장음표시 사용
281쪽
eia leo omni sact o in interesse fundetur. ιa L plesie vel tacile obligavit, & tune tenetur in id,
. . a C a 3. 4 A quod interest. N in usuras ex mora debitas. t. quaro. Aut simpliciter eontractui no.. men dedit, & in usuras, fructus, & accessiones ob moram debitoris provenientes non tenetur. I.
uri. Ioe. Quamvis enim rei principalis mora perpe tuet fides ultoris obligationem antὰ contractam, novam tamen non introduest, & smplex proinmissio nequit ultra smplicem obligationem prae sentem quicquam comprehendere. Coras M. 2. pes. . it. Goeddarus desupatis. c. II. n. 123. G s aentibus. Ad extremum dolus unius alteri nequaquam L cum svire. e. nsa solens. h. qaist. . Sed ut alii d tui, nihil stipulatoris interest. Atque ita etiam post alios sentiunt Ioan. Coeddaeus d. c. Io. n. T. Ost R. & Αnd. Fachineus M. 3. conι. c. I9.
. Ad L. . papinianus lib. I. Quaestionum.
Nis debra alteri per asterum iniqua eradi- . tio inferri.
R Egulae his legibus propositae, pertinent δd h. t. αιμe inuindicta pnepre in caeteris causis pupilli nαδ- seeundum iuris praeceptum, quod praecipi xi rivm risim tutoris .msolvendo est , sive vis est. uolterum non laedamus. Sensus earum hic est, Quod si tamen pupillus locupletior factus sit te non posse quemquam alteri recta via nocere, Rux netur saltem in hoe, in quantum est factus loe
cum altero contrahere eo modo , ut inde tertius
aliquis sentiat incommodum. I. saepe constitulum. 63. nde re tu . Aut denique essicere,ut delictum, a se admissum, redundet in alium. I. crimen. 26. D. de panis. Non enim debet aliquis alterius odio praVari. t. non his. δε rer. iur. in s. Hinc fit , ut1osjurandum inter alios praestitum. t. nam posteaquam. 9. s. iis. ω Aja duri nec diviso Linteν cohaeredes qq. in prist. D. 6 I. πήμιάδ. Nee desdia unius. ι.electio. 26.*.O absente. 6.θ. de noxat. R. alteri nocere. Hine quoque Divi fratres t scripserunt, crimen paternum nullam maculam insistere debere filio. d. I. crimen. 26. D. de. panis
Ad L. II. Papinianus libro 3. Quaestionum.
Nemo potest mutare eonsilium suum in ast
rius iniuriam. Quamvis saepe non modo non turpe aut ius icitum, sed laudabile etiam si, consilium
Quod tamen lecus obtinet in crimine laetae male suum mutare in melius, quia ut in proverbio sati, . Nam ibi filius.ob delictum patris perpetua est bono conflici utitur, qui malum revocate iris,mia notatur, earet testamenti factione, di a atque ob id etiam magnum iuris asylum Papinias ueressione paterna arcetur. LFi qui . s. c. adi. Iul. nus aliquando sententiam suam mutare non eritis ME . Ubi Imperatores hanc reddunt ejus rei ra- buerit teste Imperatore Iustiniano a I manifestistionem , quod in filiis paterni sceleris exempla ' si . ah. h. iactim. 3 -s O liter. Cristin. Id quod metuantur. Adde Ioannem Mercerium. lib. a. ipse Papinianus de semetipso satetur lac siti adivin. t. I . qui etiam aliam huius rei adfert rati
xem. Hoc amplius, nee mora unius alteri debet esse noxia. d. I. in tondemnatione. II 3. g. hnimi Be. h. t. t. mera de να. νων. ia c. Ided nec correo mora cor rei nocet. d. his tendumnatione. S. Eni a que . Iniquum enim est, quantumvis in conjunctis obligationibus , unius culpam , aut dolum alteri nocere. I. ιentum. g. g. is eo quia cras. M. Sanὸ mora rei principalis eatenus nocet fides ussoti, ut eius obligationem perpetuet, atque ob id rei debitae interitu post moram rei principalis non liberetur, sed nihilominus tenetur creditorii secus est, si ιον. Fid. I. D. desere. rapartana. Cui ac . Ib. 2. Ast. 37. attamen incivile est, variare in his, quae redundatura sunt in alicujus incommodum. Ideoque recte Papinianus ait, viminempo se revineransilium, id est, var are,& poenitere, an alseriasi ariam , id est , damnum , detrimentum, fraudem, laesonem. t. mtitare consitim. de rei Iap. in GCui consonat illa quoque regula. Quias Melptimis a ria non φουθ dipuere. t. quia eme . de rig. iari in 6. Tunc autem alius detrimentum sentire diciis tur , quando ex consili mutatione aliquid iuris ei decedit. Ut ecce, ex iudicis sententia uictori ipse creditor in mora fuerit, puta s fideiussor ser- contra victum ius est aequistum. I. ae est. S. C. de υum . qui debebatur, obtulit, di creditor m xam secit, mortuo seruo fideiusbri sueturremdum est , iii tradit Paulus is Lmora. 88. O in I. Indis.
At non satis inter Doctores convenit an nemora rei principalis etiam obligationem s deius solis augeat, ita ut fideiusscir ex mota rei pii neu palis teneatur ad usuras ἰ Quae controversa hie adhibita distinctione est dirimenda. Aut fideius sor in omnem conventionis causam, vel in omne id, quod ex natura contractus debetur, se vel ex-νA. tui. Non poterit ergo iudex sententiam semellatam revocare. ι index ue s. D. de te justat. Cujae. lib. 2 o. ρυ. e. ra. sic qui ex contractu , vel quasi ex eontractu obligatus est, non potest ab eo Aineedere invito adversario, eui ius acquistum est. t. sum. 3. Q δε oblig. O am idque verum est etiam in eo, quem statim etiam post persectum contractum poenitet. I. non ilisto. II. c. vi conrras. ero .
l. quamuis. 39. C. de Iransacti ni . sed hic notandum est, quod quatenus quis ex aliquo contractu non est obligatus, eatenus ips
282쪽
ab eo liceat reredere. sie societati licet renuncia- diversis mala fit illatio. Deinde eum arrhae de re. I. verum 63. fiast. I. Renunciare. 75. tur eum in finem, quo magis contractus imple prosima. Quia nemo invitus cogitur manere in tur, ac firmior sit, absurdum fuerit per eas fieri, secietate, vel communione L simnsturem. 26. 9. ne cui necesse sit contractum implere. Sie enim silenium. q. f. de απὰ cI, indis. Nec valet pastum datio arrharum pareret effectum contrarium in in eontrarium, si quis pepigerit, ne possit renum tentioni contrahentium. Quandoquidem etiameiare societati. I. si tamenem. 26. ι. naia. Io. F. νε sine arrhis necesse est contractum impleri. De suis. Ergo socius potest renunciare societati de nique huc facit. I. conryaeus. l . verbigitac C. Δpoenitet te. Neque enim tenetur manere in socie- μειψιν κα ubi mani E apparet Iustinianum non late, ne quidem ex pacto. Sic mandato licet re- constituere, a persecta emptione recedi posse, si nunciarere adhuc integra. b. recte. de πολ arrhae datae suerint , sed arrhas amitti, vel dupli Quia talis revocatio procedit sine detrimento aru catas restitui, si contractus persectus non laetit. terius. Similiter in contractibus quoque innom, Disertὸ enim loquitur de contractu imperfecto.
