장음표시 사용
421쪽
Posset quis, occasone capta, ex iis, quae de adoptione modo monuimus, nobis quidem obiicere, hereditatem esse ex adoptione, adeoque Testamento opus non esse. Verum uti adoptio et'Testamentiam amico conspirare possunt, ita, cum Tabulis, quae Divinum de salute nostra consilium exhibent, et Testamenti, et heredum , et adoptionis mentio frequens occuris stat, facile perspicitur, haec se mutuo respicere, hasisque locutiones se invicem explicare et illustrare, prae sertim, cum has Testamenti et hereditatis notiones nonnunquam coniungi videamus, uti Gal. III. is, 36, I 8, 29, Hebri 1π- Is, ex quibus locis recto
colligi posse putem, illam esse Dei disposi-etionem , qua quidam heredes constituuntur, et illo. Tum hereditatem esse ex se , i. e. Testamento.
Plec etiam vero dissimile mihi videtur, Scripturam eoisdem alludere, quando mentionem facit sicriptionis in Iibro xitae , qui liber vitae , a libro Providentiae et a libro iudicii distinctus, continens quippe nomina heu redum Dei, a Theologis vocatur Uectioni , eodemque iure liber Testamenti nuncupari poterit. Paulus hunc designat, Philipp. Iv. 3, una cum Clemente et reliquis adiutoribus meis, quorum nomina sunt in Abro vitae. Sic et Apoe. Xvu. 8, quorum nomina scripta non sunt in libro vitae. Vocatur alias idem lio her, quod hic observam indignum non est, liber vitae agni. Apoc. XXI. 27, et quidem liber agni mactati.
Apoc. XIII. 8, cuius nempe sanguis, mactatio atque mors, fundamentum est, uti dispositionis Testamentariae, Matth. xxvI. 28, ita et scriptionis in libro Testamenti. Equidem haud spemendam putem eorum exisplicationem, qui hanc locutionem desumtam esse censeant a consuetudine magistratuum urbanorum , qui eorum nomina, qui ius civitatis adepti sunt, certo alicui libro vel catalogo inscribi curant. Ita Pobcarpus in Harmonia Euangelica, cap. CIv. sol. IIIa,
422쪽
Crotius et Hammondus in Phil. Iv. 3, itemque alii. Verum, quia cives Reipublicae coelestis sunt heredes Dei, liber, qui nomina civium complectitur, . idem est, in quo scripta sunt nomina heredum a iacto inde mundi fundamento, Apoc. XIlI. 8, xvII. 8, quem liis brum Testamenti dicere licet. Vnde ipse Grotius vimentem nostram perquam apposite, in Luc. M. sto, ita commentatur: Scribi in coelo, aut in libro agni, aut vitae aeternae , es censeri Dei silium , ac proinde Beredem , Hebr. xiI. 23. Scriptio autem illa in libro vitae potissimum nobis repraesentat τὸ ἀμετάθετον ,
immutabilitatem huius conssilii Dei de heredibus suis, quodque nomen heredis, quod semel libro illi in . scriptum est, deleri iam non possit. Consuli hic posis sunt Ioh. Gerhardus, in Loco Theol. de Electiones 39, 4o, Tomo II edit, primae P. I92, L Franc. Auddeus in Institui. Theol. Dogmaticae P. II 76.
V. Ex eonfensis Antiquitatis , quae vocem etiam sic accepit. Praeter haec, quae hucusque disseruimus, Radduc
re pro nostra sententia licebit consensum Antiquitatis, quae vocem Δια θηκη, in scriptis Apostolorum, non alio sensu cepit, quam quo nos capiendam esse ostendimus, ex quo quinrum construimus argumentum. De Eccleissa Latina dubium nullum est, cuius auctoritatem, siqua est, adversus se militare, Gratius ingenue professus est, Annotat. ad principium Matthaei. Certe Terintullianus, primus omnium inter scriptores Ecclesiasticos occidentis, vocem Διαθήκης, sive ex Vet. sive ex Novo Testamento loca Scripturae citet, continuo per
illam Testamenti reddere solet. Magistri huius sui vestigia premit Caprianus, hosque sequuntur reliqui
423쪽
omnes. Vide et Victorini Petaxionensis Commentae. In Apocalypsin, Tom. I. Biblioth. Patrum Parisinae Magnae, col. 57s. Quainobrem, non adeo suam, quam totius potius Ecclesiae sententiam, expressit auctor interpretationis Vulgatae, quἰ eumdem ubique morem servavit. az .utrique Canoni, priori quidem Tessanienti Veteris, posteriori autem Testamenti No- 'si titulum praefixit. Neque a reliqua Doctorum E cIesiae occidentalis turba secedere censendus est Wstinus , etsi titulum hunc Testamenti, Libris Sacris praepostum, improbare videatur. Sic enim ad versus Pelagianos Lib. II i ad Bonifacium cap. iv
operum Tomo vii scribit: Aliter itaque dicitur, iam obtinente linguae consuetudine , Vetus Testame tum, quod distinctius Vetus Instrumentum appellatur, quam Testamentum. Et Epist Lxxxvi vel iuxta Edit. Benedictin. xxxvIJ ad Casulanum: Totoque δε- frumento, quod appellatur Testamentum Novum. Uerum ille tantum distinxit Testamentum a Testamenti tabulis, ut et Ib nostri Theologi distinguere solent.
