장음표시 사용
291쪽
liri vel ante seruitutem vel post totam l ber talem a ceretur. Quam luna sensima cum callida dissimulatione genti nondum penitus seruili de ad libertatem natae eripit Taberius, odio virtutis suae lamore populi, omnia, ut
tyrant , sulpicantem in se con Puricium quippe qui ab optimis periculum, a pessimis opprobrium timebat. Accedeoat,q lod in manu ejus oci o legiones,
hoc est, ipsi nerui,ipsa vires imperand essent. Atque hae non in Syria, non in a Vpto, sed ad Rhenum , aut aduersius hostem aut pro rincipe, quem vellent, collocatae videren-ur. Videant Germanicum, qui majus vllum iroPrincipi quam in virtute existimant subsidium qui improbitatem dc Tiberianas artes Optimum regnandi sti umentum ci ei edunt Pietatem autem, probitatem, ut illam clementiami fidem, inuolucra caeterorum atque integumenta arbitrantur. Vnus eo tempore adolescens, placidus, crullis ac benignus, soli grauis hosti, eruditione au- rem tali, ut ad pacem educatus videretur, sine ullis vel fallaciis vel fuco, Plebem, Equitem, senatum legiones, socios, municipales, to- tum denique terrarum orbe vinctum quasi ci obnoxium tenebat plum autem Principim qui tanquam Proteus Omnes as
292쪽
Σ DANIELI HEINs III uti, verba omnia obscura iuspensa erant, vastum callidumque, qui dissimaulationis suae ne in morte quidem obliuisci posset, non ambitionis sed virtutis suae metu, quamdiu superesset, intra urbem ac prope in Palatio, haud aliter quam histrionem in theatro, conditum ac clausum continebat Alter liberta tem oppugnabat, sed occulte alter defende
bat, sed armatus, in castris. Alter cum Thrasrmacho platonis vulpem , alter cum Romanis ducibus, antiquis illis inuict is,
indolemi animum leonis praeserebat. Ha bebimus hoc libro luculenta in Tiberio prudentiae, sed vitiosae, habebimus virtutis,gene- rosae, masculae, Romanae,luculenta atque X pressa in Germanico exempla Statim&fere
ab initio mouetur Oriens sed quod in per iniciem Germanici Tiberius conuertit Funduntur aliquoties Germant,gen:tum temporis inprimis bellicos a quam solam, cum
jam neminem metuerent, Romani metue
bant sed exitium victori, adnitente eodem, ipsa virtus adsert ac victoria. Haec tum praemia virtutis erant cum scelestus imperator resisti. Quis Libonem promouet . ueta idem qui euertit. Qgis autoritatem stina imam tribuit Senatui' idem qui nec mini mam relinquit. Quis Chaldaeos consulit ac magos idem qui ex urbe eos cjicit atque auersatur Idem saeuus, in speciem benignus:
293쪽
ORATIONES. 27 Ignus: idem tenax seversute liberalis. Idem. empla struit & religionem negligit ac ridet: peregrina ejicit, patriam contemnit frau- i dem ne in hoste quidem probat, sine qua nec
hostem vincit nec amicum denique, culuvitium sit totus, sine specie virtutis nunquam est scelestus. Quibus tamen omnibus, quod
obseruari velim, nec autoritatem nec amorem parit quia infra majestatem fucus Mim probitas consistit. Iam cum imperandi visi quasi essicacitas ipsa in majestate sit, qua be -
nignitate inprimis ac autoritate comparatur, nec benignus esse potest nisi qui pellus esti simplex, nec autoritatem facile consequitur qui fidem nondum consecutus est. Ea
quippe integritate morum comparatur ccandore qui cum summus esset in Germanico, nullus in Tiberio, alter, cum benignitatem affectaret, odium inuidiamque, alter, cum seueritatem induisset, non autoritatem modo, sed amorem quoque, quae in sela majestate conjunguntur, impetrabat. Vt cum al- ter imperaret, alter omnium judicio ad imperandum natus videretur. Habet hoc maiestas omnis Auditores non in potestate sed in actionibus consistit non in Regno , sed in animo ac mente imperantis, sedem suam habet. Nam ut nihil maius altiusque Principe est in terris, ita nihil animo in homine est excelsius quem cum sua, hoc est, imperantis M virtuSa
294쪽
artus, Ultra purpura sceptra lictoruli ministeria, prouexit; ibi demum est majestas ubi dignitatis irtutis culmen est. 2 populi Romani majestatem exulasse cunii Camillo, Mario, Rutilio, iguisse inAfricano, Curio, Catones, aliisque magnis de praeclari viris, periisse in Tibe io, extin istam cum Germanico existimo nisi forte in lustris Caprearum, inter spintrias .exoletos, cum hoc monstro eam collocemus quod ne Deus immortalis sirit c ui, cum radios autoritatis suae, quibus uniuerius continettii orbis, in simillimos ei fundat,nillil bonitate sua majus habet: ille , qui est infinitiis fraudes cride uita , Ites, quas tam a petii Tiberi notamus, Don Vt eas doceamus, sed quod a
prudentia ciuili, semel in Rempublicam receptae, vix disiungito sunt, tanquam Optimus ac simplicissimus, ignorat. Hae sunt quibus improbos ac probos, alienos ac domesticos, hostes Reipublica ac Principes, Tiberiusubuertit. Vnum hostem sed potentem, Vnum ducem sed inuictum, eo tempore O- manus habuit Bellum cum Arminio Germanicus crebat viro inaximo vir maximus de Romanae libertatis, etiam cum nulla esset, spes postrema. Cum utroque bellum , seu Occultum ac vaserrimum, Tiberius gerebat: minus hosti quam Germanico infensius, qui trophaeis suis totam, quaqua se contulerat,
295쪽
O R A Germaniam implet r. ita tyranno cruces totidem ieces erant, neque in tostili terram: in eius animo ac pectore defixa videbanar Tanto cruciatu ac dolore compos, Vnum Doc agebat, ut De Consulatu. trium pla os, cum per se non poti et juvenem ab hos e re uocaret. Audiuimus postremo, quid Arminio euenerit quo majorem virum ne Romana uidem res, cum maxime foreret, habuit.
