장음표시 사용
101쪽
ΕΡISTOLARUΜ III. 11. 87 fidem benevolentiamque mirifice laudas laetor Virtute et omel quum tuorum necessariorum meorum amicissimorum, tum alterius omnium saeculorum et
gentium principis, alterius iam pridem iuventutis, celeriter, ut spero, civitatis. De mercenariis est, bus a suis civitatibus notandis, nisi iam factum aliquid est per Flaccum, fiet a me, quum per Asiam decedam. Nunc ad alteram epistolam venio. Quod 4 ad me quasi formam communium temporum et totius rei publicae misisti expressam, prudentia litterarum tuarum valde mihi est grata, video enim et pericula leviora, quam timebam, et maiora praesidia, si quidem, ut scribis, omnes vires civitatis se adio ei ductum applicaverunt riuumque simul promptum animum et alacrem perspexi ad defendendam rem publicam, mirificamque cepi voluptatem ex hac tua diligentia, quod in summis tuis oecupationibus mihi tamen rei publica statum perte notum esse voluisti: nam augurales libros ad commune utriusque nostrum otium serva; ego enim, a te quum tua promissa per litteras flagitabam, ad urbem to otiosissimum esse arbitrabar, nunc tamen, ut ipse polliceris, pro auguralibus libris orationes tuas confectas omnes exspectabo. D. Tullius, cui mandata ad me dedisti, non convenerat me; nec erat iam quisquam mecum tuorum praeter Omnes meos, qui sunt omnes tui. Stomachosiores meas
litteras quas dicas esse, non intelligo bis ad te seripsi me purgans diligenter, is leviter accusans in eo, quod de me cito credidisses quod genus querelae mihi quidem videbatur esse amici; sin tibi displicet, non utar eo posthac. Sed, si, ut scribis, eae litterae non fuerunt disertae, scito meas non
102쪽
88 . TULLI CICERONIS fuisse ut enim Aristarchus Homeri versum negat, quem non probat, sic tu libet enim mihi iocari ,
quod disertum non erit, ne putaris meum. Hoet in censura, si iam es censor, ut spero, de proavo multum cogitato tuo.
Ser. Sidae a. d. III Nonas Sextiles R. u. c. 704.
M. CICERO M. PULCHRO S. Gratulabor tibi prius, ita enim rerum ordo postulat , deinde ad me convertar. Ego ero vehementer gratulor de iudicio ambitus, neque id, quod nemini dubium fuit, absolutum esse te, sed illud, quod, quo melior civis, quo Vir clarior, quo fortior amicus es quoque plura virtutis, industriae
ornamenta in te sunt, eo mirandum est magis, nullam ne in tabellae quidem latebra fuisse absconditam malevolentiam, quae te impugnare auderet: non horum temporum, non horum hominum atque morum negotium nihil iam sum pridem admiratus magis. De me autem, suscipe paullisper meas partes et eum te esse finge, qui sum ego: si facito inVeneris, quid dicas, noli ignoscere haesitationi meae. Ego vero velim mihi ulliaeque meae, sicut tu amicissime et suavissime opias, prospere Venire ea, quae me insciente facta sunt a meis; sed ita cecidisse, ut agerentur e tempore, spero omnino cum aliqua felicitate et opto, verumtamen plus me in hac spe tua sapientia et humanitas consolatur quam opportunitas temporis itaque, quemadmodum expediam exitum huius institutae orationis, non
Εp. 12, 1. virtutis, ' industriae M.). . ingenii, i L
103쪽
ΕΡISTOLARUM III. 11. 12. 89 reperio neque enim tristius dicere quidquam debeo ea de re, quam tu ipse ominibus optimis prosequeris,
neque non me tamen mordet aliquid. In quo unum non Vereor, ne tu parum perspicias ea, quae gesta sunt, ab aliis esse gesta, quibus ego ita mandaram, ut, quum tam longe afuturus essem, ad me ne referrent, agerent, quod probassent. In hoc autem
mihi illud occurrit: quid tu igitur, si affuisses 7 μ rem probassem, de tempore, nihil te invito, nihil
sine consilio egissem tuo. Vides sudare me iamdudum laborantem, quomodo ea tuear, quae mihi tuenda sunt, ut te non offendam leva me igitur hoc onere numquam enim mihi videor tractasse
eausam difficiliorem. Sic habet tamen nisi iam tunc omnia negotia cum summa tua dignitate diligentissime consecissem, tametsi nihil videbatur ad meum erga te pristinum studium addi posse, tamen hae mihi affinitate nuntiata non maiore equidem studio, sed acrius, apertius, significantius dignitatem tuam defendissem. Decedenti mihi et iam im 4
perio annuo terminato ante d. III Nonas Sext., quum ad Sidam navi accederem et mecum Q. Servilius asst, litteras a meis sunt redditae dixi statim Servilio istenim videbatur esse commotus ut omnia a me maiora exspectaret quid multa γbenevolentior tibi, quam fui, nihilo sum factus, diligentior ad declarandam benevolentiam multo nam, ut vetus nostra simultas antea stimulabat me, ut emerem, ne cui suspicionem ficte reconciliatae gratiae darem, sic affinitas nova nunc curam mihi affert cavendi, ne quid de summo meo erga te amore detractum esse Videatur.
