M. Tulli Ciceronis Pro A. Cluentio Oratio, edited with Introduction and Notes Explanatory and Critical by W. Peterson

발행: 1899년

분량: 328페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

nunc est quiddam quod ad me pertineat de quo ante dixi, qu0d eg p0pulo Romano praestare debeam, quoniam is vita mea status est ut omnis mihi cura et pera posita sit in hominum periculis defendendis. Vide quanta ut quam periculosa et quam infinita

quaestio temptetur ab accusatoribus, cum eam legem quae in nostrum ordinem scripta sit in populum Romanum transferre conentur. Qua in lege est QUI COIERIT, quod quam late pateat videtis; CONVENERIΤaeque incertum et infinitum est; CONSENSERIT, hoc overo cum infinitum tum obscurum et occultum; FALSUMVE ESΤΙΜΟΝIUM DIXERΙΤ, quis Me plebe Romana testimonium dixit umquam cui non hoc periculum . A celo auctor paratum ess videatis

Nam dicturum quidem certe, si h0 iudicium plebi ue

Romanae propositum it, neminem umquam 880158 confirmo. Sed hoc polliceor omnibus, si cui forte hac lege negotium facessetur qui lege non teneatur, si is uti me defensor voluerit, me eius causam legis praesidio defensurum, et vel his iudicibus vel horum sto similibus facillim probaturum, et omni me defensioneu8urum 88 legis, qua nunc ut utar ab o cuius voluntati mihi obtemperandum est non conceditur.

LVIII. Non nim debeo dubitare, iudices, quin, Siqua ad vos causa eius modi delata sit ius qui lege snon teneatur, etiam si is invidiosus aut multis stunsus esse videatur, etiam si eum oderitis, tiam si inviti absoluturi sitis, tamen absolvatis et religioni potius

4 hominum, Τ omnium, ω ep. g 79, 21. I0. incertum et in initum, S in nitum et incertum, .

142쪽

VeStrae quam odio pareatis. Est nim sapiontis 159 iudicis cogitare tantum sibi a populo Romano esse permi88um quantum commissum sit et creditum, et non solum sibi potestatem datam, verum etiam idem habitam esse meminisse posse quem oderit abso

Vere, quem non oderit condemnare, et Semper non

quid ipse velit, sed quid lex et religi 00ga cogitare;

animadvertere qua lege reus citetur, de quo re cog-n0Scat, quae re in quaestione versetur Cum haec 1 sunt videnda tum vero illud si hominis magni, iudices, atque sapientis, cum illam iudicandi causa tabellam sumpserit, non e reputare Solum 8Se neque sibi quodcumque concupierit licere, sed abor in consilio legem, religionem, aequitatem, fidem libidin 13 em autem, odium, inVidiam, metum cupiditatesque Omne amovere maXimique aestimare conscientiam mentis suae, quam ab dis immortalibus accepimus, qua a nobis divelli 011 0test quae si optimorum consiliorum atque factorum testis in omni vita nobisa erit, sine ullo motu et summa cum honeState ViVemus. Haec si T. Accius aut cognovisset aut 0gitasset, pro 160 secto ne conatus quidem esset dicere, id quod multis verbis git, iudicem quod ei videatur statuere et nonduvinctum legibus esse oportere. et Quibus de rebus mihi pro Cluenti voluntatu nimium pro rei dignitate parum pro vestra prudentia satis thisse videor Reliqua perpauca sunt quae

143쪽

88PR A. CLUENTIO.

quia vestrae quaestionis erant, deirco illi statuerunt fingonda esse sibi et proserenda, ne omnium turpissimi reperirentur si in iudicium nihil prauter invidiam attulissent. IX. Atque ut existimetis necessario me do his robus do quibus iam dixerim pluribus egisse Verbis, attendit reliqua profecto intellegetis ea quae pauci demonstrari potuerint brevissime esse

