장음표시 사용
101쪽
D GUBERX DEI VII 10 - 2 l. 87 mersi quis eo iugi 0niugii dem reddidi i immo quantum ad passivitatem libidinisliertinet quis non coniugem in numerum Deillarum redegit et ad hoc venerabiliseonubii saeramenta deiecit, ut nulla iv 0mo eius vili0r videretur maritali de speeti0ne tuum tuae erat princeps mali imonii dignitate 5 V. Cogitat sorte aliquis non ita ad plenum esse ut loquor habuisse enim illi e 17 matres familias ius suum et dominarum honorem potestatemque tenuisse Verum St. Habuerunt quidem multae integrum ius dominii, sed nulla ferine impollutum ius a
trimonii. Et nos modo non quaerimus quae mulierum potestas, sed quam Orrulata
virorum fuerit diseipli Quamvis nee potestatem quidem illi mali es familias into a gram habuisse dieam. quia luaeeumque ius onubii inviolatum ne salvum non habet. De domini salvum habet. Haud multo enim matrona abest a vilitate servarum, ubi pater familias a veillarum maritus est Quis autem Aquitanorum divitum 110n 0 fuit 18 quem non sibi avellities impudieissimae aut adulterum aut maritum iure MuXerunt Εilui enim emissarii, ut propheta ait in feminas faeti erant unusquisi , que ad uxorem proximi sui hinniebat. Atque illi de quibus lineo seripta
legimus et minore soriasse erimine et minore ut reor, numero eriminum ne passivitate pesteabant. Hi autem vere ut emissarii equi non ad pauens tantum, sed paene ad omnes vernulas suas id est quasi ad greges proprios hinniebant, et in morem eorum
peeudum qui inariti gregum appellantur fervidae libidinis debaeeliatione grassantes, 2 in qua meumque eos primum seminam ardens impudieitiae furor iraxerat. inruebant. Hi iam quaero a sapientibus eum hae ita essent. 1 inles putent fuisse illi familias 19 ubi tales erant patres similias: quantam servorum illic eorruptelam. ubi dominorum tanta corruptio ' Morbido enim eapite nil sanum est neque ullum omnino membrum offici suo fungitur ubi luod est prinei pale non onstat. In domo autem sua dominus 2 quasi 0rporis sui aput est et vita eius eunetis n0rnis vivendi Pessimumque hoe est iu hoe negotio. quod libentius minues deteriora seetantur, is suellius mala institutio depraVat bonos imum liona emendat mul0s Porro autem euin etiam boni atque honesti 20 patro familias famulos bon0 saeere non possint . quantam illi putamus fuisse labem familiarum ubi domini erant impuritatis Xemplum quamvis non exemplum illi tan-30 tummodo malum fuerit. Sed vis a uestessitas quaedam quia parere impudicissimis dominis stimulae e0gebantur invitae et libido dominantium necessitas Subieetarum erat. Ex luci intellegi potest quantum nenuin inluidi earum sordium fuerit, ubi sub impurissimis dominis astas esse, etiamsi voluissent seminas non istebat. V. Sed videli de disset te hoe probari p0test et nulla omnino eXtant praeteritarum 2135 turpitudinum sagitiorumque vestigia. Eee etiam nune niuitiis eis. ieet patria areant et in comparatione praeteritarum opum pauperes Vivant, ieiores seruie Sunt quam
14 Jerem. 5, 8.1 coniugi 0niugii Pithoeus: eoniugi coniugi AB, 0niugi a et corr. m. a A, 0niugii redigiti I dei ei A I m. maritali A in maritali P et edd. 4 quam qui m. loquar matris A ius suum DPp suum A T alient L I m. domini AB et a Littershusius uirorum eorrupta a 9 matris familiae A ir dominium haud corr. ex aut haut B multo ADT multum edd. abest a I p ab ista A 12 pater familiae A l duxerunt Ar dixerunt BP et edd. 4 amissarii A. item erant B: fuerunt T, sunt edd. 1 ad Ad enim ad BP et edd. uxores i iniebat iniebant 2 quantam, corruptelam quanta - 0rruptela I et edd. 2b 0rma AN quasi torma apost 6 BT 27 deprauat AB damnat V emondet B 28 patris familiae A 30 malum om p 32 sordidum A 36 comparationem I patriarum a
102쪽
fuerunt. Pei0re autem non uti Diodo quia etsi eadem faeiunt. suae ante aciebant lio ipso tamen deteriores sunt quin a celere n0n essant. ii luidem a inora eorum, etsi genere ipSO maiora non sint attamen plura sunt, ne per 10 etsi inminum novi 22 tate non cre8eant, pluralitate uni utuntur. Adde autem quod haec, ut dixi, Dei untium senes, adde imodo,nul eres utrumque enim sceleri augmentum est. Minus Si 5 quidem prodigiosum est pestea re iuvenes, pedestre l0eupletes. Quae autem in iis spes aut remedium est, qui ab usitata impuritate ne miseriarum egestate ne Vitae Xtremitate revoeantur Est enim quosdam aut stulta praesumptio longae vitae aut pes luandoque agendae paenitentiae consoletur nonne novum hoc monstri onus est esse
