Opera omnia juridica Joannis & Frederici à Sande jurisconsultorum clarissimorum; quorum primus in suprema Frisiorum curia magna cum laude Pręses, alter non impari encomio in civitate Arnhemiensi consul eluxit, cum additionibus & elucidationibus Ioac.

발행: 1674년

분량: 839페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

Paulus in lib. 6. Quaestionum.

In ambiguis, pro dotibus respondere melius eqk. I. No ea novum, ut qaa semel utili re connituta sunt, durent, θυι in casus extiterit . a quo initium capere non posuerunt.

q. a. Euotiens aequirarem desiderii naturalis ratio , auι dubitatiσ moratur, jussis doeretis res remperanda est.

DE principio bulus legis supra ad cio. actum

Expositus autem est 6. I . ad i. quod initio. 29. --na b. t. Superest ergo solummodo ut explicemus hoc loco. f. tutissuri. ubi Paulus ait, Quatiens Mialem deuem. id est, libelli, petitionis , precum , seu c ut pi nguius dicam θ mqnestae, natura tis νatis, μι dubiinis, id est, controversia ex conflictu naturalis de ei vilis rationis, aut ex contrariis vel dissimilibus prudentum' sententiis eme gens, Moraris, id est, retardatur, de impedit, quominus res decidi possit, tum iustis detretis , quae scilicet noci sunt, cum cujusquam injuria conjuncta , nec cuiquam damnum inserunt, res umperanda est, id est,'sinienda, & explicanda controversia est. Sententia igitur h. n. haec est: Quoties naturalis aequitas eum naturali aut ei vili, aut tu vilis tum civili aequitate confligit, ex eoque conflictu dubitatio aliqua existit, quae iudicem remorari possit, tune justis decretis res temperanda est, id est, inter summum & nimium indulis gens , ius medium locum tenε re oportet. Exempli gratia. Servus tuus, quem apud me deposuisti , furtum mihi secit, quaeritur an mihi in solidum furti nomine tenearis , an vero noxae deditione libereris ἰ Hoe easteonfligit civilis aequμta cum naturali. Equitati enim ei vili constitutum est, ne plus damni per servum nobis eve niat, quam quanti ipse servus sit. s. i. Inst. de noxia. ME . Sed ex contrario aequius est, ne depostario ossicium suum damnosum sit. Iudex igitur, iusto deereto interposito, te in solidum condem nabit. I. Demus. 6i .h nia uere. s. θ. de sun. Plura huius regulae exempla petenda sunt ex L is qui

L ses ' de procurati

Ad L. 86. Paulus libro . Quaestionum.

N a solet deterior fieri conditio eorum, Ilium contestati sunι, saam si non Oed

erumque melior.

L Itis eontestatio nihil aliud est, quam eius rei,

de qua eontroversa est, apud iudicem , ab utraquci parte facta narratici L anie. C. 4e sit cistest. Mi Culae . in parat. Idem Cuiae. I. 9. abs. c. ai. I in an Goeddaeus ad L 36. n. 9. opes. D. ri ver e

Huius litiscontestationis praeeipuus est essectus, ut conditionem actoris plerumque meliorem , rei vero deteriorem faciat. i. enim litisconis testatio actiones alioqui interituras ut sunt poenales actiones ex maleficiis. q. non autem. i. Inst. 4 per ι. temp. an item omnes actiones temporales, omnes , inquam , actiones , ne actione quidem de dolo excepta,Culac. lib. 98. abs. c. 29. facit perpetuas N ad haeredesae in haeredes transis mittiti amnes actiones. 139. I. enalia. sq. s. r. Ratio est, quia iudicio quasi contrahitur. I 3. q. idem fritis. D. dentia. Unde quemadmodum actio ex contractu, & quas, perpetua est, & datur inhaeredes, ita etiam ex delicto, lite eontestata fit quasi ex contiactu , ut pote iam per litiscontestationem innovata. 2. Litiscontestatio interrumis pit non tantilm praescriptionem . sed hodie nam olim secus erat. ι. a. si pro Anars. l. a. in D. A. pro

3. Constituit poli sitirem in mala fide. .. Lio. C. d. a vir. postest. Ac proinde ipsum ad fluctus par

tus , accessionem , eausam denique omnem praestandam cogit. I. χχ. de rei vina. q. periculum rei litigiosae in eum transfert. ι. illvid 'arine. Ao. D. de ριιιι. haered. I. Excludit reum exceptionibus declinatoriis, & dilatoriis. I. ira demam. 13. Ca Marat. I. pen. g. ia eme . Lao. c. de nos t. 6. Im-.pedit alienationem rei litigiosae. L 1. C is si ei A. 7. Quidam tradunt a tempore litiscontestates in strictis iudieiis usuras aeberi. Coras lil. 2. III serest. α . Sed Lee sententia minime recipienda est.

Nam in strictituris iudieiis usurae nou nisi ex stipulatione debentur. L 3. C. Ati M. I. I . C. de ιμ- diu. in b. Usurae tamen stipulatione promissae, nequidem in stricti, iudieiis post litiscontemtione

currere desinunt. Quia per litiscontestationem creditoria non solet reddi deterior conditio. Atque lixe est sententia iste. 33. p. den M. Ex his nune patet judicio accepto duriorem rei, actoris vero meliorem esset conditionem, multasque reo competentes saeuitates amitti. I. sistem. θ. d. suas. t. si Mis sit dissas. D. ri vers. ML 1i 4bae recul. Iegris. l. servas tam ras. Die noxae ei

292쪽

Sed hoc non est perpetuum , aliquando enim perliti seontestationem actoris conditio redditur deisterior. t. enim actor post litem contestatam pro- euratoris dissentientis mandatum sine caulae cognitione evocare nequit. t. post Mem. II. π ad tol 'equeu ιb. θ. de procurat. 2. Deinde inopia fid

jussoris post litem eontestatam superveniens non fideiussori, sed inciri noxia est. I. inrer eas. s . s. 1. f is Me s. F. fi plures. In i. eia. I. Denique er ditor , qui cum uno ex fidejussoribus litem e testatus est, divisam petitionem redintegrare in omnes non potest. I. liberam. 36. C. de si inst. q. Quamvis fructus, 3c usurae augeant haereditatem, S proindὸ etiam illorum, de illarum fructus Be

usurae debeantur, tamen hoc non ulterius proc

Ad L. 88. Scaevola Libro F. Quaestionum.

Nulla intelligitur mera ibi feri, ubi natu petitio est. CVm mora si solvendi, vel aeeipiendi debiti frustratoria dilatio. Cuiae. in I. si ex k-

ar . 2 3. D. de ver . g. eonsequens est, nullam

intestigi moram fieri, ubi nulla est petitio, id est, ubi vel nulla actio ipso jure competit, vel, si quae

competit, per exceptionem elidi potest. l. heu.6o. cutalis. im, non enim in mora es is, a qua pec via propteν exturionem peri non pue'. D. de νώ. credit.

