장음표시 사용
101쪽
qui est de mirieulis inter Ebraeos ante Christium ii Deo editis, Ac de iis. quae patravit Christus ipse . Chrittive aiseel . Nam cum ea credenda esse, dc historiae Veteris ac Novi Testamenti fidem esse habendam, unumst ex praee uis Christianae Re igionis dogmatis; in dogmatum it rum
- reeensione dc approbatione merito locum postulat portentorum ill nun recognitio. Quod autem attinet ad praecepta vitae Christianae, seponemus ea in sequentem diem, ne rerum mole vincamur. Atque his
finibus circumseribentur diei huius oc sequentis dissertationes.
G, arantur inter se Christianorum & Ethn,
EUM esse , supremam videlieet rerum omnium caussam, principium, atque finem, tam aperte, tamque constanter crediditae praedicavit Omnis retro vetustas, tantoque Consensu in eandem conspirant sententiam , universae gentes , ut naturae voxasse via deatur. Doctis & laboriosis lucubrationibus traictarunt hoc argumentum prisci scriptores atque novi, quarum iterarione tibi homini pererudito obstrepere supervacaneum est. Mihi tamen pro instituto attingenda sunt nonnulla, huic parti. quae prima & praecipua est, de uisse videar. scis quidem nobili ramos Isilosophorum, etsi discrepantseMe.E A. definienda Dei natura , ia eo tamςn convenire: Deum esse. Deos esse. Ii . inquit Seneca, inter atio sic costigimus, quod omnibus de Diis opinio Busiris es; nec usia gens usq*am es ario extro leges moresque prouecta. ut non ahquos Deos credat. Dimus inter Ioni eae sectae Philosophos fertur aptis- sime Dei naturam explicasse Anaxagoras , qui Maotem dixit fictricem Disse rerum. & procreatricem mundi, a qua in ordinem digesta fit informis de confusa materia. Itaqua impietatis accusatus est, non. quod Deum tolleret; sed, quod sablatis vulgaribus Diit receptas religiones, pietatem nemps ipsam bour t. Quantu in non ipse primus, quod vixis' Diqitigod by Cooste
102쪽
vitis doctis observatum est, sed Thales ante evin, Xenophines, aliiqus
Mentem illam , supremum videlicet Deum, principio & sine carentem praediearunt. Pythagoras imprimis , Chaldaeorum dc AEgyptiorum d arinis instruetiis, Deum agnovit, eumquc umana, totum in sese. pri ciseum universoriam atque opificem , Mentem omnia permeantem, mniumque moderatricem. Parenti suo & auctori Pythagorae assensa est tota Italica Schesa: quemadmodum de habuerat ipsi, quem sequeretur Pherecydem, qui Dei notitiam ex arcania Phoenicum libris comparavera GAt clarissime aemnium Plato, 3c pro rei dignitate de Deo disseruit,.adeo. ut Christianae doctrinae principia ad ejus Philosophiam accommodare vetustiores Ecclesiae Patres stilaverint. In tradendis certe mundi originibus cum Mose ita convenire visus est , in dictus sit a Numenio Meses Λtticissans. Convenientiam hanc exposuerunt cum plerim alii, tum praee me Iustinus&Augustinus; qui & in Platonis libris deprehenderunt eam Iustin. P ipsam, quam Mosi Deus eradidit, naturae suae definitionem sum, qui Au . P m. inae quidem definitio inscriptione illa Delphiea εi manifeste quo-que expresse est, ut distere licet ex Plutarcho. Ea vero de Deo scripta isunt in Timaeo, aliisque Platonis eommentariis, quae non ab homine profanis sirudiis innutriso, sed ab Ebraeo aut Christiano profecta videantur. Loca collegit Theodoreuis, collegerunt di alii, atque ea obvia sunt. Nos Theodoret. vero in demonstratione nostra Evangllica doctrinae Mosaice dc Platoniis eae consensum affatim ostendimus. Placita haec, ut a Pherecyde dc E- typtiis Pythagoras, sic ab AEgyptiis 3e Pythagora acceperat Plato; atq; Demonste.
