장음표시 사용
471쪽
448 Euaest. III. De Simplicitate Dei,
tis accidiant quidem aliqua praeter rationem speciei, quae non sunt determinativa ementialium principiorum ; non tamen accidunt eis aliqua quae sint determinativa essentialium principiorum , seu effentiae speciei, quia ipsa natura speciei in substantiis spiritualibus , non individuatur per materiam, qua carent; sed per seipsam ex hoc quod talis serma est per se subsistens, & non est nata recipi in aliqua materia.
Vnde per seipsam non est multiplicabilis, neque praedicabilis de pluribus. Dicendum est imue natura & suppositum in
omni creatura realiter differre, sed longe aliter in substantiis corporalibus , ac spiritualibus rNam in corporalibus differunt, non modo per ea quae communiter accidunt, & non sunt per se determinativa alicujus principiorum essentialium ; sed etiam per propria dc determinativa alicujus principiorum essentialium ; nam haec materia, & haec Qrma sunt de ratione individui , & determinativa materiae & sermae communis , quae sunt principia speciei ; & insuper Communia accidentia , quae in substantiis materialibus ad rationem individuationis conferre dicuntur. At in substantiis spiritualibus natura& suppositum non differunt per accidentia deterna pati va principiorum essentialium,sed communia , ut esse, & agerere &c. ut docet S. D. idem. Vnde in hoc articulo ipse agens de distinistione suppositi a natura , secundum ea ex
quibus proprie differre solet suppositum a natura ; discrimen constituit inter substantias sensibiles seu corporeas, & spirituales; quod in illis differunt natura & suppositum , videlicet per propria accidentia determinativa speciei, in spiritualibus
472쪽
ritualibus autem non differunt, nimirum per principia propria distinctionis numericae, esto aliunde in substantiis spiritu libus creatis realiter distinguanxur, nimirum quia suppositum addit esse, seu subsistere.
DIcendum quod Deus est omnino idem in I o.
re quod sua natura vel essentia. Probat in sed contra,quia sicut se habet vita ad viventem, ita Deitas ad Deum sed de Deo dicitur. quod est vita , & non solum vivens, ut patet Ioannis I . Ego sum via,veritas, ct visa: ergo Deus est ipsa Deitas, seu essentia, & natura.Et profecto ita sentiunt communiter Patres : D. Iustinus quaest. I 4. Neque enim, ait, more naturocreata est Deus, ut esse in 'f , ct habere in concretione sive concreta inteli antur, sed ut natura extans sic ct esse ipsium, ct habere omnem eranteoncretionem, D. Cyrillus Alexandrinus lib. I. Thec cap.8. Non est aliud natura Dec aliud ipse Deus. Simplex enim atqhe imcompositus est. D. Greg. Naziazentas orat. 49. Qua est, inquit,
Dbstantia Dei , nisi ipsum quod Devi , simplex ,
Iingulare , purum,nulla concretione permixtum.'Expaulo post: Ergo 'sum quod est, hoc erit substantia ejus rei, qua esse defenditur. Deinde probat S. D. ratione quae in hunc II. modum dcduci potest : In his quae lubstantiali- E e q
473쪽
ter completa sunt in genere substantiae,aut sunt primae substantiae ac particulares , sive supposita , si non sint composita ex materia & Drma, non differt suppositum & natura, videlicet secundum principia propria individuantia de se determinativa principiorum essentialium speciei: in sed Deus est substantia prima, seu partiacularis non composita ex materia & serma , ut supra ostensum est: ergo in eo realiter non differunt suppositum & natura, seu Deus, & Dei ras. Prob. m . suppositum a natura intrinsece differre nequit sicut alia res: ergo sollim ab ea differre potest sicut eadem res a seipsa habente aliquid praeter rationem speciei, quod sit per se, ac proprium determinativum principiorum eia sentialium , sive naturae speciei: sed in substantiis spiritualibus, atque in compositis ex materia & forma non est aliquod accidens praeter rationem speciei, quod sit per se, Propriumque determinativum illius in ratione suppositi, ac per se subsistentis : ergo in substantus spiritualibus , & incompositis ex materia & forma non differunt realiter natura δc suppositum, nimirum per principia propria distinctionis nu
