Reginæ christianissimæ jura in ducatum Brabantiæ, et alios ditionis Hispanicæ principatus. [By Antoine Bilain]

221쪽

ad mariti, sed potius ad uxoris haeredes,

iii ille absque liberis decesserit , pertinere. Quocirca nihil afferunt , qui

illam dotis accestionem uxori tantum, quae marito superest, civili jure deberi contendunt cum ex pactis dotalibus lillud dotis augmentum ad mores , cconsuetudinem Hispaniarum , non ad jus civile sit reserendum. Ac frustra ne

lectis Hispaniae lessibus, quae sunt in R;pso contractu perscriptae , iis civile nobis obtrudunt cum ad patrias leges ad ejus Regni instituta tabulis dotales nos revocent. Praesertim cum vox

illa, dotis augmentum apud His an ossit penitus incognita. Nec video cur hoc verbi in dotale instrumentum ir- repserit, nil sorte uris inlidam peritus ab Ilispania consultus hac oce sibi magis perspecta, e familiari , quam

arrharum nomine uti maluerit cum 2 tamen persuasum is haberet eamdem utrique nomini vim subesse. In quo quidem non olurimum a Doctorum isti tenr ah FI, It tia aberrabat; nam Joannes Lupus gnis secun-

Montalvus perspicue docent id ipsum '

appellamus eas donationes arrhas , quae dantur a viro uxori, vel dari praesumuntur in praemium virginitatis , M pudicitiae, de propterea multum favent jura istis donationibus , sive arrnis. Ita . dedon Inter tr. 9 x. s. i. In his Regnis non sunt ista: donationes , .d alitur arrhae, ut dicit lex Regni, sic inellectu istae arrhae successerunt loco donationis propter nupt, b Quod vir uxori dat, est donatio propter nuptias , V V ntor in Hispania arrhae t u I. I. it. . , iis 18 pari. .

222쪽

1 Ari has vulgo appellamus dona. t toties factas Uxoribus alue , vel post matri-inonium , ut eo consum. inato stati in eis acqllirantur in ira inium pudicitiae. In lib. . Decr. 'art. . . . cap

dii Reginae Christianis i jura

quod Romana leges dotis augmentuna vel donationem propter nuptias vocant,

ab Hispanis arrhas appellari. Sed omnium dilucidisti me ovarruvias uxori jam ab initis nuptiis arrhas velut quoddam virginitatis pretium quaeuitas esse testatur Verum in hoc non sumus admodum sollicitici cum enim res ipsa intelligitur

stultum sit in verborum errore versari: quacumque voce ignetur illa dotis a cessio, certum est eam doarii loco existere ad consuetudinem Hispaniae omnino esse revocandam. Nec de vocabulis est litigandum, cum res apertae uiri nec demurn ea possunt dotalis instrumcnti conventiones, aut effectus inhibere.

Accedit illud etiam , eadem clausula cai tum fuisse ut hoc dotis augmentum statim amariti morte ad Reginam Elisabetham ejus sobolem pertureret. Quid ergo, an liberis sua non constabunt jura, si uxor sorte prior decesserit ξ cum ibi,

xposteris aliquid proprium suturum esse

mulier stipulatur, si sorte prior e vita mi- raverit, num liberi illati ereditate frauantur Z Nullo sane id uri, nullo exemplo statui potest cum a matre ad liberos veniat haereditas neque illius mors horum causa obesse queat, aut quaesita juraevertere. Quod ii testatoris voluntas hoc ipso liberos comi lecti intelligitur, quod eorum aliquam facit mentionem ; atquc

hoc juris in legatis, fideicommissis,

vulgari

223쪽

in Ducatum Arabantis, sed et Ii ulgari substitutione semper obtinet: mlto ill id magis ingratiam liberorum

itere debet, o doarium tabulis dota-ibus fuit constitutum: eo enim spectat ut liberorum alimentis it Deducationi prospectum.

Postrem In Ita Inim praecipue cum

Galli, tum Hispani intenti fuere , ut in hac assinitate ungenda utrimque Omnia aequarentur jura. Quae ratio sane multum eos sesellit, si nascitur ex eo connubio liberi Elisabetha matre ante Regem Catholicum extincta, dotis accessione pri- Varentur cum Annae Austriacae soboli certum esset in Gallia, 5 constitutum doarium, etiamsi ea prior diem obiisset. Hoc se itur vicierint, an illa adversus iis publicum , Hispaniae mores, conventorum fidem, de aequalitatem ipsam valere possit exceptio ; dotis videlicet auo men e tum in iis Provinciis, Quae civili iure u- tuntur, neque uxoris eue, neque liberorum qui ex nis nuptiis nascuntur, ni pater prior e vita discesseries; nec demum in dotali instrumento id cautum fuisse, ut ad liberos ea rediret dotis accessio, si

a sorte mater prior moreretur. Qitali ve-

ro haec cuiquam probari possint tibi ilita a tis argumenta, aut ullum sit in jure civili adversus ea quae sunt indotali instrumen to sancita conventa perfugium Quis enim ignorat Legum Romanarum,

