장음표시 사용
471쪽
DasINI Tro IlI. Iromis post moram ρνὰstare damna s id quia imo es , temtar ad orianarias a tiras. Quidam cum in tres annos pecuniam crederet , sipulabatur in fine tertii anni sortem tibi uti bete restitui cum omni damno Ze interesse, quod ex mora debitoris esset passurus vel habit rus. Dubitatum suit, an post tertium annum deberentur usurae consuetae, quae sunt pro more Flisae septunces , an veto ereditori incumberet probarici eius , quod sua intersi, quae plerumque est dissicillima , ι tiis. J. E. Prat . stipviar. Serra tui placuit. ca) Ordinarias usuras deberi ex a secta
hac clausula. Dat den Debittur de Booste
sal restitueren et i hoc est,ut debiιMIartem cum imis posis, damnis cir isi rassi qua illa δε re Deltar salvis acropesus est, O aiam habiturus se Iriaraa ess , resti-raere Lbeas. Nam ex statuto Frisco id , quod interest, ratione debitae pecuniam certam de definitam habet quantitatem, ut nempe eius nomine septunces Uurae prestentur, lib. i. opilia. rh. 9. h. 3. Proinde creditor hoc iure liberatur onere probandi , quanti sua internerit, pecuniam stata die non suisse solutam. Faciunt hue, quae tradit Ant. Faber lib. 4. Cossit. Sas L IA. et q. de postr. O muriis it. I.
Dasi Ni Tio I v. Ilabis ama , qui minuam arripiens petuniam, in arramannam expresim aseras promisit, sed per pisus annos ea vitas agari suos , in psertim quoque ad furas
Quidam ebires apho suo professis se
mutuam pecuniam accepisse , promiserat eam post annum una cum usulis solvere , sed isthae, diutius usus per plures annos consuetas usuras soluit. Cessans in solutione, in jus vocatura Creditore exigente non tantum sollem , sed etiam usuras. Hi ne tracti tum fuit, an debitor etiam esset condemnandus in istius temporis usu iaras , quas expressim non promiserat φ Quod ne gandum videbat ut per rationes supra Leris. Unis. r. adductas: Quibus convenienter imperator Antoninus rescripsit, is L tradito. . C. d. ni. in hare υerba: CNδιυν in hamemisDis proleste duri,qua intenδι, O Muras sie stipatriam, si potest. Nit /nim si alienas Ani iii sam, obligationem costisnum. Neque satis causa esse videtur, ut qui antὸ solverit, in posterum quoque ut hi faciat, consensile videatur a eὐm possit praeledentis temporis praestatio eontigisse ex liberalitate vel caussa temporaria Et nune snita si terris an a ag. C. de pae . Caet tum communis Scribentium opinio eo inclinat,
ut, qui usuras nullρ expressa eaussa petit, sed hoe lilin adfert, quod shi longo tempore se runt
pristi m .n n audiatur. Quia longa prasiatici
annualim neu non inducit obligationem in po-
sterum, L I. creditor. 7. d. l. Furris axius 18. Sed qui praeter antiquitatem temporis idoneum titulum allegat, hune existimant fundatam habere intentionem in posterum. Hi ne cum usurarum quastio moveretur Papinianus reseri, in I. ιtim in νιm 64 6. f. de Um. Imperatorem Antoninum judicasse , id ὀ semendas Visas, qaod eas ipse damnasisI patra lana tempore praestitisti. Ex quo loco eolligunt Dociores, quod quamvis longa prestatio non indueat obligationem in futurum , hunc tamen habeat effectum, ut praebeat praesti tionem& argumentum emtissimum obligationis. Nam, si de ea dubitetur , ex longa proestatione praesumam praecessisse stipulationem, nee debitorem suisse adeo supinum , ut mihi praestiterit usuras indebitas, videlicet, non probantem fuisse indebitas , ut tradunt Bait. & Doctores, ad Z I. cumis in rem verso. iacius is opthar. 4nsem letis ad MI is. Quaest. Papiniani. Carolus Molinaeus de istiν. qua l. 2O. n. 2o3. Oseqq. Gad tonsitier. Paris h. 7. Didaeus Couatr. in se anti pari. Releti. cap. posses q. q. n. a. Ferdinandus Vasquius illa ν. qa i. cap.
sententia secessionem facit Antonius Faber lib. I. ti M. e. 8. O 9. Sed eius lationes Senatum n strum 1 recepta sententia dimovere non potuerunt , in praesenti hypothcs. Clim enim hie prΣ- serit expressa usurarum siputitio in unum an num, di post sequentibus aliquot annis unisurinmiter usurae sint solutae, ex nae diutina & uniformi praestitione inter creditorem & debitorem hoe ab initio actum esse prssumitur, quamvis in instrumento non expressum , ut quamdiu debitor pecunia mutuo sumpta utitur, usuras solvata Nam ex praecedenti stipulatione usurarum licet
in unum annum satis apparet, contrahentes VO-luisse meuniam seu sortem esse usurariam & non gratuitam e blane voluntatem magis adhuc con-srmat & probat subsequens usurarum solutio in singulos annos. Et ita a senatu sabaudico iudicatum reseti, idem Antonius Faber lv. q. Ce iis . 24. definis. de Curia nostra aliquoties cenis suit. ut hoc nune pro stylo observetur.
