장음표시 사용
321쪽
De Jγrronis philosophis quaedam deque eademi eis strie limn0tala deque inter eos differentia.
uos Pyrroni foJs philosophos vocamus, hi Graecori
cognomento σκεπτικοὶ appellantur; id ei me significat 2 quasi quaesitores et consideratores Nihil enim decer 3tiunt, nihil constituunt, sed in quaerendo Semper con Siderandoque Sunt, quidnam Sit omnium rerum, de quo decernic0nstituique possit. Ac ne uidere quoque plane quie lurim neque audire Sese putant, sed ita pati adficique, quasi uideant uel audiant, eaque ipsa, quae adsectiones istas in Sese essiciant qualia et cuiusmodi sint, contantur atque in SiStunt, Omniumque rerum idem ueritatemque mixtis consus isque Signi ueri
atque salsi ita inprensibilem uideri aiunt, ut quisquis homoeS non praeceps neque itidi ei sui prodigus his uti uerbis debeat, quibus auctorem philosophiae istius Pyrronem
e S Se Sum tradunt: os μαλλον ουτως χει το δε γ ἐκεινως ii υθετερως Indicia enim rei cuiusque et incera Proprietate negant posse nosci et percipi, idque ipsum docere atque Stendere multis modis conantur Super qua re a 5vorinu quoque subtilissime argutissimeque decem libr0 eompo Suit IIυρρωνειων τροπων inseribit. Vetu autem quaeStio et a multis seriptoribus Graeci, miraelata, an quid et quantum P om iri et Ai a di m Le o sphil0sophos intersit. Vtrique enim ' σκεπτικοί, τεκτικοι, απ09Vτικοὶ dicuntur, quoniam utrique nihil adfirmant nihilque comprehendi putant. Sed ex omnibus rebus proinde uisa dicunt seri, quas φαντασιας appellant, non Ut rerum ipSarum natura eSt, Sed ut dimetio animi corpori sue est eorum, ad qu0 ea utSa perueniunt. Itaque omnes omnino reS. 7 quae en Su hominum mouent, των προς τι eSSed istunt. Id
uerbum Significat, nihil esse quicquam, quod X e Se On'Stet ne quod habeat uim propriam et naturam, Sed omnia prorsum ad aliquid reserri taliaque uideri quali Sit eorum SpecieS, dum uidentur, qualiaque apud Sensus no Str0S, quo
peruenerunt, ereantur, non II ud SeSe unde prosecta Vnt.
Cum haec autem eonsimiliter aut Pyrronii dieant quant
322쪽
Academici, disseri e tamen inter Sese et pr0pter alia quaedam et uel maxime propterea existimati sunt, quod ea de mici quidem ipsum illud nihil posse comprehendi, quaSi comprehendunt, et nihil p0sse decerni, quaSi decernunt, Pyrr0nii ne id quidem ullo pacto uerum uideri dicunt, quod nihil esse uerum uidetur. VI.
Du0 mulieres Roma per Herculem n0n iurauerint neque uiri per Caslorem.
In ueteribus scribtis neque mulieres R0manae per Her-2 culem deiurant neque uiri per Castorem. Sed cur illae non iurauerint Herculem, non obscurum est: nam Herculaneo 3 Sacrifici abstinent. Cur autem uiri Castorem iurante non appellauerint, non sacile dictu est. Nusquam igitur Scriptum inuenire est apud idoneos quidem Script0res, autem e. hercle seminam dicere, uixi me castor uirum. Edep0l autem, qu0 iuSiurandum per Pollucem est, et uiro et seminae 5 commune est. Sed M. Varro adseuerat, antiquiSSimo ui-r0S neque per Castorem neque per Pollucem deiurare Solito S,
Sed id iusiurandum suisse tantum seminarum ex initiis Eleu-6 Sini acceptum paulatim tamen inscitia antiquitatis, uiros distere edepol coepisse metumque esse ita distendi morem, sed me castor in uir diei in nullo uetere Scripto inueniri.
Verbis antiquissimis relictisque iam et desilis minime utendum.