Qui enim vel ipso iure , vel ope exceptionis tutus est . non potest diei fiustrandi creditoris gratia differre solutionem. Exemplum huius legis petamus ex L si. papillus. I 27. D. de Hyb. vij. Duispillus chm aliud quiddam a Titio aecepisset, idque in rem suam convertisset , ei promisit hominem sine Tutoris auctoritate , atque ita natu,

lite obligatus suit, pro eo fideiussor intervenit, hie & civiliter Et naturaliter obligatur, & statimeonveniri potest vivo homine promisso, vel et iam mortuo post moram suam et At quaeritur, an mora pupilli Fideiussori noeebit i Et licet mora rei principalis Fideiussori soleat nocere ad perpetuandam acti hem. I. ηπva. 88. D. de ver . sile. h. si a calano. fg. s. i. D. de elastor. tamen Scaevola

in L L ia' negat pupilli moram fideiussori meere , quia pupillus hie nullam minam facere intelis igitur: nulla enim ibi mora si, ubi nulla petitio , nulla actio est: at hie nulla est actio antὸ rescriptum D.Pii. ad quod non semper respieiunt iuris auctores. Ergo nulla mora. Objicitur huielegi Ls. C. de eamus. stipa . ubi licet ex pacto non fit actio, tamen moram facit,qui pactus est. Resp. Ubi alius se facturum promiserit nudo pacto, cui subdita est stipulatio quanti interest, ut scit. si promissor pacto non staret, praestaret stipulatori quanti ipsus interesset, hoc casu ex pacto agi potest in volentem de patientem, quod si nolit, statim committitur stipulatio, quanti ea res est. viae

Ad L. 89.

Paulus libro Io. Quaestionum.

Aiamdiu passi onere te Iamentum et tam dis legitimas heres non admittitur. Hs reditas defertur vel testamento, vel ab

intestato. q. si Inst. Wr 1 persen. Verum quemadmodum in contractibus primum intactiamus quod actum sit I m stipularia ib. H. h. t. ita insuecessienibus prima cauia eorum est, qui testamento instituti sint, & causa testati praeeedit

cauum intestati. Quae rigula etiam obtinet in tutelis. Quamdiu enim leuamentariae tutelae I cus est , legitima cessat. s. r. Inst. de legis. a ειεν. H. fmus. it. de restam rures. At obii et turl ims. 32. F. de M. iunt. ubi praesertur successo ab intestato sueeessocii ex testamento. Resp.ra L.

L si φῶ. haeredes scripti eram sub hae conditione,

ii legitima haeredes non vindicent, atque ita ex iudicio Testatoris quamdiu legitimi vindieare valent, ex testamento haereditas non desertur sive haereditas adiri non potes .

. Ad L. 9O. Paulus libro i 1. Quaestionum.

In omnibus quidem, maximὲ tamen injuri aequiras spectanda eα uitas opponitur rigori iuris seu tuti structor Strictum ius et t. quod scripto comprehensum est, de in verborum angustiis, di exacta illa voeum ae literarum observatione postum est, menti de rationi legis pland repugnans, Be a versarium: quod de summum ius dicitur, quo iulud, summam iussumma iniuria, factum est jam triatum sermone pωverbium . . M.- F. Terent. summam malitiam: Columella summam erucem, Veteres putasse ait..Equitas est benigna Et humana iuris scripti interpretatio, & est mens ac rati

de quasi spisitus legis, item temperamentum iuris scripti, Se emendatio legis ex ea parte, qua lex deficit. Quapropter aequitas ab Aristotele regulae Lesbiae comparatur, quae quod plumbea esset de in omnes partes flexibilis. non ad regulam suam structuras exigebat, sed cedebat ipss. & ad lapidis formam se accommodabat, ita aequitas Pr

rerum natura, persona, tempore, qualitate, aliis

huiusmodi ei reum stantiis, nulla scripti habita ratione , sed spectata potius Legissatoris mente. vim legum aptat unicuique actioni congruente . semperque legi coniuncta est; C sim igitur aequitas sit iusta interpretatio, imo mens Ze sententia legis, rem I Ctus hie tradit sin omni as ut conventionibus, ultimis voluntatibu . delictis: maximὸ tamen in iure, hoe est, in Iuris eonstituti interpretatione aequitatem esse spectandam. id est , non quibus verbis quid dictum, aut stri tum si, sed qua mente , qua sententia Bl eon sinlio quaerendum de cognitum sequendum esse: Ex

quibus

293쪽

quibus omnibus elegans nunc elicitur consectarium t Nempe Iudices inferiorra, atque adeo di

daneos aequitatem stricto juri non tantum in i dieando posse , ita di teneri praeserre. Cum enim Iudices secundum leges debent iudicare L=

tem non sit, quod scriptum, de a mente Legiminioris alienum est, quod strictum jus dicitur, sed quod Legillator senserit. I. sine leges. L .F. de Dinm Tale autem Uium sit aequitas, ecquis dubitat quin Iudex aequitatem, id est mentem de sententiam potius qu1m verba legis sequi debeat i Non enim oportet jus Civile calumniari, neque uerba eius captare, sed qua mente quid dicitur animadvertere. L nu. g. ad exhib. L saliam. 6. A. d. ktat nast. Hinc Marcellus respondit, Quod , et ἰα&Ifatile --- se ex Iolemtibus jans, tamen nMinidem apinas ut postis, pubriniendam et, a Prael re se licet vel Iudice. L eri 183. β s. quae lex deis sumpta est ex L pen. fmn-uram. rest. Eaque declarari potest exemplo sumpto ex L fiserum 8. F. is vix L aB. Gr L Divus. β ι rei iad. Sed huie

ementiae primum Opponitur LV φαα ra. f. r.

β-Gra ab. circ. ibi, Per dinum est, se ita ux Fripta est: Quibus verbis innuit ICtus, quod Iieet lex valde dura, hoc est, non aequa sit, e mea cum scripta eam servari oporteat. Resp. In his quae palam scripto comprehensa sunt, Se tam

clara ut interpretatione non indigeant, quamvis dura videantur, tamen Iudex a scripto recedere non potest, & solus Princeps eam duritiem emenia

dare potest . seut duritiem L. Iuliae de qua cι. pro exis moderatus est in I. Llum. 13. ad L. Ialiam. de AEuheri In his autem quae palam scripto

comprehensa non sunt, nec tam clara sunt, ut .omnem interpretationem ex aequo Ze bono respuant, Iudex spectare debet potius aequitatem qu mius seriptum, ut si poena in eum , qui ferro percusserit, lege comprehensa sit, non utique eam irrogabit ei, qui clavicula velut Arist. in Rhetor. inquit, qui clausa manu digitoque annulo ferreo Ornato hominem percusserit e spectans enim me tem non verba legis, Legislitorem non Iaedit.

