장음표시 사용
441쪽
is auctoritate concedendae, si extra Roma- nam Curiam committendae erunt, com- mittantur ordinariis illorum, qui eas imis petraverint; eae vero, quae gratiose con- cedentur, situm non sortiantur effectum,
is nisi prius ab eisdem , tamquam Delegatiso Apostolicis , summarie tantum , & ex- tra iudicialiter cognoscatur, expressas pre- ces subreptionis vel obreptionis vitio is non subjacere, . IU. Cum itaque ordinarii , sive eorum ossiciales jubeantur examinare , &discutere veritatem narratorum, atque judicare, num causae, seu rationes dispensandi in litteris expressae, revera subsint; indubie satius esset , ut conformiter ad avitam Patrum disciplinam , integra auctoritan dispensandi Episcopis prout in num. 2. observatum suit ad aedificationem Ecclesiae, & salutem fidelium permitteretur : &ita quoque fideles sumptibus, & dissicultatibus sublevarentur , quibus per recursum ad Curiam Romanam pro obtinendis hisce litteris commissionis non parum gra
V. Quidquid sit de hoe voto restaurandae antiquae Patrum Disciplimae ; hodie consormiter ad Concilii Tridentini Decretum ex moderno stylo Curiae Romanae dispensationes matrimoniales sue in Dataria , s-ve Poenitentiaria petantur, non solent concedi nisi in forma Commissoria, se nuncupata , eo quod dispensandi auctoritas alteri committatur auctoritate Apostolica ; idque
sub certis conditionibus. Ideoque, Dii r cte monet Corradus I b. 7. cap. i. falluntur
Commi Tarii sive Ordinarii, quibus Bui .eseu Litterae dispensationum mittuntur, dumis tantae rei pondus non aestimantes, expo-- sita per Oratores qua par est diligenis tia , veritate , niti negligunt edoceri, is Pontificem dispensata contenti: cum re- vera non dispensaverit, sed ipsis dispen-- sandi auctoritatem certis sub conditioniri bus demandaverit ; quae nis , ut iubeo tur, impletae fuerint, quidquid superstru-
VI. Si Litterae dispensationum expediantur in Dataria , tune conformiter ad alterium Decretum Concilii Tridentini , di-
pensandi aufioritas committitur Ordinario. Sub nomine mutuarii iuxta hodiernum V - peu Tonr. II. sivium Curiae Romanae venit non tantum
Episcopus , sed etiam Vicarius Generalis Episcopi; qui est idem , quem in Belgio vicinisque Provinciis ossicialem Episcopi
dicimus, uti supra parte t. tittil. a. cap 4. notavimus ; & mouet Corradus lib. 2.
VII. Notat Corradus lib. 7. east. q. num 37. quod Cancellaria Romana numquam is soleat eommittere has Litteras Episcopo
is & ejus Vicario insimul. Quinimo ait
si huiusmodi dispentationes numquam comis mittuntur alternative ; scilicet Episcopo is sive eius Vicario , sed uni tantum eoo rum , scut docet notorius stylus se. VIII. Ad haee numquam in delegatione consuevit exprimi nomen proprium Epist pi , aut Vitarii , sive ossicialis ; ut non tam personae, quam dignitati vel tribunali facta appareat. Unde mortuo ossiciali ante expeditionem Litterarum , poterit ejuς successior sine nova delegatione eas exequi idque per totum orbem servari, & practi- eari restatur Corradus loco citato num. 36. IX. Quia tamen haee delegatio tota de pendet ex ipso tenore Rescripti Apostolici. nemo in vim illius procedere potest , nisi cui expresse dirigitur . Unde s Uicario, seu Ussetali inscripta sit, non poterit expediri per Episcopum etiam ipso Vicario ab ossicio remoto, ait Corradus nlim. M. quin & addit num. 4. haec etiam locum is sibi vindieare, etiamsi contingat, ipsumis Viearium creari in Episcopum ejusdem se Dioecesis, vel quocumque alio modo de se sinat esse Uicarius , quia adhuc cessatis commissio respectu suae personae , & sese transi in suum successorem in Uica-
P Stylus iste profluxit ex persuas e Curialium Romanorum, quod totalis dispe sandi auctoritaς ita sit in persona Romani Ponti scis, ut Episcopi, dum ipsis hae litterae diriguntur , reputandi sint simplices Romani Pontificis Mandatarii, aut Uicarii, seu delegati, nulla habit 2 ratione primigeniae auctoritatis dispensandi in Epist
po semper remanentis ; & ratione cujus non dubium, quin synodus Tridentina ad Ordinarios voluerit disp)nsationes extra Curiam Romanam exequendas dirigi; utpote quibus, praeveniendo postivam reservati
442쪽
434 Ius Ecclesiasticum Universum. nem , auctoritas dispensandi quodammodo
naturaliter competit. 'MX. Corradus num. io. sequentibus monet, commissionem factam Episcopo aut Cificiali ejus, non transire, Sede vacante,
in Capitulum aut Vicarium, sive ossicialem Capituli; idque ex notoria praxi Curiae Romanae . Unde si Litterae dispense sationis directae Vicario seu Ossiciali Epiti scopi, exequerentur per Vicarium Capiari tutarem, Sede Episcopali vacante, depuis latum , executio esset nulla, nullumqueis Matrimonium vigore talis dispensationisse contractum , ait Corradus num. II. DXI. Attento stylo Curiae , & Caneellariae, Sede Episcopali vacante, non diriguntur hae dispensationes Vicario Capituli , quia de illo Papa non confidit , sed Episcopo viciniori, sue eius Vicario in spiritualibus generali. XII. Praeterea monet Corradus lib. 7. cap. . num. 23. quia notorius stylus Curiae Romanae requirat, ut si Oratores seu supplicantes pro dispensatione sint diversae Dioecesis , utraque Dioecesis necessario exprimantur in supplica ; Litterae autem dirigantur ad ordinarium oratricis , ut illas excquatur cumque ipsius Papae, eiusque Cances lariae sit, semper committere earumdem executionem Ordinario oratri: is, nisi utriusque Dicecesς fieret expressio , ubi Oratores ex duabus Dioecesibus orti essent, posset contingere, Litteras ipsas dirigi non stritis , sed Oratoris Ordinario contra mentem ipsius Papae ; ae propterea earum executor , si huiusmodi stylum ignoret , perperam Litteras ipsas exequeretur z ita
Corradus ibid.. XIII. Haec quidem quoad eommissiones
dispensationum, quae pro utroque foro cxpediuntur in Dataria aut Cancellaria ; at quae pro soro conscientiae tantum expediuntur in Poenitentiaria, ecmmittuntur & diriguntur Conlessario Magistro in Theolosia, vel Decretorum Doctori ex approbatis ab Ordinario , ab Oratore eligendo ;quemadmodum notavi supra pari. I rit. 23.