natis, re integra, poenitentiae locus est. I. in cum ait, - Πmd e compacta . Ee paulo post, palis. s. F. σε. r. D. dep astri . verb. t. r. q. n. D. Pu Um transiturus est, de mox , Gemeνe Dum fit. ι νο. μν r. Sed etsi alter impleverit ex parte Pactum autem de emendo multum ab emptisae
sua, altet vero non, potest nihilominds is, qui distat, ab illo restire licet, ab hoe non item
dedit poenitere, fle quod dedit condicere, id est, Nec urgent argumenta, quibus adversa senis repetere. t. si cumam. . in muc. D. de cenac . Mus tentia nititur. Nam quod ad primum attinet, data. Etenim non est ex eo contractu obligatur, negatur ideo arrhas dari, ut succedant in loeuci cum nihil acceperit. Contractus enim innomina- ejus, quod interest, sed ideo dantur, ut sint arati ejus sunt naturae, ut non pariant Obligati in gumentum, symbolum, seu signum emptionis nem, nisi te interveniente. Is igitur, qui rema contractae, Sc ut sint arrabonis seu pignoris loeo, cipit, non potest poenitere, quia tenetur acturae donec contractus impleatur, de sunt plerumque praescriptis verbis. d. l. ivra, . s. q. orsi. i. mis perexigui pretii, atque ob id nullo modo eum proripti verb. eo quod isterest conserendae. Ad alterum dio Elegans hie quaestis moveri potestaan ab ctum, ex Ver celebratae, quod positum est in versemptione persecta, si arrhae datae suerint, sub iis δε en. in L m. Inst. δεο ι. Denae resipo
earumdem dispendio recedi possit Et posse ita deri potest, ac debet, vocabulo illo non signi
ab emptione tuto unumquemque recedere multi ficari contractum persectum, sed potius ecinit existimant, ita ut non detur actio ex empto, ctum, qui habetur in contrahendo. Ut cum venia de vendito in id quod interest, sed tantum emp- ditor plus petit, emptor minus offert. De quotor admittat arthas, aut venditor arrhas dupli contractu, & contrahendi ratione tractatur in ccatas restituat. Ita post alios sentiunt Ant. G si lamare.8. de rescin D . Item celebrari commes. lib. a. variare. resoluti c. a. u. II. Lassi . . lat. tractus dicitur, vel celebrari emptio, non eum
νιθ. e. a . Quos novissimi sequitur Fachinaeus perficitur, id est, non extremo illo momento, quo lib. i. cim. e. 18. Quae sententia duobus nititur . accipit persectionem, sed toto illo tempore, quo fundamentis. Primum taIe est , quod nimirum inter ementem de vendentem, de pretio conten contrahentes tanti videantur aestimare id, quod ditur, donec ambo in idem eonsentiant. Et sie interest, quanti valent arrhae . adeo ut arrhae suc- verbum illud necessario esse accipiendum inde cedant in locum eius quod interest eodem modo, evincitur: primum, quia verba illa cira tamen ut alibi poena sueredit in Iocum ejus, quod in- ostendunt eum versiculum piaecidentibus eohae. terest. s. alteri. I9. vers. plane. In L is inutim. sit I. rere, sed in praecedentibus agitur de contractu Alterum fundamentum est petitum ex nim. In i. imperfecto, ergo de in sequentibus. Deinde imis de empl. O vendis. ubi arrhis titis Iustinianus per- perator ibi refert sententiam I. t tactus. i . C. demittit teredi a contractu emptionis, de vendi- fide infibam. in qua perspicuὸ agitur de contractutionis celebratae. Contra alii existimant ab em impersector igitur ex L I. temractas. etiam interistione , de venditione non posse recedi, si arrhae pretandus est versiculus iste sita tamen atque -- datae fuerint, sed actionem ex empto, & vendi. cessario intelligendus de contractu impersecto. to in id quod anterest adversus eum dari, qui fi dem non praestat. Haec suit sententia Bulgari,
Et Ioannis, quam post alios amplectitur Nesemb. Ad L. 76.
de cMur . est. Hanc posteriorem sententiam ve- Papinianus libro I 4. Quaestionum.
riorem existimo , licet prior frequentioribus calis tulis si reeepta. Primum enim arrhae datio est In totum omnia, quae animi destinationa
ab emptione di venditione: quoniam emptio Ecuenditio est contractus nominatus, qui perficitur solo consensu, arrhae autem datio est con- ' It Ictus, in tornm, id est , generaliter . detractus innominatus, qui perficitur re. Proinde ἀ- in universum, omnia ι a ammi ae tinaria, non rectὸ argumentum desumitur ab arrhis ad agendaJum, non nisi vera, G certa, id est , non eris
emptionem de venditionem, Quandoquidem ex roribus agitata sententia, pecti ricum. Sie aditio
283쪽
haereditatIs. & pro haerede gestio fit animi iudicio, A destinatione. I. pro hine e 2 o. g. de a sir. Lend. s. item extraneas. 7. Inst. de hine L- . e . Itaque qui haereditatem adire, vel pro haerede lese gerere cupit, primum ac certo stire debet defiunctum esse testatorem, de s bi delatam esse haereditatem. I. ut haeredit Iem. 19. D. de Q is.1 ui. Itemq*e certus esse debet conditionem, sub qua est institutus, extitisse. I. si quis Iramus. 2I. S. sirim panem 3. D. Datqui . Mν eL Hine cons
nasas Musu , navi Aram attiis , non morioli, sed avlege , eradetis sem impoli verba mirisu aboeam. Deianique legis actio dicitur actus legitimus, ex lege duodecim tabularum, vel aliis legibus descenis dens. Ita accipitur in L nemo. ias. h. t. Actus igitur legitimi sunt legis actiones , quae solemnibus quibusdam ritibus, certisiue formulis verborum peraguntur, & concipiuntur , ex quibus ritibusti solemnitatibus, si quid esset mutatum , sive forma de solemnitate recessum, nihil actum diee. quens est, pupillum & furiosum haereditatem adiis batur: quia quod non titὸ fit, nulli ter fit, de s re non posse. I papillas. 9. F. is vi sis. sisti quo- hae nitas, ut forma actus, praeelse omnino est ob niam nihil scire aut discernere, nihil veta AE cteis servanda.
ta scientia perseere possunt. I. stupra h. t. Sla quoque possessionis acquistio,&amisso. I. i. q. forissim. I. D. δε ac sis. post, matrimonia. I. nuptiis. I. D. δε νisa nuptiaν. N divortia. I. Iasanus. q. D. A. orini, animi destinationem des der ni, ideoquesne vera I eerta scientia persei non possunt.
Ad L. 77. Papinianus libro 28. aestionum.
. ratoris , in tolam vitiantur peν temporis mel ' anditionis a/emonem. Ananis quam tamen actus suprascripsi ratiιὸ νε Iam secundo loco videamus, an ne omnes ciuilite reseruntur, stit actus legitimi, & an non uni plures qu m hie reseruntur. De duobus hie a Papiniano relatis dubitatio est, an vere sntactu legitimi, nempe de accepti latione, & servi opotione. Et quidem Meeptisatio ideo .videri potest non esse actus legitimus, quia dicitur esse iuris. gentium. in inmisis. 8. h. D. D. is atraptitit per quem textum ita sentiunt Bernhard. Ualte
rus M. a. misce t. 9. 8e .Emil. Ferret tus in νahiaram. D. de teis. Q. A. q. Omnes autem actus legia
timi sunt jure civili inventi. Deinde stipulatio est actus legitimus. Atqui vero aecepti latio si mediante stipulatione. s. hem i. Inst. qmb. mia. Iossit..ul. Imo fit per contrariam stipulationem. d. h. I. Hottom. qua l. iliast. 3q. in appendia. Cujac. H. is. abster. e. 34. Sed his nihil obstantibus, recte diei
V - I mus, accepti lationem esse verum actum legitim '
optant, qaa verre comprehcvs vitium Non enim est iuris gentium sed tam quoad origiis adferant. Namsi accepsum feratur ei qui nem, quim quoad shletrinitatem , id est formam subco ditione promisis, ira vimumst se est iuris ei vilis. Nee movet quod Ulpiano, dieital quid accepitiaiis inrelligiων , si illi Mι t. 8. S. 3.hκ. iure nos uti, Mimi virum sim
legunt. quod sit verbis nomina sim stea. repulationis ea rehendantur , nustius momenii faciet actum.
