장음표시 사용
471쪽
PARs II. SEc T. II. ΤIT. I. Dedi, aliaque Religionis , & pietatis opera
peragendi causa, non tantum ipse Apostoli locus supra relatus; sed omnes pristini Seriptores manifeste evincunt; & pluribus probat Bellarminus loco citato; ibique notat; quatuor praecipue de causis Ecclesias a Christianis fuisse extructas. IV. Licet enim scirent, divinitatem loco non concludi , iamque horam venisse de qua ad mulierem Samaritanam dixerat
Salvator, quando veri adoratores adorabunt Patrem tu spiritu veritate, nani Pater tales quaerit qui adorent eum . Spiritus
e 3 Deus, eos qui adorant eum, tu spiritu , oe veritate oportet adorare. Ioauulsa. versa'. r . Nec non Apostolus : Volo visos orare in omni loco levantes minius puras , i. ad Timoth. I. vers. R. sciebant tamen summam esse utilitatem, imo & necessitatem , ut loca quaedam essent specialiter deputata, ad quae divina audituri una& oraturi Fideles convenirent ; eo quod huiusmodi loca ad cultum divinum , orationemque specialiter dedicata , etiam speciali titulo praesentes ad pietatem excitent: praesertim dum omnia , quae in locis illis
aguntur , nec non totus eorum ornatus,
composita sunt ad imprimendam maiorem de Dei maiestate ideam, & erga res sacras& Religionis nostrae mysteria reverentiam provocandam; omniaque decentius in locis sie ad usum sacrorum dedicatis , & adornatis nata sunt peragi, 'uam si quibusvis locis , usibus profanis indifferenter subse
V. Deinde omnino conveniens est , ρο- pulum orationis , & instructionis causa in unum convenire : eo quod piorum hominum frequenti consensu excitetur animus,& obieEto aliorum exemplo ad Dei cultum magis eri satur . Ut enim propius admoti titiones facibus ardent, iidem sepositi languescunt: se in Christianorum ampliori conventu studium pietatis accenditur ; insolitudine vero aliorum Fidelium exemplo delii tutum saepe remittitur . VI. Denique Patribus indubitatum fuit, quod in locis Deo ejusque cultui peculiariter consecratis ; quae propterea jam pridem minus Dei, vel etiam Dominica, aut Oratoria , sive domus orationis dicta sunt,
Deus speciali modo preces , & vota Fide-- . c feci oe reparandis Ecclesiis. 4lium benignus suscipiat & exaudiat; quemadmodum Salomoni in dedicatione templi Hierosolymitani promissum legitur. l. r. Paralip. cap. 7.
VII. Unde S. Chrysostomus minit a ro.
contra Anomaeos Ecclesias contemnentes,
dicentesque orare domi po Iunius ς ita r spondet: homo decipis , & magno is in errore versaris ; nam etsi domi quo- is que detur orandi facultas , tamen fieri ,, non potest , ut domi tam bene ores, , , quam in Ecclesia, . Et alibi: Et dori mi quidem orari potest : sic autem ut
se in E lesa, non potest is . Hon it. 6.πad popultim Antioch.
Sanctus Basilius libro de Baptisino cum 8. de necessitate peragendi divina mylieria in locis sacris , & divino cultui speciali titulo consecratis, haec habet: Nobis pr- ,, riculum est male obiti manda i ; si icieiis rationem neglexerimus , m xime si Sa- ,, cerdotii mysteria in locic profanis cel ,, braverimus e propterea quod ea res in- is dicium haberet contemptus in celebranis te, offendiculum quoque generaret . VIII. Ut scopum seu finem Ecclesiarum sive locorum ad divinum cultum dedicatorum populus assequeretur, admodum solliciti fuere Patres, ut omnia, qua populum ab oratione pietateque aut reverentia avo care possient , a locis illis arcerentur ; inmniaque ita disponerentur, ut nihil in iis
occurreret , quod non pietati, ac reverentiae erga res sacras fovendae conduceret; eamque in populo excitaret.
IX. Hinc in primis ut Ecelesa vere dieatur Orator tim, sive domus stationis , &domus Dei , omnem ab ea abeta profanam actionem , tametsi alias de se non illicitam, voluerunt. Synodus VI. vulgo Trullana Cau. 76. is Quod non oportet intra sanctos ambituso cauponariam os scinam, vel ciborum spe- is cies proponere, vel alias venditiones sa- ,, cere , suam venerationem Ecclesiis ser- , , v ntes. Salvator enim noster & Deua , se per suam in carne vivendi rationem noso instituens, non sacere domum patris sui, , domum negotiationis iussit , qui etiam ,, nummulariorum mensas effudit , eos se qui sacrum commune faciunt, ejecit is
472쪽
Hui e Canoni eonformis est Canon II. Synodi Exoniensis anno i 287. his verbis expressus : Pius & misericors Dominus, is qui dum pro peccatis nostris irascitur , o misericordiae recordatur, templa domini- ,, ea construi , & divinis precibus eonseri crari voluit , & prircepit : in quibus is plebs fidelis ab omnibus Brinsecis , &is secularibus operibus abstinens, per obla-- tiones , & pacificas hostias, devotae praeis cipue orationis iram iudicis mitigaret , is ipsus elementiam humiliter postulando .is Quod idem omnium Dominus tam veris bis , quam operibus, specialiter volensis designare , flagello Deio de seniculisti ementes, & vendentes eiecit de templo: ,, asseverans domum suam domum fore ora-
tionis, & per tale commercium factam ,, suisse speluncam latronum . Ne igituris ubi delictorum est venia impetranda , is delicta delictis gravius accumulentur :,, districte prohibendo statuimus , ne in is quibusdam Ecesesis nostrae Dioecesis ,
is atriis earum , vel coemeteriis, mercata is seu placita secularia de cetero teneantur: is nec ullas negotiationes quisquam exerce-M re praesumat
Post haee Concilium Lugdunense sub
Gregorio X. in cap. 2. De Immanitate EGAes in VI. perpendens quod deceat d se mum Dei sanctitudo ; deceat ut cujus is in pace samas e l loeus, eius cultus stri eum debita veneratione pacificus, edixitis sequentia : Cessent in locis illis Unive se statum, & societatum quarumlibet conis cilia, eonciones a , & publica partamen-- ta. Cessent vana, & multo sortius sinis da , & profana colloquia. Cessent conis fabulationes quaelibet . Sint postremori quaecumque alia, quae divinum possuntis turbare osticium, aut oculos divinae mari jellatis offendere , ab ipsis prorsus exis aranea: ne ubi peccatorum cli venia pI- stulanda, ibi peccandi detur occasio, aut is deprehendantur peccata committi . Ceseri sent in Ecclesis, earumque caemeteriis es negotiationes , & praecipue nundinarum istac sori cuiuscumque tumultua, omnis in Ius Ecclesias cum Universian.
