장음표시 사용
121쪽
8 g Sarast. I. De sacra marina,
habet rationem virtutis intellectualis , media fide ordinantis nos in Deum,totum studio fit 3e
et os. Objicies 2. Theologia circa objectum, seu subjectum supernaturale rmaliter, seu modo supernaturali versarur ; sed hoc exigitur, Mnihil amplius, ut aliquis habitus intrinsece supernaturalis habeatur : ergo theologia est ha-hitus intrinsece , & essentialiter supernaturalis. Major prob. Theologia pro objecto respicit conclusiones ex fidei principiis deductas, prout divinae revelationi ceu rationi formali subsunt; pro subjecto vero Deum respicit, non equidem' ex creaturarum rationibus cognoscibilem, sed inspirationis divinae beneficio, ut dicemus insta ; sed hujusmodi conclusiones sunt veritates quaedam supernaturales , necnon ipse Deus sic cognoscibilis , finis supernaturalis est : ergo Theologia respicit objectum seu subjectum lupernaturale formaliter , seu modo supernaturali. Io S. Respondeo negando maj. Ad cujus prob. concella majori dist.minorem; hujusmodi conclusiones sunt veritates quaedam supernaturales materialiter, & praesuppositive, liu ex parte principi) radicalis achivi cognitionis, concedo : formaliter, & secundum applicationem principiorum ad ipsas , ceu causae ad particulares effectus per ordinationem specierum intelligibilium, ncgo min. haec enim ordinatio labore & industria comparatur, ac subinde Theologiae scientia formaliter est habitus acquisitus, cum scientia in tali specierum intelligibi lium ordinatione , & applicatione principiorum ad conclusiones formaliter quoad uium generari
122쪽
Art. I. An sit necessaria, sec. Cap. IX. 87
generari consistat, & solum praesuppositive ha-hitum principiorum includat. Ex D. Ti m. 3.
Sed dices, multoties contingere, quod conclusiones ipsae theologicae de fide sint: vel quia per Ecclesiam definitae, vel quia ex duabus de
fide praemissis , evidenter & necessario inserantur : ergo cum cognitio supernaturalis , Scinfusa esse debet : ac subinde supernaturalem habitum non generare non poterit. Respoiideo distinguendo antecedens , contingit multoties , quod conclusiones ipsae de fide sint, formaliter & secundum acceptionem earum ex principiis ordinatis, & applicatis per
rationem ad tales conclusiones , ceu particu lar eorum effectus, nego : materialiter & ut piaedam enunciationes sunt,dicentes conamen urationem ad rem supernaturalem, & exce dentem rationis conceptum , concedo antecedens. Et dist. conseq. cognitio earum est supernaturalis , secundum quod accipitur per rationem applicantem principia ad conclusiones, nego: si hujusmodi cognitio setatur in ea sim pliciter per modum intellectus cujusdam principiorum, seu enunciabilium concedo : Hoc enim modo ad habitum fidei pertinent ; sed primo modo ad habitum Theologiae. Exemplum tritum habemus in ista conclusione: Esego Christus habet humanam voluntatem ; quae si sumatur per modum cujusdam enunciabilis, seu veritatis complexae , objectum est fidei, est enim veritas ab Ecclesia dcfinita : at vero si sumatur , ut insertur ex ista Christus est homo ;-per ordinationem inteIlectualem suscipitur, Vere est conclusio pertinens ad habi-F 'q
123쪽
tum Theologiae ,-ratione ejus cognitio com
Objicies 3. Illa scientia est entitative supernaturalis censenda , cujus specificativum est sermaliter supernaturale ; sed principia Theologiae , quae sunt sermale specificativum the logicarum conclusionum, prout lumini infido fidei subsunt , sunt supernaturalia r ergo Mipsa Theologia erit habitus entitative supernaturalis.