Qui, ut olim, pacis specie, Romanum cir cum uenerat, ita viri saeculo gente sua major abscedentibus Roma inis, dolo propinquorum cecidit, secumque casum patriae, quam frustra toties Romani oppugnarant, rariter ac seruitutem traxit. Discamus hoc exemplo, nunquam minus quam cum sine cura de hoste possidetur, tutam esse libertatem quae erecto intentoque animo sub iv peo facillime defenditur. Q Om diu ferrum si in manu Deo quoque immortali ea cordi la e in pace ac secaritate elabitur ut luminum, aut perit nunquam minus conseratur, quam cum nihil timet. Hoc Tiberius intelligebat, cum Germaniam, non armis, sed securitate sua,&, quod minime expectandum videbatur , non pugnando callide subegit. quod non paucis gentibus euenit. Res At te aiensium, Lamplas diuturna olim, sit
alias fulise, sepius legistis Q ando eas defecisse existimatis An cum hostium scae
296쪽
Σ DANIE O HEINs Ircenta millia, Dario duce, in Graeciam erumperent i an cum septingentari trecenta er- aes, Regum potentissimus, adduceret ut
fumina bibentibus, tellus incedentibus deest ei: ipse quoque Oceanus progente sua militare solitus, compedibus a Rege barbaro constrictus esset Iuro vobis atque assirino, nunquam magis tutam Graeciam fuisse. Cum Miltiades in campis Marathoniis, trophaeum, non de hostium virtute sed de multitudine creXI cum Leonida, quingentis millibus sexcentos magno animo opposuit; stetitque sortiter, donec xpugnando vincendo sessus, non victoriam sed corpus hostibus relinqueret Xerxes monteis complanarat illi
animos majores quam hi si eni,hostibus opposuerunt Xerxes vrbis moenia exusserat muros illi urbem pariter xlibertatem, nauibus imposuerunt. Tales ergo milites ac tanti, pace ac induciis Philippi perierunt. Idem Thebanis, ripartanis. Phocensibus euenit. Quando populi Romani periisse existimatis libertatemΘAn cum Pyrrhus, Eaci progenies, Achillem suum adhuc spirans, sundamenta ejus ac primordia laces cretὶAn cum Galli media in urbe rasi arentur, neque quicquam praeter Capitolium mantium, quod ab hoste inuidi uni esset, alibi restaret Ancum Poenus , ipsis nubibus immistus , perfluentem glaciem ac nauem animo ardente incede-
297쪽
ORATIONES. 27s incederet, montes generositate, rupes frangeret aceto: cum dux ipse, bellua Getula vectus, per ruinas Alpium enixus , uniuersuin agmen suum, tanquam tempestatem quandam, in Italiam eminderet cum assidue ad muros atque ad portas esset inter seruitutem Romanam libertatem, nihil praeter magnanimitatem gentis interesset Non fregerunt illa Martis populum sed inflammarunt, Auditores oppugnari vult libertas, in acie versari vult ac ferro vult cum hostibus luctari inter arma crescit sanguine non laci e educatur.
