장음표시 사용
251쪽
Clemente Alex. lib. I. Stromatum , & Origene lib. i. Periarch. S. Prospero ride vita contemplativa, & utramque hanc rationem assignat D Thomas hic. a 6. Probatur ex D.Thoma opusc.7O.quaest.2.art. I. Persectio hominis consistit in conjunctione ad Deum secundum illud Psal. 72. Mihi adhaerere Deo bonum emergo oportet quod homo ex omnibus , quae in ipso lunt, quantum potest ad divina innitatur , & adducatur, ut intellectu; Contemplationi, dc ratio inquisitioni divinorum vacet. Confirm. ex eodem S. D. his las- t. ad x. Gratia non tollit, sed perficit naturam: ergo oportet, ut naturalis ratio fidei subserviat, sicut naturalis inclinatio voluntatis obsequitur charitati. Vnde Apostolus a. ad Corinth. Io. Iueaptivitatem, inquit, redigentes omnem intellectum is obsequium fidei. a. 7. Secunda pars conclusionis prob. ex D. Cyrillo Alexandrino lib. de recta fide, ubi ait: Stultismum , ct omnino fuerit exanimi subj
cere ea, quae mentem nostram transcendunt,
tentare intelistere , φιε ἰntelligere ἰ 0sbiai. est ; sed fidei principia rationem transcendunt , & ero hoc statu ea intelligere impossibile est , 1eu demonstrationem naturalem de eis habere, cum non sciamus quid de Deo;ergo ad hoc non debet Theologus uti rationibus naturalibus ut fidei principia probet gemonstrative , sed solum,ut ostendat non repugnare Quapropter idem S.D.lib. . in Ioann. Demus inquit, operam , qui Dei M steria disicere oscimus, ut quasi 'timi nummulard nummum cognoscamus, ne aut in Me aec'Ienia, ratisne docere veliores ,αut qua ratione probari possunt , temeraria credulitate
252쪽
dulitate approbemus , sd alteratris , ut decet at tendentes , ac per iter regium ἰn neutram partem declinantes ambulemus.
Notat S. D. opus.7o. quast. Σ. quod tripliciter χ ο potest homo investigatione divinorum per ra- Tionem naturalem, peccare. Primo ex praesumptione, quia scilicet sic ea investigat, & scrutatur , quasi persecte comprehensurus. Vnde S. Hilarius ; Ne te inseras, inquit, ἰn ἰllud secretum, ct arcanum inopinabilis natἰυitatis ne te immergas summam intelligentia comprehendere praesumens , sed inteliste incomprehensibilia esse. Secundo ex hoc quod in eis , quae sunt fidei, ratio praecedit fidem , & non fides rationem ;dum scilicet aliquis hoc solum vult credere, quod ratione potest invenire, cum debeat esse e converso. Vnde Hilarius. Credendo ἰnquirere, percurre,persiste. Tertio ultra modum suae Capacitatis ad divinorum perscrutationem se ingerendo. Vnde Rom. Ιχ.Non plus sapere quam opor tetsapere,sed sapere ad sobrietatem, ct unicuique sicut Drus disset mensuram fidei. Non enim omnes eandem mensuram sunt consecuti;unde aliquid est ultra modum unius, quod non est ultra
Competatne Sacrae Dominae magis prori uti rationibus , quam authoritatibus,
o quibusnam uti debeat 'CVm potissimum in sacra doctrina ad pro
bandam veritatem, erroresque contrarios refellen I g.
253쪽
a i 8 uas.I. De Sacra Doctrina,
restilendos, aut rationibus agere, aut eis authoritate arguere possimus ; dubium exoriturh1c, quisnam horum arguendi modorum sit aptior. Ratio dubitandi est, quia ex una parte videtur , quod magister determinans quaestionestheologicas magis debeat uti authoritatibus, quam rationibus,quia in qualibet scientia quaestiones optime determinantur per prima principia illius scientiae; sed prima principia scientiae theologicae sunt articuli fidei, quae nobis per
authoritates innotescit: ergo maxime quaestiones theologicae sunt determinandae per authoritates. Ex altera autem parte obstat quod dicitur ad Timoth. I. Ut sit potens exhortari in doctrina sana, ct contradicentes revincere ; sed contradicentes melius revincuntur rationibus, quam authoritatibus: ergo magis oportet determinare quaestiones per rationes quam per autho
di 1 . S. Thomas ibidem hanc dissicultatem ita resolvit: Dicendum , quod quilibet actus exequendus est secundum quod convenit ad suum finem. Disputatio autem ad duplicem finem potest ordinari. Quaedam enim disputatio ordinatur ad removendum dubitationem an ita sit ;& in tali disputatione theologica maxime utendum est authoritatibus, quas recipiunt illi,cum
quibus disputatur ; puta, si cum Iudaeis disputetur, oportet inducere authoritates veteris testamenti. Si cum Manicharis , qui vetus testa mentum respuunt, oportet uti solum authoritatibus novi testamenti. Si autem cum Schisinaticis, qui recipiunt vetus, & novum testamentum, non autem doctrinam sanctorum nostrorum, sicut sunt Graeci, oportet cum eis dispu
254쪽
tare ex authoribus novi, vel veteris testamenti, & illorum Doctorum quos ipsi recipiunt.
