장음표시 사용
141쪽
Pars Sechm d. Dub. XXXVIII. 11
magis consentaneam diuinae Voluntati, de per se meliore : si loquitur de Religiosorum moribus descriptis, pie,ac sancte loquitur: si postea de moribus prout in secunda acceptione , potius est ad consimandum absolutum regimen in eius Societate seruatum, quam ad constituendam, & instruendam leuem, & suavem gubernationem iuxta diuinam voluntatem in sacris Canonibus oste-
iam , quae iugum graue ab hominibus tollit, ut ipsi inuiti Superiores non se beant. Sec. ita vi adhuc aliqua assectione sint induti,
nec virtute eximiJ, quasi nolentes cedere
iuri meritorum, quod per professionem ad omnia bona Religionis acquisierunt: si undum ergo horum morum mensuram , Cuius
contemplationi semper meo iuditio regi cad praecauenda incommoda in quacumque
congregatione Fundatores instituerunt, Optime Suar. ubi supr. n. I concludit, quod humana prudentia nequit omnia incomoda
praecauere, scd illa praefertur, in qua re raliter pauciora inuciliuntur: hine cit, quod temporis decursu natura humana semper ad malum prona ex regimine sesine instituto multa incommoda extorsit, ob quae doinde multae mutationes fuerunt factae; nam in Ecclesia Dei ablatae fuerunt clectiones
Episcoporum, quae olim a Ciero, & populo fieri solebant, eo quod passim dissidia, inuidiae, ambitiones, tactiones, simultates,capi talesque immicitiae oriebantur. Ita. AZOr. p. 2. lib. 6. c. I .'quaest. I. Suar. ubi supr. in nonnullis Religionibus Priorum electiones a coenobhs fuerunt rescissae, ac concessae ob eandem rationem , ut aflerunt Nauarta Mi
toribus , ac Prouincialibus imo modus et gendi sumnos Pontifices secundum varia tempora fuit varius ad sedandas contenti nes , rixas, scandala, ac seditiones, ut docet Barbos. de tui. Eccles lib. I.. v. I. n. 4'.
unde Innoc. III. in Concit. generali Laterran. & resemir in cap. Non . et extra de consang. N assin. ait: i Non Mer reprehen-stiti is ari,siste iam varietatem temo
raran statuta humana variantur, ρυ- ct m urgem necessias, veleuidem uti-
Bira id ex sit, quoniam irae Deus ex Vti quam veteri te mento stituerat, qu Lm mut ,
- . 2. Not .s .quod lex humana, seu constitutioncs ab re nota incidendi in cap. Ridiculum dist. Σ. ubi dicitur: Ridiculam es, o fissis abominabile dedecus , ut traditiones,
quas antiquitus a Patribus suscepimus , insisti
satiamur: in Commune ivinum immutari possunt. Ita S. Thom. I. 2. quaest. 97. an.
r. imo in sententia S. August. lib. i. de lib. arbita. ait: Lex temperatis, quamuis tosta sit commutari tamen per tempora potest: nota per tempora in nam rationes S. Thom. super
hoc vel bum innituntur. Prim. ex parte Intellectus,qui procedit de imperse to ad persectum: & ideo, si aliquando statuit aliquid
ignoranter imperfecte non valens omnia ex se ipso considerare, considerans postea mala iecundum temporum varietatem Dira ,
mutat in persectius. Sec. cx parte hominu , qui secundum diuersas conditiones , siue comploxionum, siue imporum diuersis leagibus tegi debent: videatur Auersa I. 2. qu. 97. sech. I. Limita tamen no semper lege esse immutanda,quotiescunq; aliquid melius occurrit, sed quando nouu liatutu in so maiorem co-tinet utilitate. quam sit utilitas legis abroga-dae,eiusque cosuetudinis, quae est non paruubonum pro Obscruatione legis itur aductae ,
imo a Moma a. Σ. quaest..97. art.: I. num Cupatur vas constri lilia I is , quaru Silu inferius citandus ait: Lex mutatur in quantupet eius mutationem prouidetur bono com
muni ; & Vlpianus in l. 2. ff. de constit.