Hem Socrate , cui confidensti libera de Deorum profanorum vanitate, Evanges. deque uno dc supremo Deo, veritatis confessio mortem attulit. Pl to- Prop. . a. nem avunculum secutus est Speusippus. ae Platonici porro pleriq; omnes.
praesertim recentioras. Apuleius, Maximus Tyrius, Plotinus, Porphyrius. Iamblichus, Proclus, quos consuetudo Christianorum, librorumque saeroriim usus ae studiiun. aeeuratius de Deo disserare dc sentirς condoc Remunc. Secuti sunt& Academici non pauci, sed suo more, suisque egibus. Nec in eo, ut in aliis, magistriun deseruit diristoteles; nam etsi in definienda Dei natura i mus lait. Deum tamen esse certus fuit, certoqusafirmavit, dc exquisitis comprobavit argumentis; Iaudavitque Anaxa. goram, Mod praeclarum hunc materiae ordinem, quo constat mundu . Menti auctori adscripserit. Itaque Aristobulus probare insutuit. expressam esse disciplinam Peripateticorum ex Mosis Prophetarumque libris. G.
nuit eandem de Deo taltantiam eundissipulus Aristotelis Xeoocr te
103쪽
i lii libris de natura Deorum .r tenuerunt & Aristotelis discitnili, Heracliades & Theophrastust tenuit & Simplicius ex Peripateticorum Scholis profectus, cujus egregia sunt de unico bonitatis, veritatis, pulchritudinis fonte, & omnium principiorum principio effata , Christianae lucisseintillis illuminata, quique ad primae caussae veritatem asserendam Ariaristotelis argumenta anibuit. Sensit idem princeps Cynicorum, Ani
sthenes , Deumque dixit unum esse naturalem, multos populares; se sit Stoicorum princeps Zeno, ac doctrinam hane tradidit uterque sequa- cibus suis qua tamen discesserunt nonnulli: non utiquo Seneca, non Epictetus, non Marcus Λurelius, quorum de Deo , Deique natura, i culenta constant testimonia. Ne Democritus quidem & Epicurus sust Ierunt Deos, etsi de iis absona protulerunt. . Multo etiam minus Poetae veteres , quamvis in magna sentiendi & dieendi lice , tiar recta enim
atque pia de Deo prolocuti sunt Aschylus , Euripides & Matus , cujus suffragio Atheniensium superstitionem oppugnare non dedignatus est Q. 17, 3- Paulus ' sed & vetustior Solon, & Simoniὸes, de Pindarus, & Parmeni-
,hi 4 μ -& Diphilus , & Euphorion, & Hermesianax, ac reliqui prope m . M. Imprimis Sophocles, qui & Deum esse dixit, & unum esse, Misare Dei, condidisse orbem, & ad eum exprimendum, miseriamque hominum de Athenan sublevandam, simulacra incassum adhiberi. Magnifice haec eadem, atq;
his etiam illustriora protulit Orpheus ille supposititius, sed antiquus 1g I. , quem in asserendo summo Dei iure & imperio adstipuIatorem
. & de adsciscunt: si modo tamen haec Orphei nomine a Christiani, ipsis Μonareh. non sunt conficta: quod facile odorantur, qui nare pollent, dc ex Ori- Dei: εc gene colligitur, qui Orphei Poemata ad suam aetatem non pervenisse Ciςmςn tradἰt. Nun si universarum gentium perrogemus sententias, verum esses ionc , LQmporiςmu ,quod Maxim Tyrio dcaeliano pronunciatum est,neminem oliten. i. i. extars inter Barbaros, sive Indos, sive Celtas,sive AEgyptios, sive alios quoa- conte. Ceis cunque, in quibus haec incesserit dubitatio, sintne Dii, annon sint. Con-Μ xim sent entes autem habemus potissimum eas gentes, quae aliquam ab ing Romanos, Glaecos,