Idem Resip. est ad ιβ expres . A. de agno. ubi

Modestinus ait valere non debere sententiam, quae expresse eontra iuris rigorem lata fuit : Nam rigor ibi iuris tenorem de non tantum verba, sed di mentem Iegum eonstitutionumque signifieatr nando igitur verba legis clara sunt, εe voluntas Legissatoris perspicua, non potest Iudex ascripto reeedere , nee debet aequitatem juri stricto repugnantem sibi fingere t Nam alioqui fruis stra leges seriberentur . si pro euiusque arbitrio eludi possent, frustri etiam praeciperetur, ne quis aliter, quam iure proditum sit, iudicet. Deni. que videtur obstare L t. Crist. ubi Constantinus, liret, inquit, Principi soli insipicere interpretationem , quae interposita sit inter aequitatem Ee jus, regnimirum dissidentes. Resip. si aequitas a stricto iure omni ex parte dissideat, Zc non m do a legis seriptae verbis, sed de sententia aliena

sit , ut multa sunt naturali rationi consentanea.

quae eam iuris civilis usu non conveniunt, jam certὸ quia aequitas non ad retinendum ius seri

tum, sed ad evertendum aut abrogandum perti net. Optima ratio est cur quisquam privatus haec non debeat sumere: elus enim est mutare leges, euius est di condere: Hoc autem Principis est,aut

eius apud quem reipub. summa est, igitur de prius illud merito ei soli permittendum est. Sie si legis

sententia sit obseura εe incerta, ipsaque verba ambigua, Princeps adeundus Ze consulendus est. Iuxta L i. ω uis C. de legib.

Ad L. 9 I. Paulus libro in Quaestionum.

Ruoties duplici jure dfertur alicui fuere is,

repudiato novojure, quod ante deferιur,

HMreditas iam ad nos dupliei desertur iure,& Vetere, & Novo. Vetere ut ex L aa. Dib. vel alia lege, aut ex testamento, aut ab imtestato. Novo, ex Sctis aut Constitutionibus,& si repudiatum suerit jus novum, quod ante desertur , adhue superest ius vetus. E. G. Filius ad

matris successionem vocatur ex capite unde cogis nati. I. g. tisae cognati. Novo Iure ex SCto

Orficiano. I. rmetis. 7. s. de isti. ista I. Et hoc novum Ius antὸ defertur, quia SCto Orficiano primo gradu ad suecessionem maternam liberi adiamittuntur, cum illi vetere lute a gradu primo excluderentur, & benefieio Praetoris gradu dum- Iaxat cognatorum admitterentur. Quod si igitur filius repudiaverit ius novum, matris suae e sanguineis N agnatis loeum facit, iisque non ex tantibus aut eandem successionem repudiantibus, rursus desertur filici materna successo gradu cogis

natorum. d. i. 2. Atque ita repudiato lure novo,

superest ius vetus: Hinc nunc generalis colligitur sententia , quoties alicui duo iura competunt, tunc si uni renunciaverit, nihilominus alterum Ips salvum atque integrum manere. I. si damus. a T. D. deservis. au. praed. Decius his, tam Hii, in suaeram mmatitis ab And. Tiraquel. de re trisa. g. a.

gust. 9. n. arq. O ibi. Adde. Quod quissio si inter Interpretes,' quid appellatione Iuris Novi & Vetelis contineatur . Aliqui per ius novum successonem testamentariam denotari existimant, quasi ex nomi ute hoe prosectum si, ut haereditatem capiat is, quem Testator haeredem scripsi. Per Ius autem vetus intelligi volunt eam suecessonem, quae ab intestato desertur, quod ιux natura velut antiquissimiim , liberis, iisque qui defuncto proximiores clunt, haereditatem deferat, & iuxti hune

amis. Leria. cum nihilominus ab intestato sueces.sutus suisset, tamquam haeres legitimus ab inteis stato secredere non prohibetur, quamvis successonem testamentariam nominatim repudiasset Phili p. Mati. a. h. n. r. pag. misi. 476.

294쪽

- ranti acquiritur ι euius rei fixe ratio dari potest, quod pater hoe ipso in illam acquisitionem eonia sensisse intelligatur, quod peculii administrati nem filiosam. volens permisit , ut se de hoe rasu nihilominus animo suo possessionem aequirere in telligatur, licet corpore filiitim. seu ministerio

utatur. Phil. Matth. h. n. 2-Imo in eausa peculiaribus hoc necessitatis ratione receptum es.se dici potest, ne cogeremur patres, vel domini per singula momenta eausas, & species meuli tum inquirere. I. peregre. M. g. r. ad I. s. hemm Furimus. 3 . S. S. I a. f. de aquis. pQ Filius sam. igitur rem peculiarem corporaliter quidem tene

te potest , at habete di possidere non potest, quia possessio non tantum corporis est, sed etiam tutis.

Ad L. 92. Scaevola libro 3. Responserum.

Ementia huius legis est, quod error Librarii, Qel Tabellionis, aut Notarii non vitiet stipulationem r Veritas enim rerum erroribus gestotum non vitiatur Lighisas. s. g. virisas. 3.f. de

asti. ρνὰ I. N in contractibus rei veritas potiils , aes se iptu a inspici debet. ι 3. o tu, rii. C U -r--s- - .vihi νιὰ Qitin, ωι.. itaque licet inst umen o xς ι passis. 49. f. ri atqων. postes Cum igitur filiis, a similias nee possideat, nec possidere possit remneatur dominum donationi consens sei tamen s is donationi non consenserit. veritas rei malorem , quam scriptura fidem obtinebit. I. cum peiactim. 38. C. de probas. I me ignorans. D. Cari donas. Sic quoque error Notarii vel Tabellionis non vitiat testamentum. L errare. 7. Caeresiam. Quam quam autem error seripturae non praeiudicet veritati , tamen non praesumitur. Vide de h. νι, Alciat. δε praesumpt. prasump. II. n. r. 8E Menoch. in

peculiarem, consequens est, ei quoque interdicta possessoria non competere. Quare si filius in possessione rei previtatis turbetur, non filius, sed pater aget interdicta uti possidetis: Cum enim fi lius non habeat possessionem, pro ea retinenda agere nequiti Sie s filiussam. st deiectus de m sessione lundi peculiaris, Patrisam . competit imterdictum unde vi ad recuperandam possessionem. p. . . 1 r. n. 2. G ahquοι seqq. si . 6. ted credi OZρν s. a1.A. vi vi sis armari non tur instrumento donee contrasium probetu filiosam. Nam recuperare non potest, quod nona. ἐι probas. h. sisti tim. . M. δε insit Et ad impugnandum, aut evertendum inst . . Denique nee filiu,sam. interdicto quorum bo-mhntum probatio sumitur Ves intrinsusu a voi notum pro adipiseenda posessione potest agere,e,i insecus i Intrinsecus, ut per ipsos test in quia non potest adipisci possessionem di mi equid stramento consciendo adhibit O ὲ ut ii tessς 3 ali enim e2 eausa peculiari apprehendit, id statim qui non agnoscant suam manum , dc subist ipxio' eius pater possidet, quamvis ignoret esse in sua n. m , instrumentum redditur sui pectu .i ὲ - , potestate filii. I sali ait 4.lyria qui .pos . Causami,st. lue testam. aenai. aperi t. Extrinseςu3 3uxim autem peculiatem hie intellige profectitiam , aut

sumitur infirmatio instrumenti, ut per scriptu ram contrariam , vel per testes. I. I. ct optimam. I . Cis Contrah. fili I. Quod autem testes ad impugnandum instrumentum requirantur, non una

est DD. sententia. Sed verius est certam aliquam, adventitiam , nam quicquid ex eausa peculii Caristrensa , aut quasi Castrensis si iussimiliat aequi. rit, id non Patri, sed shi acquirit & possidet. β. visar. q. L is a v. l. filius m. 7. q. t . si de navi Idem hodie obtinet in iis bonis, qutarum usus ti phrpetuam definitionem hac de re constixu 3 suctus patii non quaeritur iuxta Nov. 147. t. l. non posse, sed totum esse committendum arbi Nou. D8. t. a. ω Nov. a 34. trio Iudicis . iuxta l. 3. ιι iam. g. eius . a. f. Δ i diis,. Iudex enim rationem habere debet cir Aa reumstant arum,& tam numeri testium, quam L. 9'.

qualitatis, edm non omnium tedium φλdςm sidς Ulpianus libro r. fideicomniissorum.

st. & fieri possit non solum ut plures vel paucio. Lres testes opponantur instrumento, sed & magis

di minus fide digni.