Princi p. inquit, quod in rebus nouis constituendis cui dem debet esse utilitas, ut recedatur ab eo nare, quod diu aequum visum
cst : quandonam , quaesse, illam adeste censendum est , ando, inquit S. Thom. ubi
supr. attic. Li comingit vel ex hoe , qtisd aliqua mamma, ct euidentit a utilites ex nouo mixto suenu, vel ex ra. qiad lex eo ueta, avi manifestam iniquitatem continet, aut cliis obsereatu splurimum noctua : oc iuxta hac doctrinam respondeiadum est omnibus authoritatibus legum mutationem probi bentibus; dc quam plurimae adnotantur a. Sanctorio in comment. in statuta fratr. Minor. de observ. c. a 2. stat. 1 2. in sim 3. Notaer Elpiod tribus modis creari possint inseriores iP lati, ut ait Suar. ubi supr.
Prim. per electicinem a tota communitare
conuelatus, te com mcdatut a Pori n. de Pretiam quaest.br. cap. q. g. 3. Sec. a Generalicum
142쪽
cum aliquorum consilio, ut in societate Ieasuitatum , & cxtollitur a Suar. Tert. a Proia
uinciali vita cuin suffragi)ς Definitorum , Ac laudatura Nauare. Mirand. de Rodriq. ubi supr. Primus modus habre in primis magnupericulum incidendi in spiritum ambitionis , inquit Suar. quae est pestis Religionis , uia, quo eicistio magis inclinat in regimen
emocraticum, eo magis est huic vitio ex.
posita; in quocumque enim statu sunt uiaciores viri prudentes, a priuatis affectibus liberi; & ideo,quando electio est apud
multos, necesse cit, ut ibi sint iuuenes , vel minus prudentes, in suis affectibus non se iis moderati,unde facile est cos Corrupere, decipere, sebornare, & spiritum ambitionis
in eos generare, ut experientia docet. P
terea, ex huiusinodi electionibus plerumque seditiones , schisinata, inuidiae, odia
nascuntur, quarc Nauarr. comm. 3. de Regular. n. I o. ait, quod ad Concordiam conia
ueniens suit unum Praelatum eligi in tota, seu maiori parte conuentus ,ut habetur in C. Adrianus. C. Valentinianus. dist.
Cum dilectus, de consuet. & C. Qui aprointer de elech. sed quia progressu temporis
homines in discordiam seditionemque abierunt, Romani Pontifices coeperunt clectionibus derogare : aliud incommodum etiam sequitur, quoniam Praelati ciceti non bene tractant cos , qui suffragi)s eorum electione non auxerunt: multa denique alia sequuntur mala , praesertim circa nouos professos , qui
in maximum Religionis detrimentum viri tes per Unius anni circulum maximo labore,& industria cumulatas facillime depcrdunt, ob quae cultanda multae Religiones hunc modum resiquerunt. Secundus modus podistulat hominem ab omni affectione nudum, ita ut cum seraphico Francisco colluctari possit, aliter est periculu incidendi in tyrannidem , quamuis prudentes habeat Consilia. Ilas, tum quia non est Tyrannus:adeo ini- qum , qui ab aliquibus consilium in actionibus non postulet, tum quia, reluctanti bineo litaris, adhuc Superioris voluntas manet , & subditi manent in eodem periculo plurimas patiendi iniurias, de si iuste reclamabunt , ianua illa omnibus non professis perta ad modum ensis Tyranni inseruire Generali potest , maxime fili, praetextu zeli,
quia incipiunt seditioso se habere; unde periclitatur iustitia distributiva, commutativa, εἴ charitas in totale Religionis damnum nec iste modus est omnino expers ambitionis,ut vult Suar. quia, cum ambitiosi ferantur in amorem propriae excellentiae ,per varias viastcntabunt dignitates adipisci corrumpendo
Consiliarios,amicos, familiaresque Praelati, implendo clamoribus domos ob tot labor in Religionis honorem neglectos,lande fin- gedo sanctitatem, simulado dignitate se ab horrere,& quod peius est sub specie zeli G neralem monendo de omnibus Religiosorii actionibus: aliud incommodum graue sequitur, quoniam difficillimu est hibere notitiam Religiosorum pro promouendis ad
munus Praelatorum in tanta multitudine hominum diuersarum nationum, dc locorum remotissimorum , ita ut meliores sint electi, prout iustitia postulat. Nec ista notitia personarum potest comparari per aliorum relationem, tum quia ignorantia eorum, qui informant , potest inseruire Generali ad promouendos homines, tum quia passiones nota