explicetur, tria capita strictim tractabimus. Primum inquiremus, quid sint actus leg;timi. quod quamvis accepti satio non si vera de nat ratis sed ei vili, , id est, saltia quaedam δὲ ima. ginaria solutio , ad exemplum verae solutionis, adeoque iure e vili, de auctoritate prudentium
introducta, sub certa verborum forma & conaeeptione , nihilom nus tamen omnes Ohligati res, etiam naturales , & honorariae perinde tollantur per accepti lationem quas numeratio naturalis seeuta esseti quo solo genere propriὸ solvitur ex iure gentium omnis obligatio. Sed tamen Deinde, an ne omnes , qui hic reseruntur, sp t. hoc jure utimur, vit a coeptilatione quoque, id veri actus legitimi, di an non plures sint, quam est, civili solutione , tamquam ea si iuris gen- qui hic reseruntur. 3. Quinam sint actuum legi- llum omnes obligationes dissolvantur. I. stitis.
Iam primum caput aggrediamur. Actus imimus etiam dicitur legis actio. sed , egi, actio 1atius patet, de tamquam genus specie, differt ab actu legitimo. Primum enim lege agere dic tantur , qui jus suum in iudicio persequebantur,n actionem instituebant, hoc sensulat. 2 g. I. g. de s e. iar. legis actiones appellantur , quibus inter se eives diseeptabant. Ut apud Terent. MII. s. sedeo. i. p. haerepturi. Quare autem acceptilatici non etiam stipulaatio inter actus legitimos reseratur, eius rei haeeratio non improbabilis reddi potest, quia In ae reptilatione saetenda praeter ipsa verba qui aetiam stipulatio contrahitur) solemnitas olim aliqua ea trinseeus adhibita suit. Nam edae unumvquodque eodem modo ditalvi soleat, quo eolia ligatum est , & per accepti lationem absolutio Aepsom. Lege is re ροχοι sie etiam Plautus is latitu- siberatio plena eontingat. I. i. D. de arrept. conis laria, lue uiro me ιam, molestus ne si . secundo, le- sequens est , quod omne illud , quodeumque prege agere dicebantur qui in homines si ei norosos aes & libram nexu erat obligatum , contrario lege animadvertebant. sie enim seneca isti m t. nexu pet aes 8elibram rursum tolleretur; atque libro. io. scribit. Diam qui ti, animadue tere in Iara. ita eadem alis de librae symbola, ae solemnia, in
284쪽
mancipatἱone adhiberi selita , etiam in acceoli latibne paragenda intervenirent. Raevard. δει ni
Ad optionem quod attinet , licet Hotcima nus dubitet, tamen nihil certius est, quam quod sit actus legitimus. Fiebat enim solenniter a legatario, praesente haerede, di universa familia
exhibita. l. 3. π q. D. is oriam Iuvia , ac testa tione interposita. I. apud ε .um a G. D. da oprione luara. Nec obstat L filiam. peo. D. eod. ex qua
Hottbmannus flustra colligit optionem per pro- curatorem fieri posse. Nam ibi non per procurstorem optio fit L sed per matrem ex ludicio testatoris, stim nomine. similitet non obstat L siti
iam sal ri. Nam ibi non optio , sed electio per procuratorem fit. Differunt autem inter se O tio , & electio. Electio namque est a ct is legitimus, & ideo quoquo modo,& per quemvis seri potest. Proindique ista duo tamquam diversa, in titulo D. de apii ι ω elemone, & distincta legati species , proponuntur. Porro plures esse actus legitimos, quam Papiniano hie reee sentur, non ambigitur : ut sunt adoptio , manumisso. I. a. s 3. I. de ris procos connubium, divortium , testamentum. litisconis testatio, auctoritas a testatore praestanda , di alii complures. Hotio m. d. quaest. 34. Cujac. Lib. i s. e. is. Pet. Fab. a. lib. 2. semest. t. 23. O 24. Ultimo loeo dispiciamus, quinam sint eo ditiones actuum legitimorum. Et quidem prima conditio est ut eoneipiantur certis, ae solemnibus verborum formuth , sie in aditione haereditatis hie verba erant solemnia,
haereditatem ades , cernosae. In aeceptione, aereptum
habes arreptam sales, Des sera. Mancipationem certi verbis solere eoneis testatur Ulpianus in me.
tit. 19. In Gnnubio haee verba pronunciabantur: γι ta Caius, ego Caia. In divortio : Turi res tibi ali-νο , habeto, suas pes riti prolamaia. sie caeteri omnes actus certis concipiebantur verbis.
Secunda eonditio est , ut hi actus celebrentur testibus praesentibus. Non tamen certus in o mulisbus actibus testium numerus requiritur. In testa. mentis quidem & divortiis,septem testes, iidem tgue rogati desderantur. I. hae eon ulti m. a 1. Caede redam. t. naltam Adortiam. 9'. f. de Aviti. O reis prid. In aliis autem actibus legitimis, veluti in o tione , datione tutoris, hiereditatis aditiohe, ae cepti latione , connubio , di reliquis enumeratis, testium numerum lege proditum non habemus. Duos olim suffecisse verisimile est. I. usi numerus.
ra. l. is te stiri. Tettia conditio est, quod in his actibus in te
venire debeant certa quaedam symbola, ut aditio , digitorum percusso, attestatio, seu rogatio testium, aurium attrectatio. Cuiac. si T. os .c..is. O i 8. Manumissionis symbola erant, palmgdatio, ductio, id est, inorum eireumactio, ictus, colaphus alternativus. Cuiae Iib. s. obf. c. II. Mancipationis & accepti lationis symbola erant f s& libra. Connubii, aqui & ignis, cum quinque facibus apud Ediles accensa praelatio, & acceptio. clauium traditio, thalassonIs a celamatio,maritalium geniorum invocatio, & id genus 'alia,
quae Brissonius. lib. g. de ritu nuptiarum enu merat. Divortii *mbola erant clavium ademptio, di tabularum nuptialium ruptio. Pet. Fab. d. I b. 2.seme ιι. a s.