ali suos etiam in m0rte vitiosos Quae eum ita sint, numquid est aliquid quod diei iuamplius 130ssiti Sed adhuc tamen addimus sellidet quod multi hae agunt h0die etiam inter hostes siti et e0tidiano diserimine ne timore captivi, eumque ob impurissi- uuiui vitam truditi a de barbaris fuerint impuritates tamen ipsas etiam inter barbar0s
23 VI. Sed tales forte h0stes sunt inter quos agunt ut eos ista deleetent et osseu ii, dantur gravissime, Si eum ipsi impudiei sint, rideant eastos esse , manos Qu0d si ita esset, nequaquam tamen sustere u0s improbos impr0bitas deberet aliena quia quem libet hominum magis sibi praestare eonvenit ut sit bonus quam alteri ut sit malus. et plus id aliorandum est ut laeeamus de per h0nestatem quam ut 0minibus per impuritatem ne perinde etiamsi inter impudie08 quis barbaros vivat. magis tamen 20 pudieitium sequi debet quae sibi expedit quam impudicitiam quae minii is hostibus 24 lueet sed ii uid laeeedit insuper ad mala nostra Inter pudie0s barbaros impudies sumus Plus adhue disto ostenduntur barbari ipsi impuritatibus nostris. Esse inter G0thos non Histet se0rtatorem Gothum soli inter eos praeiudiei mationis ne nominis permittuntur impuri esse Romani. Et quae n0bis, rogo spes ante deum est Impudi 25 eitiani 0 diligimus Gothi exedrantur puritatem nos fugimus illi amant: 40ruientio 25 apud illos erimen atque diserimen est, apud nos deeus. Et putamus nos ante deum
ΡOSSe OnSistere putamus posse 1108 Sal Vo esse quando tune impuritatis seelus
omnis impudieitiae turl,itudo a Romauis admittitur et a barbaris vindieatur Hie nune illos re luiro qui meliores nos putant esse quam barbar0s dieant quid horum vel au 30 eissimi 0thi saetant vel quid n0n horum Romani omnes vel paene omnes Et mira mur, si terrae vel Aquitanorum vel nostrorum omnium a de barbaris datae sunt, eum eas, qua Bomani 0lluerunt fornieati0ne, nune mundent barbari astitate
26 VII. Sed sorte cie in quitanis tantum . . Transeamus etiam ad alia mundi par tes, me de solis tantummodo Galliis dixisse videamur. Quid Hispanias nonne vel senilem vel uti ora forsitan Vitia perdiderunt quas quidem eaelestis ira etiamsi aliis quibuslibet barbaris tradidisset digna flagiti0rum tormenta toleraverant puritatis ini mi ei Sed neeessit hue ad manifestandum illi impudieitiae damnationem ut auda-27 lis potissimum id est pudicis bari,aris traderentur Duplieiter in illa Hispanorum captivitate ostendere deus soluit, quantum et odisset uiuis libidinem et diligeret iu
genere ipso s)ii. p sitit AB suin a aetamen a 4 roseaut crescunt I p his B 8 lon reuitate ΓΤ 10 quae orti m. li addamus p hodie ui 1 inter se iii A m. I 1 quam hominibus i I m. 20 r0inde inittershtisius pudicos quis barbarus A l pudiciam B sequi debet amet siquidem p 22 aecedit L et Rittershusius: aecidit 20 24 iudicio praeiudidio P 2, 0 posse a 3l faciunt BP peties I m. a 32 nostrum I p 33 polluerunt A polluerant Τ et edd. 34 Aquitanis scripsi: aquitanos A inquitanicis 10 et ut io 3b Galliis ABI' Gallis edd. spanias A I m. 37 digna tamen stag. tolerata erunt huc AP hoe edd. manifestandam manifestandum Ad pudissimum A pudicis Am publicis 10 40 earnis aerius p
103쪽
DE GUBERN DEI VII 2l - 33. 89 castitatem eum et undalo ob solum maxime latulistitiam Superponeret et Hispanosoli solum vel Diaxime impudieitium subiugaret. Quid enim numquid non erant in omni orbe terrarunt liarbari brtiores. pillius Hispaniae traderentur Multi absque dubio immo ni fallor omnes. Sed ideo ille infirmissimis h0stibus uneta tradidit. 85 ut ostenderet selli eo non Vires valere sed ausam ne pie nos tune ignavissimorum
quondam h0stium fortitudine obrui sed sola vitiorum nostrorum impuritate ulterari ut vero in nos venerit die tum illud quo ait 0minus ad Iudaeos se eundum in munditias suas et secundum iniquitates suas feci illis et averti
i ndi in te lim iii qm o, en um g u inquit, erim Oam in Ammam in m me plateas tuas eo neu leabunt et populum tuum gladio interfieient. Completa ergo in nos sunt omnia quae dixit sermo divinus et vim verb0rum caele8tium
