장음표시 사용
511쪽
Carolo, ut discedenrem Eduardum adoriatur& opprimat. Nos ad ea respondimus, velle nos uti pace cum Anglis. Ludeus etiam sese mone longius progressus, rogat quo loco repositam habeat pecuniam Connes ablius.Mirabar hanc illi voce excidisse, multo magis e
iam, quod ille postquam hoc intellexit, herosvo no suerit author ut profugeret. Nam quid ageretur, facile potuit ex eo cognoscere. Sed ita fere fit, ut pauci admodum expedire se posisin t a periculis, & tem pestiue illa vita re. Alij, quod experientiam nullam habeant i neque s milia exempla obseruarint:alij studio& am Te liberorum, uxorum, familiae & possessionu, cauere sibi non possunt, & tametsi praemon antur: tame his vinculis impediti, in maximas saepe calamitates incidunt. Vbi de postulatis illius a nobis Rex cognouit, scribam accersit.
Praeter Bocagium & me aderant una contariis& Hauartus, & hic quidem ignarus, quid ageretur. Dat literas ad Connestabitum in hanc sententiam: Sepactum esse cum Eduardo, &nunc variis occupari negociis, ita quidem, ut eiusmodi capite, quale sit ipsius, vehementer opus habeat. Inde ad Hauartum & Conta una: Corpus, inquit, illius non requiro, &solo capite sim futurus contentus. Eas literas dat Rapinio, cui clementer admodum & amicE
512쪽
sor. , PHIL. COMINAE Idictum essς videbatur istud a Rege, nec qi
pertineret, intelligebat. Post liare, Eduardus binas Connestabiij literas ad se scriptas, mittit
rid Regem, &quicquid unquam nunclauerat patefacit. Quo magis videre licet, quam fue rit deploranda illius conditio, qui tres potentissimos Principes eodem tempore habebat infestissimos, Eduartus a Rege accepta pecu nia, magnis itineribus Caletos proficiscitur.
Nec enim a Carolo tantum, verumetiam a
promisicua multitudine per Gallia sibi met ebat. Et si quis militum a reliquis copijs aberrasset, aut pacilulum modo diremptus esset ab aliis, Vix crat, ut non interficeretur. Obsides autem reliquit in Galliis Hauartum, &Ioannem Seneium, quoad mare traiecisset. Supra diximus, illum magnopere propendisse in hoc bellum. Nam simulatque Daruernum venit, quod est trans mare oppidum,contra portum Iccium,& antequam illinc solueret, coepit nobiscum aliquas rationes inire. Vt autem ad nos traiiceret, duo potissimum erant in causa. Primum populus pro sua perpetua consuetud, ne bellum expetebat, & Carolus etiam instigabat. Deinde cogitabat magnam eius pecu'niae partem, quam in hoc bellum exegerat, sebi retinere. A ngliae enim reges,praeter certos& annuos census, nullam sitis imperant pec num,
513쪽
COMMENT. LIB. VI. so illain, ut anteaquoq; diximus, nisi in bellum
Gallicum aut Scoticum. Et ut populo satisfa ceret, alia quadam arte fuit usus & calliditate Londino secum &ex alijs urbibus ad duod L . cim ciues adduxerat, homines locupletes, o esos,& vitae molliori assiretos, qui & accepti γ
rant multitudini, & prosectionem in Galliam
valde suaserant. Et quanquam satis habebam tur commode in tabernaculis: tamen quod ei vitae generi non assuessent, statim eos taeduit. Putauerunt enim fore, ut traiecto mari, intra paucissimos dies cum hoste dimicaretur. I terposita autem longiori mota, cum & bellum duceretur, & de pace mitterentur legati: Eduardus fastidium illis etiam auxit, ut eo ve hementius pacem urgerent,ac se,quum redij μ' set domum, purgarent, si forte praeproperum ipsius reditum populus indigne ferret.Nam &Ariuri temporibus, Angliae Rex, cum maioribus copijs in Gallia nullus unquam venit.Co, legerat autem in hoc bellum grandem pecu niam, cuius multo maximam partem sibi se uauit, quum opinione citius dimitteretur e ercitus. Atqui non erat ea virtute & industria,
quali prςditu esse oportet eum,qui velit in Gau lijs magni aliquid bello perficere. Deinde,
Rex communierat se sic satis, tametsi in tanto aduersariorum numero, non poterat undiq;
514쪽
sibi cauere. Sed & Eduardus, qui magnopere cupiebat matrimonium, de quo constitutum erat,perfici: plurima nobis concedebat. Post illius abitum, Rex Veruinum proficiscitur, quod est ad Hannoniae fines oppidulu. Auen-nij erant pro Carolo Cancellarius & Contaeus cum alijs nonnullis. Non ignorabat Rex, quantis aliquando calamitatibus Angli affecissent Galliam, fuerat enim ipse spectator
