장음표시 사용
761쪽
Quaes T. I. DE PRAEDESTINATIONE.
illos oriri solam sui m facit oe pluit , ci, egoi tibi haedos sinistrae cepartis obiecerim, quos usque in finem sinc poenitentia victuros cem impietate & sceleribus luis , ac per hoc aeterno supplicio pu- niendos ignorare non potest praeicius onmiuin furtivorum, nec ab ceeis abstinet bonum creationis suae, quibus nec nasci expediret,nec tabonum nutritionis ,& vivificationis luae , quantum ei placuerit cediuturnae, quibus mori quantocius expediret a inter quos sunt cecerte plurimi, qui si ex hac vita abriperentur infantes lecundum cefalsam vestram haeresim poenitus abonini,sccundum autem Ca- cetholicam fidem 1 damnatione grauist:ma tollerentur: quid dein- cc
inde illud est: quod in his sinistrae partis haedis in Dei praescientia ce quae falli non potest, igni perpetao destinatis , multi sunt qui la- ta
uacro regenerationis abluti, postea vel Apostasi 1 pereunt, vel . . tam facinorose flagitioseque vivunt, ut eidem sinistrae sine dubio . .
deputentur. Nec rapiuntur sicut quidam, mutet iam tatellectum eorum, nec ut hoc eis Deus tam magnum beneficium non .ee ferat fatali necessitate prohibetur: neque ut aliis conserat, per- ce. sonarum acceptione mutatur. J Haec de praedestinatione Sanctus . . Augustinus. cc
Sed ne forrc quis audiens malos p raedestinatos,arbitretur Deum auctorem perditionis eorum: sicut est auctor salutis eorum, quos praedestinauit ad gloriam: consideret quod idem Deus Adam re Etum fecit,3c in eo originaliter rectos nos omnes codidit: fuit enim Adam(ut ait B. Ambrosius & in eo fuimus omnes: peri it Ada & in . . illo omnes perierunt. J Cum itaque omnes recti essemus in Adam, ..illo absq; vlla necessitate peccante, sine dubio corrupti sumus pec- , calo&diuino danati iudicio rex hac totius generis humani massa merito damnata, cum fiunt vasa in honorem hoc est cum formatur electi, exuberat Dei misericordia, & sola eius gratia corrupta saluatur natura. Ergo& quod creantur, & quod saluantur Dei est: quorum alterum opificio, alterum eius beneficio deputatur. Cum vero ex eadem massa fiunt vasa in contumeliam, hoc est non saluandi producuntur, nihil mirum videri debet, quia spontanei
peccati merito damnata est massa. unde creantur:quod ergo credaturDei est, quod damnantur ipsorum:& quis nesciat creatione cuiustibet rei, nedum hominis bonam esse de sponte vero commissae culpae ultionem iustam existere. Cum itaque bonos praedestinatos audimus creantem Deum, & ex merito damnata massa eos sua gratia liberantem intueamur; cirm vero malos praedestinatos, item creantem eos Deum, & in merito damnata massa iudicio relinquentem consideremus. Et sic in utrisque creationis bonum semper nobis constabit ,&vel in assumptis misericordia, vel in relictis iustitia eminebit. Neque enim Deus quos condidit, in per-
762쪽
August. per. impere ibidem nini ET
ditionein impellit, sed quos non liberat a perditione per gratiam relinquit in perditione, quam vel nascendo, vel pollea vivendo
meruerunt per occultam, nec tamen reprehendendam iustitiam: ita Deus iuxta beatum Apollolunt, Cuim Uult miseretur,equem Rom. 3 vult obdurat di, qui omnia quacunque voluit fecit in coelo ct intrem. vi g.
