장음표시 사용
111쪽
iton multa liccianus , scd cxplicatissimiam huius
rei rationcm alia conquircndam Xistimantcs,satis fore iudicabimus iupost clademus, quo a modo, natura ipsa dessesnon sit una num croci iacit u stricius unitate quaeramus. Rcgula est,nihil stia, quod sub opposita tici sibi xcpugnati ratione instelligi queat, si adicio certam suapte ui ctormi natum sit 3 quar si natura ad unitalcm Unacrumspcclantcm X cs csici, d suaptoui cstinata, non possct an sub alia unitate intelligi, quam sub unitates ut ita dicam numerati: caetcru quia non reptionat illi non minus ab hac,quam ab illa indiuidua propractate dctcrminares, o seques cst, ut non sit una numcxo, uel por sic quid cin , d pDίς mo, ut dis seronti indiuidua, uel pcri hcc non primo, ut ipsum individuum scd ductitia quasdam,ac ahcnaci causa quar cum non sit una numero, ch quum cst , ut lici,c abnegat oncm sit una, uel pc mdcici minationem ic aliquo ab omodo, scd hac rem hoc loco dctorminare, ac d c si1 nirc non intcndimus quando alici ius sit consi
sidcrationes. quar ut cccpimus d univcrsalia cndum cst nam rationis opus illudiximu cst, quo scric praedicabiti una, quas acies ordinantur κατηγορίοις Graeci, praedicamcnta Latini uocant. quando igitur praedicationias ratio in pta in montis opere dc principesossicio quaeratur . praedicae
112쪽
De uniuersalibile uero uniuersale sit oportc . consequens est, ut de uniuersali primo agamus . qui lucro inter sit inter uniuersale, dc praedicabile, dicctur se: xtius 1liud 1nterim tenendu est, non plus de umbuci sali dialces icum tractare,quam praedicationias,
d allationis ratio postulet alioquin primi philosophi munus est . Illud quoq; non omittendum est, nihil esse uniuersale,quod monti Opcre non efficiatux, quapropter ca, quae hucus' de nati a
dicta sunt, seorsum ab omni mentis agitatione uera sunt, qua uero supersunt intelligentiae filia: ct ilone, dc offic1o indigent natura igitur ad intelligentiam comparari potest, ex qua comparatio: ne ad univcrsitate terminar facile habet sed sces duplex esse intclligentiae munii , alterum est, quo cin simpli cem dc absolutam, tanqua aurum purgatam, doneshil respicientem,cnct altes rum, quo es intellectas comparat hoc colatio: ne quadam oficitur,illud uero abstra stione ab
stractio duplex est, per similitudinem scilicci, dc per cognitionem, abstractio,quae fit per simili tuqdinem spcectat ad cana metem, quam a stri cena uocant quae speeixa dc uisa quae Φανπισμαm digcuntur obscura quidem ac sordibus materi nil i=gata, diuino quodam luminc illustrat , quin positius, tanquam lux quaedam pura, ac sinccxam ij clem promit, tanquam lunacu suae lucis expurgas
113쪽
tum . species haec rei obiicitur 1lli menti,qua potestatis mcns, uel patibilis appellatur in qua fit abstraci io per cognitionem,cum natura illa con sideratur in se, nulla cura adhibita corum,m qui bus xcpitur . quod si natura illa sit 1nacncre subsistantiae, tum conssidcratur abstraci a ab iis , quae nos subsidentia, uel substrata, diximus . si uero est insciacre accidentium, tu a subicetis, in quisbus inest 5 ab indiuiduis scuocatur, ut cum,candor in se consideratur, seorsum a pariete,uctis ue
in quibus est . uel separatim ab hoc .uci illo cans dorc, de quo affcrri potest . quod demq; si in is
accidentibus succi t,quae non absoluta sed comparata dicuntur tunc abstractio fiet,ab indiuiduis, tum a subiectis, tum a fundamentis, quonia comparatorum quaedam fundamcnta, dc strata sunt quibus superstrutitur coparationes . igni excpli gratia est subices ii caliditatic abstraho calorem ab igne hoc est considero calorcm,non conside
xo igncm 5 sic abstractio est accidentis a subiesci O, praetexea, considero, respectoum. cxbi gratia potcstatem calcfaciendi,ncescosidero igncm rursum, non considero calorcm,sed facultatem calefacicnd1 uci non considero hanc, uc illam fae cultatcm calcfaciendi, sed comunem illam, de unisi
uersam in sese prior modo abstract1 est accidentis a subiecto, in quo est posteriori, uero naturae
114쪽
Dc univcrsalia suis diuiduis scitigatur. Dedio autcha colla tio scorsum, a suo fundamento consideratur cum agitur ros hoc modo abstraeta st i cxpui gata, tunc habet quanda in determinationem, non quit
dem ex abncgationem, ut prius, sed re ipsa istandeterminata, dc differens. at nodum cs unicluersalis, habet tame sic cognita, edici specta quasidam aptitudinem, ut aliquando de hoc, vel illo afferri possit, haec aptitudo cst stratu, in quo umbricrsitati ratio fundatur mens igitur,quae patibilis nominatur, ad naturam intuens, occidia re S,
in quibus natura illa incst 6 comparat haec intcrse, uidetq; in natura sic cognita, ilicsic aptitudi nem, ut possit praedicari desaltis,atq; ita assci iri,ut lacrum si diccre homo de Socrat affertur iam Socratc homo si . adco iam uniuersat ipsum costituit, di naturam illam sic cognitam, dc compa
ratam univcrsalem uocat, cX ca aptitudine, quam cosidcrauerat coparando cana iis, in quibu anc' .ancipacia agitur ab a aptitudinc, quae si in natura mentesci copia S dcstacias conscrcndo ad a,
an quibus natura illa inest innici satis intcntio nem informat: quarc a patc quomodo rcs umbrici salis si iciatur,4 quado cst univcrsalis uocanda . c ii ctiam colliger posumus,quot modistini uci sal accipiatur . cd 5 hoc quoqr lucidius cxplicandum cst.