moderatae multorum,S aflectiones subminia strare possunt mores promouendorum iuria
passiones, & assectiones, tum quia inserina tiones sunt petendae ab hominibus eiusdem ordinis aptis ad eadem munera praestanda, nec non de officia; unde facillime pro limdamento notitia Generalis sinistras habere pintest informationes, tum quia multitudo Iudiciorum pro electionibus generare solet maximam confusionem . Occurrit Suari ubi supr. quod hoc malum nequeunt cultare
Pontifices, neque Reges, neque Episcopi, quia activae corum et citones dependent ab informationibus habitis ab hominibus fide dignis : concedit ergo in hoc regimine hoc incommodum, idque solii it ab aliorum incommodis , quod est dicere, nulla assignari potest solutio, nisi recurrendo ad velamen aliorum regiminum, S malὰ . Prim. quia informationes promouendorum a Pontifice, a Rege dcc. necesserio modo descripto sunt eliciendae , quia de necessitate debet esse unus Rex, unus Episcopus, de praesertim unus Pontifex; sed informationes promo uendorum a Generali per totum Urbem
sunt ex libera electione talis regiminis Coim tra communem usum omnium Religionum, ac proinde voluntarie hoc maximum incommodum patitur nec electores, aliarum Re
143쪽
ligionum,talibus,communiter indigent insonuationibus , quoniam frequenter homines4simul vivunt, & habitant , α sese bene norunt, de de his, qine noui, inserariatione non egeo , ω si egeo, praesentia dat , vel discernatur malum a bono, purulati impuro, quod negat absentia. Sec. quia informationes)Pontificum, Regum, m. ρο- stulantur ab eis, qui nullo modo sinit suspe- .cti de sinistra informatione, quia ad munera dignitatum conserendarum non sunt promouendi, non ita in tali regimine, quia sunt petendae ab illis aptis ad eadem munera praestanda. TGt. denegata dignitate nonnullis ob sinistras informationes a Pontifice, a Rege,&c. non violatur aliquod ius, per quod neglecti remaneant in iustitia iam , quia nullum ius ad illa munera habent, sed
in tali regimine eorum. qui dignitatibus priuantur ob sinistras informationes I violaturius, quod per professionem ad omnia munera Religionis acquiseriant: hinc est sorte aliud periculum incidendi in aliam speciem tyrannidis, quod tantum pauci a Generali cogniti ad regimina promoueantur cunia multorum aliorum Opprestione, qui suos annos pro Religionis splendore consumpserunt legendo publice , decertando, praedicando, confestiione'; audiendo,&c. imo csi
ipsius Religionis oppressione, quia depauperatur hominibus, a quibus aut horitate, α tandem experientia multa munera pro Religionis conseraratione laudabiliter erunt mercenda: tandem etiam videtur aliud in- Commodum, nimirum quod illae rixae, seditiones, murmurationes maxima in parte,
quae excitantur inter homines, si electiones a coenobiis celebrarentur, inter subditos, ocSuperiores oriuntur, quia nimis durum est , N iugum septa viros semper super humeros inuria voluntate hominem ferre, qui omnes actiones seuera meditatione indagare, Scognoscere vult, & ideo in lacris Canonibus habetur non dati Praelatum inuitis subditorum voluntatibus: ob id etiam , inquit
Nauarr. 3. comm . de Regular. num. Io. ad
C cordiam, scilicet inter subditos, & Superiores fuisse statutum, ut praeficiatur Praelatus, quem conia tus elegerit' hoc idem aduertit Suar. ubi supr. lib. 2. C. 3. num. 2.loquendo de Generali , dum ait potuisse summum Pontificem sibi reseruare cieatio nem Generalis, sed noluit, & reliquit eum per legitimam electionem ereari,ut sitauici,&eommodius Religionibus prouideret, ut nimirum ipsa Religio in Pastose sibi eligendo consentiret,& ut sussicientia electi a sui Cm et subditis publicum haberet testimonisi,
& ita cum maiori amore, ac fiducia a tota