Rectis est autem Dominis Dem noster, Onon est iniquit in eo. De his qui liberretur dictum est et Nolite timere pusium Brex, quia be complacuit patri vestro dab vobu regnum: De lcs autem qui relin- . i. quuntur. Dimisieossecundum de eria cordu eorum, ibunt in ad- Luc. rh. inuensiotubis suis. Hunc sensum beatus Augustinus in memorato sti ' libro quem ut ostendi ultimum fecit, his verbis satis aperuit.Cum i* dicuntur (inquit Omnes ex uno in condemnationem, ipsa massa
' significatur ex qua fiunt 1 figulo, in honorem, id est quae i
assumuntur in gratiam: u in contumeliam ,-est qui ad tuen- v. is
V dum debitum relinquuntur: ut filii gratiae id sibi donati seiant, ' quod si exigeretur, non esset injustum, ac sic non in seipsis sed in Domino glorientur. J Et post paululum rcfutans id quod Iulia
nus scripserat, pietas explanavit & ratio Deum meum neminem' in contumcliam formare. Non est ipse Pauli Apostoli Deus: ille ' quippe de vero dicebat. O homo tu quis es, qui respondeas Deo nun- Rem.'
' quid dicit figmentum ei qui se finxit, quid me Iecistis 'An non .
O habet potestatemfigultu isti ex eadem mas', aliud quidem vas face D re inhonorem, ali in contumeliam. Sed tu videlicet artifex ma- gnus profers ex officina Pelagiana meliorcin Deum, qui nullum D vas fecit in contumeliam J Item post aliquanta non abstinet Deus D bonum formationis suae etiam ab stirpe damnata. Sed si tibi disera plicet Deum creare quos damnet, contradic ei fi potes, ne creeteos quos malos futuros, & in malignitate usque in finem perseueraturos,&ob hoc fine dubitatione damnandos esse praesciuit, aut ' et suggere si videtur, ut tot millia paraviorum non bapti Lato- ' rum, quos nouit perdite esse vie uros, & in aeternum ignem damis ' nante ipso cum diabolo ituros, rapiat ex hac vita dum sunt inno-3' centes & boni. J Et paucis interpositis r cum enim, inquit, te in ,'' uidiose dicere putaueris Deum creare quos damnet, cogita quanai to inuidiosi iis possit dicere alius similiter vanus Deum regenerare' ' quos damnet, cum sit in eius omnipotentiae potestate antequamai damnabiles fiant, eos detentationibus mortalis vitae huius ause '' re. Si autem non potes ista dicere, nec Deo contradicere, nec xi illi sapientiae tuum praebere consilium. Nuis enim cognouit sensum . at Domini: aut quis consiliarim eius fuit' desine nobis introducere .. γγ alterum figulum, qui non facit vasa in contumeliam,&ab isto qui Rom.ura ea facit reprehendendo , cohibete ,&agnosce te. Quia ut non te v. 3 .
., impi iees hoc sacrilegio, ideo tibi dicit Apostolus. O homo tu quis stom , es qui res o ea. Deeti l v. xi Dis ligod by Cooste
763쪽
Qv aes T. I. DE PROEDESTINATIONE.
Recurramus posita coniciatione ad Apollo lii in Paulum , de obscurunt locum eius tanto audiore illustrante salubriter intelliga Rom. , mus: Quod si volini Deus ostendi re iram , ct notamfacere poten- v. xx. tiam suam , fustianu r in multa patimia via a irae apta n meritum: . ι . ut ostenderet diuiti g ori ita in vasa misericordiae , praeparauit
in gloriam. N im de his v. sis irae& vasis init ericordiae, & saepe alias,&in Epistola ad Optatum Episcopum, quid sit sentiendum
idem auctor luculenter ex prelsit. Cur autent, inquit, creantur etiam illi quos creator nouit ad damnationem, non ad gratiam pertinere ' B catus Apostolus tanto succinctiori breuitate, quana vis to maiore auctoritate cornmemorat: Deum, enim dicit, talentem ostendere iram di demonsare potentia uam attulisse in multa patientia ossa ira et qua perfecta sunt in perditionem, ut notas faceret v. io. 1 diuitias eloriasue in basa misericordia, quem superius dixerat,to xi. quam Aulum lusi ex eadem massa facere aliud om in honorem , aliud in contumeliam: merito autem videretur iniustum quod fiunt inde vasa irae ad perditionem , si non esset ipsa uniuersa ex Adam massa damnata. Mod ergo fiunt inde nascendo vasa ira