Qilippe singuli dum cadunt, res communiSuiuit .superstes est neque desunt qui succedantri victoria fruantur Belli desuetudo,
ex obliuione otium, ex otio securitatem, ac non raro seruitutem parit. Tum Romana
periit libertas, cum deesset hostis nisi que ni Respublica dedisset cum Augustus, Consulem se ferens,& ad defendendam plebem jure
Tribunicio contentum, dono militem,annona populum, cunctos otii dulcedine pellexit: cum Tiberius ad legem majestatis omnia re-
serret clam accusitores bonis miserorum ale- Iet ac saginaret cum discordiarum causas in Senatu spargeret, partes callide inter se committeret,uerba singulorum, consilia expenderet cum neque adulationem neque libertatem ferret, 4 tranque odisset, sed vi liberat e tolleret, sensimque aeterna seruitute re-
298쪽
et , DANIELI HEIN SI Iluet Uic in populi victoris alii intina inuolue ret. Quantus fuit in Germanis, hoc st, in hac gente, amor libertatis, quantum studium quo imperio Romano clades ea gens intulerat Ad hanc populi virtutem, imperator accedebat, tui. quantus, o Dii boni stNsv
ss r RrNs. Quod si educationem quaeras,
AssIDvvs MILITIAE ROMANAE COMES, ETIAM CIvITATI IV ET L QvESTREM CON-
set Cuius GRADv M. P)rilaum , aut Iugur-iliam, aut Annibalem, ab inseris rediit diceres. Ad hunc hostem debellandum, millus cst, ut diximus, Germanicus virtutis tantum
ciuilitatis nomine Tiberio inuisus. Quili unc ipsum dignitatis atque honoris specie inuabem vocat Arminium inuidia suorum discordiis inuoluit. Ita sine belli mole, sine armis, sine sumptu, monstrum illud, alterum neno, alterum securitati sua deam bitioni callide obiecit utrumque aliud agendo per Sidit ac callide uertit baxit Deus immo talis, ut litis moniti exemplis, nos quoque, Auditores, qui pro libertate hactenus pugnamus, pro cadem animum armatum inter has inducia retineamus. Qi; de militari disciplina conanaeniantur , ita militem dormire volunt, ut nec galeam nec rastam ponat,ut m
299쪽
lypeo decumbat, gladium in manu gestet,
ne, si quid c ueniat inermis opprimatur. Vtinam eodem modo is os dormiamus t Verum res secunda minus a qua mente quam aduersa tolerantur. Intermissio arrimorum autem, quaera gloria insidiaturin virtuti,sIcut lenit animos frangit, ita belli recordationem, cum ea cause curam ac memoriam, extinguit neque minus interim discordias internas per dulcedinem securitatis, mentibus instillat quod venenum , Rebus publicis florentibus magnilque morbum ac
mortalitatem, tanquam aegro corpori, Indu- t. Iidem sumus, Audito es, qui eramus nil per, cum tot urbes expugnauimus, tot fortiter defendimus, toties, cum magna hostium calamitate ac clade , terra dimicauimus ac miarici idem Inmperator nobis , idem tostis est. Idem ut sit animus , ingenti cura o pus cst ac prouidentia Tubae, hercules, tympana, clamor militaris , conspectus hostium, expectatio, ira quoques in juriae, cruor,fomes est virtutis ac custodia. Vbi ea sunt ex oculis sublata , obdormis ciranimus quem sepitum ac languentem, si ustra aduocaris ubi opus est. Hic est ille, quo munitus miles noster, lusam in hostili agro cepit urbem in codem alteram aduersus mare, pestem, atque Hispanum, non fa-
gittis, non cuspidibus pellorum aut imbelli
300쪽
Graeculoque ferro, sed immanibus tormentis oppugnatam, annos quattuor defendit. In qua tantus fuit animorum feruor, Ut quem
corpore occuparet quisque locum, vix in aerem excussus sulphure atque elisus, hostibus concederet ut post moenia, post propugnacula, post vallum, post ereptam urbem, tanquam serae, e latibulis pugnarent ut, amissa ipsa urbe, amist ejus loco , adhuc causam vindicarent. Hic est ille ouo munitus paulo ante inducias Heenisherchus , Gades usque
nouus Hercules contendit ubi non, ut alter,
regem Iberorum, sed ingentem ejus classem, prope in portu ipso atque in urbe, serro pariteri igne inuasit. In qua pugna nautam quendam unt, cum in hostem gladio serretur, atque is mari se committeret, non aliter quam canem rabiosum , fugientis corpori haesiisse , neque prius caede ac sanguine conspersum dimisisse, quam luctantem inter n-das partim, partim inter vuliaera Hispanum, usque ad inferos persequeretur. Ne Leonidas, Callimachos, Cynegiros, Graecia in
posterum miretur. Haec cum cogitamuS, redeat in animum antiquus ille vigor, eadem sollicitudo maneat uilis entia tanquam in conspectu hostis, in castris vigilemus. Nihil de timore remittatur, nihil de industria. Petamus, ut illustribus ordinibus , Patriae parentibus , diuuat atque humani juris ani