Testamenti tabulas vocat Instrumentum, sicut ante
ipsum Tertullianus cm , Ru us cnb aliique fecerunt. Cum itaque haec fuerit recepta in Ecclesia ociacidentali sententia, coniicere pronum est, Graecos
abc IJ Vide Pusti Mess. Rumpaei commentat. Criueam ad
Libros Novi Testainenti P. 2, 3. ni) Adv. Marcion. L. V c. I: Dum non probamur misi de Instrumento Creatoris, i. e. Vet. Testamento. A Nversus Hermog. c. I9: sed et ad oririnale Instrumentum M sis provocabo. Ibid. c. sto, EMAEngelium Vocat suppi mentum Instrumenti Veteris, etsi Tertullianus in hoc Infulis menti vocabulo variis modis ludat.
n Exposit. in Symb. Apost. , inter opera adscripta, edit. Oxon. p. st6 b. dieit: Veteris Brumanti Primo ommum, Musi quinque libri sunt trudis
424쪽
hi, illa non ita alienos fui se, qui in communi linguas sitae usu aliam Διαθήκει significationem non noverant, quam Testamenti, ut iupra monui. Quamvis enim ex assidua τῶν Lxx lectione id traxissent, ut vocem in sensu laxiori nonnunquam adhiberent co), quam alii Graeciae cives, quando tamen de illa voluntate Dei loquuntur, quae Διαθήκη ac speciatim Δια κη, in scriptis Novi Testamenti audit, eam non
aliter quam de Testamento proprie sic dicto accipiunt. Exemplo sit Iustisus Maror, qui in Dialogo cum Tryphone, adversus illum ac Iudaeos hunc in modum dii putat, p. 2I8: nunc, legi enim o Tmpho, futuram fuisse legem posteriorem , ac testamentum multo omnium firmissimae auctoritatis Διαθηκη κυριωτατηπατωνῖ id ipsum Testamentum, inquam , nunc serva re oportet mortales omnes , quicumque hereditatem Dei capessendam adspirant. Videnda ibi sunt et se quentia. Addatur qui adversus HaereL. Lib. v c. ss s i edit. Masueti. hunc in modum disserit rPropter hoc autem ad Passionem veniens , ut euangelizaret Abrahae, et iis, qui cum eo , apertionem heis reditatis, cum gratias egisset, tenens calicem, et bibisset ab eo, et dedi et discipulis, dicebat eis, bibite ex eo omnes. Hic est sanguis meus Novi Testamentietc. Vtique hereditatem terrae ipse novabis. Quinimo hic ne heretici quidem veteris Ecclesiae excipendi sunt, qui in hoc saltem a sententia Ecclesiae Catholicae secessionem non fecerunt, et quorum consensum G Irenaeus adv. Haeres. L. It c. xiv I s edit. Masinfini Valentiniani cum Onicis eiusdem Testamenti. Vbi Grabius in notis ex Hessebio observat, Testamentum hic accipi pro coniuratione et sodalitio. Λdde Fabrisii Bibl. Gr. Vol. III P. 125.
425쪽
sum adferre pariter possem, nisi intelligerem, vesapaylatim contrahenda esse.
