Illustrissimi archiepiscopi Cameracensis epistola, qua ad secundam illustrissimi S. Pontii episcopi epistolam respondet. Ex gallicâ linguâ in latinam conversa

111쪽

quisitionem, post descriptas sententias ex d rer rationibus centum & ampli d g, tibi facile contigisse , ut quinque propositiones , de sententiam Vpune contrarjam inpeneris. Ed textus obscuritate nimirum ductus . rura conscientia faciendum tibi

esse credidisti , ur formula . subscriberes. Eaebscuritate ductus .... sic tibi tum persuadebas,obsequendum esse autoritati. Verum, si & Jansentani libri sensus in tanta obscuritate versatur, tamque facile potest ad contrarias sententias accomodari, ec Ecclesia non est in diiudicandis textibus immunis ab errore, quo tandem pacto ruta conscientiafaciendMn tibi esse credidisti,ut jurejurando interposito astit mares, certam tibi esse, certo a te & film E credi textus illius haereticitatem Unde vero repetebas illam in credendo firmita- . tem p an ab infallibilitate Ecclesiae in textibus dijudicandis 3 quam scilicet non agnoscebas ; an ab evidentia textus ipsius y quem scilicet obscurum,

ambiguum, incertum judicabas. An vero conclusionem certam ae firmam deducebas ex testimonio incerto de eo textu, qui per se incertus erat atque ambiguus ' Etiamne ex duobus incertis si .mul junctis quidquam efficitur , quod sit tuae menti certum & exploratum ὶ Quid esse potest in ipsa autoritate , quae factum proponit, magis in cerrum , quam illud testimonium , quod obnoxium est errori , atque adeo quod per se tam ad alsitatem potest, quam ad veritatem propendere 3sam quid incertum magis in ipso facto , quam

cdunciatio ambigua , in qua facilι feri r tot ,

112쪽

n plures sententia plane contraria inveniantur risite est existimandus tuta conscientia agere, an non potius conscientiae Vocem intimam opprimere . qui iurejurando interposito assit mat. certo se ac firme credere, cum firmitatem nullam habeat , vel a testimonio , quod incertum est atque obnoxium errori, vel ab ipso textu , qui ambiguus est de in plures sententias aeque potest accipi Haec erant, Praesul illustrisiiure , quae sane non potui sine acerbissimo dolore scribere, cum res Ecclesiae publica, & dignitas illius ministerii , quod mihi commune tecum est , scribere me cogeret. Id unum tibi restat quod respondeas, illud , Quod factum dicitur, non re certa fide credidisse, sed in tanta obscuritare existimasse, OBSE- QIENDAM esse autoritati. His verbis, ni fallor, significas ita te fixisse obsecutum autoritati Praepositorum, ut tamen ignorares an fallerentur, necne. In illa scilicet religiosa dubitatione, cui accedebat mera voluntas obsequendi , tuta conscient id faciendum tibi esse duxisti , ut jurejurares. Sed , obsecro , satisne esse tibi videtur mera voluntas obsequendi, ad affirmandum interposito jurejorando factum illud , quod neque ipsa sui

evidentia , neque ea aut o ritate, quae obnoxia non sit errori, certo innotescit Praeterea vestro isto coetu anni I 66o. decrevisti , babendos esse hareticos eos omnes, qui facti fidem absolutam assirmare iurejurando interposito nollent. Illudne, quaeso , volebas, haberi hareti

, atque ut selea castigari eos omnes, qui sib,

113쪽

non imperarent, id quod tibi imperaveras, fidem

certam interposito jurejiarando affirmare, licet nihil haberent praeter dubitationem , cui accedebat mera Voluntas autoritati obsequendi λ Aut volebasne contra , jurisiurandi concipiendi lege non reneri eos, qui non possent imperare sibi, quod tu tibi imperaveras, ut se certos esse iurarent de eo facto , quod ita esse non ponebant nisi eum dubitatione , & ex meta obsequendi voluntate 3 In re tam gravi, tam lubrica ac praecipiti, dici non potest . quam necesse sit ut mentem ipse tuam plane & accurate explices. Atque istam tuam rationem quanto pervestigabis diligentias , tanyo Certi sis cognosces vel invitus. quod bona tua henia dicam , Praeful Illustrissime , eam non satis esse verae pietati congruentem. 3. Atque inde fit nimirum, ut formulam ipsam non fan E plurimi facete videaris. For xula