vis , Chaldaeos, Assyrios, Persas A qui ignem dc Solem, non ut HI, l. i. e at. Deos, sed ut sipremi Dei, rerum omnium principii de auctoris, imagines coluerunt; Brachmanes, quae Indicae gentis ' Sinenses, quae orientis totius cultissima pars est et inter quos secta quaedam summum mundi opificem Tao appellat; nomine, uti coniicio, ab AEgyptiorum Theuthviducto: nam per belli as expeditiones dc commercia in Orientem p
104쪽
agnoscunt proximi Sinensibus Stamenses,&Golcondente ,&feroces illi Africae incolae Guineenses, Angolani, Congenses ac AEthiopes quoque, qui interiora regionis ejusdem occupant. Sed & Scythas & majores nostros Celtas, & Germanos etiam, & Britannos , & Hispanos, caeterasque ad Septentrionem &occasum positas gentes eadem pervasit opinio. Hi ne ille Teutates ab AEgyptio Theuto nomen adeptus, veterum s riptis .celebratus, cuius nomen ad Mexicanos, cultus etiam ad hos, & Per uis vianos, abiasque novi ortus nationes transiit. Sed quid singula persequor, cum perpaucae reperiri possint gentes, quarum animos non aliqua imbuerit Dei notitia i Perpaucas dixi; nam falluntur, qui nullas dicunt. AEthiopum partem aliquam commemorat Diodorus , o mnis Diodor. I 'divinarum rerum sensus expertem dc Acrothoitas Simplicius , auctore Simplic. iTheophrasto , narrat terra fuisse absorptos, cum omnem Dei cultum FP eς , respuerent. Nunc etiam in utroque Orbe nonnulli sunt Dei plane i scit; velut pars non exigua Tartarorum, Cassari incolae Capitis bonae spei, Caraibarum&Canadensium plerique. Verum gentium illarum tanta feritas est, tanta immanitas, ut, qui eorum similes sint, bellula similiores habendi sint, quam hominibus. Quod autem inter eruditos extiterunt duo, tresve, qui Dei naturam aperte tollerent, Euhemerus Messenius, Diogenes Phryx, Hippon, Diagoras Metius, Theodorus Cyreturus, 3e novissime Vaninus, &si qui praeterea hae eontagio sunt assiati' non via deo equidem quid paucorum hominum dc in literis mediocrium, adversus Philosophorum nubem, i vel generis potius humani consensiun, valere possit auctoritas. De veteribus autem illis, qui fuerunt impietatis accusa ti, idem fortasse dicendum sit, ac diximus de Anaxagora, non idcirco fuisse arcessitos criminis huius, quod negarent esse Deiun, sed quod futiles Gra corum Deos deriderenti i
I. Deum e se incorporeum. II. materiae expertem ae indis; uum: . III. ἀο boe est, Abisusscientem, N. perfectum ac pulcherriamum V. holgum, VI. infinitum, VII. immensem, VIII. immutabia
sem, Iac immobilem, X. λαβῆ, hocs, qui nihil pati post, nequ
105쪽
Fragman Plato apud Apul. de Deo Socrat. Tertuli. Ain polog. Aug. de Civit. Dei, l. s. c.yale alios. Μa
Isag Simpl. in Epictet. Sallust. de Diis 3e
sit assectionianu obnoxius, XI. aeternum , SII. immortalem, XIII unum, XIV. ignotum, XV. inessabilem, XVI. πο-οδ 1, hoc es, omnia Icientem , XVII. verum , XVIII. bonorum auctorem , XIX. principium, caussam, finem , XX. regem, Zomiaum, primu .pr Num, προουσιον, υποζουσιον, XXL omnipotentem, XXII. es beatum.
