장음표시 사용
141쪽
cogitata. Delectatio autem de eoeleatione i se , sequitur inclinationem assectus in cogi- rinionem 7sum e cogitatio autem ipse secundumst non est peccatum mortale, νmo quandoque es veniale tantum , puta cum aliquis, inutiliser ellit e de ea : quandoque autem sine peccato omnino , puris cum aliquis uri-Ibter de ea elliarit, sicut cum vult de ea praedicare vel dis utrire. Et ideo per consequens
eritio ta delectatio , qua sic est de cogit
rione fornicanonis, non est de genere peccati mortalis , sed quandoque est peccatum v niale ,. quandoque nullum; unde nec consensus in ratim delectationem est peceatum ma 1 D. M autem aliquis evitans de se iaciatione, delectetur de ipso actu cogi to, hos contingit ex hoe , quod assectio eius iacti no in hunc actum i, unde quod Atiquis consentiar in Glem delectationem , hoc nihialiud est , quam quod im consentias in hoc, quod assectus suus sit inclinatus in semis rionem. Eus e.m delectatur nisi in eo ' quod est conforme appetitui eius. βωσου --
rem abquis ex istiberatione etigat , quod assectus suus conformetur his qua secundinmine μοι peccatri mortalia , es pec tum momariti unde ratis consensus in delectationem, peccari mortalis , est peccatum mortale. allud autem obiter notandum est, delectationem morosam esse ejusdem speciei,cujus
est actus de quo habetur delectatio. V. g. incestus, raptus, stilprum di similia, & ita.
talem circumstantiam necessarib in Confessione aperiendam esse r. quia, ut ait Sc . Τhomas, delectatis qua eonsequitur cogit rionem ex parte actus eogitari, reducitur in idem genus ς quia nullus delectatur in A
qu. , nisi Minciatur ad illud, o apprehendat
142쪽
De sexto Dec. Praecepi. CAP. II. Io
, d ut conυeniem. Unde qui consentit in delectationem interiorem , approbat exteriorem , ta vult saltem ea frui cogitando de ea. Praeterea delectatio morosa non soldmest peccatum mortale cum consurgit exactu mortali cogitato , sed quandoque etiam dum habetur ex actu alias licito, sed non tunc cum de eo cogitatur : & ita peccat qui delectatur de cogitatione copular habendae dum matrimonium contraxerit : sicut & vidua dum de ea quam cum
marito habuit . voluntariὰ cogitat . aut etiam maritus , qui cogItat de actu conjugali habito , α delectationi praesenti extra illum actum apud se consentit: quia ille actus non est licitus, nisi dum fit, &cogitationes de illo actu, peccato non carent , nisi ad illum statim exercendum t ferantur. De his diximus alias. s. Consensus in rem veneream est-ne ejusdem speciei, & non minus peccatum , quam sit ipse actus cui consensus praebetur
Re . Huic quaestioni respondere videtur lanctus Ecclesiae Doctor Augustinus, dum
ait : Si cui etiam non contingat facultas concumbendi cum coniuge Alim , planum
tamen aliquo modo sit, id eum cupere , ct si poteritas detur , Octurum esse , non minus reui est, quam si in queo facto deprehendere-rur. Sciendum tumen est , inquit sanctus Antoninus, quod cum peccatum cogitationis mortale , sir eiusdem specie, cum eodem opere exterior, perpetrato , sed disse ni Fecundi in imp eritum ,'temeri m 3 fu A peccatum cordis disitur imp ectum respectu peceat.
operas, secundum Thomam. I. T. Trio quemadmodum. peccatis' mortalia operis de ne-
s. de libeL. arbitrio, cap. 3 Resertur ita: Can. Si cui; De poeniten tia dist. I. s Anton naa. p tit. S
143쪽
s. August. Epist ros. ad Monachos, Refertur in Can. Nec solo
cessitate oportet consiten , non solum in genere , sed in ubima specie; non enim ceret dicere se perpetrasse luxuriam , sed oportet quoκ exprimat speriem luxuriae, putast ocis fornication/s , mel adulter,i , mei
etiam de cogitutionibus deliberatis luxuria, non suffic t eo tera se habuisse cogitationes turZes cum consensu ; sed etiam oportet quod evomat mater iam FVarum , videbeet si erga conjugatam, via solutam , vel v G nem, vel summonialem , mei mares ta huiusmodi. Et idem judicium videtur de cogitationibus morosis , ut sc iscet exprimatur 'u Iitas personarum e P quas amnnus veryalus es. Besaest. 6. Committitur ne graVe peccatum in aspectu libidinoso pates . In tali aspectu grave fieri peccatum nemo inficiatur , aicente Claristo in
Evangelio, quod omnis qui vident mulierem ad concupisendum eam , iam moechatus est eam in corde suo : Videre autem mulierem ad concupiscendum eam , est eam ad hoc intueri ut concupiscas eam, hoc est, ut cogitatione concubitus ejus te
occupes, Vel ut imagineris pulchritudinem ejus , quamque delectabilis sit ejus aspectus, ut ex eo voluptatem quamdam libidinosam sumas , licet ulterius progredi non velis. Nec seu tactu, inquit sanctus Augustinus , sed is ectu quoque tue aspecta appetitur oe appetit Hemina. Nee Hcatis , vos ammos habere pudicos , si habeiatis oculos
νmpud cos 3 ροσα ιmpudicus oculus impudica cordis est nuntius : cum se invicem sibi, etiam tacente lingua , eo pectu mutuo cor o utiant 1 udica , I secundum concupis μ
144쪽
De saeto Dec. Praecepi. CAP. II. ro F
rennam carnis alterutro delectantur ardore, etiam intactis ab immunda violatione comporibus fugit castitas 1 a de moribus , nec putare debet, quae in masculum Agit oculum.