pertinet ad debitam poenam: quod hutem fiunt renascendo vasa misericordia pertinet ad indebitam gratiam et Ostendit , ergo, Deus iram suam, non utique animi perturbationem, sicut est quae ira hominis nuncupatur: sed iustam fixamque vindictam, quod de stirpe Iob et . inobedientiae ducitur propago peccati, atque supplicii: Et homo v. natus ex muliere, sicut in libro Iob Scriptum est, breuis est vita, ' de plenus iracundiae: eius enim rei vas est quI plenus est,unde vasa irae dicuntur, ostendit & potentiam suam qua bene utitur etiam malis, multa in illis naturalia & temporalia bona largiens , eorumque malitiam ad exercendos & comparatione admonendos bonos, accommodans , ut in eis discant agere gratias Deo : quod ab eis non suis meritis, quae in eadem massa paria fuerunt: sed illius miseratione discreti sunt, quod maximc apparet in partitilis de quibuscum per Christi gratiam renascuntur,& istam vitam in illa tenera aetate finientes in aeternam transeunt & beatam t. dici non potest quod libero discerniintur albitrio ab aliis insantibus qui sine hac gratia in ipsius massae damnatione moriuntur: si autem hi soli crearentur ex Adain, qui essent per gratiam recreandi, de praeter illos qui in Dei filios adoptantur, nulli alii homines nascerentur, lateret bonum, quod donaretur indignis e quia nullis ex eadem damnabili stirpe venientibus debitum cipplicium reda . deretur. Cum vero attulit in multa patientia vasa irae, quae per- ista sunt in perditionem. non solum ostendit iram, & demonstrauit potentiam suam redhibendo vindictam , & bene utendo
d. v. et t. non bonis . .d etiam Notas fecit diuisivi gloria sue in vasa misc-
764쪽
' raeordia : ita enun quid tibi praestetur discit gratis'/ duin nota tuo nutato , sed gloria largi minae De Dialicti coidiae di- D sternitur adaintiato, cum quocii dein iustitii fuerat & iple dam-'' nandus. Tam ni ultos autetia creando nasci voluit, quos ad suam gratiam non pertinere Praesciuit; ut multitudine incomparabili plures sint eis, quos in tui regni gloriam filios promissionis prae- ii destinare dignatus est: ut etiam ipsa reiectorum multitudine ostena' deretur , quam nullius momenti sit apud Deum iustum quantali- 3 bet numerositas iustissime damnatorum et atque ut hinc quoque intelligant, qui ex ipla damnatione redimuntur, hoc futile dcbitum massae illi uniueriae , quod tam magnae parti eius redditum D cernerent, non solum in eis, qui originali peccato multa addunta' malae voluntatis arbitrio: verum etiam in tam multis paruulis, quia' tantummodo vinculo peccati originalis obstricti, sine gratia me-'' diatoris ex hac luce rapiuntur. Tota quippe ista massa iustae damnationis reciperet debitum, nisi ex ea faceret non soli1 in iustus, sed etiam milericors figulus alia vasa in honorem secundum gram D tiam, non secundum debitum, dum & paruulis subuenit, quo-D rum nulla merita dici poliunt; & maiores praeuenit, ut habere M aliqua merita possuit. lni. An Praedestinatos malos in opere beati Augustini ad Marcellinum Dialor. L clarissimus auctor Hieronymus legit,& id opus non solum non
contra pe- reprehendit, verum etiam magnis laudibus extulit. Verba eius
lag. in fine. i' lite sunt: Scripsit duduin vir Sanctus. N eloquens Episcopus Au- ' gustinus ad Marcellinum, qui postea sub inuidia tyrannidis He- ' racliani ab H teticis innocens et sus est, duos libros de infantibus baptiχandis contra haeresim vestram , per quam vultis asser D re: bapti Eari infantes non in remissionem peccatorum, sed in re- gnum coelorum. Tertium quoque ad eundem Marcellinum conis
D tra eos qui dicunt(id est vos posse hominem sine peccato esse, ' si velit absque Dei gratia tunde supersedendum huic labori cen- ' seo: ne dicatur mihi illud Horatii. In Sylvam ne ligna feras r aut
D enim eadem dicemus ex superstilo. aut si noua voluerimus dicere Ira clarissimo ingenio occupata sunt meliora.