- eis secularium iuὁ elorum strepitus conis quiescat , nulla inibi causa per laicosis criminalis maxime agitetur, sint loca ea- is dem a laicorum cognitionibus aliena , , .
sanam actionem a locis sacris remotam v lentes , in primis statuerunt, ut Episcopiis deambulationes, ac profana colloquia imo pediant; convivia quoque, &negotiatio-o nes in loco sacro nullo modo admittan- , , tur . Proclamationes vero serenses nonis nis extra templum , & poli divinumis Ostietum plene absolutum fiant ; atque ,, ut laici ab his efficacius comprimantur, o Magistratuum locorum assistentiam imo plorent Episcopi, ut etiam ipsorum au-o ctoritate ordinatio ad impediendum huis iusmodi insolentias fiat, & publicetur, . Haee Synodus P. II. Mech linienss titulo De Divino offficiis , cap. io. Ir. Et
Synodus P. II. tit. I 2. cap. R. addens et si Nemo in loco sacro .... etiam post OLis ficium divinum deambulet , sub poena
XI. Similia in omnibus passim synodia
occurrunt: nec ab ipss templis; sed & eorum coemeteriis tamquam locis sacris, pr sanas omnes actiones abesse volunt.
se Nee sne gravi injuria loci steri toleo rari potest, ut in coemeteriis tripudie-- tur , ideoque id districte prohibemus,, ait Synodus Mech liniensis tit. II. cap. II. Deinὸe cap. is. addit : ' Liba quoque , se placentae , & similia in eoe meteriis nonis vendantur: neque strues lignorum in ii ο- fiant, & generaliter nihil in iis permitis latur , quod loci religioni ae san titatiis repugnet M.
XII. Notandum , quod citatus Canon Synodi VI. Trullanae, uti & relatus Ca- non Synodi Ex niensis expresse adducant sactum Christi ejicientis ementes, di vendentes e templo; quo non obscure innuunt, etiam Cancinum horum prohibitionem spectare mercatum eorum, quae in Sacrifieium aut usum Ecclesiasticum cedere possent . Oves enim,&boves, aliaque, quae in tem plo Hierosolymitanota vendebantur , ad Sacrifi-
c D. Vam pen in suis observationibus in de- i mine hie desgnari communeri populi alicujus eteta, quae sub nomine Glegorii X. in Concilio l eongressum. Luzdunensi tacta dicuntur, notat concionum no-
473쪽
PAas II. s geri II. TIT. I. De
erifieia illius temporis pertinebant, uti monet Venerabilis Beda. Hune Canonum sensum expressit S. Carcius in Synodo sua P. I. pari. a. cap. II. statuens: Ne Clericus, aut alius quivisse in Eeclesis, earumque e emeterio, atrio, is Vestibulo, aut porticu, foribusve, quidis quam venale exponat , ne si ad usum
is quidem Sacrificii , vel Ecclesiae suturum, , sit, , . Id ipsum iisdem verbis deerevit Synodus Aquensis anno I 83. pluresque aliae Syncdi. XIII. Μultum ad devotionem populi
conciliandam eonduceret executio Decreti Synodi P. II. Mech liniensis tit. I 2. cap. I p.ri Pauperes per Eeclesias tempore Missala rum , p dieationum, aliorumve divin is rum officiorum , mendicare seu eleemo- is synas petere non permittantur , sed adis valvas Ecclesiae stare iubeantur e depu- is tenturque ubique a Superioribus , velis Administratoribus Eecies arum, qui pau- , , peres mendicantes ab Ecclesis arceant ,
is & expellant, & quidem, si necesse fue- ,, rit, sub certo honorario ex bonis men-ri sarum pauperum persolvendo is . Adde quae habet S. Caresus in Actis Ecelesae Mediolanensis pag. 333. XIV. Ipse insuper interior templorum
ornatus talis sit oportet , ut ipsum populum ad solidam veramque pietatem, ac si cerum Dei cultum excitare queat ; atque ita hoc titulo templa dici queant , domus Dei, & domus orationis. XV. Hune in finem jam pridem usus sacrarum imaginum in templis, seu Eccle- sis probatus nil atque novissime contra nostri temporis Haereticos retinendum esse declara Uit Synodus Tridentina SUI. 23. in Deereto De Invocatione , Reueratione , σReliquiis Sanctorem, oe Sacris Imaginistis; ,, non quod eredatur ineste aliqua in iis is Divinitas, vel virtus, propter quam sintis colendae; vel quod ab iis sit aliquid pe- is tendum; vel quod fidueia in imaginibus is si figenda ; veluti olim fiebat in gentiis bus , quae in idolis spem suam tolloca- bant; sed quoniam honos, qui eis exhi- betur, refertur ad prototypa, quae illaeis repraesentante ita ut per imagines, quas m osculamur, & coram quibus caput ape-M rimu ς & procumbimus , Christum ado-nn-Loen Tom. II. aedifici confeci m reparandis Ecclesiis. 46sis remus, & Sanctos, quorum illae simili
is tudinem gerunt, Ueneremur M.
