Jus ecclesiasticum universum antiquae et recentiori disciplinae praesertim Belgii, Galliae, Germaniae et vicinarum provinciarum accommodatum ... auctore Zegero Bernardo VanEspen presbytero, J.U.D.SS. canonum professore in Academia Lovaniensi. Tomus p

발행: 1766년

분량: 571페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

1ueo Ira Ecclesiasticum Vnimessum.

Morinus cap. 7. oesequentibιυς atque m . 2I. 22. G χῖ. probat , multis seculis, etiam pol quam invaluit poenitentia occulta, sive privata pro peceatis occultis, semper impositas fuisse poenitentias Canonicas pro peccatis occultis p sive secundum Canones poenitentiales , non secus atque pro peccatis publieis ; atque ita Poenitentiam privatam a poenitentiae publicae impositione, & actione per solius solemnitatis omisisionem diserepasse. Consesso igitur pecca

torum oe/xhorum secreta erat : Omne poe

nitentiae exercitium secreto , & extra faciem Eeelesiae agebatur , & absolutio secreta : at ipsa opera poenitentiae exercitiaque iuxta Canonum praescripta imponebantur . Neque enim minus curandis peccatis occultis , quam publicis invigilabant Ee-elesiae Pastores: ideoque remedia utrisque curandis indifferenter suis Canonibus praeseribebant. XIX. Cum autem poenitentia publiea semper quibusdam externis ritibus, ac solemnitatibus vestita fuerit , multis seculis omnis poenitentia publica etiam solemnis reputata suit; nee primis seculis distinctio inter publieam, & solemnem poenitentiam nota fuit: quin si Mormno lib. I. ev. 23. credimus , ante seculum xiri. haec distin-ltio incognita fuit; atque primum illo currente seculo recipi coepta. XX. Credit Morinus Theologos Seholasticos distinctionis huius. oecasionem sumpsisse ex varia disti plina ei rea poenitentiam ublicam, quae variis temporibus a Patrius detreta fuit: quam eum in Canonibus apud Gratianum disinctione 3o. suo aspectu ex preffam viderent nec attendentes ,

qua ratione omnia, quae dicebantur , uni eidemque poenitentiae publicae possent pro varietate temporum, & locorum applicari; poenitentiam publicam in solemnem , &non solemnem distinguere coeperunt; atque hae distinctione Canones apparenter sibi

contrarios eonciliare.

Aberrationis istius causa, non postre- ,, ma ait Morinus ibidem num. 34. suitis Gratiani in discernendis Auctoribus, e

is rumque aetate caecutientia , quae erudio torum nemini ignota est. Hi ne saepius, , apud eum praepollera diversorum Cano- , , num ccncordia , qui texporum distin-- ctione nullo negotio vere , & pie eonis is ciliari poterant . Hunc secuti Schola iliis ei, & Canoni stae , Decreta Sc Canonesis variorum seculorum uni, & eidem tem-- pori tribuerunt , & reconciliationem , is quae obviam saepe occurrebat , tu transis

versum egerunt

XXI. Quidquid sit, apud Canon istas atque Theologos Scholallicos receptissima hodie est, Poenitentiae in tres species distinhtici ; nimirum solemnem , publicam,& privatam . De triplici hae poenitentiae specie age et Cardinalis Hos seniis in Summa , titulo De Paenitentiis , oe Remissionibus , ait : Proprie dieitur illa solemnis, quae fit in

is capite quadragesimae eum illa c lemnita-M re, de qua habes Dis. Io. Can. lN CA- PITE H. In hoc citato Canone sub nomine Synodi Agathensis describitur ritus imp sitionis publieae poenitentiae , eodem sere modo quo in hodierno Pontificali Romano descriptus habetur. Unde & notant Correctores Romani e Sententia vero huis ius capitis magna ex parte habetur in si Pontificali , & ordine Romano se: Poenitentia hoc ritu imposita , a Canon istis hodie communi consensu dicitur solemias.

Publi ea proprie dieitur illa , inquit se Holliensis , quae fit in facie Ecclesiae ,

is non cum praedicta solemnitate, sed quan- ,, do injungitur peregrinatio per mundum is cum baculo, & pera benedictis, , . Verum poenitentia publica etiam merito dicitur, quae fit in faeie Ecclesiae , tametsi praedictus ritus non adsit . Publica enim proprie appellatur , ab eo quod in publico fiat. Privata autem Poenitentia dieitur il-- la, quae quotidie fit a justis , & quae

si saltem semel in anno est facienda, quan-- do scilicet aliquis solus , & secrete Sa- , , cerdoti confitetar se ait Hostiensis. XX H. Recepta hae inter lolemnem ,& publicam paenitentiam distinctione, plura ex his, quae poenitentiae publieae jam

olim tributa erant , Canon illae ad solemnem reli tinxerunt; eique soli convenire

crediderunt.

XXIII. In primis eum pristinis Cancinibus cautum esset , poenitentiam a filo

Episcopo , veI a Presbyteris de Episcopi

162쪽

tiam solemnem restrinxerunt Canon illae , hancque a solo Episeopo imponi posse asserunt ; eaque sententia etiam hodie rec pia est: cum tamen Canones de omni stu-llica poenitentia saltem pro peccatis publicis imponenda loquerentur . Vide Fagnanum ad eam MANIFEsTA M De Poenit.: Remis. num. 3. XXIV. Ulterius cum in nonnullis Canonibus dictum reperirent , Poenitentiam publieam rei terari non posse , illud huic solemni Poenitentiae appropriarunt , eum tamen pluribus seculis saltem in Ecclesia Latina omni publicae Poenitentiae commune fuerit, iuxta illud S. Augustini Episto-lh ad Macedonium. Caute salubriterque , , pro vi sum et , ut loeus illius humillimae,, Poenitentiae semel in Ecclesia eonceda-

,, tur , ne medicina vilis minus utilis esiis set aegrotis , quae tanto magis salubris is est, quanto minus contemptibilis suerit

Hane disti plinam in Eeclesia Latina usque

ad Geulum v m. durasse ostendit Morinus lib. I. cap. 28. XXV. Praeterea ad hane solemnem Plin. nitentiam pertinere e rediderunt Canon istae, quod Canones di eunt , Clericos poenitentes Ordinibus suis nec post altim Poenitentiam publicam restitui ; nee Lai eos ad ordines promoveri posse r eum id de qualibet Poenitentia publiea , iuxta Canonum praescripta intelligeretur ; non quidem ratione Poenitentiae , sed ratione eriminis eommissi ex mente Patrum ; uti infra titulo De Irregularitate ostendetur , ae una

dicetur , quae fuerit Canonistis errandi

occasio .