Quarta conditio est, quod actus legit Imi non
possint alieno nomine celebrari, aut . expediri. I. nems. i 29. hs. Hinc haereditatis aditio nec per tutorem . nec per curatorem fieri potest. I. pupillas. 9. θ. de acquiri haria. Imperator tamen Theod
sus constituit, si infanti delata sit haereditas,
quod pater, aut tutor, infantis nomine, eam adire possit. Is insisti. 18.C. is jών. d M. Sed hoc ita speciali infantis favore est constitutum , ideoque
ad consequentias non est trahendum. Pari modo nec adiri potest haereditas per procuratorem. Ut recte tradidere Cujac.' sib. i. obstri c. 3q. O M. I. e. 18. Hotto mannus a. quaest. et q. Contius M. a. substi M. Ies . e. t . Fabet lib. I. c. I a. per I. Rom. νatarem. 9 o. f. is acquis. his ea. ubi in Pandectis Florentinis vitiose scriptum esse turatorem Opinatur Hotrom in mas. Contius autem testatur in vetustis Digestorum membranis, quas penes se habet, legi per proca ararem. Sed perinde est,sve hoc siue illo modo legatur, quia nec per curatorem, nee per procuratorem aequiti haereditat potest. Hsteditatis enim aditio est actus legitimus, qu
alieno notatae, & consequenter nec per procu ratorem, nec per curatorem potest perfici. Et hie sententia confirmatur per I. i. s. uti. D. de offit.
procurat. Caseris. ubi Ca viri singulari iure concessum est ἰ ut per proeuratorem haereditatem adire possit: unde perspicuum est. id exteris non lita in se r alias enim procurator Caesaris hae in re nihil
praecipuum haberet. Verum Duarenus M. i. dit'. e. a . O in tom. ad ιis. D. de aquiν. bared. pag. 43o. in alia est sententia. Existimat enim procurat
rem , qui speciale ad id mandatum habet, haereditatem domini nomine adire posse. Quam etiam
sententiam approbat Fachineus M. 6. eom. l. 96. eamque eonfirmat hae ratione, quia nimirum omnia possunt per procuratorem acquiri, quae
non sunt legibus excepta di atqui aditio haeredita. ti, ait o legibus non est excepta I ergo per proin euratorem ad in , & aequiri haereditas potest. Sed respondeo, quod haereditaris aditio satis excipiatur her regulam iuris, quae dictat, neminem sue
proeuratorem, sue curatorem, sue tutorem alleiano nomine lege agere, id est , actus legitimos expedire posse. Nam cdm haereditatis aditio sit actus legitimus, fit inde necessaria collectio, aditionis solemnitatem, nee per procuratorem , nec
per alium, qu m cui delata est haereditas, peragi posse. Nee movet quod honorum possesso μου
procuratorem aut curatorem acquiri possit. I. εο-na. 3. adquirere. 7. p. de bonor. g. quia magnum est discrimen inter bonorum possessonem, &aditionem ii reditatis. Aditio haereditatis est actus legitimus, bonorum possessio in actuum
legitimorum numerum non refertur. Aditio hi
reditatis est iuris civilis , bonorum possessio juris praetoriir jus autem praetorium jure civilii adul-
285쪽
indulgentius est , & benignius. Porro nee adopiatare quis potest per alium. ι post mortem. a 3. q. uis.
. Id. MUt. Nee emancipare, aut manumittere. L m. C. qui mam m. nan possum. Nec per alium, his praecedente novatione, acceptum rogare, aut ferre. ι. O per in iurandum. 13. q. 3ων. C. I. de a Qtitit. At obiicitur L per procuratorem. 3. D.es ubi dicitur e per prati rata era nee I bnini, me tibisare quise am aciutiturum sine manda spalest. Ergo mandato saltem interveniente, creditor debitorem per proin curatorem acceptititione liberare potest. Respon
M. is commem. l. a I. quod procurator mandato
praecedente novare possit,& tune Aeinde sta promissum accepto ferre, quod creditori debetur, quia remedio novationis recte accepti latio fit. d. ι. 13. s. ιαον. sed verior mihi uidetur sententia Hotiomanni L qua . 34. O lib. a. avst. νson. l. 3 . quia putat haec verba ne mandara aut sp ria, aut ex Glossa imperiti interpretis in ordinem verborum Pauli irrepssse. Quam sententiam qu que amplectitur Barnabas Brisonius M. a. deIsima sua. ia prius. Existimat namque ea verba ita esseeorrigenda, sine ne tisaee quam emendationem probat, di egregie eonfirmat P. Fab. I. Ita. a. pin
Praeterea actus legitimi non possunt apud ali um explicati . quam apud eum magistratum . qui legis actionem habet. L magistrarum. q. θ. de adept. Nec magistratus, quam habet legis actionem , ab teri mandare potest. Hi ne fit, ut nemo vice prae- . sdis, tutorem dare possit. I. net mantiale. 8. p. δε- ω raras. Nemo etiam apud legatum Procon solis manumittere, aut adoptare possit et quia non est apud illum legis actio. ιχ. q. uir. O LIq. fiso fit. Praestas. Cui tamen ἡ diametro refragari via detur prorassia m. i . f. de manumq=. vina. tibi traditur, manumissionem apud legatum Proinconsulis expediri posse. Respondeo, quod attinet ad solationem huiusce dissicultatis, variae super ea sunt, atque diversae interpretum sententiae:sed prae aliis commodissima. videtur solutio, quam
guendum esse, ut tum legatus si ingressus yrovinciam , & ei a Proconsule si mandata iurisdictio, nec M. Quando legatus in provinciam ingressus mandatam iurisdictionem suscepit, tune sine duis hio iurisdictionem, N consequenter etiam legis actionem habet, di de eo casu intelligenda est d. L a d praeeusialem. i . f. de ma misi. Unil. Cuiniscius verA ita. I. ias. c. i. Ors. LI9. huie legi negationem addit. Quem ibi vide ) At quando i gatus necdum est ingressus provinciam Huam quam iam urbe egressus , tune nullam iurisdicti nem habet. d. s. h. s. D. PI. si'. si de of praeanfQuia Proeonsul legato non prids iurisdictionem mandat, quam in provinciam uenerit. Chm igitur legatus antΦ nullam habeat iurisdictionem, consequelas est illum etiam nullam legis acti nem habere , ae proind8 actus legitimos apud ipsum explicati non posse. d. La. cu LIq. g. a Q.- .
Quinta atque ultima eondἰt Io actuum hare I gitimorum est , quod fieri debeant purὸ, de non in diem , vel sub conditione. h. l. 77. Ratio est, quia dies N eonditici destinationem animi, de ve tam ac certam scientiam impediunt, sine quibus actus expediri non possunt. P. Fab. b. u. 29. ω ad i. in ιοtuae. 76. supra. h. r. n. s. Deindὸ quia actus legitimi ideo sunt instituti, ut praesens sa-cium contineant, de statim characterem imprimant , utque statim ex iis purus aliquis affectus sequatur. At si suspenderentur hi actus aliqu1 conditione, sortiri effectum non possent, idoue ne quidem impraesentiaram, propter conditi nem , quae suspendit actum, neque etiam tunc, quando purificatur conditici, quia tune id ipsum non agitur, nec fit, sinumque iam praeteriit ex quo ille character imprimi debebat. Covarr. de
M. I. emtiridomm actione. 36. Hi ne fit, ut man cipatio , accepti latio. q. ω devicepti haereditatis aditio. Leum qu1. 6 de ac uir. haria.& optio servi, aliarumque rerum. I. 8. h. E. D. deo . Arreri in diem, vel sub conditione fieri non possint. Denique tutor non datur in diem vel sub
conditione. I. 6. f. . fri tates. ψ., i. is Anil. Ἀτω. Id quod intelligendum est de tutore a magistratu dato. Nam . testamento tutor in diem vel sub conditione dari potest. ad serium. 3. Int ui te m. tui. do. pass. 8c ea tantum tutoris datio , quae fit a magistratu , est actus legitimus , non etiam ea quae fit testamento. Atque hi sunt actus hic relati, qui per temporis vel diei adietetionem in totum vitiantur. At dubitatur, an ne omnium actuum lestia morum haec sit conditio , ut diem vel conditi nem respuant i an vero laee tantiam sit proprieatas actuum hic enumeratorum η Et communiter Doctoribus placuit definitionem huius nostrae legis non esse generalem, sed tantdm ad species hic enumeratas pertinere. Ideoque relativum t qui in hae lege positum , restrictive . non de-elarative accipi debere, ut scilicet restringatur regula ad exempla relata. Atque haec sententia placet Hottoman. d. quaest. 3 . At Donet L
tra alii sentiunt, nullos actus legitimos, ex die, vel conditione dilationem recipere , sed mo
Be Cujac. lib. 33. Obse. 16. Et hare posterior sententia mihi magis arridet, eamque comprobatam video a Pontifice ia Lactas de να. , . in s. ubi dieitur indefinitῆ, de generaliter, actus legitiinos ι--ώimem non mipere . ne ue dem. Et quamvis Dynus fateatur se regulam istam imaginationi mentis suae applicari non posse , nulla tamen commo da differentiae ratio reddi potest , inter actus hic relatos ,& alios. Deinde compluribus exemplis comprobari potest, hane legis nostrae definitio nem etiam in aliis actibus legitimis obtinere Nam nemo adoptare potest sub conditione , vel ad tempus, vel ex tempore t quia moribus no ostris non convenit filium habete temporalem. I.