Si autem nullam authoritatem recipiant, oportet ad eos convincendo6 ad rationes naturales Consurgere. Quaedam vero disputatio est magistratis in Scholis non ad removendum errorem, sed ad instruendum auditores, ut inducantur aflintellectum veritatis quam intendit, & tunc oportet rationibus inniti investigantibus veritatis radicem, & facientibus scire quomodo sit verum quod dicitur ; alioquin si nudis authoritatibus magister quaestionem determinet, certificabitur quidem auditor, quod ita est, sed nihil scientiae , vel intellectus acquiret, sed vacuus abscedet. Huc usque D. Thomas. Ex quibus sequitur, quod sacrae doctrinae potissimum competit authotiratibus uti , quia potissime
ordinata est ad removendum errorem circa Veritates divinas , & instruendum homines, an ita sit de Deo, & veritatibus illis.Et per haec patet responsio ad objecta. Circa secundum dicendum est cum D. Tho- 32. ma; quod authoritatibus canonicae scripturae In hoc utitur sacra doctrina proprie ex necessitate argumentando. Authoritatibus autem aliorum Doctorum Ecclesiae quasi arguendo ex prOpriis , sed probabiliter. Authoritatibus denique Philosophorum & rationibus naturalibus sacra doctrina utitur , ubi per rationem naturalem veritatem cognoscere potuerunt ; quasi extraneis argumentis, dc probabilibus. Primam partem probat, quia sacra doctrina innititur
articulis fidei, ceu primis , & propriis scientiae principiis; sed fides nostra innititur revelationi, Apostolis, di Prophetis factae, qui canonicos libroS
255쪽
2 1 o uuaest. I. De Sacra Doctrina,
libros scripterunt: ergo sacra doctrina autho-xitatibus canonicae scripturae utitur proprie ex necessitate argumentando ; quia dum argu mentatur sic ex primis scientiae principiis arguit , ac subinde demonstrative , & ex necessitate.
3 3. Confirmatur, quia sicut Deus prima scien-2.1. q. v. tiarum princ ia naturae humanae indidit, quia. 3. Sc . bus homo disciplinas physicas,& cognitionemo pu ς' rerum naturalem suscipere possit , ita di perscripturam nos doceri voluit veritates divinas,& ipsiusmet cognitionem, quae naturae viribus comparari nequit; sed ex principiis hujusmodi de necessitate arguitur , & demonstrative inphy sicis disciplinis : ergo & sacra doctrina ex
aut horitatibus sacrae scripturae, per quam nos veritates revelatas doceri voluit. Ea propter D. August. Itb.6. confessi. cap. F. Ideoque, ait, clam essemus infirmi ad inveniendam lἱ Ida ratione veritatem , ct ob hoc nobis opus esset authoritates.nctarum iliterarum , jam credere caperam nullo modosuisse tributurum tam excellentem illi scripturae per omnes jam terras aut horitatem,
nisi ct per 'sim tibi credi, ct per ipsum te quari
volui sses. Secundam partem probat D. Thomas, quia fides nostra non innititur revelationi, si qua facta fuit aliis Doctoribus Ecclesiae , praeter Apostolos , dc prophetas quos Dominus ad se gerat destinatos nationibus Magistros, & primos doctrinae parentes : ergo non arguit ex authoritatibus , sicut ex principiis primis scientiae. Vnde S. Augustinus epist. i'. quae est ad Hieronymum ita scribit; Solis scripturarum libris , qui canonici appellantur, didici hunc hono
256쪽
Art.VIII. An rast argument. p. III. 22 Irem deferreint nullum authorem eorum inscribendo erra se ah quid frmissime credam. Alios autem ita lego,ut quantalibet fanstitate, doctrinaque pra- polleant ; non ikeo verum putem, quod ipsi ita senserunt, vel scri crunt. Tertiam partem D. Thomas probat ἰbἰdem dicens ; Cum gratia non tollat, sed perficiat naturam , oportet quod naturalis ratio subierviat fidei ; sicut, & naturalis inclinatio voluntatis obsequitur charitati. Vnde & Apostolus dicit a. ad Corinth. Io. In captivitatem redἰ- gentes omnem intellectum in obsequium Christi.Et inde est quod etiam auctoritatibus Philosophorum sacra doctrina utitur, ubi per rationem naturalem veritatem cognoscere potuerunt, si Cut Paulus actuum I . inducit verbum Arati dicens ; Sicut, ct quidam Poetarum vestrorum dixerunt , genus Dei sumus.
