Danielis Heinsii orationvm

671쪽

D is a RTATIO NE S c ynomen non contemplativa tantum, sed acti-uae etiam philosophia ab Aristotele impositum futile, Laertius ostendit qui Acroamaticos Politicos adducit quod ex ipso Aristotele veteribus nonnullis potest probari. Nemo tamen melius discrimen hoc quam Strabo docuit, qui de libris Aristotelis lac diuisione cum agit , notat eos qui secuti Theophrastum sunt, meἔκυε ἰὸς φιλοσόφου δόξαι, hypotheses illius, ignorasse. ideoque

in genere θῖκῶς de rebus disputasib, quia

nullos praeter Exotericos habebant. Σ ἐς γπ γκ κως, ἀνία ίας ληκυθί ν, dcc Hic sit mi υγ-2isi sumas, sicut alibi a Dionyso Rhetore Halicarnassensi sumitur, qui re θεω- ρύ ον το παγι ἶ , opponit, sola Acroamatica sequetur πρακῖ fuisse. Si paulo aliter, ut 'L, oppo inas Sc παγγι δ' , tameia quod volumus, stacitur. etiam Acroamatico S Politicos fuisse, in illis, non quemadmodum in scholis λῖκως, ut quid sit Respublica in genere, sed accommodatius ad usum, de Reipub arcanis fuisse disputatum. Quos ille libros cum edidis et, ea quae nunc extat apud Gellium epistola, ab Alexandro est reprehensus. Volebat enim soli ea sibi Rex seruari. Cui Aristoteles, Esse edita, nec tamen edita, quoa

672쪽

c DAN 1ghis HE INSIIa nemine ii non ante instructus a praeceptore esset recte intelligerentur , respondit. Quam autem friuolum cum aliis existimare,

de Physicis aut de Metaphysicis dixisse id Alexandrum qui nihil minus quam ad regni

ejus conseruationem, aut omnimo quicquam

Rege dignum spectabant di re nihil potuit

cogitari ineptius. Et tamen, alterum Simplici, alterum, ut alios omittam, placuit Plutarcho Quid ad Alexandrum enim, si deprimis naturalium corporum principiis eor sim ab antiquis Aristoteles sentitet, haec postea vulgare, aut si qua de rate ejus partibus, affectionibus ac causis disputauit, ea cum aliis communicaret' Nos ergo ita judicamus: Alios Politicos fuisse, quos κροα κ mκους dicebat quibus imperii arcana, in Philippi gratiam potissimum kAlexandri, fuerat complexus alios E'ξώατρικου Politicos fuisse: quos ab omnibus4 legi Lintelligi volebat. Qiples sunt isti in quibus generalia diuinietus Me singularibus collecta deduxit. Nam

quod numerus Laertii non conuenit; conuexit et, si Graeciliterae, quae numerum designat, 7 praemittatur quod sime dubio, vi non rarollic peccatur, a librariis omissum est.Ita duodecim libri erunt, qui jam sunt duo Tot autem hos suisse quos in fine mutilos habemus, plane verisimile est. Nam&de virtute mulierum . de seruis, se acturum , institutio

673쪽

item item optimae Reip .per omnes deduci u rum se aetates promiserat, illae jam nDia prae stitit. Istos igitur Politicorum libros , qui secundum in catalogo illvis tenent ocum ios

existimo.Nemo autem nescit, modis duobus

usurpari a Philosepho Politicen. Primo generaliter pro ea disciplina, quae activas sub se reliquas compleo itur quales sunt Ethica, Oeconomica Rhetorica , quae illi subseruiunt, sicut militari arti artes sub eruiunt minores. Quo sensu Ethicorum primo a n κῆνικὴ exυνωπτη, νς, α πῆχεχουία, id est, principalis, maxime propria reliquasque sub

comprehendens, Politice vocatur. Quemad-naodum a Platone in Theage, Phaedro, Gorgia, in lib. de Repub ac Legibus, in Apologia item usurpatur. Secundo, pro tertia philo sophiae parte quae Actiua dicitur . sic proprie jam sumitur. Sequitur IV, De eo quem in philosophia obtinet ordine: hoc est, quonam loco post reliquas tradenda sit philosophiae partes. Porro summi viri, qui philosophum interpretati sunt olim, cum de scriptis praeceptoris sui agunt, quorum pleraque ad nos

non peruenerunt, alia fare ινη γ ῖ , aliat tw--γ-- fuisse notant. Qua prioris autem essent generis, non magnae futile rei, ne quo de una aliqua egisse dissiplina, cum in usu ari proprrum memoriaeque causa a Philosopho conscripta essent Contra vero, longe accu-