ia inditis V idem Doctor alio verbo sensum praedestinationis expressit in bilinum, V Explanatione primi Psalmi r Qui autem non credit ( inquit iam '' iudicatus est, iam enim praeiudicatus ad poenam est. J & post pau-D ca , Non resurgunt, inquit, impu in iudicio i non resurgunt, ut γγ iudicentur, quia iam iudicati sunt i sui. enim, non credit in me,
i - is V iam iudica us est 3 Item in Dialogo i aliud est cidere magistri &Di,iost U-affectu, aliud contra aduersarios crudeli animo desaeuire. a luees Pe- Quam ob causam de in primo Psalmo canitur, Ouoniam non remug lib. i. 3xsurgunt impidi in iudicium : iam enitia in iudicium praeiudicati . sunt.
765쪽
Quas T. I. DE PRAEESTINATIONE. '
lanc. J idem in explanatione Iiliae Prophetae pro dis lipata terra: MLxx corruptum orbem interpretati iunt,& pro afflicta iacie illius, is id est, terrae idem tianstulerunt, est reuelabit aciem eius, ut proce- radant mortui de sepulchris suis, sitie nudabit eam ut omnia opera eius proferantur in publicum, de dispergantur habitatores in diuersa loca praemiis, vel luppliciis destinati. J . . Non contemnendus Auditor eiusdem Hieronyilii Philippus in Iob it. expositione sententiae deati Iob et Antequam dies e us impleantur 3 . peribite Tunc dies, inquit, uniuscuiusque impleri dicit ut, cum bo- tanorum hominum ac maloruin retributio venerit. Hic ergo homo, cesiue diabolus ante perspicuae lentcnriae diem, quam ei Dominus in re futuro iudicio daturus est , prael citus in praedestinatione peribit, ct Psal. i. sicut & de incredulis Propheta dicit. Non resurgent impidi in iudicio: ces, vel Dominus ait in Evangelio: Oui autem non credit iam iudica. . e
Samstus Papa Gregorius Praedestinatos malos pressiore adhuc
iob ... vel bo insinuat. Leviathan, inquit, iste qui cum membris suis aeter- e. v. io . nisest cruciatibus deputatus, cr-in manu eius dirigitur , est in taeoco eius fortitudo demoratur et Hoc quod temporaliter peruersa cecontra honos voluntate desiderat, peruerit ore facultate consum- .emat, ut tanto ei de aduersitate in praesenti nihil obstet, quanto ei . . in posterum de prosperitate nihil remanet. cc Eadem tamen Praedcstinatio vel deputatio quemadmodum sit Iob .i. intelligenda exponens in moralibus: inquit, crudelis is v. i. fusilisio eumr quis enim resistere potest vultui meo , ct quis ante de- dit mihi, ut reddam ei, aperte insinuat, non eum, inquit, quasi .ecrudelis suscito, quia de eius sortitudine, evelectos meos potenter ceeripio,& rursum reprobos non iniuste, sed rationabiliter damno, re id est, ut eos quos benigne eligo, eripere mirabiliter possum ,& .e eos quos respuo non iniuste derelinquo: & post aliquanta, Miro tamodo, inquit. aequus omnibus conditor& quosdam praeelegit,& is quosdam in suis reprobis moribus iuste dereliquit. J Item in mora- Iob ii. libus exponens: Si destruxerit, nemo est qui adisicet: si incluserit v. 1 . hominem nullus est, qui aperiat: Omnipotens, inquit, Deus hu- tamanum cor destruit cum relinquit, aedificat dum replet, neque taenim humanam mentem debellando destruit, sed recedendor quia . . ad perditionem suam lassicit sibi dimissat Item post aliquanta . . . Si ineluseris hominem nullus est qui aperiati quia sicut nemo obsistit largitati vocantis. ita nullus obuiat iustitiae relinquentis et in- recludere itaque Dei est clausis non aperire: Unde & ad Moysen di- .. Exod. citur de Pharaone Ego obdurabo cor eis. et obdurare quippe per . . iustitiam dicitur, quando cor reprobum per gratiam non emollit. ta