U. q. ubi & clausulam hanc latius exposui.
De Formula Litterarum Dispensationum& quomodo se Delegatus insor- mare debeat de impedimento allegato.
Tres partes Litterarum dispensationum,m quid sinsulae eontineant 'Promnitur formula delegationis. Delegatus inquirere debet de ver late
Quomodo continget commissarios facilius, quam oportet dispensare' me informatio ex mente Pontificis neu perfunctorie facienda. Instrumenta pro examine testium eviu- ut , quam seria esse debeat ino
Delegatur occasione dispensationis nihil etiam ultro oblatum mi eo accipere. Nihil ouoque pro mercede labor/s, ali
9. Nos potest Delegatus deferre nudae assertioni Oratorum. Io. Detegatus examen testum alteri committere potes. II. Tenetur Delegatus inquirere, utrum im- pessimentum vere fuerit extressam .ir. Si expressus si gradus remotior pro pr
xim ore , Litterae funt in validae s liaret per ignorantiam sit fastum .i I. Sabinde Litterae erunt in lidae, etiamsimpedimentum majus pro minore fuerit expressium.14. Iuxta sintum Curiae, evrsio consanguia nitatis pro agi uitate reddit diapens
Si consanguinitas procedat ex duplicis ire, id exprimendum est. Quid ' si secundus gradus co aut iuntatis pro tertio hi expressus . Si duo obsint impedimeuta , quomodo
exprimenda R18. Au ossiciat exprimere gradum remoti rem , quaniso es iniciualitas gradus Quid potissimum triuiν dum circa eopreissuem re aliouis spiritualis
Rotii io feri debet Iuper quocumgue impedimento olligato. 2I. Si
443쪽
P ag II. s Ee T. I. TIT. XIV. De Di pensationibus Matrimonialibus. has
et r. Si inter consanguineos ante executionem
Litterarum copula intercesserit , ab executione supersedendum est. I. V Itterae dispensationum matrimoni γ a lium, primo continent ipsam commissionem dispensandi auctoritate Apostolica super impedimento . Pol modum sesuitur altera pars , quae vocatur Narrativa, in qua exprimuntur , quae ab Oratoribus seu supplicantibu3 Pontifici exposita suerunt ; ac dein sequitur tertia pars Litterarum , quae Dis stiva dicitur; continetque gratiam, quam Ponti sex Oratoribus facere intendit; ac una conditiones in executione huius gratiae a Commissario servandae . II. Primo ergo dicit, quod certam denarratis notitiam habentes ipsi Commissario de quo in his necialem in Domino ut una Ostinemus , ait per Apostolicari scripta mandantes, quatenus deposita peris te omni spe cuiuscumque muneris , aut is praemii , etiam sponte oblati , a quo teri omnino abstinere debere monemus , te
se de praemissis diligenter in se es , & si
se per insormationem eamdem preces veriri ritate niti repereris , super quo tuam se conscientiam oneramus, tunc eum eisdem
se Oratoribus N. & N. auctoritate no- is stra dispenses. . . Volumus autem, quod is si spreta monitione nostra hujusmodi , is aliquid muneris , aut praemii occasione se dictae dispensationis exigere , aut oblari tum recipere temere praesumpseris , e is communicationis latae sententiae poenam is incurras
III. Ex hae dispostiva intelligimus, auctoritatem dispensandi committi in primi et sub conditione , sive obligatione inquirendi, seu accipiendi informationem de veritate eorum, quae Pontifici in supplica per Orptores exposta fuerunt ; quae his verbis exprimitur : Mandamus quatenus deposita , die. Te de praemissis diligenter inormes. Haec autem informatio per Commissarium fieri debet tam super omnibus in narrativa contentis; id est, an vera sint, quae tum circa impedimenta , vel circa causam& motiva dispensandi ab Oratoribus prinposita suerunt; sive quod idem est, an preces veritate nitantur; dein si quae Ponti sex addat, & velit verificari; etiam super his informatio sumi debet. IV. Porro Commissarius ad hane informationem , vel executionem litterarum procedere nequit, nisi prius litterae coma missionis in Curia Romana , solutis taxit pecuniariis, suerint levatae , & Commissorio exhibitae .