Λ Ntiquissimum ius est , quod usum ipso iure
472쪽
Mis . o. I. de Maris a I. ati. C. de notini I. I naapnem 26. ivra duplam. i. p. de conde . indeb. 1, tiam apud AEgyptios frequentatum teste Diod ro M. i. H. a. Quamvis autem illud hodie non attendi serabat Petrus Fredericus Mindanus vi Irinest. ιι. a. ις. 3 7. ιε. 6. nam. a a. sed quamdiu duret mutuum, tam diu praestandas usuras, etiaam fi ad centum N plures annos duraret Obliga...tio e Tamen hoc ius in sero nostro est in viridi observantia, ac secundum illud senatus nostetis pius, occurrente casu , iudicahita . illudque obtinet etiam in usuris pretii non soluti, ut scilicet nec eae duplum excedere possint, iit post alios tradit Rodericus hs. 3. d. amnis pe-
An eadem regula obtineat in usuris pupillaribus , quas tutor, qui meunia pupillari usus est pupillo debeti dubitatum quandoque suit. Carolus Molinaeus in L ιν ci. num. 399. O se N. ita distinguit i aut durat adhuc tutelς administratio, aut ea finita est. Si administratio fortὸ viginti quinque annos duraverit, putat usuras ultra duplum sortis currere, quia tutor tenetur sortem cum usuris a semetipso exigere, & in rem pupilli vel minoris convertere ; quod chm non se
cerit, sed ipse etiam usus si pecunia pupillari, censetur inquit Molinaeus sbi creditam pem-niam adscripsisse, sibique potius quam alii foenerare voluisse: itaque currere pergit eadem usura non tanquam ex novo mutuo. Secus esse putat
Molinaeus finita tutela, quia tune tutor est instareuitisvis alterius debitoris,qui a seipso exigere notenetur, ac proindὸ post sinitam tutelam usuras ultra duplum non currere. Haec distinctio, ut speciosa videri possit, ea tamen insuper habita ,
senatus praedictae regulae standum censuit, cum nusquam, hie casus ab ea reperiatur exceptu ,ideo
usuras pupillares ultra duplum sortis pupillo non adiudicavit. 0
porto haec regula iure Codicis temperatur, quando usurae per partes seu annuatim solutae sunt, tune enim isto iure duplum excedere ponsunt, L Uurae 1 o. C. de Hur. quod abrogatum est, NOHθ. iar. O is s. quibus constitutum est se Iutione usurarum ne quidem per partes sam duplum exeedi posse. Et ita curia nostra aliquoties iudicavit, c usque dum ordines Frisii plaeito suo publicato Anno 1633. jus Codicis in usum
revocarunt,constituentes usuras non solutas, sortem non posse superare , annuatim vero solutas, quamvis semel sortem aequaverint, tamen sorti postea non imputari.
issarum usurarum usuras My ino nis
D R. o regula traditur usurarimi usuras non de L beri μα- 29. f. de Um. fi nosm- 26.
. a. d. vi iamdes. miab. Ab hac regula excipitur hic calus, cum persona mutatur, puta si tui
exigat a debitore pupillari usuras pupillo debutas , ea que in usus suos convertat, vel in iis restituendis moram admittat . harum usurarum
ulu tutor pupillo dare cogitur , quia hae usurae ex pecum a pupillari perceptae a tutore, lunt loco Iortis, vel quoad tutorem vice sertis sungunturi
Secus si persona noti mutetur, ut si tutor pecu nia pupillari usus sit, eoque nomine pupillo in usuras tenearui, istas usuras quamvis tutor a se-Ipsio teneatur exigere ,&in usius pupilli conve tere, la tamen id ipsum non fecerit, ad istarum usurarum usuras non tenetur, sed debet tantium usuras fortis in suos usus conversae, non etiam usuras usurarum istius sortis, ut tradunt Carolus
Vsurae supra legitimum modum solutae a
cepto seruntur in sortem, & si ante vel simul lors sit seluta , condicuntur , i. si nos sinem 26. in .s de tondit . -. l. in ritas i 8. de Uur. Id quod extenditur, ut procedat, etiam si istaeus at illicitae 1 debitore, qui sortem adhue de bebat, scienter sint solutae, licet ali Is sciens se non debere , qui solvit, eon dictionem non habeat , I. Meris per emrem. s.f. da Reg. Iur. Idclueex doctrina Barioli notantis,in ia si non sarum 11. q. Fufuse 2. quod licet sciam me non teneri ad usuras, & sim adhue debitor Attis, si solvo, non videor donare a quia praesumor solvisse ne vexerin debito principali. Bariolum post alios sequuntur Philippus Decius in I. tuis per marem e 2. de Perdinandus Vasquius M. 6. ωψ op. 63.
xi. Quod si debitori scienti demus condicti nem, multo magis damus ignoranti licet errore iuris qui alias condictionem impedit, L eum visio. C detur. ω fas . enm si solverit usuras illiccitas, vel supra legitimum modum,& multo magis is compensare potest usuras ita indebit ἡBhitas cum alio debito, ut placuit Curiae. a
473쪽
DEFINITIO VIII. Euxurarem , qai propter imminemem evictisvim o ιι nis pastitam a maduere tatilianem , pretium rati
nait , senesi ad asinas pressi prasidio dis non selati, πινγιιiam is adytis obsignaveris.
Controuersi iuris quaestio est, an, s propter
imminentem evictionem, emptor pretium retinuerit ut retinere potest, teste post alios ab ipso citatos petro Heigio pari. I. quast. 3 i. . 44 Os n. interim usurae pretii non soluti currant, Si illas emptor, postquam satisdatum fuerit, cum serie teneatur solvere; Hoe Baldue negat, in I. i. C is ban. mat/m. quem sequuntur Matth. de Aiaflictis detis 1 o. grum. 4. Ioachimus Mynsingerusum. q. s. 's. Franciscus Zoanetlus νeν. Fotid. ι . s. de hoc inclinat Ant. Faber lib. q. Cod. s. baua. tis. 24. definit. 's. num. I. Fundamentum hujus opinionis est, quia venditor promissa non implevit re tradita libera,proindeque ad pretium agere nequit, L Iabantis. 3. β. Verri. f. de. assemp. di consequenter nec ad usuras, utpote nulla moiata ab emptore commissa. emptor enim demum ad usuras prestandas teneri videtur, quando id pretio solvendo moram iacit, L ah. C. de potitit Oeammia. νei vendit. l. stactas i 3 C. de actisa. empl. Contra alii statuunt emptorem hoc casu nihil miniis ad usuras teneti, idem Baldus N Paulus de Castro in I. a. C. d. Vsis. Didae. Covarru. Id.