Religione suscipereturi ex verbis ergo Suar. satis dignoscitur esse nimis durum, & satis repugnare suauitati regiminis Praelatorum creationes pendere ab uno solo Superiore eligente. Occurret sorte quis, quod querelae sebditorum etiam de gravamine illato a Praelato non admittuntur ad tollendas rixas, &c. N ad conseruandam ei debitam reuerentiam : huic responsioni decantari potest carmen illud : 'Ineidit in Solia cupiens vitare Chaobdim tum quia ins diuinum, naturale, & humanii violatur, quod iubet parti laeis esse satisfaciendutia, nec rixae, si ob id excitarentur,
essent fixae sed pro parte laesa defensiones ,
tum quia esset dare manus tyrannico regimini, tum quia esset maximum periculum incidendi in non parua incommoda, imo in manus violentas aduersus Superiotes, tu
quia praesertim ostenderetur ipsa Religio,
quae secundum aequitatem omnes materno
affectu amplecti debet concedendo istud commodum Superioribus, ne in delictis c missis puniantur tolerando in fiubditis inco- modum illati grauaminis cum subtractione debit. e iustitiae, ac proinde extra Religiono tot tribunalia videntur erecta, nomaisi ad satisficiendum iniurins illatis Religiosis obdenegatam iustitiam. In tertio modo eligendi superiores inferiores praetermisse malo sibornationum, quod inter eljgentes facillime oboriri potest, sero tota Religio
periclitatur in incommodum incommodorum ruere, diuisionum scilicet, ac seditionuin perniciem basis Religionis, quae est soci
ras humana, charitas, pax, 5 unitas, quibus
destructis,non est amplius dicenda Religio, sed confusio: audiamus quaeso D. Gregor.
ne, atque acerbum est,ut paxpulse, ct figata,
ct Ecclesia decore suo stoliata, priscaqηe di
gnitas, ct amplitudoIuliata, ct extincta, atque ade. inures ordinis ratis , ut quifrius exmnpopulo populus, o non ex gente gens factis, eramus, nunc in eo periculo versemur ut verendum
144쪽
redamst, ne eae populo maximo orgente inmnpopulum, se nongentem redeamur, a s-sire in veterem inm flatum redeamus, in quo
eramus eam nobis non imperares, neque in
unum nomen , ct e sim τnam conuens
PRIMA CONCLUSIO:T I Vmanae leges, seu statuta non debet
I I cohibere omnia vitia,sed grauiora,a quibus maior pars comunitatis per leges,seu statuta poterit cohiberi . Conclusio est S.
tur ex S. Augustin. lib. I. de lib. arbitr. cap. s. ubi ait: Humana leges mutia comedere, at- sue impunita relinquere, qua per diuinam Prosidentiam vindicantur : ex rationibus, tum quia humanae leges imponuntur iuxta hominum conditionem, & capacitatem, quae est
fragilis, de labilis , 5 mensura debet proportionari illis, quos metiri debet, non pos-1uiu homines se abstinere a vitius, quia est proprium iustorum & perfectorum, qui sunt pauci, & lex imponitur multitudini: ergo i sci , & statuta non omnia vitia cohibere debent , sed grauiora, a quibus multitudo coismunitatis abstinere potest, tum quia multa permittuntur in pueris,quae vituperantur, &puniuntur in adultis; quo fit, ut multa permitti possint in multitudine imperfectorum, quae non tolerantur in persectis; quare bendloquitur Suar. ubi supr. quod in quocumque statu stant pauciores viri prudentes , & a priuatis asse ibus liberi: Medin. quoque: C6- munitas hominum aliquos admittit des ctus , est enim maior pars communitatis hominum imperfectorum. SECUNDA CONCLUSIO. . Vardianorum, sed Priorum electio a ex necessitate regiminis, & consci-cntiae e Definitorum, ac Prouincialium manibus eximenda est. Suadetur prim. ex S. Α gust. lib. I. de lib. arbitr. C. s. ubi ait:
G pvulus es bene moderatus, segrauis, ommunisque utilitatis dulgenti Fmus e os, in
quo unusquirique minoris rem priuatam, quam
publicam pendat, recte lex fertur, qua tali Iopulo Iiceat sibi creare magi ami, pcr θνρ Resputata:a inistratur : poria si pariarim
idem populus deprauariis habeat venalesus gium, corruptuque ab eis, qui honores amant, regimen inse flagitiosis,sceleras irique comm tu , reme adimitur populo ratis potestas dandi honores: sed huiusmodi electores habent venale suffragium, quia pro sui utilitate, MConseruatione quasi vendunt vota fiction