Hine est , quod Ministris hujus Curiae
nihil de laxis illis decedat , tametsi narra ta , & contenta litterarum coram Commissario verificari, nequeant & consequenter nec ob desectum hujus veris cationis , Commissarius dispensare queat , ipsaeque litterae dispensationis se obtentae suo ea-reant et seau r nihil tamen de iuribus se araxis in Curia solutis restituitur: imo nec novae litterae dispensationis, quibus vitium priorum tollatur, expediuntur vel relaxa . tur, nisi rursus iuribus & taxis solutis. Hi ne & natum est contingere, ut Commi Tarii importunitate Oratorum , ob sactas expensas , & novas faciendas , victi , ad dispensationem nonnumquam procedant, licet precum veritas in libello supplici enunciata iuxta tenorem Bullae commissionis non sit susscienter probata. MV. Quad haec informatio non persun-ctorie , sed summa cum circum estione ,& iludio seri debeat , in primis indicat
Ponti sex, dum expresse mandat, ut se diligenter insormet. Deinde addendo stiper quo con entiam ruam oueramtis, sat indicat , serio hoe negotium peragendum eta. VI. Ad haee instructiones pro examine testium, qui producantur pro contrahendia Matrimoniis, sive verificatione eorum, quae in Litteris dispensationum verificanda sunt, sussicienter evincunt, quam serium examem
Seden Apostolica in hisce requirat. Primus articulus habet : Testis mo- neatur de gravitate iuramenti , in hoeri praesertim negotio pertimescendo, in quo se divina simul ae humana Maiestas laediri tur ob rei, de qua tractatur, importa se tiam, & gravitatem ,, .H e articulus , qui supponit , testea, priusquam testimonium detit , debere praestare iuramentum de dicenda veritate ; nee non rei gravitatem testibus exponi jubet, manifelium Leit , quam anxie de veritate
in uirendum sit ; quod & alii articuli non 'mi aus ostendunt, quos refert Pyrrhus Co
444쪽
36 Ius Ecclesiasticum inicersum.
radus lib. 7. ca . s. vlim. 22. c . VII. Et ne Commissarius sorsan spe lucri lactatus, aut muneribus excaecatus, non ea, qua par est, maturitate ad insormati nem procedat , aut capta informatione informando iudicio super precum veritate abe ret, speciali clausula supra expressa , vult eum ab omni munere , aut pmmio etiam ponte oblato abstinere , sub poma excommunicationis latae sententiae; imo si dispensatio fuerit data in forma pauperum, apponitur quoque poena nullitaris absolutionis,& dispensationis per haec verba : Et ut hi- Iominus absolutio, o dispensatio hujusmodia re faciendae praedittae , nullius sent roboris
Speciale autem est in dispensationibus
matrimonialibus, quod apponatur haec clausula; nam istae reputantur ceteris dispensationibus graviores, & in eisdem magis imminet periculum, ne corrumpatur julex executor, ait Corradus, libV. cap. 6. num. I l. VIII. Resert ibidem num. I . respon
disse sanctam Congregationem, quod prori dispensationibus matrimonialibus non li-M cebat Episcopo, sive eius Vicario quid- ,, quam recipere , nec ratione sigilli , vel M alicuius alteriuς rei; quapropter Decre- tum illud , quod solet poni in Litterisse dispensationum matrimonialium, ut nihil muneris, aut praemii sponte oblati actim pi postit pro illarum executione; ita iam telligendum esse , ut neque ordinarius se ipse , nec Vicarius eius quidquam pro is mercede laboris, quem in ea re suscipem rent, capere pollant IX. Itaque per hane elausulam , Te deprimissis diligenter inormes, prohibetes omnino summus Ponti sex inquit Cor-
,, radus num. 29. Executori , ne superis narratis velit stare assertioni i psorum se Oratorum contrahentium o . Debet insuper ipse Delegatus perpendere qualitatem ipsorum testium: Nam cuti advertit Cor-M radus num. 3. ut plurimum deponuntes per unum eumdemque praemeditatum ser- 'moncin , eum praecisa verba per ipsos se sponses teitibus suggeruntur , qui a ve- is ritatis tramite tape solent deviare ....is Quia clausula praedicta non ad ornatumis Litterarum apponitur , ut dicebat quiis eam Jurisconsultus . sed ut per eam ia-- telligat Delegatus , se debere procedereis super hoc cum pede plumbeo: quia tanis tum negotium committitur conscientiae,, suae , .
X. Tametsi in hae commissione electa sit indultria personae, neque possit ossici lis alteri auctoritatem dispensandi delegare,
ut ostendit clausula, tuam coramentiam en ramus , examen tamen testium alteri delegari potest , quemadmodum observat COGradus num. 4 t. sed quia admodum periculosum eii hoe examen , hujusmodi examen committi debet alicui viro integerrimae fidei , & bonitatis , ait idem num. 43. m n et quoque idem Auctor lib. 8. cap. I. Num. 19. quia complures sunt Dioeceses talis amplitudinis, ut non sit facilis accelsus ad OHeialem Episcopi , consuetudine introdultum esse in Curiis Ecclesiallicis, ut committatur etiam Parocho Oratorum, ut exequatur distas Litteras ; ae etiam iuramentum , si opus sie , ab Oratoribus recipiat: uti contingit, dum dispensatio petitaeil ob copulam praecedentem. XI. Debet ergo Commissarius inquirere, num preces sue alle'ata Oratorum in supplica Pontifici pro obtinenda dispensatione oblata veritate nitantur; id est, an ex prcsso impedimentorum, super quibuς dispensatio petitur, & causa, ob quam petitur, sint secundum veritatem expressa. Neque enim Commissarius , iuxta tenorem Rescripti Apostolici ad dispensationem procedere patest, nisi praevi 1 informatione diligenti repererit, precer veritate niti.