VIII. Sed tamen eum omnes fere barbarae gentes Romanum sanguinem biberint. 29 15 Omnes Viseera nostra lueeraverint quid est quod deus noster maXimas rei iublieaeolies et oeul,letissimos Romani nominis iopulos in ius totissimum ignavissimorum quondam hostium dedit Quid nisi ut agnosceremus sellidet quod ultra diXi. aeri torum hoc fuisse non virium, atque ipsum quoque h0 nobis in confusionem underetne lioenam quod ignavissimis traderemur et Vel sic plagam eaelestis manu agnosce-20 remus quia nos non soletissimi hostium sed ignavissimi subiugarent. Si enim legi 30mus qu0d si quando evidenter intellegi deus voluit magna opera a se patrari. ut per paveos aut per infirmo aeta res est ne pus caelestis deXterae virtuti adsigna retur humanae Ide siquidem et dux Sisara, quem Hebraeus tremebat XercituS, amuliere uirostratus est et Abimeleel eivitatum expugnatorem feminea manus pereulit 25 et feriatae Assyriorum ineles vidua opitulante egiderunt. Et ne de solis tantum se 31minis l0quar. Benedad regem Syriae, qui praeter innumera populi sui milia triginta et duo reges Xereitusque eiusdem numeri serviebant nonne ideo a paucis lirincit uinci edisse luis dominus vinei voluit ut qui esset uet0 tali vietoriae noseeretur Contra 2 Madianitas qu0que qui ut liber Iudieum referi instar loeustarum euneta Ompleve 30 rant Gedeon ultetur iugnare eum paucis non quia plures in exercitu 110n haberet, sed vetatur multos ad bellum dueere, ne multitudo sibi possit aliquid de vietoria indieare. Inde eum triginta amiatorum milia e0ngregasset sic ad eum dominus locutus est multu est tecum populus, ne tradetur Madian in manus eiu8.
Et quid li0stea Homini adversum innumera barbar0rum milia pugnaturo trecento 3335 tantum viros relii luit. In eam quippe exiguitatem redigi agmen militum iussit, ut ibi
1 illis superponeret , Stiperp0neret impudicitiani γγι. a 4 ni allor immo II illi ei r- missimis A I ii. 5 uiris A I m. inignauissimorum A f; qu0ndam quorundam , item v 17 puritate A P quod ait p ad iudaeos dominus 10 10 te BP post adducet habent 11 tuas A om. 20 12 in m. m. dixit om B uim iura cunctarum B I .i hiberent AG m. biberunt T l cognosceremus a I atque De utque I et edd. quoque B s. t. qui Α, ni vulgo 20 hostium ABG m. p enim initando oni. P quando Orn B a serae se P, saepe p patrari AT patrare , patrari se paucos. Ita per j 22 n- strinos p in1lmos ΒΤ res acta B uirtute A I ii assignetur 23 humanae sed diuinae sifarra A, Sysara a 2 semine B I m. 2 seminis tantum T 26 Benedad AB Benedaad a, Benadab , et vulgo triginta et Ar et trig. BT 27 pedisequis iudicium a triarii lucustarum 30 non s. l. haberet Iis habet A l possit ABI prposset vulgo uindicare pugnare a 34 tredenti rii.
104쪽
d patrato divinitus belli opere paueitas usurpare nil posset. Denique eur 10 dominus ita suderet, ipse ex identissime de elaravit distens ne glorietur contra me Is rahol et dieat meis viribus liberatus sum. Audiant, in imam lio omnes impri lii, audiant omnes praesumptuosi audiant praepotentes, audiant uncti quid deus dieit no glorietur' ius iit eontra me Israhel et dicat meis viribus i 534 beratus sum'. IX. Audiant, inquam, innes contraria et blasphema aetantes, ala diant nee spem suam in homine ponentes. Loqui universos adversum se deus dieit, qui liberari se viribus suis posse praesumunt. Quis autem est Romanorum non ita diston At quis est 110n ita sentiens qui n0strae partis non prope iugiter in hae pariel, lassilieni nil Nullus esse iam rei publieae vires omnium eo seientia est et ne i 1035 quidem agnoseimus, euius o benesidiis, quod adhue vivimus, debeamus. Si quando enim nobis prosl eri tili luido raeter l)0m nostram et meritum deus tribuit alius oeadseribit fortunae, alius eventui, alius Ordinationi ducum alius e insilio, alius magistro alius patroeinio, nullus deo. Et nitramur, si nobis caelestis manu aliqua non praestet qui qui equid praestiterit derogamus. Quid enim aliud faeimus eum bona, 15 quae praestat, Ῥ0 vel Ventibus ensuum vel virtutibus ducum vel luibuscumque aliis 36 rebus rivulis deputamus Hoe enim m0do et terris nos p0rieret gratia agere u id fruges annuas metimus et vineis quod vindemininus, et mari quod pisces capimus et silvis quod ligna aedimus. et ovibus quod veste tegimur et equitibus steteri qu0dent ne Saturamur. Nam quae rati est, ut ei r muneribus aliis grati esse velimus, heu maximorum beneseiorum suorum gratiam der0gamus: ut quis ontentu est homon0Strae eondistionis, ut ei quis tu edeptum quippiam referat, eui de donis sui summa