Idem in explanatione Euangelicae sententiae . In viam gentium ne
766쪽
' Abieritas: Subtili ait, occultoque iudicio I quoriuidam auribiis ' praedicatio saltista subtrahitur; qiua suscitari per gratiam non meis D rentur: unde necesse est ( Fratres Charissimi ut in omni quod agi-
mus omnipotentis super nos Domini consilia occulta teneamur ' Ne dum mens nostra extetius suis, sua se voluptate non reuora cat, intus contra eam iudexterribiliter aduersa duponat,quod , ' ne Psalmista intuens ait: Vniue-videte opera Domini: sitam te FU ribilis in consiliis fure misi hominum: vidit namque quod alius D misericorditet vocatur, alius iustitia exigente repellitur, & quia ' alia parcendo Dominus , alia irascendo disponit, expauit quod' penetrare non potuit, & quem non solum inuestigabilem in quia D busdam sententiis suis, sed etiam inflexibilem vidit, lembium in D consiliis esse memorauit. JB g o A diutius literis impense doctus , bonos malosque praedestinatos,exponens illud Genesis: Sumte, redimini de loco isto, Gelo, quia delebit Dominus ei timem hane, re vism est eis quasi ludens loqui et Indubitanter asseruit quod ostium, inquit, Loth obcluse- ' runt Angeli, ne vel ipsum, vel aliquem de domo ipsius possent ad N perdendum rapere Sodomitae, patenter insinuat quia nullum de ' electis Dei, perditura est impietas, &persecutio rcproborum: di-
cente Domino de ovibus suis: Et ego vitam aeremam do eis, ct non Ioan. peribunt in aeternum est non rapiet eas quis Om de manu mea. Qiisdi , , WV item Loth facultate ab Angelis datae nullum de ciuibus perfidis, ' ne de suis quidem cognatis siue amicis, tametsi multum conatu D potuit ad salutem reuocare, significat, quod nullius labor hominis '' ad numerum praedestinatorum, qui ante constitutionem mundi D electi sunt 1 Domino, vel unam possit animam v adducere multra enim Deus. qtii sunt eius: Verum etsi nostram fragilitatem qui ad '' electorum sortem pertinent latet , non inmen ab agenda cura nostrae salutis cessandum, non ab instiuendis proximis ungua est con- tinenda, sed ad exemplum Beati Loth de nobis caste vi uendum, deerrantium quoque eorrectioni officium pietatis impendendum.'' Constat enim quod etsi praedestinatos ad interitum siluare nequia' inus, nostrae tamen benignitatis, quam erga illorum salutem im-33 pendimus mercedem non perdimus. ISanctus Fulgentius Ruspensis Prouinciae Asticanae Episcopul( ut scribit Ioannes Romanae Eeclesiae Diaconus) in libro ad P tru de regula verae fidei, de praedestinatis hoc modo disseisite Fim
' missime tene & nullatenus dubites, omnes quos vasa misericordiae '' gratuita bonitate Deus fecit ante constitutionem mundi in Moditionem Filiorum Dei praedestinatos 1 Deo , neque posse peritera aliquem eorum, quos Deus praedestinauit ad regnum: Nec quemquam eorum, quos Deus non praedestinauit ad fruin, capesse Disitired by Cooste
767쪽
Qvaes T. I. DE PRAEDEsTINATIONE. II
ratione taluari. Praedestinatio enim illa gratuitae donationis est is Eph i. praeparatio, qua nos Apostolus ait ..