Confirmatur ; illa scientia debet diei supernaturalis simpliciter, & entitariue, cujus dinserentia essentialis supernaturalis est ; sed certitudo Theologiae, quae est differentia illius es.sentialis , quemadmodum & cclunibet scientifici habitus , est supernaturalis , cum sit -- ni certitudine naturali major r ergo habitus Theologiae est entitative supernaturalis. Respondeo concessa majori dist. min. P cipia Theologiae praesuppontive, & ut quaedam enunciationes sunt , seu veritates complexae terminantes simpliciter judicim in ellectus , sunt supernat alia concedo; sermaliter sumpta di secundum intellectualem ordinationem , Mapplicationem eorum ad excipiendas , & rati ne deducendas particulares ex eisdem conclusiones, resolvendas in principia, ceu effectus, in Causas, nego. Hoc autem modo scientiam specificant & causant; non verb primo modo, nisi praesuppositive , quatenus secunda Operatio intellectus ad tertiam praesupponitur,& habitus principiorum ad habitum scientiae. Vnde habitus Theologiae praesuppositive duntaxat supernaturalis censendus est, non sermaliter entitative sicut scientia est habitus secundum naturam
124쪽
turam propter habitum principiorum, tamen sermaliter ratione,& doctrina comparatus , &acquisitus repuratur . . PDices illam applicationem tantummodo te III.
habere , ut conditionem sine cly non, non ve-
ut generativam illius habitus : ergo propter eam non debet simpliciter naturalis,& acquisitus reputari, sed propter principia dici supernaturalis, quae eitective principaliter causant ipsum. ' .i Respondeo dist. antecedens ; illa applicatio II
tantummodo se habet, ut conditio sine qua non, non verb ut generativa illius habitus, si prioristice sumatur, di secundum ordinationem demonstrationis in modo,& figura,concedo antecedens; si sumatur posterioristice & secundum coordinationem specierum intelligibilium, applicationemque primorum principiorum ad
conclusiones certas, & necessario connexas
cum illis, tanquam effectus cum propriis causis, nego ; hoc enim pacto est causa activa sor- malis proxima ipsius sesentiae, & subinde cum hujusmodi ordinatio ratione ordinante per doctrinam.& disciplinam fiat,habitus Theologiae simpliciter acquisitus erit. Respondeo ad Confirm. dist. min. Certitu- II 3. do Τheolosiae est supernaturalis praesuppositiave, radicaliter, & inchoatiue, seu secundum principium universale ipsius certitudinis, concedo ; formaliter, & quantum ad principium sormale proximum ipsius certitudinis , nego; ac subinde supernaturalis erit incho live duntaxat atque radicaliter. Quod & nos concedimus. Et ratione hujus dicitur Theologiae certitudo maior naturalium certitudine scientiarum.
125쪽
so missi'. I. De Saera Doctrina, ii . Instabis ; Theologia Christi fuit vere superis
naturalis, & inissa ; sed non ob aliam rationem , nisi quia ex principiis supernaturalibus per discursum derivabatur : ergo ut habitus aliquis sit entitati vh sepernaturalisinussicit ut illius principia supernaturalia sint, & supernaturariliter cognita ; esto applicatio eorum ad speciales conclusiones ratione collativa,& resolutiva naturaliter fiat.
ii y Resp.quod loquendo de scientia indita animae Christi de hujusmodi enim currit sermo γfuit supernaturalis , & infusa quoad modum , non verb entitative; sed esto daremus illam en litativh fuisse supernaturalem: negamus tamenideited eam suisse hoc modo supernaturalem , uuia ex principiis supernaturalibus per discur lum derivaretur ; quin imo omninis oppositum dicendum Hret,nimirum Hisse supernaturalem, quia videlicet quoad sit acquisitiovem mini-- collatis discursiva,aut per investigationem rationis comparata fuit, sed divinitus indita iEsto quoad uuim, & exercitium collativa, Mdiscursio esse potuerit. Nostra autem Theolo gia quoad sui acquisitionem collativa , & di sis cursiva est, idcirco supernaturalis simpliciter,& entitative non est reputanda, Ex 3. 8.q. s. st sq. praesertim M. qn. 3.
126쪽
An. I I. an sit Scientia, Cap. I. 'I
Vtrum Sacra Domina st Scientia.
Sit ne Theologia vere, o propriὶ scientia.
