장음표시 사용
391쪽
s DISSERTATIONES DE LO IS SACRI
gnatis et amicis suis redderentur; verum tamen prae cipue id exigebatur ab amicis, qui, sn hoc casu, mutuum sibi praestare auxilium, per sanctissimas amicitiae Ieges, tenebantur. Ea causa fult, cur in vetustis historicorum monumentis, duos plerumque amicos et fidissimos comites, una in proelium euntes, cernamus, qui cum alias suppetias sbi serebant, tum vero inpriis mis, s alteruter cecidisset, pro virili annitebantur, ut corpus sodalis sui, ex hostium potestate redemtum, honestae sepulturae mandarent. iTales fuerunt apud Homerum Achilles et Patrocius, Diomedes et Sth
Delus, Aeneas et Pandarus, apud Virgilium Nisus et Euryalus, Aetolus et Arcas apud Statium Lib. x Theb. Ab his iure exspectare et promittere sibi poterant αμφίβασιν, eo usque, ut qui ossicio huic piissi mo defuistet, nullo postea loco haberetur. Tacero itaque Homerus hoc dedecus non potust in Idaeo, qui, interfecto fratre, fuga inhonesta saluti suae potius, quam honori et fratris et suo, sortiter ressten'
do, et corpus mortuum protegendo, consulere voluit, Iliad. E. a s αδελφειου κταμένοιο.
que sustinuit protegere fratrem suum lateremtum. Vide et de Hectore et Sarpedone Iliad. Π. sag seqq.
Perquam eleganter sane illa mortuorum prolemo Graecis vocatur αριφίβασις , περιβασις, et quod magis ad locutionem Iobi accedit επιβατις. Priores duae voces ex distis hucusque satis illustrantur. Nam qui mortuos defendere volunt, prope ipsorum cadavera consistant, oportet, donec in locum aliquem tutum transferantur, et id ipsum est αμφιβρυνειν et περιβαλνειν, cadavera circumire, et Periculum, ubi imminet, propulsare. Sed nec ratione sua caret, quod eamdem
392쪽
Menelao Patrocli corpus defendente Iliad. Ρ. 574,Bἡ δ' - Πατρόκλω καὶ ἀκοντισε δουρὶ φιαινθ' quasi dicas, Et stetitsuper Patroesum, ra laeulatus est hasta fulgenti. Vnde, quod oppido memorabile est, Eustathius in
Iliad. E. p. 5I6 επιβασιν, aut περιι, ν ita circumscribit: ἔπι περιβῆναι τὸ λανω τού νεκρούυπερμ.αχῆσαι, est sutem περιβῆναι , cum quis super mortuum stans, corpus eius protegit. Quae quantam habeant si in ilitudinem cum verbis Iobi, non potest non illico patescere. Ita et scriptores Iudaici loquuntur, Iudaeos impios in inferno post menses duodecim igno plane absumi, tum vero iustos stare super pulverem
Ita Ialhut Schimoni fol. 88. col. 3. Λdde eumd. iazach. fol. 86. col. 4, Ei enmeveri Iudaism. retect. Tom. II cap VI, p. 355. Etsi autem pedibus proprie in cadavere mortui non consistebant protectores eius, ectissime tamen dici poterant, super mortuum stare, quoniam prope eum constituti, clypeo suo quoque illum, adeoque aliqua saltem corporis sui parte, obtegerent. Explicat ergo hunc ritum Homerus , quando Iliad. Θ. 33 t. canit,
Ἀλλα θέων περίβη και ρι σακος αμιφεκάλυφε 'Sed aeeurrens protexit , et ei scutum praetendit. - Neque raro accidebat, ut, qui mortuum protegentes, ipsi quoque in hac sua statione occiderentur,
393쪽
I Iulii enim super ipsum ceciderumt. Urgil. Lib. IX. Aen. 444, 4 s. Tum 'per exanimem sese proiecit amicum Confisus, plaeidaque ibi demum morte quierit.