674쪽

ε si DANIELI HEIN SI Iratius ac diligentia majori, quae fπιμνη Assii diccbant, scripta fuisse Obseruant. Quae uulniursus generum fecere. Quod in aliis, persoriis teretur, villat, in aliis ipse. ex persena sua, cuncta scriberet cujus generis sunt ista quae supersunt. Priora Διαλογώ, poste 1iora bovi mora dixerunt. Ita nobilissim1

Dialogi Eudemi saepe fit mentio: in quo Pla

tonis in Phaedone de anima opinionem resurauerat cujus, cum alii, tum Philoponus, ad primum De anima, ni fallor, meminit quae omnia perspicua, ad sum omnium accommodata videntur. Posteriora autem ratione argumenti ita diuis cres ut quaecunque ab co scripta extant, aut Instrumentalia, aut Rectiua,aut Contemplativa dicantur. Quippecuae, aut ad demonstrationem killius rationes perducunt: ut virtutibus emendant mores:aut de forma ciuitatis ejusque gubernandi ratione agunt aut scientiam per naturalia, ad ea qua iunt supra naturam, promouent. quorum altera Physice, altera Metaphysice, siue, libri Deprima sapientia, nos docent .pIina autem loco Ins rumcntales tradebant

disciplinas quod sine carum cognitione, In Contemplativis veritatem a mendacio , in Actiuis bonum a malo, distingui non posse cxistimarent.Alii a Moralibus, Pythagoricorum mores, initium sumebant: qui libellos

quosdam niuersae praemittebam philoso- rhiae:

675쪽

DISsERTATIONES.

phiae quae Ῥαγ bri dicebantur qui tameta quantum inter utriusque plutosophiam interesset, parum perspexerant Pythagorica enim isti, nihil aliud quam prima vivendi, Mquidem, teste amblicho, k,οι- rie conti nebant praecepta. non autem, quod in Ethicis Philosophi Politicisque videmus, accuratiS, quatenus materia id patitur, demonstrationibus ac diuisionibus constabant. Quare primo ab Instrumentalibus plerique, quas nunc Dialecticas dicunt, ad Ethicas, unde ad Contemplativa pergebant. Alii Contemplativas illis praemittebant quibus primo Ethicorurn fauet ipse, cum non modo eos qui aetate, e rum qui moribus sunt juvenes, excludit. Veniamus nunc ad quintum, Sint ne Aristotelis hi libri Quod in scriptis maximi Philo sophorum veteres ut explorarent, quatuo cpotissimum spectabant. Primo An eadem Philosophi qua in reliquis dicendi esset ratio Secundo , Utrum eju de quo ageretur libri in aliis exprimeretur nomen ejusque meminisset ipse Tertio, An in eo alii Ari totelis adducerentur libri quarto, An pro tali eum habui sent veteres Deprimo non est dubitandum Plane idem qui in reliquis character cadem dicendi forma quae in caeteris. Videtis illud breue ac concisum, illud et i αμψιον, si νοῶ-yον, - να ' ν, quod in ejus scriptis docti illimi

676쪽

ό. u ιλλιξε ait Simplicius V omittam caetera primum libri primi caput si extat et tantum, qui non Aristotelem agnosceret Ecce tibi statim in principio habes sννον ἀξίω - η a quo more solito hoc scriptum inchoa

Et paulo post statim τη υφηγη ης i- δου, id est, usitatae sibi methodi, meminit. De secundo autem non est dubium. Nam cum Aristoteles libro Metaphysicorum primo, Ethicos Nicomacheo , cum quibus hi cohaerent, agnouerit pro suis, non minus hos

agnoscere videtur. Quid quod in fine Ethi, corum hujus operis, methodum proposuit argumentum 'quod profecto nunc codem quo promisit ordine persequitur. Quod ad quartum: meminitri Ethicorum, quorundam aliorum operum suorum in hoc opere philosophus. Quod ad postremum , Ammonius,4 ex antiquis alii, eos Aristoteli asscribunt. Sequitur, quod sextam erat, ut in suas ipsum opus diuidatur, parte S. Quarum praecipuae sunt quinque. Primo enim de prima ciuitatis parte, quae est domestica societas, hic agitur cujus gratia de modis acquirendi necessaria, de imperio mariti in uxorem, patris in liberos, de seruorum item agitur ossicio Deinde, quemadmodum in libris De minia priusquam ad illius formam, quam