v. Imrum Dei per Iesum Christum in ipsum. J
Item Fulgentius in libro ad Monimum, lentam Beati Augustini Idem fidde praedestinatis ad interitum his verbis expressit. Nihil aliud, in- - Monimum quit, accipiendum existimo in illo Sancti Augustini Sermone, M.quo ad interitum quosdam praedestinatos firmat, nisi ad interi- tum supplicij, non delicti; neque ad malum quod iniuste ad mitis Metunt, led ad cruciatam quem iustissime patientur e nec ad pec- catum quo primae resurrectionis beneficium, aut non accipiunt, se
aut amittunt; sed ad tormentum, quod illis propria iniquitas male parit, &aequitas diuina bene retribuit: nec ad mortem animae Myrinum, in qua nascuntur eariauli, vel in quam sicut beatus Iaco. re Iacob. bus dicit eone iseeruiasua abstram ct illim recidunt crimino. se ad mortem secundam, quam necesse est patiantur retribuetite iustissimo iudice, sed qui ante perceptam gratiam baptismi cediscedunt de saeculo, siue qui in vacuum gratiam Dei recipientes, cepost acceptum baptisinunt usque in finem praeitatis vitae malunt cea. Cot. serui esse peccati, nec volunt: dum tempus est aeceptabile ct die, ces. T. E. conuerti a via mala sua, ut vivant,& ignorantes, quoniam .e
benignitas Dei adpaenitentiam eos adducite os secundum duritiem c. ' suam est impaenitens corthesauri emi sibi iram in die ira ct reuela. tionis iusti iudice Dei. J MItem Ioannes Ecclesiae Romanae Diaconus praedestinatos ma- io,nne. los sermonibus beati Augustini expressit, volens ostendere quid Discomis.
Gen. i. sigruficet illud Genesin: Congregenturaquae, quaesub caelosum in sim cecum unum o appareat ais . est, inquat, arida, in Ecclesia c. arida vocatur omnis anima sitiens Deum et Segregatae sunt enim .e
aquae , & apparuit arida, mare hoc saeculam est, & aquae quae sunt is amarae segregatae sunt,&congregatae in congregatione una, id est, is praedestinatae in unum finem quo dirigit Deus monuit potens quos .. 'al.omno leparat 1 Sanctis. J ct Isidorus Episcopus in libro Sententiarum'. Gemina est, inquit, in Isinoa Dpraedestinatio siue electorum ad requiem , siue reproborum ad is Sentent. . inortein J hunc tamen quidam reprehendendum putant, quod ge- minam, hoc est, duplicem praedestinationem solus introduxerit, cum simplex Dei natura simplici, hoc est, un1 praedestinatione secundum eos bonos malosque complexa sit. Qui si intueantur alios esse, qui ad dexteram gratia statuuntur. alios qui ad sinistram iustitia relinquuntur , tametsi ut volunt sit simplex praedestinatio, duplicem eius non negabunt effectum: cum aliud sit debitam poenam luere , aliud gratuitam gloriam reportare: Nec docto viro verbi calumniam ulterius, nisi contentione impudentissima com-
768쪽
G R GO R. Mota l. lib. 2'. cap. 18. II. A v o v s T. Enchir. c.
inouc bunt : A qua tamen ut tandem aliquando conquiescant, dedoci ut ipsius ad doctores accedant, docendi non iudicaturi, recenseant sententiam Dei ad beatam Iob. Numquid nosti, inquit, Iob st. ordinem cali , ct pones rationem erati in terra. Et beatum Grego- 33. rium & summe doctum,& mite facundum, in eius explanatione ' praedestinationes plurali numero posuisse inuenient: ordinem, in- ' quit, caeli ni F, es supernarum dii positionam occultas praedesti-ra nationes videre: rationem vero eius in terra ponere,est ante huma- D na corda talium secretorum causas aperire.
