장음표시 사용
111쪽
gniores; nam mensura digniorum desumenda est a iaccessitate, ac utilitate Ecclesiae :utilior ergo dignior, dicunt Salon.& Sancti. villulimus ergo dignissimus, inquit Lestius; utilior, atquc aptior : ergo sanctior, & doctior, ait Azor. qui scit instruere, defendere, di pacifice gubernare: ergo melior, affirmat Tabien. qui caeteris aptior,& magis utilis est ad beneficium, cui praesicitur: ergo dignior vult Gulier. & cum huiusmodi Provincia summopere hisce electionibus indigeat ad fugandas discordias, quae secum trahunt omnia mala superius recensita, & ad inti ucendam pacem , dc pacatum regimen, ex quibus non parua utilitas est insurrectura: crgo isti homines erunt eligendi tanquam dignissimi, & aptissimi pro regimine Prouinciae; alias negari nequit, quin peccetur contra iustitiam distributivam . Suadetur etiam ex doctrina Caietan. in sui n. tit. EM. asserentis, quod dignior dicitur secsidum regimen illud nunc, & hie respeetia ta-Lum ovium: quis negabit oves talis Pr uinciae pro sui concordia, S unione non indigere talibus electionibus Z ergo: hi homines censendi sunt dignissimi, & non alii. Demuprobatur ex doctrina Sanch. r. Opust. lib. 2.
C. I. dub. q. num. 6. quae nos instruit electos
Communi consensu , ac desiderio subditorumulto Gavius, & melius gubernare, eisque Promptius obediri: cum autem suauis, &Pacata gubernatio sit Ecclesiae , vel Reipublicae utilior, quae sine dubio non desiderahitur ex huiusmodi electionibus : ergo in tatibus hominibus dignioritas prae alius negari
3. Dices, ex nostra factione sunt digniores , eo quod sunt sanctiores, austeriores , dc doctiores, ac prudentiores. Resp. in tua passione, & ambitione sunt digniore , non in ordine ad utilitatem Prouinciae, ex qua elicitur maior, & minor dignitas; unde Aetor. ubi supr. assirmat sanctiorem, & doctiorem esse hominem, qui est utilior, de aptior Ecelesiae . ad quam assumitur : vide obiectione Primam diab. is. & considera egregium dictum D. Chrysest. I. ad Corint. c. 7. hom 9. Oportet autem, inquit, omnibus praeferre concordiam , quoniam hoc eis, quod omnium maximam habet potentiam: ac si dicat lo quendo in casii nostro : factionarii, factionath vera, ec iusta regula in ordine ad regimupro dignoscendo qualitates, Ec mores tanquam digniores, est unitas, pax, E Conco dia. haec sunt illa maxima potentia obstans factionibus , ac seditionibus , quae e directoiunditus unitatem regiminis destruunt; aliae veto regulae sunt obliquae, & non rectae, quae pariunt, & nutriunt iactiones, lites, de discordias; unde, quaeso, in vobis tot lites, factiones, ac seditiones non nisi quia declinastis a vera, de iusta regula pro inensiira digniorum : oportet ergo omnibus praeferre concordiam; alias semper vos lites oppriament, dc seditiones regnabunt Cum mani&sto periculo aeternae damnationis . Dices, aequitas huiusmodi electionum ex utraque parte potius inseruiet ad firmam das , ac radicandas factiones, quam ad destruendas. Resp. este velamen pro ambition tuenda: vultis factionari) destruere factiones lingua, & non votis, ac moribus, melius est aliquo modo fouere factiones tuta conscientia, quae proprie non foventur, ut dicam insequent. dub. sed potius procuratur bonum comune, quam eas nutrire vcstro, & iniusto inodo solito, & per tot annos maculando conscientiam , & implendo infernum animabus sanguine Christi redemptis 1 si vera sunt verba amplectimitii omnes, & tollite de medio factionum scandala, Miconsecrat eni huiusmodi scrip m. Ad vos modo me conuerto, o factionath: destruite si potestis haec duo fundamenta et
alterum, quod excesssus in altera factione nequit esse tantus sit pra aliam, ut tuta conscientia electio ex una tantum celebrari posisit: alterum, quod, qtiamuis excessus vide retur esse i nihilominus cius factionath nequeunt respici tanquam digniores, quia mesura digniorum non desumitur a personat si qualitatibus, sed a qualitatibus regulatis ab utilitate, ac necessitate Prouinciae: destruite, inquam, si potestis, ut sine peccato celebrare possitis more solito electiones : vereor, n fundamenta destriacndo aliqua tergiuella tione , quae non deest ambitioni, simul animas destruatis, de in infernum demerga
Factiosi ante oculos semper habete pro dignoscendo meliori absque passionis vel
mine auream illam sontentiam Salon. deSanch.idub. r. num. s. ubi supta Dignitas
non in attendenda metaphisice quod sorte
112쪽
vos facitis ex selis qualitatibus eligendorii,
sed moraliter, & practice ex qualitatibus exequutioni mandatis, & redactis ad opus. Pro fine est aduertendum, quod conclusio non est intelligenda, quando magnus ecset excessus indiuiduorum in una factione, utpote secundum tertiam partem, quia tunc seruari debet proportio , alias offenditur, de bonum commune, nec non Δ iustitia distri
electio cekbrata iuxta doctrinam in
I. T Nelectione eligentium libertas requiri-
tur, quae, licet possit refringiperflatutum ad certum Collegium, seu ad unum genus personarum ι nihilominus coarctari nequit aι certum numerum personarum, se de utroque dicto redduntur rationes.
