장음표시 사용
61쪽
natura Vel congessit quicquid potest vel exhausit, obiter hic nomen stirpari suum qui lde eo sentiat, existimet, quotidie loquatur, a Legatis praedicari malo. Idem de inuidia Venetorum gente, quae jam mille annos ac ducento , non consulibus sed libertate signat, dico ac pronuntio. Quanquam autem tota tellus, extremus quoq; orbis, laudum ejus luculenta exhibere possunt monumenta, proprium habere Delphis Batauorum, voluit, optauit.Vt qui Patrem, quamdiu vixit, vel vlcisci statuit, vel imitari me in morte quidem aliud quam pietatis sibi poneret. In qua urbe, habebunt posthac quod cum cura lustrent,
admirentur, domi maxima cum admiratione praedicent, commemorent, extollant, pere
grini. Nam cum alias illustrium virorum ornamenta sint sepulchra , hic sepulchri ornamenta duo sunt heroes, quos Europa, Asia, ac Africa, communi voce extollit celebratque: quos infecti picevi Sole peregrino milites ac nauta nostri, etiam fortast pedibus obuersi, libertatis publicae autores canunt. Quorum alter, suriis Albani, ignibus ac crucibus, vi tutem ac Oceanum opposuit vi Hispania timeret quamdiu timeretur,4 ad opulentiam quamcunque peruius terrarum orbis esset. Alter, tantus, ut in curia conuentibusque pro Senatu, in militia castrisque solus est et pro
exercitu terra mari bello, pace, libertatis limites
62쪽
limites acjura, ampliatrit ac pro duxit quam candem addam enim, quod, ut solent, fragide laudabunt, quibus nulla nisi ex ambitione virtus in Principibus probatu integram a se non minus quam ab laoste conseruauit rebus gestis, meritis, virtutibus, Rempublicam obstrinxit, non oppressit quo erepto , nihil, praeter animum inuictum atque intrepida consilia , ad curam nostri ac tutelam Patriae supersunt. Nam si expectatis, ut, quod in priuato su nere oratores solent, verbis tantum ad commiserationem aut inanem planctum, praeficarum more, praeeam,aut luctum quiationibus accendam sugit vos ratio cinstitutum nostrum, Auditores. Non enim foe-inina sed viri conuenistis. Et inuictuin Principem lugemus qui nec lachrymam misit unquam, o liberis conjugibusque nostristum pallore eas, trepidatione ac funa, haei enus auertit. Cujus tergum nunquam vidit hostis vultum, nemo unquam inimicus Patriae sustinuit Patres e Republica ejusq; moderatione, Populus ac plebes ex memoria ac recordatione tanti Principis solatia doloris ac calamitatis suae petant Vitam farcienda: huic cladi animos ac opes pro se quisque conferata Patria impendat quisque tanti Principis virtutes factis exprimat ac colat. Et tu, generosae masculaeque indolis juventus nostra,
i ejus minarium ac pacis, quam fundata tan-
63쪽
ORATIONES. Itos in uine ac virtutibiis libertas , tanq iam
impor una sed honesta flagitatrix, an ob
strictam tenet, ex memoria virtutis, non cum
remitu Sc planctu, usta tantis Manibus per olue Tibi, Miles, si quis forte huc conuenIn isti, dico, Sanguine non lachrimis litanaum est. Stantem militem, non ejulantem, moti decet. Quoties in acie aut hostem feries ac sistes , aut cruentam patria ac libertati commodabis manum, toties litabis ei quem amittis. Tibi hoc Hispane dico: Post ereptum fraude ac latrocinio parentem, post sublatum
in tranquillitatis portum, maximi parenti Sac
simillimum parenti filium, quem publice lu-
net causa eadem ac virtus, manet idem anImus ac sanguis, manent Magistratus, manet Princeps si non idem, cum eodem animo ac potestate Manet idem libertatis amor. , Ut maneat perpetuo, tu summe, tu aetern tu Inuicte Deus, desiderium hibidinemque ejus, mentibus infunde. Bello, mox inducii ac pace oppugnati, neutro cessimus Vrbe plurimas, ac piope innumeras, tenemus . nam sorte aut alteram, non armis victi sed necessitate, amisimus. Incolumem atque integram Rempublicam,sortasset ordinatam, post tot tempestates ac compositam, habemUS. QNOdsi tempus nondum p aestitit, periclitum commune ac bellum jam praestabit Mare totum, scin US
64쪽
sinus omnes, portus, insulas ac littora, vel classibus secuti peruagamur, velformidine ac virtutis nostra metu, continemus. Ibicquid alibi terrarum, extra Solem quoque Lunam extat, aut emens sumus, aut colo-aatis jam occupamus. Cessit Graecis Romanisque, atque ex parte nobis quoque, qui jam totum circumvecti sumus, exploratus orbis: nondum deest studium sciendi, sitne extra cum qui mortales capiat atque allat, labitandi locus. In Oceano in glacie, in nubibus, in nocte denique ipsa, extra siderum conspe-
eius, extra limites naturae, viximus. Quicquid nix aut hyems , quicquid Solis inci mentia atque ardor, quicquid ipsi vastitas ac blitudo, vel seruauit sibi vel deposuit, accessimus, inuasimus, perrupimus ne quis aut aduersis nos terreri putet, aut metuere Fortunam, qui naturae fines jam excessimus. Et inserre mortem contermaere didicimus Seruire , nec didicimus nec possumus. Paruasi e manu hostem fudimus , cecidimus, auertimus semilaceri ac semiuiuisa pius Ostendae, etiam post obitum pugnauimus. Nam cum urbi terra ac aggeribus deesset, truncos mortuorum ac cadauera objecimus ut post vitam libertatis studium restare in nobis crederent a quibus irritati sumus.