115쪽
pi potest, uel pro cxx , quae uniuersalis dicitur Verbi gratia pro natura mente percepta , uel pro forma illa, quae illi naturae ex comparatione accis dit, quemadmodum si diceres, candidum modis duobuS intelligitur, uel res, quae candida est , ut paries , uel ipse candor , qui pari cicin dealbat si
creo uniuersale intelligatur res quae uniuersalis nominatur , tunc duplex citi acceptio It autcnim dicitur uia moriale omne illud , de quo per quandam denommationcm univcrsale asterri potest, cuius propositae,ac legitima acceptioni non repugnat esse in multis, sui mdcfinatum sit, stac quouis modo in determinatum, hoc modo id, quod est , uniuersale dicitur. Aut pro ea ressumistur, de qua tinniersale afferri potest, cuius legitis me acceptioni nyrepugnat esse in multis, modo illud sit praefinitum, ac terminatum, ut homo,al; bedo, huiusmodi, ut mente concipiuntur inubent aute uniuersalia hoc modo sumpta clationem ad intelligentiam primam, quam actricem
dicunt,nanq; si ipsa efficiuntur, dc sunt simpli ceseius radii ac potestate proxima sunt, ut uniuersis alia dicantur hoc modo carent materia, sunt immobilita, corruptibi Ilia, 5 metem potestatis mouent, eoad cognitionem excitant, despcxficiunt quemadmodu color mouet uisum ad opus, iuxta
lucis, quae in ipso est, actum, cum scilicet actu co
116쪽
De univcrsalilo est. de iis uniuersalibus sapientcs pertractant, cum crum solidarum di sciplinas instruunt. Di, testicis,cro alia cura est . cum cro univcrsale pro forma illa sumitur ac pro legitimassignifica tione , ut potiti uniuersitas , quemadmodum al: bcdo uocari debeat , quam uniuersales, quod inflauit cocretum quoddam tum quoq; duplici mosido accipitur aut enim sumitur, utis secunda notio,quae alicui retributa st . quod in pluribus csse aptum natum sit, siue illud ccxto gcncrc cotinc, lux, seu genus omne transccndat huiusmodi sis gnificatio respondet primae acceptiones e sumitur etiam univcrsale pro secunda notione alicui crytae, ac definitae naturae attxibuta, quae quatum ad se attinet in pluribus reperiri potest, hoc modo est notio in pluribus reperta, hac ratione a Porsphyrio consideratur. dc hac lege da alcet1corum iudicium subit,ic ad cognitionem praedicabiliupraecipue facit. c iis habuimus univcrsale Reposteriorem notionem dc mentis quoddam opus per collationem mera una, naturae alicui mente perceptae cX ca aptitudine, quam habct,ut mcntepexcipitur, attributum, quo natura illa ad multa
coparata in quibus inessc os hcnditur, de illis affferri potest habuimus tiam satis amplam supclbiectilem ad respondendu ad cas quaestiones,quae dc Riruiersali dicuntur, dc praesertim ad soluciadas
117쪽
eas,quae Porphyrius asseres nam uniuersale si sues matur pro subices o, id est pro natura illa, quae
nivcrsalis nominatur, aut si subicetum remotu, aut propinquum: si primo modo considcratur,cst natura illa absoluto in se accepta, S sic si in re, dc nulla mentis adhibitioncsed natura ipsa Ecetrace ponitur, nec habet potentiam propinquam, truniuersalis d1catur Aicci non repugnc illi:, ut alii quando univcrsallis actu stratur si posscriori modo uniuersale accipiaS, hocis pro re,quae uniuersali sappetiatur ic quae sit eius stratum propi quius, d pro Xamius tunc es natura illa, ut crite percipitur 3 quaen iccirco cs uniuersallis, quia os in tolli cntia ici cnt . licet univcrsalcusq; in mente sit 3 sed ideo uniuersalis uocatur quia est proximum fundametum, super quo ratio uia1ucrsalis asstruatur. uniuersale igitur hoc modo sumptum est in mente , sed quoniam multis o dis aliquid in mete dicitur si es, idco uidendum cs quo nam modo univcrsialc hoc, de quo loquii mur, in mente sit. an ut res obiceta inici ligontiae, an ut subices a uel potiu tanquam res , qua presicis nullum sic habet,nisi ut ab intcssi gentia cocls1dcratur . his breuiter respondeo quod uniuersi
sale id, quod prae manibus cst nobis, id est pro XImum uniuersalis stratum es in intcli cntia , ut res obices a esse aut in intelligentia, ut rcs obic
118쪽
cta nihil aliud st, nisi cognosci ab intelligentia.