a. Potes condi statutumpro bono pacis, o
quietis,ut electores tantum duos alicuius nati
nis seligani: ostis se obiectionibus. 3. Bonum pacis , se quietis petit , τι is Prouincia , is qua loquimur , fligantur duo
Desinitores ex qualibet pane , alternatimque Prouinciales seprobatar rationibus , se duae diluuntur obiectiones. Dubium istud sit in gratiam cuiusdam viri meritis, Zeloque insignis , qui non adhaeret licet forte sine fundamento doctrinae docenti duos esse Definitores ex utraque parte, seu factione deligendos, alternatimq; Prouinciales, quoniam ei videtur in maximum Religionis detrimentum ambitionis vitium nutriti, iactionesque formati : sit
Prim. not. quod mensara digniorum de sumitur, ut dictum est, ex necessitate, seu indigentia Prouinciae : porro huiusmodi necessitas exoriri potest ex hominibus diuersarum nationum absque labe viiij; unde eis multa conceduntur ad incommoda praeca.
uenda; vel quando praeter hoc, quod sunt
diuersarum nationum , abiambitione re gnandi ducti in partes, seu factiones ambie runt; quare qua libet pars ad se regimen attrahere intendit: idem intelligo de Prouincia, quae, licet diuersis non Constet nationi. bus , in factiones tamen distracta cst ; quare possunt etiam ei aliqua Concedi ad maius malum euitandum. . Not. sec. quod libertas necessaria pro valida electione no infringitur per statutum restringens ad certum Collegium, vel ad Certum genus personarum , o. gr. ne Monachi in Priores monasteri) sublimentur plures, quam tres de una natione. Ita Silu. rit. clect. quaest. 26. Balbos de iure Eccl. lib. 1.
videtur esse multiplex . Prim. ne detur alijs occasio dissidendi, ut eisdem, quantum fieri potest, resecetur occasio se subleuandi in iliperbiam, alus in murmurationes prorum pendi, ali)sque tandein nimis suae senti, siue nationi tribuendi. Sec. quia idipsum habetur ex statutis multorum Collegiorum, qui 'bus cauetur, ne ex cadem Civitate erigantur in dignitates plures Collegae , quam unus , ex eadem dioecesi plures quam duo. Tert. quia non est abbcienda consuetudo, ut S perior, seu Abbas certi monasteri; ad talem dignitatem non cuchatur, nisi de certom nasterio. cap. Cum dilectus; unde non cenasetur tolli libertas, eo quod electio restri gatur ad certum genus hominum. Ita P normit. in cap. Cum terra. de elin. nam etiam Pontifex ad tantam dignitatem non
assumitur, nisi de Collegio Cardinalium,ne. que in Hispania fiunt beneficiarib, nisi Hispani, in Gallia nisi Galli. videatur Nauarta ubi supr. Not. teri. quod, licet verum sit electionuposse restringi ad certii genus personaru;nihilominus coarctari nequit ad certu nilmeriam per natu, e. gr.ad tres, vel quatuor vocales
sine sumi Potificis licetia,& authoritate alias esset ipso iure nulla, de irrita. Ita Silu. Ro-driq. Mirand. Barbos ubi sit r. Porici. tit. cle t. num. 4. Castellin. de election. cap. 3.
tio est, quia huiusmodi coarctatio aduersatur bono regimini, α rectae gubernationi, imo bono publico postulanti libertatem eli gentium, ut habetur o cap. Cum terra. de di oc le
113쪽
elech. quare, inquit strand ubi supr. videtur fere impossibile, quod subditi sic coarctati
diligant, & ament Praelatos electos , & econtra, quos aut tm subditos amore non prosequantur Praelati, quonam pacto regere,& gubernare recte poterunt , cum amor sit, atque esse debeat totius boni regiminis, αrinae gubernationis exordium t vice etiam versa, quos silbditi non amant, nullo pacto reuereri, debitamque obedientiam illis praestare poterunt. Quamobrem, non obstantibus restrictionibus , & coarctationibus possi int clectorcs cligcrc, quem maluerint,
modo sit dignus, dc electio erit valida, NConfirmanda etiam ab ipsis Praelatis, ac Superioribus, qui coar tioneni flatuerunt. Ita Rodriq. de Mirand.ubi supra. p RiMA CONCLUSIO.2. Ro bono pacis, ac quietis potest L condi statutum, ne electio extendatur ad plures, quam ad duos alicuius nati Unis , CX. gr. ne Priores, seu Guardiani monasteriorum eligantur plures , quam duo de una natione: idem dic de Definitoiabus . Conclusio habetur satis clara in secund.
Dices, statutuin hoc videtur esse contra bonum commune, quia saepe meliores essent Postponendi. Resp. ex Nauarr. ubi supr. quod rationes adductae satis promouet illud; imo addo, quod ath ex alia iratione sunt digniores , quia mensura digniorum non habetur a qualitatibus personarim , sed a necessitate Ecclesiae, ad quam electi assu
Dices, in electionibus debet esse plena libertas deligendi ex Concit. Tridentita.
sess. 2 s. cap. s. Resp. adhuc remanere tan-ram libertat cm, quanta in neceslatia ad valide celebrandas clostiones. Ita Nauata.