. I. TheologIam esse vera, ct proprie me tiam ostendisur. RAETER Gentiles Philosophos qui . inanium rationum munitionibus, &subtilitatum argutiis adversus sacram o τῆ Theologiae doctrinam se extollentes, ibid. eam stultitiam reputarunt, quippe quae Tationi naturali omnino dissona , & contraria stabialire videretur ; puta quod immortalis moriatur , quod omnipotens violentorum manibus subiiciatur, & confusione contempta crucis opinprobrium subeat Rc. Praeter etiam Lutherum, qui non contentus universa omnium opera te merare , speculativas omnes scientias errores
dixit: & praesertim contra Scholasticam Theologiam invectus, eam veritatis ignorantiam ,& inanem fallaciam nuncupavit, Theologi varie de hac qnaestione loquuti sunt, quorum sententiis omissis. Dicendum est cum D. Thoma, sacram do a . , ctrinam,
127쪽
set Euast. I. De Sacra Domina,
Hie arti ctrinam , seu Theologiam , etiam in nobis , R viatoribus , secundum se & substantialiter esse ATI, Vere , & proprie scientiam, habere tamen ex
x .sent. parte scientis statum scientiae imperfectum; prol.art. quatenus principia illius ex parte credentis , .. siti cogno entis ea , obscura sunt, & non ap-.ἶ, u. p rentia, seu non visa, licet secundum se maxi-pta. me cognoscibila sint, etiam intellectui humano. Haec conclusio Sacrae Scripturae, & Patribus admodum consona est ; illa enim sacram fidei doctrinam passim vocat scientiam. Sapient. 7. cap. Dedit illi, inquit, scientiam sanctorum , id est , fidei, quia de alia nequit intelligi, nisi de illa qua fideles, & sancti ab infidelibus , & impiis discernuntur quae est fidei disciplina. Et Ierem. cap. 3. Dabo vobis, inquit, Pastores, qui pascent vox juxta cor mel mycientia st doctrina , id est Apostolos , & Apostolicos viros inquit glossa j qui pascent vos
credentes scientia Christi, & ejus doctrina. Patres etiam scientiae nomen ubique ei tribuunt. D. Augustinus lib. 1 . de Trinitate infra Citandus. D. Ambrosius explicans illud Apostoli 1. Corinth. 11. id est, Ali' datarsermo scientia, id est, ut habeat scientiam rerum divinarum. Idem asserit octonaris ' is Ast. II 8. ad illa verba Bonitatem, ct disciplinam , ct scientiam doce me. D. Hieronymus epistola Io . ad Paul: δc in lib. de scientia divina legis , D. Hilar. i. ct 8. de Trinit. D. Anselmus in epist. I.
ad Corinth. cap. I 2. & I3. & communiter caeteri.
3. Nec satis est, si dicas, sacram Theologiae, seu fidei doctrinam a scriptura , dc Patribus . scientiam nuncupari generali quadam ratione,
128쪽
int. I I. An sit Scientia, CV I. 93
prout nimirum certam quamlibet cognitionem scientiae nomine insignire consuevimus, ut sumitur ex D. Augustino epist. I m. cap. . dicen- . , te et Scire non Incongruenter dicimur, etiam illud
quod certis um credimus. Quo pacto etiam dixit Philosophus i . poster. primorum principiorum esse indemonstrabilem scientiam. Non , inquam, Valet; scientia enim, & Ω- .pientia illa Apostolis infusa, & ab eis in viros sic Apostolicos derivata , non suit qualiscunque - 'A' credibilium cognitio , qualis etiam in quolibet fideli idiota reperitur, sed doctrina persecta, ,..is Ti.
