장음표시 사용
61쪽
12 CARO LI sc RIBANI dis exaedificatam domum aulaeis, quae raritate QImerito per OmneS eat aetates postumas. Patet in longitudinem pedes octoginta supra ducentos, respondetque operi latitudo. Complectitur vero ambitu suo sex ec viginti loca, aulaeorum reconditoria, ut arbitreris cellas promas omnium in hoc genere elegantiarum, opumque nullo calculo metiendarum ; ad oculorum quantumuis curiosiorum certissimum stuporem : ita supra
artem bysso pleraque & auro grauida, dubium
relinquunt,ata opulentiam, an haec artem vincat.
Quamquam si ex vero singula metienda, dicoda, perfacile vicerim , nulla olim vetustate superatam,aequatam iaculi ostri artem, nulla. Scio veteres varia in veste ad miraculum lusisIe quis enim ignoret Istrianas pexas, quis scutulato e Lusitania textu; quis Martiali decantata gausapa,
- Nobilius edit a tegant litigausapa citrum' aut cui Lucilianae ignotae PD, atque amphissa molus singentisivi misiti' qualia Plinio amphimalia, &villosa fiant vetralia. quis Phryxianasnestiat togas, nouissimis Augusti temporibus Fenestella teste nobilesZiam papaueratas quis non audiiti uis non pietas & triumphis natas P crediderim a Mauris: praeit Martialis: Quando eques tunica Nilotiae 2 auri.
Quin & Phrygia legimus pictas acu ; an non icAEgyptiat
62쪽
Quod Nilotis acus compresιmpectine Serum Soluit, expanso Lxauit sumi melo.
Sed & auro habemus intextas, Attalo repertore, unde nomen Attalicis lorum exinde varietas Babylonia primum manu de venustate certadit,& nomen imposuit innuit Martialis ele ganti versu:
nego praetulerim Babylon μ ,si ινδε
λ Texta, Semiramia quo mariantur acu. Plurimis etiam liciis intexere Alexandria docuit Haec vetores aquae si Cum nostris componantur,
dices agraria illa esse,& in siluis nata; urbica nostra, & a summis ingeniis profecta. Scio inter obiecta Capitoni crimina , Babyloruca fuisse triclinia,quq sestertium octingentis millibus venerantia Scio quaedam Neroni principi quadragies sestertis stetisse clusit ad haec Silius:
stis intrantes referens subtegmine multus. At haec illa aetate,& in nouitia tunc reperiura, q tis fere pretia a nouitate metitur. si vestra vidisset, nulla satis digno pretio copensari potuisse arbitrata foret: nunc frequentia vilitate pretio peperit,ita abundantia semper in se ipsim contum liosa est. Idem videmus in omni re. apud barbaros enim quosdam quia copiosam & vernaculum est aurum, auro vinctos in ergastulis habent,& diuutiis malos onerant; tanto locupletiores, quanto G ν nocen-
63쪽
34 CAROLI SCRIBANI nocentiores. Cum Contra peregrinitas ubique gratiam repererit,a qua res quique pretium possidet. De varietate vero, & innumero prope Colorum in vestris tui, quid dicamῖ superat res ipsa fidem, adeo in immensim Crevit, ingenio superante naturam . nullus hic color abest , Cogita quem voles; ac si exemplum poscis nulli pauones,sive qua colla florent,qua terga fulgent,qua cauda iacent,iam varia vestiuntur plum . quam seculi nostri urbisque vestrae tapetia: ita multi loria, discoloria, versicoloria videas , totiesque prope mutanda quoties mouenda; ac in omni flexu reflexuque alium atque alium Colorem ostentantia: ut nescias an ludat aliquis error in re seria firminiae. Hoc, ut reliqua taceam, singulare, non reperiri parem in Europylocum, tam diuite Conditorio, tam cocinna commodaque in omnem venditionem opportunitate, ut non aberrauerit,qui illum cum Orientis alite, de singularitate famose, de posteritate monstruo ,qui semetipsum funerans renouat,natali fine decedens atque succedens iterum Phoenix, Contulerit. omnia respondent. Uni Cus est Europa,adeoque Oribe toto,locus.seipsum funerati Cum venditione atria nudat: & tamen, nisi nudet, aut pereant opes, quas ipsum emedullet ignauum sterileque senium, aut non succedat posteritas, nisi locum secuturis priorum secessio faciat duplici fimbre , venditione, emptione toties-
64쪽
ANT VER PIA. sstotiesque iterato, donec tandem haec in orbem decessio successioque dominum locuplete beet
Possem hic de domo Hansalica: & sors aliquid iure postat suo: parebo, sed paucis. Protenditur longitudo in ducentos & octoginta plus minus
pedes, latitudo minor est. absis luitur Contabulationibus tribus.prior augustis laxisque in omnem partem seruit atriis, merciumque Custodiae. reliquae trecenta Complectuntur cubicula, quae singula, singulis mercatoribus sufficiant. rarum hoc: & dubito, an in ulla gente. turris domui imminet Corinthio opere conspicua ; quae late qua
qua Versum,quidquid in urbe, quidquid in vicinis agris, flumineque, laeto prospectu retegit. De Arce vero vestra quid dicam 3 quid simile 'in reliquus ostentat OrbisZquid Circus Cςsaris,quid Cauea ad hanc Scauri: quid theatrum Curij, quid Labyrinthi portentosissima humani ingenij opera; quid Gnidij turrisy quanta procurrentia in
mutuum subsidium propugnacula3 quanti in totius operis tuitionem surgentes colles Θ Quid referam Commeatuum, quid apparatus bellici reconditoria Θ quid reliqua siue in ipsa arce, siue extra illam tutoria propugnationis loca, quae pediti, quae equiti, qua procurrendo, qua defen- fando, sufficiant λ nqua in singulis miracula qui dixerit,nusquam aberrauerit.