ybi suPr. SECUNDA CONCLUSIO. s. DRo bono pacis, ac quieto huiux diui-1 sq Prouinci ς possut electores tuta G- scietia ad munera Definitoratus duos ex quatuorDefinitinibus ex qualibet parte eleu re, ac alternatim eligere Prouinci te. Suadctur, quia, si ad euitanda mala, quae Prouinciam conturbare pollunt, condi statuta potest, vetot,dc no plures de una natione assumantur in dignitatem, ut superius dictum est; quomodo electores non poterunt tuta conicientia seligere duos Definitores ex utraque parte, dcc. ad fugandas discordias , murmurationes sedandas , dc resecanda mala sup
rius enarrata , quae totam Prouinciam conturbant i Adde, si vigent statuta in aliquibus Religionibus etiam a sede Apostolica confirmata, quae pro bono pacis , de quietis tales electiones, seu similes ordiriant, quarum hominos forte ab ambitione ducti in factiones abierunt , quare clectores non poterunt deligere dum,S c. absque stimulo conscientiae ξ unde nefas est ammare, quod electores celebrando modo descripto et ctiones sit ni in malo statii, quia esset assirmare aliquod durum de sancta Sede , quod impium esseta Dices , conserre hoc pacto sui stagia,
videtur ambitionis vitium sotiete. Respond. quod multa, ac infinita mala e Prouincia cxtirpantur, ut constat in doctrina bend intellecta, uno ambitionis vitium infirmatur, de sorte omnino euellitur, quia,ut notat Caietan. sum m. titui. ambitio , tunc ambitio
videtur esse peccatum mortale,.quando quis vult honorari ob crinio aliquod; νel quando in illo honore ponit vltimum finem , ides ob consequendum honorem non aestimat Deu mortaliter ostendere; vel vult praeferre se ali)s, quibus no est praefercdus in distributione communium dignitatum ι vel tande desiderat honorem ad peti petrandum scelus, puta ri rati nidem , cum enim celebran tur electiones modo descripto,vita uin ambi tionis Cum oppressione alterius factionis emodio tollitur , habetur cliam', ne quis prae seratur alteri, cui non est praeserendus, quia,
cum dictum sit , quod merita dissiciliane possunt esse in tanto excessu , ut non sint aequalia, vel quasi aequalia, maxime quia mensura digniorum desiimenda est a nectat. late Prouinciae, difficile potest dari pecca
tum mortale, Prς sertim cum munera , Mincia ad quanam aequalitatem sint conse renda : adde, quod illa sitis naturalis ambi tionis magna in parte gutta aquae extingui tur, ut confideranti semper videbitur.
Dices: potius est . firmare divisionem,
114쪽
quam destruere. Responti. quod paulatim, ae sensim sine sensu resoluitur . Prim. quia capita factionum sunt euellenda, ut dicetur. Secund. si Superiores tuta conscientia dignitates cupiunt possidere,tenentur se abdicare factionibus , alias se debent habere ta- quam homines perditissimos, ut dixi superitis . Terti si subditi volunt absque labe peccati vivere, tenentur celebrare electio- mes sine intentione formandi diuisionem, sed hic, de nunc indigentiae Prouinciae inseruiendi. Quarta noui professi coguntur ad indifferentiam seb poena lethalis.culpae . Quint. quia non duplicatur staturum oblitigans ad electiones: modo p scripto cel brandas , sed est mera instructio ad eo utendum propriis animabus, paci, ac quieti Prouinciae : quis enim non videt, cumulatis hisce omnibus, destruendum tandem facti
nis nomen, coaliturus in unum animos , pa
cem introductum iri , ac demum in ei ctionibus campum libertati se se aperitu-
Ais do Dina allata in duobus praecede libus dubijs, seὰ aliqua alia pro serionalis distributio honorum , ac dignitatum accommodari possit cuidam Prouinciae , quae in diuersas factiones abire incipit , dum vel a flu , in quo sunt nati homines ; Pel a capite, quia sequuntur ; vel a conciuibus ;
rum mortale , O tandem Ascribuntur mati, quae eae tali vitio oboriuntur . a. Reprobantur tanquam lethaliter malamniones aliquorum Religioserum ratione μtus, amicitiarum , sec. ad praefanda vota in elemotubus t variisque ratiotubus proba
3. Secundum consilentiam electores susmatis huiusmodi unionessuere nequeunt: orandem tribus obiectionibus non parari mρ-
r. Not. prim. quod diuisio originem trahere potest ex duplici capite inter Regulares . Prim. a Cupiditate. regnandi, ac dominandi ; nam licet homines non sint diuersae nationis . nihilominus vel a stu, in quo sunt geniti, vel a Capite , quod sequuntur, &c. incipiunt murmurationibus, querelis , votis in electionibus , nonnulialisque alijs artifici)s maiores dignitates anhelare, minoresque proportio biliter praetendere , ita ut diuisum Imperium , dispersumque iniProuincia videre velinta. Sec. ab aliquibus , qui tanquam oppressi se volunt dAendere ab alijs, qui sere toturegimen in proprium, commodum, Zc suo. Nim cumulare videntur; de ista vero non loquimur, eo quod non est seditio, sed p tius defensio. 2. Not. sec. quod seditio , quae sic definitur', est , qua unitas multitudinis dissoluitur, discordantibus contra se inuicem partibus illius multitudinis , ex genere ibo est peccatum mortale, ut docent S. Thom. 2. a. quaest. 42. art. I. S. Antonin. 2. P. tit. q. cap. 8. de discord. T bien. 8d Caietan. summ. tit. seditio . Trul lench. lib. 3. cap. s. dub. . num. 7. Fillluc trin. 2 8. Cap. s. quaest. O mam. 2oq. & viis
detur esse speciale peccatum, quia habet speciaIe bonum , cui opponitur , scilicet unitatem , dc pacem multitudinis. Porro huiusmodi peccatum primo quidem dc principaliter pertinere videtur ad eos, qui pacem, Sc multitudinis unitatem dissoluere intendunt iIta Tabien. de S. Antonin. ubi supr. Secund. ad eos, qui sequuntur scindentes Ciuitatem , Regnum , Religi nem , nec non Ec domum ; illi vero , qui bonum commune defendunt eis resis mistes, non sunt dicendi seditiosi , sicut illi, qui se.defendunt, non dicuntur rixosi : similiter qui multitudinem a potestate tyrannica liberant non sunt seditiosi , quia tyrannicum regimen non est iustiam, ne ordinatur ad bonum commune , sed ad bonum priuatum Regentis , ut Philos 3 polit. & 8. et hic. Ita DD. relati. Quae vero mala ex ista pessima radice seditionis nascantur 'varia quidem, Bd multa , inquit S. Antonin. ubi supr. F. pra
settim iniustitia, quia partiales discor. des ita sunt pleni passionibus timoris, Ec a.