37 detraxerit Ita et nos lieet de tu nullo digno gratias agamus, partam tamen erat, Si pro his tantummodo grati esse vellemus quae nobis ad usum vivendi dedit. Cur hanc gratiam tollimus quod nos et in angustiis iuvat et in perieulis liberat et in me 253 dii barbararum gentium sitos iugi proteetione e inservat non ita Gothi, non ita Vandali, mulis ieet 0et 0ribus instituti meliores tamen etiam in hac arte quam n08tri. Ostendi quamvis qu0sdam suspieer his quae diei mus. Sed quia Veritas magis illam offensi cogitanda est dieam et saeti die in nou ita cithi, non ita audati qui et in diserimine ii siti pem a de postulant se prosperitates suas munus diVinita 303 ii api et laut. Denique probavit ho bello proxim infelieitas nostra. Cum enim Gothi
metuerent praesumeremus n0s in Chunis spem ponere illi in eo, eum pax ab illis Ρ, Stularetur, a nobis negaretur, illi epise090 mitterent nos repelleremus illi etiam in alienis saeerd0tibus deum h0n irarent, mos etiam in nostri contemneremUS, Jr Ut
nam l. rati bi uellemus m. 22 in acceptum Ar inceptum DP acceptum p et vulgo quippiam fm P summa detraxerat -it corr. manu vetere detraxerit summa T 2 3 nulla B corr. ex illo agamus A corr. m. Delere eae agimus 24 his summis summa j tantummodo I nobis m.
suae 3 3l probabit A I m. 32 aetuerint B praesumeremus scripsi praesumimUS , prae-Sumpsi nilis DPp, praesumebamus A corr. mu recenti et vulgo nos bis tibet ebunt A: unis B, litannis uiribus p eu in m. AT a B s. l. 33 etiam eniti DP 34 contemneremus 'rout Dulgo interpunyit ir
105쪽
DE GUBERN DEI VI 3, 4b. Iaetus utriusque partis, ita et rerum terminus fuit. Illis data est in summo timore palma nobis in summa elatione confusio ut vere et in nobis line et in illis evidonior probatum sit illud domini nostri dieiuni quoniam qui se exaltat tu miliabitur, et tui se tu miliat exaltabitur illis enim exaltati data est in o lumilitate, nobis pro elatione deiectio. X. Itaque agn0vi lio ille dii nostrae partis, qui eundem urbem hostium quam 40 eodem die vietorem se intraturum esse praesumpsit, aptivus intravit ' Probavit sellicet. qu0d in opheta dixit quia non est hominis via eius nee viri est ut a uillulet et dirigat gressus suos. Nam quia viam suam iuris sui esse existi- 16 mavit nee gressum direetionis habuit ne viam salutis invenit. Effusa est ut e gimus abiectio super principem, sed uetus est in invi et non in via et ad nihilum de duetus est velut aqua de eurrens. In quo quidem praeter lilisam rerum infelieitatem praesens iudieium dei patuit, ut tui equid a turum se usur parat . ipse pateretur Nam quia sine divinitatis auxilio ne dei nutu eas tendum si se 1 hostem eredidit ipse eul,tus est tonsilii ac sapientiae summam usui liavit ignominium temeritatis ineurrit, vineta, quae aliis paravit, ilis sustinuit. Et luod, rogo, eviden 42tius Mei iudieiuni esse 90tuit, quam ut habens praedat0ris silueiam praeda fieret,
triuml, hum irae sumens triumphus esset, tireum daretur, torriti eretur alligaretur retorta tergo rasthia gereret, manus, suas belli Osas putabat. Vincta Videret, puerorum
2 a mulieriim speetaeulum seret, inludentes sibi barbaros emeret, iurisionem sexus tiromiscui sustineret, et sui maximum inbuerat superellium sortis Viri, mortem ulliret ignavi. Atiliae utinani ho ipsum breve remedium mal0rum esset, non diutuma tote 43 ratio. Ille autem quantum ad poenarum magnitudinem periinet, '0ngo tempore et diuturna in ergastulo barbarorum tabe consumptu in hane miseriam redaeius est, ut, 2 5 quod plerumque homines etiam poenis ipsis gravius atque neerbius utunt, in misera
tionem hostium deveniret Et hi e ui Cur absque ubi , nisi quia, ut iam dixi, illi 4 4
de humiles, n0s rebelles, illi rediderunt in manu dei esse viet0riam, nos in manuu0Stra. immo in saerilega atque impia . quod est peius nostentiusque quam n Stra. Denique ipse rex hostium, quantum res prodidit ne probavit, m8que ad diem pugnaea stratus ilici preces fudit, aut bellum in ratione ineuit, ad bellum de orati0ne u
reXit Prius tuum unignam manu iapesseret supplieatione pugnavit. et ideo silens proce88it ad pugnam, tui iam ni eruerat tu rati0ne uetoriam.