88. num. 3. Matthias Berlielitus para. a. praἱ tana vis conιIus 38. num. II. Hieronymus Magonius istis Florem. a 42. num. i . Ioannes Vincentius
Hondedaeus Cissest. 3o. nam. is. O sqq. pu. 44. nam. I 6. O se . Hi moventur hae praecipue tatione, quod huiusmodi usurae non debeantur tam ob moram quae, quia lege permittente pretium retinetur, commissa non est quam invicem Ac compensatione fructuum, quos vicissim emptor percipit ex re vendita, sbique tradita,
L curasi . 3. C. is a L eae . Quemadmodum enim aequum non est; ut emptor rem & pretium retineat, ita nec consequenter aequitas patitur, ut fructus rei pretiique commoda nanciscatur; cum
eadem si ratio fructuum ex re perceptorum, de usurarum , quae ex pecunia percipi potuerant, qui est ipsus rei & pretii, L ex empta. ia. Fia sum c bana fides so. V. de as. - . Ant. Faber Cad. sab L L . tis. 33. Iemis. 13. Et hanc sententiam Curia probavit. a) Si ergo usurarum cum sum impedire velit emptor, recte secerit, s pretium obsignaverit in iudic ci, ne eodem temporen rem & pretium habuisse videaturi argamemo . si per te non stat. 9. O s. arreptam i9. C de num Hine Curia emptorem qui aliquandiu ob non prestitam pro imminente evictione cautionem , pratium retinuerat & obfgnaverat condemnauit soloete usuras usque ad diem Obsgnationis. ι
Mora contracta videri non potest, prius. quam sciti possit non solum quid , sed 3equantum debeatur e quandoquidem incertae quantitatis solutio fieri non potest, non magis, qu)m ejus rei, quae an debeatur, ineertum sit, suffii. 3 6.1 lasanas. 6o.s': de ιandita indes. iuncia. l. 3. q. rmertam. I. uctis 16.1fri a φών. Hi amur. p. s. Hue facit regula iuris, quae dictat, non videri improbum, hoc est, frustratorem , cessit rem aut morosum qui ignorat quantum solvere debeat non tae=. 99. ff. de lιχ. Iar. Usurae e go meliorationum currere incipiunt non a te mispore , quo adiudicatae , sed quo taxatae sunt meliorationes. Quia non susscit condemnatio , nisi etiam condemnationis taxatio sequatur ; ut sciatur, quid & quantum ex iudicato debeatur, quoties id , quod in condemnationem deductum , in quantitate est incertum . t. si traditio A. in D. C. de assi. em . Matth. de Afflictis detis ros. Ant nius Faber in Cod. Salatii. lib. 4. ιιι. hasmis χη-ἐ finis. ia. O lib. I. iit. de faelisua. s expensis ipd f. 7s. Et ita Senatus. a
R Egulare est , si creditor solutionem sortis
aeceperit absque protestatione, non super esse ipsi petitionem usurarum ex mora debitarum si φιν castusi em 49. S. I .f. de aes. e l. I. fi eposita η. C. mposui. cum enim sortis obligatio principalis si, usurarum verὰ aecessoria; non potest accessotium subs stere subisto prinei pali, t. nihil dolo I i. q. a. ι. ιum primi sis 138. g. δε Reg. Iur. Haec ita , quando usurae ex mora debentur . secus, quando aequὸ principaliter atque sors ipsa peti possunt,ut s una cum sorte in stipulationem snt deductae, hae non tolluntur, sublata per His lutionem sorte. sunt enim duae obligationes, una sortis, altera usurarum, & Alutio non tollit aliam obligationem . quam in euius cautim faeista est, peri tollasionem q9. q. a. L lent m g. Gq. si enim I. De ea γο/ωνι. ιαλ . o sqq. fι suis. Alexander a tentacinquius h . 3. νηουι. iis. δε suas. resuNI. 9. Idem est in usuris rei iudicatae, quae principaliter debentur, & peti possunt condictione I. a. c. de usuri ni iustat. ut vult Mathesilanus in I. a. C. issem. ν sim ιοι. Fanr. Vel actione iudieati, ut inquit speculator , inrit. δε extim. sed. h. ιν
visere r. vers. stil Aa, , is quid ergλ Et ided absque protessatione accepta sorte , usurae rei iudicatae
474쪽
adhue peti possunt, ut decisum refert Vincentius de stant his de is 2 i. num. 3. Ita quoque Curia nostra censuit. a) Adde Decis. suprei vae Curiae Holland. 38. ubi refertur ibi moribus esse recep tum, ut usurae rei iudicatae non tutrant, nili alite contestata super Iudicati actione institui a post annum a lata sententia. Quibus praeterea eas bus
per receptionem sortis non censeatur remissa petitio tis irarum. Vide Iulium Caesarem Ruginel
Darx Ni Tro XI. yias νῶ imutata post istimara itidia i inuendῖ tem. Ias turrere, uinudam senem Laud aequo nas, luri me struem iam ad daptim sortis semel peruenerint. IV dicati actione novatur prior contractus, &actio ex stipulatu transfunditur in actionem iudicati, perinliturque prior obligatio & inducitur nova ex iudicato, L nu. C. de Mim. rei rudis. Et hoc est, quod Ulpianus is x ι apri iti θ.ri petr L ait, in judiuo quasi ιοn rati, proindeque non μὰ ei Migram spectandam , sia ipsam velari iciliari actis, de quod paulus in I sipanni 16 6. si HA6. I. δε pignorab. inquit, Semes ea a transire videris M ιμιακ/rienem ob indeptinnia aeberi. Non igiturpe nia, quae in condemnationem venit, de istur ex pristina causa, quae novata I extincta est sed ex iudicato, vel ex eandemnatione. Et si sors N usurae in condemnationem deducantur, finitur novclione pristina obligatici tam usurarum
quam sorss. & post legitimum iudicati Altiendi tempus quatuor scilicet mensium quod est imis
mune ab ustitis solvendis incipiunt currere aliae usitae rei iadicatae, L L ah. imo etiam usurae usuis rarum ariudicatarum secundilm ius vetus; quia iliae usurae adjudicaldi sunt instar sortis, vel institem tedaste vel sortis portio, & jure veteri Permissas erat anatocismus , quem Iustinianus prohibuit, E. I. ast. Novatio igitur hare est sitiis veterum usurarum, & initium novarum. Quia autem post rem iudicatam , usurae debentur ex nova iudicati causa, eae currunt, nec ante sstuniatur, quam vel judicato suerit sali, Actum, vel isti
usurae sortem denuo aequaverint i etiamsi iam dinte sententiam ex pristina causa ad duplum sortis pervenerInt. God enim dicitur, usui a non posse superare sortem, hoe verum est , si de una eademque caussa agatur. sed si usum sortεm aquaverint ex una caussa , 8c ha e ut nostrocas u per novationem sit extincta: nihil impedit, quo minus usurae ex asa & nova caussi de-hitae tamdiu eurrant, quoad rursus ad duplum sortis pervenerint. Et ita Senatui post multam disputationem visum, & post aliquoties iudieatum est. sa)
Titius Creditor ex pecunia debitoris sui
apud Commissarium Curiae deposita , B: consignata, creditum suum accepit, ca. ens de inissario indemni servando , pecuniaque restituenda , si apparet de alterius potiore iure. Post in luminario praserentiae duduit, Gaius anterio rem hypothecam habens Titici est prelatus, hie a Titio rentit pecuniam a Commissir o aditum ratam una eum usuris a die numerationis. Titius oneri quidem sortem , at contendit se ad ut oras non teneri, nas a lite comestata . quod nulla usurarum I se facta sit promissio. Quid i ris , Placuit Curi ε I itium teneri in usuras , die numerationis. Quia qui ad restitutionem obli- status est , plene restituere tenetur, hoc est, cum tructibus de omni emolumento I. videarem , 8 q. in Favtana q. e. de M. prpsertim ubi de resti-truendo cautio interposita est, usure autem fructus lunt pecuniς . di vicem fiuctuum obtinent.
p. aria a Cusiore habita pro ιο gavia, asurasam deberi.