161 Cn. Decidi Samniti ei qui pr0scriptus est, iniuriam in calamitatu eius ab huius familia factam esse dixistis io Ab nullo illo liboralius quam a Cluenti tractatus

est huius illum opes in rebus eius incommodissimis sublevarunt, atque hoc cum ipse tum eius amici nece8Sariique omne cognorunt. Anchari ut aceni pastoribus huius vilicum vim et manus attulisse. 5Cum quaedam in callibus, ut solet, controversia pastorum esset orta, Habiti vilici rem domini fprivatam posse8sionem defenderunt: cum ASet X- postulatio facta, causa illis demonstrata, in iudicio 162 controversiaque discessum est. l. Aeli testamento opropinquus exheredatus cum esset, heres hic alienior institutus est. P. Aelius Habiti merito fecit, neque hi in testamonio faciondo interfuit, idque testamentum ab huius inimico Oppianico est obsignatum. Flor legatum ex testamento infitiatum esse. Non 3 est ita sod cum HS XXX scripta essent pro HS CCC, neque ei cautum satis videretur, voluit eum aliquid

144쪽

acceptum ruferre liberalitati suae. rimo obore negavit post sine controversia solvit. Cui ciuiusdam Samnitis uxorem post bellum ab hoc esse repetitam. Mulierum cum emisso a sectoribus, quo tempore eam

5 primum liberam ess audivit, sine iudici roddidit Colo. Ennium esse quondam cuius bona teneat 163 Habitus. Est hic Ennius gens quidam calumniator, mercennarius Oppianici, qui permult0 annos quievit;

deinde aliquando cum servis Habiti furti egit nuper 1 ab ipso Habit petere coepit. Hic illo privato iudicio,

mihi cruditu, vobis isdem fortasse patronis calumniam Π0n effugiet. tque etiam, ut nobis ronuntiatur, hominem multorum hospitum, Ambivium quendam, coponem de via Latina, subornatis, qui sibi a Cluuntio 15 ervisque eius in taberna sua manu adlatas esse dicat. Quo do homin nihil otiam nune dicere nobis est necesse si invitaverit, id quod solet, sic hominem accipiemus ut moleste ferat se de via decessisse. Habetis, iudices, qua in totam causam de moribus 1642 Α. Cluenti, quom illi invidiosum esse reum Volunt,

annos octo meditati accusatores collegerunt quam

levia gener ipso quam falsa re quam brevia responsu LX. Cognoscite nunc id quod ad vostrum ius iurandum pertinet, quod vestri iudicii est, qu0das vobis oneris imposuit a te qua coacti huc convenistis, de criminibus veneni ut omnes intellegant quam paucis Verbis haec causa perorari potuerit, et

145쪽

90 PRO A CLUENTI0.

quam multa a me dicta sint qua ad huius voluntatum maxime ad vestrum iudicium minime pertinerent.165 Obidotum os C. Vibium Cappadocum ab hoc . Cluentio veneno esse sublatum opportune adest homo summa fide et omni virtute praeditus, L. Plae storius, senator, qui illius Vibi hospes fuit ut familiaris. Apud hune illo Roma habitavit, apud hunc aegrotavit, huius domi est mortuus. At heres si Cluentius. Intestatum dico esse mortuum posAessionemque eius bonorum e edicto praetoris, huic illius sororis stio, o adulescenti pudentissimo ut in primis h0nest0, equiti Romano datam Numeri Cluentio, quem videtis.166 Alterum veneficii crimen Oppianico huic adulescenti, cum eius in nuptiis more Larinatium multitudo hominum pranderet, venenum Habiti consilio para istum id eum daretur in mulso, Balbutium quendam, eius familiarem, intercepisse, bibisse, statimque e8Semortuum. Hoc ego si sic agerem tamquam mihi crimen esset diluendum, haec pluribus verbis dicerem 167 per quae nunc paucis percurrit ratio mea. Quid Ioumquam Habitus in se admisit ut hoc tantum ab Ofacinus non abhorrere videatur quid autem magno opere Oppianicum m0tuebat, cum ille verbum omnino in hac ipsa causa nullum facere potuerit, huic autem accusatore Viva matre deesse non possint i id quod asiam intullegetis. Ἀn ut d causa ius oriculi nihil decederet, ad causam novum crimIen accederet