224쪽

21 Reginae Christianissimaejura 3c municipalium aliam esse, diversam

plane rationem siquidem in iis regionibus quae jure civili utuntur, uxor mortuo marito, aut liberi post matris obitum quod causa dotis datum fuit, id omne patre repetunt. Contra in iis quae jure municipali reguntur Provinciis, penes maritum, aut illius haeredes, pars dotis quali in rem mobilem conversa remanet cumque ea ratione uxor dotis parte mulctetur, hanc velut acturam explet doarium, quod idcirco nuptiarum nomine ad liberos manat, quo videlicet id ipsum quod

ex dote imminutum, idetractum est, hinc quodammodo sarciatur. Idque adeo verum est, ut si sorte nulla de Oario uerit facta conventio , hoc tamen cum matri, tum liberis municipales mores concedant. Nec refert uter conjugum alterius superstes uerit id quippe in rationem non venit, nec quicquam ad

rem ipsam pertinet. Quod itaque indotali instrumento perscriptum negant, ut si Reo in Elisabeth prior decederet hoc dotis augmentum ad liberos ejus nihilominus perveniret , quam ere sit , infirmum nemo non perspicit. Qiud enim necesse fuit verbis nuncupare, aut stipulari , quod jure communi ancitum est Quin potius in contrarium facile ducitur argumentum : nam ii ea mens contrahentium fuit , ut illa dotis accessio ad liberos non pertineret , id

225쪽

in Ducatum Arabantiae, es c. I 3 conceptis verbis omnino explicatum oportuit liquidem hoc ure utituri Hispania , ac peciali saltem clausula

us suit quae communi uri derogaret. Aramobrem oriani ratione, legum au-

thoritate , publico jure hoc dotis

lata mentum ad Regmam Christianissi-umga pertinere demonitiatum arbitra mur. Ea tamen est mente , hac anu ima nitudine , ut non solitia de hoc jure, ouod minime ambiguum est, aut controversum , libens decedato sed etiam mundum muliebrem , genialis, 'uotidiani, ut vocant, lecti partem dimidiam , quam pii tribuunt municipales Hispaniae mores usuras itidem, quae oboemmas in calculina veniunt portio nem denique legitimam pateria haereditatis, Quatenus ccunia aestuarari potest mispanis ultro condonet quo Omnes intelligant, matris dotem, S gem mas eo tantum reposcere , quod non pol- sit nisii indecor , carissiima natatrum uorumpi nora negligere. Ne multa, non

adeo pr stacte iura sua defendet, ut aequam se, facilem non praebeat, ii quid sorte de pecunia sibi debita sit decidendum. Sed fas eis non putri, vel patrimonium suum, vel principatus sibi pro

videntiae munere collatos deserere. Neque enim potest sine flagitii S religionis suae periculo creditam sibi populorum administrationem ejurare.

226쪽

Iura in Dominia Prancipatus. Phincipatus omnes non alio ure quam seuda, seu gentilitia praedia ad conluetudinis normam , quam sibi civitas quaeque , vel Provincia constituit niti quid aliud publica Imperii lege sancitum it,

omnino exigi oportere, cum rationibus, tum exemplis, Doctorum quoque tellimoniis, aegum authoritate ita demonstratum a nobis suit, ut nullo id pacto convelli possit. Nunc quos Principatus,

quo jure sibi Regina vindicet, paulo

dili rentius exequanaur : nam ita hoc maxinae totius causa summa consistit. Ac ne idiuitiis Hispanorum expectatio suspenta

teneatur, Legina Christianissima Duca tum Brabantiae, quaeque huic sunt adjuncta dominia inseritis enumeranda Me rch liniae itidem , nivei piae , superioris Geldriae, amurci, imburgii Dalhemi, qui ultra Mosam excurrunt dominatus Hannoniam, Artesiona Camer

cum inurgundiam , auceburgum haereditario jure ad se delata esse contendit. . Eil illud in publico more positum est, Mnaturae lege constitutum, ut iure an- ruinis delatae haereditates adiri soleant, Con probari quandoquidem bonorum posseis o coitimo haeredi pleno iure tran

mittitur a tamen est Regis Christi fui

227쪽

iuiueatum Brabantiae, sec. 2 is sim aequitas cum summa moderatione

conjuii a ut tuendae pacis, Onc Ordiae studio jura sua ad Provincia ructa On- suetudines, aut populorum leges scoriunexio i justitiae ponderibus exam mari

non recuset. Cum autem Inter eos Principatus qui ad Reginam delati sunt, Brabantia sit .dionitate , Belgi Principum sic de Murbium splendore praecipua; ab eo quidem Ducatu potissimum nobis