Os natio perimiae rit E sacta usurarum mposterum cursum sistit, L de hor. - ρ. de Nati aliosque ei sectus habet, de quibus in I acces-ι- 19. C is QM. I. ysmum i a. f. de mureat. εἱI. . U. C. eod. At sil in foro accidit, ut Cred tot oblatam a debitore pecuniam nolit realiter obsignari, metuens sortὸ ne ob dubium litis eventum obsignationis damnum postea in se redundet ι Idecque declaret ac profiteatur, se oblatam pecuniam habere pro obsignata. Hine tractatuta fuit, cum hoc casu debitor pecuniam retineat, eaque utatur, an etiam ad usuras tene
tur ab eo tempore, quo isthae declaratio a creditore facta fuit; Quod non visum fuit Senatui. c. Quia per dictam Creditorii professionem pe euma,quq reveri non suit obsignata, pro obta idem obtine Meeuectus ad ustendum usurarum cursum. Et hcie etiam procedet etiams usurae sint compensatorie.
qus scilicet pristantur in vicem fiuctuum ab
emptore, hoc enim volente pretium oblatum
obsignare, si venditor illud pio Obsignato ha Deat, ex eo die non ampllus pretii istius usure cui rem , ut Curia censuit. s. 'Assinis
475쪽
Amnis superiori quaesto est, quio sit dicendum , si pecunia non ab ipso creditore, sed actaphiario uel Commissario ad recipiendam pecuniam oblatam delegato, pecunia habeatur pro 'obsgnata &.d polita , eoque nomine Graphiatius vel Commissar us apocham debitori dederit , an hie deestor in posterum i beretur ab usu.tis η Quod negandum videtur, cum hie stagnatio non sit vera, sed imaginaria & debitor pecuniam retineat, eξque utatur ι Ira I. r. in M. C. iam par. in petu. fabrans. ibi , ωm pertiniam a sepisexolviisset, nec rufus stim coaevertit. Vii de Ioannes Faber an at lepram. ι9. C de Usuri tradit, quod debitor utendo pecunia debita , aut eam recipie do , depositioni renuntiasse videatur. Sed tontialium Lisse a Curia Parisiens decisum , refert Georgius Lotiet en sis minHI A a1nsis inlis. c.
sua. T. quia . cum omnes actiones metiamur ex interesse agentium, non videtur hoe ea su uersari
ullum creditoris interesse, cum ipse Graphiarius vel Commissatius de pecunia hae respondere,
eamque promptam semper habere teneatur, ad eam quocumque tempore reddendam & repraesentandam ei, cui debetur, salvo regressu contra debitorem.
TItius iandum locavit Gaio, quamdiu is viaveret, pro annua pensione septuaginta s tenorum. cum hic sendus evinceretur, ut i vitio praestari non posset, quaestum fuit, quan ium Titius nomine eius quod interest , Gaio ptistare deberet Apparebat ex actis Gaium Q. pta p. fore nos annuos, quos pensonis nomine solvere tenebatur, lucrari potuisse a . ssor. Quibuslam videbatur huc aecommodari posse. I. hised arrem uti I. comparario. 68. g. L.F.hia quam multi obtinere putant, non tantum in legis Falcidiae ratione ponenda ; sed & in aliis quibus. eumque controversis , ubi de humanae vitae praelumptione conjecturaque ad citium lim Item reducenda agitur: Glossa in ι. omniam d. aE UUsct Rodericus Suarer. in I Foniam in ρήονιιas C. Δinos tectam. amphal. 3. Ioannes Lupus in no . d. Buri . . a s. quo loci hoc Iurisconsulti respo
sum adducit ad interpretationem , ara hia ι . Si ut 1. ρ per. sectis alta. Adi & Jacobum Cania
pes. Alii, ut D. Duarenus in ιammenti As L. F.L.M. Carolus Molinaeus densurisqi . a. eonte dunt . d. legem, haressitatam, tantum locum habete in ratione legis Falcidi T. Quorum sententiam Didaeus COvarruvlas sis. 3. variar. res I. cap. 9.aam 8. ait ita probandam, ut nihilominin albetium si cuiqua controversam aliiyiamtractanti
disternere ex negotii 'ualitate, an eadem sta
tum dinumeratio observanda sit extra casum istgis Falcidiae; quod omnibus negotiis ea des nitio non pollit adaptari, ob disparem quaesionis rationem, quam circumspectissime ludex examinare debet , ne cuiquam fraus N iniuria fiat. Concilium Neapolitanum ut refert Matth. de Amictis desis 3 . habitationem ad vitam taxavit pro ratione quindecim annorum , per L si sis
argemum, sim autem donarop. C. de donas. ibi . mpeditias utilem in quindecim annos aestιm Iionem pris let.
Caeterum post alios Molinaeus. de usur. quas. 3. nam. Ii9. tradit ibi non constitui iustam reditus xstimationem, sed esse specialem rationem fav re donatoris , ut s non habeat iandos , praestet reditum it . a orum, di hoc ita esse cautum, ne donator ex sua liberalitate periclitaretur , &ut semel solvendo praedictam summam quae lono .st insta iustam aestimationem liberaretur. In proposita hypothesi cum iam emuxissent de- .cem anni, quibus singulis eonductor a . sor ni 1 lucrari potuisset, habita ratione eum praeteritorum, tum sequentium annotum . aliique cireumfantiis consideratis, intereste non praelitistae locationis pro viginti annis Senatus taxavit ad sexcentos de quinquaginta fore nos. Unia de apparet hane quaestionem certa regula com
prehendi & definiti non posse, sed magis esse aria
De Fructibus , Impensis & Meliora '
CAius pater praedium ad liberos suos pertu
nens , propclo nomine, ut suum , vendidit
Titio bona fide ementi, eius haeredes idipsum uendiderunt sempronio vel huius Curatori ignoranti praedium illud ad Caii liberos pertinuise. Llapss aliquod annis, Sempronius a Cati libetis a paterna haereditate se abstinentibus rei vindic
tione eonventus, ad restitutionem istius praedii cum fructibus condemnatus est. In cuius sententiae exectitione cum disputaretur quosnam suctuati a quo tempore victus restituere teneretur: Curia ipsum condemnavit ad restitutionem frue- tuum liti Leontestatae tempore exstantium & p
se pereeptorum,ipsumque 3 fructibus antὸ con sumptis absoluit. Qua-vis enim inter Doctores vataeeontroversum si, an ne boni fidei posse DAt hactenus saltem fructus restituere teneatur, quatenus ex iis factus est locupletior: Quibundam hoc assiimantibus tam de naturalibus, su mi ad ua
476쪽
indultrialibus fructibus, dum mado de his deducatur omnis opera de impensa. ut poli Bariolum 5e reliquos Doctores tradant Didaeus Couarruvias, hb. s. Datiar. resalvs. cap. I. vers. Tertia coacta-H. Iacobus Menoch. de recuperaud. pc'. remud. ι .nnis. 378. Antonius Faber ub. q. ιοMG..cap. 17. di alii, quos citat; quorumque Opinio item Pr lixὶ tuetur Harim annus Piltoris M. q. 2 .
