장음표시 사용
271쪽
Tertio, accedit eximia doctrinae & praeceptorum consonantia, eo mirabilior, quod licet diversis temporibus, & a diversis admodum personis conlcripta sint, tamen ubique consonant. Quod D.Iustinus martyr adnotavit. Ex quibus vera horum traditio apparet: Namque, ut ait Lactantius lib.3. cap.1. Quacrat undique'sibi tota consentis, ct ideo persuadet, quia constanti ratione suffulta est. E contra vero in doctrinis humanitus adinventis multa dissonantia est, etiam iis in rebus, quae rerum principia, &Deorum naturam concernunt, stelicitatemque,& summum bonum spectant. Vnde Tertullia nus , lib. de anima cap.1. Plus diversitatis, inquit , reperies inter Pblisophos , quam Societatis , cum 2 in ἰνsa societate diversitas deprehendatur. Cujus rationem assignant D.Augustinus lib. 18'de civit. Dei cap. 4 I. & D. Theodoretus lib. 2.de princip. dicens : Proprias sibi vias fecerunt , tum vero ct lanumeras excogitarunt; multifidis sunt enim mendac- , falsitati que semitae.
Profecto non modicum sacrae doctrinae veritati attestatur, & favet tanta eorum n sententiis
discordia ; Nam ut scripsit Hilarius lib. . de
Trinit. Dumsibi adversantur, affirmant. Et S.Vigilius m.lib.2.contra Entychetem ait, quod dum
eo em contrariss invenimus, eorum error veritati
testimonium dicit. Quarto accedit Praedicatorum, & Scribentium qualitas, nempe quδd divina homines , excelsa viles, infacundi subtilia nonnisi spiritu divino repleti tradere potuerunta Nec in eis mendacij , deceptionis, aut malitiae suspicio locum habere potest. Nec enim s suissent mali, tam serio virtutes commendassent, vitia
272쪽
Art. IX. An script. debuirmetaph. p. I. a 37
exprobassent; illas praecipiendo, ista prohibendo ; aut commenta sua Deo tribuere potuissent, qui tam strenuum, & acre bellum mendacio inserebant , etiam in seipsis vitia condemnando. aue propter invidiam, ait Chrysostomus ho-
mil. 37. in Genes. Justorum virtutes praterit, ne sue propter gratiam peccathm adumbrat, videlicet scriptura. Quibus adde sanam eorum in his agendis intentionem: Non enim, ait Laiactantius lib.1. cap. 3. quaestus ct commodi gratia religionem commenti sunt, quippe qui ct praceptis , ct rei ι eam vitam secuti sunt, qua ct volvtatibus caret, ct omnia qua habentur in bonis spernit; ct qui non tantum mortem pro fide subierint; sed etiam morituros se esse, ct siverint , ct praedixerint , ypostea universos qui e rum doctrinam secuturi essent, acerba ct nefanda passuros. E contra vero Philolophi & mundi sapientes nonnisi gloriam & commodum in suis doctrinis aucupati sunt, & in ferendis de religione legibus, quae sensum mulcere solent, ut plurimum sunt polliciti r nullatenus autem , quae sensui & voluptati omnino adversa
Quintd accedit eorum praedicationis virtus , quae gentes innumeras,& tot homines efferatos,
voluptati deditos, abhorrentes ab iis quae dicebantur, ad religionem Christianam amplectendam , relictis patriis legibus , convertit; & in sui admirationem pertraxit ; itaut sapientes multi relicta saeculari sapientia, praedicationis fidei Christianae simplicitati acquiescerent, religionis nostrae jugo colla subdentes. Nulla sapientia , seu doctrina, tam acriter impugnata per criminationes & calumnias, peI commina
273쪽
tiones & terrores, perque Principum edicta , proscriptiones , & supplicia horrenda, per saripientum doctrinam, & Philosophorum falla cias , cum ipsa tamen de omnibus victrix evariserit, persecutionum impetu robur & augmen' tum suscipiens, quod de nulla doctrina Philo sopborum, aut sapientia humana legitur. Hoc annotarunt inter alios Origenes lib. 4. Periar.& D. Clemens Alexandrinus lib.s. & 6. strom.