XVI. Idipsum populo sedulo inculeari Synodi nostrae Belgicae Parochis praecipiunt;
vultque Synodus D. I. Cameracensis titulo De Imaginibus east. 3. Doceatur praeterea is populus imagini cultum nullum deberi, is aut propter materiam, aut propter ele is gantiam , aut propter pretium operis ,
is aut propter quidvis aliud , quod si iuis artificio , aut imaginis substantia ; sedis propter rem significatam , ad quam hieis cultus, & honos praecipue resertur. Et si sic admonendus est, animum orantis, autis venerantis in rem significatam referri ,
is & non in sanum; quod nec audit, necis videt, nee sentit M. XVII. Quare in Concilio Coloniensi anno I 432. celebrato per Dominum Nicolaum de Cusa Cardinalem , & Legatum de latere per Alemaniam , comprobante Domino Archiepiscopo Coloniensi The dorico, statutum fuit, ut si ordinarii iuis vi stationibus suarum Dioeeesium , vel se alias reperiant concursum populi ad aliis quas imagines, cognoverintque informa se tione summaria recepta , populum am-- plius ad dispositionem figurae talis im se ginis, quam salva fide expediat, inel in se ri ; quod tune imaginem tollant, &se alias omnino provideant, ne idololatriam
se committant, . Habetur tom. 13. Concit. generat. col. I 382.
Similiter Synodus Moguntina anno I 4 Can. 42. pravae superi itioni viam preis cludere volens, omnibuς locorum ordi- ,, nariis iniungit, ut si sorte in territori igis suis ad imaginem aliquam con eursus fi ,, ri, & homines ad ipuus imaginis figuis ram respectum habere , & quas quamis dam Divinitatis opinionem illi tribuereis animadverterint , ipsam imaginem pro se causae qualitate aut tollant, aut mutent, is & Eliam a prima notabili quantitate dinis serentem reponant , ne rudis p ipulus si in intellictu suo depressus , & ideo peria media corporalia ad divina erig ndus , ,, spem suam contra Ecclesiae intentionem, is in eorporali, & quidem certa imagine , si privat1 phantasia atque inhaesione coli ,, cet: quasi in illa sit quaedam neeessitas, ,, p.r non aliter , indueatur
474쪽
66 Ius Ecclesiastisum si Deus & Sancti id sacere , quod petun
XVIII. Monet tamen Synodus, & quidem iterato in eodem illo Canone , ut in hac re procedant adhibitis prius in eonis ,, filium Theologis, & Christianarum an- ω liquitatum seientissimis iuxta ac pienti si,, simis viris; ut se salubri ordinariorum ,, providenti 1 a pernicioso idololatriae se ,, lere populi praeservetur simplicitas is ait
XIX. Scopum seu finem imaginum iam
pridem brevi verborum compendio expressi s. Gregorius lib. 7. Diff. DO. Seren
Episcopo Massiliens inseri pia r Idetriis enim pictura in Ecclesiis adhibetur , ut ,, hi qui litteras nesciunt , saltem in pa-
,, rietibus videndo legant . quae legere in se eodicibus non valent . Tua ergo Frari ternitas ait & illas servare , & ab
M earum adoratu populum prohibere deis buit et quatenus & litterarum nescii ha- ,, berent , unde scientiam historiae collige- ,, rent , & populus in picturae adoratione,, min me peccaret,,. Iὸem latius exponit lib. o. Epili. q. ad eumdem Serenum . Quin & usum imaginum supra usum librorum exit,llere videtur Synodus VII. actione 6. diei nς : Lectio enim minus,, ncnnumquam recitatur in venerabilibus is templis, imaginalis vero formatici vespe- ,, re , mane , di meridie tamquam in eis is stabilita , narrat nobis & annuntiat ve-ν, ritatem gestorum ,, . Habetur tom. VII. Conei l. Generat. γι 3ῖ9.
XX. Patrum ac Synodorum doctrinae insitens Synodus Tridentina monet incitato Decretor illud diligenter doceant Episco- is pi , per biliorias mysteriorum nostrae M Redemptionis, picturis, vel aliis simili- tudinibus expressias , erudiri , & confir- mari populum in articulis fidei commeis morandis, & assidue recolendis: tum ve- ,, ex oσnibus sacris imaginibus magnum ,, si ustum percipi; non solum quia admo- , , netur populus beneficiorum . & muneri rum , quae a Christo sibi collata sunt; se sed etiam quia Dei per Sanctos miracu- ,, la, .& salutaria exempla oculis fidelium ,, subiiciuntur : ut pro iis Deo gratias
Rant, ad Sanctorumque imitationem viis tam , moresque suos compisant , exci-
inlaesum ais tenturque ad adorandum, ae ad diligen- ,, dum Deum, & ad pietatem colendam, Haec verba expressit Synodus P. I. Cameraeensis titulo De imaginibus east. 4. dicens: Praeterea admoneatur populus, imis peritae plebis causa maxime postas esseis imagines : ut illarum aspectu docti &,, moniti, patrocinium Divorum, & pieta- tem in Christo eonservemus , & eorumis vitam imitemur ,,
XXI. Sieuti ergo Ee lem semper admodum soli eita fuit, ne quid salsi in divino officio , aut publiee in Ecclesiis praelegeretur ἔ ne ipsa lectio populo erroris occasionem praeberet , uti supra pari. I. tit. ILeaρ. I 2. ostensum est , ita quoque cavendum est, ne in ipsis picturis de imaginibus quidquam salsi exori matur, ne alias ex ipsis imaginibus seu idiotarum libris in falsitarem , & errorem populus incidat; quemadmodum monet Synodus Tridentina vehementer cupiens. ut nullae salsi dogma-is iis imagines, & midbus periculosi erro-
,, ris occasionem praebentes statuantur ,, .