XX UI. Poenitentiam publicam , ut a solemni dri inguitur ; id est, quae quidem in Dei e Ecclesiae , seu publice peragitur ;sed sine solemnitate , in ei lato Canone In ρ te & Pontificali Romano deseripta , a presbytero etiam sine Beciali mandato Episcopi, pro peccatis publicis imponi posse eommuniter tradunt Canon istae, eonsormiter ad Can. r. ia De Poenis. o Remig. ubi dicitur: Manifesta peccata non ι o

euitia eorrectione purgauda,

XXVII. Et sane poenitentiam publicam pro peccatis publicis non tantum ipsa Ee-oesaillea diseiplina , sed ratio naturalis VI. De Sacramento Palliatentia. III ipsaque divina iustitia exigere videtur. Quid enim rationi iustitiaeque divinae eongruentius, quam ut poenitentia si peccatis proportionata ; adeoque publica pro publieis peceatis λAd haee eum per peerata publica plerumque aliis standalum generetur , dum videntes publiee peccata committi , ad eadem etiam committenda provocantur , nisi poenitentiae alicuius timore coerceantur iaratio exigit ut quos publice precando ad peccandum incitavit, publiee poenitendo a

peccatis revocet.

Denique dum pro Neeatis publicis agi

paenitentiam populus non videt , idea de peccatorum magnitudine adeo paulatim minuitur , ut nisi per mani sessa poenitentiae publicae exempla ali 'uando magnitudo peccarorum eorum oeulis obiiciatur, suturum sit , ut sine ullo timore mecata commit tant ἱ atque peccata alioquin gravia , a pareant levia, aut nulla.

Hine illud Apostoli I. ad Timoth. cap.

I. vers. 2o. Peccantes raram omnibus argue,

ut m ceteri timorem habeant.

XXVIII. Hoe Apostolieum monitum assumens Synodus Tridentina Seg et . cap. 8. De Reformat. declarat r Quando igiis tur ab aliqua publice , & in multorum is conspectu crimen eommissum suerit, unis de alios scandalo offensos commotosque is sui me non sit dubitandum ; hute condiis gnam pro modo culpae poenirentiam pu-M blice iniungi oportet; ut quos exemplo se suo ad malos mores provocavit , suae is emendationis testimonio ad rectam revo- is cet vitam . Episcopus tamen publieae se hoc poenitentiae genus in aliud secretum is poterit commutare , quando ita magis is sudicaverit expedire Ex his verbis evidens est , voluisse Synodum pro peccatis publicis , & in conspectu multorum commissis poenitentiam ρνίlicam, a Consessariis esse imponendam;

eatenus saltem , ut publico scandalo satissat; utque eo pacto peccator, quos ex inplo suo ad malos mores provocoit , sua emendationis testimonio ad rectam remeet

vitam a

XXIX. His consorme est quod decerni intur in Rituali Romano, & pastorali Me-ehliniensi titulo De Sacramento Poenitentia ἰ

163쪽

t 1 Ius Ecclesiastιcum Universum. t .e o M Videat autem diligenter Sacerdos

1, .... ne absolvat eos, qui publicum stanis datum dederunt, nisi publice satisfaeiant, - & scandalum tollant ,, . Sanctus Carolus in primo suo Concilio Mediolanensi, titulo Quae pertinent ad Sacramentum Paenitentiae, decernit e Iidem

- Confessarii ) quemadmodum a Sancta si Tridentina Synodo iussum est , publiceri peccantibus pullicam Poenitentiam imis ponant : neque illud poenitentiae genus, is nisi data ab Episcopo facultate, tecreta se alia poena eommutare audeant, . XXX. Igitur eatenus saltem hodierna Ecclesiae disciplina Poenitentiam publicam retineri , & a Presbyteris imponi vult , ut per eam scandalum per publica peccata datum reparetur ἔ utque sui poenitentia

peccator eos, quos exemplo suo ad malos mores provocaυit , suae emendationis testimonio ad rectam revocet vitam , eamque Poenitentiam pro peccatis publicis, ac nintoriis a Presbyteris ita imponendam censuit Synodus, ut soli Episcopo faeultatem tribuat, publieae hoc Poenitentiae genus in aliud seeretum , quando ita magis iudicaverit expedire, commutandi.

XXXI. Quod vero genus Poenitentiaehle requiratur, non expressit Synodus; sed illud Consessariorum prudentiae permisi ;qui eriminis , personae, loci, & temporis conditione diligenter expensa, iudicent quae Poenitentia publica pro scandalo reparando im nenda st: qua in re ne subinde praeeipiti zelo aberret Consessarius , nonnumquam expediet , Superiores aliosque peritiores consulere.

XXXII. Quod vero ad Poenitentiam

publicam omnibus illis ritibus externis Ues litam, quam solemnem vocant Canon istae, attinet , eam a Patribus utiliter praescriptam , atque cum fructu non exiguo impositam agnoscit Ee lesia I atque etiamnum

hodie ipsis Episeopis in Ponti fieali exhibet , es usque ritum exacte describit , ut pro temporum, locorum, atque eriminum gravitate , & personarum qualitate eam

reducant .