286쪽
ιν situm. 34. is n. f. de adapt. Divortium quoque non fit, nisi pure, non addita die, vel conditi ne, quia divortium non est, nisi verum, quod fit animo perpetuam constituendi dissolutionem. I. 3. f. is Divoniis. Denique tutoris auctoritas, neque in diem, neque sub conditione, sed pure est interponenda. ι. 8.19. F. n. θ. de ans. ω. ET his nune patet definitionem in L ι. 7. traditam esse generalem , & in ea non omnes , sed salintem exempli gratia , plerosque actus legitimos exprimi , qui conditionem diem ve non recupiant.
Verdm hane definitionem Papiniani aIt eum tali temperamento esse intelligendam , ut scilicet actus legitimi non quidem ex preM , sed tacite diem ves e ditionem recipiant. Sic tutor a m gistratu datus, desinit esse tutor, existente die vel conditione, sub qua tutor Testamentod tus erat. q. ped GP f. i. Inst. de AEtil. tWaν. Lei,
ui. 7. D. de xar. . tinat. dat. Sic licet accepti latio sub expressa eonditione fieri non possit, sub
tacita tamen potest. I. quia in diem. 12. f. de accep-ril. Atque hoe est quod Modeliinus voluit in Lexpresa. is . h. t. dum ait: Expresse uacem, a an ex presti non nocent. Quae lex delumpta est ex L m nunqaam. 32. f. ae tendis. ω demonst. Pro cuius legis explicatione monendi sumus, eam esse accipiendam,primum de iis quae lex adjici vetat, nam quae non vetat, sive exprimantur, sive non exprimantur, nihil nocent, tam omnia Ileeant,quae iure non prohibemur. Iam m. 28.4. quod ejus 1st. qui . ex caus maior. Deinde lex scripta est non de
omnibus vetitis: nam si quid lex simpliciter vetet,rem vetat,non verba, ideoque eo casu vetat, sive exprimatur, sive non exprimatur. Pariter enim
utrumque improbatur, de quod eontra legem fit, de quod in fraudem legis l. non Mium. 3 . C. de si . Hoc igitur easu eadem vis taciti est, quae expressi. iam ui s. Se ibi DD1Lien .petat.Quare praedicta regula non est intelligenda de iis, quae lex simplici ser Metat, sed de iis, quae lex vetat nominaistim adii ei .el exprimi. Sic lex vetat de actus IKitimus apertὸ de expressὸ comprehendat conditi nem vel diem. Sic lex vetat ne institutio aut legatum expresse conseratur in alterius arbitrium. Hisce casibus expressum tantum nocebit, non a tem non expressum. At dices,quid interest utrum quid , oratione exprimatur, an vero ita orati ne concipiatur, ut non miniis intelligatur, quams verbis expressum foret Respondeo, recte haec diei de iis, quae iure fiunt, de quibus id agitur,
ut quovis modo intellecta rata snti non autem pertinet ad ea, quae jure adiici prohibentur. Quo ties lex vetat aliquid aperte adiici, si exprimatur, ideo nocet, quia adjicitur contra quam lex iubet. Si non exprimatur, contratia de causa ideo
non nocet, quia nihil hic fit, quod lex voti erit,
Ad L. 78. Papinianus libro 3 t. Quaestionum.
Gener inter eam de fraude disputarar. ηο. quid habeat adire, sed qu1dper advers
Fraudis in Ierpretatio semper in jure eirili non ex men Iu dumιaxat, sed ex eo silis
quoque consideratur. Dicitis in L E et tam ad L non stantium I sq. ω
HAE leges pertinent ad ris. D. quae in fragia.
πώ.s I. sent, restistraaπιιν. Duae autem quae stiones nobis pro earum interpretatione tractandae sunt. Prima. In fraudem quid iactum diei debeat , fraudatusque creditor quando videatur. Altera. Quid fraudato ipsi de quatenus restitui oporteat. Ad primam quaestionem quod attinet, praemonendum , quod actio Pauliana fit actio in
rem praetoriariua creditor res, . debitore in fraudem suam alienatas, non aliter quam si numquam ab eo alienatae essent, sed semper in debitoris bonis permansissent, a quocunque possessore petit. F. item siquis infraudem. 6.la'. de amo. Mac infacisae. q. ι . qua inmad. tria. Datur haec actio ob alienationem fraudu Ietistam. Hinc nunc rectὰ quaeritur, quando alienatici fraudulenta, vel in fraudem ereditorum facta esse dicitur φ Et quidem duo ad hoc exigimus , nissitum nempe, ει eventum. Consilium, id est, voluntas in animo nocendi, ae fraudandi, primum requiritur in ipso debitore. Tunc autem censetur debitor animum fraudandi habuisse, quando scit se taeditores hibere, de solvendo non esse. Se nihilominus alienat sona sua. I. siquis. II. f. quae ius d. cred. l. tu stantem. VI. J. qui aquis. manu. g. lib. non gam. Quando inquam alienat. Nam si id tantum agit, ne acquirat, non censetur crinditores fraudare. I. um fraudantur. t q. in pris. λι. Quare si debitor legatum vel haereditatem reis pudiet , ne postquam eam acquisi&t , creditoribus satisfieret inde , non pertinebit ad actionem. Paulianam, quae tantis mad diminuentes patrimonium suum, non ad eos, qui id agunt, ne i eupletentur , vel ne acquirant aliquid, pertinet. L qaodorem. s. in pria. d. qua instaud. tu . Porro ex parte possetari , ut contra ipsum actici Pauistiana competat, requiritur ut is fraudis sit' eonis scius, modo rem acquirat ex causa onerosia , d. Lyad autem. 6. q. εκ eicium. 8. l. 7. O 9. Grpen is vae infravLcud. Nam in eum, qui titu Iucra. tivo, a debitore, in fraudem creditorum res suas alienante. consecutus est, etsi fraudis sit igmam .