115쪽
moris ad compartialem', & odi erga aduersam partem, quae peruertunt iudicrum interius , ut reputent malum bonum adiaueris partis , & bonum malum suum consectatorem; unde illum puniunt etiam innocentem, & imam consocium absbluunt naalcfacientemi: oritur etiam Porfidia ,
quia sunt tam firmi , & stabilo in propria partialitate, ut dici possit eos potius
fidem negaturos , quam partem ,.de s ctam , quam sequuntur: tandem oboritur malevolentia, quae Continua est in montibus talium hominum: unde Chrysi,st. de compuncti corae inquit : Si numicitiae μmel occupauerim homines , Omm, quae fiunt, qua Osicuntur , quaraadiuntur, ira ac tun
tur , ut ad maiores, O ungiores proficiant inimicitias: radix quidem horum trium malorum est seditio, radix vero seditionis videtur esse , inquit D. Antonin. ubi sept. g. 3. procuratio inordinata propth commodi , quando quis nimis intendit suae utilitati , unde atri grauantur , dc modi'Cam cum eo possunt habere concordiam; quare dicebat Seneca . Primipim discordiae eis aliquid ex rammani sua N facere :alia radix etiam,assignatur ab Anton. Videlicet honorum , & onerum distributio
proportionata', quando enim nimis aliqui vexantur laboribus, alth nimis alleuantur, Vel cum honores , & ossicia aliquibus copiose conseruntur , alij autem parum, vel nihil cis fruuntur, excitatur inter eos
discordia ,& gen cratur inuidia: tandem designati potest alia radix, nimirum trans grestionum punitio relaxata; nam, Cum delicta debita poena non plectuntur, mali non paruam accipiunt audaciam alios laedendi, in quo inimicitiae, Ad discordiae pullulant, si puniuntur tantum in debilibus , & in impotentibus , & non in maioribus, & p tentibus ; unde non parua indignationes suscitantur: videatur D. Antonin. ubi supti
PRIMA CONCLUSIO.3. x π Niones , seu potius diuisiones non-V nullorum Religiosi uni, quae fiunt
in Ptouinci ratione situs, amicitiarum, seu concivium, dcc. unde sequatur sulliagiorum fauor in electionibus, ex. gr. ad unum ipstarum eleuandum, quantum fieri potest, in Prouincialem , ac Definitorem, seu in loco. rum Discretum, vel tandem ad sibi praestanda vota pro Prioribus, seu Guardianis ι nequeunt iudicari nisi lethaliter peccaminosae . Suadetur', quia praestant vota sit bratione amicitiae, cori ciuium , aliarumve
ratiotium imperiinentium, quae non spinctant ad merita necessario attendenda pro conferendis dignitatibus , ac honoribus inam rati pacto praestate vota, ve omnes D D. asserunt, est peccatum mortale ,3quia fiunt acceptatorcs pcrsonarum : crgo tales uniones nequeunt este nisi lethaliter malae. Praeterea , peruerterc finem ossicy', ad quem ordinatur ossicium pro bono communi, conspirant etiam omnes DD. esse peccatum mortale: at cum finis regiminis,ac gubernationis sit unitas, & pax , ut recte notat Medin. I. 2. qu. Ios. M. I & ab ius homillibus suis partialibus votis dissetuatur unitas , quae num comune conseruat,& pax inter alios cligentes conturbetur ergo tanqua destriictores finis rectae gubemationis hab di sunt. Addo, quod tunc principaliter committitur peccatum sedationis, quando homines Curat, ut unitas dissoluatur, α pak diruatur, ut inquiunt S. Thom. Tabien. & D. Antonin. Vbi supti sed dum huiusmodi homines conferunt vota modo descripto, quantum in se est, intendunt diuisionem seminare in Prouincia, unitatem dissipare, pacemque perturbare. ergo rei peccati seditionis habendi sui; unde Caietan. tit. seditio. inspiciens istas prauas, & illicitas uniones ait: Et si utraque pars hoc malo gaudet, quia neutra ad commune bonum, sed ad proprium tendit,utraque seditiosa est. Nce obstat, quod absque
unione nequeant fieri electiones, quia non loquimur de unione sat fragiorum: nam claruin, quod, illa resecata, neque clectiones celebrarentur, neque homines in Praelatos ci uarentur; sed loquimur de unionibus pers
natu ratione situs, amicitiarum, di c. ex quibus sequitur sustragiorum fauor iuxta di stain conclusione nam istae sunt sectae,iactione .&diuisiones, quae in parto diuidunt corpus multitudinis a sua unitate in maximu petiectionis damnii mo corpus Christi, teste Ricard.de S.Viator.lissi de grad.charit. c. . IUReligionis , inquit, Hectio nostro myera. ib
116쪽
tempore ram diui ora spargatur , ut vix
unus ineri conueniat in unum , nisi forte ai-rsus Dominum, or aduersiss Chrsam eius.