Major patet: essentia enim seu natura uniu Dcujusque rei est id quod significat definitio ejus: sed definitio est idem realiter cum definito, seu
re habente naturam , dicitur enim ad convertentiam de definito : ergo si ab eo debet distingui, oportet quod sit per aliquid, quod non si de ratione & definitione naturae, sed accidat ipsi diffinito inquantum dissinitum est : nihil enim ab alio differt secundum quod est idem illi : ergo si suppositum est idem naturae reali
474쪽
Art. III. Ansit idem nat. 9 4s. p. II. SI
ter, in eo quod naturam habet, in eo quod n ruram habet, differre minime potest ; sed differre debet per aliquid quod sit extra rationem naturae speciei; v. g. homo est idem realiter naturae hominis, quae est animal rationale, & ex solo modo significandi differt : unde nunquam dicetur homo differre a natura hominis per animal rationin , sed per aliquid quod sit praeter
rationem ejus.Minor vero prob.substantiae spirituales, non compositae ex materia & forma, sed
per se subsistentes, secundum propriam sermam& quidditatem sunt substantve individuae in rationali natura : ergo supposita : ergo esse suppositum non est praeter quidditatem earum. Antecedens prob. quia non habent per quid dividantur materialiter, seu numerice: ergo per se
sunt individuae. Sed de his alibi diffuse. Arg. 1. Nihil est in seipso; sed natura vel essentia Dei, quae est deitas, dicitur esse in Deo: ergo videtur quod Deus non sit idem quod sua natura , vel essentia. Resp. ex S. D. distinguendo minorem, natura, vel essentia Dei, quae est detitas, dicitur esse in Deo , quantum ad modum significandi, & prout est in acceptione intellectus nostri, concedo : quantum ad rem significatam, seu in re, nego. Quia enim de rebus
simplicibus loqui non possumus nisi per modum compositorum, a quibus cognitionem accipimus : ideo de Deo loquentes utimur nominibus concretis, ut significemus ejus subsisten tiam , quia apud nos non subsistunt nisi composita: Et utimur nominibus abstractis, ut si gnificemus ejus simplicitatem. Quod ergo dicitur deitas , vel vita esse in Deo, referendum
est ad diversitatem quae est in acceptione intellectus
475쪽
tellectus nostri , & non ad aliquam diversita
I . Arg. a. effectus assimilatur suae causae, quia omne agens agit sibi simile : sed in rebus creatis non est idem suppositum quod sua natura . non enim est idem homo quod sua humanitas rergo nec Deus est idem quod sua Mitas. Resp. s. D. quod essectus Dei imitantu sum' , non quidem perfecte, sed secundum quod possi int:& hoc ad defectum imitationis pertinet, quod id quod est simplex & unum , non posest reprae sentari nisi per multa; & sic accidit in eis com Positio, ex qua provenit, quod in eis non est idem suppositum quod nasura.
Vtrem in Deo sit idem essentia quod Use ρ
Sssor A dicitur id cujus actus est esse. Nam cum duplex ut actus sormae , scit. esse, & operatio , essetiti proprie secundum quod essentia est, dicitur per ordinem ad actum, qui est esse ; mediis autem potentiis, quae in ea radicantur, dicit ordinem ad actum , qui est operatio. Sermo uitur est de esse', prout est actus essentiae quod solet dici existentia,praedicaturque ut secundum adjacens, dicendo, res est, seu existit; non vero sumitur esse, prout significat compositionem enunciationis; sic enim verificatur tam de his quae actu sent, quam de illis quae actum essenili non habent. Vnde sensus est, utrum Deita
sit idem realiter socinaliter cum esse, & ex sola
476쪽
Art. IV. An in Deo sit idem es quod esse. H
modo significandi distinguantur ; cum esse, in quam simpliciter, dc absolute dicto. Conclusio D. Thomae est; Deus non solum 2- est sua essentia, sed etiam est suum esse. Hanc δ -ς00 sublimem veritatem Moyses a Domino edoctus est, qui cum ab eo quaereret Exod. 3Aicens , Si dixerint fiν Issaei, quod est nomen ejus , quid dicam eis ' Dominus respondit. Ego sum quisium,