dicens : Si quivis magi Aratus prohibuerit scit. Philosophiam ὶ ea statim gerit. Nostram autem doctrinam a prima usique pradicatione prohibent ut Reges ct Tyranni,ctsinguli Duces,st Ma
gistratus cum universissatellitibus, ct ianum . litibus etiam hominibus in nos belligerantibus , ct nos pro viribus excedere conantibus : Ela autem magis etiam foret. Non enim emorisur ut do ctrina humara, neque sta est ut donum imbe cillum.14. Sexto accedit utilitas consequentium , &eSitus eorum, quae per acceptiones, & figuras,& praedictionem praedicta sunt. Nam per scripturas idololatria prostrata , oracula deleta stuperstitiones abolitae, Graecorum sapientia con- filia , Synagoga redarguta, haereses jugulatae , omnis intellectus in captivitatem redactus in obsequium Christi.Videndus de hac re D.Chrysostomus orat. x. adversus Iudaeos. Sed profecto majus his testimonium nobis praebet eventu Seorum quae multd antea suerant in scripturis prophetata. Nam ut perbelle Tertullianus in Apolog. cap. χo. ait: Idoneum opinor testimonium divinitatis, veritas disinationis. Et de Moyse scriptore sacro loquens lib. de anima cap. 28. satis, ait, probavit divinitatem operis ex divinatisne
274쪽
matisne vocἱs. Cum igitur in sacra scriptura trales profecto praedictiones habeantur, quae postis modum impletae sunt, non alius hujus scripturae author quam Deus existimandus est. Quod autem res ita se habear, patet ex mutua collatione hujusmocii praedictionum cum eventibus, de quibus D.Augustinus lib. I 3. contra Faustum ita 1cribit; Si aliquis Gentilis testimoniis Prophetarum de persecutione Regum , ct populorum , desde regum ct populorum , de abolisione idolorum, de cacitate Iudaeorum, de probatione Corieum ab Usis custoditorum , de amentia haeretἰcorum , de excellentia Sancta Ecclesia verorum re germanorum Christiamrum AEnte pradicta , ct nunc impleta conspiceret, quid inveniset fide dignius , quam illos Prophetas, quibm de disinisate Chriasti eligeret credere Etenim si antequam ista si
sent , ingererem gentili Prophetas hebraeos, quibus ea futura crederet, qua facta nondum viaeret
merito fortasse diceret; quid mihi es cum sis
Prophetis, quas unde veraces probem non mihἐostenditur' Cum vero tam mina ct tam multa,
qua dixerunt, jam ad effectum , manifestationemque perducta, pl ne ille, Demersus esse nollet,
nec ista ullo modo contemneret, qua tanto ante, sttanto apparatu praevidendo ct praenunciando commendari meruerunt, nec ilios,a quibus pravideri , pranunciari potuerunt.
Quod si dicatur, Christianos hanc scripturam composuisse, postquam ista per mundum fieri coeperunt, ut ante divinitus praedicta putarentur I Contra , quia hi libri non Christianis suppositi , sed ab ipsemet Synagoga producti; 'Per eorum quippe Codices c ait Augustinus lib. 11. de Civit. de in Psal 88.ὶ probamus
275쪽
non a nobis tanquam de reruU eventu commonsiti
ista esse conscripta ; sed olim in illo regno praedἱ-cata, atqueservata; nunc autem manifestata stimpleta. 16. Vltimo accedunt miracula jugiter facta, donec susciperetur a gentilibus , ac etiam postquam suscepta est. Ex innumeris unum, vel alterum referemus. Theopompus quidam graeca oratione scriptuve aliquot locos ornare volens, cerebri agitatione tandiu percutitur, donec ceia savit ab opere. Theodorus etiam Theodactae comoediarum scriptor quaedam scripturae verba ad fabulas convertere studens caecitate punitur, ut refert Iosephus lib. I xiae antiquit cap.2. mDO-
re persecutionis V andalica igni traditi sacri codices incolumes ervati stim , subito demissae e coelo sereno pluvia, quae ignem extinxit. IT. Secundo prob. sacra scriptura ab aliquo ellia debet; sed non ab inventione humana, vel rationis investigatione : ergo est a Deo inspirata& revelata. Prob. min. cum verba sint signa conceptuum,illi duntaxat principaliter tribuenda est impositio, seu prolatio verborum tales res, seu mysteriassignincantham, quae nonnisi