Maecianus lib. I. fidei commissorum.

Filimfamilias neque retinere, neque recWNonsolent qua abandant vitiare siripturas. AIt Ictus: Non suem, Fae abaniam, id est,

quae super qua Z supervacanea sent, virinris ipsariar sive ex scripturae sint ultimae volunta. tes , sive eoniractus, sive alat quieumque vivo rum actus. ι. qua erari etas. 6 f. de Derii. obog. im editas. sq. . ia hine . int . Huic Regulae cog- ' ν δ nata est illa tui. Canonici Regula, quae docet

emtarιI Uaet r. 6. ut, si quis stii & alteri decem aureos stipui Filius similias quiequid aequirit ig totum P tus est, valet stipulatio quoad stipulantis per

tri acquirit. s. i. pra quas per in im . ut nam im quinque, si responsionis diversias stipv. nec momento quidem apud filium maneat. L pla- tanti illico placuerit, quoad alios vero quinquecti. 79. d. de ir. iaria. I. φώιροι. 4 1. de aurem non valeti ε. si pus. q. vres auia fi passe. posse . Im ex causa peculiari non tantum domi in IV. B twJφ-3. Sed haee Regula saltem pro . nium,sed be possessis Patri per filium etiam ignor cedit in dividuis Ec separabilibus, ut ecce donatio

295쪽

εmedem sui , nam Io . auteorum licet non V Ἀι. t. F. Metiss. D. de vi Di arma. de in exaltat sine insinuatione L dina 27. G de μεν. cutiendo principali contamnior etiam vires men vitiatur tantum quatenus illam tum m e ' fideiussioris. t. si μνω, 17. S. Palma. a. o Meiis

redit, quatenus vel , non excedit, manet essicax.

I sinermus. 34. Q de maι. idque obtinet in stipuis latione facta ultra legitimum modum usurarum. Ad L. 96.

tur. Individuum autem quatus modis dieiturisve censetur. r. ratione formae in actu requisitae L Graia. 9. 9. d. 7. fissidesng. a. ratione necesseriae dependentiae. L l. ma. 1. de preM. legar. 3.

Propter voluntatem contrahentium. t. prata .T.

g. 1 F. de rete . arbit. 6. Propteν Naturam & se santiam rei, ut in servitutibus. LEariae. q.

Nemo dubita ι, solvendo videri eam

as , cui sdeicommissum aliquod relinquitur , sips idonee ab hane de non caveatur , solet imis mitti in possessopem fidecommissi servandi cau-M .ivitati. O c tis iuvisti pa Friitoremis namin. e meri. Simpliciter Creditot mittit ut in possessi nem erediti seruandi causa , quando debitor non est soluendo, nec defenditur. ιιt. lit. vireb. LLa. p. Id. Hine I Ctus hae lege definit, quis siti

vendo esse dicitur, ut hae in possessionem missione non sit opus, ait enim: Neminem dubitare eum Livendo videri, qui defenditur, id est, qui copiam sui sacit, di ad seseἱpiendum Iudicium paratus est , vel quem alius defendit: Nemo ad alterius defensonem admittitur sne satis attone. I. qui ruris. Q. s. qua aliud. a. g. de procurar. hoc est fideiussorum datione. I. pistoris sal νMiones. I. st. is praeror. 'pes r. idque eo constitutum est, ne iudicium reddatur illusotium a Clim enim dese lates sine mandato rei principalis ad iudicium a cedunt , subsecuta condemnatione, si Dominus Iudacium contra se Nanter alios latum non habeat latum . iudieium fieret illuserium , s sne satisdatione quilibet alium defendere posset. Hine Paulus alte Neminem alienae rei expromissorem,

id est. δεfensorem idoneum, id est , locupletem

videri sine satiseatione. i meo. Q. s. i. h. t. Et idem Paulus respondit, Eum, qui alienam rem defendit, numquam locupletem esse. ι. - rem a G. h. l. Quamvis enim revera locuples sit, imis ditissimus, tamen talis esse non videtur , nisi satisdate paratus st. l. mim . l. f. D. 32. ω II. vi praemat. Cum igitur nemo alium sne sati Deione essendere possit, & sitiseatio faciat, ut Hqai defreditur idoneus & locuples habeatur, etiams per se selvendo non ste nam qui vel per se. .el per esium potest solidum selvere , verum est quod sit soluendo. 1 solaenis. II . n. .. -ι. Imam tigura Marionibus maxime se utemia

H Te lex interpretaticinem sumit ex iis, quae

dicta sunt L 9. h. e.

Hermogenianus libro 3. Iuris

Epitomarum. iasti oportationis sente tia aufert,

qua ad FGeum perventant.

D Eporta io quae in laeum aquae & ignis

ituerdictaonis surrogata est. L Rei a. s. i. fis poenis. idque ex . Augusti constitutione, qua aquae di ignis interdictio vetita stit. Cuiae. bb. s. 39. est capitalis poena, ad quam damnata satinoros homines perpetuo a Civitate Romana exules, certae alicujus insulae finibus se continere

M. Deportati iura Civitatis ut familiam , pa-ariam potestatem, jura successionis, tutelarum de omnia, quae iure civili introdum sunt, amἱ tunt. d. l. ωπ 6. iamreMy. ω risi M. unde Απ-lides dicunturiae LI. F. Hi wM. 2. D. δε legat. Dor in I. punt. II. f. I. ἐν poenis. Imo deportati ominnia bona amittunt Fisco applicanda. L trueias. ε . vis. D. de capit. demmae. Etiamsi in condemnatione id specialiter non fuerit expressum. . ripa tatorem. 8. C. B na. Filii ergo deportati per lena tentiam deportationis ab ipsis . bonis arcentur. Adde quod hodie ex Iure Novell. damnatis ex repto Crimi oe laesae Maiestatis bona non auferuntur, verum deicendentibus , si aliqui sint, vel ascendentes, vel ex latere ad tertium iisque gradum, si supersint. NOV. ῖε. e. h. auth. rara. inde desumpta C. iana.'rompti Plura nec inelegantu νε de apud Philip. A lath. h. ρει 693. Porici docet hic ICtus . quaenam olim per de portationem auferebantur, nempe quae ad Fiscum pertinenti Ct quidem i. deportatici ncin aufert jus agnationis. & consanguinitatis. I. sit. D. de un de sitiit . Haec enim ad Fistum non transeunt, a Iura libertorum liberis deportati silva manebant. I. Eorum. q. A. de Iur. patronat. t. rvra. V. f. ad L. Iul. Maiest. Quia nectaee ad Fiscum perveniunt. Cuiatae. M. s. obstris. 23. 3. Denique non possunt ulla bona deportati ad Fiscum pervenire, nisi quae Creditoribus super trura sunt. ι - βam. ii. D. deiis. Fiso. Nam prius dedueitur de istis bonis in alienum i illud enim non sententia deportata, sed anterior obligationis causa abstuliti plura nec

inelegantia vide apud Phil. Maiti. h. pag. η93.