Itaque si super impedimento consanguin talis , aut assinitatis postulata sit dispen- sotio; inquirendum erit, num gradus consanguinitatis, aut affinitatis, quo sponsi se invicem attingunt , sincere & veraciter sit expressus ; ut hinc appareat , num quoad
hanc expressionem preces veritate nilautur;
neque ipsum Rescriptum ratione huius ex- prellionis subreptionis , vel obreptionis argui queat. XII. Si ergo Oratores dixerint , quod se contingant in tertio consanguinitatis, aut amnitatis gradu; deprehendatur autemper informationem ipsos este in secundo
gradu consanguineos aut amnes, non poterit Commissarius vi huius Rescripti procedere ad dispensati caem , eo quod reperiat
445쪽
P Qis II. S geri I. TIT. XIV. De D pensatisnibus Matrimonialibus. 4rrperiat preces veritate non niti .
Neque referret , tametsi ipsi oratores inculpabiliter ignoraverint se in secundo gradu esse consanguineos: quia similis ignorantia sufficere potest , ut Oratores non arguantur de malitiosa exprellione , & d ceptione ; sed efficere nequit , ut verum sit, precer veritate uiri ; aut censeri debeat
dispensatum in impedimento fecundi gradus
consanguinitatis , aut assinitatis : eum super hoc dispensatio nequidem fuerit postulata; sed tantum super impedimento tertii gradus, quod diversum est a priore ; praesertim quod quo gradus coniunctior est , eo difficilior si dii pensatio, urgentioresque
XIII. Quinimo quamvis impedimentum
expressum iit gravius , atque super eo rariuς, & difficilius soleat dispensari . quam super eo , quod revera subesset , sed expressum non fuit , Rescriptum carebit suo effectu, nee poterit Commissarius procedere; si impedimentum omissum si diversae speciei ab expresso , nee sub hoc includatur ; tametsi etiam sciretur , quod Ponti. sex fuisset dispensaturus, si impedimentum omissum suisset expressum : quia non sume t , quod Pontifex suisset diisensaturus , aut dedisset auitoritatem dispensandi, si hoc
illud de factum effet sed requiritur , ut re ipsa dispensandi super hoc impedimento
XIV. Unde licet facilius soleat dispensari in affinitate, quam consanguinitate inparitate gradus ; nihilominus si expressus sit tertius gradus consanguinitatis pro te
tio gradu attinitatis, subreptilia censebitur dispensatio ; neque poterit Commissarius dispensare; dicitque Corradus lib. 7. cap. . num. 72. quod similes Litteras dispensatio
num perperam exequantur cum totum id fit et tam contra mentem Papae, ac uotorium
Curii jβυς li Flum. XU. Si oratores expresserint smpliciter
secundum , aut tertium consanguinitatis
pr.idum, subreptilia censebitur dispensatio, ii deprehendatur, impedimentum illud pr venire ex duobus st: pitibus ; sive quod se contingant in gradu expressis ratione duplicis conjunctionis ; quo casu in effectu est
duplex impedimentum , cum tam ea suerit exprestum tamquam simplex, sue unum ; uti latius exponit Corradus loco citato utim. 7o.
XVI. Docet quoque ibidem num. 9q.m sequentibus , quod si per errorem expressius si fecundus gradus consanguinitatis pro tertio non esse procedendum ; idque potissimum ob eonsuetum modum, & stylum summi Pontificis, Mnempe quia diversimo-- de eas dispensationes eoncedit, ut viis delicet, si in remotioribus puta in quamis to seu tertio & quarto gradibus , eas,, mandat expediri per ollieium minoris ,, gratiae . Si in non tam rem tioribus ,
,, puta in tertio , per Cancellariam caὶ . ,, Si in secundo , seu primo & secundo , ,, per Praesecturam Brevium , & sub an-- nulo Piscatoris , sicut alias diximus, ae,, propterea iuxta qualitatem graduum praeo fatorum, diversa ossicia cum diverss Osis ficialibus sunt constituta . Unde cum ,, mens Pontificis ea sit, & Litterat di-- spensationis non alias , quam per suosis ossiciales distin tos , di itinctaque Coli
is gia constituentes, expediantur, prosecto si cum sic inveteratus stylus obtinuerit, si
se Litterae ipsae praeter ὸ ictum stylum , acri morem , Sc observantiam Romanae Curi r ae e pediantur , tamquam sulpellae deis salso erunt reiiciendae ,,.
XVII. Insuper si duo intercedant impedimenta , atque super utroque quidem postulata sit dispensatio; sed separatim ac diverso tempore ; utraque dispensatio erit subreptilia: eo quod utraque d spensatio ita fuerit impetrata , ac si unum duntaxat impedimentum subesset, cum tamen duplex subesset. Duo autem impedimenta simul conturrentia se tius ligant,& difficilioris sunt dissolution ita XVIII. Si dictum sit, Oratores se contingere tertio gradu; postmodum autem deprehendatur , quod se contingant secundo& tertio , non poterunt Litterae dispensationis propter proximioris gradus hujusmodi non expressonem , de subreptionis vel obreptionis vitio , seu intentipnis desecta notari; sed in omnibus, & per omnia suia fragari et uti declaravit Pius V. in Constitui i cc An Caneellariae Romanae auctoritas eirea i in Galliis agnoscatur, docet Auctor Couler. Parisimi icien totum matrimonialium dispensatio:.em l l. 3. l. r.