Nec obstat , quod, quando merita sunt aequalia , potest elector suffragari amico, seu concivi, non ut amicitia sit principaliter motiva, sed impulsiva , quia huiusmodi
doctrina admittitur vera a DD. quando non sequitur scandalum, & bonum commune in sua integritate, & unitate, per quam c6s eruatur, non periclitatur . Nec obstat, quod amici, de conciues sint meliores, quiam ipso, quod incipiunt seditiose se habere,
sunt omnibus peiores; maximo quia digni litas secundum magis, S minus desumitur abi utilitate boni communis, quae per istasvniones, seu diuisiones non insurgit, imo destruitur: percipite veritatem conclusionis a D. Augustin. in diib. I 3. relato: Vae titis, quι oderunt unitatem , o partes sibi se iuxtio hominibus : Ze perpendite verba D. Petri
Damiani concludentia horrendum exitum
illius Monachi sectis,& seditionibus dediti, de quo in diab. I 3. Heu quamperniciose , inquit , res spiritus conivniax , or litigiosis in
Monacho l his enim , quia temporalem habere pacem cum suis fratribus misit, aterna pacis gaudium in ranarum demersus amisit; hae
gruat; idcirco tamen inter haec apicibus mandare curauimus, ut rem memorabiaem, ne ob.
liuio solleret, quas ad paxillum funicula strin. geremus, atque hic quin uis inquiraus ediscat, ad quem finem tis animosa perducat '. adueriatant Hectores in suffragijs reserendis modo praedicto simoniam insurgere posse, ut videre est apud Samuel l. de elech. can. tr. a.disp. a. controu. 3. & periculum annullandae electionis, sicut idem Doctor clare demonia strat referens multos DD. in trach. 3. disput.
SECUNDA CONCLUSIO.3. ' I i via conscientia nequeunt clectores I sib quocumque titulo etiam pacis,
de quietis fouere pro dignitatibus, ac hono .ribus istas paruas uniones, neque secundum doctrinam relatam in duobus praecedentibus dubijs, neque secundum aliam proportionem , ita ut suscitentur diuisiones , ac factiones in Prouincia. Suadetur prim eos fouere, qui illicitis actionibus, aliosque me dijs ab ambitione ministratis incipiunt seditiose vivere, & in Republica discordiam seminare, est peccatum mortale, eo quod sic
agens cooperetur eorum malitiae grauiter
peccaminoia : id quippe fieret, si electoressita vota conferent talibus hominibus iuxta sensum in.conclusione extensum, ut de se patet: igitur tenentur se abstinere a tali illicita distributione. Sec. unusquisque tenetur sub mortali bonum commune tueri, eiusque
malis praesertim grauibus , quae probabili
moralitate ei occurrere possunt, quantum in se est, obviare 1 sed, si tales homines s cundum corum desideria essent ad dignitates promouendi ab electori biis, infinita dana , quae parturit seditio , superius descripta,& paucis verbiis cumulata a D. Antonin.ubi sapi. g. q. Nulli autem magis commacuti
communitatem discordys, qu- seritis, copartiatis: breui tempore dispersa viderentur : ergo, ut electores videantur bonum
Commune fouere, eiusque damnis facillime orituris obstare, nequeunt illis secundum desideria si stragari. Tert. ambitiosus Constituitur in statu damnationis , quando eius ambitio maximum damnum Reipublicae, MEcclesiae infert: huiusinodi autem homines ob cupiditatem regnandi, ac dominandi incipiunt Proii inciam grauiter damnificare in
partes diuidendo multitudinem , pacem, acvnitatem resecando: ergo constituuntur in statu damnationis: ergo electores praebendo vota eorum ambitioni adhaerendo fiunt e rum mali status participes tanquam causa
damnorum. Adae, quod Religio nullom do tolerare potest inter Religiosos diuisi nem, ut patet in dubio 3 s. sec. pari. igitur multo minus poterunt electores suis suffra gijs auxilium praebere seditione labora
tibus zDices, multa sunt concedenda paci, de quieti Prouinciae, ac proinde ex vi conscic-tiae filii firmatum, quod electores in Prouincia, de qua loquimur, seligere possunt duos Definitores ex utraque parte, alternatimque Prouincialem : ergo etiam in ista, in qua uniones, seu diuisiones aliquo modo insu gunt, poterunt suffragatores aliqua propo tione vota praestare. Resp. quod non est par ratio, quia in illa ob firmatas, ac radicatas fictiones minus malum eligitur ; de ideo M a. huius-
117쪽
huiusmodi docti illa seu Gadita tanquam tuta in conscientia, semper tamen in destiu-ctionem factionimi, in legenti pater, praesertim/in ultima obiectione praecedemisdubimi in ista vero quia factiones coepcrunt pullulare, nee anim inter sic totaliter Maiserunt, nullo modo est admittenda, sed sunt abscindendae, & resecandae taliones, discordiar, seditiones, atque aemulationes omni bus remediis postibilibus, & violentiis, ut bene notae Decian. de sirditione lib. 7. CV i s. dicens: Abent obstare Pramnam sepe usa comperiam's msd eam simultam magnam excitas in- - : αS. Thoria. ex Aristi t. s. politi loci. aduer Ist, alip d. remingis sa hi traxestam
Ie a freq/unier fame carruma et Ioram sumstantiam alicuius ι μι dirua , ct modica prae staricationes fremntersem cor punt x
ram Rempubliram. alias esset in manu omnisi subditori ira ambitiosorum lites fingere, atque excitare, ut bene obseruat Bam. 2. 2. quaest 63. an. a. ut electores lege conscientiae Regmam diuiderent, de Superiores publicis statinis Imperium, & regimen rese carent in damnum totius corporis Religio nis , dc ita de iniquitate arriperent commo