Verbis uti aut nimis obsoletis exculcatisque aut ins0lentibus n0uitatisque durae et inlepidae, par eSSe delictum uidetur. Sed molestius equidem culpatiuSque es Se arbitror, uerba noua ine0gnita, inaudita dicere, quam involgata et sorden-2 tia. Noua autem uideri dico etiam ea, quae Sunt inusitata 3 et desita, etsi sunt uetusta. st adeo id uitium plerumque Serae eruditionis, quam Graeci οψιμαθιαν appellant, ut quod numquam didiceris, diu ignoraueris, cum id scire aliquando c0eperis, magni aetas quo in loco cumque et qua-
323쪽
XI. VII. VIII. 37etimque in re dicere. Veluti Romae, 0bi praeSentibus uetiis celebratusque homo in ausis, Sed repentina et quasi tumultuaria doctrina praeditus, eum apud praefectum urbis uerba saceret et dicere uellet, inopi quendam miseroque uictu uiuere et sursureum panem eSitare, uinumque eruetum et fetidum potare, hie , inquit, eques Romanus apludam edit et flocces bibit . speXerunt omneS, qui aderant, aliuM alium, primo tristiores turbato et requirente uoltu quidnam illud utriusque uerbi foret post deinde, quasi nescio quid Tusce aut Gallice dixisset, uniuersi riserunt Legerat autem 5 ille, apludam ueteres rusticos si umenti sursurem dixisse idque a Plauto in comoedia, si ea Plauti est, quae Astraba in Scripta est. 90 Si tum esse. Item stoeces au-6dierat prisca uoce significari uini saecem e uinaeeis Xpres-Sam, Sicuti raee oleis, idque aput Caecilium in Polumenis legerat, eaque ibi duo uerba ad rationum ornamenta seruauerat.
Alter quoque a lectionibus id genus paueis apirocalus 7 cum aduersarius causam disserri postularet: rogo, praetor', inquit, Subueni, Succurret quonam usque nos bovinat0r hic demoratur 3 atque id uoce magna ter quaterue inelamauit, bovinator est . Commum nuratio steri coepta est a plerisque, qui aderant, quasi monstrum uerbi admirantibus. At ille laetans et gestiens non enim Luae ' i inquit Megistis, qui tergiversatorem bovinatorem dieit 3 Est autem in Lue ili XI. uerSUS: Hic si tJricosus bovina torque ore improbus
m. Puid senserit dixeritque M. Cato de Albino, qui homo Romanus
Graeca ratione res Romanas, uenia sibi ante eius imperiliae pellia, Ompo Suit.
Iu Ste uenusteque admodum reprehendisse dieitur Au- Ilum Albinum M. Cato. Albinus, qui eum L. Lucullo 2e0n Sul fuit, res Romanas orati0ne Graeca Scriptitauit. In 3 eius historiae principio serit, tum est ad hane Sen-
324쪽
tentiam neminem SuScenSere ibi conuenire, si quid in his libris parum composite aut minu eleganter tum scribtum foret. Nam Sum', inquit, h0m O R0 manuS, natus in Latio. Graeca ratio a nobis alieni SSima Si , ideoque ueniam gratiamque malae DXiStimationis, Si quid eSSet erratum, o Stulu-4uit. Eam cum legiSSet M. Crino: Ne tu , inquit, Aule, nimium nugator S, cum innuit Sti culpam deprecari, quam culpa uacare. Nam petere ueniam Solemus, aut cum inprudentes errauimus aut cum comput Si peccauimus. Tibi , inquit, oro te, qui perpulit, Ut id OmmittereS, qu0d, priusquam faceres , PetereS, ut igno Sceretur 3 Scriptum h0 est in
libro Corneli Nep0tis de inlustribus uiris XIII. VIIII.
Historia de log o is Milesia ae Demosthene rhetore, in libris
Critolaus scribsit, legat0s Mileto publicae rei causa uenisse Athenas , fortassean dixerit auxilii petendi gratia.
Tum qui pro sese uerba sacerent, quo utSum erat, duo ea- UiSSe, duocato S, Uti erat mandatum uerba pro Milesiis ad populiim fecisse, Demosthenen MileSiorum postulatis acriter re Spondi SSe, neque Milesio auxilio digno neque ex republica id esse contendisse. Rem in p0Sterum diem pri)hitam Lugatos ad Demo Sthenen ueniSSe magn0que opere OrasSe, ut Contra ne disteret eum pecuniam petiuisse ut quantam petiuerat abstulisse. Postridie, cum res agi de-nu c0epta SSet, Demosthenen, lana inulta collum ceruiceSque circumuolutum, ad populum prodisse et dixiSSe, Se Synanchen pati, eo contra Milesios loqui non quire. Tum
Ipse etiam Di mi s thimiri, ut idem Ci in o Laeti s refert,n0n id postea concelauit, quin gl0riae quoque hoc sibi ad-
Signauit. Nam cum interrogasset Aristodemum act0rem η-bularum, quantum mercedis, uti ageret, accepiSSet, et Ari-Stodemus talentum respondisset: at eg plus', inquit, aecepi, ut tacerem .