Qui erepta quoque patria, erepto habitandi ac vivendi loco, vel in mari medio,in classibus
65쪽
bus ac nauibus , quod saepius experti sumus, vel, si nihil restat, in liceribus Hispaniae, virtutis studio ac desperatione armati , locum vel inueniemus, vel inuito hosti ac spectanti extorquebimus . Denique , ut ferae quaedam capite obtrito, in autorem ulla eris necessitate aguntur, quia I aeter mortem nihil ac vindictam restat ita nos exuti quod auertat Deus opibus ac solo , tecum in tuo, non inuit, interriti cademus. Etjam pedum viam vidimus Gades diripuimus Calpen metu eae pugnauimus Fortunata insulas accessimus , deuicimus. Vt, Icepto
caelo, nihil iam supersit, quod virtuti nostrae
reseruetur. A tyrannide ad necessitarem, necessitate ad virtutem quaecunque gessimus, compulsi sumus. Ita in Batauia, cum laude ac dignitate vivunt, quos Brabantia ac Flandria fecit in v traque India, coacti, vitam Opes ac fortunas repererunt, quOStriremibus ac vinculis Hispania addixit Demens, Lignaue, uerum omnium ignare,
castris exui ac caedi, patrimoniis mulctari ac fortunis, cogi ad virtutem, ad victorias, a laudem possumus. Vinci animo non possumus. Qui quamdiu inuictus in posteritate nostra ad exemplum nostrum erit, nunquam
hosti deerit quod agat, semper aliquid resta bit de quo nunquam triumphabit nisi quod
facilius urgere desinet, quod nunquam con seque
66쪽
sequetur, quam tuos delibertate amplius non cogitemus. Atque ut metuamus abiit, latres. Et in nobis in aliis praesidia habemus Regum maximorum, Rerumpublicarum florentissimarum socii ac fratres simus,puo cae filutis moenia ac muri, libertatis propugnacula ac nerui sumus quibus, cum amicis sociisque expugnatis , nihil praeter seruitutem orbis Mimperium unius restat. Caeterum, cum Magistiatus omnis, omnis rinceps saepe breuis vitae ac caducae, semper Luxae ac mortalis, status ipse ac Respublica terna sit, immortalitati autem nostrae illustrissima Nassoviorum stirps diuinitus iam celtinata videatur, tempus est, ut ad solatia, quidem certa ac praesentia, eamus quae intratre tanti Principis tantoque Principe habemus. Cui Deo praeeunte acjubente Illulicissimorum ordinum conssensu, destina Ione Fratris, votis omnium ac publico p plausu rerum salus Patria tutela, terrae paII-
tera maris re imen ac cura, nunc Incumbit.
L quandoquidem adesse ubique Princeps creditur,&absenti quoque satista omnia pre
Frederice Henrice, Illustrissima asso-viorum soboles ac germen, titulis, succes sione ac mentis Arausiorum Princeps, Deus ammortalis, unicus imperii hujus publicaeque rei custos, stator, atque vindex, subauspiciis
67쪽
ORATIONE s. sspiciis parentum Patriae, res fortunasque tuas foueat ac tueatur. Aas, cum dignitate tua, cum imperio ac potestate, fixas in hac terra ac fundatas habes. In eadem vitae seciam jam delegistici in eadem successorem tuum ac dulcissimos nepotes, quos jam debes, expectamus. Tu cum lacte atque inter ubera nutricis, in paterno sanguine cum Patria natasti. Tu eodem loco, in eadem urbe, in qua Patrem plane inuictum, Matrem viaice tiaviLsimam ac prudentissimam, Fratrem hunc incomparabilem ac penitus diuinum, omnium bellorum ejus particeps ac triumphorum, condidisti, primum hujus libertatis spiritum hausisti. Qiuorum Manes, ab injuria ac si-crilegio abominando , ab incursione ho-sium, ab Hispanorum furiis, defendere non potes, nisi te, te, inquam, Magne Hea OS,Patriam communem, conjuges ac liberos, ab iis pariter immunes habeas ac praestes. Qilae aut quod auertat idem immortalis ille Deus ldeserenda, aut nos tecum ac cum tuis defendendi sumus.
