Manuale thomistarum, seu brevis theologiæ cursus, in gratiam & commodum studentium editus ab adm. rev. patre f. Jo. Baptista Gonet ... Tomus primus sextus

491쪽

ι Tractatus V.

nant, dum a S. Augustini sententia de praedestinatione recedunt. Addo , quod si semel, R in aliquo abi Augustini sententia in materia

de praedestinatione, vel reprobatione recedatur, totaliter corruit ejus auctoritas, submindeque omnia argumenta, quae in ea fundantur, ad probandum gratiam esse de se, di ab intrinseco essicacem, ac praed estinatorum electionem esse pure gratuitam, & li.

, Italcm. De nitu S enervantur, ac in fumum, di auram resolvuntur. Antecedens vero quo-od utramque partem ostenditur. In primis enim, quod non repugnet reprobationem hominum fieri propter peccatum originale, ut est infectio totius naturae humanae, Promhatur ex eo, quod prasscientia, & praevisio talis peccati, cum fuerit prior in mente divina praedestinatione Christi , seu decreto incarnalionis , ut docent S. Thomas , eiusque Discipuli p. q. I. art. 3. etiam hominum praedestinationem praecessit, & consequenter illorum reprobationem, quae vel fuit praedestinatione posterior, vel simul cum illa: uno de cum peccatum originale ponat in hominibus indignitatem, & positivam Dei inimi.

citiam , reddatque totum genus humanum

illi exosum, sussiciens mptivum Deo praebuit, ut vellet propter illud aliquos homines a gloria excludere .

Quod vero id conveniens sit, patet ex eo, quod illud magis suavem ostendit Dei praedestinationem , & reprobationem, magisque misericordiam Dei erga praedestinatos, &Justitiam erga reprobos manifestat, dum illi amassa perditionis ex sola misericordia extrahuntur, & isti juste in eadem massa relinquuntur. Unde Augustinus de bono persever.

cap. 8. Em tiberantur (a massa perditionis)

492쪽

cratiam diluani, qui vera non libera tur, deis hilum agnoscant. Splendet etiam in reprobatione comparativa ratio supremi dominii , in quantum e duobus in aequali damnatione, seu peccati massa existentibus, Deus uni vult dare gloriam, & alterum ab ea excludere; de in absoluta pulchritudo diva nar iustitiae,

quatenus ex motivo puniendi culpam originalem , vult ex elusionem reproborum a mgno . .

Secunda vero pars assertionis, quae dicit peccatum originale, ut est infectio personae. non esse causam reprobationis, costat in multis,quibus tale peccatu per baptismum remiisti turs peccatum enim ramisium per baptis,mum non potest esse causa reprobationis , cum non possi causare primum illius effetactum, nempe denegationem primae gratiae, alioquin in baptigatis remaneret aJiquod debitum aeternae damna tionis, quod aperte contrariatur Tridentino sese, s. canone s. . . .

Ex hoc patet responsio ad praecipuum fundamentum, quo plures ex nostris Tholuisti moventur ad . negaDdum peccatum originale esse causam reprobationis. Si enim( inquiunto peccatum originale esset prima cautas ob quam Deus vellet efficaciter reprobosa gloria excludere, esset etiam prima gausa , propter quam vellet effcaciter permittere , ut illi inciderent in peccatum actuale tropter quod damnantur, eisque denegare gratiam incacem ad illud evitandum e Sed hanc permissionem, & gratiae genegationem peccam tum Driginale causare non potest, salteth in reprobis baptigatis,quibus fuit remissum, mra Apolloloia Roman. s. ac ex TridentinplasS.. s. can. nihil damnationis rem angat iahi5, qui per baptismum renovantur: Ergo

493쪽

6S Tractati s m peccatum originale non potest esse causa recprobationis hominum. verum hoc argumentum probat quidem secundam partem nostrae allertionis, sed primam nullatenus attingit. Unde, concessa majori, distinguo minorem: hanc permissionem, & gratiae denegationem peccatum originale causare non potest, ut est infectio personae, & quatenus illo nascendo inficimur, concedo minorem: ut est i nfectio naturae , dcculpa, qua omnes in Adam peccavimus, nego minorem . Similiter distinguo consequens: Ergo peccatum originale non potest esse cauissa reprobationis hominum, ut est infectio per lanae, concino: ut est infectio naturo, nego. Licet enim sub prima ratione tollatur per baptismum, quo spiritualiter renovamur , non tamen suN altera; nam, sublata per tale sacramentum infectione personae , remanee tamen in illa infectio naturae, ut patet in concupiscentia , quae cum sit eflectus infectionis naturae, remanet in baptiratis , ut experie tia constat .