325쪽
XI. X. 390uod C. Gracchus in oratio ite sua historiam supra eripiam Domadi rhetori, non Demostheni, adtribuit uerbaque ipsius C. Gracchi relata.
9uod in capite superiore a Critolao Scriptum esse diximus super Demosthene, id C. Gracchus in oratione, qua legem Aufeiam dissuasit in De maden contulit uerbis hisce: Nam u0S, uirites, si 2 uelitis sapientia atque uirtute uti, et Si quaeriti S, neminem nostrum inuenietis sine pretio huc prodire. Omnes nos, qui uerba facimuS, aliquid petimus, neque ullius rei cauS qui S quam ad 0s prodit, nisi ut aliquid auferat. Ego ipse, qui aput uos uerba saeto, uti uecti-3galia uestra augeatis, quo faciliu uestra commoda et rempublicam administrare POSSiti S, non grati prodeo uerum et a uobi non e cu-n Lam, saevi bim: in oeci s t iis ad Lomae in a trinae hi ni rem seu prodeunt dissuasuri, ne hanc legem accipiatis, petunt non honorem a uobiS, uerum a Nicomede pecuniam. vi suadent, ut accipiatis, hi qu0que petunt non a uobis bonam existimationem, uerum a Mithridate rei fami Liri Hi s m a e re Lirim et pro e in ii m. Furi a uni me di in Lot o a trimae ad ii e triae ema e latae r Hi in i S um t imam a b o nam imi e Liri in aec ei piunt et omnes fallunt. VOS, cum Putriti S, beos ab hi rebiis remotos esse, inpertitis bonam existimationem - Legatione autem a regi-6bu S, cum utant eo Sua causa reticere, Sumptu Sntque pecunia S maximas praebent, item uti in terra Graecia, quo in tempore Graecii tragoedus gloriae sibi ducebat, talentum magnum Obunam sabulam datum esse, homo eloquenti S Si in his ciuitatis Suae Demade ei resp0ndisse dicitur Mirum tibi uidetur si tu loquendo ta-
326쪽
lentum quae Si Sti ego, ut tacerem, decem talenta a rege accepi . dem nunc isti pretia maxima b tacendum accipiunt. XI. Verba P. Nigidii, quibus differre diei mentiri et mendacium
Verba sunt ipsa haec P. Nigidii, hominis in studiis
bonarum artium praecellentis, quem M. Cicero ingenii doctrinarumque nomine summe reueritu est Inter mendacium dicere et mentiri distat seu mentitur, ipse non sallitur alterum allere conatur; qui 2 mendacium dicit, ipse allitur. Item hoc addidit: ui mentitur, inquit, sallit, quantum in Se St; at qui mendacium dicit, ipse non fallit, quan 3 tum in Se St. Item h0 quoque super eadem re dicit: Vir bonus, inquit, praestare debet, ne mentia tur, pruden S, ne mendacium dicat; alterum in-4cidit in hominem, alterum non Varie me hercule et lepide 4 g id iris tot sententias in eandem rem, quaSi aliud atque aliud diceret, disparauit. XII. 0uod Chrysippus phil0sophus omne uerbum ambiguum dubiumque esse dicit Diodorus contra nullum uerbum ambiguum e SSepulat.1 Chrysippus ait, omne uerbum ambiguum natura SSe, quoniam ex eodem duo uel plura accipi possunt. Diodorus autem, cui Crono cognomentum fuit: nullum', inquit. uerbum S ambiguum, nec quisquam ambiguum dicit aut
sentit, nec aliud diei uideri debet, quam quod se dicere sen-3 tit is, qui dicit. At cum ego . inquit, aliud sensi, tu aliud accepisti, obscure magis dictum uideri potest quam ambigue: ambigui enim uerbi natura illa esse debuit, ut qui id diceret, duo uel plura diceret. Nem autem dii uel plura dicit, qui
327쪽
Puid Titus Castrieius de uerbis deque sententia quadam C. Graeeli existimarii; quodque esse eam sine ullo sensus emolumenio docuerit.