communi, leamque tuetur lacobus Schultes,part. H. 28. num. lo. Ostra. Aliis id assit mantibus de fructibus naturalibus , de negantibus de indu itialibus, quorum ita sentientium catalogum recitat Har mannus Pistoris , d. oti . . num. 6. Uerius tamen est botis fidei possessorem fructus perceptos consumptione insolu-t E se plene suos facere, ut licet ex iis locupletior fictus sit,tamen particulari secus si universali, csti et lue 23. q. canysiis in .st. epelit. lare o. i. iudicio conventus eos rellituere non t matur , f. L quis a Ma domino In . de reti deuis 4. etsi ἔχ=editas Inst..e Oisc sudit. I. . f. miam re in . L qua'mn. ΦO. J. de ac Mir. reri dom. Et ita sentiunt Arius Pinellus ad L LC. de de testin Mndit. pari. Σιωp. q. uvm. 6. ubi hanc sententiam foretili usu receptam esse testatur Matth. Nesen b. Ierminisnus Vulteius, Petrus Helgius in a. si quis a non
domino. Idem Uultejus Ape . in . cap.is. Printerea in dubio ex fructibus consumptis possessor non praesumitur locupletior factus, nasi probetur, ita enim sunt a natura comparati plures,ut si quam sperata fiat bonorum accessio, vivant deinceps multo Iautius, ut tradunt Carolus Molitveus
86. Iacobus Schultes part i. quaest. Si . ubi late. Quod probare valde dii sicile foret, cum sic computum universi patrimonii iniri oporteret. Denique in casu proposito ex circumstantiis apparobat posscssorem ex fructibus non fuisse locupletatum, sed re sua lautius usum. Quod si quis fidem publicam se tus sub trista & ex decreto Cutiae
emit, re per restitutionem in integrum a minoro obtentam evicta, tenetur tantum ad restitutionem fructuum 3 lite eontestata perceptorum, ' Die enim possidet, qui aut horitate lud eis rem conleeutus est, ut not. in I. in f. de atqui . yos Ioannes Imbertus in Enchirido in verb. s spere . Et ita senatus censi; t ιγ
Domino rem suam vindicanti a possetare
praesertim bonae fidei recte obiicitur nomine impensarum vel sumptuum in istam rem factorum exceptio doli, culus ope hic conservulit os sumptus, i. plaia 38. f. de perit. Gre .l. μυ-im 48. q. de rei vinac. I. se a me ii . . de uori. . i. Sed si possisAr ex re petita fructus percepit,
pati cogitur ad concurrentem quantitatem comopensationem fructuum de sumptuum, & quod plus eth in sumptibus in rem alienam factis servatur posse libri, d. I. sii tui q8. t. emptori 63. d. derer vini in utraque hac lege Papinianus respondet, tructus'ANTE LiTEM CONPLsTATAM perceptos pro modo concurrentis qua titatis compensari cum iuniptibus. Holoander legit vox T LITEM cfON TEsTATA M. Ludovicus Charondas ΛLi TE CONTEs-TATA. Hanc lectionem 1 Parisiensi Senatu probatam testatur Papon. iv νι r. ias Restituetitio desse cis arre'. i q. eaque verior videtur Dionysia
Gothostedo alae l. sum vi de Franci icci Stephano infit. 8a. ram. 3. Sed a veteri lectione, quam Plorentinus Codex habet, non est recedenduπι Respondet enim Papinianus de casu magis dubio. Dubitari enim poterat , an in minuendis sumptibus ratio etiam habenda st fiuctuum ante litem contestatam Perceptorum: quia fructus a bonufidei possetare ante litem motam percepti, non veniunt in vindicationem: hos enim fiuctus --nae fidei possessor suos facit naturali quidam aequitate pro cultura de cura L bona Des 48. θ. de
aceri . re . A Q. Contra hanc aequitatem Papinianus contrariam , eamque maiorem aequitatem consideravit, quam reI,licando dominus adve
sus doli exceptionem sibi oppositam objicere p test , oblata restitutione sumptuum, quatendet
excedunt quantitatem fructuum antE litem contestatam perceptorum: periniquum enim foret di domino rei nimis onerosim, si possessor desumptus omnes recuperet, & simul luctetur Ductus antὰ litem contestatam perceptos, ut inquit Libertus Leoninus, Iib. 4 menti . cap. I. unm. 36. Et haec vera est Papiniani sententia non tantum approbata a recentioribus iuris Magistris,ut Iacobo Cujacio in tomanenterio a M. 2.responsor. Pa pimani is ex litatione dictarim tuum, de ibi 1 Petro Costilio . Leonino d. ioco. Ant. Fabro det ac 26. de erevia. Plumat. Dy. 8. O in rationalibus ad ista It 'i, itimque ab Hiamne Danello, tib. 2o. cera navi. ωρ. 7. vos. Γνι in μαπμ. pag. η T. Iacobo Lucio lib. XI. Platis vi tit. i 6. debra im
m. 37. O seel. Ant. Capycium decis 93. nam a r. Nicolaum Vallam de rebus Abiit tract. 9. m.
Secunddin hanc tententiam in celebri illa eon troversa Lauchamana quamvis Curia censuerit m litanos, ut bonae fidei possctares, non rene ri ad restitutionem fiuctuum ante litem cout statam
477쪽
statam perceptorum , tamen Lauchamano reservavit ius compensandi fructus ante litem contestatam perceptos eum sumptibus in bona evicta
Hinc nova oborta quaestio, an fructus etiam tonsumpti vel usucapti huie compensationi sui obnoxii. Negat hoc Antonius Faber lib. I. cid. Diata. ih. i8.defracturus o litium expens quia fructus consumpti, aut usucapti nullo modo sunt rostituendi, ergo etiam nee compensandi; cum p tia sint restitui vel compensari. Verum idem Faber in Ria, nautas as d. l. samptas. 48. post multam disputationem ac suctuationem, tandem satetur illud Papiniani responsum tam esse generale, ut hase restringi non patiatur, sed etiam fructus tonsumptos ac usucaptos sua generalitate com- 'ehendat. Et sane Papinianus vix de aliis setissile videtur. Respondet enim Papinianus de casu
magis dubio c ut supra dictum. ) At dubium
nullum habet, quin dominus cum impensis in rem suam sectis compensare possit fiuctus ante tiatem contestatam perceptos, si adhuc extent, nee consumpti aut usucapti sint, quia possessor illos
restatuere tenetur, I. unum. 22. C. de rei vinduas.