XXXIII. Huie Eeeles m voto obsequens S. Carolus in Concilio Mediolanensi III. titulo De iis quae ad paenitentis Sacramentum pertinent , statuit: Studeat Episto- is pus ad sacrorum Canonum, & Triden- , , tini Concilii praescriptum, pro publie is rum delictorum gravitatis ratione , &,, publicam , 3c olemnem poenitentiam in

is usum revocare. Quos vero ita solemniis ter poenitere oportet , mense ante qua-

is dragesimae initium ad se per Parochos ,, deserri curet , ut primum ineunte qua-- dragesima illi paenitentia assiet, tum die,, coenae Domini Ecelesiae reconeillari pos-- sint stato solemni ritu is . Hoe Decretum rursus renovavit in Con-eilio Mediolanensi U. utque utriusque Cone illi deeretum eam executionem habeat , in Synodo sua Dioecesana II. volui , ut ut si qui tale faeinus commiserint ut is poenitentia publica , o solemni satisfa- is cere debeant , eorum nomina Parochiis mense ante quadragesimae initium adis nos deserant , ut ineunte quadragesima se ex instituto Ecclesiae rite ea poenitentia se imponatur M. Solemnem ergo poenitentiam a selis Episcopis imponi vult , quando ipsi pro gravitate delicti , & seandali dati, temporum atque personarum conditione , non politice, sed juxta Evangelieas , & Ecclesia sit eas regulas expensa, imponendam judica

verint.

CAPUT III.

De Canonibus, & Libris Poenitentialibus. r. Quid proprie Canones Poenitentiales

2. Eorum Uus antiquissimus. quare '3. In determinandis Poenitentiis admodum

ei reumspecti , filiciti erant olim Episcopi.

. Insigniores etiam Disopi non audebant soli aliquid determinare ς sed alios

confulebant.

s. Exemplum in Episcopis Africanis.

6. Alterum in Clero Romans.7. Argumentum huius di illini suppedit aut priscorum Conciliorum Canones. 8. Distola Cavonica S. Gregorii Thauma- turgi, Petri Alexandrini non love argumentum submini irant.

164쪽

PAas II. s geri I. Tr T. VI. De Sacramento Poenisentia. . Omnium foecundissima est hane in rem Diuola Canonica L Bassii. o. Pontifices etiam saepius oper paenitentia imponenda consulit , er eius

exemplum ex Gratiam. II. Ex eura Patrum circa paenitentias orti sunt Cauones Poenitentiales.

12. Qua ratione mediis feralis compositi Libsi Poenitentiales RI3. Horum librorum defre tu. 4. Ex praeire to horum librorum Presb teri paenitentias imponere debebant. is. Discopi sedulo invigilabant , num iuxta Canones meoitentia imponeretur. r 6. Pro assequenda Canonum paenitentialium notitia intelligendi quatuor Poeniten-rium gradus. I . Quatuor hi gradus recitantur. I 8. Deseriptio primi gradus.

I9. His madus erat extra templum. χα Quid in hoc gradu agerenι Poenitentes' ar. In hoc gradu ex inentes , nondum erant proprie Poenis res. 22. His gradus non ubique, nec semper inter gradus paenitentia computatus.

23. Descriptio fecundi gradus 'nitentialis. 24. Quo loco hic gradus consiperet. 13. Quae Poenisentium in hoc gradu exemeitia . 26. In lae gradu nulla super Paenitentes

manus impositio aut oratios nec spera paenitentialia eis imponebantur.

27. Qui ratione auditio Seripturae sacrae huis madui Poenitentiali essiet propria .a8. Qti id per admissumem ad primum , σfeciandum gradum consequeretur ρα- cator Ra'. Tertii gradus paenitentialis defcriptio. 3o. In hoc gradu crebrae febant super Poenitentes manuum impositiones , σ

3r. Quo tempore hae ferent Par. In Me gradu imponebantur opera corporis afflictiva. 33. Hic gradus proprie poenitentialis in illo exi tentes , proprie Poeni entes fuere . a

34. Quarti gradus descriptio.

33. In He exsentes manebant telo Sacri eii tempore. 36. Non tamen poterant offerre, vel com

municare .

dum rerigebantur. 38. Quanto tempore in unoquoque gradu

subsistendum y

sq. Discopi tempus abbrmiare poterant. o. Poterat Discopus, omisso inferiori gemdu , collocare panisentem in altiori

gradu. r. Praecipuus scopus aeconomia paenitenti Iis erat , ut sciretuν , an peccato vere Ubet conversis.

i. Episcopi diligenter obfer sani modiam endi Poenisentium , o monebant Presbteros, ut sincerum de Poenise tibus testimonium redderent. 43. Quomodo citra dispensationem Poenis res de uno ad alium gradum asce

derent .

. Quando Canones Paenitentiales coeperint abrogaνi ρ 3. Quae occasiones abrogationis. I. GAnon Graece , Latine regula nu eupatur , ait Isidorus apud Gratianum Dist. 3. Can. r. Hi ne Canones Ecclesiastici proprio, & Antiquis usitato m do loquendi, sunt regulae morum Di rectri inces, non unius, sed plurium Ecclesiae Praesulum consensu praescriptae. Itaque Canones Paenitentiales sunt rem lae , quibus Pontifices, Cone ilia , atque SS. Patres 'nitentiae peragendae normam peeeatoribus praescripserunt ὴ opera poen Δ,& laboriosa cuique erimini proportionata, & opportuna decernendo, ae inju gendo .