VE NIA M u S ad ea , quae voeant Attributa Dei, in quibus do
ctrinae Christianorum suffragatur quoque profana Philosophia. Nam Primum corpore Deum carere drait Pythagoras; dixerunt& Xenophanes , dc AElchylus, uterque de grege Pythagoreorum. Et qui Pythagorae auditor creditus est Numa, Pythagora lieet fuerit antiquior, Deum dixit animo solum cognosci, sensu minime porcipi, neque pati quicquam posse, neque coriumpi, ac propterea ullum ejus simulacrum fieri veruit. Quorum doctrinae particeps Numenius eandem videtur sententiam scriptis comprobasse , utpote qui in libris de Bono gentes recensuerit, ιin iisque Iudaeos, qui Deum incorporeum esse crederent. Senserunt id quoque Plato, Platonicique, ae novitii imprimis Maximus Tyrius, Porphyrius, Iamblichus, & Λlcinous , quod occlarissimis verbis consignatum reliquerunt. Factum id de ab Aristotele, & ab AristoteIi eae sectae socio Simplicio, de ii Iuliano Imperatore , Pla tonico aeque & Peripateti eo. Factum & ii Cynico Sallustio. Factum αab Epicuro, qui in impiis dc absurdis de natura Deorum sententiis, vel sententiarum potius simulationibus dc figmentis versatus , eos, aiebat, non habere corpus, sed quasi corpus; non sanguinem, sed quaὴ sa minem. Factum denique dc ab Arabibus illis Philosophis, qui Loquentes sunt appellati. II. Nec corpore solum carere Deum, sed & omnis prorsus mat riae expertem esse docuit PIato, docuit dc Porphyrius; atque. item p tis ivn e se dc simplicissimum: quod dc saepe iterat Proclus. Et Sto-baeus ex veterum Philosophorum , ac praecipue Platonis doctrina collis git, Deum esse mentem formam separatam, hoc est, omnis expertem materiae, nullius rerum corporalium assinem, nec iis impeditam, neque materiae affectionibus obnoxiam. Partibus non constare Deum, ac
106쪽
illius Zoroastri, cuius dogmata quaedam repraesentavis Eusebius. III. Sibi sitificere Deum , nec ulla alia re indigere, Platonicorum seorundem opinio eis, Porphyrii, Iamblichi, Procli, & Alcinoi. Idem habet dc Aristoteles, & hristotelis sectator Simplicius, idem & Lucretius. IV. perfectus est, pulcherrimus est, & fons pulchritudinis, iuXta libr.α.
Pythagoram, Anaxagoram, Platonem, & Platonis pedisequos, Maxia c. is. Lucret. nium Tyrium. Plotinum, Proclum, dc Alcinoume item iuxta Stoicos, l. I.-a. .& supposititium eundem Zoroastrum. perfectum V. Quod bonus sit, quod optimus, praedicant Plato & Platonici,& in his praecipue Iamblichus. Quod sit bonus υπ ερου τι - , Iuperef --, a sentialiter, quod fons boni, praedicat procius: praedicat & esse bonum ipsum, Platonis auctoritate ductus , qui dicere solet, Deum esse pulchrum ipsum bonum ipsum. Praedirant idem Numenius de Alcinous; Plat .a. e 11. item Simplicius, qui & bonitatem bonitatum appellat. At inter Stoi- &l.I. c. is. eos Cleanthes, in Poemate de Deci, boni explicans naturam , non aliis 26. Alcimeam definivit verbis, quam quibus Deum ipsum definiverati & Epi- Ι 0g-ς o chetus, ubi esset essentia Dei, illic esse dixit essentiam boni. Sallustius . vero Cynicus inter communes notiones primam hanc posuit, omnem
Deum esse bonum. s jambl. VI. tufinitum esse Deum , notum suit Anaxagorae, qui Mentem myst. sest infinitam statuit principium rerum: notum & Aristoteli , qui Deum I.&8. Proci. dixit contine: e infinitatem ipsam: notum de Metilio ,: ac Zenoni: no- tum & Proclo , qui infinitum ait esse Dei facultatem nunquam desici- δ' ontem, ex qua infinitas i P a Pilatur. Th. Pr. i VII. De immensitate pasta non senserunt nec prolocuti sunt Phi' iis. In. Nu. .losophi. E recentioribus quidem plerique, & maiori in luce liter, men. Euctum positi, &Ebraeorum ac Ulixistianorum dogmatis iam imbuti, multas er-l ΤΙ- ς- ι. majorum suorum de rebus divinis opiniones vel emendarunt, vel a Ecuratilla expotuerunsi dueam qui Platonis adhaeserunt disciplinae, Deum in Epictet. - dixerunt eque esse ulla. in re., nequc seipso incIudi. s. sic plotinus, Cleanth.