rijs, hisque seditiosis tegimen committunt:
igitur ex necessitate Priorum electio ex emtum manibus est auferenda. Sec. tunc st tutum est ex necessitate immutandum, metus abrogatio continet in se maiorem viii
tatem, quam sit utilitas legis abrogandae, eiusque consuetudinis, & quando eius obseruatio est plurimum noxia. Ita S.Thoni. ubi supr. nonne statutum celebrandi electiones a Desinitoribus, ac Prouincialibus
huius miserae Prouinciae communitati plurimum nocet sane, quaa Ostendit iustitiam commutatiuam non consiliendo bono communi in conseruatione unitatis, & concor diae , quibus conseruatur, N augetur, nec
non & distributivam, quia multi, dc multi negliguntur, di postponunturi ergo est immutandum ; proinde dicebat s. 1 m. 2.polit. lech. IE. Leges mala sent mutanda: Tert. lex ordinatur ad bonum commune, ideo praecipit immediate ea, quae sunt dit Cte propter bonum commune, vel mediata, sicut cum aliqua ordinantur a Legislatore
pertinentia ad bonam disciplinam, per quacium informantur, ut bonum iustitiae,& pacis conseruent. Ita S. Thom. I. L. quis. 96. art. s. ergo ea, quae non fiant ad conse
uandam iustitiam, S pacem nequeunt Prae cipi, neque conseruari: sed lex de celebrat dis electionibus a Desinitoribus, ac Prouin cialibus ex eorum malitia destruit utramque iustitiam & commutatiuam, Ecdistributiva, & respicit amicos, de factionarios in proprium commodum, pacemque elicit, disicordiam nutrit: igitur ex necessitate est abroganda, de annullanda. Q rti lex datur praesertim ad euitanda mala grauiora, a quibus possibile est maiorem partem multitudinis abstinere, & praecipue quae stat in D
Cumentum aliorum , sine quorum prohibitione sociotas humana conser is non P
test . Ita S. Thom ubi sit pr. art. a. sed huiusmodi electio apud Patres s et seditione, Iixas conseruat, dcc. per quae humana soci
145쪽
tas dissetuitur, unde satis dignoscitur malitiam superasse bonitatem legis, eiusque finem, nempe unitatent, & pacem destruxi c. se: igitur concludendum est necessatio esse abrogandam, de annullandam: posset etiam probari ex alia doctrina S. Thom. I. 2. qu.sO. art. 2. docentis, quando cessat ratio hUm communis, eiusque utilitas, statim lex cellat: videatur Mediim ibid. Auersa de legib. quaest. 97. section. s. Suar. de legib.
lib. o. cap P. num. s. an requiratur reuoca
tio Principis nec ne, apud DD. est in comtrouosia: consulite Suar. citia, TERTIA,CONCLUSIO.
s. Riorum, seu Guardianorum electiol noti est concedenda neque conuentibus, neque Generali: non conuentibiis ob incommoda, quae solent oboriri, Prout in tor. not. proinde Summi Pontis Ces.cceperunt iuri conventuum derogare , ut notat Nauarr. ubi supr. non Generali ob
inconuenientia ibi recensita ; ideo nulla Religio talem arripuit modum eligendi Superiores inferiores , nec vult tantam dignitatem , authoritatemque ipsi Generali prς-
A quonam ergo huiusmodi ereatio seri
debet a toto Capitulo prouinciali, minimc quidem, quia zxcitaretur non parua Confusio, praeter seditiones , factiones , subornationes , &c. neque a paucis, & selinis hominibus ex antiquioribus professis, quia antiquitas professionis non affert secum ordinarie omnia dona necessaria, qtiae requi-guntur in electionibus: a paucis ergo, &Pervinas selectis hominibus, sed pilus ei ctis per suffragia, ut dicebam superius . Dices pro eligendis ijs, ut habeant locuin urna, possimi fieri subornationes, & ideo immitterentur in urnam parum idonei ad Tam graue munus exequendum . Resp. quod electores istorum hominum erunt Priores inter omnes Religioses existimati melioreti & ideo non de facili sumagabuntur indignis, cum nihil, aut parum utilitatis ex hoc comparaturi sint; & si fient, lex non debet omnia mala prohibete, ut ait S. Thom. ubi lupr. sed illa maiora, Piae praesertim laedunt societatem humanam , unitatem, ac pacem y unde esset istud paruum damnum tolerandum ad euitanda tot mala