II. Horum usus antiquissimus est , &ab ipsis propemodum Ecclesiae incunabulis

exordium sumpsit. Cum enim patribus esset persuasum , poenitentias convenientes peccatis impoli tas plurimum ad sanationem peccatoris , & remissionem eriminum valere , uti variis Patrum testimoniis ostendit Morinus ιib. 3. De Animnis. Sacr. u. ca a.

magnopere soli et te suere Episcopi, ut seirent , quae qualesque poenitentiae singulis quibusvis criminibus confruerent. III. Utque in re tanti momenti, aqua ipsus animae curatio potissimum dependet, securius procederent, nihil sere circa hanc rem pronuntiabant aut futuebant, quod V antea

165쪽

13 Jks Ecclesia iuum Greersim. antea a multis Episcopis serio deliberatum , & examinatum non esset. Quapropter quoties peccatum aliquod ,, novum occurrebat , aut peccati novari species, vel magni momenti ei reum lanes tia , toties in unum conveniebant Epi-

,, scopi , & scrupulose admodum inquire-

,, bini, quo poenitentiae genere peccatum

se illud etfet expiandum, & re deliberat , - & definsta singulis Parcecis suis id, quod

,, communi contensu 13atutum erat, signifi-m eabant , ut Episcopi omnes & Presby- is teri erimen illud juxta Canonem reeens,, conditum poenitenti 1 imposta curarent. ,, Tanto mad.o cavebant , ne reconcilia-δ, tionem eum indignis communicareat is IV. Haee Morinus lib. 6. cap. Iq. qui

ibidem addit i Uidere est insgnes , &ti docti Isimos Episcopos, emergente aliquos, Ποδο crimine, haerentes qu1 poenitentiam esset eluendum , iubentesque criminis Reos tantisper apud se flere, orare, je-D junare, donec Episcopi convenientes ὸeis liberassent, quo poenitentiae medicamine,, essem sublevandi , & curandi . Videre,, est alios in ejusmodi casu suspensos ni- ,, hil de poenitentia statuentes , donec ati vicinis Episcopis responsum tulitant se.

Nee i ita ait Morinus diligentia

is tribus tantum , aut quatuor seculis in se Ecclesia viguit , sed undecim integrisse ita constanter perduravit , ut de ea ni- ,, hil prorsus remissum fuerit ,, . U. Antiqui huius moris locupletissimus estis est S. Cyprianus in variis suis Epiastolis , ac signanter Disolu 33. ubi sex Episcopi eum consulunt , an tuto post triennii poenitentiam iis reconciliatio concedi posset , qui sortissime eorum Magis ratu, & populo frequente tormenta passisuerant, & vicerant , deinde a Proconsule tenti , & gravissimis poenis diutissime excruciati, tandem eeciderant, & gloriam

Priore certamine partam maculaverant . Meque tantum de hae re Cyprianum con

sesunt sed etiam rogant , ut eum aliis Episcopis quaestionem illam communicet. Verba Cypriani sunt r Quoniam tam men scripssiis , ut eum pluribus colle- ,, gis de hoc ipso plenissime tractem , &ω res tanta exigit majus, & impensius deis multorum collatione coasilium, di nuncis omnes sere inter Paschae prima Blemnia

is apud se eum fratribus demorantur , is quando solemnitati celebrandae apud suosis satisfecerint, & ad me venire coeperint, is tractabo cum singulis plenius, ut de eois quod consuluistis, figatur apud nos , &is rescribatur vobis firma sententia , mulis torum Sacerdotum consilio ponderata ,, .

UI. Huiusmodi plurima inter Epiliolas Cypriani testimonia illius disciplinae cur runt ; atque inter alia etiam restimonium Cleri Romani tempore Cypriani, Sede vacante per mortem Fabiani Papae , ita ad ipsum Cyprianum de causa lapsorum scribentis: Quamquam nobis in tam inge is ti negotio placeat, quod tu & ipse tra- ,, Etalli prius Ecclesiae pacem sustinen- ,, dam ; deinde se tollatione consiliorumis eum Episcopis, Presbyteris , Diaconis, ,, Consessoribus, pariter ae stantibus Laiis eis facta, Lapsorum tractare rationem is. Haee Clerus Romanus Epist. 3 r. inter Epitholas Cypriani.

Et ne horum lapsorum interim cura aesalus neglecta prorsus videretur , moderamen quidem aliquod excogitarunt, sed iterum non nisi de consilio plurium Episcoporum, uti liquet ex subsequentibuς: Cu-o jus temperamenti moderamen hic tenere,, quaerentes diu , & quidem multi , &,, quidem cum quibusdam Episcopis vicio nis nobis , & appropinquantibus , &- quos ex aliis provinciis lonse positis peto secutionis istius ardor ejecerat , anteis Constitutionem Episcopi nihil innovanis dum putavimus , sed lapsorum curamis mediocriter temperandam esse credimus,

is ut interim dum Episcopus dari a Deois nobis sustinetur , in suspenso eorum , ,, qui moras possunt dilationis sustinere ,

,, causa teneatur is .

VII. Eiusdem diligentiae ae sollieitudinis argumenta insignia sunt singuli sere Canones Eliberitani, Ancyrani, Nicaeni, Concilii Arelatensis I. In his enim pene

omnibus agitur de poenitentia certis eriminibus imponenda ; eriminum variae species, circumstantiae, peccantium voluntas, necessitas, oceasio discutiuntur, & unicuique speciei circumflantia aggravatae , aut sublevatae analoga poenitentia a Patribus

injungitur; ut pluribus annotavi in Com-

166쪽

mentario ad Canones praesertim An Frauos. VIII. Argumentum quoque non leve

suppeditat Epistola Canoni ea S. Gregorii

Thauma turgi . Hie interrogatus a vieinis Episcopis , quae poenitentia certis criminibus imponenda esset in eorum Dioecesibus, occasione incursionis Barbarorum , perpetrati , illis hae Epistola respondet; eosque

modum poenitentiarum docet: ac praeterea

Presbyterum a se bene instructum ad eos ablegat ἔ una addens , nonnullis peccatis poenitentiam se definire non audere , sed expectandam Episcoporum Synodum , ae interim eriminum reos ab Ecclesia pellendos. Sie scribit Can. 3. Propterea ergo D Fratrem, & eonsenem nostrum Euphrmis synum ad vos misimus ; ut secundumis formam , quae hic eli , & ipse similiteris det, & quomodo accusationes admitterem oporteat, & quos a praeibur abdicare,, . Et Can. 7. de quodam speciali crimine i quens, ait : illius criminis reos, etiam is ab auditione arcere oportet , donee deis iis, congregatis Sanctis, aliquid commuis ne visum fuerit , & ante eos Sanctois Spiritui is . Insigne quoque illius disciplinae exemplum eii Epistola Canoniea S. Petri Alexandrini conItans I . Canonibus , in quibus singulae speetes lapsorum examinantur,& singulis poenitentia conveniens assignatur; ut eam formam universae Patriarchatus Alexandrini Ecclesiar teneant.