dum, ec indigni pronaouetentur, quod nullo modo est tolerandum. Dices , ex his hominibus seditiosis, Ecambitiosis sunt celebrandae electiones: ergo inhaerendo mei aequalitas est seruanda, ocid videtur utilius Prouinciae. Resp. quod, si inuenirentur alis indi fierentes, hi sunt eligendi usque ad concordiam hominum seditiosorum quare, si electiones nequeunt celebrari, nisi de istis nullo modo ad aequalitatem , de hoc ad resecandam, ac extirpanda funditus dissidionem, quae incipit sensim sine sensu venena piet Prouinciam dispergere, sed tali modo, ac tali arte, ut omnes alia quo modo participent saltem diuersis temporibus de commodis altaque eo , quod senemur seditio, quia, vi bene dicit S. Amt m. via sup. Multos ex mutire honoribus, ας dignitatibus, at veri parum , aut mhudis Uvire , generas discor ram: e contra , aequaliter dispensare hon ores, ac dignitates saluat Rempublicam, teste D. Thom. p. polit. Iech. s. Rem λι fisatur propter communicamnem hinniam pro r- iovem: quare illa vota , quae sit, nomine pacis ad aequalitatem factionum pomini eo terti, sub nomine belli praestabimriar i undo damna paulatim, ac sensim sine sensu susei. tabuntur,reste Prouincia, de qua loquimur. Dicet tandem quis aliqua sagacitate scieriae ductus, ne dicam desiderio dominandi, ac regnandi, videntur diuersa statuta nonnullatum Religionum, etiam a sede Ap stolica confirmata, quae ordinant huiusmodi electiones . R p. quod, cum nos laquamur de diuisione, quae incipit serpere in communitate ob desiderium dominandi, ac regna, di, nullo modo tute dici potest statura eslo Ordinata pm talibus electionibus, quia es sevincidere in illud, quod fouetur ambitio si mando, ac sermando seditionem in boni publici detrimentum , ideo statuta illa vide tui sancita in fauorem νnionis omnino disruptae; unde merum illa putata necessaria ad euitanda maiora mala ob malum diuisionis tam inueterarum, ut nequeat temperavi
illud, nisi erigendo quandain pacem haberi tem pro base diuisionem: aduertit tandem Baian. ubi supta quod huiusmodi leges nora debent condi stequenter, alias communiter beneficia quasi ad ius haereditarium reducerentur, fle distidiosi eligendi essent, eo quod iam esset lege firmatum , qui deberent eligi.
An Gemalis πere teneantur iuxta --
titionem partu is se Vistatorem p noeius subleuatibne , quando lse eam adine non potest. sVM MARIUM.1. TI Raetiti maiores leuetur reddere rati L nem degravamine ab inferioribus Superioribus into subditis, ide. θequenter dribent destinare Missatores ad visitandas Pro
2. Duplici motiso pars σpresse exponere
118쪽
. Generatis annuere seneIur tempore con-
. I. Dubium mouetur, hoc praesupposito, quod Itomines sectiosi nolint modo descripto unitati, ac paci adhaererα Pro intelliget tia ergo sit prun. not. quod Emm. ROAiq.
m. a. quast. q. art. I. quaerit: -n Gener
les sitit obligati mittete Visitatores ad Prouincias visitandas: astirmative ex multis, c6eludat. Ratio videtur esse, & i undatur in multis lcgibus, quia, cum Princepi reddere encatur rationem de gravamine illato sub-chiis a suis ossicialibus 1 idco eorum syndicatus fuit adinventus; unde in Evangelio Luci
I s. liabetur, ut unusquisque reddat ratione villicationis sitae r hinc colligit art. a. iuxta decreta Conc. Trid sess. a s. de Regulat. c. a & tradita a Nauarr. C. Nullum. n. 2 N34. quod opus est in Religionibus adesse
6 equeter Visitatores ex eodem ordine, qui intentiones fratrum diligenter inquirant i quibus denuruicntur, quae in capite, Z in membris corrigenda vidcantur: quas dicere vilit; ad visitatotis munus non sistum spectat grauia delicta punire, eaque in futurum prς cauere, sed Religioserum animos indagaro, ne artifici)s, alusque medi)s ab ambitione inuentis regimen dividant, & homines inoctiones, & schismata dispergant. h. Not. sec. quod duobus modis a pa te oppressa requiri potest Visitator apud Ceneralem. Prim. non tum pro eius su-hleuatione, sed simul cum oppressione alterius patiis, ita ut Visitator tollat regimenc manibus partis opprimetis , & petenti tribuat; id nullo modo tuta conscientia potest fieri, quia intendi laedere alteram in bonis, ad quae habet ius, & pacem contuIbare, nec non & unionem dirimere in maximum Religionis damnum, imo hoc vidctur tyranniucum ex mcte Tabien. tit.seditio in fili. Sec. ad tollendam oppressionem, quam patitura parte regnante ad seruandam aequalitatem in bonis Religionis, re ad pacem introducendam, hoc non videtur illicitum; nec co- uentio,quae fit contra Superiores regnantes, potest dici conspiratio a lege prohibita, ut ex multis Canonistis notatEmman. Rodriq. vide etiam Decianum de seditiosis. lib. 7,
3. Nin. teri. quod, quando Religiosus emittit profestionem in Religione approbata, initur quidam contractus tacitus inter Religionem, &Religiosum, ita ut iste se transferat in potestatem, & ius Religionis ad obsequium ordinis, faciens se membrum illitis, S teneatur omnia opera sua in Religionis tauorem impendere, & obedire Superioribus intra promis e obedientiae te nianum: re pariter Religio se obligat ad iulum tractandum tanquam filium, eique prouidedum de necessatus tam inspicitualibu ,