DE LIBERO ARBITRIO. DE Li AERO AR ai Taio Beatus Augustinus in libro ad
Laurentium, quid sit sentiendum his verbis ostendit: Libero ' Arbitrio male utens homo, dcie perdidit & ipsum: Sicut enim qui ' se occidit, utique vivendo se occidit, sed se occidendo non vivit, nec seipsum poterit resuscitare cum occiderit: ita cum libero pec- ' caret arbiti io, victore peccato amissum est & liberum arbitrium: ' A quo enim quas dein us est, huic es seruus addictus est. Petri cer. r. Pettira te Apostoli est ista lententia, quae cum vera sit, qualis quaeso po- 3. v. i'. D test strui addita esse libertas, nisi quando eum peccare delehat, D liberaliter enim seruit, qui sui Domini voluntatem libenter facit, ' ac per hoc ad ' peccatum liber est, qui peccati seruus est:vnde di ad D iuste faciendum libet non erit, nisi a peccato liberatus,esse iustitiae a coeperit semu3. Ipsa est vera libertas propter recte facti licentiam, ' simul dc pia seruitus propter praecepti obedientiam. sed ad ben8 s ciendum ista libertas unde erit homini addicto de vendito, nisi eum ' redimat, cuius illa vox est: Sitiis sum liberaum , lini e vere liberi Ioan R. D eritis: Quod antequam fieri in homine incipiat; quomodo qui D quam de libero arbitrio in bono gloriatur opere, qui nondum est liber ad operandum bene, nisi se vana superbia instatus extollat, D quam cohibet Apostolus dicens, gratia salui fasti estis per sdem: i Et ne ipsam sibi saltem fidem sie arrogarent, ut non intelligerent D diuinitus esse donatam, sicut idem Apostolus alio loco se dicit vixi Meus esset misericordiam consecntum: hic quoque adiunxit atque M3 ait:-hoc non ex vobis ed Dei donum est: non ex operibus ne forten et D quis extollatur: de ne putarentur fidelibus bona opera defutura, , , rursus adiecit. Ipsus enim fumus Atmentum creari in Christo Iesu in s. adi operibus bonis, qua praeparauit Deus, ut in illis ambulemui. Tunc v. i s.
769쪽
Quas T. II. DE LIBERO ARBITRIO. 33
ergo efficimii r v bene liberi, cum Deus nos fingit, id est format& creaet, non ut hontines quod iam fecit, seduc boni homines si mus, quod nunc gratia sua facit, ut min Christo noua creatura secundum quod dictum est: Cor mundum crea in me Deus: neque enim cor eius quantum pertinet ad naturam cordis hunoni non iam creaverat Deus. t Item ne quisquam etsi non de operibus, de ipso glorietur libero voluntatis Arbitrio , tanquam ab ipso incipiat meritum, cui tanquam debitum reddatur praemium bene operandi ipsa libertas, audiat eundem gratiae praeconem dicentem: Deus enim est, qui operatur in vobis O veile re operari pro bona voluntate,& alio loco: Igitur non volentis, neque currentis, sed miserantis est Dei: Cum proculdubio si homo eius aetatis est, ut ratione iam utatur, non pollit credere, sperare, diligere, nisi velit, nec peruenire ad palmam supernae vocationis Dei, nisi voluntate cucurrerit: quomodo erso non olentis, neque curventis, nisi quia & voluntais c sicut scriptum est a Domino praeparatur. JItem in libro de correptione & gratia, Liberum, inquit, arbitrium & ad malum & ad bonum faciendum confitendum est nos habere; sed in malo faciendo liber est quisque iustitiae, seruusque peccati: In bono autem liber esse nullus potest, nisi fuerit liberatus ab eo qui dixit: Si vos filius liberauerit, tunc vere liberi eritis: Nec ita ut cum qui sque fuerit 1 peccati damnatione liberatus,tam non indigeat sui liberatoris auxilior Sed ita potius, ut ab illo audiens e Sine me nihilpotestisfacere: Dicat ei & ipse: Adiutor meus esto, e derelinquas me a Item post multa:Liberum,inquit,atbitrium ad malum suifficit: ad bonum autem paruunt est,nisi adiuuetur ab omnipotente bono. JItem in libro de bono perseuerantiae: Qui non infertur in tentationem non discedit 1 Deo et non est hoc omnino in viribus liberi arbitrii, quales nunc sunt, peccato resistere, quod tamen fuerat in