IX. Sed nihil est in hane rem prae larius , aut laeeundius , quam Epistola Canoniea S. Basilii eontinens 83. Canones, qui, vix uno excepto, nihil aliud spectant, quam poenitentias singulis peccatis iniungendas . Id autem feeit S. Amphilochii Ieoniensis Episcopi interrogatis stimulatus, qui a tanto & tam celebri viro edoceri volebat, quibus pcimis peecata curari possent: Non enim a seipso vir alioquin magnus id audebat statuere. X. Ponti fiees quoque saepe eonsulti sunt,

quae poenitentia nonullis eriminibus esset imponenda. & agenda, ut peccator recon-eiliationem a Deo, & ab Ecclesia merere turr M Tanti enim aestimatum est ab An- , , liqui ait Morinus lib. 6. ωρ. l . Num.

- 7. dignam, & .leribus aequatam Poeti nitentiam agere, ut non modo Episcopi, i De Sacramenιν Paenitentia. ruesse quorum erat poenitentiam dictare , sedis etiam ipsi eriminum rei doctiissimos quos is que , & in Canonum lectione optimeo versatos diligenter tonsulerent , ut e se rum consilio, & ductu Canonicam Poe- is nitentiam agere , eiusque omnes mole is stias perpeti possent . Pontificem autem is adibant , non ut relaxationem , nedumis immunitatem a poenitentia Canunibus is instituta obtinerent: Hoc erat seculis il-- lis inauditum ; sed ut eam integre , &is juxta Canonum placita, mentemque praeis starent. Fixum enim erat eorum animis, se poenitentiam, ejusque labores omnes au-

,, xilia Dei impetrare , quibus peccatoreg, , adjuti multo facilius, securius, & els- ,, caesus ad gratiam Dei , & remissionem

,, peccatorum obtinendam disponebantur is.

Exemplum insigne illius consultationis,& Pontificii responsi resertur apud Gratianum Crin. I a. quaest. 2. Gn. I7. & pl ra a Morino loco citato.

XI. Ex his perquam manifestum est ,

summam iam pridem suisse Patrum curam& iludium, ut quibusque criminibus cou- venientes , & dignas poenientias , atque peccatorum remedia praescriberent ἔ eaque certis Canonibus, seu regulis exprimerent, ut a poenitentia praescripta Poenitentiales icti fuere. XII. Cum vero sensim hi Canones, ae Patrum praescriptiones, & responsa de poenitentiis imponendis multiplicarentur ; atque in Canonum eollectionibus nonnulla intercurrerent, quae alio spectabant ; ne: non in Patrum Tractatibus sparsim multa

de remediis peccatorum immitarentur, o

portunum visum fuit, pro majore inseri rum , Presbyterorum sad quos circa seculum vi ii. impostio poeni tentiae , praese tim pro peccatis occultis devolvi eceperat commodo , Canones illos in certum ordinem, & compendium colligere ἔ eertosque libellos, nihil nisi huiusmodi Canones erinis otinentes eomponere ; ut ita unusquisque Presbyter in promptu semper haberet regulam poenitentiae imponendae . Hi libelli amateria subiecta vulgo dicti fuere Poenia tentiales ἰ multaque in illis pro eommoditate Presbyterorum occurrebat , quae tu Canonibus deerant.

XIII. Haec exponit Morinus ia Praesa-

167쪽

136 ' Ius Ecclesiasticum Unmersumtione ad libros Poenitentiales I atque una 829. quod lib. I. ωρ.32. praecipit, ut unus- horum librorum utilitatem adstruit; eosque quisque Episcoporum in sua Parochia in-IU. 6. east. I . num. I7. ita describit. struat Presbyteros qualiter & eonfiten- omnes hae eollectiones quotquot sunt, is tium peccata audire , discreteque inqui- inquit Morinus ibidem num. 37. nihil se rere, eisque congruum modum poenite, is aliud sunt quam praecedentium Cano- t i a seeundum Canonicam a ctoritatem no- is num , & sententiarum paternarum col- is verint imponere,, . Ratio quam reddunt