enarrata: quod si e ecti pro urna per impos s bile essent omnes indigni, dico per impossibile , quia dissicile creditur, quod tot homine electi ad alios regendos sint ita a Pa- radiis alieni, ut pro ii hilo velint se tot laqueis indignos eligendo vincirci, tunc regula D. Th. 1. 2. qu. 97. art. I. D. August. ubi supr. est satis clara . Primus ait, legem posse immutari ob mutationem conditionuhumanarum . Secundus inquit, quod,qu
do sui tigium populi est venale, & indignus
eligitur, est ei auscrenda potestas conferendi honore :auseratur ergo omnis modus eligendi ab ista Prouincia, & conseratur Generali , seu visitatori una cum duobus alijs scut videbitur magis cxpedire. Dices, in ptimo Capitulo, in quo per v ta sunt nomina immittetida in urnam, facillime ei uni fere cimnes ex una factione, qui pro suis suifragia ferent, & non pro alius eXContrai ta tactione , insti ucti ab illo dicto , quod est velamen omnium malorum: Ex Bris Iunt metiores,seu 'a pars e unctiora& ita nullum remedium tantae reuolutioni erit appositum. Fateor hanc esse illam disti- miltatem, quae magis huic modo obstat, nihilominus iespondeo , quod electio istorum hominum celebranda est magis, ec minus secundum aequalitatem factionum, quod facillime debete sequi censendum est, quia lumen huius doctrinae tenebras lachrymabilis status fugabit, & in meliorem frugem mutabit: quod si malitiose peissterent tria eligendis suis , pro prima vice desectus sap-pleatur 1 Generali, sed Visitatore cum alus
duobus, prius cognita meritotum causa. Verum opportunum remedium hoc videtur esse ad factiones inueteratas euertendas, imo iuxta regulas Aristotelis, dum tradit modum reformandi inultitudinein coria
ruptam , ut intelligenti semper videbitur, prout in subsequenti dub. sed quia, quando tractatur de plurimis legibus immutandis , ut est in casu lex Discretoriam, & lex Priorum , dum adest aliud remedium, videtur
hoc antidotum nimis violentum, quoniam omnis reformatio dulciter est introducenda , ut bene aiebat Caietan. apud Rodriq. tom. a. quaest. s3. q. Prouincialem
146쪽
Prouinciae lusitaniae ipsuiri super reserim. tione ordinis in eo Regno consulentam: Core turrare mare per nuriam: significans paulatim, & suauiter, si ueti potest, ta nonis ex abrup o Vltimam resormationem esse introducendam: assentit Emin. Lugo de iust. disp. so t. r. num. 13. proinde sab- sequenti remedio est sortiter limit dunia: non deletur tamen pnesos ad ostendendum, quodU quando essent ex neccilitate in aliqua Religione facion Ie huiusinodi
mutationes, maximo cum fundamento fi rent , tum ex vi regiminis, tum etiam ex vi conscientiae.
Aiad rem iam , con tiam ex do minis S. Thom. Aristoten alio runque Bicon 'desumptum designatur ad euertendas facitio haes in P ouincia, de
t A Religionum familii tiplex regimen
eis propagandum alteram tempora D: Azeram meroerfectionisi. r. Immo quia: es enim malum, quod o ponitur rexim m Iemporali. 3. Imper a sum erecta ad euertendas fa- Genes, nonn/ si mediante iuditia istribui a. q. Prores. at/one polutae corrupta sunt I primendae inor ationes , nouo introducto orὰine , ac forma . s. Designatur modus res mandi hui mo
7. Guonam modos, facienda meritoram discussio pro infimis Praefecturis . r. Noti prim. quod duplex iregimen a Religionum iamilus est necessario propagandum l. alterum temporale, a natura institutum pro multitudinas construatione ἱalterum vero persectionis , ad quam quilibet ordo secundum proprium institutum est ordinatus: de hoc ita loquitur Emin. Lugo de iustit. disp. 3nse l. I. num. 6. to. Finis dignitatum regularium videtur cf. se ut Praelati ex dignitate assumpta, -- ciculue suos subditos in regulati disciplina contineant, eosque promoueant ad perfectionem religiosam, ad quam ordo ille est institutus: quod si foreo fragilitate humana congregatio illa primum seruorem, re ob semantiam non retinet , officium Praelati postulat, ut cura, ac diligentia paulatim obseruantia, & perfectio resularis restitu tur: de illo sic loquor ego: si persectio pro moueri nequit, nisi unita multitudine, ut satis constat o superioribus i ideo dicebat S. Bonau. opusc. de pectin. vitae ad Soro res : Clausolibus pax est summe necessaria: si est addictum mortalitati, factionibus scilicet, ae seditionibus, ut patet . si habet