ab illo solo prinid coge y v aut apprehendi potuerunt; sed res seu imvsteria per scripturam sacram revelata, talia sunt , quae primum ac principaliter nonnisi a Deo cognosci potuerunt, ut constat de mysteriis incarnationis, passionis, resurrrectionis E sepulchro, ascensionis in coclum &c. & Trinitatis persenarum in unitate essentiae : ergo sacra scriptura nonnisi a Deo, tanquam a causa principali esse potest. Hanc rationem insinuat D.Clemens Alex. lib.6 rom. cap. 6. dicensi; Quoniam ex Apostoli
276쪽
Spiritus scrutatur profunda Dei; animalis autem homo non capis qua sunt Spiritus ; sola ergo est a
Deo tradita , qua apud nos est doctrina. Ex his colliges contra Novatores non sussi- Iccre privatum Spiritum internum, ut sit canon dc regula divinae Veritatis agnoscendae ; sed exigi 1acram scripturam. Quia de regulae ratione est , ut sit nota ac certa, infallibilis , atque indubitata ; sed privatus Spiritus internus non potest pro certo de indubitato a nobis haberi , igitur non sufficit, ut sit Canon & regula divinae Veritatis. Prob. minor quia ille internus Spiritus pro certo & infallibili haberi& agnosci deberet, vel quia ipsi,qui eo illustraxi sunt,id dicunt; vel quia ex circunstantiis exterioribus ejus certitudo & infallibilitas apparet ὶ Non primum ; cum Oxperimento constet multos,etiam perditissimos homines. mulierculas jactare se de recepto interno illo Spiritu , quibus nulla fides a cordatis viris habenda est. Quod si ex exterioribus id judicandum veniat, miracula requkun ur in confirmationem c quae ut plurimum nulla sunt in consensus gentium,&aliae probationes adductie, quae scripturam sacram vere Dei verbum esse ostendunt.
Solvuntur contrariorum argumenta.
ARg. i. Multa in sacra scriptura reseruntur, quae apud Sapientes pro fabulis habentur; V. g. quod Serpens in Paradiso mulierem sit allocutus ; quod genus humanum diluvij aquis deperierit; & quod mundus iste sit conflagrationi tradendus haec enim omnia a Poetarum rim. I. in
277쪽
a 41 De Sacra Doctrina, fabulis mutuata videntur. Insuper quod legitur de viribus Sampsonis Iudic. cap. I 4.dc IJ.S quae de Davide i. Rei cap. I7. quod nimirum Leones discerpebat & ursos, & alia hujus generis plurima apud Origenem lib. I. ct 4. contra Celsam.Praeterea in sacra scriptura plurima narrantur humilia, & historiarum monumentis indigna ; v. g. quod canis peregrinantem Tobiam sequebatur. Quod Paulus esset sollicitus,ut sibi penula Troade apud Carpum relicta mitteretur. Tandem referuntur vitiorum exempla, & perditorum hominum corrupti mores,quae legentium candorem legere possunt.Sed scriptura quae haec omnia continet, indigna est quae pro Verbo Dei habeatur: ergo sacra scriptura non est vere Verbum Dei.
Resp. supponendo Moysen, & Prophetas caeteris scriptoribus antiquiores multo esse. Quapropter Gentiles Philosophi , ac Poetae multa ab eis suffurati sunt, de ad fabulas con-Verterunt, hoc agente Daemone ut sacrae scripturae veritatem in mendacium traduceret vel eam infirmaret. Vnde Tertullianus in apolog. Omnia, inquit,adversus veritatem construιta sunt operantibus amulatisnem Mamspiritibus erroris.
Ab iis adulteria huyusemodi salutaris disciplina suborta, ab his quadam fabula immisse, qua dum
militudine fidem infirmarent veritatis;vel etiamsi possent, evincerent, ut quis taeo non putet Chria ianis credendum, quia nec poetis , nec philos phis. Vel ideo magis poetis ac Philosophis existimet credendum , quia non Christianis. Itaque stridemur Deum praedicantes judἰcaturum sic enim
o poeta ct philosiphi iribunal apud inferos po
nunt. Si gehennam comminemur , qua est ignis
278쪽
arcani subterraneus ad poenam thesaurus , proinde decacchinamur ; sic enis ct oriplegeton apud mortuos amnis est. Et si paradisum nominemus locum divisa amoenitatis:Et d campi fidem occa- parunt. Vnde hac , oro vos , philosophis aut poetis tanquam similia Z Nonnisi de nostris Sacramentis, ut de prioribus: ergo faeliora sunt nostra , magἰF6ue credenda , quorum imagines quoque fidem inveniunt , si de suis sensibus, jam ergo Sacramenta nostra imagines posteriorum habebuntur, quod rerum forma non subistinet, nunquam enim corpus umbra aut veritatim imago procedit. Videndi etiam de hoc argumento Clemens Alex. lib. 6.from. Eusebius.Caesar lib. Io. de pr p. evang. cap. I. Cyrillus lib. I .coni Iulianum. dc Origenes lib. I .coni. CAIkm.