Hae de ea usa puerperium B. Virginis decumbentis, & aegrotantis, non esse pinyendum ostendit Ioannes Molanus in Historia Ss. Imaginum lib. I. caρ. 27. eo quod ex huiusmodi imapine Deile inducerentur rudiores in eum perniciosum errorem , quod Beata Virgo ad instar aliarum mulierum dolores partus fuisset experta , & puerperium subiisset. Et S. Carolus in Sunodo Mediolanens Llit. I. cap. 7. ait: Illud in primis caveanto Episcopi, ne quid pinetatur, aut sculpa - , , tur, quod veritati scripturarum . Tra- ditionum , aut Ecclesiast: carum historia-
rum adversetur e ne cuius lectio prohi- betur, et is imago populo proponatur ,, .
XXII. Verum licet Episcopi, & Par
chi, aliique, quibus eura ineumbit, satagere debeant, ne quid falsi per imagines repraesentetur . vel ne alicuius erroris occaso Populo detur ; nihilominus subinde ob mai
ra mala evitanda , & ne ex earum a mintione quorumdam infirmitas nimium tu baretur, ex oedir aliquas imagines iam positas tolerare , licet quae in iis repraesentantur, non sint adeo certa ἔ imo sciantur
etiam salsa i modo non talis sit falsitas , quae nata sit in perniciosum errorem , aut
475쪽
circa dogmata , aut mores populum inducere , quemadmodum ostendit Molatius loco citato ev. 28. monens, ut interim dinerantur smplieiores , quid ex hujusmodi imaginibus sit discendum , quid non discendum.
Similiter ne ex inspectione imaginum in periculosum errorem rudiores ineidant, vult Synodus Tridentinar Quod si aliquando,, historias , & narrationes Saerae Scriptuis rae, cum id indestae plebi expediet, ex-- primi & figurari contigerit e doceaturis populus , non propterea Divinitatem fi- gurari , quasi corporeis oeulis conspici, is vel coloribus, aut figuris exprimi possit,,. XXIII. Hle sat indieat Synodus , magna eautione imasines Divinitatem , sive Sancti issimam Trinitatem sub corporali specie exprimentes, esse populo proponendas. Et quidem multis seeulis imagines SLTriunitati et in Eeclesia Romana ignotas fuisse constat. Eas tempore Nicolai I. adhue Ee-elesiam Romanam ignorasse, notat ex ejus Epistola ad Miehaelem Augustum Christianus Lupus tom. a. Scholiorum in C noneς pag. Ii 73. addueit tamen sinquit se licet alio fine , rationem , ex qua postis modum Dei Patris imagines Romanais Ecclesia admisit: Deus, qui es inuisibiis iis , oe incomoreus , non per propriam se subsantiam Deitatis , sed per subjectam
is creaturam astparuit moriasium oculis , iu
ri forma Antiqui dierum. Hi ne in eadem is ipsum Eeelesia pingit. Quod quando eueri perit. sateor me is rare
similiter Vir eruditus Ioannes Mabil Ionius in praefatione ad partem I. seculi IU. Beneὰ ictinorum f. 3. num. I9. reflectens ad definitionem Synodi VII. super eultu SS. Imaginum , inter alia notat , in illa definitione, nihil deeerni de SS. Trinitatis,
Dei Patris , aut Spiritus Sanm picturis ,
quas ait ) necdum etiam admittebat aetas illa. Usum tamen earum nemo hodie improbat, modo ea adhibeatur moderatio, quam Synodus Tridentina requirit : ut nimirum primum expendatur , an id indocta plibi expediat: & insuper populus rite doceatur, non propterea Dιυinitatem figurari , quas eorruis oculis renisici , vel coloribus, aut
Isuris exprimi posit . Videri poterit Mo-
aedifici eonfeci oe reparandis Melesiis. di lanus lib. a. rasoria n. Imaginum estp. I. q. XXIV. Post haee monet Synodus , ut omnis supersitis in imaginum sacra usu to
De hoe abusu tollendo seribit Molanus lib. a. cap. 3 a. or 33. notatque, quod si- is cui Synodus Cameraeensis sub Maximi, si liano Archiepiseopo primo eelebrata, ab is minandam dieit esse vanitatem, & s perstitionem eorum , qui certo pollic
ri rentur non ex hac vita migraturos sineis poenitentia & Saeramentis, qui hune ibis lumve ex Divis miserantet sic etiam v
is nissimae superstitionis arguendum est , si ,, quid tale saeris ima albus alicubi sub is scriptum habeatur, . Sed quid si tale quidem imaginibus noust subscriptum ; sed historiae aut miraeula
ita repraesententur, ut ex ea repraesentatione populus in hanc abominandam vanita
tem, & superstitionem saeile sit induee
dus r quemadmodum non raro contingem
posse , haud dissieulter iudieabit, qui attenderit imagines in suellis quibusdam deinpingi solitas. XXV. Addit demum Synodus Tridentiana r omnis denique lascivia vitetur; itari ut procaci venustate imagines non pi ,, gantur, nec ornentur Postremo,
is tanta circa haec diligentia & eura abis Episcopis adhibeatur, ut nihil inordin is tum, aut praepostere, & tumultuarie a , , commodatum , nihil profanum, nihilquari inhonestum appareat ; cum domum Diari deceat sanctitudori. Hoc decretum renovans Synodus P. II. Meehliniensis titulo I 4. cap. I. praecipit, ud,, curent diligenter Episcopi, ut in imagiruri nibus tam sculptis, quam pictis loco sa- is ero iam illatis, vel deinceps inserendis. is nihil inordiratum, nihil profanum , nisi hil inhonestum appareat et neque in i ,, tima altarium tabula , vivorum erigies is depingantur 1, 4. XX VI. Et Synodus P. I. thau De immginibus vult: ut e templis, & loeis mis eris tollantur imagines, sculpturae, au-- laea, quae Gentilitatem, aut mendaeesis Ethni eorum sabulas, Satyrorum , Fa is norun , Sirenarum , Terminorum , &