ρο illius m se ipsam diligit fixum, ab abis se
non miri is cum hoc fecerit I videtur omnias,
oe a quibus Ie videri non arbitriatur: sed etsi lateat, ta a nemine hominum videatur, quid faciet de 1llo severno Inspectore , qωem listere nihil potes t ideo putandus est non
sup ennus P Isti ergo timeat sancta semina Hypticere ne vetit viro male placere. Iliam cogitet omnia' dere , ne metit viro male via dera , illius namque V .n hac causa com-- mendatus ect timor , ubi scriptum est. Abominatio est Domino defigens oculum. Potest autem aliquis aspicere multipliciter mulieres , ur ait S. Antoninus ; εν vel a casu pne p meditatione , veI ex cau- psa rationabili , ut sciocet cognosicat eam in 7 erile , I isernat ab alus ἔ vel ut attenianorem reddat , si loqu tur de utilibus ς melut considerans tinnitutem ornatus, possit me-buz reprehendere , vel ex quodam honesto
ore , siicut pater resipicit filium , ta amicus amicum: in his nustum est de se peceanum ; licὸt propter grave periculum, quod ex tali aspectu quandoque exurgit 3 vel aliis circumstantiis , peccari etiam intris aspeetibus ex se licitis possit: vel in expulchritudine creaturae , exurgat in laudem Creatoris , secundum iuuae Psia istae : De lectasti me Domine , in factura tua : quod tamen est perfectorum , imperfectis autem est periculoseum ς vel ex quadam curiositare, ut stat factionem seu formam eius , vel or tum earum , quadam sensuali compla'
Antonina tit. Diuiti so by Cooste
145쪽
centia de pulchritudine eius : sicut muliererri AEGypto ascendebant per muros , ut via derent transeuntem Ioseph pulcherrimMm ,.q-d sine peccato memati non est e mel st Didinose mandescat in concupiscentiam ei si hoc est aspicere ad emcupiscendum , quo est mortale. Et quod dictum eΗ de viro erga mulierem , idem per totum de muliere aspiaciente mirum. Ex hoc ostenditur quam graviter , U qu. in innumeris,liter peccant, .
qui diebus festivis ,.φel alias , d -rrunt per Ecclesias vel iras ad precandum C id est,. ad perquirendum & aspiciendumὶ muliares,
vel sis capra an aliqua sequuntur eam et ad
ν iis enim nisi concupiscendum libidinose,.
qui tot peccata mortalia per et rat , quotiverses , concusentes aspiciunt , vel quotvsc1b- unam eandem sequentes , diversis temporibus asstriunt ad concupiscen
d m. Ipse etiam mulieres perpendentes se μ mario procari, quotiesiumque studioiὰ θ erunt aspectibus amatorum , ut illis' placeant , raries peccans mortaliter, etiamsi nihil turpe agere vellent eum litis. Et ratio
est , quia sunt occasio e ax ruina ,siorum o ρο qui oceasionem damni dat damnum μοque dedesse videtur , ut habetur in Ca- S. Chrysost. Idem plane docuerat Sanctus Ioan-hom. II. in nes Chrysostomus his verbis : Siqua veis P. F M-x--or eur ει comitur, ut in se ocωlo ο nium reritet , etiamsi nullum piachritudin
se potuerit vulnerure , dabit L men extremn supplicia ; paravit quippe virus , rem teravit venenum , porrexit poculum , etiamsi nullus qui mortem biberet , rn em G est.. Quantum autem nobis periculum immi neat ex temerario mulierum aspectu,quamque diligentet cavere debeamus, ne oculii
146쪽
Desexto Dec Praecepi. CAP. II. II Pnostri impudici fiant.& cor nostrum aiuillicita trahant, dum menti infigitur corporalis figura, & saepe recurrit vulnus vix sena bile cordi infligens , ut videre est inexplicatione Decalogi ex praescripto celebris Concilii Coloniensis facta, his verbis.