Vnde ad illud de serpente , quod fuit olim et r. Iuliani apostatae objectio , dicendum cum S Cyrillo lib. 3. contra Iul. quod nullum absurdumst dicere, quod illud animal natura serpens
fuerit sermonis expers, induerit verb personam ejus malorum author Sathan homines immortalitate concessa depredari volens. Nam & in obsessis a Daemone experimur , quod per eorum ora multa proserat, & loquatur , quae captum & scientiam obsessorum longe, lateque exuperant, utpote cum mulier ignara latine aut hebra icὶ loquitur, quae idiomata sunt ei omnino peregrina ; aut cordis secreta detegit, de quaestionibusque theologicis disputat. Neque aliquid fabulosum asseritur, cum resertur diluvio genus humanum pene extinctum fuisse,& in extremis tcmporibus mundum igne conflagrandum. Cum enim optimum deceat judicem ac principem c qualis est Deus qui inun-
279쪽
2 4. I. De Sacra Domina, dum ipsum ex nihilo condidit, & generi humano originem dedit in & malis pro delictorum mensura poenas infligere, & benemeritis praemia largiri; quomodo historia sacra, quae,
cum diluvium refert, narrat & causam, quia nimirum omnis caro corruperat viam suam, omnesque sensus humani erant ad malum intenti , apud cordatos viros ac prudentes, pro
fabula haberi potest. Idem dic de conflagratione
Quod vero de viribus Sampsonis & Davidis refertur, si naturaliter id factum esset, dubitandi aliquis superesset locus ; sed cum scriptura ipsa divini Spiritus virtuti h facinus perpetratum esse narret, nihil mirum. Illa autem minima , & quae tantae scripturie monumentis indigna videntur, idcirco narrantur ; ut per ea ad aliquid in Deo commendandum veniamuS ,
vel ut aliquid nobis occultum & mysticum innotescat, atque detegatur. Itaque canis Tobiam comitans Dei providentiam commendat , &Angelorum specialem custodiam erga justos , quibus vel minima propter meritum eorum incolumia servantur. Fit etiam mentio de penula non sine causa. Nam si per penulam intelligatur legis volumen cum D. Hieronymo, ostenditur quantae curae Apostolo fuerit, & nobis esse debeat hujusmodi legis volumen , quippe quod sacra religionis nostrae mysteria continens. Si autem intelligatur sacerdotale quoddam indumentum , ut vult Baronius tomo I .anno Christi 18. num. 69. hoc non erat contra apostolicum officium curam de eo recuperando habere. Tandem si per penulam intelligendum veniat commune pallium ad pluvias arcendas ,
280쪽
ut D. Chrysostomo& multis aliis placet, admonemur quod dum praedicationi vacamus , non pro terea inhibemur necessitatibus humanae vitae providere , quantum stagilitas humana exigit, & patitur honestas, officiique debitum. Ad ultimum resp. cum D. Augustino lib. 11. contra Faustum cap. 6o. 8c 6 I. recenseri sancto Tum virorum peccata, ut cum vident homines
Deum nec suis amicis pepercisse,aut eorum lapsus dissimulasse, quin potius eos acerbissimis multasse poenis, divinam timeant ultionem ; δίdum naturae infirmitatem in eorum casibus agnoscunt, qui maxime stabiles videbantur, de suis viribus non confidant, sed de Dei adjutorio. Et dum cernunt Dominum eis tam facile veniam indulsisse,de divina misericordia sperantes , a peccato resurgant, dignosque poenitentiae faciant fructus. Tandem ut deprehendatur , quam verax & fidelis est ea scriptura, quae hujusmodi virorum , quorum nobis facta in exemplum vitae dantur, pari tenore peccata, &egregia facinora refert. Arg. 2. Si sacra scriptura pro vero Dei verbo habenda esset, maxime quia scriptores illius divino afflati spiritu eam conscripserunt ; sed haec ratio est nulla ; igitur sacra scriptura non est habenda pro vero Dei verbo. Prob. minor primo; nam Sybillae multa Christi mysteria divinitus afflatae praenunciarunt; & tamen earum oracula, seu prophetiae pro scripturis c non icis non habentur. Prob. 2. nam D. Paulus ad Tithm I. poetam Epimenidem vocat prophetam,inquiens ; Dixit quidam ex illis proprius 'sorumpropheta ; Cretenses semper mendaces, mala