Exponnnttir , o eonciliantur quadam ges sm nia D. Thomae, qua sugnare videmur emtra' nostram sententiam.

Liqua adduci solent testimonia D. Tho-

. nis, quibus insinuare videtur, peccatum originale non esse causam reprobationis hominum, seu voluntatis, quam habuit aliquos excludendi a regno ccidesti. In primis mi im luc q uiset g .arti c. 3.agens de reprobatione

docet, illam esse alium divinae providentiae

494쪽

De pro Q , O praedestin, i spAc si illa facta ponatur ob origna Ie peccatum , non providentiae , sed jussutiae vindicati vae actus erit et Ergo iuxta . S. Thomam leprobatio hominum est ex peccato origiis

i Secundo idem S. Doct. ibidem in resp. ad i. haec verba Malachiae, Gau, o habui, non explicat in proprietate sermonis de vero o. lio stricte sumpto, sed Deum odio habiere re- robos, exponit per hoc,quod est indebitum 3eneficium illis non conserre: At si reprob io fieret in poenam peccati originalis, illa taberet rationem odii stricte sumpti s cupa

Iesis peccatum, de peccatores proprie odior abeat, juxta illud Sapient. I . Odiosunt Deo implua, ct impietas ejus: Ergo ex D. Thomaeprobatio non fit in poenam originalis pec-

Tertio e Idem Doctor Angelicus ibidemirti c. s. ad P & terti' contra Gent. cap. ISI.c alibi saepe , homin*m reprobationem, seu liquorum a gloria exclusionem soli Dei h Ieplacitra, ac merae voluntati attribuit: Ergo enset, illam non fieri propter peccatum orb:inale . Uerum ad haec facile respondetur. Ad prisnum enim dicendum, iuxta D. Thomam .eprobationem hominum e fle actum provi- lentiae formaliter , sed includere ex parte ubjecti.& quasi materialiter a tium iustioiae excludentis illos a regno,propter originae peccatum; unde ibidem artic. s. ad s. ait, deum quosdam praedestinata per modum nisericordiae parcendo, & quosdam reprobasse per modum justitiae puniendo ; ut s. praece lenti declaravimus. Sicut ergo in isto aetii, sui est furari propter moechiam, deformitas viti, ae ejus sormalis malitia contra justitiam v o eae

495쪽

Tractatuae Vexercita se habet materialiter respectu mo chiae . quae est finis , a quo formaliter spocificatur actus ille; sic etiam permittere aliquos deficere a fine ob originale peccatum, est formaliter actus providentiae, lect ustitia, quae ibi intervenit , excludens eos

a regno , propter originalem culpam , m

terialiter se habet ad specificationem actus' Ad secundum respondeo, D. Thomam loco

citato haec verba, his odio habui, non ex

vlicasse de odio Dei stricte, sed late sumpto,

Prout scilicet importat volutatem denegan cuheneficium indebitum: tum quia ad solvendum argumentum hoc satis erat, tum etiam quia ibi generalem doctrinam, quae etiam ad Teprobationem Angelorum extendi possit , eradere intendebat. Quando vero super caput s.epistolae ad Romanos agit speci a liter dex robatione hominum, explicat haec verba de odio proprie, dc stricte sumpto, ut conis stat ex ejus verbis , quae initio s. I. retulimus. Ad tertium respondetur ex eodem S. Doctore ibidem te R. . reprobationem duplici

modo spectari poste , absolute scilicet , &comparative. Absolute, cum quaeritur simpliciter, sive, ut ipse loquitur, in generali ,

cur aliqui a Deo reprobentur , &quae sit albquorum reprobationis causa, nulla compar Maione facta cum eis, qui eliguntur. Cosnpa.rative vero, Cum quaeritur in Gari, ut ait idem Sanctus, cur Deus hunc potius , quam istum reprobet y cur, cum omnes homines per Peccatum primi parentis eidem damnationi nascantur obnoxii, aliquos ab hac massa, &conspersione liberet, de ad vitam aeternam ligat, alios vero in eadem massa derelinquat,