Ex his iam liquere arbitror, quid si
re super puiserem , vel corpui mortuum in guia
Contra haec vero id primo Ioco obiici posse vid fur, quod ritus ille τῆe αμιφιδασεωe, de quo hactenus verba feci, ex Graecis scriptoribus tractus et explic tus suerit, cum ille Iobo potuerit esse plane ignotus. Huic iam obiectioni, licet speciem prae se ferat aliis quam, non difficulter satisfacientus. Nam cum diversa tempora gignant diversos mores, diversi mores vero diversos animi sensa exprimendi modos procudant, non obscurum est, quasdam apud Homerum phrases, cum illis, quae Sacris scriptoribus sunt familiares, haud levem habere, convenientiam, quoniam, uti
m Alla exempla oecurrunt, quae hoc IlIustrant. Steravere foedus vetustissimi scriptores dicunt secare foedus. Hebraei md , Graeci ἔμι- ταμνιον, Via
394쪽
i. CODICIS DIFFICILIORIBvs. as
tempore, ita vivendi , agendi, adeoque cogitandi mo. do, semet attingunt proxime. Et possiimus observare, Homerum ritum hunc non solis Graecis adscribere, verum et Troianis, et tot diversis gentibus, ex quibus exercitum eorum constitisse, ipse testatur. Nec est, quod quis dicat, apud Hebraeos vix ac ne vix quidemisimile prostare exemplum, apud Graecos vero frequenter occurrere. Nisi enim Homerus bella cruenta lit ris mandasset tam accurate, ubi saepe res postulabat, ut moris tam notabilis fieret mentio, sorsitan omnis eius memoria intercidisset. Quae enim rarissima exstant huius phraseos apud sequiores scriptores exempla, unice ex Homero, ut observant vetusti interpretes. explicantur. Et profecto, etiamsi Homerus non fuisset, res ipsa tamen olim fuit. a'. Dictio haec ad naturam ipsius rei adeo est accommodata, eamque exprimit, ut mirum non sit, si in pluribus linguis occurat. Idem volunt Hebrael, cum protectorem voeant quam vocem, explicationis causa, et Lxx plerumque reddunt, non ἀσπIδα , clypeum, Verum τερρα νιν, hominem, qui clypeo alium tegit, et super illum clypeum suum extendita Vide Ps. xvIII. a, in iv. 9. Scutum Vero alicui obtendere et τινὸς, synonymi
esse , 3 superiori annotavimus. 3'. Ee ipsa quoque Sacra Scriptura non obscure testatur, morem istiusmodi Iudaeis fuisse non minus, quam aliis gentibus, usita-
hhrases hae explicandae hint ex ritu, veteres in panis
hendo foedere utebantur, et quem multi posuerunt. Voces psiae et phrases occurrunt in Νcriptura Sacra et in Homero. Nec scio nunc et memini, utrum eadem locutio api id Script res alios occurrat. Homeri in multis non levem cum dictio. Bibus Scripturae Sacrae convenientiam plures iam animadverterunt et exposuerunt. Vide Bainete Histoire des Iululatu. III chap. xx S 4.
395쪽
tum. Legimus itaque, Saule Israelitarum rege in tetiemto, Iabesitas non ante quievisse, quam corpora Sau- lis et filiorum eius, ignominiae a Philistaeis exposita, in libertatem vindicassent, et honestae sepulturae mandassent, Lm. x Sam. xxxI. II, 12. Quid hoc aliud est, quam λαφίβασις Vt taceam Ritzpae exemplumu Sam. XXI. Io., et alia quae afferri possent. Nihil vero clarius hanc ipsam ἀριφίβασιν ex Iudaeorum traditionibus declarat, quam quod Iudas Apostolus us. 9.de certamine Michaelissi Satanae super corpus Mosis refert, de quo iamiam plura. obiicere praeterea quis posset. differentiam esse inter περφαίνειν νεκρού, et
fare super pul rem , νεκροι enim in priori phrasi intelliguntur Corpora recens mortua, et sepulturae adhuc
mandanda, cum pulvis in phrasi posteriori, non compus humandum, sed corruptum iam et in pulverem redactum, lubinnuere videatur. At quis nesciri locutiones ex publico et domestico usu depromtas, ad res spirituales translatas fuisse oppido frequenter a Sacris scriptoribus Exemplo sit elegantissima illa πρινο ramo
Christianae descriptio, quam habemus in episti ad Eph.