296쪽

Ad extremum, eum deportation a poena in desuetudinam ierit, Coro idis loco quaeri potest, quaenam poena in eius lacumsisurrogatat Et sta quamvis alii castigationem virgarum eum perpetua relegatione successit; cscant. Vesemb. in paras. f. de inter Ses, o νιδε λ ω in s. item simiar. Inst. qui . moi.pa r. pus. iti Aiit vero praestri 'tionem, seu hannum Turrogatum esse dicant. Staneid. in Z- ruri Atti, Gail. M. allisti palelabi ι. i. Tamφη verius est xertam poenae speciem in ejus lGeum acti esse substitutam, sed loco deportationis Mese indirem iuxta qualitatem facti perionae poenam imponere posse. Iul. CIM.

. Ad Lys. Hermogenianus libro vi Iuris

Epitomarum.

iuoties atriosque causά iacri ratio. vertitur, is praeferendus est , c us in Lucro causa tempore pracedit. De hae lege dixi ad L. 33. h. t.

Ad L. 99. Venulejus libro Ir .Stipulationum.

Non potest improbus videri, qui ignora quantam solvere debeat. De hae lege dixi supra ad L. 6 h. e.

Ad L. Icio. Garus libro I. Regularum.

Omnia qua jure contrahuntur , contrario jure pereunt. Haec lex explicita est suprὶ M. r. Is .

Paulus libro singulari de Cognitionibus.

Vbi lex dxeram mensum sietis mentionem se ri Sexagesimo primo die veneris, audiendas in t Ira enim est Imperator Amronius cum Divo patre suo reser sis.. D Egulariter mensis in iure accipitur pro trii A ginta die bus,& triginta dies pro mense, sex

aginta pro duobus, nonaginta pro tribus L ais. 6.D. 2. C. de juri de Eb. I. pater. 3O. F. t. f. ad L. Iucia ad i. Sed tamen aliter de benigne ex rescripto Divorum Principum, Septimii Severi, de Anto

nini cognomento Caracallae chie est ille qui Papin. illud Asylum juris. quod parricidium excusare nollet; latet fiet euravit responsem esse Pin. lus hie dotat, nempὸ eum qui sexagesimo &

mo die venerit, audiendum esse adhuc, atque ita non ordinario iure, sed ex rescripto Prsne uni duorum mensium appellatione dies comprehemduntur 61. Raevard. h. Phili p. Mat. in b. t. n. is. pag. 3oi. asserit auctores b. I. suisse Divos fratres Antonium Philosophum, & AElium Commo. dum Verum. Quod non animad vertentes Greci Interpretes: quos sequuntur P. Faberi Se Cui acitit. Idem Cinae. de res te aram praescriptioni M.Li Oh nc Iegem purarunt esse vitiosam : Et bae .verba ptimo die tollenda esse. Obiicit ut bule L ior. LAE Aes. 38. Δ alsit. iocI. L 28. eod. Demarum legum cum hac nostra lege conciliatione ditu respondetur, vide Philipp. Matth. istisa

mem. as h. I. u. T.

Ulpianus libro i. ad Edictum.

Τν vetante natore fecis , hie a essius

Edictam fecise propriὸ dieitur.

P Raetores, reliquiqua Magistratus edmquid palam iubebant, aut vetabant fieri, id facere solebant proposito Edicto, quare qui vetante

praetore fecit, mirum non est, eum adversus edictum ptopriὸ seeisse dicit Ut Praetor vetat parentem , Patron sim vὶ in ius vocare sine vehia petita. s. iar. Inst. de par Meaeer. iusta Ilom. I. Hae 6 F. ius de laias voco o. vetat vim fieri possicienti. q. pro,Maria. Inst. δε imerdict. vetat in ius vocais tum vi eximere. I. Nam. 1. σε. f. Na quis in 'statarum vi ex Mes . vetat post novi operis nunci tionem qui equam operis fieri antequam vel nunciatio remissa sit, vel satisdatio interposita . Qui ergo adversus haec quid facit, eontra Edictam facere dicitur , Ee in poenam Edicti incidit: nam alioquin inane & eluserium Praetoris imperium seret. I. ah. in D. Τ nelaid inpall. loco.

Eius est actionem.

Em ea actionem denegare. qui possis

in o dare. rQUamvis quis alium ex legitimo contractu olim haberet obligatum , de se ipsi actio

competeret, adhuc tamen actionem Olim non diiseebatur habere, id est, agere posse , nisi eam 1 Praetore impetrasset, qui dabat iudicem EE actio. m. au. t. r. P. commia. t. posthuaeras. s. inprin. g. demi. restam. Nolus igitur Praetor in urbe . vel in Provincia Praeses, aut Procurator Cae satis . qivvice Praesidis fungitur. I. r. C. de pedan. I die. actionem dc quidem causa cognita possulantibus indulgebat. Cognoscebat enim in I Udieiis et .i Iibus , an causa, ob quam actio P tebatur, leniistima esset, id est, legibus confirmata r Cogo scebat io honorariis,an illi sugger CL aequitas,ut ex sua

297쪽

dem causa legitima esset, legitimam, id est. Civilem actionem decernebat, sin vero iusta sati pdue ad agendum essicax , quamvis lige non eon firmaretur, utilitatis tamen gratia Haetor, qui viva legis vox erat actionem introducebat. Quia vero Praetor olim actionem dare poterat , ex natura contrariorum quorum ut eadem Mentia, ita etiam est sacultas sequitur Praetorem acti nem etiam denegare potuisse: Contra , cum I

dex Pedaneus non det actionem , sed de actione per praetorem concessa tantum e noscat, sequiis tur ipsin etiam non esse, ei, cui . Praetore data est actio, denegare actionem , id es, iuris a qui siti persecutionem suo arbitrio impedite, aut actorem ab agendo repellere. Denique hoe notandum , actiones impetrationis per Constantinum esse sublatas. I. i. c. is farm. impetrar. μι- ωα

Ad L. Ioῖ. Paulus libro I. ad Edictum.

Nemo de domo sua extrahi debet.