476쪽
is sentant. similiter qua eumque figurae la- ,, scivae, procaces, & ob pudendam nudi - ,, talem, vel alias Obsecenae & superstitio- ω is, quae Fidelium mentes a religione, A Ze devotione dii rahunt, dc saeptus gra-
Deinde caρ. a. subiungit: Provideant se praeterea Episcopi, ne ad ornatum iu ,, plicationum Venerabilis Sacramenti, aut is Reliquiarum quarumcumque , exponatri quisquam ullas similes imagines , stul-D Pturas, aut aulaea , idque sub poena a se bitrio eorum infligenda; implorato etiam, ad hoc , si opus sit , eontra secularesse auxilio brachii secularis, , . XXVII. Nee tantum indecens esse ut hujusmodi pilturae aut imagines lascivae habe ntur in Eetlesis, sed etiam in hortis, aut domibus Ecesesiasticorum merito eadem Synodus east. 3. iudicat; easque e domibus.& hortis tolli iubet ; & nisi Cleriei ob dierint , vult ut curent Episcopi contra illos ad condignam punitionem procedi . XXVIII. De laseivia vitanda in picturis ac statuis agit pluribus in locis Molanus in ei tata hi: oria , ae signanter lib. a. ωρ. 37. ubi adductis relatis verbis Coneilii Tridentini, infert : Ut ergo saeris Di m Vorum imaginibus honor , 8c veneratio,, ma Ior impendatur , oportet eas sic deri pingi . sculpi. Zc emgurari, ut quosdam ,, velut igniculos in hominum perioribus is succendant : omni levitatis atque lascis, Viae, quod contuentium mulos offendereri queat, offendiculo sublato, , . XXIX. Tum contra pistores, Zc Omatores imaginum , 8c statuarum, qui etiam ipsis imaginibus, Sc statuis D. Uirgnis, Scaliorum Sanctorum ornatum levem, Ec lascivum appingere aut adjicere non vere
tur , sua exposita querela , concludit ris Quid eommune Virgini sanctissimae, pu-
,, dicitiae numeris omnibus per festae atque se expletae, cum ornatu illo pene dixerimis meretrieto Quid sanctis Martyribus , ,, Christique Consessoribus cum plusquam D prot mo apparatu ,, XXX. Rursus eam 42. merito invehitur in pictores , qui Intantem Jesum nudum sculpunt, aut pingunt. Quid enim ait m in hae nuditate esse potest aedificationis
is Atque Miaata nulla tuac oriretur in is parvulis destructio , nullum in pusillis
,, seandalum . . . Certe si antiquas pi- cturas consulere velim, facile advertentis in eis puerum Jesum decenter de hon is ste depictum esse, ae sese multum a M ,, jorum simplicitate degenerasse ri. Deinde nonnullis interpositis contra illos, qui in hortis, domibusque suis retinent pi- furas lascivas, subjicit: id est neeeia is se in templo depingere David contemplano tem e senestra Bethsabeam , dc ad stu-
is prum evocantem aut amplectentem ad
se se delatam Sunamitim Herodiad s fi- , , liam saltantem Argumenta sumpta suntis e divinis libris , sed in exprimendis s
se minis quantum admiscent artifices ne-
Reseri quoque eodem eapite ex Guillelmo Durando in Rationali Diuinorum OL ficiorum lib. i. eam 3. Graeci utunturis imaginibus, pingentes illas, ut dicitur, is solum ab umbilico supra & non inse-M rius, ut omnis stultae cogitationis occasio,, tollatur ,,. XXXI. Ut autem haee in imaginum usu vitentur, 3c earum usus ad ae4ificat onem populi redueatur, statuit Synodus Tridentina , nemini lieere ulla in loco , vel ,, Ecclesia , etiam quomodolibet exempta, ,, ullam insolit im ponere vel ponendam is curare imaginem, nisi ab Episcopo pro. si bara fuerit ,, . Insecuta hoc deeretum Synodus P. II. Mech liniensis tit. q. ean. r. 4ecrevit: Ne, , per falsi dogmatis imagines rudibus peri riculosi erroris oetasio praebeatur , nulla is unquam in Ecclesiis etiam exemptis in- is solita imago ponatur, nisi ab Ordinario,, prius approbata fuerit, , . XXXII. Sanfitus Carolus in Synodo Mediolanensi I. cap. 7. tit. 7. vult, ut uni uia se cuiusque imaginis os, corporis habitum is 8c statum, ornatum, Ze Ioeum inspicienis dum curent Episcopi; ut haec omnia adri prototypi dignitatem, Sc sanctitatem apta ,, sint dc decora; atque ex imaginis in spmis Etione pietas exeitetur , nulla vero tu is pis eogitationis detur occasio,, . Si Episeoporum , Pastorumque cur1 8e auctoritate procuraretur , ut nullae imagi, nes , aut statuae in Ecclesia ponerentur ,
nisi quarum inspectio ad pietatum virtutesque Diqitir
477쪽
que incitaret intuentes ; ipsarumque imaginum proprius ae legitimus usus populo frequentius exponeretur , spes esset , fore ut optatus, & intentuq ab Ecclesia ex imaginum ulti fructus haberetur, & haereticis earum legitimum usum culpandi praetextus ex quorumdam abusu & indiscreto imaginum cultu accepto, subtraheretur.