287쪽
eaten s tamen ἰ quatensis loeupletior sinus est,
haec actio flatur. d. I. rasa ausem. 6.q. firmis modo. II. f iasHIL Ged. Dixi in aeter fraudandi consitum etiam requiri eventum , ut scilicet creditores per alienatio nem a debitote iactam , etiam re ipsa snt fraudari. Nam ut consilium fraudis, eventus damni consequatur, necesse est. h. l. 79. I. it. PνHον. ro. g. I. I. F. vis tam. ivg. insatia. tria. Quamvis enim quandoque culpa coerceatur, etiam quae caret dolo, ut in dege Aquilia, & rursus dolus ruandoque sine eventu puniatur. I. si tiis. l . C. furtis. I. eum Fi. 18. Q Λ diaster. tamen frauda. oriae actiones. de quibus hic regula est accipienda ) non competunt, nis concurrente eventu , & consilio. Quare cum scienti, neque consentienti, non sat iniuria neque dolus. I. cum δε-nsionis. 3Α. C is fransea non videntur staudari ereditores, qui sciunt alsenationem seri, eique
e sentiunt. ι nemo. 363. h. t. Caeter sim non est
satis scire, sed necesse saltem est, tacite consentire. Nam qui scit, & non prohibet, sed patitur uois lens , is damnum non videtur sentire, quia id ipsum ex sua culpa sentit. I. qaρὰ quis. a 3. h. t. Et tantum de prIma quaestione. Nune videamus de altera. Creditori fraudato per actionem Paulianam restituitur, non tantum res fraudulenter alienata, sed etiam Omnis rei causa ; id est omnes fructus, non tantum percepti, sed & quapereipi potuerunt, sunt restituendi. rais min . io. g. per hant actionem. a 9. O M. ρ- oenrib. g. μὰ in θ d. tria. Nam veteraditer ut Papiniantis ait ius. I. 8. tum dest de is attiν, non quid habeat actor ,sed quid pri adversarisae halis. non potueris, tonsiderandum est. Mbi Franciscus Bal
tate subnixus, ita legit. Non quid non fiatiar, &e. ut sit sensus, actorem consequi, non quicquid fibi abesse causatur , sed illud demum , quod per adversarium ips abest, ut adversarii dolus possit dici eausa damni. Ets vero hae e lectio, eiusque sensus sustineri possit, tamen a recepta lectione non est recedendum, cuius haec sententia esse non ideo fraudatorium edictum cessate , quo3 res iesa Penes actore si, aut penes aduersarium non si, deque dolo esse deserit, si non Se omne emoluia mentum , quod ex re perceptum est, vel ab optimo patresamilias percipi potuit, quodque actori
per adversarium interceptum est, restituatur. P. Fab. hic n. 2 3. Ioann. Robert. in ani duras Oia notis ad nosvia Nertitoris urνobique Eb. I. as. C he. is . esse . c. i9. Eaque regula obtinet non tantum in fraudi
tore , vel eo qui fraudem participavit, sed etiam in quovis alio mali fidei possessorε, quo cum agitur, ut scilicet teneatur fructus resiluere , non tantum quibus ipse suitus est, vel frui potuit, sed etiam fructus, quibus actor frui potuisset,s ei possidere licuisset. I si navis. 62. I. ast. D. de nitan .
Papianus libro 33. Quaestionum.
In toto iure generi per 'eciem deragata o i d potissimum habetur , quod ad fe
riem directam eis. Dipsi iis hic etiam I. st et hyrialia. 3q7. h. t. G Eneris variae sunt acceptiones, ut videre est
apud Zas lib. I. N. Resp. c. Secundum Logicos proprie dicitur genus, quod de pluribus praedicatur differentibus specie. Sic animal sub is comprehendit, & hominem, & brutum. Species vero est quae predicatur de pluribus differentibus numero . sie homo sub se singulos homines, seu Individua eontinet. Icti nostri plerumque speciem capiunt pro genere , & individuum , spe etem nominant. Ut verbi gratia homo genus est, species autem Titius, Sejus, Calus, di similes. Cum autem homui tanquam genus, multas sub sese comprehendat species, inde fit, ut Iatads pateat aese extendat, qu tu illae species ι atque ob id non
immeritis, cum respectu secus nuncupetur.Hinc ergo accommodate Gajus inquit. in L t47. h. Lipecialia semper generalibus inesse. Ira namque sub nomine contractas etiam venit, mandatum,
di depositum. Qui ergo de genere nempὸ contra ctu, loquitur , species tacite nominabit, videliaeet mandatum ae depositum. Ideoque etiam h minis Iegatum quod generis legatum est orationis rumpendio singulos homines complectiis
tur. I. cum Incertus. II. i. Et quia species sub genere continetur, inde fit, ut argumen tum a genere ad speciem valeat contenti vὰ, sivo comprehensive. HIuti remoto genere, remove tur species , ut non est animal, ergo non est horimo, a non procedit argumentum illati e ve
luti animal ea , ergo homo est i Quia posito ge
nere , continuo non quaelibet ponitur species. Huc spectat exemplum elegans traditum ab Ulpiano in I. 7pud earum. s. q. ter. r. f de legat
3. ubi empto disitur inesse paratum, quod variast paratio, parato contr, non inesse emptum, id est,non quodlibet paratum dici posse emptum ense. Hi ne illud est, quod aiunt genus inesse speciei illative seu consecuti vὸ, ut posita specie etiam ponatur genus. At generi inesse speciem quamlibet eontenti σὸ , non illativὸ, ut lat8 tradit Ere tardus Prεses in topicis hasim, in Maureum a beatiem, i a specie ad genus. Quaelibet quidem smacies totum in se continet gemis, utpote singui rum specierum materiam eommunem, sed i men non ita, ut quaelibet sipecies genus comprehendat , sed ut ex genere fiat . at praeter hane communem materiam, seu t tum illud genu
quaelibet frietes suam propriam habet formam, seu differentiam,quae materiam illam genere tot prehensam in sinulis suis speciebus alterat de conformat, ut longe aliud , quam antὸ fuit, existat. Et hanc formam species quilibet soIam
eamque propriam, neque eum genere commuia
288쪽
Ioo In Tit. de Reg. Im. Commenta
nem habet , mulicque minus cum eaeteris ejundem generis speciebus , quibus oppolita haec forinnia repugnat. Hine ea quae in lpecie dicuntur
r. iam . I. sel. 1. de triar. Et majoris emeatiae vel potentiae sunt verba specialia, cum in his coniectura admitti post r in generalibus autem nullus conjecturae locus relinquatur. Quare recte ICtus dixit in h. t g e. αιριiis mam has ιρν, quaa ad 1 ciem Areaam est. Quamvis igitur generalibus specialia insint, tamen hoc non procedit, quoties cunque aliud quid nominatim de specie convenit : tune enim spe cies derogat geneti, & magis
obtinet quod excipitur, id est, species, quam genus. h. I go. Quae regula latissita patet, &procedit in legum sanctionibus i s. sanctis. 4 i. st.
μ πιι in ultimis voluntatibus. I. petatium. i .
I. is mantiae 1. testam in contractibus. LLAttia. μυ. ri 9. p. ae ver . at Denique hac regula ad conciliandas leves non parum momenti habet, semper enim dilpiciendum , utrum de genere t to , an ver3 de specie aliqua lex scripta sit, a ctore Cieerone lib. 1. de intentiam. Quia legi generali derogatur per legem specialem , Eon m Aposteriorem , sed etiam priorem. liam s plicite lege quid de specie ea utum si, deinde posterior
leae sequatur generaliteri de toto illo genere contrarium statuens, ex lege posteriori exeipienda erit species prior, quominils posterioris legis verba restagentur. Exempli gratia. Fingamus hodie legem ita seri .ini pro alio fideiusserit apud
tabellionem, essicaciter teneatur, sive rei princi pales praesentes sint clim agitur, sue absentes. H s verbis generalibus continetur etiam formina fideiubens , item minores viginti quinque annis:
itaque & hi, s verba legis posterioris sequamur,
teneri. debebunt. Sed dicendum tamen eos non
teneti & legem posteriorem ad priores speciales
trali mus, se eamque interpretabimur , ut ex-eeptae esse lintelligantur mulieres i de minores viginti quinque annis , cum pro alio fideiusserint, eo quod nimirum aliter de his specialiter cautum, sit prioribus legibus, Senatusconsulto videlicet velleiano, quantum ad fideiussiones mulierum;
edicto autem Praetoris, quantum ad intercessiones ipsorum minorum attinet. Sie statutum g
nerale , repugnans iuri communi, potius ita est intelligendum, ut deroget regulae iuris communis , quam ut includat easus speciales, & a regula iuris eommunis exceptos. Unde sistatutum editet, quod possidens eum exulo per decem annos tutus si, hujusmodi salutaria rescriptio non eu
ret contra minores, quia de jure communi omnis praescriptio dormit quoad minores. Francic
Balciuin. in tract. de pisa t. μαε. primip. Sim liter si alibi sit -lex municipalis generalis, ut i stamentum condatur coram consule & duobus testibus,m lex derogat tantum regulae iuris com munis , nec locum habet in testimento inter tiaberos con sit , quod in eo privilegiarum est, ut
valeat conditum coram duobus testibus, vel manu iplius patris in schedula eonscriptum, etiamsi
nulli testes sat adhibiti. ι. M tan iliis a. 1 r. l.
ex taeterfecta. r. C is testam. Nam statutum , quan tum vis generale, non comprehendit casus de siue eommuni privilegiatos. .