A non eligat ad vitam aeteruam. Si ergo re

496쪽

De providentia, oepraedia . probatio hoc secundo modo spectetur, nub tam aliam habet causam, quam beneplacitum divinae voluntatis e si autem primo modo consideretur, aliquam habet causam ex parter hominis, nimirum culpam originalem. Ue ha S. Doctoris haec circa nectionem boonorum , ct reprobationem malorum duplex quin, fio moveri potest et una quidem in gestete-Π, quare Deus velit quosdam indurare , quom rundam misererit alia vero in Oeeiali , qu re velit hujus misereri, O hune, vol illum im rare . Ei potes quidem ratio huma prime

quaestionis assignari , fecundae autem quaestioni, non potest assignari ratio , nisi Fmplex Nei di

CUm oppositorum eadem si scientia, fi

uti ut aliquid sit effectus praedestinatio. nis , tres conditiones requirunturi, i nempe quod causetur a Deo, quod sit ex volunta te efficaci dandi gloriam, di quod efficaciter ad finem illum conducat: ita ut aliquid sit essectus reprobationis, oportet, quod sit a Deo, quod cum effectu conducat ad finem eprobationis , & quod ex intentione talis finis sit a Deo volitum , ac praeparatum is Ex hoc principio a Theologis communiter

recepto . tibi

Colligitur primo , quod licet peccatum, quantum ad formale, ad finem reprobationis conducat, nempe exclusionem a glorias Muia tamen sub hac ratione non potest esse a Deo volitum, nec causatum, nequit esse effectus reprobationis, quantum ad formale

497쪽

o Tractatus V. Pro materiali vero eflectum reprobationis e se opposita ratione convincitur: nam prout

sic causatur a Deo , & ad ipsum sequitur c non quidem sequela causalitatis , sed illationis) exclusio creaturae a gloria, ac Pr inde ex voluntate efficaci talis exclusionis esse potest. Colligitur secundo, permissionem peccati originalis, ut est infectio naturae, & prout ab

Adamo ut capite totius naturae humanae commissum est, non esse effectum reprobationis; hene tamen permissionem ejusdem peccati, ut est infectio personae, & quatenus a nobis per generationem contrahitur , supposito, quod nunquam remittatur. Prima pars patet ex dictis s. s. ibi enim ostendimus, pecca moriginale, ut est infectio totius naturae humanae, & prout ab Adamo commissum est, esse causam reprobationis hominum: Ergo sub hac ratione non potest esse illius effectus. Secunda vero conis Dat ex eo, quod peccatum orignate. ut est insectio personae, & prout a nobis per generationem contrahitur, si nunquam remittatur, eonducit ad finem reprobationis hominum, nempe ad exclusionem eorum a gloria, dccum sub hac ratione non sit causa reprobatio

nis hominum, eius permissio ab illa produci, vel imperari potest et Ergo sub hac ration' potest esse, de de facto est in illis, cui tale

Peccatum nunquam remittitur, reprobati

nis effectus . Consequentia patet ; quidquid enim conducit ad finem reprobationis, est effectus illius, dummodo ab illa producatur,

vel imeeretur.

Ex his facile solvisur argumentum istud, quo aliquis recentior Thomista demonstrare se Putat, peccatum originale non esse cainsam