earum aliqua ex parte) quo magis etiam commotus fuit hoc illorum transitu, & ut minus sibi metuendum ellet ab illis, cupiebat cum Carolo pacisci. Nunciabat ei Cancellarius,ut medium aliquem locum deligeret,quo cum ipsius legatis in colloquium venirent. Eo accepto nuncio, ipse, tametsi nonnulli dehortarentur, ad constitutum locum accessit, adductis una
secum obsidibus Anglicanis, & iis praesentibus excipit Caroli legatos, qui instructi venerant
magna militum & sagittariorum manu. Pomquam utrinque salutassent, nulla re alia pers
Aa,Rex ad prandium illos secum abducit. Ex Anplis, qui aderant, quidam ad me conuersias, quod impatienter serebat factam esse pacem: Si multos,inquit, eiusmodi milites vidissemus
in comitatu Caroli, quo tempore ad Edua idu nuper venit. non eramus pacificaturi.Tum
Archiepistopus Narbonae,qui sorte aderat: A n
515쪽
vero tam eratis inquit,simplices,ac rerum imperiti, ut existim aretis, eum non habere multas elusinodi copias ZHabebat sane complures,& reficiendi sui causa tantum dimiserat illas. Sed vos ita masn u tenebat desiderium patriae, ut sexcenta vasa vini,& pensio quaedam annua,
quam accipitis a Rege, facile vobis abitionem persuaserint. Tum ille grauissime i dignatus,noc , ait, illud est, quod pleriq; nobis praedic
bant, fore, ut nos ludificaretis. An eam pec niam , quae nobis per luitur a Rege, pensi nem vocatis 3 tributum est, non pensio. Ceraminimo negocio fieri possit, ut vestris ludiabrijs prouocati,denuo in Galliam traij ciamus. Ego sermonem hunc interrumpens , iocosEdictum esse interpretabar. Ille vero minimε contentus, ad Regem aliquid extulit, qui ob hoc ipsem vehementissime fuit exacerbatus in Archiepiscopii. Inter Caroli legatos &n stros , in quibus etiam erat Petrus Doriolus, Galliae Cancellarius , magna fuit altercatio. Nostri quid egi sient, reserunt ad Regem, ac. inter alia dicebant, Burgundiones multum e se seroces in omni sermone: se vero nihil inviacem ad illos dissimulasse. Rex minime istud probabat, affirmans, haec omnia, de quibus
iam discreparetur, antea saepenumero in controuersiam venisse: non hoc agi isto tempore,
516쪽
ut de rebus omnibus integrὸ definiatur, sed ut induciae selum fiant:nolle se quicquam asper, iis dici,adeoq; seipsum velle colloqui. Remotis igitur omnibus,praeter Ammiralliu & Boca
una &ine,paciscitur nouem annorum inducias. illi vero petebant,quandoquidem Carolus iactauerat,non se facturum inducias, nisi mensibus aliquot post Eduardi discessiim ex Galliais:ne statim diuulgarentur, ut ne videretur illas apud Piccentum iris, habuisse ratas, in quibbus omnino comprehendi non vellet. Ed γdus, qui grauiter alioqui ferret illam Caroli pertinaciam, certior factus Regem cum eo pacisci, legatum mittit Thomam Mulgona Ium,orans ne praetereas, quas ipsi constituissent,alias faceret inducias, & ut ne Sactoquintinum illi reddat. Quod si bellum etiam im ferre velit, pollicetur se cum exercitu, primovere, aut sub initium aestatis, denub traiecturum esse mare,& auxilia praebiturum, ijs com ditionibus: primum, ut Rex detrimentu quod sit accepturus ob imminutum vectigal,sibi rosarciat, nam ex lana colligitur portorium ii, lud Caleti, ad quinquaginta aureorum millia quotannis) deinde,ut belli sumptuum dimidi, ain partem dependat, se reliquum esse dat rum. Rex gratam se habere voluntatem eius confirmans, excusat, id sibi iam non esse inte- grum:
517쪽
srum: de induciis quidem se pactum esse cum allo, selesie plane easdem cum iis, quas ipsi tacissent: & hoc solo differre quod ille separatim
eius rei Iitteras postularit. Eo dato response legatus & obsides duo, qui cum Rege suerant hactenus magnis amplificati muneribus, domum reuertuntur. Mirum in primis videbatur Regi, tales ab Eduardo sibi fuisse oblatas conditiones, ac periculi plenum esse iudicabat, praebere illi nouam traiiciendi occasionem, propterea quod coniunctis copiis, inter A glos Sc Gallos, facili momento sit orituruindissidium, neque difficilis sutura sit Anglorum