qui, etsi facta este dixit omnia , noc quicquam procreari posse. cum Clam. Ate Jhoc ad pote uriam Dei, nou ad amplitudinem penineat 3 aninime id
107쪽
mundi, & animae vis omnis intra corporis, cuius anima est, angustias cohibeatur, nec quicquam ulterius agere posIit, quemadmodum nos: olim existimavimus. Sippe is de immensitate Dei saepe digna profa-
i. tus est: velut, cum Demia dixit esse ubique & nusquam ; & quantus est, . tantum esse ubique; & ipsum esse illud ubique & illud undique; ipsum tenere supremum ordinem; intra illum este omnia ; quidquid extra illum est, ipsum esse Deum, comprehensionem videlicet&mensuram omnium, superegredien m omnia, super omnia eminentem. A Pl lino est illud Porphyrii, Deum esse ubique, quod nusquam st. insigne id Procli, Deos, quamvis ubique praesto snt, nulli tamen addictos esse loco vel rei; cumque omnia contineant, nulla tamen re detineri: Millud Sallustii Cynici, Deorum naturam loco non comprehendi. Pret clarum quoque & istud Eschyli, Deum omnia esse, atque etiam, si quid. sit, supra omnia. His satis exprimitur & intelligitur immenstas Dei. Λe vetustiores Philosophi Deum quidem dixerunt pervadere omnia, sed non satis liquet, an omnium nomine aliquid praeter hunc mundum fgnificaverine ac propteres au Dei magnitudinem extra mundum Porrexerint. Thales certe dc Heraclitus, & Timaeus Locrus, Diis plena o- . mnia esse dixerunt, ut proditum est ab Aristotele. Pythagoras Deum i definivit, Mentem per omnem rerum naturam diffusam dc intentam. Tenuit id ipsum post Socratem Plato, quem secuti sunt Apuleius & Alcinous. Iamblichus etiam ex sententia AEgyptiorum dixit , Dei no- , men totum Orbem penetrare. Empedocli tribuitur memorabilis illa ' Dei definitio, Globus intelligefis, cuius centrum ubἰque est, circumse renua nusquam. Eodem pertinet dictum Pindari, Deum esse univc sum; & illud Arati, Iovis plena esse maria, dc loca omnia terrarum, i psosque angiportus & conventus hominum. Aratum secutus est Vise gilius, cum dixit, Iovis omnia plena esse,&Deum ire per omnes caeli,
maris, tetrarumque tractus, & Lucanus, cum Jovem esse, quodcunquoi videmus, quocunque movemur, pronunciavit. Eodem referri potest' hoc quoque Simplicii, Deum simul oc semper eum omnibus suis uirtutibus ubique adesse; & scitum Brachmanum , Deum esse diffiisum per omnes orbis partes. Adjici quoque ad haec posset egregius Orphei sive Onomacriti locus, quo Deum exhibet in 'o sedentem, pedibus insistentem terrae, dc manu dextera Oceani fines attingentem; si noα is mihi viciηλάκ dcfalfitatis su ctus : quamobrem parcius eum insequenti
108쪽
sequentῖbus citabo ad testimonium. Ηaee, quamvIs amplitudinem Dei ,
ad fines orbis extendunt, non illam tamen intra has angustias ita coercent, ut ad alia extra orbem pertinere non possit. Non equidem ne-- gaverim, ita opinatos esse horum nonnullos , velut Pythagoram, qui Deum extra mundi huius universitatem positum ei se, negat, eosque a
guit, qui soc exii timent, sed totum in ea esse, affirmat. Idem novitiis plerisque horum auctoritatem secutis visum esse, fateor; in quibus &r posuisse memini origenem Platonicae doctrinae retinentissimum. Sed Origenia- tamen constat, istorum saltem aliquos Dei immensitatem agnovisse, puta ς a Heraclitum . qui, cum mundum infinitum esse, erediderit, Deum quoqri' φη I Omesa pervadentem, omnibusque assistentem, immensum esse, necessa rio credidit. Λlii p'erique, qui Deo plena esse omnia, ve Deum ubiq; esse dixerunt, quid huiusmodi locutionibus significaverisit, non aperuerunt; neque certo scimus, ircuml cripserintne metis orbis Dei amplitudinem, an alterius pertinere voluerint, uti voluerunt platonici recentiores , quos dixi; qui dictatoris sui Platonis pronuntiata quorsum fle- ωnda esse putaverint, sua hae ipsorum opinione ac velut interpretatione satis videntur declarasse. VIlI. Deum esse immutabilem fatentur Pythagorag, Anaxagoras. immutabi- Plato, Platonicique omnes , & Stoici. Et Plato quidem lan Phaedone dc lem. in Politicis nullam cadere doeet mutationem in Deunet' & unumquod-Jambl. deque eorum , quae Deus est, eiusdem semper esse formaer Platonem se- mystςr se hquuntur ex ejus schola Iamblichu , Proclus, & Alcinous; ἡ Peripateticis Simplicius ; e Pythagoreis Hierocles, quem & Platonicum, atque etiam stoicum dicere possis; e Cynicis Sallustiuς. Sed & pervulgatam ac tra-I6. rv.18. latitiam esse inter philosophos hane doctrinam, testificatur Aristoteles. c.ῖ . A cin. IX. Sciscit apud Platonem Parmenides , Deum esse immobilem; fAiscit Oe Xenophon; sciscunt Porphyritis, Iambli, , dc Alcinous, quOruin ille Deum omnia movere scribit immobiIemipsiim; hic neque eum Eel .