Ad L. 8 I. Papinianus libro 3.Responsorum.
Quoniam actus humani variis cavillis, 3e
calumniis sunt obnoxii, ac vix quisquam in negotiis contrahendis tam prudens, ct cautus
est , qui non aliquando silli. aut decipi possit,
cautionis esse plerique arbitrantur, dubitationis tollendae causa, quaedam, qu itum vis sumi sua& tacite satis intellecta, adjicere , quo actus stris mior esse possi. ιαι. in L seros hsensum. 47.1 decantω. ω .emox'. ibi, quia O si nostiisti, imputarem. isti I. scam Liarum. 68. q. fine. i. tibi ira proculus loquitur: Fere aliqvis iras Me verba adissura , Alas mitis a veniurare abe is, qui, etiamsi a j ctam non est, asese debet. Id est, etiams ea claus la adiecta non iis , nihilominus, tamen ratione solius aequitatis, dolus malus abesti debet. Hue facit L fghjia. 78. g. quifariam. s. g. ea junct. I. Iahanus. 13. q. cleri. g. l. is ah. e r. I. 3 sam. 9. s.' ωθ. D. da d/H. te. Dochi igitur hie Hapinianus, ea μὰ talisationis rasadis eatis antra bas a sciam.
rar citis tam ne non Iadere. Abundans enim cauis tela non nocet. L sesamemum. IIAE. .etestam. 8d
ibi Glossi , in ne=ι. tautela. I. si pupilli. I. i. D. vi ne gia. Is . Exempli gratia. Ius eommune olim erat quod scilicet obtinuit ant8 Novellas ut credi tot vel reum , vel eius fidei utarem, vel eorum pignus eligere posset, vel ut uno electo possit ad aliud redire, ut ex eo supersuum ae resduum sui debiti obtineat. I. 3. in prim. I. s. I. Iq. Laue. C. Δ bis θαν. Quos si ergo creditor in si ieris contractus exprimat , ut ips liceat convenire teum
principalem omistb fideiumre, & non distractis
pignoti s haec conventio, quae supervacanea est, non impedit quo-miniis creditor debeat iure communi uti,& vel reum, vel esus fideiutarem. vel eorum pignus eligere, vel uno electo ad alterum redire, tuam. 3 6. in print. g. manti .
Sic jus commune est , ut si plures snt fidei usi res, s figuli in solidum teneantur, licet ex epἱ4stola Divi Hadriani illis beses clam diuisonis competat. Quid ergo s nune obi gationi adi ctum si, ut singuli in solidum conveniri possint.
an ne nihilominus ex epistola Divi Haditani dia videtur inter eos obligatio Et respondent Imperatores Severus di Antoninus, nihil adiecti ne ista mutati oditionem iuris, & constituti nem, id est, epistolam Divi Hadriani. I. ara recte. 3. C. d Meiast. Dividitur igitur inter eos oblita iatio. d. i 3. Nam, ut Papinianus hie doeet,
commane non usin I. Et licet fideiussole, beneficio divisonis renuntiare possint, quia omnes licentiam
289쪽
tiam habemus renunciandi iis , quae pro nobis
introducta sunt. I. pei. C. Δρ 5 attamen hae suis Pervacanea conventione, quae dubitationis tol
lendae gratia adiecta est, isti beneficio non cenis
Papinianus libro q. Responsiorum.
Donari videtur . quod nasso jure eogente
id est, nee civit. nec naturali, nec praeto .rio, denique nec necessitate cotenuem πίω. Donatio enim est mera liberalitas, quae ex mera vo-Iuntate ici aliquem transfertur. Senec. Γι. 3 isti m c. e. t 9. Benesiciam, id o, inquit , via suisti is, illi virect o nas dare. Qui ergo urgente creditore , vel qua alia necessitate premente rem vili ri pretio mihi vendit, donare non videtur. L noniarim. in . C de rescinae vend. Nemo enim in neces- state Ii ratis est, id est, nemo tum donat, edmpte mitur necessitate rei familiaris. I. pem legatam.
38. de assim . legat. sic quae olim a consulibus in populum largitiones fieri solebant, proprie dciis
nationes noli erant, cum vetustas ut est a pad
Cassiod. M. 7. . l. 39. suo quodam privilegio,
velut debita, quae donantur, exrescat. Similiter qui alium remuneratur, proprie non donat. I. hoc jure. 19. F. i. f. de Gras. Sic discipulus , qui praeceptori quid donat, non tam mera liberaliis rate usus esse, quam quamdam mercedem magisti pro praestito ossicio, opera , & laboribus sol. visse videtur. t. Ap m. 27.1. de donat. Si e quod donatur ei, cujus ope quis a latronibus, vel hostibus liberatus est , non tam donatio, qu mmerees eximii laboris appellanda est. t. sipater. n. q. ut .ssis dona. Hi ne licet donationi modus cerritus per legem Cinciam erat constitutus, tamen remuneratoriae donationes in infinitum valebant, si nimirum tanta meriti esset magnitudo. d. . pen. f. in. e. eod. Iul. Paul M. s. siem. tis. r. σῆ Cuissae. Idem Cuiae. lib. II. Obs c. 33. o lib. 2 i. e. 37. Guil. Rachineus M. variar. U. c. 7. Sic licet propria donatio ob angratitudinem revocetur, tamen remuneratoria donatio est irrevocabilis. d. LPen. s. r. Feia. BOEr. iacis. 37. Similitet licti r gulariter pater filiosamilias donare non queat, tamen si filiosa milias, ob benemerita donaverit rem aliquam, eam donationem valere, Commuis ni Doctorum ealculo receptum est. Clarus in h. donatio. φ .8. u. a. . sese Gail. M. . e strWt.8. u. I. Fachineus M. T. c. H.
Papin us libro χ. Definitionum.
CUin privario, ut vulo dieitur praesupponat habitum , recte Papinianus in h. l. 83. coneludit, eum ais Tad ri ν- , id est, rei proisptietatem vel dominium amistere, tutas porta mastii. Et ei convenienter Paulus in I. 1o8. D. t. do.
cet: Quod MARRB Σιχαι sese habere, quint mis uani hostiis: Amisso enim est rei, quam quis ante habuit, amissio. Quod igitur ante non habui, id misisse non pollum dici. sic servus non patiatur capitis deminuti nem , quia eaput nullum habuit h. servas. q. Inst. de capit. demiant. I. liberas. 3.ia D. 1. ιι sie caelebs haeres institutus, restituisendo haerelitatem non videtur dessisse habere, quia per legom Papiam nihil adeundo consequi potuit. Denique ex λ regula consequitur eum non posse videli abiectum possessione , qui nee
animo nec corpore possedit. I. . g. mclai. 26.
f. de U O vi armat. Itaque si set us vel colonus noster de possessione dejictitur, non tam servus vel colonus, quam nos dicimur deiecti, quia nos per servum vel colonum possidemus. t ipse servus autem vel e lonus non possident, sed tantum corporaliter rem detinent.