quam in corporalibus, tribuens quoque omne ius tam picuum,quam acturum in omnibus electionibus, ac officilis. Ita Lessus dς iust lib.:2. cap. I. diib. 8. n.4 67. Llamas 3. p. mei. ca. 13. g. I . Petrin. de Praelato quaest. I. c. I. num. 88. Ex qua doctri'
ira obiter possunt resblui multi castis facillime occurrentes , scilicet quando Superior nec staria subdito negat quoad vi him, δέ vestitum iuxta Religionis pqupertatem. , peccat mortaliter , & potest tunc subdi rus aliunde sibi prouidere absque labe peccati Corum paupertatis votum, quia suum recipit, α non alienum , ncc altum d minii mercer, quia tali pacto votum emisit. Petta Nauarr. lib. 3. de restit. C. 4. nu. 96. Rodriq. tom. 3. quaest. 29. art. Io. Sancti. sumin. lib. 7. Cap. I R. num. Fq. vi
deatur etiam Castr. Palavi p. 3. de obedient. disp. 3. punct. 23. num. Io. scilicet quando Praelati negant studuim Religiolis benemerito, peccant etiam lethaliter, quia eius ius in re graui laeditur, ius aliter pollulet bonum commune: quando Praelati sui ditis negant Lectoratum, aliosque gradus praeseserentes dispositiones Pro maioribus dignitatibus, timentes, ne tibi locum arripiant , vel per passionem, seu indignati
nem , ne ascendant, Caputque extollant, peccant mortaliter , & propter rationem
relatam, α propter damnum, quod infe tur Religioni, & propter ambitionem cum alterius oppressione.
119쪽
. II Otest pars oppressa contra factio
A imperantem Visitatorem a Gen tali petere iuxta secundam acceptionem in sec. not. designatam; Generalis vero annum re postulationi tenetur, ac tempore congruo Visitatorem pro eius subleuatione mittere . Prima pars siuadetur: quicumq; grauatur, & aliquod incommodum patitur, pro sua subleuatione potest recurrere ad Superiorem, cuius munus est unicuique reddere,
quod suum est 1 sed pars opprella magnum
patitur incommodum in rebus, quae de iustitia ei debentur: ergo recurrere potest ad Praelatos, ut damnum tollant, a gravamen abscindant; unde dicit Mirand. tom. 2. quis 24. art. I. concl. 2. quod unusquisque potest confugere ad Superiores, cum aliquod patitur damnum , α incommodum, veluti ad quandam animatam iustitiam , quorum
iudicium debet procedere ex habitu, & inclinatione iustitiae, qua quis propendet, Ninclinat ad hoc, ut, quod suum est, reddat unicuique: domina quippe desumpta a I .
ream sententiam Arist. cthici asserentis, quod homines ad Iussirem confugiunt ficat ad quamdam iuitiam animaram : N I. polit. lcet. 8. ait idem Sanctus : O cium Regis est esse custodem mHitia i ideo recurrere ad Regem est recurrere ad in m animatum, est hoc apparet , quia Rex iurendis bonum commune custodire , seruare; hoc autem
non potest ni Ut casias iustii ide. omium
suum eis, τι sit eustos iusi. Praeterea , qui opprimitur ab Imperio tyrannico iuste curare potest, ut e collo oppressionis iugum cxcutiat : sed pars reclamas opprimitur ab huiusmodi Imperio, dicente S. Thom. 2. 2. quaest. Ao. art. a. ad 3. Atilis autem stitio
stra es, qui in populo sibi subiecto diserias,
o sessitiones nutrit, τι tutius dominari possit;
hoe enim tyrannicum est, cum sit ordinatum ad bonam Praesidentis cum multitudisus nocumento : igitur contra factionem imperantem
potest recurrere ad Generalem pro Visitatore, ut liberetur ab Imperio tyranico. Sec. pars quoque suadetur , quia si de qualibet iniustitia, quam ex malo regimine Superiorum inferiorum patiuntur subditi, tenetur supremus Praelatus rationem ante Deum reddere: ergo, ne istud olius ante tribunal summi Iudicis serat,teneb tur petitioni partis i lae annuere visitatorem destinando. Addo , quod Generalis munus est pnecauere clamores, ac tumultus, qui morali probabilitate sunt orituri: sed si negat et Visitatorem ad petitionem partis laeta, non satisfaccret suo muneri, cum certe sint oritura prς- dicta incommoda, quia inquit S. Thom. I.
de regi m. Princp. c. Io. Tyrannorum veris
dominium diuturnum esse non potest, cum sit hirudini sdiosum ; non potest enim disconse ari, qued motis muliorum repugnat: unde quasi ab ipsa natura coacta, quae longo tempore pondus repugnantiae istac nequis, ipsa pars oppressa tande in murmurationes, Clamor , ac tumultus prosiliet usque ad su prema tribunalia : ut notat Rodri'. tom. at tu. I. arr. r. igitur, ut muneri Praelaturae s tisfaciat,tenebitur etiam satisfacere petitioni tempore congruo Visitatorem destinam do. Tandem tertia ears probatur ex vi contractus initi per professionem inter Superi rem , & subditum i uterque tenetur ad Ca, quae fuerunt contracta ιν alias tanquam iniustus habendus est contractus': at Superiotes illius Prouinciae negant ea , quae
fuerunt tacitu promissa parti oppressae: Cr-go Superior maior , in qlio pro bonorum distributione specialiter Religio residet , ea, quae ad iustitiam contractus spectant, concedere debet: ergo Visitator secundum aequalitatem designata usque ad remedium adhibendum a tota Religione pro factionum extinctione obstringitur ad subleuat sedam partem opressam : percipe , quaeso , Generalis ea, quae egregie dicit Rodriq.