XI. 0n dissimiliter autem illud etiam apud audati,s ad quos eum in Hispania 458it08 0stra pars pergeret tantamque ad debellandos eos praesumptionis siluetum fera re quantum etiam proXime ad Goth0s, pari superbiae fastu, pari Xitu conruerunt. Venitque super Xercitum nostrum illud prophetae letum obruet dominus eoii fidentiam tuam et nihil habebis prosperum. Confidebamus enim in Sapientia nostra et fortitudine e0ntra dei mandata distentis uim ilia De ima vii Lem S i
106쪽
sti silentia sua nee fortis in forti tu line sua. sed in io glorietur qui 46 gloriatur, 'cire et nosse me, quia ego sunt dominus Non inmerit ita que vieti sumus ad meliora enim se illi subsidia contulere luam nostri Nam cum armis nos atque auxiliis superbiremus, in parte hostium nobis liber divinae legis e eurrit Ad liane enim praeeipue opem tim0 et perturbatio tune andalica confugit, ut seriem nobis et upili inelestis ii, poneret et adversum venientes aenaulos suos aeri47 0luminis seripta quasi ipsa quodammodo divinitatis Ora reseraret Ille nunc requiro, quis hoc umquam a n0stris partibus fecerit, in ut quis non inrisu fuerat, si putasSet esse saetendum: inrisus uti ilue siqui in nostris omnia ferme eligiosa ridentur. Et ideo quid irodesse nobis praerogativa illa religiosi nominis p0test quod nos catholi 10e0s esse dicimus, quod fideles esse laetamus, quod G0thos ae Wandulos haeretiei n04 iminis Xprobratione desiligimus eum ipsi haereti ea iravitate vivamus Itaque rectis
sim n0bis dieitur illud, quod Iudaeis in lege silentibus dixit ei in i divinus quo m0 do dicitis, sapientes sumus et lex domini n0bis eum est 0lite, inquit, considere in verbis menda ei die entes templum domini, tem ibplum domini, templum domini est. Quoniam si bene direxeritis Vias
Vestras et studia Vestra, advenae et upili et viduae non feceritis calumniam, nec sanguinem in110 centem effuderitis in l000h0e, habitabo vobis eum in oe isto a saeculo usque in aequium. Quo utique Ostenditur quod Si ista non adimus, superflue nobis catholiei nominis praesumptione 2049 laudamus. Sed hinc iam et superius satis dictum est et adhue imi te distetur, nec 0pus est ut de hoe amplius disseramus ubi dei iuge iudieium est. Quid enim vel de u ibis vel de G0this ne andalis deus iudi 'et res pr0bat illi rescunt otidie, nos deerescimus, illi roseiunt, nos humiliamur, illi orent et n0s arescimus. Ut vere in n0 veniat letum illud, quod de Saul a David ait sermo divinus quia David Serat pro figiens et semper se ips robusti 0r, 0mus autem Saul de crescens cotidie. Iustus est enim, ut propheta ait, iustus est ciminus et rectum iudicium Suum. 50 XII. Iudieamur itaque etiam praesente iustistio a deo, et ideo excitata est in perniciem ac dedecus n0strum gens ignavissima, quae de loe ad 0eum pergens de urbe 30 in urbem transiens uni orsa vastaret. e primum a solo l)atrio effusa est in Germaniam primam nomine barbaram dicione omanam post euius primum exitium arsit
regi Belgaruin, deinde pes Aquitanorum luxuriantium et post haec orpus innium Galliarum, sed paulatim id ipsum tamen ut dum pars elude caeditur, pars XemPl 05 emendaretur Sed ubi apud nos emendati aut quae pars R0mani Orbis quam i aD 35
uicti sumus metii numinis p enim L om. nostrae uuandala B 6 l0quii caelestis A c. eloquii P et edd. aduenientes L aemul0 diuinitatis m. ipsa quasi T 8 fuerit religiosa A 2 exprobatione . probatione templum domini bis habetis Di dixeritis ADT 17 aduena A et ut in aduena BP pupillo AB: populo p feceritis m. a 20 superflui a superflua 21 sed - disseramus m. pest om. A larte AB Drtasse Dulgo dicetur B dicend A 22 quid enim, probatoni. V 23 probant B 24 0s depraualini p s0rent et B: orescunt 20 25 ac ALTU: et vulgo P est enim ADTpe enim vulgo 29 praesenti A corr. imperniciem , in
in ΒΤ et edd. de orbo in orbem I p. de orbem B 3l a B de a 32 primum
