장음표시 사용
101쪽
nus in lege I . f. de O . studes. antiquiorem originem , &pene ante omnes Magistratus suisse affirmet, quod & Tacitus annalium libro 2. cap. a a. num. q. censet, utpote qui Quaestores Regibus adhuc imperantibus suisse narrat; maxime certe in Republica floruerunt Quaestores , quum non modo rei militaris iis cura daretur, sed etiam gliscentibus negociis , duo additi snt, qui teste Dionysio lib. q. Statuarum publice decretarum pretium ei persolvebant, cui Iocatae essent. Quamobrem in S. C. de statua Servii Sulpitii in foro extollenda apud Ciceronem Phil pie.9. 7. legitur : Senatui placuit, ut Consules alteri, ambope marsores imperarent flatuam locare , quantique Iocaverint ,σantam pecuniam redemtori attribuendam, solvendamque curarent. Legatos item Exteros, qui Romam veniebant, ipsi excipiebant, parabantque hospitium , ut de Rege Prussiae refert Valerius Maximus lib. S. cap. II. Coram Quaestore tandem , is , qui a Senatu triumphare postebat, jurare cogebatur , se occidisse in bello tot hostium millia, quot ex praescripto debebat: nec falsum in litteris ad Senatum missis, retulisse, ut refert Pan vinus de triumpbotomo altero apud Grip um . Fuit autem , & hic Magistratus penes Patricios : Quin imo omnium prima Patriciis , & Senatoribus administratio in Republica, gerenda , erat Q vestura . VIII. Tanta postremo, ac tam insignis Consiuium potestas , a qua , & aliorum Magistratuum pendebat electio, non parum a plebe Patriciis , qui soli rerum potiebantur, invideri coeperat; unde cum nullo videret se Magistratu decoratam , ex ipsa creandum petere, cum suprema in plebem , potestate, nec ulli Patricio subjectum,ac ad eosdem , aut pares poscendos honores exarsit, & incitata est . Decimo proinde anno post Reges exactos Appio Claudio , & P. Servilio Cog. prima plebis seditio orta suit: caussamque maxime prirbuit nobilium Foeneratorum
potentia, qui plebem aere alieno obstrictam in vinculis
102쪽
habebant . Illa tametsi per Servilium Consulem teste Livio lib. a. sedata fuerit, lege per ipsum edicta, ne quis Civem Romanum vinctum , aut clausum teneret, quominus
ei nominis edendi apud Coss. potestas fieret: nihilominus viam turbulentissimae seditionis sequenti anno excitatae aperuisse visa est. A. Uirginio siquidem , & Τ. Veturio Cosis. quum Equi, Volsci, Sabini bellum movissent, plebs
autem ad bellum nomina profiteri, ac dare nollet, nexorum seditio superiori anno commota revivistere, atque
in dies gliscere coepit; visum illico fuit Patriciis ad Dictatorem confugere , ut ejus metu perculsa Plebs facile conquiesceret. Quum vero M. Valerius Volusius Poplic lae frater Dictator dictus suisset, ipse ad sedandos incitatos plebis animos adversus Patricios convocata concione, gratissimam, ad eam, orationem habuit; pollicitusque est, ubi primum consecto bello in Urbem rediisset, sibi curaesore , ut ad Senatum de nexis referreretur ; quam interea his mitigatam promissis in hostes eduxit. Aut paullo post quum per caussam renovati ab Equis belli ex Urbe iterum esset edtusta , auctore quodam Licinio a Consulibus disicessit,& trans Anienem amnem collem occupavit, qui S eer appellatus est e nec eo anno revocari in Urbem potuit. Anno autem sequenti, quamvis eleganti Agrippae Menenii oratione permota a Senatu decem pro conciliatione legatos missos accepisset, non antea tamen coetus seditiosus itutus suit, quam per Legatos promissum sit, Senatum re ipsa effecturum , ut & ipsi jus esset Magistratum creandi ex siuo corpore adversus Patriciorum potentiam . Ut prodit Livius lib. a. & post Livium Hotomannus de Magis t. Roman. apud Gravium tom. a. & cum his Pan-vinus de CivitaIe Rom.