Cap. VI, cui exponendae viri eruditissimi utilem adhibuerunt operam. Loquens igitur Iobus de mortuo suω corpore, et spem ostendens, qua erat fretus, lare, ut illud ab omnibus hostium suorum aggressibus, omni potenti Dei cura, tutum conservaretur, phrasi usus fuit ad rem hanc perquam accommodata, nisi quod protectionem sui corporis ulterius extenderet, quam .usus communis sensu et ex illo nata phrasis postulabat. Communiter αμφίβραme νεκρον opponebatur inimicis, qui corpus modo mortuum ignominia assicere, et in primis . tumulo, portu quietis, arcere vellent. At Iobus, quam pollicetur sibi a Goele, non opponie hostibus corporeis, quos potius post exantiatas tot aerumnas contem tui habet, verum hostibus spiritualibus,
qui exuvias corporis sui etiam in sepulchro laedere pos-
396쪽
CODICIS DIFFICILIORIBUS. sis,sent. Inter illos hostes eminebat ipsa mors, quam sibi Vpropinquantem cernebat, Cap. xvii. Huius tamen victoriam, quam de corporibus suis reportabit, bre-Vem et aliquando convertendam esse confidunt homines pii ac fideles, et ex certamine, quod pro se suscμpit potentissimus Servator, sciunt certissime. Consis 1 Cor. XV. 25, α 6, 55. Hostibus illis annumeranda Venit corruptio, quae pulcherrimum Dei opus non inO-.do exanimat, verum et dispergit, ut de eius restit
tione desperandum esset. nisi eti m ille pulvis dispersus iaceret sub et custodia omnipotentis Dei, qui, ut se quoque consolatur David, ossa omni custodit, ne pes cs,o unum deperdatur, Ps. XXXIV. RI. Quam emphatice Iobus respectu hyius corruptionis,
quam memoria sua repetit cap. XIII. 28, XVII. 3, I 4,
de Goele suo dixerit, flabit serpuiserem, non opus
est, ut persequar pluribus. Tandem metuendus mortuis est Diabolus, fidelium accusator, qualis commemmoratur in hoc libro Iobi cap. I. 6, 9, Ii. 3, 4, qui iustos nocteque dieque criminum reos peragere tentat, Apoc. Xu IO, qui imperium in eos iam moris tuos sibi a rogat, unde Iudae us. 9 legimus, Μichaelem Archangelum contendisse cum Dia Io περὶ του σωματος Mωσέως, de corpore Mosis, ubi habemus corpus mortuum hominis pii, contentionem super eo corpore inimici spiritualis, et Coolem corpus hoc vindicantem; nam per Michaelem doctissimi Theologi ipsum Servatorem intelligunt. En iSitur exom.
plum prorsus statue illi, qMM explic*mus, roi, ex
n Iudaei sic interpretantur,. unum remanere in spin dorsi os aliquod durissimum, ta P appellatum, quod nun quam putrescat, ex quo ossiculo integrum corpus aliquando restaurandum sit; de qua illorum opinione videri potest
Clariis. DasDνω, de Resurrecti Mart. cal. m S a , Α,
397쪽
quidem ex antiquissimis Iudeorum traditionibus deris. vatum. De auctore traditionis huius, deque libro, qui eam contineat, post commentatores in Iudae epi- stolam, dicere nihil attinet. Haud invitus vero in Hugonis Gotii concedo sententiam, qui librum Constantinopoli, Venetiis, post a Gaulminis, et nuper a doctissimo L. Fabricis, editum sub titulo
n d is an, eum non esse iudicat, ad
quem respexerit illo loco Iudas. Nec est negligendum, quod idem vir illustris observat, in Origenis. Homil. xxxv in Lucam stom. III p. 973J, commemo rari quoque certam n istir Angelos bonos si malos de salute Abrahae. Hoc enim et rem nostram et traditio- nem Iudaeorum illustrat. Cum hos cogitabat Iobus inimicos, et cogitabat certissime, quod satis superque Iuber eius testatur, solatio ipsi erat ingenti, quod nosset
- superest, ut dicamus, quamobrem Iobus Goelem dicat staturum esse surir pulv*rem, vhimum. Quam rem, quoniam parum habet dissicultatis, paucis verbis expediemus. Illos praetereo, qui ad ipsum Iobum vocem Iamrire ulti us reserendam esse volunt, quasi Iobus dicat, eum, qui iam sit ultimus et vilissimus omnium hominum, aliquando super pulverem constitutum iri. Paucos enim assertores haec sentenistia nacta est. Tantum non omnes de Goele intelligunt, quod res ipsa suadere videtur. An tamen eo sensu hic Goel ille dicatur ultimus, quo nuncupatur apud Es. XLIX. 6, et Apoc. I. I 8, primus et uis 'mus. recte a viris eruditissimis in dubium vocatur, cum vis illius dictionis, in coniunctione utriu8que epitheti primi et ultimi, consistat. Melius rem se tetigit
398쪽
existimant, qui ad personam, sed ad tem Pus referunt, quasi adverbialem hic significationem illa vox possideret, stabit ultimo pes postremo super pulve,