se lectiones inter se tantum disserentes , notatu dignissima est. Quoniam hasle- is quod & ordinem varium sequuntur, & nus eorum incuria , & ignorantia mul- M varias librorum, titulorum, & eapitum is torum flagitia manserunt impunita, , . se distinctiones. Quum enim quaestioni pro- XVI. Pro assequenda horum Canonum is positae respondent , nihil de suo pros quorum tanta per undecim circiter feeu- runt, sed nudos Canones, & nuda Pa- la in Ecclesia suit veneratio; atque eon-M trum verba asserunt. Annis raso. nul- stans saltem in Ecclesia Latina usus exa- ,, lus doctor privatus inventus est, qui ali- ctiore notitia , nonnulla necessiario notanis ter de poenitentia, & remediis, quibus da, atque exponenda sunt. ,, peccata per Sacramenta poenitentiae pu- Primum, in hisce Canonibus frequenteris niuntur , & curantur , scribere tenta- occurrit mentio diversorum graduum , sivem verit ,, . ordinum, vel sationum, per quos poeniten-XIV. Libri hi Poenitentiales auctorita- tes gradatim quasi ascendebant, priusquam te Episcoporum probati, & evulgati, Prae- omnimodae ac persectissimae communioni r sbyteris inserioribus tradebantur; ut iuxta stituerentur. quod in illis erat praeseriptum , Poeniten- XVII. Communiter autem quatuor gratias imponerent, & Poenitentes dirigerent. dus assignantur; quos expressit Canon, qui Unde in ordine ad eelebrandam Syno- vulso Canonibus Epistolae Canonieat LGre- dum circa seculum x. eomposito, interce- MAi Thauma turgi subjicitur , atque jam teras admonitiones Episcopi ad Presbyte- pridem ex ipsis Canonibus Gregorii coli Tos una hoc erat: Feria IV. ante Qua- eius videtur . Porro primus graduum ibiis dragesimam plebem ad consessionem in- dem occurrentium d:citur Fletus, secundus,, vitate , & ei juxta qualitatem delicti Auditio , tertius Subsratio , & quartus

ri Poenitentiam iniungite, non ex CORDE, Covitentia. D sed scut in Poenitentiali scriptum estis. XVIII. Primus gradus in citato Can Quod hie dicitur non ex corde , idem ne describitur his verbis: Fletus seu lu- est ae si diceretur non ex animi fui motu , ,, ctus est extra portam oratorii: ubi pe Non ex impetu quodam mentis, & volun- is eatorem stantem oportet Fideles ingre-tate , sed prout in Poenitentiali scriptum is dientes orare ut pro se precentur ,, . est ; uti recte exponit Uir eruditus Ste- XIX. Ex hac descriptione planum est , Phanus Baiulius in notis ad art. 37. lib. r. Flentium stationem fuisse extra Ecclesiam; Reginonis, ubi citatus ordo refertur. quod & non obscure docet S. Basilius Cau. Et formula visitationis Episcopalis art. 93. 36. dicens: Debet quatuor annis DEFLERE interrogare iubet: Si habeat Poenitentiale stans ExTRA foras Oratorii . Et Gn. 73. se Romanum , vel a Theodoro Episcopo, Triennio DEFLEAT sans ad fores domusis vel a Uenerabili Presbytero Beda ediis oratoriae.

tum, & fecundum quod ibi scriptum es, Id ipsum pluribus eonfirmat Morinus lib.

interroget confitentem, confect poeniten- 6. cap. 2. asseritque num. r. in omnibus

is riam imponat ,, . Apud Reginonem lib. I. antiquis Ecclesiis Baptismalibuς aream XV. Episcopi autem multum solieiti quamdam fuisse, & spatium ante templum erant, & invigilabant, ne Sacerdotes ali- & eius vestibulum , in qua collocata erat ter quam iuxta Canonicam auctoritatem statio flentium ἰ nee ultra progredi fas it poenitentiam imponerent ; quemadmodum lis erat. ex Conciliis seculo ix. celebratis videre XX. Quid in hae satione agerent poe-eli ; atque signanter Parisiensi VI. amo niteates iudicat citatus Canon S. Gregorii

Thaum

168쪽

PAR s II. SECτ. I. TIT. VI. De Sacramento Poenitentiae. Thaumaturgi in his verbis : Ubi pereatorem flantem oportet Fideles o RARE , ut pros precemur. Et S. Basilius ei talis verbis Canonis 16. subnectens: Et Fideles in redientes rogans ut pro eo precemur , fuam iniquitatem pronuntian . Haec evincunt , in hoc gradu Poenitentes duo praecipue egisse : nimirum peccata

sua publiee ae palam confiteri , seu iniquitatem suam pronuntiare ; atque Fides i-bus Ee lesias ingredientibus adseniculari , ut pro ipsis apud Deum, Episcopum , ac

Clerum intercederent, quatenus ad Poenitentiam recipi possent. XXI. Neque enim stantes in hoc gradu adhuc proprie erant poenitentes ; sed duntaxat orabant , & gemebant , ut possent ad poenitentiam admitti: quare hic gradus potius quoddam praeambulum erat aa Poenitentiam , quam verus Poenitentiae gradus . Unde nihil ad hos pertinebat Min techumenorum: nullae su per eos orationes recitabantur; imo ne ad praedicationem quidem admittebantur ; utpote e templi vestibulo exclusi . XXII. Hae de eausa nonnulli auctores,& Canones etiam veteres hune gradum non annumerant gradibus Poenitentiae; quin& monet Morinus hane flationem eatenus fuisse Graecis propriam , & in Eeclesia L tina septem ut minus seculis incognitam , in quantum sumitur pro certa statione , eui ex Eeclesiis mandato Poenitentes certo tempore adstringebantur. Ac insuper monet ipse Μorinus lib. 4. ωρ. t 6. Num. 3. quod ante Novatum Fletus non esset statio Poenitentialis, in qua eerto tempore manere juberentur; liere nonnulli extra seres Ee-elesiae etiam tune Fidelium preees postularent, ut ad Poenitentiam recipi mererentur; sed υoluntarie, ac sine determinatione

temporis id faciebant. XXIII. Seeundus gradus dieitur Auditio, qui in ei lato Canone S. Gregorii Thaumaturgi his verbis describitur: Auditiori est intra portam in Narthece, ubi opor-M tet eum , qui peccavit, ita re usque ad ,, Catechumenos, & illine egredi. Audiensis enim Scripturas, & doctrinam ejiciatur, is & pretatione indignus censeatur is . XXIV. Locus hujus Stationis erat porta Eeelesiae seu porticus magnis Ecelesiae

portis connexa . Notandum autem monet Morinus lib. 6. ωρ. 3. num. 2. antiqua

se rum Eesesarum portis aedifieiolum quod- ,, dam coniunctum semper suisse, quod ve- stibulum προπυλαιον , πρόειρον , & πρρνα νο merito dici potest ; quale vis tur in omni- ,, bus antiquis Romanis Ecelesiis , quod se ingentibus columnis marmoreis innititur, is quae Constantinianum opus manifestissi- is me arguunt, & nonnullae opera unius is aut vix alterius post Constantinum sese culi . Huic aedificiolo smilia videre estis in singulis sere Galliae rusticorum E se clesiis : sed ea nune profanis inserviuntis usibus, quos in Eeseliis religione ducti

is exercere non audent ,, .