tona. 2. quaest. I. art. I. pro tuo munere recte
gerendo: Quando Generalis deputat Visitatorem pro visitatione alicuius prouinciae, tenetur non sbium deputare virum scientia,& experientia ornatum, sed etiam segregatum ab omni affectione humana , ut pollit malos coercere, & diuisos in unum congrc. gare, gestando in manu statera,quae non declinet neque ad dexteram, neqe ad sinistra, sed unicuique det, quod suum est: contrarium facientes non lunt appellandi Iudices , cum sint partiales, ct fautores factionum,&seditionum , prout in iure solent appellari, iuxta Baldum, speculatorem, dc Auendan
120쪽
Dices, huiusmodi postulatio aduinatur
perfectioni Religioserum, quae contemptu omnium honorum docet; & cuni ad Generalem spectet homines ad illam promouere, consequenter non debet partis Iesar postulationi annuere Vis datorem destinado: Resp. prim . es Ic argumentum patientiae, ut dixidi . & iaco nullius roboris: vide ea, quae ibi diit i. Sec. cum de duobus malis mirunus semper sit eligendum, minus quippe ma-him est potitionem admittere si esset cotrapo sectionem, quam permittere dominium in parte regnante in malo statu ob administrariam regimen cum aliorum oppressibile, re propter seditionem, quae conseruatur, α propter mala, quae continuo stiscitantur.
An Visitator teneatur pitem oppressem sub a/τ, poenas debitas instigere illis , qui iustitiam dimitatiuam serunt , curare , N in omnibus electionibus , ac si ijs , quantum feri potes, aequalitas smutur. s V M M Α R I v M.
r. 'irata definitione iustisia , eius, Ira inuisione Ohens, o itur Praetitsi
obligari ad punienda delicta . 2. Designatis etiam iribus grad bussietiae, rimonstratur, quibus persenis singuli conueniant: e luuntur mulsi casus. 3. Habetur Visiatorem teneri poena debita punire eos, qui I erunt iustitiam distributiaF, ae obligari ad oppressos subleuandos, nee non ad dispensandum, quantam in se eis, aequaliter omnia bona Religionis. I. Not. prim. quod iustitia, ut optimὰ notat D. Ambros. lib. off. cap. 13. est virtus quaedam moralis , quae , quod suum cst, reddit unicuique: idem dicit S. Augustin.
de libr. arbitr. lib. i. ca. I 3. & lib. de quantitate animae. cap. 9. dc Bellari a. de Plin-cip. Christ. lib. i. cap. i. unde dicitur Sap. I .Diligite iustitiam,qui iudicatis terram: hinc idem S. Augustiti. r. de Civit. C. 2. . ait IRempublicam regi, aut flare non pust sine iu-
nitia: pCetermisso membro commutatim diuiditur aliud membrum distributivae iii Icmunerativam, quae pro mi a distii buit seu cundum merita, ec in punitimam, quae delicta sine debita poena non relinquit i tene tur ergo Praelatus dolicta punire, ut docet
S. Tli . h. a. quaest. D. are. q. Mirand. tona. 2. quaest. s. art. F. concl. 3. & omnes
ath DD. quia ad bonum publicum spectat ,
ut mali homines sint puniti, & leges obseruentur , quia etiam inquit Gellius lib. 6. ca. I . ut malefactor attentior, correctiorque fiat, unde Suarez 3. de Relig. lib. 2. cap. I 8. num. 0. ex VasqueZ dicit, quod in Praelatis debet esse aliqua iurisdictio coactiva, quia sine illa nequit hominum congregatio sufficienter gubernari ι quare non lethali culpa vacabit dissimulans delicta ob pigritiam, vel verecundiam, vel ob metum in inimicitias incurrendi, ne, impediatur a consequutione alicuius boni, vel amissione alicuius rei. Ita Petrin. de Praelat. quaest. I. Cap. 7. num. Ir. Not. sec. quod ad recte iudicandum , dc puniendum eli necessaria scientia, ideo Piaelatus regularis debet eme vir literatus, ut habetur ex psalm. a. Erudimini qui iudica
ris terram: de Exod. I 8. Provide ex omni tribu viros sapientes, er eonisiiue ex eis tribunos:& ex Concit. Trident. sest . a a. de reform. c. 3 tres autem gradus scientiae communiter enumerant DD. Primus est, quo quis scit desincre, explicare dissicillimas quaesii nes pertinentes ad suum munus, & haec appellatur scientia eminens. Sec. quo quis scit
cnodare cas, quae communiter occurrunt,
quamuis non obscurissimas, & dissicillimas,& nuncupatur mediocris. Tertius , quo quis potest satisfacere suo muneri aut horo legendo , D stores consulendo, dc de eis, quae nescit, vel de diibus interrogando, & appellatur scientia idonea, &suffciens. Innoc. cap. Cum in cunctis. de eleel. num. 2.ΑZor. p. 2. lib. s. cap. 7. qiuaest. 3. & alij . Prima conuenit Generali, ut ait S. Thom. in adict. 3. p. quaest. 36. art. r. ad Supe
riores Sacerdotes ,scilicet Episcopos pertinet , ut etiam ea, quae disse ultatem in lege facere ρ unt , sciant , o tant. magis , quanto in maiori gradu collocantur'. Sec. spectat ad Prouincialem, quia , licci debeat exuercere omnia ossicia in stra Prouincia, quae Generalis in tota Religione mhilomi