446쪽
Jus Ecclesiasticum Universum. tutione, quae incipit Sanctissimus i 3. in Bull. Roman. re Pocat1 contrari S declaratione Pii IU. Si tamen expressus esset simpliciter secundus gradus, dum se contingunt in primo & secundo, Litterae haberentur subre ptitiae ex dicta Constitutione Pii V. eum casum expresse excipienti , addita hae ratione ; Cum in eo Sansiitas sua numquam dioensare intendat . Vide latius Sanchea tib. 8. mo. 24. num. 23. ubi etiam Gilendit Matrimonium contractum in vim dispensationis, in qua proximior gradus non est expressus modo non sit primus esse
validum ; tametsi Litterae λι larativae , quarum meminit Pius V. non sint obtentae.
postulata sit super cognatione spirituali , inquirendum erit, num recte expressum sit, unde haec cognatio orta sit, sive proveniat. Si enim subesset Filiatio, seu quod Orato-Tum unus alterum de fonte levassct , &tantum esset expressa Compat emitas , subreptilia esset dispensatio ; eo quod impedimentum ex filiatione proveniens, si aliud
quam proveniens ex compaternitate : mul
toque dii ficilius in illo , quam in hoc dispensetur e tellaturque Corradus , lib. 8. ap. 8. num. 13. Paulum V. semper recusasse dispensare super impedimento Filiarionis spiritualis. Refert quoque Fagnanus ad cap. Mn. a De Cognat. Dirit. cum in casu Occurrente Congregatio existimasset dispensationem annuendam super Filiatione spirituali, relata ad Gregorium XIII. seu tentia, Sanretas sua noluit dispensare: subditque Fagnanus: Et quamvis nonnum- is quam post tempora Gregorii XIII. di- spensatum fuerit ob dotis incompetentiam se cum illius sui scienti augmento; non in- men est iudicandum exemptis, nec quod
se aliquando LEium est, sed quod fieri deri but , est spellandum M.
ea expressionem impedimenti consanguinitatis, & aisnitatis, observanda quoque circa alia seu dirimendia, seu impedientia impedimenta ; ut nimirum diligenter se informet Commissarius, num circa exples Eonem impedimenti preces veritate nitantur;
nihilque veri omissum , aut falli expressum sit , quod dispensationem subreptiliam vel obreptiliam reddere posset.
nes, vel etiam conjunctos spirituali cognatione copula intercesserit i ea necessario erit exprimenda; alias ea omissa , dispensatio censebitur subreptitie impetrata , uti non semel sancta Congregatio declaravit apud Pyrrhum Corradum lib. 8. ca I. ntim. 37. qui & addit, id etiam sibi totum vindicare, quamvis copula praedicta habita fuerit post Litteras dispensationis , seu mandati de dispensando obtentas , nondum a Delegato executioni demandatas; asseritque eo casu opus esse Litteris in sorma perinde valere, priusquam ad executionem pri rum Litterarum Delegatus procedere possit.
CAPUT IV. De Causs Dispensationis, & Informatione super veritate carum. I. Informatio a Delegato instituenda etiam es eirca causam di pensatiouis. 2. Plures causae cum fuis formulis in C ria Romana admissae.
3. Causa ob anguli iam loci, qua formula
. Formula causae ob incompetentiam dotis. I. Eadem causa cum cla ala cum aug
6. Item cum clauola pro indotata . 7. De causa vulgo disia , Pro Oratrice
excedente vigesimum quartum an
8. Causa communiter nuncupata,Pro Belgis. 9. Pro veredicatione ea arum attendendae formularum Expressiones s harum v ro fensus ex Ibio Griae Romana Io. Veritas cacisa requiritur rempore exec tionis Litterarum. II. Tenor Litterarum dioensationis operimpedimento cum adiuncta copula, aut familiariore conversatione.