65쪽
I 6 Aqua-ducturi Anthleae, mathina Ctesibica. V Enio ad Aquaeductus,Architectonicae non
vltimam laudem. Magnum omni antiquitate miraculum aqua, luctus Romani. siue quos Q. Marcius Rex, Senatus iussu, actis per montes Cuniculis, praeturae suae tempore adduxit; sive
quos Agrippa in aedilitate, centum & quinque salientes, ac septingentos lacus; sive quos C tiarau spicatus, persecit Claudius 31 lapide nimirum
quadragesimo ad eam excelsitatem, Ut in omneSurbis montes leuarentur fontes: in quod opus erogatum sestertium ter millies. at ego nestio an vester labor, cum absit ab impendio, ingenio Cedat: Cum in unam domum aquam coegistis, quae exinde in omnes defluat officinas Cere uisiarias; tantumque singuli nullo labore admittant,quantum res postulat, nusquam deficiente flumine.
nec ingenti hic mora opus aut tempore,momento prope cuiuscumque sitim explet: neque binfallit mentita copia, aut exarescit diuCS Uena: quantumque haurias, semper se perest; semper reperies quod crogando sitfficiat etiam sitientis simis cacabis, nocteque dieque omni, tot locis, ranta urbe calentibus, bullientibus, haurientibus: quae non huic ciuitati tantum, sed & vicinis sufficiat . QVoties aquaeductus Romani sederunt, aut exarescentibus fontibus clementum
66쪽
ANΤvERPIA. 17 negarunt 3 quoties sit bito languore populum frustrati; quoties plena morte ad dura consilia coegerunt Z At vester labor, perpetuatura dedit,& quae tot iam annos nullum non dico senium sentiunt, sed nec attritionem iuuentae. perstant
enim pari redhibitione qua prima die: hauriuntque , largiunturque eadem felicitate; Cum nec quod hauriatur deficiat, nec quod largiatur desit.
Quid Anthleas referam in enioso aquam Ambua- subuectantes ictu, dum e terrae visceribuScola-o, tam aquam cribro, modiolus hauriti vectisque
depressione in sublime elatus emboluS, aquam fugit sequente elemento, ne per inane spatium
frustretur conatus, natura Vacuum auelsante,
in seriore assario aditum receptui piae bente, superiore vero incumbentis aquae pondere presta: hinc vectis eleuatione dum deprimitur embolus, dum assarium infernum aqua quq in modiolo est cluditur, assariumque supremum loco cedit ne obsistat embolo descendenti; iterataque vectis depressione emboloque elato, quae superiore st terat aqua loco, in castellum evehitur, superiore depresse assario; eademque opera noua ab imo putei aqua exsugitur, locum faciente assario
inferiore: perperito quasi suctu, succedanea qua depressione qua elatione, indefecta hiC aqua est. 'Neque haec, quasi laus istaec una debeatur vobis,
67쪽
18 CARO LI sCRIBANI propria laus sit vestra, tantam huius passim hic
esse frequentiam, ut raras urbe tota reperias domos,quae non diuite illius gaudeant ubere, e quo inlatentem aquam terrae,iamquam matrici, prona facilique quisquis volet, etiam puer, hauriat
manu; cum reliquorum urbes Regnorum,unam aliquam alteram ve, tamquam Vnum alterumve cnumeret miraculum.