XXXIlI Plurimum quoque ad decorem
divini ossicii , nee non ad pietatem reverentiamque erga divina mylleria excitandam, Ec fovendam conducit, ut omnia C dinate peragantur in Ecclesiis. Hune in finem iam pridem erant Diac ni , aliique miniistri, qui continuo invigil rent , monerentque ut omnia suo tempore& loeo debita cum reverentia, & ordine fierent; quemadmodum de Diaconis Tom. I.
pari. I. tit. I. ca'. 3. n. taliam suit.
Eumdem in finem distincta erant I.aicorum, & Clericorum, & mulierum, ac virorum loca ; nec hi illoi um loca occupare; sed omnes suas locis eo sistere debebant. XXX l V. Clericorum locum a Laicorurn se par. tum olim fuisse nor illimum est , neque laicis eLm patuisse . Ue laici secusis altare, in quo sacra mysteria celebrantur, is inter Clericos tam ad Vigilias, suam ad ,, Missas penitus itare non praesumant ris sed pars illa , quae cancellis versus alla- , , re dividitur, tantum choris psallentium M p. teat Clericorum se : ait Synodus Turonentis II. Gn. . Recte addit Synodus, tam ad Vigilias, ouam ad Missam ; ut signifieet quid per saera Mingimia Patres intellexerint. Idipsum habemus in Cavone 69.
Synodi UI. ubi d: eitur r Nulli omnium se liceat, qui quidem sit in Lateorum nu-
is mero. intra septa sacri altaris ingredi,,. XXXV. Locuς Clericorum, quem se inde Sacraritim, subinde Sancta Sanctortim,& hodie communius , Ch rtim a psallentium choris diei mus, a Laicorum loco cancellis quibusdam separatus erat , ut ex citato Canone Turonens patet , & latius ostendit Leo Ailatius in Epistola de templis Graecorum & hodierna lintiquarum Cathedralium & Collegiatarum Ecelesarum structura oliendit.
XXXVI. Quin & velum quodὀam ipss
cancellis obductum erat ; quod non nisi
riis xemporibus pandebatur i uti in qui- ad se. emfeci re reparaudis Gelasiis. 46 busdam Montalium Monasteriis adhue observatur . Videmus enim velum, quod earum loeum ab altari separat , pandi cum ad Canonem in Missa perventum fuerit. Hujus veli meminit S. Chrysostomus I mil. 6. ad populum Antiochenum: Cumis vela videris retrahi , tune superne coe- tum aperiri cogita, & Angelos descen- , , dereri. Et meminit S. Gregorius lib. 3. Di i. 3o. nec non seculox M. Petrus Bl sensis Sermone ii . in Quadrag. Interp se nitur velum inter psallentes &. popu- is tum, alterius quidem & gratia signifi- is eationis, sed ad hoc tamen, ut lasciviam
is tollat oculorum,di. Haee omnia renovantur in cap. I. uvita, π honesat. Clerici ubi sub nomine Ccncilii Mogunt mi resertur : Ut lateio secus altare , quando sacra mysteria ce is lebrantur, stare vel sedete inter Cleriis cos non praesumant; sed pars illa, quae δε eancellis ab altari dividitur , tantum is psal Lmibus p. teat Clericis,,. XXXVII. Addit deinde hanc clausu lam : Ad orandum vero & ccmmuni, se candum laicis , & s. minis scut mox se est ) pateant sania sanctorum , , . Ita legitur in editis , & vulgatis Decretalibus Gregorii IX. uti & in ptima Decretalium collectione Antonii Augustini notat tamen ibidem Antonius Augustinus aptius inveteri esse, ad adorandum s uti etiam legitur apud IUonem pari. a. Decreti cap. V eamque esse senuinam Canonis lectionem, multis adstruit Emanuel Gonetales in notis
ad eitatum Capitulum primum ; docteque
advertit, errorem natum ex more antiis quariorum notissimo, non geminandi eam-- dem litteram seu iuctionem . Veteres,, enim I ait non gemmabant litteram , is sed scilicos supra ponebant, ut eὶ nota is lector admoneretur , duplicandam esseis litteram is et euius rei ignoratione vitia quam plurima in Pandectis resederunt; quod pluribus ibidem adduct: s exemplis ostendit. Itaque cum hὶe esset geminanda dictio ad, eam geminandam esse notula quadam indicarunt , quod Recentiores non advertentes geminationem omiserunt ; & pro ad ad randtim, posuerunt ad orandum.