rem, idque de die ultimo, die nimirum iudicii, interpretamur, utpote quem Petrus I Ep. I. s, nomine remporis ultimi insigniat, quemque ipse Servatur ultimum diem appellet, Ioh. vi. a 9. Omissis aliis amba gibus, vocem cum illa mox sequenti coniungendam esse puto, ita ut 'ultimus non referatur ad Redemtorem, sed ad Stare est hostibus resistere, et pro aliquo pugnare. Store ultimuna vi ctoriae indicium est, cum quis pugnando hostes omnes devicit, eosque cedere solo coegit, verbo, cum quis in campo.pulsis hostibus ultimus remanet. Egregie hoc exprimitur ab Apostolo Eph. vI. Ia: Idcirco al-
sumite universam armaturam Dei, ut possitis resissσ- re, ισα δυνηθῆτε αντις ναι, cquod est stare simplic ter tempore adyerso, et prostigatis omnibus, starb quod est ultimum flare . Eleganter haec expositiqet priora illustrat, et vicissim ab ipsis lucem accipit. De corpore suo erat sollicitus Iobus, hostes eius lata
demortui mente sua perlustrat, hostibus vero suis vl- det simul oppositum αμφιβανοντα, protectorem corpo ris, eumque in hoc munere felici successu gaudentem', non modo hostibus non occumbentem, sed viventem, aeternumque victorem, et ita seu o certaminis, pulsis et . fugatis illis, ultimum remanentem. Potest igitur
haec phrasis intelligi ratione temporis, ut sibi promittat Iobus Redemtoris. sui praesentiam et validissimam protectionem, quoad sunt hostes, qui sibi periculum aliquod portendant, ut quantumvis hostis unus alteri
succedat, eos omnes tamen exspectaturus et fortiter excepturus sit Goel suus. Spectant huc verba Pauli
Ierio potiri , donec inimicos omnes sibi subiecerit, uis
399쪽
mus vero hostis, qui debellatur mors est. Eadem au tem phrasis de victoria, ab omnibus hostibus reportata, intelligenda est. Non modo sperat Iobus, Redemtorem suum hostes Omnes operturum, verum et de iis ad ultimum usque devictis triumphaturum esse: Qui campum obtinet, et in eo ultimus consistit; fugatis aut recedentibus adversariis, illi victoriam adiudicare omnes solent. Vide ea de re historiam memorabilem apud Plutarchum in Parallelis Graecorum et Romanorum p. 29i edit. Froben, et Stobaeum Sermon. VII de Fortitudine p. 92. Sed haec multo sunt notiora, quam ut ulla explicatione porro indigeant.
Et hunc quidem sensum, quem hactenus interpretati sumus, pone verbis Iobi tribui, nemo, ut puto, erit, qui dissileri velit. Spes vero me tenet, sorqquosdam, qui, rite perpensa conditione miseranda Iobi, examinatis omnibus iis, quae verbis expositis praebuere occasionem, et denique consultis illorum tem-Poruin moribus, prorsus mecum sint illud agnituri, eum sensum ex verbis Iobi sua sponte fluere. Quod, ubi admissum semel est, concedi pariter oportet, totius huius vaticinii summam continere spem futurae resurrectionis certis '
Interpretationem hanc minus probari H nagelio, Daιhis . Doederieinio . Mehhornu, Mors, II. A. Sehultensio. in annot adversi nem Iobi Batavam p. 72-8 . quis prudens aegre ferat' Nollem vero, expositio verborum Iobl. de spe vitae melioris post mortem seis licitatisque sempiternae, dicta esset a quopiam intoleianda et plane i digna interpretibus eruditioribus, in quibqs tamen sunm semper locum facile tuebuntur IJearsonus, Missus, γ'. Sc9utiensius, I. D Micha ias, viri itidem. pereximii et omni doctrinarum genere perpolitis
400쪽
II. Operae pretium est, in veram signimationem
scriptoribus Novi Testamenti sacris placuerit voluntatem illam Dei, gratiae et amoris plenissimam, qua credentibus, in Christo Filio suo, vitam aeternam in communione sui possidendam decrevit, nobis sub notione inprimis Δικθηκης depingere ac repraesentare. facere illi operae pretium mihi videntur, qui ingenuinam atque propriam huius notionis significationem paulo curatius inquirunt. Neque enim citra gramves causas factum esse, quivis haud invitus fatebitur, ut scriptores Sacri hanc notionem aliis praetulerint, eaque frequentissime usi fuerint: neque etiam causas illas perspicuas esse cuiquam posse, facile intelligitur, ni si qui veram Vocis huius, Apostolis adeo familiaris, significationem, ex usu linguae Graecae . ex stylo scripturum Novi Testamenti, et ex mente ac scOpo virorum Θεοπιεύτων, sollicite expiscatus fuerit.