Qistim Christus animi tibissinem αc coram' Coneli. Copificentiam tanto serio prohibeat , simul quo- loniense an . que prohibet quacumque eam vel exestrint, . I 36. in eae. vel nutriunt Γ quatia sunt, verba impudica, lasciva historia , spuria eantilena , imagines Vindecora : Heinde scula, tractus , cogitatio- S. Chrysost . nes , nimius ornatus oecomptus corporis,' in Psallit. L. O , re potissimum crapula , ebrietas . de is autem nudae
stria, otium , somnus ρο ρ qua Dratim ' figit alia. Propterea quum ' Oh, isset concupf tae assidet. centiam flatim subiecit : BFod si oculus
tuus dexter sandabe t te , exue eum spretice abs te: expedit enim tibi , ut pereat
unum membrorum tuorum quam totum,
corpus tuum mιtratur in gehennam. Et si dextera manus tua sandari et re , abscinde eam cs proiice abs te : expedit enim Dbi, ut i
pereat unum membrorum tuorum quam. corpus tuum eat in gehennam. Hac enim
docendi gratia persmιlitudinem disuntur,. non in quis Abi et amputare deseae genitalia I sum quod membrorum natura mala non , tum quod hoc proximo Praecepto plane , 'ut fiat prohibeatur. Sed magis his verbis docetur omnis eoncupiscentiarum o casio diligentissime visandis , adeoque -- mendum. nobis ab omni eo , quos 3n huius mori peccatum nox protram mm timemus, etiamsi id eum charum ae necessarium nobis' fuerit . quam sunt oculi , manωs'pedest, o dexter oe potior oculus. Quid en,m non. Abiicere ci contemnerepotius eluam ἔ, yam.
147쪽
'rutam aremam amittere ρ ει quosnam animorum assectus qui ipsius quoque membr sunt prae nemus desederio regni caelestis 'Poncipio ergo hoc midetur monuisse Christus, ut si conrangat nos mira consem inem habere cum eo homine , a curara favore tota nostris θιicitus post Deum dependere videa- mr , atque inter. m s gestione Diaboli far, , in ejus hominis domo injectum nostrum in mulierculam aliquam incaunua coniectum, mala concupiscentia ignisur inardescere, vel nostrum prussicinam folii tari, tum potius esse , μι eum occasionem evitem s, ac quam longissime nos eIovemus quantumlibet νd νverat doloris aut incommodιὰ quam ut Genes. praesenti periculo nos committamus. Sιc castu
iste Iseph dominam suam , qua νn eum ioculos θω injecerat , ad adulterium sollici tuni , quoad fieri poterat , fgiebat, malens etiam se in mira diserimen conjicere , quam
tantum cramen comm/ttere. Atque hoc est
Psal. quod monet Psiates quum.inquit : averte
oculos meos ne vrdeant vanitatem. Et Sa
piens Ecclesiastic s. Metinem. inquit,' conspicias , ne forte scandali eris in decore Hus : averre faciem tusis a muliere comp- ω , ne circumspicias speciem alienam. Propter speciem mulieris multi 'perierunt: ex hac concupscentia quasi gnis exarde cit. Speciem mulieris aliena multi admirari, reprobi facti sunt : colloquium enim sitius Ialerem. e. s. 'μasi ignis exardesiit. Nec mirum : ascendit enim, ut meremias Pripheta aio mors, per fenestras nostras : hoc est , per sensius , quema odum idem Prophetia alio in loco , dixit r oculus meus depraedatus est animam
inquit, potis homo abstondere ignem in sinu
148쪽
suo , ut vestimenta sua non ardeant Z autombulare super prunas , ut non comburantur plantae eius 8 Reipsa comperimus , sncendi ignem quum proximat kripula. Ad eundem
modum men D-s teste θ flammigero igne
percurat formina conscientiam pariter habitantis. Sic etiam verba Christi in Evangelio explicat S. Ioannes Chrylbstomus risa viderit mulierem ad concupis endum eiam , 'am moechatus est eam in corde suo , hoc es dicere : dat operam in venusta corpor curiosius intuera ta decoras aucupari facies , trilique anima peri civis , obseaenor Dichris etiam vultibus oculos assigere. Non enim idcirco Dom nus advenisse contentus
est ut solummovi corpus a matis actum, sed.