IX. Ita Tribuni plebis principio duo creati suere, vel ut plerisque placet , quinque: postremo usque ad decem aucti sunt, trecentesimo sexto a primis Tribunis anno teste Livio lib. 3. Unde Pomponius inleg. 2. q. 2O. δε Κ a Ori-
103쪽
or In. Dr. scribit: Iisdem temporibus cum plebs a Patriis
bus disessisset anno fere septimo decimo stos Reger exactos ,
Tribunos sibi in monte Sacro creavit, qui essent plebeji M gistratus . Et Cicero pro Cornelio e Propter nimiam domia nantium potentiam leges sacratas Vsi sibi constituerent,
duos Tribunos crearent. Quum itaque is Magistratus, ut alii vocant, institutus praecipue suerit summo cum imperio adversus Patriciorum potentiam, inde lege sacrataia cautum est , ne quis Patricius evnadem Magistratum suscipere posset: Qua re Livius lib. a. ita scribit : Agi deinde de concordia ea tum , concusumque in conditiones , ut plebi
fui Magistratus usent scrofanni , quibus auxilii latio adiaversus Consules esset ; neve cui Patrum capere eum Magis ratum liceret. Dionysius porro lib. 6. de eo prodit. His propterea summum in ρlebem erat imperium, leges edebant, quae plebisscita voeabantur, ct Tribuniciae leges : de quibus& Pan vinus de Civit. Roman. verba facit. Initio in plebem jus exercere solummodo poterant , utpote qui ad ejus tutamen erant creati . Quare plerique siunt, qui negant Plebis Tribunatum Magistratum suisse, quod neque purpura, neque Lictoribus Tribuni uterentur . Propterea apud Livium lib. 2. legimus. Consul Anius negare jus esse Tribuno tu quem uam, nisi in plebem, non enim populi, fed Plebis eum esse Magistratum.
X. At mirum, quantum Patriciis hic Tribunatus noxius fuerit: quum non solum acerrimo quodam telo contra eorumdem potentiam , atque libidinem , libertatem, ac pudicitiam suam tutatus sit ; verum etiam longe majora
moliti, magnas saepe in Republica turbas , ac seditiones Τribuni concitaverint, ut observat Pan vinus de Civit. Rom. Hinc Patriciis ademta potestas de Sacris , & Magistratibus suis , deque iis e suo dumtaxat ordine creandis , quod sequenti capite enarrare proposivimus : ubi de Quaestura , itemque Tribunatu Militum consulari potestate,
Consulatu, qui veluti arx Patriciorum potentiae fuerat,
104쪽
Dictatura, Censura, non sine magnis caedibus plebi Trib norum suorum Ope communicatis verba faciemus. Hinc Consules aliquando in carceres conjicere , quosdam indi- et a caussa necare , sibi facile potestatem secerunt, ut propterea recte moneat Livius lib. q. Datum subjugum Tribuniciae potesati Consulatumfui se . Enimvero leges universas ad utilitatem plebis, & adversius Patriciorum opes, quo facilius plebeiis aditus ad honores esset, edidisse is, lib.6. idem Livius memorat : In praesentia Diisunorum:
plebis fieri placuit, quo in Magisratu bimeties viam ad
ceterol honores aperirent, creatique Tribuni L. Licinius, ct L. Sextus promulgavere leges omnes adversus opes Patricio rum stro commodis Plebis. Praeterea nihil ratum , quod deincrevisset Senatus, habebatur, nisi probassent Tribuni plebis . Quibus quum ingredi curiam non liceret; iidem ante valvas positis subselliis decreta Patrum examinabant diligentissime , ut si quae ipsi ex iis improbassent rata esse non sinerent. Proptereaque antiqua S. C. litera T subscribe bant, qua significabatur ip s quoque Tribunos ita censuisse , ut docent Praevolt. de Magistrat. cap. 9. Brissonius de Formulis, ct solemnibus Populi Romani verbis lib. 2. , atque Manutius de Senatu Roman. cap. Io. Quae Pan vinus recitato loco recensens . Omnes , ait, Magistratur sacrosancta potesate luperabant. Dictatoribus tantum exceptis.