Deinde quemadmodum fructus quantumvis consumpti, uti ex re aliena percepti, lummo iure essent restituendo, nisi ex aequitate receptum esset, ut bonae fidei possessor propter culturam &turam, & quasi in remunerationem laboris, hos suctus consumptione suos faciat, a non Lraim las. Λ rari avis. Ita impense in solum alienum a possessore factae , summo lure non pertinent ad pessessorem , sed potius cedunt solo, h. ei LeeUa. Iust. de νυ. ditis At ex aequitate bonae fidei possessori permissum est has impensas servate , op si a doli mali exceptione, h. terre Inst. destri dis s. Ne autem duo singularia in boni sdelpossessore , simul concurrant, I. r. C. Al. promist. 5ene dominus duplici onere gravetur, si emeretur refundere lamptus, & nihilominus fructibus ex
te sua perceptis carere: benigne ex majore aequiis late receptum est , ut possessor fructus perceptosti consumptos vel usucaptos cum impensis compenset. Quod igitur dicitur bonae fidei posse si
rem tinctus eonsumptos lucrari, Z I tantim 22 C is rei finditas. s. q. i. g. Anium ruuia. d. q. sintvs a mn dominai Hoc procedit, quando possetisor nullas repetit impensas i at si has velit resti tui , cogitur iam itere ad concurrentem quantitatem compensationem fructuum licet consum potorum , quamvis ex iis non factus locupletior, uti sentiunt Paul. de Castro ad domus 38. nam. I. s. δε ut is i. Aymon Cravett. ι id qOg. num. I Dquos laudat & sequitur Petrus Barbosa, at L E Turris. An m. 4 . 42.1 sum. Irim. In sum-- , bonae fidei possessor fructus usu eaptos &eonsumptras mἰnimp restituere tenetur, sed plenὸ luctatur , s iis velit esse eontentus; at s praeter Iuerum fructuum insuper postulet sbi refundishmptus , tunc eius ficto fiuctus, qui alioqui ab
eo peti non poterant, natura, & aequitate dicta te, rursus deberi incipiunt ad compensationem.
Quam in sententiam Hugo Doaellus Et . I.
vers. Eliasa universo. Postquam quaesivisset, eur b. s. possessor fructus consumptos , quos suos fecit.
nullique restituere tenetur, cogatur compensam cum impensis, ita respondet I hiam etiam, qua inti rumpo Hum , si vel natura debeantaν veniunι in compensatisnem, L etiamst. de compens in py V o autem,
qai fructus possessoti quasi perbe, nequι ab eo peti pose
Dr. 8. propter quam permittendum si b. s. posetari repetere sumptus,retinendo rem,quam, ne alioqui moretur in damno, eique fides sua noceat, quod accidere non potest , cum ex fructibus ab eo perceptis sive extantibus sive conis sumptis aut usucaptis consulitur eius indemnit ti. Nec ad rem pertinent quod fructus consum ti vel usucapti non sint restituendi, inde enim non consequitur, quod etiam non sint competissandi. Nam respondet idem Faber d. ista. aliud esse restitui fructus,aliud compensari: nec vivum esse compensari multa , quae peti non possint, ut si quid naturaliter debeatur, L etiam 5. f. de cera
pensat. Haec quamvis solida & Papiniani respons, convenientia videantur ἰ iis tamen insuper habitis , suffragiorum pluralitate Curia definivit fiuiactus usucaptos vel consumptos antequam impen se a Cam stranis factae essent, in compensationem non debere venire, Se decrevit amplius inquirenudum esse, quotannis quae meliorationes factae essent, quo certior iniretur ratio compensandi stuctus iisdem annis perceptos contia meliorationes: ac tandem 27. Octobris Anno aestimatis fructibus ante litem contestatam , & post factas meliorationes perceptos ad summam duodecim millium florenorum, eos ad concurrentem quan titatem eompensavit cum impenss. Pro Corollario subnectam, quod multis propter prejudicium communis opinionis paradoxon videbitur, nempe quod dicitur fructus, ut alias res mobiles, triennio usucapti, hoc tantdm procedere in se ctibus rei mobilis, vel in illo possetare, qui stuctus adeptus est ab ipsius rei, ex aua illi nati sent, possῖssare vel ab alio ,& ita intelligendus textus, in L equiturq. h. fluctus . θ. lana i9. f. de M. O useris L qui vas q8. θ. antida s. ω seqq. θ. de Wr. At in fructibus rei immobilis, ut iandi, tanto tempore ad usucaptionem fructuum opus e si . R quantum
478쪽
quantum requiritur ad usu captionem ipsus tei. Fructiis enim eodem lute apud possessorem suntiquo res ipsa ex ἀπροβ 3s. h. i. J. de rei timestas. Et idem censendum de accessionibus, quale, sunt fiuctus , quod statuitur de re principali, imA principale regit & moderatur accessiones suas, Matillade Amictis detissi. Hinc pripseriptione sublata principali actione, etiam fructibus & aliis aecessionibus, praescriptum esse voluit Iustinianus in L eos 16. in prini p. c. de Wi . ita nove tradidit Iacobus schultes pati. i. quaest. 3s.
DEFINITIO. III. Eoηa Ohi tripssarem teneri cum impensis compensiuetiam mutis perreptos ex ipla meumrianei I ritis etia ove. domino directo eausam habent, non autem In b. f. possessore a nam quoad hunc, regulae locus est,
quae dictat, quod in alieno solost, id ei cedere
q.si ex aliena Instit. h. ter. Mis. l. 1. C. de rei vinditat. ac proinde transire in domini uin ejus, qui est dominus soli, & consequenter fiuctus ex huiusmodi re meliorata perceptos, summo jure ad dominum pertinere, vel ex aequitate cum meli lationibus compensari debere iuxta d. I. si plus 48. Minus movet L c terim i s. si de
quia ea lex loquitur de fructibus percipiendis, non perceptis ; id quod argumento est, suris. eonsultum agere ibidem de malae fidei possitare. Nam b. f. possessor tantum de perceptis tenetur. Quamvis autem malae fidei possisior regulariter teneatur de stuctibus percipiendis ; tamen de illis
non tenetur, quos percipere potuit ex melioratione a se iacta , ne alioqui sua industria ipsi sit
damnosa, ut notant DD.HLI. Ottium O Balbos. d. Dist. num 3 i. Super hoc dubio. scisso Senatu. maior pars repudiata priore, posteriorem est an
plexa opinionem , de secundum eam iudica tum. s.