movere, neque moveri. c.7 Sallust.
X. Nihil Deos pati posse demonstratum est ab Aristotele. Nihil c. a. Arist de qaccidere posse Deo, Maximus Tyrius & Alcinous tradiderunt. Erudite .disserit haec eadem jamblichus, ac Deos praeterea probat nullis pertu
ton. Soph. Xen. Theod. Ther. se . r. Porph. abst. anim. l. o. Iambl. myst. suct. i. c. s. scct. 8.e. a. boc est, qui nibiI pati possit, neque fit assectionibus obnoxiis, Aristot.eael.
109쪽
bationibus affectionibusve esse obnoxios; quae & Epicuri, &Cleanthis Stoici sententia est, Sallustio quoque Cynico Propugnata, & iruer'
communes notiones posita. Accedit aeschylus Poeta, aitque, solos Deos damnis carere. Et Rex Ron anus Numa asseverabat, rerum omnium principium nihil sentire, nihil pati . . aeternum, xl. Scholae utriusque, Ionicae 6c Italicae, opinio est, aeternum esse Thal. pud Deum , ingenitum, ortus principitque expertem. Hine enim Thales, Anaxagoras, Socrates & Plato, cum grege discipulorum, & Stoicis, Minis , eli. Epicureis; ride Pythagoras, Timaeus, & Parmenides, & Melissus, uno Symposi id ore professi sunt. Et Thales quidem Dei hane definitionem dedit, Stob. Ecl. Quod caret principio atque fine ; rebusque omnibus antiquiorem , nec Phyc libro genitum esse dixit. E Platonis vero sequacibus Proclus Deum Eth: Th. ali κῖς num, quod per se sit idcirco autem esse totum si-ol. Prop. 9. aeternus, Esse eum per se & ἀυlοφυη, M proinde aeter- 31 ti Theol num , Λnaxagorae auditor Euripides tradidit. Timaeus Loctus in libro Platon. l. I. Physico unum esse disserit rerum omnium Principium, quod ortu car a LV at, quippe si esset ortum, jam non sexe principium, sed id unde ortum Asitis 'r' esset. Item Sallustius Deorum naturam negat esse factam, quod semper Peaep. Eu fuerit, semper vero ea fuisse, quae prima facultate sunt praedita, & ni- ang. l 33.e.ia. hil pati possunt. Superioribus assensus est pseudo-Zoroaster in Persicis. Sallust. de Et in Romae primordiis docebat Nam , principium rerum omnium ne- Diis&
que corrumpi, neque usurpari oculis, sea sola mente attingi posse
XII. Ut ortus, sic & interitus expertem esse Deum , inirmarunt ii pud Euseb. dem propemodum omnes, cum fieri non posse crederent, ut, quae nun- Praep. Lv- quam coepissent esse, aliquando esse desinerent: atque id AEgyptii, quan-arig l. .c. O. tumvis addidis mortalium Deorum cultui & superstitionibus, non nega- .immort runt. Singulare hoc cst, quod Aristoteles scripsit, cum unumquodquelam, cujus opus operis gratia sit; Dei vero opus, sive actus, sit immortalitas, hoc est vita perpetua; necesse esse Deum perpetuo moveri. XIII. In unitate Dei comprobanda tantus fuit concentus Philosophorum , ut si receniore Velim omnes, numero opprimar. Ergo eximios tantum quosdam cItabo, ac Platonem imprimis, cuius doctrina omnis ex hoe prineipio apta est, unicum esse Deum , opificem remam, iaeliquorum Deorum progenitorem, divinarum unitatum auctorem. Id