Quae de Eeeseliis Galliae asserit , idem de Belgie is quoque dicendum. In his enim simile aedificiolum passim habetur ; atque in illis mulieres pyst partum venientes ad Eeesesam purifcationis causa tantisper su siliunt , quousque Parochus eas ta Eeest. siam introdueat ca) . XXV. Exercitia vero Poenitentium in hae Statione erant , diligenter audire lectionem Seripturae sacrae , ejusque inte pretationem sive sermonem : quod significat citatus Canon Thauma turgicus, verbis supra allegatis subdens: Audiens Scripturas doctrinam eiiciatur , o precatione indiagnus censeatur. Haec desumpta apparent ex

Can. I. Basilii, qui ait: scripturam ae doctrinam Atidiens ejiciatur , oratione i dignus habeatur . Ex hii duo elicit Morinus lib. 6. ωρ. 3. num. 3. uti & Cardinalis Bona lib. I. R rum Lituet. eap. II. Primum , exercitia

horum poenitentium pdopria , & publice ipsis imposita fuisse , diligenter auscultare

Seripturam saeram, eiusque expositionem . XXVI. Alterum , nullas manuum impositiones, uni exoepta, quae fiebat in ipsa ad hane Stationem admissione , nullasque orationes expiatorias, aut alterius generis

super eos specialiter lasas suisse r uti nec opera poenalia ae laboriosa ipsi imposita , quae

o Ritus iste Purificationis mulierum obiet .ati l Provinciis vieinioribus, ae etiam in Germani3 Met non in Belgio tantum , sed in quibusdam

169쪽

, 3 Ius Ecclesiasticum Uniuersum.

quae erant tertiae stationis specialia exeret tia ; ut insta dicetur. Si quae vero a meis nitentibus in hac Statione suscipiebantur , ea voluntarie ex Spiritus servore obibant: sed in hae, uti & Flentium statione imperata non lego, ait Morinus lib. 6. cap. 3.

num. 4.

Auditio enim pergit Morinus in

is seeundum poenitentiae gradum consti tuta se est veluti opprobrii causa , ut ad eum se relegati poenitentes fidei rudimenta ite

rum edocerentur , non secus ae infimae

se elassis Catechument. Ea enim non didiis eisse eensebantur , qui regenerationisse lavacro abluti gravissimis sceleribus ite se rum sese polluerant; necdum digni cena es sebantur, quibus opera laboriosa ad pro se merendam Dei gratiam , & redimenda

is peccata imperarentur. Fundamenta Dei, is quae tam male & negligenter didicerant, is in eorum animis iterum iacere necessa- rium iudicabatur se.

XXVII. Verum quidem est , quod ad

audiendam lectionem Scripturae saerae ei usique expositionem pririer Poenitentes in hac Statione admissi suerint etiam Ethnici , Iudaei, Haereti ei, Catechumeni, aliique hujusmo8i generis homines iuxta Canonem Carthaginensem: UEpiscopus nullum pro-

is hibeat ingredi Ecelesam, & audire Verisse bum Dei sive Gentilem , sive Haeretiis eum , sive Iudaeum usque ad Missam

is Catechumenorum ,,: sed in nullis nisi Poenitentibus, qui Audientes dicebantur , auditio haec Scripturarum rationem Stati mis Poenitentialis habebat: Nam aliis , ut ibi starent in poenam, aut Poenitentiam, iniunctum non erat. Hi enim voluntarie ac sine ullo Eeelesiae mandato ibidem consistebant , & Verbum Dei audire permittebantur . Poenitentes vero ex mandato Episcopi ibi manebant , certo temporis spatio iis constituto ; tenebanturque huic Stationi adeste quoties fiebat Synaxis , & ibidem subsistere donee

voee Diaconi ejicerentur: uti latius prosequitur litorinus Lib. 6. ωρ. q. num. . XXVIII. Porro , cum per admissionem ad hane Stationem , uti & ad Stationem Fletus reciperentur graviorum criminum rei numerum Poenitentium ἰ atque Flestis& Auditis in poenitentiam imponerentur etiam in ipsa Stationum assignatione eis manus adjunci 1 oratione imponebantur r& insuper in gravi ismis deliciis, propter quae peccator ab Ecclesia pulsus & excisus

fuerat, per hanc Poenitentiae impositionem excommunicationis vinculo solvebatur ; &qui ad Ecclesiam non pertinebat , quique eum ea nullo Religioso commercio devinis ciebatur , per eam Poenitentiae impositionem ineipiebat ad Ecclesiam pertinere, eique curae esse, iusque ad communionem , etiam persectissimam recipiebat , quae ab eo tempore si periculo mortis urgebatur , illi denegari non debebat . Ita Morinus L b. 6. cap. I. num. 2. Atque hinc apparet, non fuisse gravium criminum reis infru-ξtuosam ad hasce Stationes admissionem Itametsi ipsa Stationum exercitia etiam non Poenitentes obire possent. XXIX. Tertius gradus seu Statio voca batur Sub iratio vel Subsectio, de qua haec leguntur in ei lato Canone Thaumatumi- eo: Subiectio autem, seu Subjiratio es, ut intra portam templi sans eum Catechum

vis egrediatur .