sene, inquis, etiamnum subscribi jubeant quidam in pripatis Dioecoibus Episcopi , quamquam id ne 'que a sancta Sede fir imperatum . neque 2 Cleri Gallicani Comitiis, in quibus aiunt subscriptionem ab tino tantum ex delegatis , nemine altero suffragante fuisse propositam . Aeque ab ulla superiori auro- itate ; quamquam ct illa repetita stibscriptionet hoc habere mali videntur , ut o intra Ecclesiam discordias foveant, o hominibus piis ac religiosis frupulum ae sollicitudinem asserant. Sed quo tandem jure contendis , Praesul Illustrissime , legem de obsignanda formula fuisse aut revocatam, aut ab Aogatam , aut ipso non usu labefactatam . cuin

114쪽

optime noveris perpetuo renovari , tim a SerapApostolica , tum a coetu Cleti Gallicani vim. Constitutionum . ac nominatim Constitutionis secundae ab Alexandro VII. profectae , qua formulae jusjurandum continetur Age vero, quid

esset cur tantopere nueretur Ecclesia, ut eos Omnes , qui subscribunt , adigeret ad illius , quod factum dicitur, fidem, si jam ab imperanda formulae subscriptione descisceret e Denique tibin dividetur los mula, quam Ecclesia proponit, essα dissidiorum seges , atque apta ad fovendas in Ecclesia discordia, λ Illud videris pertim eicere, ne iuramentum eiusmodi homives e secta pios ac religiosos exagitet, atque ad verae docilitatis partes

reducat.

. De sermu Ia , quae a Clari conventu anno 3 6s . fuit instituta, atque a vestro anni 166o. coetu confirmata , illud addis . sic plurimos existimasse, ' potuisse eam sine ullo incommodo praIer- mitti. Et certe nihil est quod praetet mittatur libentius, quam jusjurandum , quo tanquam certum affirmatur id, quod dubium atque ambiguum videtur , ita ut non assit metur nisi ex mellobsequendi voluntate . & illi scilicet autoritati, quae tamen existimatur esse ejusmodi, ut ipsi ob sequentes inducere possit m errorem.

s. Non id jam agitur, Praesul Illustrissime ,

num Ecclesia sit, necne, in textibus dijudican-L dis immunis ab errore. Hanc ego controversiam ad punctum temporis omitto ; de qua quidquid

nune sentire tibi libeat. perspicis certe, silentiunt- ε,

115쪽

obsiequiosum , quamlibet a te mitigatum ac femoperatum, improbari tamen ac damnari uno Prae iasulum omnium Gallorum consensu . eorum etiam, rqui tibi esse videntur eruditissimi , sicque ab iis haberi , quasi eo adhibendo probos dissimulatis

comprobetur & ea quidem cum per rio conjunc a in fidei professione. 6. Librum vero Iansienti quod attinet, textus ipse adeo per se clarus ae manifestus eli, ut ad eum intelligendum longe sit opportunius eum absoque ullo praeiudicato integrum legendo decurre se, quam centum s amplius disertationes excutere. Et sane, si quinque propositionum Domine intelligitur sensus ille violentos atque alienus , qua lem exhibet prima columna scripti illius, quod a tribus columnis dicitur, quodque homines esecta Innocentio X. obtulerunt , solis luce clarius est , quinque propositiones libro Jansenti non contineri. Sed quis tandem censebitur universic Ecclesiae illudere , si non illudit ille , qui pro sensu . nativo ac proprio quinque propositionum obtrudit sensum illum commentitium ac vanum , quem Vel homines e secta fatentur esse sensum alienum qui illis maligne assui posset, quem tamen illae legitime sumpta non habent. Ingenuitas tua atque probitas numquam sinet , ut captiosa haec & fallax adversus Ecclesiam ratio tibi probetur , si semel ad eam paulo diligentius adverteris. Si vero solum Iania senii textum , eumque integrum perlegere volueris , & conferre cum famosis quinque propo.