sunt autem in intelligentia, tanquam in rc subici ci a notioncs ipse, dc pcrceptioncs, habitus, Nspecies intclligibiles sunt deniq; in intelligentia, quae nullum aliud me habent, quam precisc in re
Obices a cognita, ut cognita est qucmadmodum sunt ipsae siccundae notioncs, d comparatione Illae, qua incias comparationc quadam conficit caeterum univcrsale pro rc quae univcrsalis denomi: natu ut est pro X1mum subicci tam , dicitur iam uniuersale actu, &is obiecta res cognita, coires
via indctcrminatione and cterminata iccundum quam cadem obiecta,cs est in potetia pro Xlma, ut de plumbus as ratur cotrariam indctermina: ilonem uoco cam 1ia dctcrminationem,quae Opposita est, indetorminationi, quae sit per abnegatio: ncm , cuiusnodi cam csse diximus , quam natura habet, ut natura est mani hoc loco re ipsa indeqterminata est natura, d initas huius mdctcrminationi contraria cst, quonia positione ipsa ad multorum praedicatione indctorminata est nihil ucyro proximam potestatcm obtinces, ut de multis affcratur auxia unitatem prccisam,quam in rc lisbet ita ut dicatur hoc est hoc . sed haec iam clara sunt. Alia stio st, an uniuersalia sint corporea, an incorporca: solutioncm huius allata distinctio praebet. uniuersalia pro fundamento proximo no
119쪽
sunt corporca, neq; corporeamant huiusmodipe intelligentiam conformantur. sed uniuersalia pro fundamento remoto sic sic habet, ut quaedam sua coxpoxca , quaedam corporea . Omni res quae habet Xtcnssioncm corporea est . dc dicitura stu corporea, quoniam tres habet actu dimesso:
neS, uerum non Xtcnsa,cS, scd apta nata extenssionem habere,corpore quidem uocatur, at non
aectu, sed habilitates ex iis ctiam tcrtia dissolui quaestio potest , utrum in singularibus uniuersa lia contancantur, an ab iis seiugata sint quom a si proximu illud solum ut ita didam in quo ratio univcrsallis nititur,alte datur neq; in singulari bus existut uniuersalia, iaci sunt ab iis scparata. Rcmotius aute fundametu re ipsa quid eis singularibus cst, idemq; secundum cincum singularisibus habctur, c se tamen Dapreclinatura, neq; in
HS , neq; extra reperitur . his stabili tis , dc fixis,rcstat ut uideamus,quid intersit inter univcrsalc, dc praedicabile , mox ut numeru quaeramus ipso rum univcrs allium. Natura igitur naciat percopia duos habet comparationi S modoS alterum, quo
respicit plura in quibus potest an csses alterum, quo respicit plura de quibus asscrri potcst ita ut Ucru sit dicorc priori modo ipsam in pluribus resiperint, ut hominem in Socrate, Biante, e post cyr1on ipsam de pluribus asscrri, ut homine de So
120쪽
De uniuersalicine, citante. quo sit,ut res adc diuersis comὸ parationibus diuersas sortiatur appellationcS. unitici sale igitur crat notio in pluribus reperta praesidicabile uero crit notio de pluribus allat, huic etiam pari gradu, quemadmodu uniuersalc aliud circunscriptu est,quod scilicci aliquo gener continetur, de quo mentio nobis est , aliquod uero trans rediens , quod supra omne genus colloca cur ita dc praedicabile aliud crit dcfinitum, aliud excedon . Atq; haec hactcnus de praedidabili, dc uniuersali. Nunc de numero agedum est quem admodum agitur exqual e mcnS nostra,quod comun cst intclligcndo abducit,ita ut ex inoulis lac, minibus humanam naturam,ex singuli S animalibus animalcm c singulis corporibus coxporatam, ita cisingulis notionibus comuncin quandam rationem abstrahit, dc deducat,quae ad singula notionc pertineat. Verbi gratia ex hac indis
uidui ut ita dibam univcrsali notione, quae e X animali mentcscxcepto et coparat scitingitur,d cx illa, quae, colore cognato, docollato scuocatur, item ex alii S,quae singulis rebus pers cetis d compositi abducuntur, comunis quaedam a tio fit,ixopte quam cognoscimus, omnibukal S, animali, colori, o aliis comunitatis, dc uniuersi