146쪽

Qhiod autem sempus veneni dandi illo dio, illa fr0quentina per quem porro datum' unde sumptum qua deinde interceptio poculi ' cur non de integro autem datum Multa sunt quae dici possunt, sed non committam ut videar non dicendo voluisse dicere res enim iam se ipsa dolandit. Nego illum 168

adulescentem, quem fatim epoto poculo mortuum ess dixistis, omnino illo die esse mortuum. agnum crimen et impudens mendacium Perspicite 1 cetera. Dico illum, cum ad illud prandium crudiorvenisset et, ut aetas illa fert, sibi tum non pepercisset, aliquot dies aegrotasse et ita esse mortuum.

Quis huic rei sistis stri Idem qui sui luctus, pater, pater, inquam, illiu adulescenti8; quem propter 1 animi dolorem pertenuis suspici potuisset ex illo

loco ost0m in A. Cluentium constituere, is hunc suo testimonio sublevat; quod recita. Tu autem, nisi molestum est, paulisper HXSurge perfer hunc dolorem commemorationis necessariae, in qua ego diutius non a morabor, quoniam, quod fuit Viri optimi sedisti ut nocui innocunt maeror tuus calamitatem et falsum

crimen adferret.

LXI. Unum etiam mihi utiquum eius modi crim011 169est, iudices, e quo illud perspicere possitis quod a must initio rationis meae dictum est quicquid mali portiose annoso Cluentius viderit, quicquid hoc tum poro habuat sollicitudinis ac negotii, id omne a matre

147쪽

esse conflatum. Oppianicum Veneno necatum ASequod i datum sit in pane per . sellium quendam, familiarem illius, idque Habiti consili factum esse dicitis. In quo primum illud quaero, quae cauSRHabito fuerit cur intorficer Oppianicum Vellet. Inimicitias nim intur eos fuisse confiteor sed homines inimicos suos morte adfici volunt aut quod170 00s metuunt aut quod oderunt Quo tandum igitur Habitus metu adductus tantum in se facinus suscipere conatus est i quid erat quod iam Oppianicum opoena adfectum pro malescit ut lectum e civitate quisquam timeretri quid metuebat ne oppugnaretura perdito 3 an ne accusaretur a damnatori an ne

exsulis testimonio laederetur Si autem qu0d odorat Habitus inimicum, idcirco illum vita frui noluit, is adeon erat stultus ut illam, quam tum illo vivobat

vitam esse arbitraretur, damnati, exsulis, deserti ab omnibus i quem propter animi importunitatem nemo recipere tecto, nemo adire, nemo adloqui, nemo

171 aspicor voltota Huius igitur Habitus vita invide zobat ' Hunc si corbe et penitus oderat, non eum quam diutissim vivere velle debebat huic mortem maturabat inimicus, quod illi unum in malis orat perfugium calamitatis 3 Qui si quid animi ut virtutis habuisset, ut multi saepe fortes viri in ius modi 5 dolore, mortem sibi ipse conscisset, huic quam ob

rem id vellet inimicus offerro quod ipse sibi optare deboret Nam nune quidoni quid tand0m illi mali

148쪽

PRO A. CLUENTI0. 93

mors attuli, nisi fori inoptis fabulis ducimur ut ovistim0mus illum ad inferos impiorum supplicia perferre ac plures illic Mndissu inimicos quam hiereliquiSAe a Socrus, ab Xorum, a fratris, a liberum s Poenis actum esse praecipitem in sceleratorum sedem

ac regi0nem. Quae si falsa sunt, id quod omnes in tellegunt, quid ei tandem mors eripuit praeter sensum doloris Age vero, per quem venenum datum i 172 per . sollium. LXII. Quid huic cum Habito io nihil, atque adeo, qu0 ille Oppianico familiarissimo