HAEc lex pertinet ad ris. Δ in ius vetana. In ius vocare nihil aliud est , quam iuris experiundi eausa alicui diem dicere , vel ad eum, qui Iurisdictioni praeest, citare. t. i. sis inim mis

an . h. vis. IV. rima. um. Beor. Reo ita in jus vocato desertur conditici, ut aut in ius eat, aut caveat se ad constitutum diem Iudicio staturum. QM.tis.1ia ias verat. at eas avi sati et t. Quam ea uti nem vadimonium appellabant, & qui hae eautione obstringebatur, dieebatur vadari, verbo communi sub signifieatione passiva a Nam reactor, qui cautionem accipisset, etiam vadari di-tebatur : Quod s Reus vocatus non caveat nee

etiam protinus & illic3 sequeretur , sed frustraretur, moraretur, pedemvὸ strueret, tune actot

testimonium iis, qui praesto aderant, denunciaistat his uerbis: Licet antestari ἰ qui hoe sani fi-eabant lite me, vobis testibus ad hane tena ut ἰ Illi, ubi, Licet, respondissent annuissentque, aurem in qua sedem memoriae Veteres eolloeabant, porrigebant, qua molliter tracta atque apprehensa monebantur rei gestaν memores esse, quo facto manu iniecti , actori privato ius erat reum obtorto eollo in jus ducere & trahere invitum, ut ex L 2. DA mur. ιδι. a. sa r. 9. Plauto, in Cur lio. Terent. in Adelph. phorm. & Eunucho , aliique bonis auctoribus evincitur. N et ganter a reeentioribus Interpretibus probatur.

Aliquando tamen in ius vocatus jubebatur dimitti , quando stilicet se domi suae eontinebat: Nam non licet invitum de domo sua in ius vocare , id

est, extrahere R ducere. I. plerique. 18. I. siem A. δε ia im τι ani. quia sua euique domus tutissimum est refugium & reeeptaeulum. d. I. pleri M. M. Tul. in Maι. q. in Cari sinam. σ in arat. in risiamam, O an eras. pra rivio Iaa. Quint. M. 7. e. s. Domus hie non tantum intelligitur quae euiusqueptopria est, sed & aliena, in qua quis larem, sen

des, & tabulas habet, suarumque rerum eonstio tutionem iacit, etiams sit taberna, vel iandus instructus, vel domus conducta precaria, vel gra avita. I. ia lega Cenaria. aos . si is uerb. fig. L qai in rimam. 13. p. Λ iniar. Myns uni. q. ΟΥ. 69. At que haec adeo procedunt, ut iniuriarum tenea aur, qui aliquem invitum de domo sua et trahit, L L qui in D. m. Sed tamen citari verbastet in domo quis potest. I.sed eisi. ai. g. is in im t. M. Et quamvis is qui domi suae latitat, inutius in 'Iudmium de domo sua extrahi non possit: tam ea sontumaciam hane- quod uidelicti domi suae latitet, ne in ius veniat, non fert inutiam i sed satis menae hoe ipso luit, quia adversarius in pol sessionem bonorum suorum mittitur. I. satissae.19. D. de initis vacana. Vetum hae e regula nostra liquot patἱtur e ceptiones ἐν i. Enim s vocatus, publicut si latro, vel aliud grave delictum eommiserit, potetit de domo extrahi. a1χ. e. Ἀσιν at a. de immunis. Eritissa Λnd. Gails .hλ r. abstr. p. i. OV 48. n. q. ω st hi. Debitor suspinus de fuga rem de domoe extrahitur. Mync tor. .esis. 69. 3. Qui otigine sunt eu tales ex omnibus domibus produci,& ad subeundam munerum publieorum sunctionem protrahi possuntI ex amnibus. 3 i. e istari b. tib. e. q. Non procedit hie regula in fiscalibus cauisss. Pechius o lis. Meiai. e. s. u. 3. s. Denique, si domus minaretur ruinam,. postet quis invi id sex trahi, ne ex ruina imminenti laederetur. s

Ulpianus libro r. ad Edictum.

Si iis duabus actionibus alibisumma major ahbi infamia es 2 Praeponenda est causa existimationisι ubi a aqui aranIurfamosai .dieia, etsisummam dis rem habent, troparibas accipienda sanι. Quaestio huius legis est quando duae de eadem re concurrant actiones, quo ordine

eae lint praeponendae, Ae utra alteri sit praeserenda i Ad quam quaestionem ab Ulpiano distinctὸ

respondetur: Nam aut non famosa actio edae samosa eoncurrit, aut utraque famosa est. Concutis rente actione non famosa cum famosa, quamvis non famosa majorem summatri contineat. Immei praeponenda est causa existimationis, tamquam maiori quia fama praestat omnibus divitiis, Beviro bono metus infamiae major est quam mot-tis. i. si. 8. Φ na. F. -- cos. Igitur si eo eurrat actio injuriarum cum actione L. Aquiliae. I. se eis. s. i. ad L. Mail. mul agendum erit actione iniuriarum tamquam famosa. Sic cone Arente condictione surtiva, quae famosi non est. eum actione serit , actio furit utpote famosa, eondictioni praeponenda est e per minorem enim eausam maiori cognitioni praejudicium fieri non oportet, quia maior quaestio minorem musam ad se trahit, non contri. L per mis . 4. D. de

298쪽

1. m. ste criminalis actio praesertur Civili Iab. C. de odissim Cumio m. quia causa capitis, & famae maior est quavis causa poeuniaria, licet majorem suminam eontineat et Quod si igitur ptaevertat agere sudicio non simos samoso. pellitur exceptione praejudiciali , quae obstat agenti Ze rectum Iudiciorum ordinem non ser

vanti.

' Quod si duae actiones famosae eoncurrant, pro paribus sunt habendae , liret imparem eontineant Iummam, hoe 4st, licet una majorem contineat summam, qu m altera, quo fit ut in arbitrio actotis sit, utra actione prius velit experiri, in luti si mand1ti actio eum actione sulti contur rat , utraque famosa est, igitur pro paribus habentur licet imparem summam contineant, aut habeant, .ctio enim surti duplum vel quadruinpium , mandati smplum persequitur: unum igiis tur alteri noά praejudicat, ideoque integrum a- ctori relinquitur, utro Iudieio prilis agere velit. Declarat hoc Phil. Math. exemplo furti nee manifesti,de vi bonorum raptorum actione. n. IS. seq. h. t.

Ad L. I O . . Paulus, libro I. ad Edictum.

Hicumque causa cognitio es , ibi narre

.ν. desederatur. Ententia huius legis haec est i ubi aeque Oeau se cognitio necessaria est, id est, ubi eumque res diseeptatione judiciaria, audita utraque par; et somni en pro tribunali excutienda est, ibi Pix tot desderatur, id est', ibi decretum interponendum est 1 Magistrato majori pro D, bunali sedente, nempe Praetore in urbe, Prae side in provincia, qui tribunal habent: Nee ea res expediti potest per Iudicem, qui de plano judicat, vel per Magistratum municipalem qui tribunal non habet. Exempli gratia : Si vicinus damni infecti mihi non ea veat ego mittendus sum in possessionem aedium , sed quia ista missio

causae eognitionem desderat, decretum est interponendum a praetore non a Magistratu municipali. i. Dies. q. F. pen D. de damn. instem Sic quoque restitutio in integrum non fit nisi causa cognit . t. Oaenes. 3. D. de in inregram rest. Item 1

Magistratu qui iuria ictioni praeest solo expedia

i s. p. de minorib. Et consequenter quaestio rest tutionem in integrum agitari non potest apud Iudices pedaneos. d. l. s. d. in imurum reg. vel Magistratum Municipalem. I. Fa, a . 16. g. l. f. ad Numrip. Quae lex c licet id ipsum P. Faber hie Accurs. seeutus existimet minimὸ abrogat est per L ali. Cuti s apu/ quem turit. in imur. ν est. ea enim de Magistratibus municipalibus non I quitur e imo eos exeludit ἰn his verbis c ω Mea densim esse censemus, ut in his tantum , quoi suprae Meravim praeterea d. I. ast. nihil aliud vultitust specialiter mandari posse restitutionem Bemandata Iurisdictione transferri. e. pe . de istae. rest. Uide Ioannem Vaudum. t. i. νήLω. Πxx. Sata si quaestio restitutionis in integrum in alienam principalem causam puta mandati vel negotii gesti, aut tutelae ineidat, eam quoque Iudex delegatus expedietr EI. ult. miri. tauri eva ad 3 . Goedd. .e Masratiam c. I. u. q.