Laod si quis ad eos, vel etiam absentes provocassset, iis a-tim liberatus ab eo, a quo comprehensus fuerat, vel in cometonem adducebatur, vel absolvebatur . XI. Eam nihilominus Tribunorum plebis in sele tiana, arrogantemque auctoritatem , Sylla tandem conatus est adimere , cavens , ne ullos capere Magistratus , eis liceret ; ne ad ipsos esset provocatio, neque leges conde
re , neque in concione publica populo fari possent; quam Syllanam legem Cicero laudat lib. 3. de legib. cap. 3. Insa quidem re vehementer Syllam probo , qui Tribunis Pl bis sua lege injuri aciendx potesatem ademit, auxiliis
105쪽
rendi reliquerit: Inde autem factum est, ut tametsi nullus Patricius siuscipere Tribunatum plebis per legis sacrata: edtilium quoque modo posset, nisi se in plebem transferret , propria voluntate se a Patriciis abdicando , vel per adoptionem in filium Plebeji , nihilominus apud Scriptores valde dubium mansit, an suis legibus Sylla ad Senatum , seu ad Patricios Tribunatum Plebis transtulerit, quemadmodum haeret Appianus de bello Civili lib. i. Sed
certum est , etiam ante Syllanae Legis rogationem , Patribus ita mandantibus , Patricios plebis Tribunos ab aliis Collegis suilla renunciatos ex Livio lib. 3. Apud eumdem narratur Patricios, licet primum frustra inter Tribunos cooptari tentassent, nihilominus a Collegis opibus obtinuisse in delectu fieri Tribunos plebis . Prodit enim lib. I. Pugnatum inde, in loca vacua ut Patricii cooptarenturρ quam obtineri non poterat , tum labefarundae legis Tribuniciae caussa effectum es, ut eooptarentur Tribuni Plebis, C. Laterius , ct M. Acutius haud dubie Patriciorum opibus:& paullo post L. Trebonii verba reserens , qui sorte illo anno Tribunus plebis erat: Hoc cans, ait, legem Treboniam solatam , ct cooptator Tribunos plebis, non suffragiis populi , sed imperio Patriciorum , ct eo devolvi rem, ut
aut Patricii, aut Patriciorum aseelae, babendi Tribuni
plebis sint, eripi scratas leges , extorqueri Tribuniciam potesatem . Haec jampridem animadvertit Alexander ab Alexandro dier. geniat. lib. 6. cap. 26. & Josephus Laurentius in 'θmatia lib. 3. SIno I9. Tribunatum vero si bis , inquit , Iongo tempore nihil cum Patribus consociatum habuisse comperimus ; nisi, cum nito Decemvirali imperio, novos Tribunos plebis cooptari oporteret; Sp. Tarpejum, ct Aterium Patricior , ct Consulares in Collegium Tribun rum asciverunt ; ct mox Minuciui Magiser Equitum, qui
de Sp. Melio sumsit poenas , ct posea Amisi Pulcher , ut
Ptolemaeo bellum indiceret, edi deinde P. Clodius, ut Tribunus plebis seret a Patribui ad plebem transerum, donec pos
106쪽
S tempora Tribunatus plebis a Patriciis, summis honoribus functis appeti caestu. De aliis Patriciis Magis tibus, atque muneribal
I. Decemviri Consulibus suffeHI; eorumque Regia Maj saI. II. Ipsorum manus e tis Anii Claudii libido μnem fecit. III. Consules iterum creantur . IV. Lex de Connubiis a Canuleis lata; PDb2s de Tribunatu MAIuum , ct Luaesura communicanda petitio : Equatur Magi ratuum , Plebejorum , ct Patriciorum numerus . V. Consulatus plebi eommunicandi oeeasso . VI. Praetura , ct AEdiles eurules instituti : Eosdem --gisratus Patriciis cipiunt. VII. AEdiles curules qui, O quot essem UIII. Interrex semper Patricius ἱ nec
unquam e Plebe lectus. I. Oncessa Plebi, Magistratum adversius Patricio- I rum potentiam , sibi constituendi potestate , Patricii commoti: sive ut eidem majoris imperii, & auctoritatis Magistratum objicerent, sive , ut plures essent in Magistratu Patricii, per speciem tuendarum legum , quae paullo ante ex Graecia per Legatos Romam perlatae suerant , Consulibus , qui tum duo erant, Decemviros Patri cios , eodem regio auctos imperio, & potestate sussiciunt; quibus, & cura legum, & Urbis regimen , sicut antea apud Consules fuerat, committitur. De re ipsa Livius lib. g. Anno trecentesimo altero, quo condita Roma erat, iterum mutatu orma Civitatis ab Consulibus ad Dee viros , quemadmodum ab Regibus ad Consules venerat, translato imperio, minui insignis, quia non diuturna, mutatio Diuitigod by Corale