Circa haec sciendum est primo, quod ratis humana de qua hic cst sermo , nihil aliud est, quam argumentatio aliqua ex solo naturali lumine robur habens , sive sit demonstrativa, sive probabilis, quae ad aliquam physicam distiplinam spectat.Quae cum sit diversum genus scientiae ; ideo Theologia arguens ex hujusmodi rationibus extraneis , id est , pertinentibus ad diversum genus scibilis, arguere dicitur. Deserviunt itaque istae rationes, ut ancillae, ac ministrae ad manifestanda quodammodo divina, vel ostendendum ea, quae sint fidei, rationi naturali non repugnare. Notandum est tamen quod quaedam sunt ra- 37. tiones naturales demonstrativae, ut ex quibus demonstratur Deum esse , incorporeum &c.quae
sunt praeambulae ad fidem,& sic ad Theologiam
. pertinentes Disiligod by Cooste
257쪽
a xx diu 2 I. De Sacra Doctrina,
pertinentes sub lumine tamen divinae revelationis , unde quando his utitur Theologia , non procedit omnino ex extraneis. Quia ad eam pertinent tum praeambula ad fidem, tum conse-
Mentia , atque per se spectantia ad illam. Sciendum est secundo, quod sicut Philosophi
locos nominare consueverunt, argumentorum
fedes, ex quibus nimirum ipsi argumenta in ungulis scientiis , sive demonstrative arguendo ex propriis, sive dialectica, & Sophistica arguendo ab extraneis, desumere solent de quibus nos satis tomo I. HIp. philosoph. pari. I. q.QLart. ult. ita & hos argumentorum sen-res , locos Theologicos hujus doctrinae sapientes nuncupant theologicarum argumentationum sedes ; a quibus nimirum Theologus sitas
ratiocinationes accipit. Decem recensentur communiter: Primus est crae scripturae authoritas, quae libris canoni Cis continetur. Secundus est authoritas traditionum Christi, & Apostolorum, quae seriptae
non sunt, sed de aure in aurem ad nos pervene- unt.Tertius est Catholicae Ecclesiae authoritas. Quartus authoritas Conciliorum praesertim generalium , in quibus Catholicae universalis Ecclesia residet.Ruintus Ecclesiae Romanae autho-zitas , quae divino privilegio & est, & vocatur Apstolica.Sextus est authoritas sanctorum ac ve-Ierum Patrum.Septimus est TheologorumScholasticorum authoritas;quibus adjunguntur juris canonici, seu Pontificij Doctores,ac periti. Etenim istius doctrina quasi in aequilibrio Schola sticae Theologiae respondet. Octavus est rationaturalis , quae per omnes scientias naturali lumine inventas, latissime patet ; harum enim
258쪽
Art.VIII. An Th.fit argument. p. III. 223 omnium rationes quodammodo Theologicae doctrinae subserviunt,ut ancillae. Nonus est Philosophorum authoritas, qui naturam ducem sequuntur; cum quibus sine dubio sunt Caesarei Iuris Consulti,qui veram sui ipsi aiunt 9 Philosophiam profitentur. Decimus tandem est humanae authoritas historiae, sive per authores fide dignos scriptae, sive de gente in gentem traditae, non superstitiose, neque aliter sed gravi constantique ratione. Ex his locis tria duntaxat D. Thomas anumeravit, nimirum canonicae scripturae authoritatem, sanctorum Patrum testimonia, ac demum rationem naturalem Philosophorumque authoritates. Ad quae nihilominus decem enumerati reduci possunt.Quoniam ad authoritatem canonicae scriptura: Ecclesiae authoritas, etiam Romanae & Conciliorum, ac traditionum Apostolicarum firmitas reduci poterit. In his enim omnibus divina authoritas continetur, quae Ηimo in sacris litteris,sve in sacrarum litterarum autoribus invenitur, in quibus etiam Ecclesiae authoritas commendatur,dum dictum est Petro Matth. I 6. Tu es Petrus, ct super hanc Petram ad cabo Ecclesiam meam. Deinde ad aliorum Doctorum Ecclesiae auctoritatem reduci potest tanquam aliquid minus auctoritas Scholasticorum,& Philosophorum, quorum auctoritas in hac parte non tanta est, atque Sanctorum Patrum,quos ipsi Theologi Scholastici merit δvenerantur.Caeterum ad tertium caput, cujus meminit D. Thomas reliqua quae inter decem numerata sunt facile reducentur.