Frequens exhinc machina Ctesibica Anthleae te' iuncta, ut quam haec E terrarum intimo exsuxit aquam, illa in eminentiora felici protrudat robore; unde naturali sito delapsa pondere, per inue sum siphonem in subiectum deducitur labrum,
e Cuius medio transmeatoria fistula in fontem salit: ita naturam ari imitata fortunata aemulatione quid non audet Z quidque adeo non assequbtur dum imitatur 3 ut nescias cui in hac aemulatoria pugna palmam largiaris: ita quos negauit illa fontes ars dedit,iam varie ludentes, fallenteS, ut & hic natos arbitreris: & mireris ingenio naturam superatam; clim haec, uno fere fluxu, hic diuite, alibi paupere vena , aquea largiatur dona: ars Vero innumeris prope modis aqua Nympharum ubera aqua pro lacte fluunt;& Bacchus aqua pro vino fundit; sed & capite Satyri, aquam sudant tamquam a fatigato cerebro: iam dc pedes aquam spargunt, quasi reliquo indignentur compore; nec raro tamquam de uiua rupe videas s
68쪽
A N T v E R P I A. 39lientes; aut tamquam ε Iunonia latratoria specu.& excipit omnem hanc aquam marmor vatium, hic candicans, ibi undatim Crispum,alibi versic loribus maculis viridique passim intercursia: quin& vermiculata ad emgies rerum & animalium crusta fons totus integitur. quem sit quado natura Ornatum negauit, pingi patrios videmus lapides, maculasque his inseri, aut purpura distinguis talesque plane ostentari,quales deliciae & admiratio Optarent. Haec vestra, non quod laudem ex his bretis,ac ne admittatis quidem : sed neque ego hic luxuriae interpres : verum ut sciant omnes,& habere vos haec, in quibuS veteres, Mamurra Romanus Eques, qui primus Romae marmora secare,l uxuriamque diuidere docui M. Lepidus, qui primus e Numidico marmore limina posuit: L. Lucullus,qui ante omnes e Nilo atrum inuexit marmor,cui & de suo nomen dedit; pluresque alij varia luserunt ostentatione; & Contemnere tamen, nec laudem ab his velle. quo maior gloria est habuisse,nec in magno posuisse pretio,nec aliter uses quam patrio lapide. Est& aliud in hoc genere quod merito Veter, bus componamus . magnis illi ingeniorum contentionibus, tamquam ciculorum suorum miraculum , celebrarunt hortos pensiles; magis etiam oppidum;exercitus armatos sblitis regibus subter educere, maximeque flumine medium
69쪽
oppidum interfluente. Quae de Aegyptiis Thebis fabulatos veteres credit Plinius, miraculo rem superante, hoc prope in urbe vestra videmus. quantae subterlabuntur aquae, quae quamuiS On rarias nullo sentiente deuehant 3 ut& infra nauigent, & supra perpetuo ponte inambulent hominum millia; quae nec subterlabentia flumina, nec
ingenium, Ludisium. I genio plerique bono: iudicio firmo, lidoque, di quod moderatione quadam & innata temperie iudices ad Rempublicam natum. Nam illa calentia,& tamquam de cacabo bullientia, Numidica aut Poticae potius pharetrae & iaculis deuoueris. quod si nimium etiam erigantur, sur- .gantque in immensum, praecipitio proxima stant. Et ut segetem nimia sternit ubertas 3 & arbores prole sua ruunt; ac perraro maturitatem attingit nimia secunditas: ita ingenia immoderata felicitas sita destituit,& trahit in perniciem, in temera- S ausus, in extrema conamina: c quibuS plurimum in sortunatissimi euentus, dominumque, familiamque , nec raro Rempublicam uniuersam,vno impulsit in exitium daturi. Fere namque magnis ingeniis, magna damnumque datura innasci videmus vitia: ac vix magnoS eX non mammis ingeniis errores prodire. Qui , quod & aeta
70쪽
tem rarius ferant ξ disces ab igne, qui quo fulsit
Clarior,eo eX tinguitur citius vivacior est qu i cum lenta dissicilique materia commissus, fumoque demersias ex sordido lucet: eadem enim detinet causis quae maligne alit. Sic ingenia,quae illustriora, breuiora sunt: nam ubi incremento locus non est, vicinus occasus est. & non acumina, qtio tenuiore cuspide, citatius franguntur λ nam & validissima si ad ultimum tenuantur,infirmassint: ita robur omne tenuitas atterit. Idem in ingeniis reperies, in quibus non tantum aciem qua pen irent, sed & robur exoptamus quo persistant: quod in summa acie,aut numquam,aut perquam
raro, CVeniet. Hanc temperatam aciem & robore subnixam. ςst msuo,hic inuenies. potestque hoc de uniuersis Belgarum ingeniis assirmari, ad omnes nimirum artes scientiasque a natura facta: ut nec ad pene' trandum difficilia acies viresque desint. Clim Belgica coeastitutio fere sanguinea sit, omnium tem peramentorum nobilissima. cui cum accedat aliquid melacholiae quasi terreum, quo quae impresseris tenacius adhaerean cholerae etiam quantum latis est ad res magnas aut audcdas, aut finiendas; fit ut Belgica constitutio non facile cuiuis cedat. Neque enim opprimitur phlegmate,VζqUOrumdam nationum aliarum, ac mulierum ut plurimum, quo minus Capessendis stientiis idonea.