107쪽
tatio fuit; Leta enim priseipia Magis ratur ejus nimis
luxuriaperant; eo citius lapsa res es : Huic Magistratui creando Originem, caussamque praebuit Plebis Patrumque discordia de legibus serendis , quas plebs absque Tribun rum consensu Patricios edere non posse contendebat, ac jus illarum serendarum, quod prius solum iis erat, adimere volebat. Post Reges quippe exactos simul, & cum his , eorumdem abrogatis legibus , ne qua videlicet regiae potestatis umbra superesset; exceptis legibus Servii de is contractibus , quae paullo ante a Tarquinio Superbo abolitae, tunc libera Republica ratae fuerunt; Populus Romanus in privatis controversiis incerto magis jure , & consuetudine egebat , Unde Coss. Patriciis & Potentioribus pro arbitrio suo nullo satis legis praescripto jus reddendi potestas erat : Inde edendis legibus , quarum paucissina aeerant in Pontis cum libros relatae, seditionum , & discordiarum colluvies enata ; ut refert Iacobus Gothostedus in
hisor. , seu progress. juris eisitis Romani cap. a. Quod ver
ad utriusque partis, tum flebis , tum Patrum sedandos animos visum est necessarium , ut neutri scilicet liberum jus condendarum legum permitteretur , in id conventum fuit, constitutumque est , ut Athenas a Solone recipiendis legibus Legati mitterentur . Quamobrem , quum RO-mam ipsi rediissent cum Atticis legibus , instare primum coeperunt Tribuni, ut earumdem scribendarum initium fieret , deinde , ut crearentur Decemviri sine provocatione; aliusque eo anno in Republica esset Magistratus . In hoc vero, utrum admittendi essent plebeji, aliquandiu dis ceptatum fuit ; quem tandem sibi sis cepere Patricii. De re ipse Livius eodem loco : Admiscerentur ne plebeji controversis aliquandiu fuit; posremo concessum Patribus ;eoncessumque iis , qui designati Consules eum in annum fuerant, ut pro honore honos redderetur. His proximiores illi Iegati habiti, qui Athenas iurant, ut smul pro tam longinqua legatione suscepta praemii loco esset honos; Illos
108쪽
demum explevisse Decemvirorum numerum, qui simul periti legum peregrinarum ad nova condenda jura usui fore credebantur, prodit Livius eodem lib. 3. Initium ejus Magistratus , primusque honoris dies denunciatione ingentis terroris insignis est faetiis: Nam omnes cum duodenis fascibus in Curiam , & per Urbem prodierunt, centum Viginti lictoribus i psos comitantibus cum fascibus, securi-hus , alligatis. Decem Regum s inquit Livius speeIes erat, multiplicatusque Ierror non inmmis solum , sed primoribuι
II. Atque hine primum ingenti exspectatione propositis decem tabulis legum populum ad concionem advocarunt e & quod bonum , faustumque ac selix Reipublicae, ipsis , Liberisque eorum esset ire , & leges propositas jus sere : se quantum hominum ingeniis provideri potuerint, omnibus summis, infimisque jura aequa me . Ita decem tabularum leges centuriatis Comitiis latae fiunt, iisque duae adjecta, quibus veluti corpus omnis Romani juris absolvendum esse, sancitum suit: Quod nunc quoque in hoc immen Q aliarum Legum cumulo omnis publici, privatique juris sons est . Nihil interea populo reliquum erat praesidii: Quum ab ipso Magistratu provocatio non esset , intercessione quoque sublata. Priores Decemviri corrigi
vulgata ab se jura volebant, & quaedam , quae sui judicii
videri poterant, rejiciebant ad populum. Ius decimo quo sue die singuli reddebant, eoque penes Praesectum iuris
asces duodecim erant, novem collegis singuli accensi a parebant, & , ut ibidem Livius monet: In unica concordia inter ipsos , summa adversus suos aequitar erat. Hinc eo dem teste Livio : Circumspectare tum Patriciorum vultus,
plebs, ct inde libertatis captare auram, inde servitutem timendo , in eum satum Rempublicam adduxerant ; primores Patrum odisse Decemviros , odisse plebem; nec probare , quae ferent, oe credere haud indignIs aecidere; aside ruendo ad Dbertatem , in servitutem elapsi juvare nolle;