Ad L. I M.

nulus libro r. ad Edictum.

Gajus libro I. ad Edictum

Provinciale.

Cum semes, nubia actio est.

Haee L explicata est ad I. 11. h. t.

Ad L. I S.

Paulus libro A. ad Edictrum.

δενὶ in omnibus par gratibus Iudieiis ,--ἰώ, e, imprudentia succurritar

His etiam ilicitur ad Lili. pupillam. h. LEX hac lege 1o8. duae eliciuntur conclusi nes/Prima quod in menalibus Iudiciis a tali succurratur: Aestas hic non significat aetatem senilem , ut Aecursius hic existimavit , sed in tem eum impuberis, tum puberis minoris vigi

tiquinque annis. -

Prius de Impuberibus, deinde de puberibus quid juris si videamus. Impubes aut infans esu

aut infantiae proximus, aut pubertati proximus ut tradidi supra. a. l. In negenis. s. h. Impuberes insantes vel insantiae proximi doli incapaces prae sumuntur, de in jure nostro finguntur, atque ob id delinquere nequeunt. I. insem in. f. ad L. Com. de Sisar. I. . ve6. viditas. C. de sals mone3. fi. pen. Inst. ablig. qua ex defict nast. Pubertati proximus, d li capax praesumitur, di ideo ex delicto suo obli

ιψtae . . . ortos. 2. in D. ζ'. Mia uia. d. s. pen. Inst. δε s. apse ex . . Caeterum Pubertati proximo ob aetatis imbecillitatem iaceurritur .s ideo que Ae delinquenti non ordinaria pmna , sed e traordinaria . de mitior irrogari debet, vel exilii, vel alia, quae corpus non affligat. Arid. Tirais

et t. in reae . de Tu. t f. T. Ant. Gomesius. iauar M. πιοι ram. 3. e. r. n. 63. Iacob Menoch. M. . dearis. ti ac vini. I. 319. Sic Ee olim apud Romanos recepto more nefas erat pueros interis

fiet nisi sumpta virili toga de relatos in viros , ut ex Dione M. 67. de Apuleio. d. a. amIonia de pueri praeeoci malitia probae Iustus Lipsi, os in imae. ad lib. I. Tami. pQ. I. dc tantani de Impuberibus. Puberes

299쪽

III A Tu. H Reg. M. Commentarius.

Puberes sed mἰnores 13. annis omni quoque delicto obligari dubium non habet, sed an iis etiam: in delictis succurratur quaestionis est iEt distinguendum est inter delictum commissum opera consulta di commissim per ignora tiam i si minores per ignorantiam delinque. rent , iis succurrit fir per restitutionem in int grum, ut poena liberentur, quam commerum runt. Exempla sunt in I. a. Cfi adversas ritityam. I sita Masa. 9. h. nune vivindam. a. f. de minor. I.

post. s. h. aras . iis qui . at inde. Et hue spectat regula nostra quae dictat in poenalibus caussu,tati serὸ succurri i At si delictum comm sum se dolo malo,& opera eonsulta, minoribus non succurritur, veluti in Furto, Adulterio, Homi.

cidio, &c. I. Auxilium. s. a. D. deminu. Lexcipium mp. Iq. g. a. SC. Sitintanam. Quamvis autem mi. nor aetas non prorsus a poena excusat, recepta tamen opinio est poenam imminuendam . e. G -Eius. d. 13m. 3. e. s. n. 3I. Menoch. E. eis. 3a9. n. 19. Sed an Iudex ratione minoris aetatis necessario cogatur poenam mitigare . non

modica est disputatio. Alii enim id Iudi eis arbitrio relictum censent. Menoch. d. cas 329. Alii vera id iuris neeessitati subiectum affirmant. G mez. .. t. a. n. cI. p. Folletius in MED. ad Marani. n. q. ES. I. n. 81. Osqq. ubi hanc quaestionem late in utramque partem disputat; & sane, licet posterior sententia benignior videri possit, tamen prior de iure uerior est, ν ι Uliam. 37. β. δεω Λινώ. ubi ait Triphonius. Ninu in s is imi

uinque non meretur in insuram restisus amm, ni νου- sentis interdam mi eratio aetatis ad minarem poenam Imaerem perivixeris. Hane exreptionem adleeit Ictus

ut ostenderet in poenis insigendis in delinqueniates nonnumquam, non vera semper habεti rati nem aetatis, sicut ratio habetur aliarum ei reuinsantiarum. 1 orsam, i 6. q. i. Oseqq. δε ma. R

linquitnt ergo arbitrio Iudicis, habere rationem aetatis , & ejus respectu leniorem poenam minori delinquenti insigere. Altera concluso l. I. proposita est, quod in omnibus ferὸ poenalibus Iudiciis etiam sueeurra. tur imprudentis . id est, imperitiae & rusticitati. Casus quibus rustieitas,& imprudentia ex satur sunt in is m,. .f. is sviri EA. am. Iad. i. a. ff. quis

in ius diocri. nra verit. l. i. s. ais. g. - MEM. . Sunt &alibi alii easus, quos diligenter eongessit Iae. Menoch. lv. r. δε arbis. Iad. cos. ι. 334. ω seqq. Tira- queli. 4pam cavis. D. Contra sunt plurimi casus, quibus rusticitati aut imprudentis non sieeurritur ut ἐn I. a. C. de in ius vitavi. ω in I. imperistis. i. C. d. intrari l. aeviris. quos casus omnes collegit Menoch. Eoas a9q. n. . or MEI.

issem. TiraqMil. de Mas II. Recte igitur ICtus in h. I. ustis est particula ne subjudicans aetati di impcudentiae interdum succurri, interdum

non.

paulus libro 1. ad Edictum.

Nattam crimen 8atitur is qui non nobibet.

De hae Iege dixi ad I. 3 o. h. t.

Ad L. II O.

Idem libro 6. ad Edictum.

Is es quod plus sit semper Deis o minui.