104쪽
90 M. TULLI CICERONIS EPISTOLARUM III. 13. XIII.
sor in Asita mense Septembri R. u. c. 704.
M. CICERO P. ULCHRO S. Quasi divinarem tali in officio sors mihi aliquando expetendum studium tuum, sic, quum de tuis rebus gestis agebatur, inserviebam honori tuo; dicam tamen Vere plus quam acceperas, reddidisti; quis enim ad me non perscripsit te non solum auctoritate, oratione, sententia tua, quibus ego a tali viro contentus eram, sed etiam opera consilio, domum veniendo conveniendis meis nullum onus
officii cuiquam reliquum fecisso Haec mihi ampliora multo sunt quam illa ipsa, propter quae haec laborantur linignia enim virtutis multi etiam sine virtute assecuti sunt, talium virorum tanta studia assequi sola Virtus potest. Itaque mihi propono fructum amicitiae nostrae ipsam amicitiam, qua nihil est uberius, praesertim in iis studiis, quibus uterque nostrum devinctus est; nam tibi me profiteor et in re publica socium, de qua idem sentimus, et in quotidiana vita coniunctum, quam his artibus studiisque colimus. Vellem ita fortuna tulisset, ut, quanti ego omnes tuos facio, tanti tu meos facere posses, quod tamen ipsum nescio qua permotus animi divinatione non despero. Sed hoc nihil ad te nostrum os onus. Illud velim sic habeas, quod intelliges, hac re novata additum potius aliquid ad meum erga te studium, quo nihil videbatur addi posse, quam quidquam esse detractum. Quum haec scribebam, censorem iam te esse sperabam eo brevior est epistola et, ut adversus magistrum morum, modestior.
tionis . . B. I. intelliges, hae Or. intelleges hae B.
105쪽
I. Sor in Cumano exeunte mense Aprili a. u. c. 705.
CICERO S. D. SER. SULPICIO. e. rebatius, familiaris meus, ad me scripsit te ira se quaesisse, quibus in locis essem, molestequela ferre, quod me propter valetudinem tum, quum ad urbem accessissem, non vidisses, et hoc tempore Velle te mecum, si propius accessissem, de officio utriusque nostrum communicare. Utinam, Serri, 8alvis rebus, sic enim est dicendum, colloqui potuissemus inter nos profecto aliquid opis occidenti rei publica tulissemus cognoram enim iam absens te haec mala multo ante providentem de- sensorem pacis et in consulatu tuo et post consularum fuisse; ego autem, quum consilium tuum probarem et idem ipso sentirem, nihil proficiebam,
sero enim Veneram, solus eram, rudis esse videbar
in causa, incideram in hominum pugnandi cupidorum insanias. Nunc, quoniam nihil iam videmur opitulari posse rei publicae, si quid est, in quo bismet ipsis consulere possimus, non ut aliquid
ex pristino statu nostro retineamus, sed ut quam honestissime lugeamus, nemo est omnium, quicum potius mihi quam tecum communicandum putem; ae enim clarissimorum virorum, quorum similes eta debemus, exempla neque doctissimorum, quos
106쪽
92 . TULLI CICERONIS semper coluisti, praecepta te sugiunt. Rus ipso
antea ad te scripsissem te frustra in senatum sive potius in conventum senatorum esse Venturum, ni Veritus essem, ne eius animum offenderem, qui a me, ut te imitarer, petebat cui quidem ego, quum me rogaret, ut adessem in senatu, eadem omnia,
quae a te de pace et de Hispaniis dicta sunt, ostendi me esse dicturum. Res vides quomodo se habeat orbem terrarum imperii distributis ardere bello urbem sine legibus, sine iudiciis, sine iure, sine fide relictam direptioni et incendiis itaque mihi venire in mentem nihil potest non modo, quod sperem, sed vix iam quod audeam optare; sin autem tibi, homini prudentissimo, videtur utile esse nos colloqui, quamquam longius etiam cogitabam ab urbe discedere, cuius iam etiam nomen invitus audio, tamen propius accedam, rebatioque mandari, ut, si quid tu eum velles ad me mittere, ne recusaret, idque ut facias velim aut si quem tuorum fidelium voles, ad me mittas, ne aut tibi exire ex urbe necesse sit aut mihi accedere. Ego tantum tibi tribuo, quantum mihi fortasse arrogo, ut exploratum habeam, quidquid nos communi sententia statuerimus, id omnes homines probaturos. Vale.