ut praus animam quoque ab huiusmodi cogι- rationibus averteret. Cuia enim Sanciri Spiritus gratiam mentes Icepimus, merito Vsam purificar primam. Et quemadmodum, rnquis,
possumus a concupisienua liberari Z Maximes μἀem , si velimus , etiam ipsum mortis care possiditu es , arque a tuo prorsus U-
otiosum pectus munere I έ;c emm non omnino generaliter concupiscentiam interimit, sed. Eum quae ex formae decore concipitur. aeui
enim pudet elegantes facies inspicere , ipse precipue fornacem sibi istius passionis accendit , ta capti m faciens animam ad opus quoque celeriter abducit. Propterea non dixit: διἱ concup/vit ad adulterandum: sed: Cui miderit ad concupiscendum.- Et paulo in se xius : Non pasm dixit Christus , qui concup/verit , seis qui, inquit, vident mulierem ad concupisiendum : id est, qui concupisientiam iliandi curiositate collegerit , quique
nusio omnino cogente quisenti anima ferum subito immiserit. Hoc enim non Iam natur s. Chrysost.
149쪽
S. Greg. Pae. pa , lib. 2IMores. in i
est , sed propria omnino desidia : quod raria enim etiam vetera Lege prohibetur: Noli, , quit , addiscere pulchritudinem Alienam. Deinde ne quis diseret: Ruid AEutem , res inspiciam , nec ramen eapsar 2 Coti r aseperitum , ne hujusmodι iacentia fidens , etiam in peccatum quandoque eorrueres. R id aurem, rnqu/s ,s video ad concupistendum, sed tamen turre nil egero Z Et sic quidem ,-
.n adulterarum parte numeraris. Pron miavit en3m Lator Legis , nee amplius aliquid 'ώἱc oportis inquiri. Deinde semel quidem, Usecunῶ , ta terno sic videns , possis animum continere. Si vero frequenter id feceris, fom inacemque istam sponte s.ccenderis, profect
capieris. Praque enim exrra naturam aleam que humanam consistis. Sicut enim nos cum gladium teneri videamus a puere , etiamst nondum eum vianeratum inde esse cernamus, verberamus trimen , ne sepe minantes denunciamus ne quando istum Mnus attingat: ita etiam Deus in erecundum coercet aspectum,
ne quandoque in ipsam quoque incitat actionem. Mi enim in se flammam cupiditatis
He , iviter apud semetimum sturpiter rerum simulacra depingit. Et necesse est huiusnodi nonnunquam ad ginum usum etiam opere Pervenire. Propterea istos quoque qui in solo fiunt corde complexus, Christus inter mit. Sibi mirum in modum cavebat Iob dicens : Pepigs sardus eum ocutis mess , ut ne cogit rem qu/dem de virgine. Quam enim partem haberet an me Deus de FVer, hareae ratem omnipotens de excelsis 2 Prudentem
illam sancti viri providentiam expendens B. Gregorius Papa , sic loquitur : Et viquis per has corporis senis scilicet oculos I
150쪽
De sexto Dec. 'Mept. CAP. II. Iis
Aeaute exterius respicit, plerumque m δε- cap. Iob. Iectationem peccan , etiam nolens , cadit, L.
atque obtigatus desiiuriis , incipit velle quod noluit. Pnaeceps qu7pe animin , dum ansenon providet , ne incaute videat quod eo cup/ycat , caeca post incipit deside re quod iidbi. unde Prophetae David mens, qua. sublematis saepe mysteriis internis intererat, cquia aerenam coniugem incaute vidu, ob-aenebrata postmodum sibimet tilicite coniunxit. Sanctus autem vis, qui acceptis comporis sensM velut subiectis ministris quidam , equissimul judex praeest , culpas conspicit iam , tequam veniant, ta vetust insidianti mori. fenestras eorporis elaudit dicens: Pepigi faedus cum oculis meis, ut ne cogitarem quide- de virgine et ne enim cogis tiones cordis eaΗΘ
servare potuisset, foedus cum oculis pepigis, ne priiss incaute a piceret , quod postmodum invitus amaret. Valde namq- estgrave quoae caro deorsum trahit, o semel species formaeordi per oculos illigata , vix magni luctam.nis manu solvit n. Ne erro quata am ω-brica ta cogitatione versemus , providendum nobis est ; quia intueri non decet, quod non licet concupisci. Te enim munda mens mcogitatione servetur a Iascivia voluptatis siva, deprimendi sisne ocul, quasi quidam raptores ad culpam, tac.
Sed praecipuε illud sancti Augustini s. Augr in
monitum nobis servandum est , ne ex te- reg. seu Epist. meritate & praesemptione in carnis peceata miserὰ labamur : Oculi vestri , inquit Doctorum aquila , etsi iaciantur m AIL Mam , Agantur in neminem. Notandum est etiam cum sancto Cle- s. Clemenrmente Alexandrino, quod ut quampluri- ὸma Vitentur peccata quae ex aspectu oriri es