109쪽
eumulare quoque injurias , ut taedio praesentium Consules duo tandem , ct satus prisinus rerum in desiderium seniant . Porro in indictis suturis comitiis ad tuendam Tribuniciam potestatem, cui haud parum frano erant Decemviri, plebs, Patriciis corruptis juvenibus, auferre hunc Magistratum tentavit. Ad populum M. Horatius Barbatus Tribunus plebis exposuit: ipsium non ferre tot privatorum hominum superbiam, violentiamque , quae in Regibus ipsis, eorumque liberis serenda non fuit; ipsum semper objectum seditiosis Patriciis , qui Primi, omnes suscepere Magistratus; ut nil aliud tandem superesset tribunitiae potestati, ac libertati, quo minus in apertam iacturam incidat. Id quamvis tum a Decemviris superatum suerit, nihilominus eodem Livio teste, pessima in vulgus erat Decemvirorum fama ; ut tandem idem fatuin , quod Reges ipsi subierint; ac par nefas ab libidine ortum Decemviralis imperii finem secerit. Appii squidem Claudii Decemviri Virginis plebeja: stuprandae libido in caussa suit, ut
plebs adversus eos secederet, & concitaretur : ingentique certamine Magistratum abrogaret, quam historiam late, eleganterque Livius lib. 3. describit. III. Haec de sublato Deeemviratu victoria plebis magis magisque eam adversus Patricios inflammavit; Paul-
Io post siquidem Pontifice Maximo habente comitia; Tribuni plebis , omnium primi illi creantur, qui secessionis suerunt auctores . Tribunatu ab his inito , L. Icilius , qui
Sponsius Virginiae plebeiae Virgini ab Appio de Stupro
tentatae , destinatus fuerat, plebem extemplo rogavit, nocui fraudi esset ab Decemviris secesso sed a , consestim de Consulibus creandis cum provocatione rogationem serret : quam pro voto mox tulit M. Druilius . Quamobrem, quod plurimum in caussa fuit sedandis incitatae plebis animis , Consules iterum duo creati fuerunt ; qui Patricios teneri plebiscitis peculiari lege , centuriatis comitiis lata pronunciarunt. Cui alteram addidere de provocatione I
110쪽
quam velut unicum popularis libertatis praesidium post
Decemviralem eversia in potestatem restituunt, muniuntque e novam rursus sanciendo legem , ne quis ullum sne provocatione Magistratum iniret: qui crealset, eum jus fasque esset occidi. Quum autem plebem hinc provocatio, hi tre tribunitium auxilium satis firmassent , ipsios quoquo Tribunos , ut sacrosancti viderentur, quibusdam adhibitis caeremoniis renovarunt, &cum religione , tum etiam lege eos inviolatos secerunt, statuentes e qui Tribunis plebis, A dilibus, Iudicibus nocuisset, ejus caput Iovi sacrum esset: Deinde ab eisdem Coss. fuit constitutum , ut Senatusconsulta in aedem Caereris ad AEdiles plebis deferrerentur i quae antea Consulum variabantur arbitrio, ac su I primebantur. Haec omnia invitis , non tamen adversantibus Patriciis transacta . Ac iis quidem tunc plebis secessio haud parum fraeno erat , ut Livius enunciato loco haec reserens tradit. Uerum ex ipsis actis adeo adversus Patrbcios in lentia plebis excrevit, ut promiscua sibi , atque communia vellet Omnia Patriciorum Sacerdotia , de quibus Q pra verba fecimus, omnesque Magistratus Patricios. Quod & tentavit primum , & vi deinde obtinere contendit, quemadmodum in oratione sua Canule jum Tribunum plebis de communicandis connubiis palam vociferatum suis. patet ex Livio Iib. q. IV. Ipse fretus successu plebis de Decemviris intra decem annos sublatis , legem de promiscuis cum Plebe, &Patriciis connubiis , magna licet contentione, Patribus repugnantibus promulgat , postquam oratione sua ad populum exposuit ea prohibitione sibi diremtam societatem civilem esse , intra moenia ejusidem Civitatis exilium pati; nec aliam , illam , quam Patriciorum esse libidinem: eaque prohibitione iniquissimae legis vinculis obstrictam gemere e tanto magis , quia narrante Livio : Nemo plebe jur Patriciae Virgini sim a Ferret ' Patricio m isa libidos , nemo invisum pactionem nuptialem quemquam facere