Apud altum Castricium, disciplinae rhet0rieae Idoctorem, graui atque irino iudicio uirum, legebatur oratio C. Gracchi in P. Popilium. In eius orationis principio:
e0nlocata uerba Sunt accurati hi modulatiuSque, quam ueterum ratorum consuetudo sert Ea uerba, sicuti dixi, con 3p0sita haec sunt, Ouae uos cupide ter o See annos adpetistis atque uoluistis, ea Si temere repudiariti S, ab e S Se non potest quin aut olim cupide adpetisse mut nunc temere repudia S Sedicamini. Cursus igitur hic et sonus rutundae uolubilisque sententiae eximie nos et unice delectabat, tanto id magis, quod iam tunc C. Graccho, uiro inlustri et Seuero, eiusmodi compositi0nem suisse cordi uidebamus. Sed enim , cum eadem , ipsa uerba saepius petentibus nobis lectitarentur admonitia Castri ei sumus, ut con SideraremuS, quae Vi quodue emolumentum eius sententiae oret, neque pateremur, Ut aUre n0strae cadentis apte orationis modis eblanditae animumqu0que nobis uoliis tale inani perfunderent. Cumque nos admonitione ista adtentiores secisset Mnspicite' inquit, penitus, quid essiciant uerba haec, dicatque mihi quae SO, aliqui ueStrum, an sit ulla liuiusce sententiae grauita aut gratia tuae uos cupide per hosce annos adpetistis atque uoluistis, ea si temere repudiaritis, abesse non pote St, quin aut olim cupide adpetisse aut nunc temere repudia S se dicam in . Cui enim omnium hominum in mentem non ue 6nit, id pro laeto usu uenire, ut qu0d cupide adpetieriS, eupide adpetisse et, quod temere repudiaueris, temere repudiasse dicaris At si opinor', inquit, ita Seriptum Sset: 7 9uae uos per hosce annos adpetisti atque uoluiStis, ea nunc Si repudiaritis abesse n0n potest quin aut olim cupide adpetisse aut nunc temere repudiasse dicamini si ita , in-8
328쪽
luit, diceretur, grauior scilicet Solidiorque fieret sententias et acciperet aliquid iuStae in audiendo expectationis; nunc autem uerba haec cupide et temere, in quibus uerbi Somne m0mentum rei eSt, non in concludenda Sententia tantum dicuntur, sed supra quoque Ondum deSiderata P0 nuntur et quae nasci oririque ex ipsa re eonceptione debebant, ante omnino, quam re 90Stulat, dicuntur. Nam qui ita dicit: si h0 seceris, cupido secisse disteris , rem dicit Sen-Su alicuius ratione conlectam et consertam; qui uero ita dieit si cupide feceris, cupide fecisse diceris', non longe secus dicit atque si diceret: si cupide feceris, cupide fece-10riS . Haec ego' inquit, admonui, non ut C. Graccho uitio darem, dii enim mentem meliorem mihi nam, Si quicquam in tam sortis facundiae uiro uitii uel err0ris S Sedici potest, id omne et auctoritas eius exhausit et uetustaSconSumpSit - Sed uti caueretis, ne uos acile praestringeret modulatus aliquis currenti saeundiae s0nitus atque ut uim ipsam rerum uirtutemque uerborum prius pensitareti et Siquidem grauis atque integra et sincera sententia diceretur, tum, Si ita uideretur, gressibu quoque ipsis orationi et gestibus plauderetis, si uero rigidi et leues et futtiles sensus in uerba apte numeroseque o Sita includerentur, non SSe id Secti crederetis, quam cum homines insigni deformitate ad acienda ridicula imitantur histri0nes et crestiunt.
Sobria et pulcherrima Romuli regis responsi circa uini Sum.
Simplicissima suauitate et rei et orati0nis L. Piso FrugiuSUS est in i iis oram n a 4 cum de Romuli regis uita atque uictu Scriberet. Ea uerba, quae scribsit, haec Sunt: undem Romulum dicunt, ad cenam uocatum, ibi non multum bibisse, quia postridie negotium haberet. Ei dicunt Romule, si istud omnes homine sa-ciant, uinum uilius sit . His respondit: immo uero earum, Si, quant uni quisque uolet, bibat; nam ego bibi, quantum uo ii .