primum exitium ADT exitium prirnum edd. 33 0stea sequuntur deinde Derba quid fuit totum Africae territorium usque id non est tamen in his p. 94 9 - . b, 24 3 emendetur , emendatur T
107쪽
ssieta eorrigitur omnes enim iit legimus, declinaverunt, simul inutiles sueti sunt. Et ideo proplieta ad deum et amat et dieit Percussisti eos et 110ndoluerunt adtrivisti eos et renuerunt accipere dis ei plinam iu dura Verunt faeies suas super petram et noluerunt reverti. Quam vere autem etiam lio in uos ea dat res ipsa indient Vastata est diu Gallia ergo emendata est 52 eum in istino esset Hispaniam Ne inmerito quin nullus erat Omnino timor, nulla correctio, flammis ii bus arserant Galli, Hispani ardere oeperunt. In quo illud est, ut supra dixi. seeleratissimum et gravissimum, quod eum arserint, ut ita dicam, membra hominum ieeentoruui, tui :ita non sunt itin peestantium. Et ideo uompulsus esti eriminibus n0stris deus ut tostiles plagas de loe in oeunt, de urbe in urbem spargeret et exstitas paene ab ultimis terrae finibus gentes etiam trans in re mitteret, suae
Afrorum scelera punirent. Quid enim numquid ab duetae a solo patrio degere intra 3 Gallias n0n 0tuerant aut ut 0n degerent quem timebant quae inlaesae a nobis us- pie ad tempus illud euneta vastaverunt Sed esto, intra Gallias fornii datiant. . Quid
i , in Hispania, ubi etiam exerestus nostros bellando ontriverant, unus uid consistere aut permanere metuebant iam Victores, iam triumphantes, quibus usque ad hune sortitudinis fastum contigerat aseendere, ut lios experimenta belli diu paruli intellegerent sibi Romanae rei publieae vires etiam eum liarbarorum nuXiliis pares esse non posse XIII. Potuet unt et g illi degere nee timebant. Sed illa utique ea elestis manus, quae l20 eos ad punienda Hispanorum flagitia illuc traxerat, etiam ad vastandum Africam trans ire ogebat. Ipsi denique fatebantur non suum esse quod saeerent agi enim se ilia vino iussu ne perurgeri. X quo intellegi potest, quanta sint in in nostra, ad quos Vastandos ut sue erueiandos ire barbari ompelluntur inviti, seeundum illud dilidet quod vastator terrae Israhelitieue rex Assyriorum ait numquid sine domini v 025 luntate a se eniti ad 0 eum istum dominus dixit milii ascende ad ter ram lane et demolire eam. Et alibi sacer sermo hae diei do ininus e Xer ei tuum, deus Israhel e est ego mittam et adsumam aboeli Odonosor regem Babylonis servum meum, Veniensque percutiet terram Aegypti. Unde in noscere possumus cuncta quidem quae adfliguntur. iudiei dei ierenti, sed b30 tamen in Saepe memora Vi propior testenta subverti. Ae per h0e luteiluid aetum est pedentis, moti deo adseribendum qui reet illi rei farium adseribitur quae ut quid seret exegit Nam et homi eida, tum a iudie oeciditur, suo scelere punitur, et ali 0 aut sacrilegus, tum flammis exuritur suis eriminibus onerematur Unde et luod 56Wandali ad Asrieam transierunt, non est divinae severitati sed Afrorum deleri de 3 5 putandum gravi enim eos, antequam illust pergerent, ne longa iniquitate traxerunt.
Et de intellegere debemus, quia pietatis divinae fuit, quod poenam diu debitum distulit, liaculorum autem et eriminum, iluod aliquando peceator Osuiu quae merebat Psal. 2 4. 2 Jerem. b. 3. 24 Isa. 36. I 0. 26 Jerem. 25, S.
108쪽
tur exestpit Nisi fore Afros clio in non meruisse credimus cum utique iussi magis, 5 utpote in quos omnia simul improbitatum ntque impuritatum genera confluXerint. Ceteri seni ni tominos etsi nonnullis vitiorum flagitiis obligati sunt quibusdain tamen non
ivit illi untur etsi vinolentia non carent mali lentia arent et i libidine aestuant rapaeitate non saeviunt mult08 denique etsi aestusat incontinentia orporum. Similliei 5 tus ommendat antinorum. In Afris Vero paene omni litis nihil liorum est quod ad utrumque tortinent id est bonum ne tuo a Dialum. luin totum admodum malum.