68쪽
II. O Mnia l. ita literire , neque quia . quam immortale est in terris , praeter vim mentis cingenii opera, hodiernus maxime dies docuit Mandauimus,mandauImuSterrae , miserum illud, exhaustum Iosephi Scaligeri corpusculum, in quo magnus ille Eterarum princeps animus, annos sexaginta fere icto, tanquam hospes in angusto domicilio ac late commoratus est in quo tot praeclara opera, tot diuina monumenta, tot in posterum victura semper scripta edidit. Quaprosecto morte, praeterquam quod ita fra- istum ac debilitatum esse me nunc sentiam, ut si lachrimis lingui hiens dolore oppressa conticescat, veniam ab omnibus deberi existimem metuo, illud, ne amplissimi clarissimique quidam viri, qui ubique nomen Scali geri famamque, non ut eruditi hominis , sed ut eruditionis surpare solent, meram in me vel temeritatem vel audaciam accusent. Aquibus ego tantum abest ut dissentiam hoc tempore aut abeam, ut nihil praeter pietatem mihi
69쪽
niihi quod opponere iis queam, esse videanaa elictum.Nam siue aliquid dicendum de hoc viro erat , multos in hoc ordine praestantes
viros, neq; ex iis Quenquam non me eruditi
riorem video : siue aliquid pro dignitate il-
diu , vereor ne omnibus tacendum fuerit. Cum vero etiam de rebus coelestibus pleri que ita agant, non ut laudem iis, quod aut Riperuacuum est aut ineptum , addere conentur, sed ut liberam earum admirationem omnibus relinquan nobis sola virtutum ejus viri sum ciet commemoratio commendationem vero singularum, iis qui aut prodigi existimationis suae sunt, aut harum in γecillitatem virium cum maenitudine illius
nondum , t Oportet, contenderunt, relinquendam putamus. Si nobilitatem tanti secisset, Regibus Principibusque ortus fuit si majorum res gestas, nemo plura in ea lenigente trophaea, nemo plures numerare vi- istorias potuit si postremo animi praestantia, quae in caligerorum stirpe eluxit, censeri
voluisset, omnes historias , Omnes annales, testes habebat neque quoquam oculo Scon uertere potuit, ubi non domesticam laudeminueniret Verum enimuero, supra fortunam animus, immortalitatis studiosa mens, omnium scientiarum capax ingenium , noctes atque dies inquies , amores aeternitatis angebatur. quae e caducarum Occupatione rerum,
70쪽
8 DANIELI HEINs II ex humano pultieres sordibus , ingeniorum vim, fatali quadam Mocculta lege ad se trahit. Ad quam non a paedagogo mercenario, ut ope solet, homine, abal e ecto, sed ab eo, cujus nomen sine horrore heligione nemo vel commemorare potest , ab lieroe summo, Iulio caligero deductus est: vi undem Et nobilitatis, vitae, Lexistimationis autorem haberet. Nam cum amaus ille se nex, paupertates inuidia suorum oppressus, nihil praeter generis splendorem, reliquum jam sibi liberisque videret taurum onus sane ac graue ue paria cum fatorum acerbitatefacere statuit, 'uam amplius tueri nobilitatem non posset, ejus sine strepitu vitae, solam conscientiam seruare. QiIippe cum plurima stipendia fecisset, cingenitam illam a
natura heroibus ferocitatem , prima aetate concoquere ocios domi sine assiduis facinoribus non potuisset, tandem iis artibus to
tum se dedit, quibus filium sedi ne instruxit. Cujus operae hunc fructum tulit,ut cum puerum aut ejus indolem intueretur, nunquam lachrymas tenere pollet. Cujus admiratione atque aspectu de ruina gentis nobilissima admonebatur cui cum totis viribus incubuisset fortuna , coelestis ingenij sublimitatem, non minus ad dolorem, quam ad consolationem, reliquisset. Nam ut ignis transferendo non extinguitur , plerumque