ait ι sic dices ad filios Israel, Qui est misit me ad
vos ; Sed quodlibet nomen est institutum ad significandum naturam , seu essentiam alicujus rei: ergo ipsum divinum esse est sua essentia, Vel natura.Hanc etiam veritatem Catholici Doctores professi sunt; ait enim D. Hilarius lib.6. de Trinit. Esse non est accidens in Deo ,sedsubsistem veritas ; id ergo quod subsistit in Deo est
sum esse. Prima ratio D. Thom. est : Deus est simpli- 3. citer prima causa eruiens : sed primae cauta Hie.v neficienti repugnat, quod non sit situm esse: ς'nx gς ergo Deus est inum esse. Prob. minor: quidquid , ' 'habet esse, & non est ipsum esse, acquirere de-het esse ab alia causa essicienti: Sed prima causa habet esse : ergo si non est suum esse, oportet ut illud esse ab alia causa essicienti acquirat, Ast causatum. Prob. major: quidquid conveniralicui, quod est praeter essentiam ejus , oporret esse causiatum, vel , principiis essentiae, sicut accidentia propria consequentia speciem, V. g. risibile consequitur hominem, & causatur ex
principiis essentialibus speciei vel ab aliqva
causa extrinseca, atque principio essicienti e teriori ; sicut calor in aqua causatur ab igner
sed impossibile est quod ipsum esse sit tantummodo causatam ex principiis essentialibus ses,
477쪽
434 II. De Simplicitate Dei, seu speciei: igitur quidquid habet esse, & non
est ipsum esse, accipere debet es ab aliqua alia causa essicienti, seu ab alio principio exteriori. Major patet, quia causa dans esse, est eficiens, sue proprie & per verum influxum, ut generans dat esse genito : sive improprie oc per metaphoricum influxum , sicut essentia dicitur proprietates causare, quia ad esse illius naturaliter consequuntur , ac resultant. Minor verbprobatur , impossibile est quod aliquid sbi sit causa essendi simpliciter ; esto possit sibi esse causa esndi secundum aliquod esse accidentate , quod est esse secundum quid : sed si ipsum
esse simpliciter est tantummodo causatum ex principiis essentialibus rei, esset sibi causa essendi simpliciter: igitur impossibile est quod ipsum
esse sit tantummodo causatum ex principiis essentialibus rei. Prob. major : prius est secundum intellectum saltim, causam effectivam esse, quam effectum, quia in tantum aliquid agit inquantum est actu : sed si aliquid est sibi causa essendi , intelligeretur esse antequam haberet esse : ergo impossibile est quod aliquid sit sibi causa etandi simpliciter.
4. Secunda ratio D.Thom. in hunc modum de- Ibid. & ducitur': omnis actus qui est circa ultimum op st, a. achum, est in potentia ad illum e sed ultima actualitas,sive ultimus actus omnis rei est ipsum esse, nulla enim natura vel sorma est achi, nisi inquantum est, vel significatur esse: ergo oportet ut essentia ejus, quae est ut primus actus, vel sit ipsum esse & ultima actualitas ; vel sit potentia ad esse: sed in Deo repugnat potentialitas: ergo Deus est suum esse. Prob. maj.in O dine potentiarum & actuum , quod est prius,m nimirum
478쪽
Art. I. An in Deo sit idem es quod esse. 43s
nimirum via generationis &compositionis, &potentiale re1pectu sequentis , & ultimum est completivum illius in uno & eodem : sed omnis actus qui est circa ultimum actum, via generationis praecedit illum, ut patet: ergo omnis actus, qui est circa ultimum actum est potentia ad illum. Tertia ratio D.Thom. est : Deus est primum
ens simpliciter : sed necessiim est, ut primum ens sit suum esse : ergo Deus est suum esse. Minor prob. quod est per participationem alicuius , seu esse ab alio participat, nequit esse primum ens: sed id quod non est suum esse, oportet ut ab alio esse participet: ergo necesshm est
ut primum ens simpliciter sit suum esse. Major patet, quia id quo aliquid participat , ad hoc ut sit, prius est eo quod ipsum participat, sicut ignis prius est ignito, quod participat ignem.