Adeo exclusa naturae originalis sineeritate aliam quodammodes in his naturam filia 5 feeerunt. MV. Xeolitis enim inustissiniis dei servis quid fuit totum frieae territo rium suum d mius una vitiorum aeneo illi similis de quo ir0liheta dieit O civitas 10
sanguinum ne Deum in quo est aerugo non X iit de eo quia Sanguis non Xi et de eo Civitatem ut videmus aene et inii luitatem sanguini compara
fit, ut intellegamus ei licet si esse in ivitate populi iniquitatem, Sicut in aene sanguinem iudientem. Non dissimile autem est ut illud sermonis aeri saetae sunt mihi domus Israhel eo inmixtae uiues aeramento et ferro et stanno et 15 plumbo in te dio argentum permixtum est. Propterea die hae e si edistit dominus deus pro eo quod faeti estis omnes in permiXtionem 59 unam eonflatio v0s et insufflabo in v 0s in igni irae Dissimillima inter se genera utetullorum acer serm mentoravit. Et quomodo in eodem e0nflatorio res diversu eoustatur selli det quia in diversitatibus metall0rum dissimilitudo hominum udesignatur. Et ideo etiam argentum id est nobilioris materiae metallum isdem igni bus datur quia naturae nobilioris ingenium vita degenerante damnarunt. Sicut etiam
de priuelli Tyri dixisse legimus d0minum per 'ol hetam: Fili 0 minis, aesti pelamentum super priueipem Tyri et die illi hae dieit 0 minus deus tu on signati similitudinis et 0rona de eo ris in delieiis paradisi 5
fuisti omne in lapidem optimum indutus es sardium et t0pa Zium et Smaragduin Et iterum argento inquit, et auro implesti thesauros tuos. 60 a multitudine negotiationis implesti promptuaria tua. Quae omnia numquid non tuli a Suiit ut speetaliter de Afris leta videanturi Ubi enim maiores thesauri ubi maior negotiati0. ubi promptuaria spleni0ra Auro inquit implesti hthesauros tuos a multitudine negotiationis tuae. Ego plus addo tam divitem quondaui Afri eam fuisse ut mihi eoina negotiationi suae non uos tantum sed etiam mundi thesauros videatur im esse. Et quid , si haec' Xaltatum est. inquit a tim in ii dii o ne Lum iri in ea in illi iam illi e in pae eae anoam movi O 61 rum in terram te prole ei. Quomodo fricanae 130tentiae et h0 competit aut δ
1 accepit uiti omini sagittis agitiorum uitiis 10 4 inuolentia p malev0lentia vulgo rapacitati saeuiunt B seruiunt a 6 uer AB om. amm0dum A synceritate , sentiritate 4 10 alieno , item I Vae civitati sanguinum, illae cuius rubig0 in ea est, et rubigo eius non exiuit de ea. Ciuitatem te. , ut est in Vulgiata 11 exiit Ar exit BT12 exiet A exit Τ ei uitate A uidimus A sanguine A comparauit B Orr eae comparamus i dissimile dissimilis ADT est autem P laeti commixti m. 20 stagno ABI et edd. I in et iii DT dic haec om. II diei haec impermixti0nem igni A igne T 19 constatari A I m. 20 diuersae consantur et vulgo quia quae a 2l isdem 1 hisdem A. iisdem p 22 auinarunt ΒΤ damnatur et tityo 2 ι de B s. l. deum p 25 dilitiis m. 26 optimum A preci0sum I psardonicem p 0patium AB argentum inquid B 29 ut ut uelis Afri eis 30 piomtuaria B L plus de diuitem p 32 suas AD 35 aut A corr. eae ut
109쪽
DE GUBERN DEI VII K 65. 95 quemadm0dum proieeta esse videtii in terram Quomodo nisi quia, suando amisit pcitentiae veteris altitudinem is uasi eaelestem perdidit dignitatem. Et edueam in
quit ignem de medio tui hi te devorabit. Quid iste re verius ' De media quippe eorum iniquitate ignis edenti exiit. sui selieitatem prioris tempotris dev0ravit.
Et omnes inquit. sui te noverunt inter nationes contristabuntur super te. Convenire illi ho non putemu . si non eversi , si tenui soli uetus est generis humani Perditio impiit faetus es et non eri am lilius in ne ternum. In terditionem iam illi de dueta omnia satis onstat Muperest ne malor timpraesentium p0ena etiam aeternorum continuatio P011Sequntur.
i XV. Non patiatur lio autem pro asseetu suae miserie0rdiae deus Nam quantum 2 ad meritum nostrorum eriminum pertinet ita se res habet, ut pati posse Videatur. Quid enim piae lorum est non illi semper admissum Ne de omnibus leo quia
et enormia fere sunt et seiri ne diei tanta n0n possunt. De sola Vel maXime obseenitate impuritatum loquor et su0d est gravius saerilegiorum Praetermitto in aliqu01 rabiem eupiditatis vitium totius generi liumani pruetere avaritiae inhumanitatem. proprium est Omanoruni paene omnium malum reli luatur ebrietas nobilibus igno bilibusque communis taeentur superbia et tum0r tam eduliare hoe divitum regnum est ut ali in id forsitan se iure suo se pulsent perdere si ii ne sibi alius quid piam V0luerit vindieare transentur denique prope omne fraudium falsitatum periuri irum ne-20 fas milla umquam his malis Romana ei vitas earuit. Etsi pestialius o seelus fr0 63rum omnium fuit Nam sient in sentinam iri fundae navi eonluviones iunium ordium. si in mores eorum quasi de omni mundo vitia fluxerunt Nuthim ni in improbitatem Seio. quae illi m0n redundaverit, tum utique itiam paganae ne ferae gente8 etSi
habent speeiuliter mala propria, non sint tamen in his milia exeeratione digna G0 64 25 thorium gens ei fila sed pudiea est Alanorum impudica sed minus ierfida, Franci mendaces, sed hospitales Sax0nes erudelitate esseri sed astitate mirandi omnes denique gentes liabent stetit eduliaria mala ita etiam quaedam bona. In Afri paene 0mnibus eseio quid non ahim. Si aestusanda est inhumanitas, inhumani sunt, Si ebrietas ebriosi si falsitas salineissimi si dolus fraudulentissimi si stupiditas cupia dissimi, si persilia perfidis imi Impuritas eonini at pie blasphemia his omnibu admiScenda non sunt quia illis quae supra diximus mali aliarum gentium Vitia' his
autem etiam sua ipsa Vieerunt.