Dicebatur autem Substratio sive Subiectio, eo quod tempore huius Stationis essent quasi continuo sub manu Episcoporum,& Saeerdotum tamquam rei & humiliati, prostrati, sive subiecti . XXX. Toto quippe tempore huius Stationis fiebant crebrae manuum impositiones super Poenitentes ; iuxta illud Felieis Papae III. Di i. 7. Tribus annis inter ,, Audientes sint; septem autem annis su is iaceant inter Poenitentes manibus Sace is dotum is . Et illud Coneilii Carthaginensis IV. Can. 8o. omni tempore je-- iunii manus Poenitentibus a Sacerdoti- si bus imponantur is . Plura testimonia huius disti plinae refert

Morinus lib. 6. cap. 8. qui east. 9. multis probat. huic manuum impositioni semper coniunctam suisse orationem : ideoque quemadmodum crebra erat super Poenitentes duinrante hae Statione manuum impositio, sequoque frequens super iis fundebatur olatio ; ut scilicet per eas ad veram cordis contritionem & poenitudinem excitarentur,& prae moverentur.

XXXI. Haec autem manuum impositio ,

& oratio super Poenitentes fiebat post lectio

170쪽

PAxs II. SECT. I. TIT.ctionem Seripturarum, & sermonem habitum ad populum . His enim absolutis v ce Diaeoni ejiciebantur Atidientes, aliique oui hisce interesse potuerant; quibus eiectis, sub manum Episcopi succedebant huius Stationis Poenitentes; atque oratio ipsis propria recitabatur: hi laue peractis etiam ipsi, iubente Diaeono, dimittebantur ea

que dimisIione faEta , Fidelium Missa in-ehoabitur. XXXII. Nee tantum impositio manuum atque frequens oratio super poenitentem ad curanda expiandaque peccata in hae Statione fiebant; sed longe aeriora, & austeriora pro uniuscujusque vulneris ratione , & poenitentis conditione medicamenta applicabantur . Imponebantur enim in hae Statione poenitentibus varia opera labori u & corpus, ae eorporis pravos affectus exterminantia, privatim exercenda. Quan ii vero ement hi poenitentiae labores , &quam dura opera poenitentialia ostendit Morinus lib. 6. ωρ. m. notatque antiquos Patres interitum earnis apud Apollolum ,

ubi dieit se incestuosum Corinthium ιω- disse Sathanae in interitum Carnis , intellexisse , de interitu per pinnitentiae labo

res. I. COP. cap. 3. v. s.

XXXIII. Quia in hae statione praecipue peccatores per crebras manuum imp

sitiones, orationes, & propria opera Pinnitent ae purgabantur, hine haec statio proprἱe erat Poenitentialis ; atque ideo ait Morinus j in Eeolesia numquam non viguit ἱ cum aliae Stationes tantum disciplinae muς1 fuerint ad icthe Ubi vero erat rarus Stationum Fletus, & Auditionis usus, ut in oecidente, & ubique ante Novatiani haeresim, tota rimitentia in hae stati ne peragebatur, teste Μorino lib. 6. east. 8.ae propterea soli in hac Statione Consistentes dicebantur proprie Poenitentes.

XXXIV. Quarta Statio dicta fuit Comflentia, de qua in Canone Thaumatur -- cor Congregatio sive Consistentia est , ,, ut cum Fidelibus consistat, & eum Cari techumenis non egrediatur: Postremo est ,, participatio Sacramentorum D.

Id ipsum elarius expressit S. Basilius Can. 73. Poliquam poenitentiae fructus,, dignos ostenderit, decimo anno in Fideis lium orationes suscipiatur, sine oblatione sUI. De Sacramento Poenitentis. I stis Ze eum duobus annis una eum Fidelibu is ad orationem substiterit , se deincepsis dignus habeatur boni communione,, . Et Felix III. in ei tata Epistola 7. De Conmentibus , ait: Duobus annis obla-

,, tiones modis omnibus non sinantur offerinis re, sed tantum secularibus in orationeis socientur xx.

XXXV. Hae deseriptione docemur . Consistentes ius habuisse, una eum Fidelibus orationi assistendi, id est , Sacrificio& omnibus, quae ad Sacrifieium pertinent, ritibus, usque ad finem; neque cum PF- nitentibus sive Substratis potuisse dimitti ratque ab his eum Fidelium allistentia Consuentes, sive simul Hientes dicti suere. XXXVI. Alterum ex illa descriptione habetur , quod Consilientes eum Fidelibus quidem Saerifieici ai Iisterent , sed ab ua oblatione ς id est , quod ipsorum munera

seu oblationes ad altare non reciperentur

Moris olim fuit, ut Fideles omnes , nisi extremi paupertate premerentur, ad Mi Liarum solemnia sua munera in altari onferrent ; eaque oblatione quodammodo Sacrificio communicarent ; uti titulo praec denti ostendimus. Poena igitur, qui mulctabantur Co is sistentes , haec erat inquit Morinus is lib. 6. cap. 37. num. 6. quod munera is eorum ut Fidelium non acciperentur ;,, unde consequens erat, eos Corpori Chri iari sti non communieare. Quibus enim nonis licebat offerre, unde Corpus, & Sansuisse Christi eonsecrarentur , iis non judie is tant licere ipsum Corpus & Sanquinem is manducare, & bibere. Quapropter illa is sunt aequi pollentia communicare precibus is sine oblatione, & non communicare Cor

is pori Chri iii, , . XXXVII. Quae pluribus ibidem adstruit

Morinus, qui cap. 18. ollendit, plura horum genera hane Stationem complexam iuisse : illos tamen praecipue ad hanc St tionem spectasse, qui tamquam Poenitentes, inferiores Stationes absolverant; atque ta dem ad hane ascenderant : Imo propteris illos ait in pernitentialem St. tionem

is instituta fuit haec antiqua Censura , ut is post toleratas graves molestia poenite is tiae, aliquanto tempore experirentur Pa

is tres, an iis liberari vitam ducerent Fi-

SEARCH

MENU NAVIGATION