ar. De causa di pensationis super voto ca- sitatis .i3. Quid Delegatus di pensato impunere deb at Pr . Qui vigore seius dioensat on ς uxorem duxit , ea mortua aliam ducere nequit. I. Non
447쪽
PARs II. SEe T. I. TIT. XIV. Da Dispensaιionibus Natrimoniolitus. 4L NTon tantum circa allegatum impedimentum versari debet Commi Glatii informatio ; sed etiam circa causam pro obtinenda dispensatione allegatam, utrum scilicet , & quoad illam ρι eces veritate ni
Ut autem exactior notitia omnium e rum , quae hic verificari debent, & narratorum veritas habeatur, causas famoliores,& magis ordinarias, una cum suis sormulis , quibus iuxta stylum Curiat Romanae
proponi consueverunt, proferam, breviterque exponam. II. Hoc unum praenotandum, plures Uariasque ea usas, ob quas dispensationes matrimoniales iudicantur indulgendae, iam pridem in variis Congregationibus hunc in finem habitis, esse admissas, ac suis specialibus formulis expressas , neque alias praeter probatas , nec sub alia expressione seu formula a Curia Romana admitti solere. III. Prima eaque una ex frequentioribus causis, cum quibus ecnceduntur dispensationes matrimoniales, praesertim in gradibu et consanguinitatis, seu assinitatis rem tioribus , est ob augustiam Lei , ait Pyrrhus Corradus lib. 7. ca'. I. num. qq. EX- primitur haec causa sub hac formula. Quod cum dicta Gratrix in d fio loco, propter i lius Ausus TlAM , virum sibi nou co au-εumeum, vel asinem paris mussitionis, cui nubere post, invenire nequeat, cupiunt, &c. Si snt consanguinei in gradibus proximioribus v. s. secundo aut tertio, superior formula non sui scit , sed tune post verbaniabere nequeant , addenda sequens clausula: Et si ext a dictum locum uubere cogeretur,dos, quam tua habet, non esset competens, neque fuliciens, ut cum ea virum , eui iuxta flatur fui conditionem nubere possi, iu
IV. Secunda causa, eaque hodie satustata . dicitur ob Incomperentiam dotis se uenti formula exprimi solita : Quod etim icta oratrix dotem laseae mintis competeu rem , juxta satus fui conditionem, cum qtia illatim sibi non conjcnguinem vel alitiem paris et itionis , cui nubere post , in uireneyueat , oe dictus Orator illam eum dicta
minus competeuteiot , uxorem ducere inte
dat , cupiunt, &e. V. Interdum post verba uxorem ducere, additur hae elausula: Illiusque dotem, usque ad quantitatem , secundum dictae si
tricis qualitatem , competenter augere intemdat . Diciturque haec causa se expressa et propter dotem cum augmento ; & requiritue hoc augmentum , ut obtineatur dispensatio in quibusdam gradibus proximioribus, puta in secundo & tertio tantum; etiaris huiusmodi gradus duplicentur seu multiplicentur ex di Uersis stipitibus, quemadmodum
monet Pyrrhus Corradus lib. 2. cap. 2.num. 37.
VI. Subinde intitulatur haee eausa : Pro iudotata; quando oratrix dieitur iuderate;& dicitur quod Orator eam se iNDOTATAM ducere; ae v ne ad quantitatem , δε-
eundum dictae oratricis qualitatem Ex IN. TEGRO Arare intendat.
Non poterit Commissarius dispensare vigore Litterarum cum causa sic expressa , nisi prius re ipsa Oratrix ex integro dotetur, si sit pro indotata ; vel augeatur, si
fuerit , propter item cum a mento . Solet enim in Litteris adjici r D postquam dictae oratricis dog competenter aucta suerit e vel in causa pro indotata e Postquam dicta oratrix ex integro dotata fuerit , ut
prafertiar. Ul I. Tertia causa hodie usitata vocatur, Pro Oratrice excedev e Plae cim qua rtim anntim exprimiturque hae formula: Qitia dicta oratrix vige imum quaritim au-num , CT LItra suae aetatis agens , hactentis virum paris conditionis , cui nub re possi , non iri venit, cupiunt , &e.
se Haec causa ait Corradus loco citato se num. 28. pa Tm admittitur pro obtinen-- da dispensatione in quibuscumque gra- , , di bus nec tamen suifcit super aliquo is ex proximioribus, puta secundo, seu priis mo & secundo; & eo magis admittitur,
is quo magis tempus effluxit ab aetate Ota- is trici ς ad contrahendum Matrimonium,, . Monet tamen Corradus ibidem Hum. 8 hanc causam non admitti in muliere via dua , quae velit ad secundas nuptias convolare ; sicut docet notoria praxis Curiae
VIII. Quarta causa vulgo dicta , Pro
Belgis . exprimitur his verbis : Quia ctim dicti Oratores orthodoxae fidei cultores exu
sant, σε Deo dante , sub obedientia sanctae
448쪽
Hirotici, nou posui animos si utorum eriphrare, er qui Catholicam Religionem υe
re profitentur, internoscere et ac propterea, ueeontingat eos eum Haereticis Matrimonium contrahere, cupiunt, &e.
IX. .nae pro veritate causarum praedi-ct:s formulis propositarum verificanda sint, ex attenta formularum lectione , & consideratione facile potest intelligi . Nequaquam tamen dubitandum , quin multum attendi debeat, quomodo praedictas formu-Ian intelligat Curia Romana; quidque proverificatione earum requirere soleat. Qtia diu autem de praxi Curiae Romanae certo non constat, tenenda erit proprietas verborum , quibus sermulae sunt conceptae. Unde merito monet Corradus , non esse elinendum in Vicarium , seu Ossicialem Epi-iscopi , cui Rescripta dispensationum dirigi
solent , qui saltem non mediocrem Reseriptorum illorum notitiam habeat , vimqueae essicaciam es ausularum noverit. Indubie convenit pro executione huiusmodi Litterarum consulere, qui specialiter praxim Curiae Romanae reserunt ae notanter stipe citatum Pyrrhum Corradum ,
qui praxim , & itylum illius Curiae non
mediocriter calluit se , ae sat fideliter returisse uidetur; licet in doctrinalibus parum solidun sit, & ad laxitatem propendeat. X. Hoc commune est omnibus praedictis causis, quod pro verificatione causae requiratur, ut vera sit tempore executi nis, sive tempore quo Vieariu ς seu Omeialis auctoritate Apollolica ad dispensationem vigore Rescripti Apostolici procedit; & nisi
eo tempore subst veritas causae, licet sub- fuerit tempore supplicationis, aut coniecti Resicripti, Commissarius dispensare non poterit , uti late probat Garcias , De Beneficiis , par. 6. cap. 2. num. 28 XI. Interdum autem contingit , dri pensationem peti, ubi copula carnalis, aut familiarior convertatio inter consanguineos
Supplica pro siniti dispensatione obtinenda concipi solet hoc tenore t Ex nunt, V. . . . Quod ipsis alias scientibus ferre: o consanguinitatis gradu iuvrcem ese con- uu los, Orator praedi tui, non quidem peccandi data oners, ut erimiae admise , haedea a foret S. V., Cr Sedem Apostolitam admisericordiam gratiam erga lysis faciliores reddendi sed olum υ οὐ libidine υictus, Oratricem cognovit. Cum autem, Pater Saredi e , nisi Matrimonium inter dictos Oratores contrahatur, dici a mulier dis amata onustia remaneret , gravia7ue extudes data possent verisimiliter exoriri , cupiunt , &c. Tum sublieitur dispositiva supra relata, ae inter alia, diligenter se informet, an precer veritate nitantur , antequam dispenset;
insuper addita hae speciali cautione ex usitato stylo Curiae Romanae : Et recepto ab iis Oratoribus iuramento , quod sub Defae lius habendae d pensationis incestim hunc idem est de familiariore & suspecta conversatione u commiserint. XII. Quando petitur dispensatio super voto castitatis ad contrahendum Matrim nium , causa frequentius exprimi solet h2esormula : Quod orator ita simulis tornis
agitetur , tit coutinentiam servare pose non Deret s ac propterea MaIrimonium c utrahere desideret.