. Disiti oti t

498쪽

ne providentia, O praedest. Iam reprobationis hominum e Cum Deus (iniuit sit ordinate appetens, prius intendit fi-iem, quam media ad illum ordinata: sed per nissio peccati originalis nunquam remittenisti est medium ad finem reprobationis orditatum, nempe ad exclusionem hominum a loria, & ad illam conducit, si nunquam rhnittatur: Ergo prius Deus intendit exclud e homines a gloria, quam permittere pecca-um originale, subindeque male peccatum non: st causa reprobationis hominum . Verum ex principiis jam statutis huic argu-nento facile respondetur, distinguendo miaiorem et permissio peccati originalis , ut estnfectio personae, & prout a nobis per gen ationem, &seminalem propagationem con-rahitur, est medium ordinatum ad reproba-ionis finem , & ad illum conducit , sup-3ofito, quod nunquam remittatur, concedoninorem et permisso peccati originalis , ut est infectio totius naturae, & prout ab Adano commissum est , nego minorem . Pedinistio enim peccati originalis , ut ab Ad no commissi , ordine rationis antecedit hristi praedestinativnem, & a fortiori n tram, & per consequens est prior reproba-ione . quae vel fit simul cum praedestinatione, et est illa posterior . Unde talis permissio ron potest esse reprobationis effectus , sed essteflectus providentiae communis ordinis upernaturalis , ad quam pertinent aliqui: ctus supernaturales , cujusmodi est graia, & justitia originalis collata Adamo in atu innocentiae, & consequenter permissiodieccati originalis , ut ab Adamo commise

um est.

Colligitur certio, permissionem peccati a

realia per paenitentiam non deleti esse es

499쪽

ix Tractatus V . sectum reprobationis, secus vero permissio nem illius, quod per poenitentiam remittitur . Nam prima permissio conducit effica, citer ad finem reprobationis , scilicet excluisonem reproborum a gloria s non vero Cunda , cum peccata semel dimissa per

subsequentem: culpam non redeant, ut communiter docent Theologi cum S. Thoma

Dices : Potest contingere , quod homini remittatur in Sacramento poenitentiae peccatum quoad c Ripam, non vero quoad vicinam temporalem , & ante poenam sobi utam in peccatum reincidat , & moriatur et Sed in tali casu peccatum jam remissum conducit de facto ad finem rinprobationis ; Ergo permissio illius erit rhprobationis effectus . Major constat , minor probatur . Finis reprobationis est poena in mferno infligenda : At peccatum ibaud in inferno punitur, cum in hac vita poema illi debita non sit soluta, nec in Purgatorio, ubi non purgantur , nisi qui in gratia decedunt: Ergo in inferno punitur, dccou- sequenter conducit ad poenam inferni, quae .est reprobationis effectus. Respondeo, finem reprobationis esse po nam aeternam , peccatum vero illud remissum quoad culpam , sed non quoad temporalem poenam in illo casu puniri quidem in inferno per accidens, sed non in aeteronum , ut docet S. Thomas in A. dist. 15. quaest. I. artic. i. ad s. & ideo illius petamissionem non esse reprobationis ' effin

ctum. . .

Instabis : Si poena illius peccati in inferno finixetur, jam fieret aliqua remissio in infer-ηo , subindeque tu inferno esset aliqua rh

500쪽

ne providentia, o praeest. dos demptio, &sic falsum esset, quod dicit E

clesia , In inferno nulla est redemptio. Sed n ro sequelam , quia ut ibidem ait S. D etor, poena, quae solvitur, nec remittitur, nec redimitur. Colligitur quarto , quod cum indurati', dc ex coecatio reproborum, quatenus est di, negatio gratiae, sit a Deo, & aliunde desa- eho conducat ad aeternam damnationem, divinaeque justitiae manifestationem, habet quidquid requiritur, ut inter effectus reprobatio.

Colligitur quinto, aeternam peccatoris damnationem esse ultimum, ac praecipuum rhprobationis effectum. Praedestinatio enim,&reprobatio inter se opponuntur, &habeiae terminos, seu effectus inter se oppositos: in de sicut ultimus praedestinationis effectus est consecutio gloriae, ita ultimus effectus reprobationis est excluno a gloria, de aeterna da

mnatio .

Colligitur sexto, substantiam reprobi non esse eflectum suae reprobationis , sicut sub stantia predestinati est effectus suae praedestia nationis . Ratio disparitatis est, quialut albquid sit effectus praedestinationis, vel repr halionis, requiritur, quod ex ejus intenti ne producatur, 'vel saltem imperetur: Sed substantia reprobi non fit a Deo ex intentio. ne reprobationis , scut substantia praedestinati fit, vel imperatur ex intentione praedest, inationis: Ergo substantia reprobi non est ess ctus suae reprobationis, sicut substantia praedestinati est effectus suae praedestinationis.

- Major constat, minor vero suadetur ex eo,

quod gloria electorum est finis superexc dens illorum substantiam, unde eam ex inistentione talis finis imperari, valde comgruum