259쪽
2 24 IUUI. De Sacra Doctrina .
SolvunIur contraria argumenta. I. A Rguitur primo ex D. Ambroso lib. 1. de ax fide cap. I. dicente, Tolle argumenta ubfdes quaritur ; sed in hac doctrina praecipue fi des quaeritur: ergo sacra doctrina, non est argumentativa. Antecedenωprohatur ex illo Ioan. 2o. hac scriptaseuut, ut credatis. 2. Resp. ex D. Thoma hic ad primum dist.maj. tollenda sunt argumenta , ubi fides quaeritur, innixa rationi humanae & praesumentia de monstrare fidem concedo maj. tollenda sunt argumenta , quae procedunt ex principiis per fidem suppositis alia demonstranda nego. Vnde D.CyrilIus Alexandrinus ; Oportet, inquit , dci radices primum in anima jacere , deInde cilla quarere, qua homini quarenda sunt. Quaerere autem fit per investigationem rationis. 3 . Arguitur secundo: si sacra doctrina esset argumentativa, illi competeret argumentari, vel ex auctoritate , vel ex ratione Sed neutrum horum sacrae doctrinae congruit: ergo non est argumentativa. Prob. minor , imprimis non congruit ab authoritate argumentari; quia locus ab authoritate est infirmissimus , dc solum ostendens an res sit ; sed uti modo arguendi infirmissimo derogat dignitati sacrae doctrinae rergo non competit ei ex authoritate argumentari. Deinde neque ex ratione , nam argumentari ex ratione ejus fini non congruit, quia secundum D.Gregorium homi.26.in Evangelia,
260쪽
Art. VIII. An risit argument. p. IR ins
es non habet meritum, cui humana ratio prebet
Respondeo ex S. D. hic , neg. min. ad pro- 4 tbationem primae partis dist. maj. Locus ab authoritate, quae fundatur super humana ratione est infirmissimus, concedo ; nam cogitationes mortalium sunt timidae , & incertae. Locus qui fundatur super revelatione divina, quae ne sellitur, nec fallere potest , nego maj. Cum enim revelatio divina primae, & insallibili veritati innitatuc, quae nec falli, nec fallere potest, locus in ea fundatus efficacissimus est. Adprobationem vero secundae partis dist. antecedens ; argumentari ex ratione humana ad deia monstrandum fidem, non congruit sacrae doctrinae fini, concedo ; quia per hoc fidei meritum auferretur, si ad assentiendum veritatibus fidei per necessariam convictionem, intelligi bilium & visionem eorum intellectus induceretur. Argumentari ex ratione humana ad manifestandum aliqua quae traduntur in hac doctrina, non congruit ejus fini, nego ; Sacra enim doctrina, ut diximus art. 6. utitur aliis disciplinis philosophicis, tanquam ancillis , sumendo ab eis quaecunque conducere possunt ad manifestandum aliquo modo res fidei. Arg. 3.contra secundam; Quod sit futura com- - 43 munis. Resurrectio est articulus fidei; sed Ap stolus I . Corinth. 16. ex Resurrectione Christi ad communem Resurrectionem stabiliendam argumentatur : ergo sacra doctrina ad sua princia pia demonstrative probanda arguit;nam argu re ex loco sacrae scripturae, est arguere ex pro priis & demonstrati v . Confirmatur, Haec est necessaria consequen- 46, rim. I. P