Resspondetur ad me tiones. desumtas ex usu νον eis Διαθιόκη- Superest, ut eorum, quibus nostra sententia displicet, exceptiones, adversus ea, quae hactenus disputavimus, breviter expendamus. Solent autem illorum quidam adversus nostram sententiam pugnare argumen xis, ex ipso vocabulo eiusque indubio usa desumtis. Et I. quidem omnium communissime et sequentissime obiici nobis videmus, Lxx Interpretes vocem in laxiori acceptione adhibere, ut quibus non Testamentum, sed Foedus vel pactum audit. Neque id negamus, sed aliam tamen rationem Lxx Interpretum fuisse putamus, quam scriptorum No. vi Testamenti, qua de re aliquid iam monuimus G v I. Certe α. quia vox Hebraica ambitu suo plura complectitur, atque latissimae significationis est, inde
factum est, ut Lxx Interpretes, in communi Graeco. rum usu vocem aliquam. Hebraicae respondentem, non invenientes, voci eamdem significationem indiderint, eamque, ratione magis habita etymologiae, quam usus, adhibuerint, ad dispositionem quameumque designandam, sive sat lige, sive sponsione. sve Testamento. Quod β. tanto proclivius erat, si verum est, quod Salmasium ex indole dialecti Alexandrinae observasse diximus, Alexandrinos speciatim Δια- θηκην dixisse, quod reliqui Graeci vocant. Ceterum , uti Hebraica vox primario quidem Foedus notat, sed Testamenti significationem tamen non excludit, quod Celeberri Cocceius in Lexico,
426쪽
Tol. IIs, ac passim Theologi animadvertere iubent, ita et Διαθήκη, ex uiu Lxx Interpretum, notionem Testamenti nonnunquam comprehendit. Et ad hanc postremam Testamenti notionem cumprimis respexisse Novi Testamenti scriptores, quoties voce usi sunt , ex iis ., quae supra hac de re disputavimus, labunde licet colligere. Verum id II. inprimis adversus nostram ententiam urgent Mugo Grotius, et, qui eum sequitur, Henri Hammondus, in initio Annotati in Matthaeum, voluntatem Dei, in Christo et morte
eius confirmatam, non tantum vocari sed et καινὴν. - , μνum Testamentum, eoque opponi
Διαθηκν , dispositioni Sinaiticae sive Mosaicae, quae non Testamenti proprie sic dicti rationem habuerit, sed Foederis, unde consequatur, etiam
eaisdem rationem habere, neque aliter con
siderari posse. Dare hic aliquid Grotio possumus,
idque citra ullum causae nostrae dispendium. ια) Nihil enim certe iis, quae hactenus adstruximus, decedet, si fateamur, scriptores Novi Testamenti, quando utramque oeconomiam , et ' veterem Mosaicam et Novam Christi, appellant, in eo sensu, quemus familiarem esie probavimus, non adeo Novam in
. eamdem sere sententiam disputavit Tanag. Faber notis ad Lucianum de m*rte Peregrini S 4, tom. i II p. 36a. Post enim. quam monuimet. Διαώκας illic significare, non testamenta, haee adiunxiit se Alludit ad Pythagoraeos. a quibus sua praecepta ita vocitabamuri, At fortasse, dixerit quispiam. a serit ad κα-anorum . ut est semper derisor. Et si id concederem, non tamen inde sequeretur, voce'. hanc verti per rastamentum debere. Nam . significat novum foedus, quemadmodum ου --- Διωρ vis vetus foedus. Quis enim ibi mortuus eii. cuius ea lex dici queat testamenturuyra .
427쪽
conomiam vocare Διαθηκην ex analogia Veteris, quam Veterem potius nuncupare ex analogia No. vae. Quae, nisi fallor, mens etiam fuit Ioh. Gerha at in IIarmon. Euang. cap. CLXXI fol. III 3. b, quan do ita scripsit: Novum vocatur Testam rum , quia sancitum et confirmatum est sanguine et morte ipsius
Eilii Dei; Vetus quadam similitudine sic vocatur, quia sanguine iuvencorum , sanguinis Christi tuo,
fuit confirmatum. Nec tamen idcirco rationes Gotti in universum nobis probantur. Nam β.) nihil profecto impedit, quo minus etiam oeconomia Vetus subnotione Testamenti concipi, ac Tegamenti nomine designari recte queat. Populus enim Israeliticus erat heres Dei, et bona, quibus ille fruebatur, in terra promissionis, testante id toties Scriptura, ad modum hereditatis possidebat. Quare non possum non assentiri Theologo magni nominis Iohanni Gerhardo, loco ciis talo, in causa nostra hoc iudicium ferenti: Haec argumenta tanti non sunt ponderis ac roboris , ut propterea a propria signiscatione pocis Me l estamenti velimus discedere. Quamvis enim metus Te tamentum non fuerit morte Te toris confirmatum , eum Deus ασαρκος Testamenti illius auctor mori non
potuerit, vere tamen ac proprie vocatur Testamentum,
tum quia Upico sacrisiciorum sanguina confirmatum fuit, atque eo ipso praefiguratum, Novum Testamen. itim ipsius Mesae sanguine et morte confirmatum iri. tum quia es donatio hereditatis. Adde D. Cocceii
Lexicon Hebr. in voce rima col. IIS, M6, et eiusdem Summam Doctrinae de Foedere et Testamento Dei, eaP. XI S 33O, p. m. 228, 229, qui rem istam in luce tam clara collocavit, ut opus non habeam
428쪽
Respondetur ad exceptiones, desumtas ex nMura Te memorum et Gederum
Non desunt alii, qui ex ipsa negotii illius, quod
scriptores Novi Testamenti appellant. natura et circumstantiis contra nos arguant, illam non ut Testamentum proprie sic dietum concipi posse, unde videatur colligendum esse. scriptores Sacros voce illa non tam ad naturam Testamentorum , quam potius aliorum pactorum respexisse. I. Magno prae
sertim conatu hoc egit ICtus inclyti nominis, Sam. Aine orsius, qui ex eo, quod voluntas illa Dei nobis haud raro proponatur ut Foedus, iudicari posse et debere contendit, illam non esse Testamentum , cum Foedus et Testamentum toto coelo a se invicem discrepent. Verba P endorsit a nobis relata videbis g v. Erunt forte, qui putabunt, rationes illas, quas nobis opposuit vir eruditus. aliquid habere ponderis. Sed non obstante tamen illa inter Testamentum et Foedus disserentia, voluntatem hanc Dei, de qua loquimur, quaeque Foedus omnino includit, merito etiam dici posse Testamentum, nobiscum censent ex ICtis alii, iique non infimi meriti. Λd Huberi Dissertationes Iuridico-Theologicas, de Testamentis et Foederibus, provocatio. Franc. Buiarius, eximium quondam Academiae Ienensis decus, in Institui. Theol. Dogmat. p. 67ι, ut qui agnoverit , dari eiusmodi actus mixtos , seu compositos, ex Foedere et Testamento, qui Foedera Testamentaria , ac Testamenta Foedera.