329쪽
De ludibundo et errabulido atque id genus uerborum productionibus; et quod Laberius si amorabundam dixit, ut dieitur ludibunda et errabunda atque inibi, quod Sisenna per huiuscemodi
Laberius in Lacu Averno iambierem amantelli, uerbo Iinusitatius icto, amorabundam' dixit. Id uerbum Caesel-2l iri socii di x in um Lar ii ii cet ii iam in m Lirim a rum ea ligura Seril)tum dixit, qua 'ludibunda' ridibunda j et irrabunda dicitur ludens et ridens et errans. Teren-3tius autem Scaurus diui Hadriani te mi Oribus , rammaticus uel n0bilissimus inter illa, suae de Caeselli erroribus c0nposuit, in o quoque uerbo erras Se eum ScribSit. qu0d idem esse putauerit udens et ludibunda , ridens et ridibunda errans et errabunda'. Nam 'ludibunda . inquit, et ridibunda' et errabunda' ea dicitur quae ludentem uel ridentem uel errantem agitu ut simulat.
Sed qua ratione Scauru adductu sit, ut Cae Sel lium in eo reprehenderet, non hercle reperiebamus. Non est enim dubium, quin haec genere ipso dumtaxat idem significent, quod ea demonstrant, a quibus producuntur. 9uid esset autem ludentem agere uel imitari, non intellegere uideri malitimus, quam in sim hilare eum tamquam ipsum minus intellegentem. 9uin aetis Scaurum oportuit, Om-bmentaria Caeselli criminantem hoc ab eo praeteritum requirere, quod non dixerit, an quid et quantulum differret a ludibundo ludens et errabundo erran ceteraque, quae h0rum Sunt similia, an a irincipalibus uerbis paulum aliquid distarent, et quam omnino uim haberet particula haec X- trema eiusm0ili40cabulis addita. Hoc enim sui potius re 6 quirendum in istiusmodi si irae tractatu sicuti requiri solet in uinulento et lutulento et turbulento , uacuane et inanis sit istaec pr0 ductio cuiusmodi sunt quae παραγωγας Graeci dicunt, an extrema illa particula habeat aliquid suae propriae sirnificationis.
330쪽
Cum reprehensionem autem illam Scauri notaremus, inmemoriam nobis rediit, quod Sisenna in quarto historiarum eiusdem figurae uerbo ita usus est. P0pulabundus, inquit, agros ad oppidum peruenit, quod Scilicet significat eum agros popularetur', non, ut Scauru inc0n Similibus uerbis ait, cum populantem ageret uel cum imitaretur 8 Sed inquirentibus n0bis, quaenam ratio et origo SSet huiuscemodi figurae populabundus et errabundus et laetabundus et 'ludibundus mult0rumque ali0rum id gentis uerborum , ευεπιβολως hercle Apollinaris noster uideri sibi ait particulam istam p0stremam, in quam uerba taliaeXeunt, uim et copiam et quasi abundantiam rei, cuius id uerbum eSSet, demonStrare ut aetabundus is distatur, qui abunde laetus sit, et errabundus', qui longo atque abundanti errore sit, ceteraque Omnia ex ea figura ita diei ostendit, ut pr0 ductio haec et extremitas largam et fluentem uim et O piam declararet.
0uod Graecorum uerborum quorundam difficillima est in Latinam linguam mulatio, uelut quod Graee dieitur πολυπραγμ06υνη.
Adiecimus saepe animum ad uocabula rerum non pauciS- Sima, quae neque Singuli uerbiS, ut a GraeciS, neque, Si ma-Xime pluribus eas res uerbis dicamus, tam dilucide tamque apte demonstrari Latina oratione possunt, quam Graeci ea 2 dicunt priuiis u0 cibus. Nuper etiam cum allatus esset ad
nos Plutarchi liber et eius libri indicem legissemus, qui
erat περὶ πολυπραγμιοσυνης, percontanti cuipiam, qui et literarum et vocum Graecarum eXper fuit, cuiusnam liber et qua de re scribtus esset, nomen quidem SeriptoriSStatim diXimus, rem, de qua seribtum suit, dicturi haesimus. 3 Ac tum quidem primo, quia non satis commode opinabar interpretaturum esse, si dicerem librum scribtum te negotiositate , aliud institui aput me exquirere, quod, ut dicitur, uerbum de uerbo expressum esset. Nihil erat prorsus, quod aut meminissem legere me aut si etiam uellem fingere,