stionibus , nulla adhibita hominum e secta di

116쪽

sertatione , quae sit instar commentarii cuiusdam. facile intelliges , utriusque illius textus non posse

unquam esse nisi unum eumdemque sensum. Ρorro sensus ille obvius, ac Veluti in oculos incurrens in utroque textu simul damnat O , eo tendit , ne. cesse esse ut hominis voluntas operetur, hoc est, velit secundum maiorem delectationem, actu pra Venientem , nullamque esse post Adami lapsum gratiam aliam interiorem homini concessam, praeis ter delectatio: .em praevenientem , cui assentiri vel

dissentire non sit in liberi arbitrii potestate ν quia cum ea delectatio sit ad illud temporis punctum validior , liberum arbitrium agit ac determinat ad bonum indeclinabiliter & in luperabiliter. Hoe est nimirum systema , quod lan senius vult esse S. A gustini. Hoc ipsum est , quod homines e secta nomine gratia ex se escacis agnoverunt esse systema, cum quo illae quinque propositio aes inviolabili , ut aiunt, atque insolubili nexu conjuncta siret. Hoc ipsum est systema , quod homines Esecta Romae propugnaVerunt , Vel proxima antequam damna retur die. Hoc ipsum est , quod illorum adversarii sic perpetuo impugnaverunt, ut Ian senii pro. prium nullum unquam aliud esse dixerint. Hoeipsum est systema , de quo an sit catholicum , an haereticum , jam ab annis so. disceptatur. Quod 'homines e secta factiam appellant, utrimque pariter convenit, tametsi illi homines id agunt sedulo, ut de eo solo contendere videantur. Con venit enim & constat inter omnes , tam quin

que propositionibus, quam Jansenti libro systen

117쪽

usa illua, quod modo exposivi, aequὸ eonrIneri ised de jure nimirum non convenit. Nam homines quidem e secta volunt , hoc systemate contineri puram ac meram S. Augustini doctrinam :Ecclesia vero idem hoc systema damnat, tamquam quod haereses quinque complectatur. Et vero

si quis hoc sumpserit , nullam este amplists in

praesenti statu gratiam interiorem praeter delectationem eam, quam necesse sit ut voluntas sequatur , quia ea delectatio voluntatem indeclinabiliter atque insuperabiliter determinat ad bonum , ex eo maniferi ista consequuntur.

I. Praeceptum Dei iusto cuilibet est impossi-hile, etiam illo ipso temporis puncto quo urget, si justo illi ad illud ipsum temporis punctum deest

delectatio insuperabilis ad actiam imperatum. εχ. Voluntas in statu praesenti interiori grariae nunquam resistit , quia in statu praesenti nulla prorsus est gratia, quae non sit delectatio indeclinabilis atque insuperabilis voluntati ad illum psam actum , cujus ratione est gratia. 3. Ad merendum Si demerendum in hoc statu, satis est si voluntas non cogatur . & velle velit id quod vult. licet aliunde necesse sitiit id velit, quod delectatio illa insuperabilis esticit ut velit. 4 Ea gratia ,cui consentire, vel dissentire relinqueretur in liberi arbitrii potestate , gratia foret pro pria naturae integrae atque innocentis , cujusmodi ogratiam hetetici Pelagiani volebant, reclamanre β. Ausustino , etiam in hoc statu nostro reperiri,s. Deniqu