ita halutari possint ac soleant. A quo iudicio alienus
non est Hugo Grotius, cuius haec sunt verba in pri cipio Annotationum in Matthaeum: Non mirum est, ac .
tunc quoquo vocis usum alludi a Scriptore si Iad
429쪽
ad Hebraeos Ix. II, praesertim eum Testamentum , inprimis, ubi heres sub conditione instituitur, aut si- dei eius aliquid committitur, ad Foederum ac pactionum naturam quam proxime accedat. Est nempe Testamento Divino, uti conditio adjecta, ita Foedus superstructum, ut proinde ad rationem Foederis proxime Testamentum illud accedat. Ex Testamento, in mala Cocceius, oritur Eoedus, et νομοθεσία, dum pro ponitur Testamentum, et Misator nominatur, et FDins exigitur ad iustitiam, in Lexico loe. cit. Quod Gerhardus, loco antea laudato, ita explicate Virumque Testamentum, cuius in Sacris Literis sit meniis, recte vocatur et Testamentum et Foedus. Τestamen. tum, quia est donatio hereditatis; Foedus, quia M. iunctam habet conditionem servandi Foederic Flaudquaquam igitur pugnantia adstruunt Theologi. quando unam eamdemque rem, modo sub notione Testamenti, modo vero sub notione Foederis, concipiendam esse, dictitant. II. Aliquid praeterea in hac Divina reperiunt nonnulli, quod a ratione Testamentorum alienum esse putant, cum ad conditionem Foederum quam maxime spectet. Scriptura enim huius aliquem Mediatorem memorat, Hebr. vIII. 6, IX. IS, III. 24, quod non Testamento, sed pacto convenire opinantur Hoozfusius in Dissertat. de Foed. Graticap. I sa, vide Dissert. huius f v, Hammondus in Principio anaotat. in Matthaeum, ac alii. Licebit hic nobis esse brevioribus, nam sublata dissicultate, quam modo tetigimus, haec etiam corruit. Si enim Διαθηκη Divina est etiam Foedus, quod utique concedimus ac urgemus, illius naturae non repugnat, requiri et adesse Mediatorem. Nempe noluit Deus ex hominibus, . filiis irae et peccati servis, heredes adsciscere, nisi praecederet redemtio, quam habemus: in sanguine. Christi, Filii Dei, Colossi I. I . Vt itaque Test
430쪽
423 mentum confici, et in illo heredes scribi possent, effecit mediatio Filii Dei, qui redemtionem spopondit
ab aeterno, Iobi xxxIII. 24, quique promissum sponsionis adimpleturus, tempore praestituto, se de dii redemtionis pretium pro quibusvis, I Τim. II. 6. Quae causa est, cur sanguis et mors Christi fundamen tum si huius Testamenti. Cum igitur interveniente Mediatore, Christo Iesu, Testamentum Dei rati habitum suerit, inque illo iam heredibus salus certissima promittatur, beatos merito praedicamus, quorum nommina in illo vitae libro exarata sunt. Benedictus vero
esto Deus et Pater Domini nostri Iesu Chrsi, qui pro immensa sua misericordia, regenuit nos in spem vixam , per resurrectishem Iesu Christi ex mortuis
ad hereditatem, quae nec corrumpi potest, nsc conta. minari, nec marcescere , nobis in coelis semaram, i Peir. I. 3, 4ri