XVI. A primum, it de impuritate dieamus, quis nesei Asrieam totam obseeut 65 libidinum taedis semper arsisse. in in ut terram ne sedem hominum. Sed Π Aetnam a putes impudiearum fuisse flammariim' Nam si eut Aetna intestinis quibusdam naturaesei Ventis ardoribus, si illa ab0minandis iugiter imi nientionum ignibus aestuavit. Nee
110쪽
volo in line re adseritonilius meis redi testim0uium rei sui ratur generis humani. Quis non omnes omnino Afro generaliter mi iudi eos seiat ni i ad deum fori conversos, id 66 est fide ne religione mutato. Sed io tam rarum est a novum quam rarum videri potest quemli fiet Gaium non esse s aium aut quemdumque Seium non esse Seium. Tam infre luens enim est oe et inusitatum impudi eum non esse Afrum, quam novum et inauditum frum n0u esse frum. Ita enim generale in eis malum miliaritatis est, ut liuiduntque e eis impudicus esse desierit Aser n0n esse videatur. Ne discurram per l0ea singula aut eunetas diseutiam ei vitates, ne studiose videar quaerere 6 atque investigare quae dieam. na tantum uni ersarum illi url ium t rineilae et quasi
matre eontentus sum. illa sellisset Onannis areibus semper aeni ulu armis quondam i0et 0rtitudine post splendore ne dignitate. Carthaginem dico et urbi Romae maxime
adversuriatii et in si eano orbe quasi Romam quae mihi ideo in sex mi iluui ne testi- molli uin sola suffieit. iluin universa penitus, quibus in toto mundo diseiplina rei iubli 68 ne vel prostiiratur vel regitur in se habuit. Illi eniti omnia si teloruin publieorum insta umenta illi ai tinan liberali uin se ilae illi philo ophorum si istinae euneta denique 5 vel lingua ruin gymnasin vel inorum illi quoque etiam opine uilitares et regentesimilitiani , itestates, illi h0nor laroe0nsularis, illi iudex cotidianus et restior, quantuin ad Dol non sui dein pro 'onsul. Sed quantuin ad potentiam eonsul illi denique omnes rerum dissimi satores et disterentes liter se tam gradu quam v0enliuio digiti tutes omnium. ut ita dieam platearum et ompitorum procurat0res, uneta feritae et 00 20 69 urbis et mmubra populi gubernantes. Hac ergo tantuin e0ntenti uinii ad Xeinlatumae testii noni uni ceterarum ut intellegamus ei licet quales illae uel fini ivitates, quae minores habuerunt probi fileii proelirationes, eum viderimus qualis extiterit, ubi summi semper fuere resti0res. Quo Oe prope est ut paenitent me promissionis meae id est, quod sulterius spopondi unetis prope frorum eriminibus praetermissi de miluinta 2570 tibus praeeipue a blast homiis eorum me esse dieturum. Video enim quasi senturnentem vitiis ivitatem, video urbem omnium iniquitatum genere fel Ventem plenum qui dem turbis sed magis turi itudinibus, lilenam divitiis, sed magis vitiis, instentes se invidem homines nequitia flagitioruin suoruin alios rapastitate, alios impuritate et tantes alios vino languidos, alios eruditate distent0s, hos sertis rediimitos illos unguentis 30
oblitos euneto Vari luXus mareor lierditos, sed paene omne una errorum mortelirostratos non omnes quidem Vinolentia temulentos. Sed omnes tamen peccatis ebrios. P0lpulos putares non sani status non ut sensus, non animo incolumeS D0n gradu,
Tl luasi in morein crapulatarunt turbarum eatervatim in se ruentes Iam vero illud euiusli10di aut tuain grave, genere quidem dispar sed iniquitate non dispar nisi in hoc sdispar forte quia maius Pr0seriptione die orsanorum. Viduarum silietiones. 'inii perum erustes liii ingemeseente eotidie ad deunt ae neu muloruin inpreeuntes et
2 gen. impudico Sciat Ad impud aeli sciat p, Gen. sciat impud. vulgo forte ad deum 1 p gaiuum A, ganeum , ganeonem omnes utroque loco, gauia et auium B seium A: sevum P,
petorum AB 23 habuerunt B corr. eae fuerunt 2 promissi otiis Ad professionis Τρ 26 mep om ABI 27 surentem p 30 cruditate se crudelitate AP 32 quidem in ' ta- moti m. APp 33 incol0mes AB Z immorem A crapulatarum turbarum ADT: baccharum crapulae me vulgo eae interpolatione in se uelites inseruentes , inseruientes ΒΤ et edd. cf. Ind. III uero nec non A s. l. sed manu vetere in hoc ABI p hoc vulgo 36 quia I post nisi hubet T ingemeseentes sic m. ac AB. ad V, Om. P