cum Burgundionibus reconciliatio: quo magis cupiebat cum Carolo pacisci. His contactis rebus, illa inchoata nuper aduersus Con-nestabitum actio, etenouatur. Interponitur utrinque fides, & conficiuntur literae in eandem plane sententiam, ut Bouilli constitutum fuit. Ea re cognita, qui cum ipso erant honestiores hominus paulatim se subducebant. Ipse quod sciebat Eduardum suas literas & mand ta omnia patefecisse Regi: & quia non ignorabat , quorum impulsu & quamobrem essent factae induciae, magnopere suit commotus: &misso ad Carolumlesato,petebat, ut sine perbeulo sibi liceret cum ipso colloqui. Diu mu
tuq; deliberauerat antea quona se potissimi
518쪽
aciperet. Egerat aliquando cum suis famulis, Lotnaringis, eoru l; ductu cogitabat in Ge nagniam profugere,& quantum posset auri staeum deserre, & castellu aliquod ijs locis comparare,in quo se tueretur,donec ad Principum amicitiam tutum haberet receptum. Alias decreuit subsistere Hanh: quam arcem in hoc munierat, ut rebus parum secundis esset ei receptaculum.Sed quoniam eius familiares prope omnes, aut Regis erant,aut Caroli imperio subiecti, non reperiebat homines idoneos, quibus se committeret: ac tantus erat in eo fortasse pavor ut suisnon auderet se patefacere totum. Nam alioqui crediderim plerosq; ei non fuisse defuturos. Et periculosius ei futuruerat . circumuallari abaltero solum, quam ab utroq; simul. Nam permixti Burgun/ionibus Galli, non erant diuturna usuri pace. A multa deliberatione, quum ei de periculo cautum esset, constituit proficisci ad Carolum ,&comb. tatus viginti circiter equitibus, Montium petit, Hannoniae oppidum, cuius praefectus erat ei summe amicus. Ibi per dies aliqMot commoratus , a Carolo, qui bello vexabat Loth
ringiam, nuncium expectat. Ea de re certior
factus Rex, videbat sibi prouidendii essem gnopere, ne qua ratione ille Carolo reconci naretur. Prosectus igitur Sanctoquintinum,
519쪽
Post baec ingreditur equitatus, hunc ipse einde sequitur , honorifice admodum exceptus. Qtu Connestablis rebus fauebant, in Hann niam pleriq; sese recipiunt. Qiud actum esset, e vestigio Rex ad Carolum enunciat, ut ei spe omnem recuperandi oppidi per Connest, blium dimeret. Eo accepto nuncio, Carolus Montij praesecto mandat, uti modis omnibus prouideat, ne Connestabitus aliquo discedat. Ille imperata facit: quanquam certε non tam erat arcta iustodia, quin ille pro suis facultatibus, & potentia, potuisset aliquam inuenire, fugae viam .Quid autem hoc loco dicat de so tuna, mundi gubernatriceῖ ut nonnulli putant. Obtinebat ille summam in Gallijs authoritatem: finitimus erat viriq; Principi rarcem habebat munitissimam & rebus omnibus i structam: praesecerat eum Rex quadringentis cataphractis: valebat ingenio,& peritia rei bellicae prςstabat:magnum habebat rerum vanae,& auri vim ingentem possidebat.Statuendum
est igitur fortunam, qua nihil est mutabilius, ei fuisse planε aduersariam. Sed reuera nihil aliud est sortuna, quam sigmentum poetici
520쪽
Quin potius ita iudicandum est, iratum ei se . isse Deum & grauiter ostensum. Et si de comglijs arcanis fas esset vili homini pronunciare, dicerem illum excitasse iram Dei aduersum se, hac una re potissimum, quod per omnem
vitam mente & animo totus in hoc fuerat, ut perpetuum bellum aleret. Nam in eo positam cereTota enim natura,& moribus,& ingenio Principes inter sedissidebant. Vixigi lir credendum est, fortuna aliquam eo dementiae ad duxisse virum longe prudentissim una, ut eos Principes aduersum se con citaret, quoru se rat per omnem vitam in rebus omnibus contraria & diuersa voluntas: qui nulla rem unquasimul ex animo comprobarunt,nisi hanc in iblius caput facta coniurationem. Mitto Edua du,qui nepte eius habebat in matrimonio:quinae coniugis propinquos omnes, ac in primis sanctopoliana familiam valde amabat.Sed ne hunc quidem amicii habere potuit. In eas itaq;- tandem redactus fuit angustias, ut ex amicis nemo per noctem unam auderet eum hospitio recipere. Consimiles exitus multi s pe sunt experti,& experientur alij post longam & diuturnam prosperitatem. Dum sic detinetur
Monui, Rex coufestim urget Carolum, ut pamelle putabat tuae dignitatis matellam,ac veluti