INter easdem partes etiam hoc dubium agitatum , de a Curii definitum suit. An boni fidei possessat teneatur eum semptibus a se sacrishompensare fructus perceptos ex ipsa melioratione , vel ejus occasone i Exempli caussa, reditus landi nondum meliorati erat centum, post meetiorationem factam centum de quinquaginta ex sto iando percepta sunt: quaeritur, an centum tantum,an vero centum de quinquaginta in compensationem cum i mpensis venire debeanx ; Prius
plaeet Matthaeo de Afflictis ΔΕ . Gammae d tis 3 sq. Fr. Stephano deti hine Aquensi 8 i. Puteo
rationes sint ipsus b. s. possessoris, qui eas fecit, D. c. de me Emphia Ergo iniquum videtur b. f. possetarem fructus perceptos ex meliorationi 'mus eum ii sidem compensare teneri , 8e quasi sibi ex suo solvere. Deinde fundamentum ponunt in I merum 3 1. f de νιi vitibiar. Alii censent, quod quamvis ob factas melicitationes fructus uberi res proveniant: illos nihilominhs percipi ex reisliena , quamvis melioresar atque ita etiam locum esse resposso Papῖniani in L si pius o.J Ie rei vin uat. Ita sentiunt Carolus Molin xus as
49 Ubi hane sententiam inpiincto juris
veriorem dicit, licet propter authoritatem rerum nudicatarum in tribunalibus Hispaniae hon putet a priore sententia recedendum. Ad primum ad versae partis argumentum rhspondetur, quod il
Quidam domum fideleommin subjectam
bona fide emerat, inque eius resectionem multum impenderat, hic condemnatus domum
fidei-comm Mario restituere, petebat sibi resu di impensas omnes, quas si ei λὰ probaverat se iactas esse. Contra Victor contendebat, se nouaci omnium olim saetirum , sed ad earum tantum impensarum resus em teneri, quibus domus pretiosior 8e melior esset estecta. Et ita Senatus censuit. cc Pro qua decisone facit, si haerellaria 8.ffisuas. ubi secunddm lecti
nem Florentinam, Papinianus respondit. Damvis hirektarias exastas staredis nam is extractas , mcausta fideicommis, post morum f.eredas rest1Iuendas et si bovi albis atu, ' Iuum pati odibus deductis, O -- Aipytim AETATI Bus examimuis. Atitatem aedium Guillelmus Fornerius lib. a. Selec . . a. recte aineipit pro vetustate aedificiorum aetatis senio conisiectorum. Vult igitur Papinianus sumptuum --tionem habendam esse, non omnium, qui saetilunt, sed eorum tantum, ex quibu1 res, quae nunc de praesenti restituitur , est melior de pretiosior, ut si in domum restituendam impensa sint centum , melioratio vero domus hodiὶ is metur quinquaginta, dominus liberabitur resti mendo quinquaginta, quibus domus nunc pretitiosior de melior est. Sic Celsus in tu da. 8. fδεν ei liinriti reduar, inquit, domos imp am ut
est. Et in l. Paulus 19. l. Laeva t. f. de pior diacituri bonae ira sessina non aluer tuendos cultoris,
479쪽
is attritum 'esumere, quam in extruuiare eroga os, Fratemn pretιαῖον est re facta, reciperent. Extontrario si pretium meliorationum superet quantitatem impensarum, tunc Don praesens me
liorationum aestimatio, sed impensae olim factae refundendae sunt. Et hoe est, quod dicitur in i in funa 38. f. de rei lanisar. Hsimus Rctis funda μι , suam sui inposum eli, scilicet , est reddendum. Ut in fundo alleuci a bonae fidei pose sessore plantatus est hortus, qui ipsi constitit tenotum carolinis , post aliquot annos fundus est evictus, 3t tum hortus aestimatus quadringentis ca-mlinis r quaeritur, an secundkm aestimationem relentem quadringenti, an vero centum car
lini, qui olim fuerunt impensi, possetari sint restituendi i respondetur centum, per L L in Aundo 38 .iave b. ινα rasti, hoc est , plantasti, ut monet Glossi ibidM de Iacob. Culac fib. I . εbs c p. 39. Et ita Senatus censuit in fructuario. b licet ante pluralitate suffragiorum in b. f. possest re aliud fuerit obtentum. cc Semper igitur se- eundum praedictis leges possitar, usufructuarius, fidei commisso gravatus Emphyleura, Vasallus, Ee similes reeipiunt id quod minus est, nempe impensas, si eae sol minores meliorationibus, .el meliorationes, si hae sint minores impensis.
ntil. Illud adhuc monendum, quod aliud a Curiae stylo observetur in colonis, his enim finiἀta locatione, meliorationes solent restitui seeunalium aestimationem praesentis temporis, quamul exoedant impensas olim fictas. Quod dubito, an non magis errore dc non satis perpens iuris texhibus, quam certa ratione primum sit introductum, Ze ideo non producenssum ad consequentiat , peν uia veto q. t. Puod non ratione 39. ι' 'ri sedib. imo hunc stylum ut errore introductum Poste, solenni placito Curia abrogavit, ut monui supra, e libro m. 6. desim. 8.