etiam qua poterant adversarios redarguere , & moth. s.fidem ostendere , quod fit ratiocinando , & demonstrando ; sed cognitio quam habet fidelis quilibet de credibilibus , large scientia dici potest , cum sit cognitio certa : ergo illa alia proprie scientia dici debet. Quapropter Apostolus L Coa ipse Corinthios alloquens ebat; Etsi imperim tinth. e. tm sermone , at non silentia si id est , in scientia 3 i . divinorum non sum imperitus, inquit D. An- ζ Ch 'selmus. Vbi scientia proculdubio usurpari ne- . quit in ampla illa , atque generali significatiO- D.Th. ne , sed propria , aliis nihil ad intentum Apo- lec. 2. stoli .Etenim praemiserat se in nihilo posteriorem
magnis Apostolis , Petro nimirum , & Ioanne, qui cum Iesu conversati fuerant, de veluti di vinar Theologiae apices, scientiae fama praecellebant ; Et ad hujus rei confirmationem subinjungit, Etsi imperitus sermone, sed non scientia , id est, quanquam vobis sermone imperitus videar , quia simplicem doctrinam fidei vobis , qui nondum poteratis Capere persectam , proposui; tamen non sum scientia destitutus, id est altitudine scientiae, qua ma-
129쪽
s4 AE est. I. De Saera Domina, mi Apostoli pollent,& alij qui se ab eis missos
dicunt.. Et prosecto , si quid haec evasio valeret, ubicunque scriptura, & Patres Deo rationem scientiae aut sapienriae tribuunt, eadem ratione possent eludi, dicendo scientiam ab eis in Deo constitui, generali quadam ratione dictam, &non proprie acceptam , quod neque hi Authores Belle admissuri sunt, qui Deo propriam sapientiae , ac scientiae rationem concedunt, Mquidem merito. Vnde postquam D. August. de
Theologia protulisset squae D. Thomas in sed
contra adducit) dicens lib. I . de Trinit.cap. I. Huic scientia attribuliux illud tantammodo quo es saluberrima, qua ad veram beatisudinem ducit, glanitur , nutritur , defenditur, robora
tur ', statim S. D. subdit ε, Qua scientia non polient fideles plurimi, licet polleant fide plurisum. Aliud est enim scire tantummodo , quid homo credere debeat propter adipissendam vitam bea- ωm , qua nonnisi arema est ; aliud autem scire , quemadmodum hoc ipsum , ct piis opituletur, recontra impios defendatar , quam proprio appellare vocabulo scientiam videtur Apostolus I. Corinth. I a. dicens; Ala' Letur sermo sapientia, alijsermo sientia. Vbi S. D. cognoscere credibilia
simpliciter vocat scise , quid aliud nisi sub
communi ratione scire vocat ergo dum contra
distinguit ipsum scire Theologiae a cognitione fidei, loquitur de scire propriE, quod insinuata se videtur dum lubjungit; Quam proprio appellare vocabulo scientiam videtur Apostolus. i s- άὸ inii do probat D. Thom. in corpore: Quia
Ahhib rationem scientiae duo requiruntur , unum prol.q.I. QS parte conclusionum, scilicet quod ex aliqui
130쪽
Art. I I. An sit Scientia , CV.I. 9 3
bus principiis necessario deducamur ; aliud ex parte principiorum , videlicet quod sint certa, sive per viam credulitatis, & fidei, sive per visionem eorum in illa scientia ; sed haec duo in Theologia inveniuntur et ergo est vera, & substantialiter scientia. Minor patet,nam in Theo logia conclusiones aliquae ex principiis deducuntur , sicut Apostolus I. Corinth. II. probat
resurrectionem generalem futuram per hoc quod Christus resurrexit; sunt etiam ejus principia certa per viam fidei divinae , per quam eis certo assentimur. Maj. vero prob. quia duplex est genus scientiarum, scilicet subalternans , dc subalternatum : sed in subalternatis principia sunt certa solum per viam fidei, de non per uisionem eorum in dictis scientiis, sed in superioribus duntaxat quibus subalternantur ; in subalternantibus autem sunt certa, quia visa, & per se nota in eis: ergo ad rationem scientiae sufficit quod principia ejus sint certa , sive per visionem eorum in dicta scientia superiori; sive per viam fidei, & credulitatis in scientia inferiori, quae accipit illa ut vi se, & per se nota in superiori. Probat. 2. ratione ; Certitudo judieij, quae p. per resolutionem habetur, non solum ex ipsa syllogismi forma, sed etiam ex materia, quia 'ε ζ'
nimirum sumuntur propositiones per se, & nem vetir.are. cessariae, nonnisi ad scientiam pertinere potest; 8. x p. sed judici, theologici certitudo ex parte rei sci- - g 4 tae per resolutionem habetur, non solum ex ipsa syllogismi forma, sed etiam ex materia, quia assumuntur propositiones per se, ac necessariae : ergo ipsa Theologiae doctrina per quam hujusmodi judicium de conclusionibus theologicis