Scr. in Cumano exeunte mense Aprili a. d. III K. Maias
M. CICERO S. D. SER. SULPICIO. A. d. III Kal. aias quum essem in Cumano, accepi tuas litteras, quibus lectis cognovi non satis prudenter secisso hilotimum, qui, quum abs tomandata haberet, ut scribis, de omnibus rebus, ipse
107쪽
ΕPISTOLARUM IV. 1. 2. 93 ad me non venisset, litteras tuas misisset, quas imtollexi breviores suisse, quod eum perlaturum putasses; sed tamen, postquam tuas litteras legi, Postumia tua me convenit et Servius noster his placuit, ut tu in Cumanum venires, quod etiam mecum ut ad te scriberem egerunt. Quod meum consilium exquiris, id est tale, ut capere facilius ipse possim quam alteri dare quid enim est, quod audeam sua-dore tibi, homini summa auctoritate siminaque pru-dontia si quid rectissimum sit, quaerimus, per spicuum est, si quid maxime expediat, obscurum; sin ii sumus, qui profecto esse debemus, ut nihil arbitremur expedire, nisi quod rectum honestumque sit, non potest esse dubiimi, quid faciendum nobis
sit. Quod existimas meam causam coniunctam esse cum tua, certe similis in utroque nostrum, quum optime sentiremus, error fuit: nam omnia utriusque consilia ad concordiam spectaverunt, qua quum
ipsi Caesari nihil esset utilius, gratiam quoque nos
inire ab eo defendenda pace arbitrabamur; quantum nos fefellerit et quem in locum res deducta sit, Vides Neque solum ea perspicis, quae geruntur quaeque iam gesta sunt, sed etiam qui cursus rerum, qui exitus futurus sit ergo aut probare oportet ea, quae fiunt, aut interesse, etiamsi non probes; quorum altera mihi turpis, altera etiam periculosa ratio videtur. Restat, ut discedendum putem in quo reliqua videtur esse deliberatio, quod consilium in discessu, quae loca sequamur. Omnino quum miserior res numquam accidit, tum ne deliberatio
quidem difficilior nihil enim constitui potest, quod
non incurrat in magnam aliquam difficultatem. Rsi videbitur, ita censeo facias, ut, si habes iam statutum, quid tibi agendum putes, in quo non sit
108쪽
coniunctum consilium tuum cum meo, supersedeas
hoc labore itineris; sin autem est, quod mecum communicare velis, ego te exspectabo. u, quod tuo commodo fiat, quam primum velim venias, sicut
intellexi et Servi et ostumiae placere. Vale. III.
Scr. Romae exeunte mense Septembri R. u. e. 708.