118쪽

'. -

s. Denique , cu ra delectatio insuperabilis sola

sit interior gratia , quae no stro huic statui conis Iehiae, Christus gratiam salutis non promeruit nisi solis praedestinacis , siquidem soli sunt praedestinati , qui acceperint delectationem illam inis superabilem ad filialem perseverantiam atqu e ad

i. Hic ipse est, Praesul illustrissime. sensus proprius , nativus , ac manistitus , qui tam quinque proposixionibus, quam lansenti libro continetur. Controversia illa iacti s dicendum est epim saepius ) nomen vanum est quod obtruditur-Non Jan seni sinus , quod aiunx illi., phantasma est Mcommentum quoddam; inane : . commentum si quod est, est illa facti eqntroversa. Tota quippe.' uanta, quanta.est , de iose eontroversia est. Hoc verum eiIeJ aruenti systetma. utrimque con Venit. Hoc jam a tox annis, sine ulla ambiguitate, sinsulta intermissione, alii deseqderunt , ali i accusaverunt. De hoc eodem systemate pron uisci avit Ecclesia, nisi, quis forte dixerit , eam pronunciavisse de re qua)am commentitia , de qua nemo conis tendebat Quisquis hoc systema propugnat , illi necesse est ut quinque propositiones purae,aceurat moderatae, atque ab omni censura immunes esse videantur. Contra vero,quisquis hoc systema haeretia Cum esse confitetur ille necesseest ut bφ resim comperiat ad singulas Jansenti pagellas incurrentem in oculos , aeque ac in quinque propositionibus. Bona fides id postulat, ut & omittatur facti con-i1Oversia..& in juris controversia demissi animi

119쪽

obsequium exl libeatiir; nequc iam Calviniana tota haei eiis Posita esse dicatur im commentitio illo dogis

riri oeitinete ad Cal vi anam haeresun is dogma'. quo negatur ulla esse alia gratia interior, pi aeter delectationem eam , quam nece talit ut voluntas sequatur, quia ea indeclinabilitatque insiperabalis. Tum vero eo decreto, quo ditempta est vera iuris controversia, tolletur atque evaneidet controversia facta', quae tota comme rixia est atque ad illudendum appotita.

finxisti sileneium obsequiosem, haesul Illustrissime, ve stilicet potiremam con-Gutionem eluderos eum maxime ψ c i eam ad mittere viderem. 'M Nem , inq-, 'n

Im animadverti , eam cen suram iniquam ecto

atav. nihil quidquam habees τ' hi delitatam non admittie nisi eo sensis ι

ou no est nativus texilis damnati sensus os pro b itatum ipsum approbare pergit censuramia

. e iidit tum maximε cum eam admittere vi. Tur Huius vero rei Eccletiam universam testem. - inae de te noti iam tibi mecum , sed

- b. ei Sede disce tandum est. Ais sum- ωL pεntificem de illo silentis ita statuisse , ur

120쪽

t Iecerneret tantum , illud non βιἰs est, iubere gae ipsi adjungi obsequium interius, quo factum curidatur. Sed ut jam non haereamus in illa controverissa , quam homines e lecta movent de ambiguo fidei divinae nomine, quaero utrum illa iacti hdes sit certa , absoluta , non obnoxia mutationi , qua .

em certe fidem postulat iusiurandum illud, quod Ecclesia jubet adhiberi in fidei propositione. si fateris, Leci si am omnino postulare ρdem sane certam, neque obnoxiam mutationi , si & illud addis, ejusmodi fidem Ecclesiae postulanti negari hon debere, stiperest ut quaeram , quid igitur se quod Episeopi quatuor adduci non potuerine, ut 'mulae absque ulla exceptione aut restrictione subscriberent λ Quid est quod in Adii controversias lentium obsequiosum satis elle praetendebant Quid est quod Episcopi X lx illos quatuor in ejusmodi causa defendebant Si voltu sient ab unoquoque credi factum certa fide , neque obnoxia mutationi. nihil erat cur tantas tragoedias agerent , de periculum adirent Episcopalis sedis amittendae. duin potitis iureiurarent ipsi , atque aliis jussit randum imperarent absque ulla restrictione de illo facto, quod scili et volebant tum ipsi credere. tum ab omnibus certa ac firma fige credi. Erat enimvero absurdum , .cdm ita essent assecti, nihil aliud Ecclesiae polliceri praeter silentium obsequio sum. Neque enim satis est eum polliceri

Fore ut prae obsequio & reverentia taceat , cui Persuasum est. accedere praeterea fidem eam que Certam oportere. Qui vero fidem certam habero . pag. 81. H s