Itaque Patres prohibent, ne latet secus altare , dum sacra mytteria celebrantur, intra
478쪽
aut sedere audeant ἔ ad adorandum vero Corpus Domini, & communieandum sinunt, ut reserato velo pateant Sancta Sanctorum; non ut ad communicandum aeeedant r seὸ
extra chorum existentes communicent rquemadmodum hodie in nonnullis Moni lium Monasteriis videmus observari , mox ad ipsum Canonem Missae reserari velum, quo Monialium loeus ab altare separetur;
tametsi nec eommunicandum ad altare ac
XXXVIII. Hane disciplinam etiam posteriores plures Synodi renovarunt ἔ addita tamen aliqua moderatione quoad Ecclesiarum Patronos, & alias illustriores pers nas . Synodus Nigorniensis anno I 2 o. n. q. Ne laici lient in eancellis, dumis celebrantur divina , salva tamen reve- renti Patronorum, & sublimium pers D narum is . Plures citat Franciscus De
Roye Antecessor Andepavensis lib. a. De Iuribus honorificis in Ecclesia cap. 3. qui postquam dixit : Sed serie vel sordidaeis Clericorum adulationi, vel Patronorumis insolentiae tribuendum est , quod etiam se in choro possint habere fixa sedilia, quaeri S. Ambrosius Theodosio Imperatori dene- ,, gavit, & postea saeri Canones soli conis cesserunt Imperatori , non etiam aliis is quibuslibet laicis is r deinde subiungit ris Eo iure utimur, ut qui Clerieis Eccle-- sam dederunt , & Canonica stipendia , se honorabiliorem locum in ea teneant , o ait Chassanaeus in Catalogo Gloriae Mun- ,, di pari. 4. consid. I 8. H.Yc ille. XXXIX. Synodus Aquentis anno I 383. titulo De Choro pristum ordinis dec is rem ad divinae Majellatis obsequium ,, revocare cupiens, decrevit, laicos homiis nes & multo minus mulieres dumis divina eelebrantur , intra cancellos ch se ri nequaquam ere admittendos .... Laiis ei vero nobiliores ait & qui vel Chriis stianissimi Regis Consiliarii, & ossicia-M les, aut ex Militaribus ordinibus, autis Communitatum Magistratibus fuerint , , , poterunt intra chorum admitti, si eo in is loco divinis ossietis interesse velint : ita is tamen ait ' ut post Clerieos sedeant , is nee inter Clericos ipsis sedere liceat se . Quin tamen tamquam Patroni, aut etiam
in qualitate Magistratus Regii habere queant
subinde, vel ex sonsuetudine, concordato, aliove jure, locum ante ipsos Clericos, dubium non est; & quotidiana praxis evincit. XL. Feminae vero ait ei tata Synodus euiustumque eonditionis, & status sint,
is nullo unquam tempore, nulla Ue ex cau
,, sa , dum divina Omeia celebrantur , ,, aut verbum Dei praedicatur: denique iis ,, horis , quibus Clerici tam seculares ,
,, quam regulares in choro praesentes efferi debent, intra eumdem chorum, aliquem- ve ejus locum secretum etiam superiorem
,, admittantur,1. Plures tum ueteres , tum recentiores ,
etiam ex Synodis Belgi eis Canones, vetantes aeeessum mulierum ad altaria tempore
di Vini Meii , relati sunt hae parte tit. 3.
XLI. Ad decorem quoque Eeclesiarum, omnemque confusionem , & mali oceas nem tollendam iam pridem receptum suit, ut alio Viri , alio loco mulieres in Ecel sa consistant. Sanctus Augustinus lib. a. De Cis late Dei cap. 28. seribit: Populi eonfluunt adis Ecesesias easta celebritate, honesta utriunis que sexus discretisne is . Plura in eam rem ei tat Chrillianus Lupus Iom. a. Schol. in Canones pag. 99 i. hancque discretionem virorum a mulieribus tamquam constantem expresserunt, qui seculo dee imo unde cimo de ritibus Eccles asticis seripserunt.
is Diaconus ait Micrologus eum legit
,, Evangelium; iuxta Romanum ordinem is in ambone vertitur ad meridiem , ubiis & masculi conveniunt ; non ad aquil ,, nem, ubi seminae consstunt,, .
His disti plina in plerisque Paroehialibus praesertim Ruralibus Eeilesiis hodie religiose servatur ; at in Ecclesiis ei vitatum
nullus pene ordo retinetur ; sed maxima ac deploranda eonfusio in plerisque Eccle- sis tempore divinorum ossiciorum vid tur. Episcoporum, aliorumque Praelatorum ossietum est , iuxta saeros eanones atque iterata Synodorum decreta providere , ut omnia in templis ita sint ordinata, ut Ueraeiter diei queant Domus orationis, & d mus Dei.
479쪽
Abusus vitandi in eultu sanctarum
imaginum. r. siti id in raptim cultu praecavendum sta. Non eadem hae de re extitit Eccles rum disciplina. 3. Prioribus Ieculis, nullus aut rarus fuit in Gelasis ima sinum usus. . Ratio huius disciplina exponitur . I. Observatio D. Fleurdi circa Russos ad
6. Cano. Concilii Elihor toni spem - , de tur antiquam disciplinam Grea im gines observatam. 7. Quarto secuti usus imaginum admitti caestit. 8. Apud Graecos saeculo VIII. euhus farem rum imaginum defensores acerrimos sibi υindicabat. s. Cautiones quas illi adhibuerunt ne st pulus in cAltam idololatricum inci
Io. AEtate S. Gregorii Mareni usum imagianum iam rece rat Geloia Romana. Ir. Cur sacra imagines in Ecclesis expo
II. S. Gregoritis reprehendit Disevum, qui fanctorum imagines fregerat. 33. Docet hunc Praefulem pus ratione Dum
populum dissipemum propter fractar
imagines ad unitatem revocare poterit .
I . Disciolinam circa sanctorum imas num cultum a S. Greeoν o observatam pr harunt Galli, me. 11. mie disi ylinae adhaesertini reiecta S novi Nicaena II. auctoritate . t 6. Adversus htitus Comilii desin tionem scriptum est Ost tutum , cy missum ad Pastam Adrianam I. Sinnisi Ni-eaena defensorem . 7. Huic scripto respondis fiammas rinisii ex. I 8. Concilium Francinoia ense reprobat S nodi Nicaeuae definitionem , quae ad Praestitis Gallos directa fuerat. I9. Ludovico Pio imperante Parisiis hab rur Conciliam, in quo definitio Nicana reiicitur. ao. Galii significarunt a se imagines in ta-eusis admitti, non adorari. 2I. In ea sententia eos videtur confirmasse Dissola Imperatorum Gracorum . 22. Refertur hae Ephiota. 23. Ea ea caniicituν huius usolae atin
res von reiecisse omnem cultum exteriorem imaginum.
ia contentam Galli putaverunt con
formem disciplinae Sancti Gregorii
as. Galli , O huius Epimia avisores e dem motiis permoti fuisse videntur. 16. In suis scriptis Galii intendebaut praeis cavere scandalum pusturum. et . Hune sbi proposuit finem auctor librorum Carolinorum.