capiendum videtur exordium. Brabantia. LEx est in Ducatu Brabantia non Vetu state modo sed etiam usu minoribus universim comprobati ut ii alter conjure iam decesserit, seudorum quae sunt hi d perstitis dominium jure quodam devolutionis ita enim vulgo id juris solet appeli. lari liberis statim transmittatur, polle1- et ione dumtaxat, vel usu fructu penes cum superest parentem remanente. Utruna lex ista liberis plus satis indulgeat, atque in parentes nimium dura acerba it judicanda, nihil necesse est hoc loco con tendere. Illud in universum monuisse fatis suerit, eam legem quae posterioris connubii intemperantiam reprimit, Mindecoras saepe aisnitates coercet, ut severiorem , aut iniquiorem reprehendi facile non posse. Quaecumque enim adhibeatur

ibo entia , fieri vix potest , ut altera

o nuptiae

228쪽

Feudor art

e I Reginae Christiani simae j. ra

luptiae parentis animum alieniOI In Iiberis non essciant. Multum quippe de paterna in filios benignitate , caritate ejusmodi connubia detrahunt, benevolentiam saepe tollunt , discordias fovent, S liberos fortunis suis plerumque vertunt. Verum id nunc non agi mus , ut legis aequitatem defendam . Tantum satis est intelligi eam legcmesse descriptam, usu firmatam, de vetustate Chiasi consecratam. Hanc igitur profe- , ramus. Si vir, vel uxor , quibus liberic supersunt, moritur, ad prolem ut 4m,

prietas seu lorurn provenientium c latere superstitis devolvitur, scrv it . U-

perstiti solummodo seudorum sustuciuis haereditario. Quae quidem ex lucidior

multo est, quam ut egeat interpretationes eaque in populorum animis tam alte insidet ut nulla sit a Jurisperitis ejus provincia diligentius pertractata, nulla maiori religione observati hinc saepe repetita in consuetudine, ter Omaac pene articulos capitis primi sula reperitur.

ii Quid enim aliud sibi vult aut quo sie

ctat articulus is ejusdem capitis, tu ius illud devolutionis confirme: Vidua ia luit, mortuo marito sine leo itima, prole usumfructum simplicem habet in se semisse bonorum Rudalium mariti. sed suorum seudorum integrum usum,

229쪽

uctum retinet cum liberi supersunt. io qui dem loco duplicem usum siue fum ipsa listinguit , unum implicem aroprietate ita ejunctum, ut nullus un-uam ad eam pateat reditus alterum hae editarium, qui cum rei proprietate con-undi poteti, si forte liberi ex superiori onnubio procreati decesserint' tum enim domui tum ab usu fructu prius disia cretum, jam cum illo coniungitur revertitur unde prosectum est. Jam quid necesse est res erre articulo III. 5. ejusdem capitis, quibus statui a superstes .tur, ut conjugumsuperstes partim impli conjugi- cis partim haereditari usus fructus titulo, udbfurit nudis constante matrimonio quaesitis o coiistanteitiatur Partem quippe unam ibi debitam in xi H Qiuor reditario jure , alteram limplici ulu i ta fructu possidet. Sed utriusque propi ietas 'pl -

et r. Atque id uris sic totius Provinciari quantum moribus comprobatur, ut multis in locis 'ad beneficiaria quoque clientelata istius usus- bona pertineat , ut Christinetis fructus atti-

Κint scholius 'praeter caeteros observant. i. h.

nepotes ex filiis invenientur. Art. 6. Sed si imbus inatrimonii proles uniis vel plures , vel omni liberiersint , a li eo casu apud superstiteri jugii in in . truetus in altero Lu-misse ususfructus iamreditarius remanebit. Art. I7.b is Cong. ecbliv. it. 6. re et . . LUit. Similiter proprietas caeteroruna bonorum levolvitur ad prolem distatuto eo in alii mollio quo stante bona illa uore unius, vel alteri u 'et rari juxta consuetudinem viticularum terr torii Loya iducensis, dcc.

230쪽

218 Reginae Chri anissimae jura

Ac ne sorte cuipiam ea lex exolet.t severitatis 3 populorum moribus, sere ut illa xij tabularum lex , quae debitoris ii corpus cum solvendo non erat, lanian dum creditoribus , idividendum per imittebat, abrogata videatur hoc iuris ab antiouis temporibus constitutum que ad io tempus oblervatum , ad Omnes omnino,ne Brabantiae quidem Prua

cipibus exceptis , pertinere docebimus.

Pru num Doctorum etiam recentiorum,

qui hanc te rem verborum honore , dc laudibus ubi lue prosequuntur, testimoniis utemur dena de exempla non soluna nobilium, sed irabantia Principum , qui ab hac consuetudine nunquam reces sere, tum etiam Tribunalium, Imperatorum , qui cum ea res in discepta ationem venit , eam legem secuti sunt, i judicia proserentur. Postremo id juris Re una Hi panorum authoritate 3 de lcretis fuisse confirmatum ost i l .

Atque haud scimus an ullum magis

idoneum authorem ingenio scien ilia praestantiorem adhibere ossiimus, ouam illustrissimum Κintscholium Brabantiae Cancellarium . qui patrum Ostrorum memoria floruit nam is diem obiit anno millessimo sexcentesimo octavo , ac summo fuit apud suos Jonore nomine. Hic itaque de jure devolutionis sic loquitur. Consuetudi