fgnificat in Timaeo, in Parmenido, aIiisque libris; maxime vero in Epistola ad Dionysium , In qua eum praemonet fore, ut sertae suae Epistolae,ia diligentiori studio conscriptae , hac nota distinῖuantur ab iis , quae negli-
110쪽
negligentius de sine opera ac meditatione erunt Iucubratae ; quod hae a Diis illae , Deo exordium di icturae sint. Quod vi Platonia sententiam
ex ipsius verbis perspectam non haberemus, at haberemus certe ex Po Porphyriphyrio , qui ita illum sensit sie declarat libro quarto Historia Philosophicae. apudCyril . Vindex porro est eiusdem doctrinae Porphyrius, eum aliis Platonicis jamblicho, Proclo, & Damascio. Quorum postremus hic Deum ap-
pellat unitatem: Iamblichus vero Deum esse dicit unitatem ex uno, προὶ - σιον, hoc est, ante-essent em,&essentiae principium. At Procli in Elemen- detis Theologiae propositio haec est : Omnis Deus unitas est benefica, vel bo- nitas unum essiciens, &eatenus illud est unusquisque, quatenus Deus est.. Sed supremus, simpliciter bonum est & simpliciter unum . Unusquisque e. ς Proet. vero eorum, qui sunt post primum, bonitas quaedam est, dc quaedam uni- Elem. Th. tas. Idem secutus Empedoclem, Deum appellat unitatem, sc unitatum unN Prop. I 9. nitatem: Deum omnem esse dicit unitatem perfectam , & omnem unia Πῖtatem perfectam esse Deum; nihil esse in divina natura, quod non sit unum; dc per eius unitatem , omnem multitudinem essici unum , dc quidquid divinae illius unitatis st particeps, Deum effici; Deum denique habere m. I. a. siam ὐποτρω n in unitate , quae perfecta sit, dc essentia antiquior. Ea- Elem. Tb. dem haec, vel non multum certe his absilinilia, disserit Sallustius de gre- Cynicorum, quorum antesignanus Antisthenes 1 cripsit in Physico 'commentario, multos esse gentium singularum populares Deos, at in mundo. cf. .
um uuum naturalem. Huc referre pol sumus magna Academiae columina, Cieeronem, cuius praeclara de Deo uno eflata colic gerunt alii; dc Varro
nem, cujus doctrinam eo pertinentem Augustinus aperuit; dc Plutarchum, August. de quem Λeademicisne, an alii cuipiam Philosophiae sectae contribuarii, in- civit. De certus sum. Nee a Platone super unitate Dei discrepuisse Xenocratem, Aristotelem. totumque Lycerim , testes sunt Stobaeus, Athcnagoras , Stob. Ees. actantius. Atque ex Arithotele hausit simplicius, quae ab eo dispu- Phys l. r. tata sunt de Deo uno , rerum omnium principio ac fonte. Testes sunt s. g. Arhe isti quoque in eandem sententiam conspirasse totam porticum. Zeno quidem cum sequacibus suis , sic Seneca , sic Marcus Aurelius 'se Arrianus: Luculenta est super hoc argumhnto dissertatio Alictoris de ira Dei, libelli de mundo qui sub Aristotelis nomine salso circumfertur. Lu-e. II. Si I. culenta dc Orphica carmina, quorum patrocinium illic asciscitur. Lu- Si Epictvr.eulenta dc Pitrui dissertatio circa initia magni operis. Quod si convertamur ad Italicam scholam , hoc ipsum praedicantes audiemus pythagoram, Empedoclem, Philolaum, Xenophanem, Parmenidem, Melissum,Plin.l.aea