In dubie haec allegata impossibilitas m
ratis fercandi eastitatem intelligitur ex me te Ponti scis, si ea revera perduret, posmquam occasiones peccandi vitavit; ieiunia, aliaque corporis a fili liva opera ex praescripto docti ae pii Confessarii , aliaque protervanda eastitate convenientia remedia adhibuit'; cum alias justa dispensationis causa non esset.
XIII. In dispositiva iniungit Ponti sex
Commissario, ut si ei de praemissis constiterit, votum praedictum didio Oratori, ad hoc ut Matrimonium SEMEL duntaxatis legitime contrahere possit , in frequenis tiam Confessionis Pacramentalis pecca se torum suorum , singulis scilicet menso bus, semel, vel quoties tisi videbitur,
is ae in alia poenitentiae opera per te in- ,, jungenda, inter quae sint, etiam aliqua, is quae quotidie sacere teneatur , ad eum is linem ut ea adimplens , meminisse semiari per pol sit obli stationis, qua huiusmodiri voto adi ringebatur, prout secundum Deumri ipsus animae saluti expedire iudicaveris , o Lecumque desuper dictum votum , dispense sando, dicta auctoritate ccmmutes Q. XIV.
449쪽
Paas II. Setc T. I. TIT. XIV. De Di pensi ionibus Matrimonialibus. 4 et XI U. Denique additur haec clausula finalis : Quod si dictus Orator mulieri , cum
qua contrahet, supervixerit , maneat posea caelebs , m eodem voto ut prius obligatur. Per haec quidem verba clarius declaratur , Oratorem ipsum ex vi hujus dispensationis , non poste nisi semel uxorem ducere ; unde si supervixerit, non potest aliam
uxorem ducere sine nova dispensatione, uti notat Pyrrhus Corradus lib. 8. east. Io. qui tamen observat, quod si Matrimonium tantum suerit contractum, & non consumma tum, dispensatio non videatur habui me ef- lectum , adeoque possit vigore ejusdem dispentationis aliam uxorem dueere e quia non tam matrimonialis contractus , quam ipta consummatio hic attenditur.
De Dispensatione super Matrimonio cum impedimento dirimente contracto. I. Matrimonio cum impia mento Hrimente contracto, neceJaria dispensetis. 2. Si scienter ita contractum fuerit , id in supplica exprimi debet. 3. Exprimendum quoque si consummatum fuerit. 4. Omissio solemnitatum exprimenda es. . Etiamsi da licentia ordinarii omissae .stent
6. Consummatis Matrimonii ante detectum impedimentum, an exprimenda R7. Persυerantia tu usu Matrimonii , δε- tecto impedimento , Decifice expo
8. Causa ordinaria huius dispensi Iouis eum sua formula ; quae tamen non semper admittitur. 9. Matrimonium nulliter contractum , Obtenta di pensatione , de novo conιω-
hi debet io. Non susscit si ad interrogationem alicuius se mutuo agnoscant pro coni gicius. II. Ut de novo contrahatur, an utrique parti
Matrimonium de noto contrahendum
est coram Parocho resibus. 13. An idem faciendum , s pro foro con- fientia duntaxat obtenta si in Paenitentiaria 'I. π Nterdum Matrimonium eum imp
I dimento dirimente de facto quidem,
sed nulliter eontrahitur ; quo casu necessaria est dispensatio , ut Matrimonium sic contractum validetur ὁ & conjuges matrimonio uti queant. II. Pro euius dispensationis praxi sciendum, quod si scienter contraxerint eum impedimento dirimente , illud necessario fiein supplica exprimendum : eo quod haeo scientia di mei liorem reddat dispensationemrimo Synodus Tridemina Sess. 24. cap. I. De Reformatione Matrimonii , vult quod is si quis intra gradus prohibitos scienteris Matrimonium contrahere presumpserit, is separetur, & spe dispensationis consequea
III. Si insuper Matrimonium consumiamatum fuerit , id quoque exprimendum erit ', quia consummatio matrimoni dispensationem dissiciliorem facit , iuxta clausu lam in Decreto Concilii Tridentini verbis: iam ei tatis subjectam : Idque in eo muia
is to magis locum habeat , qui non tanis is tum contrahere, sed etiam consummare M ausus fuerit IV. Quod si ignoranter cum impedimen to dirimente contractum sit matrimonium, siquidem solemnitates requi stas in eontrahendo matrimonio , v. g. proclamationes praevias, neglexerit, id omnino erit exprimendum , eo quod ratione huiuς neglectus, contrahentes spe consequendae dispensati nis earere velit Synodus Tridentina ; volens eos iisdem poenis subjiei, quibus subiectos declaraverat contrahentes scienter eum impedimento dirimente : Non enim diis gnus est, qui Ecclesiae benignitatem fa-- cile experiatur, eurus salubria praecepta is temere contempsit is ait Synodus Tridentina
U. Quinimo s de licentia ordinarii satomissae proclamationes praeviae, nihilominus id exprimendum ; & si non esset expressum , Rescriptum esset subreptilium , id-
450쪽
Itis Eeclesiasicam Iniversum. 41que iuxta reeeptum stylum Curiat Romanae , uti monet Pyrrhus Corradus lib. 8.