28. Ea quoque mens extitit auctoris libelli. quem Ludovicus Pius ad Eugenitim II.
et q. Ex dictis claret a Gallis honorariam imaginum adorationem 11on fuisse omnino reiectam inluι perse illicitam. 3o. Varietas eirca euhiam imaginum potes
subsisera satis unitate O fide .
II. Certum non est quo tempore Galli, σαDecretum septima Synodi de castis imaginum receperint. 32. Inquiritων illad temptis. 33. Coniicitiar ex Bertiniano Annali melinante nono seculo, Gaius e redis Graeconico ritu imaginibus nondum
suevisse. 34. Probabile es ritum hune ped/tentim imoaluisse in Ecelesiis Gallicana, Gemmanica, m. 33. His ritus ab omnibus tandem receptus
es propter auctoritatem stimini Amiscix. 36. In cultum imaginum magno eam fere re deinde effusi sunt Galli. 37. Abusus ex misi imperitia natur. 38. Quia ad eam reformandum obsereare
39. Ab imaginum cultu amovendas omnis turpis quaesus. go. Inde pro maxima parte oris nem , progressium Dperstitisses cultus imm
6 I. Cavendus error Antrapomorph tarum Mexponendis imaginibus n. Trinitatis.
480쪽
41. 2ιId de iis imagin bus Concilium Πλdentinum, quid plurimi senserim The
43. Quid ex eorum opinione eoncludi pot/s'
Synodum Tridentinam serio monuisse Episcopos , ut diligenter populum instruant de sanctarum imaginum cultu ne alias populus in superilitiosum aut idololatricum euitum incidat. Et sane iam pridem experientia docuit, quam difficulter omnis plane cultus irreligiosus, sive luperstitionem aut idololatriam aliquam redolens in hae imaginum & statuarum publica , & externa veneratione praeca geatur , praesertim dum Sacerdotum turpis quaestus te immiscet, & vulgi im rantia , aut nimia credulitas accedit. II. Unde & scimus , varias in imaginum externo cultu iam pridem adhibitas
Cautiones ', neque eamdem omnium Ecclesiarum fuisse circa hunc cultum diseiplinam ; sed pro temporum & populi eondi
III. Et quidem tribus ut minus seculis, nullum aut rarum suisse in Ecelesis Christianorum saerarum imaginum usum , aut externum cultum fatendum est. IV. Id autem eo creditur eontig sse consilio . ne Gentilibus , aut etiam Judaeis, occasio daretur suspieandi, Chrillianos idola, sive idololatriam , non tam deseruisse, quam immutasse . Id iam pridem annotavit sanctus Agobardus Archiepiscopus Lugdunensis in Libro de imaginibus num . iς. scribens: Sio enim Sanctorum imagines , qui daem is num tultum dereliquerant, venerari ju- berentur, puto quod videretur iis, nouis tam idola reliquisse, quam simulacra m- is rose is . Accedebat , quod per externum imaginum , & notanter saluarum cultum , re-eenter ad fidem Chrillianam e Gentilismo conversς occasio daretur , rursus in affue- tum idololatricum cultum incidendi, sive ad
U. Hanc in rem observatu dignum est, quod narrat D. Fleury lib. 7. Da Hy . ianum. q. quod Rumi primo conversi a Gentilis mo ad Chri itianismum per Monachos Corbienses in saxonia, rursus in idolo. latriam & Gentilismum relapsi fuerint oe- easione cultus sancti Viti, eiusque imaginis, eamque vertisse in suum idolum, quod vocarunt Mantovis.
Occasione huius eventus monet Vir CIarissimus: Ita periculosum eit idololatrigis recenter conversis proponere cultum Saninis ctorum, eorumque imaginum , priusquam se plene suerint instructi & radicati in aci- ,, titia veri Dei,, . VI. Vix dubium , quin ad eam primisseeulis pene necessariam disciplinam & cautionem reflexerit Synodus Eliberitana statuens Canone 36. picturas in Ecclesiis esse
non debere ς nec quod colituν, aut adoratiar
in parietibus depingi. VII. Verum postquam sub Constantino Magno , ae sequentibus Christianis Imperatoribus Gentili simus suas amittere coepit vires; ipsique Christiani adversus idololatriam sat instructi & roborati viderentur; sensim
quoque sacrarum imaginum usus , earum que cultus apud Chri itianos admitti & recipi coepit: nee tamen ubique eodem tempore , nec pari ritu hie usus , & eultus admissus, vel probatus suisse scitur. VIII. Et quidem stitur, apud Graecos saltem seculo vi. aut vis. usum dc culintum sacrarum imaginum receptum fuisse ;atque seculo vii I. ita fuisse probatum &stabilitum ; ut & illarum partium sancti Dsmi Episeopi, eum adversus Icon lastas , sive eonfractores imaginum , etiam cum profusione sanguinis afferere, & propugnare non dubitaverint.
IX. Sed & illud ecnstat, quod hi aee
rimi sacrarum imaginum propugnatores, omnem etiam studuerint adhibere eauti nem , ne occasione usus aut eultus imaginum populus in cultum idololatricum incideret
Hae de eausa noluerunt admittere usium, aut cultum statuarum, uti habetur ex Epistola sancti Germani Patriarcha: Conliantinopolitani ad Thomam Episcopum Claudiopolitanum : eo quod flatus nimiam cum id totum simulacris similitudinem habere viderentur ; & quasi ideam simulacrorum oculis intuentium objicerent : astetatque Molanus in Historia sacrarum imaginum etiamnum hodie tatuarum usum , vel cultum