est usus, potius etiam simulta s. in igitur quem sibi Mnsiorem, Oppianico familiarissimum sciebat esse potis8imum et scelus suum et illius periculum committebat Cur igitur tu, qui pietate ad accusan- 15 dum excitatus es, hunc Asellium esse inultum tamdiu sinis Cur non Habiti exemplo usus es, ut perissum qui attuliss0t venenum de hoc praeiudicaretur'Iam vero illi ad quam non probabile, quam inusitatum, 173 iudices, quam novum, in pane datum venenum leto Num latius potuit abditum aliqua in parte panis quam si totum colliquefactum in potione esset,

celerius potuit comestum quam potum in Venas atque in omnes partes corpori permanares facilius faller in pane, si esset animadversum, quam in 25 poculo, cum ita confusum esset ut secerni nullo modo

149쪽

ita factum, tamen ea res propter multorum ius modi casum minime firmam veneni suspicionem habui ut

quod si esset suspiciosum, tamen potius ad alios quam ad Habitum portinoros. Verum in eo ipso homines impudentissime mentiuntur id ut intollogatis, et mortem eius et quem ad modum post mortem in Habitum sit crimen a matre quaesitum cognOScite. 176 Cum vagus et exsul erraret atque undique Xclusus Oppianicus in Falernum se ad L. Quinctium contulis io sol ibi primum in morbum incidit ac satis vehement01 diuque aegrotavit. Cum 88 et una Sa8Sia eaque Sex. Albi quodam colono, homine valenti, qui simul esse solebat, familiarius uteretur quam vir dissolutissimus incolumi fortuna pati posset, et ius illud matrimonii uecastum atque legitimum damnatione viri sublatum arbitraretur, Nicostratus quidam, fidelis Oppianidi servulus, percuriosus et minime mendax, multa dicitur domino renuntiare solitus esse. Interea Oppianicus cum iam convalesceret neque improbita Iotem coloni in Faturno diutius ferre possu et huc ad urbem profectus esset Solebat enim extra portam aliquid habere conducti cecidisse de quo dicitur et homo infirma val0tudine latus offendisse vehementer, et postea quam ad urbem cum febri venerit, audis 3 diebus esso mortuus. mortis ratio, iudices, eiusmodi est ut aut nihil habeat suspicionis aut, si quid hab0t, id intra parietes in domestico celere Versetur.

150쪽

LXIII. Post mortem eius Sassia moliri statim 110fariti 176 mulier coopit insidias filio quaestionum habur de viri morte constituit. Emit de A. Rupilio, quo erat usus Oppianicus medico, Stratonem quendam, quasi ut 3 idem adoret quod Habitus in emendo Diogenefecerat. De hoc Straton et de Ascla quodam servo suo quaesituram esse dixit praeterea servum illum Nicostratum, quem nimium loquacem fuisse ad nimium domino dolum arbitrabatur, ab hoc adulesio cente Oppianico in quaestionem postulavit. Hic cum esset illo tempore puer et illa quaestio de patris sui morte constitui diceretur, is illum servum et sibi benivolum sesso se patri fuisse arbitrabatur, nihil

tamen At ausu recusare Advocantur amici ti 540spites Oppianici et ipsius mulieris multi homines

honesti atque omnibus rebus ornati Tormentis omnibus vehementissime quaeritur. Cum essent animi servorum et spe ut 10tu temptati ut aliquid in quaestione dicerent, tamen, ut arbitror, auctoritatea advocatorum et vi tormentorum adducti in veritatu manserunt neque quicquam scire diXerunt.

Quaestio illo die de amicorum sententia dimi88a est 177satis longo intervallo post iterum advocantur. Habetur de integro quaestio; nulla vis tormentoruma acerrimorum praetermittitur. Adversari advocati fiam vix ferre posse furere crudeli atque importuna mulier sibi nequaquam iit pera88et ea quae cogita8Set procedere. Cum iam tortor atque essen tormenta

SEARCH

MENU NAVIGATION