timido , ch supplices, Ic, ut vivere liceat, obsecrantes etiam odisse solemus fortes, vanimosos, de se acritet iplbs morti offerentes seruare cupimus eorurnq; nos magis miseret, qui nostram misericordiam non requirunt, quam qui illam e Magitant quanto hoe magis in fortiissimis ei uibui facere debemus Τ NON TANTvM ATlvNT OCCIDD, dce. J Speremtium crudelitatem, inlinmanita . tem summam exaggerat. Qui gladiatorem gladiator occiderat, eius sanguine manus proluebat: vel in victoriae signum: vel ut sic immotus, atque interritus es fi indendo hominis sanguini assuesceret Morbo auid eadu eo laborantes,adhue calidum ex plaga manantem pro mali sui remediopraestantistimo sorbebant Plin. vide, lib. 28. cap. t. dc Lipsium lib. 2. Saturna cap. ia inroTAM HORR E,5ce. J Etiam in capitalium facinorum manifeste conuictos cunctantius se renda est sententia dc diebus vel XXX. juxta Theodosj M. Constitutionem disserendum suppliacium, quia graue est vitam adimere homini vel nocenti unde& Iuuenalis bene sat s luinqua de morte ham:nu cunctare Lin ἈΗ.Occiditur consors naturae,cum nulla bestia tam sit a trox,quae in genus suum saeuiat, aut certe perraro Occiditur creatura, secundum angelos nobilillima: dc ab horret a natura fundere,aut tandi imperare sanguinem,qui ad omnem ansuetudinem facti sium': quod corporis nostri con rmatio indicat. Recte igitur in homicidas vicissim serro vindicatur te gibus Et bella ideo detestamur, quia viduant ciuibus urbes: imminuunt societatem humani genea
tis, ut alia grauctima detriinenta praeteream ,
Cap. XVII. Amor mutuus Basilii, Naagian geni, dilauius ad illum iam caelitem pia in
orporum amores,quia res fluxas sibi proponunt,fluunt quoque ipsi, non secusae veris flores: nec enim fama consumpta materia remanet, sed una cum ea entin stur nec libido in arcescente flamite subsistit. At pudici, Deo grati amores, quandoquidem rcu certae innittitur,propterea firmiores quoq;,acdiuturniores sunt: quantoque maior pulatim ludo ipsis obuersatur, tanto etiam arctius&secum, inter se constrangunt earunci in rerum amatores: haec quippe superni amoris lex est Paespes doctrinae, h. e. rei omnium inuidiosissimae nos ducebat, e tamen aberat inuidia, sola aemulatione stagrabamus. Hoc utrique certamen, non uter primas terret: sed uter alteri primas cederet: uterque etaim alterius gloriam suam e XII mrabat Una uterque anima videbatur, duo corpora ferens Tu vero sacrum 6 diuinum caput.
t caelo nos,quaeso,respice carnisque stimulum nobis a Deo addisgiplinam datum aut precibus tuis siste aut certe, ut forti animo perseramus persilade atque omnem vitam nostram ad id quod maxime conducibile est, dirigeri nosque postquam ex vita hac emigrauerimus, illic quoq; tabernaculis tuis excipe ut simul viuentes, lanctam, beatamTrinitatem,cum nunc exiguam speciem ,ε imaginem accepimus, purius. pleniusque cernentes, desideriis nostris finem statuamus, ac bellorum, quae in tu hismus, vel pertulimus laoc pratinium reseramus. Atque hanc quidem a nobis orationem incomtum Basili inseriptam habes nos autem post te vitam cum morte commutantes quis laud.iturus est 3 si quid tamen laude dignum orationi suppeditamus, in Christo Iesu Domino nostro.