677쪽

proponit: ita nunc, priusquana ad ipsam ciuitatis accedat formam, quod in tertio factu rus est, de quibusdam ciuitatibus ab aliis de scriptis, qualis Platonis, Lycurgi, Minoisac Carthaginiensivim , Phaleae item ac ippodam , deque Legi latoribus nonnullis tum de ipsi ciuitatis sorma ac de causis conseruandae aut euertendae ciuitatis agit post quae de educatione puerorum , qua huc spectant, disserit. Restat vltimum. A

quam philosophiae partem reserendi sint hi

libri. De quo fati supra. Nunc, quo pacto secundus Politicorum

cohaereat cum primo, videamus.Dixerat initio primi, Ciuitatem omnem communio -

nem esse, hoc est, a fine scientiara a desinitionis renere initium fecerat quod cum fa- milia aliisque minoribus societatibus, de qui bustoto egit libro, commune esse ciuitati, ostenderat. Jam ad genus illud intermissum redit , de quo illi cum Platone conuenit et quippe qui ciuitatem omnem esse υινωνιαν in Rep. probauerat quemadmodum in Po

utrique conuenit in reliquis non item Primo, qualis illa esse debeat Communio Se cundo, an omnia ut volebat Plato, an quae dana,

678쪽

c; DA NavLI HEIN s IIdam communia esse debeant in ciuitate. De qua quaestione tribus disputat capitibus. Qua occasione a Repubi Platonis ad alias delabitur Libro tertio in viam redit iterum ut,

post examinatum genus, id disponat, per differentia certasq; notas, quod post Deum immortalem unius cst philo phi, et MAmia, inueniat quod πι φρομ εδμ si ἰδi se, , ι Γη da , diuinitus dixit Plato, hoc num in his libris egit Aristoteles.

Hanc autem in docendo sequemur rationem. Primo interpretationem nostram cum lia quam excudi curauimus, contendemuS: I appareat, quamuis non sit contemnenda, infinita tamen esse, qua obscure partim, partim perperam sunt reddita Secundo, argu menta maximi autoris συα ιγωκῆς, cum disputat, docendi causa proponemus. Postremo, mentem Philosophi ac verba, partim rationibus, partim, si necesse fuerit, exemplis illustrabimus Cras, volente Deo, de Platonica communitate, in cnere tum de liber rum ac uxorum , postremo & bonorum,

disputabimus cum Aristotcle. Amice

679쪽

DISSERTATIONES. Amice Lector , A maximu Epistolam , quam olim a

mplisimi virum Georgium Richterum iuris liarium nunc Noribergensem scripsimus olim a No bili sim An=plis imoque vir Iano MCersio, ea tis imae memoriae, in Cariu Letitionibus editam. q- Aristotelis, quae eodem libro extat, deseruis, 'u's natur. esse ,.sci ait sententia , cum It ' cs ruis, qui eos fieri junt, concili.itur. DAN HE INSIVS

GEORG. RICHTERO S. Q Uaebuisti nuper ex me , eruditiis met

Riclitere, quomodo a Jurisconsultis, Contra naturam esse, seruitus dicatur cum Philosophus Politicorum primo, Seruos nasci natura esse dicat. Cujus rationibus ut est natura quidam quasi genius ii dea rationis Aristoteles ita commoueri te memini, ut illi subscribendum putares. Ad hanc ego quaestionem, toties voce .scriptis ab omnibus vexatam, ut respondeam quem admodum oportet, virorum que prius inst tutum, tum Philosophi tum Juris consultorum , erit expendendum intelligatur, quomodo tam hic quam illi, seruum considerent Sesseruitutem quia multis est persua

sum, simpliciter pugnare id quod dicitur ab

680쪽

ι si h Lir Iazrs Agi Ns Ir celebrare videantur. Nostro autem tempore , vllum aegre aut Politicum reperias aut

Juris peritum, Cui non dictus Hylas puer hoc est, qui non quaestionem istam attigerit, sine ullo quantum ego quidem judicare possum,

siaccessu quan uis non sine animis contentionibusque. Qigare quia dissicultas potissima in mente est Philosophi , eam primo ostendemus , ac deinde cum Iustiniano reliquis conciliabimus Aristoteles quemadmodum in libris Politicorum , de Republica, ita libro omnium primo, quia methodo procedit ibi in his sitates, de ciuitate tantum deque partibus illius agit Partes ciuitatis, quod ad materiam nam de forma

quae est Respublica libro primo non agit'

sunt hae Seruus, Dominus, Maritus, loe mina, Pater, Liberi. Ex quibus totidem imperia nascuntur Herile, Nuptiale .Patrium quae primo statim capite, aduersus

Platonem , a Politico Regio, aliis, specie disserre ostendit. Hoc vi probet, id quod fieri in Physicis consueuit ubi nisi res ex natura initiis compositae in partes dividantur minimas, atque hae considerentur, quam vim

habeant intelligi non potest composita , ut ejus tar verbis , usque ad ea quae jam amplius composita non sunt, diuidit secatque. Et in primis ipsa elementa, siue partes illas,rum per se considerata, tum collatas inter