Ad L. 84. risus libro 3. Quaestionum.
B visara debet, avem iure gentiam da eo nes
cajus Mem secuti suaeui. HUius legis duae sunt sententiae P utraque ad
'eondictionem indebiti pertinet. Pro explicatione prioris sciendum est, quando indebitum per errorem facti solutum est, dubitari solere, anne is qui solvit, integrum quod solvit, possit re petere , an veris indebitam dumtaxat soluti po tionem l Et dispieiendum est, utrum portio, quae indebitὸ soluta est, inveniatur, an non invenia tur i si inveniatur, ita ut a portione reliqua, de obit soluta, distingui & separari possit, tunc indebitae dumtaxat portionis repetitio competit, &debitae partis condictio cessat. Proinde si eam centum deberes, ducentos nummos solveris,quiaeentum quae in obligatione sunt, sine incomm do ab aliis centum, quae non debentur, possunt separari, certὸ solutioni centum illa, quae data sunt, inservient, exi inguentque obligationem. Sereliqua centum ut indebita condicentur l. fiam
290쪽
IM In Tit. da Reg. Luri Commentarim
Quod si pars defuta ab indebite soluta separati
vel distingui non possit, nec appareat quo pars repeti debeat , tune in favorem indebite solventis, totum repetitur potius, manente pristina Obligatione, quam ut , non apparente parte quae re peti debeat, nulla repetatur. l. L ns. Exempli gratia centum aureos debens , perinde quas ducentos deberet, fundum soluit dignum pretio
ducentorum aureorum. In hae specie competere repetitionem totius soluti, pristina manente O
ligatione , auctor est Marcellus in L ι nan Ie tem. 26. q. si lentam. q. Nam chm hie partes sum di confusae snt , quae p1rs indebita si, repetique debeat , non invenitur. Deinde si pars tunditantqm hie eondicenda esset, inter creditorem Sc debitorem fieret communio, ad quam nemo invitus compellitur. d. L F seriem. 26. silentam. 1 . C. tommum Avid. quia mater est discordiae. ι.cam pater. 77. l. dula Imas. 1 . D. ae legat. 2. me tito igitur hoe rasu totus fundus retatitur.
Hactenda vidimus de prima legis nostrae senistentia. Altera ut dixi etiam pertinet ad eondictionem indebiti, in qua isse incidit quaestio de
naturali obligatione, per eam enim repetitio sue condictio impeditur. Est autem naturalis obligatio . quae sine ullo civili vineulo sola nititur naturali aequitate , unde aequitatis vinculum appellatur , ta I. stichum. 9s. ε. naruralis. q. D. de solus. Naturalis dieitur , non quia descendit a iure naturali , quod est homini iuxt1 eum omnibus animantibus commune, quoniam obligatio in bruta
non radit, sed quia Originem dieit a iure genistium. ι. ex sin iure. s. f. ἐι Inst. O Mν. unod &ipsum vocatur ius naturale. h. Harum. it. Inst. vi να. duis. Quare hoe loeo is nasuris tibere dici- ur , quem iura gens am dura πονιti. Nam id verὰ naturale ius est , quod naturali ratione inter ii mines constitutum , apud omnes plerasque gentes observatur. Id autem est, quod dicitur etiam ius gentium. I. am spvia. 9. θ. de iust. c jur. Porro ait ICtus r Gemime gentium, primaevo
stitieet. Illud enim dicitur in speeie & tale, quia hominibus natura est instum dis
varies. Quibus verbis indicatur necessitas rei praestandae ex hac obligatione. Verbum enim variti necessitatis est. Sed tamen necessitas
hie non intelligit ut absoluta , sed tonsequentiae, nimirum s velit quis aequitati satisneere quod virum bonum deret nee turpitudinem aliquam
in se suscipere. Alioquin enim s quis id, quod natura debet, nolit praestare, nulla actione ad
hoc ipsum cogi potest. l. Mimalis. io. f. de ola sae7. haee obligatio, liret ad producendam actio nem inessicax sit, tamen non prorsus inanis, aut otiosa aestimanda est. Habet enim N ipsa ad rem debitam obtinendam insignes quosdam effectus. a. Exceptionem producit. I. inris gemiam. I. L sed
cum uiati. q. D. depin. a. Repetitionem indebiti soluti impedit. d. I. n. males D. is ablig. O as. 3. Compensationem admittit. L eιiam. s. D. de compensaι. Denique Fidei utar etiam accedit natu
Ut oi enderet eum, enm quo negotium aliquod contraximus, vel eum, cum quo pacti sumus, jure naturae nobis obligatum esse. Sie servus eum domino, vel filius eum patre contrahens ei y iura litet obligatur. Hi ne nunc duo eliciuntur eonsectaria. Primum , ex pacto nudo naturalem Otiri obligationem. Id quod negant Connan. lib. I. cammens. c.
i. N Baro in I. i. D is vctb.all. sed nostra sententia probatur ex ε. I. ubi dicitur, eam nasuris debeiari, cujus fidem seιaristimas: sed cum quo paciscimur, ejus fidem sequimur, erg3 is e pacto nobis naturaliter obligatur. Huc facit. I. in his. s. s. a. ibi, ea pae a nasaria eν debebamar. p. ia sum. Secundum , Obligationem seu remuisnerationum, proprie non esse obligationem naturalem , de qua hic tractamus. Nam inter dantem beneficium di accipientem, nullum negotium eonirahitur, nec hoc agitur , ut is, qui dedit, eo nomine quicquam recipiat: damus enim tam quam perdituri, di totum committimus arbitrici accipientis. senec. ib. 3. de benesii. e. 19. Unde ac ei piens dici non potest naturaliter obligatus, eum ea obligatio ex mutuo consensu oriatur, & propter quam , s non iudicio experiri, saltem petere , & slagitare liceat, quas debitum sit a & si id.
ipsum non praestetur conque i positamus. At turpe est, ab eo, in quem benescium quis eontulit . . , sive vicissitudinariam do sationem exugere i sc enim beneficium non toret benescium, ted creditum , teste seneca. d. sit. Nee obstat, quod is . qui donum accipit, naturaliter adnumeis randum obligatus dicatur. in I.pedes. 23. s. ιι a. Iast. D. l . de sis. haerea. Nam verbum naturiata
in illie non aecipitur pro obligatione naturali, de qua nos hie quaerimus , sed pro aliqua naturali sectione, qua scilicet, qui benescium acceperunt , ita affecti & animati sunt erga eos, a quibus illud acceperunt, ut velint illis beneficium rependere. Similiter non obstat L s pignore. s. q. i. g. δεμνι. Nam ibi is . qui bene seium accipit, non dicitur simpliciter debitor beneficii, ita ut verus debitor st, scilicet talis, a quo etiamin. ito debitum exigi possit, juxta textum in I. debus io 3. D. A vers. lnis sed debitor tantum dicitur ex humanitate. Nam qui beneficium d bet , debitor dici Mouit, tum quia in ipsus at-bitrio est , utrum velit bene fietum reddere, tum quia ad nullam rem certam obligatus, aut vi culo aliquo obligationis obstrictus est. Hi ne
nune recte contra Zasum lib. I. νs f. c. s. n. 1. O Didae. Covarm. is e. ιtim in officiis. n. i P. excis ah a. insertur, antidotalem obligationem indebiti soluti repetitionem non impedire, ut communis Doctorum sententia habet. Quam, post alios , defendunt Duar. ad ιὰ de M. ω H. c. 2. Gai ιis. de tonari. in s. e. s. ω Arius pinei. ad c i.