Μ. CICERO S. D. SER. SULPICIO. Vehementer te esse sollicitum et in communibus miseriis praecipuo quodam dolore angi multi ad nos quotidie deferunt; quod quamquam minime miror et meum quodammodo agnosco, doleo tamente sapientia praeditum prope singulari non tuis bonis delectari potius quam alienis malis laborare. Μ quidem, etsi nemini concedo, qui maiorem ex pernicie et peste rei publicae molestiam traxerit, tamen multa iam consolantur maximeque conscientia consiliorum meorum multo enim ante tamquam ex aliqua specula prospexi tempestatem futuram, neque id solum mea sponte, sed multo etiam magis monente et denuntiante te etsi enim afui magnam partem consulatus tui, tamen et absens cognoscebam, quae esset tua in hoc pestifero bello cavendo et praedicendo sententia, et ipse affui primis temporibus tui consulatus, quum accuratissime monuisti senatum collectis omnibus bellis civilibus, utis illa timerent, quae meminissent, et Scirent, quum Superiores nullo tali exemplo antea in re publica cognito iam crudeles fuissent, quicumque postea rem publicam oppressisset armis, multo intolerabiliorem futurum; nam, quod exemplo fit, id etiam iure fieri putant, sed aliquid atque inde multa addunt et
afferunt de suo. Quare meminisse debes eos, qui auctoritatem et consilium tuum non sint secuti, sua
stultitia occidisse, quum tua prudentia salvi esse
109쪽
ΕPISTOLARUM IV. . . bpotuissenti Dices: quid me ista res consolatur in tantis inebris ot quasi parietinis rei publicae 2 Est omnino vix consolabilis dolor tanta est omnium rerum amissio et desperati recuperandi ;sed tamen et Caesar ipse ita de te iudicat et omnes cives sic existimant, quasi lumen aliquod exstinctis ceteria elucere sanctitatem et prudentiam et dignitatam tuam haec tibi ad levandas molestias magna a debent. Quod autem a tuis abes, id e levius ferendum est, quod eodem tempore a multis et magnis molestiis abes quas ad te omnes perscriberem, nisi Vererer, ne ea cognoscere absens, quae
quia non vides, mihi videris meliore esse condicione quam nos, qui videmus. Hactenus existimo nostram consolationem recte adhibitam esse, uoad certior ab homine amicissimo fieres iis de rebus, quibus levari possent molestias tuae. Reliqua sunt in teipso neque mihi ignota nec minima solatia, ut quidem γ sentio, multo maxima quae ego experiens quotidie sic probo, ut ea mihi salutem afferre videantur te autem ab initio aetatis memoria teneo summe omnium doctrinarum studiosum fuisse omniaque, quae a sapientissimis viris ad bene vivendum ti adita essent, summo studio curaque didicisse quae quidem vel optimis rebus et usui et delectationi esse possent, his vero temporibus habemus aliud nihil, in quo acquiescamus. Nihil saciam insolenter neque te tali vel scientia vel natura praeditum hortabor, ut ad eas te reseras artes, quibus a primis temporibus aetatis studium tuum dedisti: tantum dicam, quod te spero approbaturum, me, posteaquam illi arti, cui studueram, nihil esse loci
neque in curia neque in foro viderem, omnem meam
110쪽
curam atque operam ad philosophiam contulisse. Τuae scientiae excellenti ac singulari non multo plus quam nostrae relictum est loci quare non equidem te moneo, sed mihi ita persuasi, te quoque in iisdem versari rebus, quae, etiamsi minus prodessent, animum tamen a sollicitudine abducerent. Servius quidem tuus in omnibus ingenuis artibus in primisque in hac, in qua ego me scripsi
acquiescere, ita versatur, ut excellat a me Verosi diligitur, ut tibi uni concedam, praetere nemini, mihique ab eo gratia refertur, in quo ille existimat, quod sacile appareat, quum me colat et observet, tibi quoque in eo se facere gratissimum. IV.
Scr. Romae exeunte mense Septembri a. u. o. 708.
Μ. CICERO S. D. SER. SULPICIO. Accipio excusationem tuam, qua usus es, cur saepius ad me litteras uno exemplo dedisses, sed accipio ex ea parte, quatenus aut negligentia aut improbitate eorum, qui epistolas accipiant, fieri scribis, ne ad nos perierantur illam partem excusationis, qua te scribis orationis paupertate, sic enim appellas, iisdem verbis epistolas saepius mittere, nec nosco nec probo, et ego ipse, quem
tu per iocum -- sic enim accipio, divitias orationis habere dicis, me non esse Verborum admodum inopem agnosco - εἰρωνευεσθαι enim non necesse est , sed tamen idem, nec hoc εἰρωνευομενος - facile cedo tuorum scriptorum sub-
tilitati et elegantiae. Consilium tuum, quo te Sumscribis hoc Achaicum negotium non recusaViSSe,