Notum est vindieanti rem, rectὸ objici,
reo exceptionem exiensarum , quae in rem petitam factae sunt, eamque exceptionem etiam in executione opponi posse, cstm non infringat, sed temperet sententiam Petrus Costalius in I. instari ais. β.de rei vindicat. Ioan. Zangerus in tract. de excepr. para. s. v. 16. m. M. At quaestionis est inter Doctores controversae, si dominus offerat
cautionem pro inpensis, quarum quantitas adhue illiquida est, an possetar cogatur domino restituere , an vero non obstante cautionis oblatione, rem retinere possit, donec expensae non tantilm
Ii quidatae At taxataei sed etiam solutae fuerint tritus affirmant Diatores, quos resert de sequitur Andr. Fachineus lib. 7. comm. cap. 91. Posterius adstruunt Ant. Capycius astris 37. Iacob. Menoch. de Ninp. poss remed. Is . num. TO. Fiansciscus Uivius Διδ. 3ι7. Antonius de Amatis istis t 3. Elia Leoninus lib. q. Emea M. cap. I. n. 66. Alexander Trentae inq. u. 3. νύο lat. Δpignoro. νe olui. r.vers habes ex hoc tertio casa tumseqq.Λnt. Faber M. 3. GL Sabaia. ris a a. is finit. is. Quam opinionem Senatus aliquando amplexus est, a reumque ad probandam meliorationum quantitatem admisit. sunt, qui rem arbitrio Iudicis committunt, ut Marcus Antonius Peregrinus in rras . de ei minis art. s. ram 8. quae sententia non est a sona , tales enim circumstantiae esse possunt, quibus Iudex ium movebitur ad primam opinionem sequendam. Quid enim , si possessor tot an norum fructus percepefit, ut ex iis abund/ impensas servare possit ψ an non aequum erit it Iunisundo cedere sub praedieti eautione i SaM eolo nus qui finita locatione, fundum eonductum
relaxare Sc restituere condemnatus est , eum obtentu illiquidarum meliorationum retinere ne
quit,sed prpstita domino cauticine de solvendis
impensis,ubi eae taxatae de liquidatae fuerint,sundum relaxare eogitur, ut uis receptum est in Curia nostra,idque boni ratione. Ne dum per exqui- sta effugia a maligno colono obtentu impensarulis ex lite seritur ae protrahitur, dominus interim re sua earere ereatur. Refert Momacius ad i. θέdepignorib. in Galliis egia Constitutione cuilibet possessori ad restituendum condemnato praescrip tum esse mensem, quo impensas perducat ad p rum,vel, ut loquuntur, liquidas reddat; alias lapisso isto tempore, victorem ingredi sendum, datis condemnato pro impensa idoneis fideiusseribus, Ec manente, eo nomine, rei , quae adjudicata est, perpetua hypothece.
480쪽
V Uigo Doctores Battollam seeuti distin
guunt inter bonae Ae malae fidei possessorem, illum hypothecaria conventum uolunt habere impensarum nomine, jus retentionis. Hunc non aeque , atque ita intelligunt λ ιam pastutis η . h. i. f. de damna infecti, ne ea pugnet cum LPaurus 19. g. rimas β. de pignaris. Caeterum lacobus Culicius post Castrensem ιν ti. 9. ia Asriis canum in explicat ET L cum potitissem, putat non
separandum hae in parte bonae fidei possessorema praedone, sed extructionem universalem a te. sectione particulati, & vult sumptus extructio. nis vel a discationis a creditore, possesbri esse
refundendas .ρω d. I P alias, non etiam sumptus refectionis, per d. l. pondassem. Quae sententia verbis utriusque leg s ae iuris rationi magis con venit ,. eamque probat Carolus I Oisus lil. 6. Regaevissemens cap. s. arem. 6. O I. ubi assignat rationem disserentiae inter a discationem & re sectionem. Deciuentius tamen obtinuit , quasqvis impensas in hypothecam sactas possitati es
restituendas. Didaeus Couarruvias lib. r. varianus alas. ι . 8. Carolus Molinius adio uti Parissi. I. gl. s. artire. g. Lodovicus Charondas hs. 3.νιθοή. 7. Liberi. Leoninus M. A. Emeniali cap. r. nam. 18. 29. Qiae meliorationes a possessore quoque bonae fidei compensandae sunt, eum fructibus etiam ante litem contestatam perceptis.
Ut tradunt Covatra. d. έαρ. 8. num. I. a. 3. Leo q
ninus I. t . I. rara. 3s. 37. o sen. Antonius Thessaurus qu4. ANU. i. Et ita Senatus. ca)Illud notatu dignum est , quod tertius possessor offerens aestimationem rei, demptis melioramenistis, possit rem retinet N ab hypothecaria sit solvendus ex doctrina nari. aa L 2. C. de prisI.
Doctores sequuntur, ut refert post alios Hier nymus Magonius iaeq. Elarem. 1 3. um . .sseqq.
EBari sisera pose a rast aliud conveniam th. Titius a Sempron o bis mille, sexcentos &viginti quinque caroliticis sub usuris di h
potheca certi su i mutuatus promiserat per quinquennium a colono suo hypothecae dote tote usurarum nomine solvere eentum fle quin-Iuaginta carolinos , ae lapso quinquennio ipsam Iottem restituere. Quinquennio modum praetemrito , cdm Titius iandum suum hypothecae obliogatum vendere vellet, sortem oneri Sempronici creditori , ae eo recipere renuente, in judicio obfgnat, & d ponit eontendens contra sem pronium , ut condemnetur ad sortem recipieadam. Hinc qu istum, an ante diem creditori ininvito solvi possit Quod licet nonnulli negent. ut Jacobus Cui eius & Em lius Ferretius ia I.
i. Pro promissore enim diei dilatio adjicitur, cui totum medium tempus ad solvendum liberum relinquitur,l. ιtim rem 1 1 . dd ibἰ philippus Matthaeus nam. 13. os 3.1'. de perim. LI. MD- titio ista 38. Mira imeriam. Quo tit, ut debitor dilationi pro se introductae renuntiare, Ac eopse quenter ante diem solvere possi ι L penati. c. ialatho. Sed Me ita, si dies in gratiam ereditoris hon si adjectus i id quod in dubio non praesummitur. Nam s creditoris gratia praestationi dies dictus , idque ipsum nominatim comprehensumst, vel evidentibus argumentis appareret: tune debitorem praemat uia solvere volentem rehellimila, omnes consentiunt, quia ereditoris inter sit diem expectari Roma lar in p. 1I Ie misca I. I eam qni β. is an is luar. L ira relictam. Pegasiusff. deluar. a. Unde vulgo exissimant . cunia sub usuris credita, si certus dies solutioni dicatur, diem adiectum censeri in savorem cre ditoris , propter commodum usurarum 3 proinde aniὸ diem solvendo, dehitorem medii temporis usuras evitare non posse. Quae sententia Donet.
Io is L I. cui R. M. haud immerito displicet, quia dies principalii et adiicitur disserendar soluissionis caussa, dum id agitur, ut liceat debitoti intra eonstitutum tempus negotium suum agere. N pecunia uti suo arbitratu r per eonsequentia in autem fit, ut quoniam debitor peeunia ante diem utitur, etiam ante diem eius temporis usuras proeula praestet. In omni autem negotio spectatur, id quod principaliter, non quod per consequentiam fit, L ρνMaratorem. in n. l . de putaria. Cum igitur dies principaliter adiicitur ad solui ne rasortis disserendam; non autem ad usurarum praestationem , Se ita principaliter in favorem debitoris , sequens est, debitorem posse sortem quam vis usurariam ante diem solvere. Et ita Curi αplacuit. Ob Nam in jecie proposita non erat nominatiua