Q Uinque iri hac lege proponuntur regulae ιPrima regula quae est in huius L pnnmipis,

dictati In eo quod &e. Hujus I. exempla sunt in I. aeries. 9. F. ριε oon in corpore. θ. de haered. in viai qui quartam. I. is legat. I. .ti, μι exe visur. 8. Dinde mandat. Hinc tamen minime consequens est, si

mihi stipulami viginti, tu decem promittas, veleontra mihi stipulanti decem tu viginti promittas , saltem in decem subsistere obligationem, ut

praurea Inst. de raptitit. stipv Sed tota eorruit obligatio et Quando enim ad interrogata non congruE

respondetur, & quando aliquid adiicitur vel detrahitur obligationi, tunc nihil actum, sed tota obligatio vitiosa esse intelligitur, ut tradit Imp. in L s. praetinea. 3. Id quod tamen cum hoc tem peramento est aeeipiendum,nis diversitas respo sonii stipula mi illico placuerit. l. i. s. q. θ. de Mib. sic ubi ita rem tradit Cujac. eamque sententiam amplectitur de contra Donetl. egregiδdefendit Ioan. Greddaeus in tract. de si M. c. 3.

gula, item Gomesius. rem. 2. Uar. νυρ- . l. I t. s.

i. Myns N Wesemb. in Dduores. s. Inst. deindrigari & alii nonnulli malε inferunt fideiussorem , qui se in majorem summam obligavit,quam principalis reus debet, saltem teneri usque ad summam debitam. Licet enim haec sententia benignior videri possit, tamen contraria eaque fi quentius de iure recepta verior est r Nempὸ hanendeiussionem prorsus inutilem esse. Primum e nim Fideiussor aecedit principali obligationii Sed quod maius est, accedere non potest ei, quod minus est; Nec pars esse totius, quod aliud est a toto i Ex quo sequitur non esse legitimam fideiussionem sive iustam, eius, qui pro eo qui, quinindoeim debet. promittit viginti; Quoniam haee somnia in illa esse non potest quod si nee eadem summa est , nee pars eius, relinquitur alterius rei, & siummae iactam esse fideiussionem, & proptere1 nuli us momenti esse.

Secundo Impe. in . si eiusus. Inst. δε tu iussan Eum, qi,i purὸ vel breviore die spopondit pro eo, qui sub conditione vel, in longiorem diem

300쪽

diem tenebatur, eomparat huic, qui pro oblisa to in minorem summam promist majorem, sed illius fideiussio inutilis pronuntiatur. Ergo &hujus prorsus inessicax erit. Tettio fideiussoria obligatio est odiosa , propterea quod unius summae nomine obligantur, quare saeit E At hie r sttingens interpretatici admittituri sibi enim imputare Creditor debet, quod cum si ex abundanti caveret, non rem ea veat. Denique omnem scrupulum tollit. L Gnecl. 8.

rem qui se in majorem summam obligaverit, Omnino non Obligiti. Vide de lectione horum ver borum Pacium in na. ad 3. 3 .la l. ι Meias .hscin a. tit Gilbertus Regius sis. a. in Ganrisphan. e. IO. oratii existimarunt: Nee quoque aceipi debent Pro non omninci, ut alii volunt, sed nulla ex parte, vel prorsus non obligati, ut Ulp. optimus suorum verborum interpres ea aecipit m L fiasnsorum. 26. .isAbiram. s. p. ae condis. indes. vel pro nullo modo , ut Gaius loquitur. LFareo. o. f. defiati,ss. Nec is obstant L ρι prae. q. O L pagasas. 33 mandat. Quoniam ibi quaeritur, quaremis fideiussori, qui de suo solverat, mandati actio competat adversus debitorem , & mandatorem,& respondetur eatenus ipsi actionem competere, quatenus ipsi mandatum est rectὸ , quia par erat eum, qui alterius mandato solvit eatenda saltem suum recipere, quatenda mandatum est, ne suum

sibi ossicium prorsus si damnosum. At hic quaeritur utrum plus fidei ubens, qu1m in principali obligatione est , obligetur etesitori , & hoe n

favimus, quia hie peecatur in ipsa fideiussionis

arma.

Nemo alienarei expromiser idoneus vid tur, nisi cum sasi datione. SEcunda Regula b. I. proposita, explicata est

supra ad ι. ys. h. L

Papiaeas pati pose non inussigitur.

Tritia Regula est, quod pupillus non intelis ligatur pati: Pati nihil aliud est hie, quam

ex patientia taeito quodam consensu obligari. L ui ad certum. i* ff. D t. sed. Grserim. 3. β. sed etsis κου 1νibuter. ML Sensust igitur hujus regulae est, quod in iis rebus , in quibus patientia induiscit consensum. pupillus non obligetur. Cum enim ne expresse quidem sine tutore obligetur, quomodo tacite obligabitur ψ volens igitur pupillus , sine tutore non patitur, at quae in corin

pus seu famam lsunt, ea & pupillus pati potest, ut pati potest vim de injuriam, L lilia. l. s. I. st.

. ati et trum se factum. Quarta Regula est, ubi verba non coniun cta , sed disjuncta, & separata seu alterna. tiva sunt, ibi sussieit alterum esse iactum in inriamati υis scilicet, vel non factum in negativis. e. in ah reviricis. N. Λ NI. ων. m s. i. si quis ita. Iamst. de vos. OMq. eontra atque in eo lativisi nam ibi utrumque factum & impletum esse oportet. l. β λευε. s.f. de ιαδι. inquas. At quaeri potest an ne oratio, quae neque coniunctionem neque disiunctionem habet, quam Asyndeton appellant , pro coniuncta . an vero pro separata oratione sit habenda φ Et san8 licet natura sua vim copulationis habere videatur, ut Aleiat. in L s in m. 1 3. δ vers. R. docet, tamen cum pronuncianistia mentem praedominari oporteat, id perpetuum non est, sed e sderata rei natura & circumstanisi is, dissoluta oratio, modo pro coniuncta, m dci pro disiuncta accipitur. L His simis. 13. q. εα D. a veis. D.

Ad M. q.

Mulieribus tune succurrendam eu, eum δε- fraudantur, non arfacilius ealumni Iur. Quinta Regula, in hoe f. proposta , pertianet ad SCtum Velleianum, quod succur rit mulieribus pro aliis intereedentibus r Hoc heis nefieio non gaudent mulieres s eo velint abuti. aut alios decipere; ut si mulier sumptis virilibus vestibus sexum mentiatur, aut smulet se non i tercedere sed sibi ipsi eontrahere, postes si ea exeipiat ex sCto Velleiano, ereditor eam refellet replicatione doli. I De. s. I. sam ius. Is. C adscium. κάθου. Deceptis enim Mulieribus non de eipientibus tuta subveniunt, squidem infirmitas

earum non autem calliditas meretur auxilium.1 EI prima. a. ε. i. f. a. Sciam. Hild . & L fima MF. 6. C. ead.

Ad L. mPaulus lib. r. ad Edictum

Provinciale. Papisium, qui proximu/ pubertati sit, rapacem e o furandi se injuria facienda.

DE hae lege diximus supr1 ad L 1o8. σ

Ad I. I.

In haeredem non solem actiones transire. qa poenales μοι ex malescio: veluti serti. damni, interia, vi bonorum rapIorum,ifariarum. Hune S. explicavi supra ad I. 48. h. t.

SEARCH

MENU NAVIGATION