Minor vero prob. omnis res est, per id quod habet esse : sed quod est, & non per essentiam suam , est per participationem : ergo id quod est, & non est suum esse, seu ens per essentiam, Oportet ut ab alio participet esse , sive sit ensper participationem. Minor hoc exemplo declaratur a quod habet ignem, & non est ignis, est ignitum per participationem ejus quod essentialiter est ignis ; v. g. ferrum candens habet ignem , & essentialiter non est ignis, quia non habet formam substantialem ejus, sed ferri speciem : unde serrum dicitur ignitum per participationem : ergo similiter illud quod est , &non est per essentiam ejus,est ens per participationem. Hanc rationem insinuat D. Hieronymus citatus in Glossa exodi 3. dicens: Nunquid
479쪽
quiasolus Deus erat,mcnstra non erant 'ἱquaerant Angeli, Caelinn, terra, I' ipse Moyse ,
ct a raptii, commune nomen substantia proprium sibi vendicat, quila catera uem Uere beneficio. Deus vero , β er est , nec babet aliande principium , ct Use sui origo est, suaque causa substantia, non potes intelligi aliunde habere quod subsistit. Nam in igne aliud est calidum , aliud calefactum. Circa hanc rationem advertendum est ex HBςxδ' quod aliquid dicitur participare aliud, inde quod . quantum rotaliter non est ipsum dicitur nam que participare quasi partem capere :) Etenim r. si totaliter esset illud, seu secundum se totum, jam esset idem per essentiam, & non per participationem : Sicut ignis non est per essentiam calor, sed ipsum participat, quia non est secundum se totum calor , ted aliquid aliud praeteressentiam de Armam caloris, nempe totum quoddam substantiale, cui calor ipse convenit. Quod autem unum non sit idem alteri totaliter , seu secundum se totum, sed illi accidat, duplicitet contingit: primo realiter, secundum quod nimirum addit aliquid realiter ei : Sicut corpus album realiter non est idem totaliter corpori quod albedinem participat, quia ad corpus addit albedinem, quae est realis quaedam perfectio ipsius corporis. Et quod sic participatur debet esse realiter extra essentiam, & qui ditatem ejus, cui convenit, sive sit accidens praedicamentale, sive praedicabile. Secundo per intellectum, inquantum videlicet realiter & secundum naturam est idem ipsi seu eadem res ;attamen addit secundum rationem aliquid quod intelligitur actu non esse de ratione ejus,
480쪽
Art. IV. An in Deo fit idem eis quod esse. v
sed deterininat ipsum, licet potentia sormali indeterminata sit in eo ; quo pacto rationale a dii animali in homine , & sic homo dicitur participare animal, licet substantialiter sint eadem res. Primo modo essentia, seu id quod est dieitur participare ipsum esse, nimirum ut aliquid
realiter existens praeter essentiam ejus, non quidem per modum quo accidens est extra essentiam subjecti cui inhaeret , sed eo modo quo actus est extra essentiam ejus, quod est potentia ad ipsum, seu ab eo realiter perfectibile. Et Deus dicitur esse ens pet essentiam , quia omnimode essentia divina realiter est suum esse, secundum se totum, licet ex modo significandi, de concipiendi distinguantur, dc concipiantur unum ut non totaliter aliud. videnda sunt quae diximus tomo 6. ci p. philos, q-st. 3. praecipuε Arg. 1. Si in Deo realiter eget idem essentia 7.& esse, maximi quia ad esse divinum nihil additur , sed est omnino simplex : sed hoc non:
ergo in Deo non est idem realiter essentia &es . Prob. minor : esse cui nulla fit additio est esse universalissimum dc commune , quod de omnibus praedicatur, dc in omnibus rebus imbibitur di sed Deus non est ens commune prae dicabile de omnibus : ergo non est esse cui nulla fit additio. Prob. minor, quia hoc nomen Deus est incommunicabile,secundum illud Sapientis I . Incommunicabile nomen lἰ - , ct lapidibus imposuerunt : hoc est, nomen Deitatis , lapides dc Deos nominantes: nomen in tem incommunicabile naturam incommunicabilem significat. Resp. S. D. quod dupliciper intelligitur ali- 8.