homine antequam caderet. Idem auetor in memorato opere contra Iulianum. Hominis inquit, liberum arbitrium congenitum&omnino inatrissibile illud est, quo beati esse omnes volunt, etiam hi qui ea nolunt, quae ad beatitudinem ducunt. Item post multa: quid sic fugit natura ut miseriam, quid sic appetit ut beatitudinem: Denique liberum arbitrium , quod de hac re habemus, ita nobis naturaliter insitum est, ut null1 miseri 1 nobis possit auferri, quod miseri esse nolumus,&volumus beati , usque adeo , ut etiam ipsi, qui male vivendo sunt miseri, male vivere quidem velint, nolint tamen esse miseri, sed beati. Hoc est illud arbitrium in nostris mentibus immobilitet fixum. non quo bene agere volumus et nam id humana iniquitate Potuimus amittere, & gratia possumus diuinar ccipere, sed libe-
tur Sed renouationem amma demoratis in corde Propheta postulas
Idem operisinipers. lib. 3 aut . qui
770쪽
D rum arbitrium quo beati esse volumus di miseri nolumus Mee mira leti possunt amittere, nec beati. JD Item post pauca, Hoc arbitrium liberum adiuuatur per Dei gra- D tiam: ut quod naturaliter 'olumus, hoc est beate vivere, iane M vivendo habere possimus: quod reatus peccati regeneratione hoc
D cst b1ptismate toluatur: conflictus tamen eius adnue maneat. J In D eodem opere memoratus allistor expressit; Quid litigas, inquit, de concupiscentia litigarite, hoc est , de lege in membris repugname Rometrii mentis elix peccara dicitur, quia suadet peccata atque ut ita v. xl. . , , dixerim iubet, de si ei mente seruiat dine excusatione peccaturix, Peccatum dicitur ipsa concupiscentia, quae I peccato facta est. ap-.D petitque peccare,reatus eius regeneratione solutus est: Consti eius eius ad agonem relictus est, malum esse clarum est: non viribus D nostrae voluntatis (ut putas hinc obsistimus, nisi diuinitus adiu-D uemur. Debellandum hoc malum est non negandum, vincendum H est non defendendum. , , Item post rerum aliarum amplissimam disputationem. Tam in-M quit malignum est hoc laeculum, ut nisi exitum hinc fuerit, promise , se requies nobis adesse non possit, quamuis per praeuaricationem, , primi hominis labor posteris eius aduenerit. Tamen etiam reatu, , praeuaricationis illius, quem traximus, iam soluto , ut fidei exerceatur examen , labor remanet ad certamen . Oportet enim nos
certare cum vitiis de in ip ta certamine laborare, donec donetur H nobis aduersarium non habere Quapropter ut boni praeliatores M perducantur ad praemia, supplicia vertuntur in praelia. Paruul , , rum quoque soluto reatu originaliter, propterea labores manent, D quamuis ex ipso reatu doceantur exorti: Quod etiamfc Domino , , placuit fidein probare maiorum: A quibus entiri osseruntur ut reis generentur, qualis & quanta fides esset rerum inuisibilium, si vi-H sibilis remuneratio continuo sequeretur, ac non potius dilata re-M quie, quae promittitur, ageretur fidei negotium cum corde nono, cum oculis, ac sic futurum saeculum, ubi nulli labores erunt, quod nondum videtur, & crederetur sincerius,&desiderabilius quaere-M retur, ac per hoc Deus labores nostros, id est, poenas nostras ad utilitates nostras mirabili benignitate conuertit. J,, item in eodem opere. Quoniam post pristinam ruinam, inquit, D tam grauem, ut in huius mortalitatis miseriam caderemus, prius D Deus nos certare voluit. donans nobis ut eius agamul spiritu, &M mortificemus opera carnis, atque ipso dante victoriam per Domi- , , num nostrum Iesum Christum in aeterna cum illo postea pace re-H gnemus t Profecto nisi Deus adsit, nemo est idoneus certare cum, , vitiis, ne sine certamine pertrahatur ab eis, aut ne iam certans in is ipsa eorum conflictatione vincatur: idco in hoc agone magis nos