VI. Quando etiam ignoranter matriis monium eum impedimento dirimente conia tractum et , si consummatum suerit etiam
ante detectum impedimentum , nihilominus consummatio erit exprimenda; ita de stylo& praxi receptum , ait Corradus lib. 8.
VII. Detecto impedimento, si perstiterint in usu matrimonii , hoc specifiee erit exprimendum : quia dissiciliorem reddit dispensationem, ill 1 persistentia in actu matrimoniali poti detectum impedimentum insinuante . quod nequaquam alieni fuerinta contrahendo scienter cum impedimento
VIII. Causa ordinaria dispensationis super Matrimonio contracto cum impedimemto dirimente solet exprimi per hane sommulam : Cum autem, si divortium inter eos fuerit , gravia exinde scandala possint viri- similiter oriri. Hane causam minime sumetentem ad dispensandum eum eis, qui sienter contrax Tunt , & consummarunt Matrimonium cum impedimento in feeundo conanguinitatis, aut amnitatis gradu, declaravit Paulus IV. dieens : Absolutiones & dispensationeς,, hujusmodi ex prietextu praedicto A nimirum quod ex divortio gravia scandala inter eos & eorum eonsanguineos & amnes possent verisimiliter oriri etiamsi pr is les ex matrimonio se contrasto subse-M euta fuerit , nullatenus , sed solum ex ,, causa urgentissima pro bono publico &,, a jure considerata, per Nos tantum, &,, non alium approbanda conredemus , &is quod dispensationes ex alia causa nostris D temporibus exulabunt: & quod nobis libis cere non patimur nostris successoribus se indicantes,, . Extat integra Bulla apud Corradum lib. 8. ωρ. 3. num. I. IX. Potestatem autem dispensandi tribuit Pontifex et eautione, ut Matrimonium inter se de novo publice, fer id forma Concilii Gidentini eontrahere, illudque in facie Ecclesiae solemnietaνε, ετ in eo postmodum re
manere libere licite υaleant. Cum enim matrimonium contractum ratione impedimenti dirimentis fuerit nullumae invalidum p neeessario debet de novo de
utriusque consensu renovari , seu de novo contrahi : eo quod prior contractus nullus fuerit. X. Hi ne consequens est , dispensatione obtenta, non susscere , quod Parocho interrogante mulierem , num hic sit suus maritus, & virum , num haec sit sua uxor, uterque assirmative respondeat : quia haec dicendo , non contrahitur de novo matriis
monium ; sed potius declaratur , quod sit
inter ipsos matrimonium; atque in eo per- silere intendant: praesertim si impedimentum suerit utrique parti ignotum. XI. Et quia de novo contrahere debent matrimonium, necessario utrique parti i validitas prioris matrimonii nota sit oportet r alias enim consensus in novum matrimonium , saltem non ea, quae requiritur, libertate habebitur. Faeile enim continget, in matrimonium eonsentire aliquos, si prius matrimonium nesciant invalidum ; aut etiam
tantum de eo dubium esse sciant, sui haudeon sentirent, si eerto scirent matrimonium eme invalidum . Quapropter si eerta sit matrimonii invaliditas, etiam ut talis utrique coniugi proponenda est, priusquam de
XII. Vult insuper Pontifex , ut matriis monium publiee , & servata forma Cone. Trident. contrahatur ; nimirum coram Parocho & testibus. Et recte . Cum enim hic agatur de dispensatione pro utroque foro super impedimento non occulto , nisi secundum matrimonium publice , dicta sorma servata, iniretur, sed elam inter solos
coniuges renovaretur consensus matrimonialis; incommoda, quibus Synodus Tridentina annullando matrimonia clandestina currere voluit , ex smili matrimonio clandestine eontracto oriri uelle possent. Primum enim matrimonium publice contractum probari posset nullum , ob impedimentum dirimens ; seeun8um vero probari non posset; ut pote , uti supponitur, inter solos eontrahentes privitim Sc occuliecontractum: atque ita liberum esset alteri partium convolare ad alias nuptias , non obstante hoe matrimonio, valide , sed clandestine eontracto ; neque etiam per Ecclesiam seu Iudicem separari posset , desectu probationis hujus secundi matrimonii.