augmentum, statum , εἴ declinationem, vi videtur; si succumbit Superiorum tyrannidi, ut probatur . quae omnia sunt morbi, ac labes regiminis temporalis, quom usi
possunt Religionum Praelati eximi ab ota ligatione illud propagandi, quo praedictis
obstatur malis o quot incommoda ob nuntur in Religionibus ob Praelatos, qui ignorantia ducti, vel forte malitia, ne iure domini J priuentur, non curant huiusmodi regimen propagare: utrumque: munus inisenuare videtur B. Laurent. Iustin. de regim. Praelat. cap. 4. ubi sic loquitur Sic quippe cura animarum bona eis in se ab ipso Su airilisuta er praeordinara bono ad laudem utique suam, ad mutuam exercendam charitarem , ad profectum virtutum, ia meriatorum additamentum, ad decorem Uri, ad
persectionem corporis sui, ad Angulorum
membrorum nota iratem se Mam quamprosecto curam quicumque, prout dura, administrare neglexerit, malus est, ct pene innumerabitium criminum esse censendus estrem , quonIam pretiosum Domina thesaurum, nedum mubi care despexis, verum etiam i
2. Not. sec. quod factio ex doctrina S.
D Om. a. a. quaest. ΑΣ. art. 2. clarius hoc
definiri potest modo. Factio est, qua uni tas multitudinis distbluitur', discordantibus contra se inuicem partibus, quae n- nullos conantur eleuare ad diguuates :de genere enim sao est peccat a mortale,.inquiunt Tholmistae cum si io magistro, eo quod destruit unitatem, ac Pa-c ad quam pro conseruatione quaelibet multi-
147쪽
multitudo, ac Imperia ordinantur,& in malum, quod e directis opponitur non regimini spirituali, sed temporali, ut clicitur ex Aristotel. s. polit. cap. 2. & habetur ex
Decian. de crim. laesae maiest. lib.7. Cap. Is.lom. 2. Aeterris, ait , serens Respublicae,
Regna benὸ instituta, ct iustis legibus munita, si Mimnes forent incoinita, sed
My inmortales id unum venenum eam labem Cisuasibus , ct Regnis imminere voluerunt, est Imperiis, ut scut metria creata moriatia
forent: dc. est malum tam graue sivi a D.
Anselm. in epist. I. ad Corinth. C. II. nun Cupetur: Maximum omium malorum quia
ait S. Ambros. in eod. loe. Paul. Vbi dissen- sones nihil rem e quia inquit S. Thom. in
eod. l . Paul. lcct.. q. Ex illo cetera mila obstriamur : hinc Origem initio homi L s. in Ezech. penetranx mala, quae ex dissi dijs Gunt, in civerba terrore plena proruinpit : Principium omnium morum es multitudo , idest disidium , princitium autem bonorum coangustatio,ina turbis in gularitatem redactio, ut putis nos omnes, Halaam
di sumus, ad unionem redigamur, ut persectiessciamur in eodem sensu , se in eadem se rentia, o simus τn m corpus, ct unusspiritus , si vero tales smus , ut non nos unitas
eircumseribat, sed est de nobis aeri possis: Ego
quidemsum Pauli, ego veri Apollo, ego vero Cepha, o adhue i malitia scindimur, atque diuidimur, non sumus futuri, ubi sunt illi,
qui redigunIur in et num : natura ergo, quae non deficit in necessaris , ad tot malis ob standum erexit dominia , atque Imperia ad Vmonein , pacemque tuendam, dissidis euulsis , teste D. Thom. 3. de regim. Princ. cap. s. Consonum videtur.
rura ut dominium sit concessum pro pace, es rufitia seruanda , DUN , ac discordijs resecanao: imo orianos Praelaturae in Dei Ecclesia suerunt ad hoc unum institutae , ut Elicitur ex B..Laur. Iustin. de Praelat. regi m. cap. 3.3. Si ergo Imperia, ac dominia, idque sit
tert. not. tam temporalia, quam spiritualia sunt instituta ad iurgia debellanda, factionesque resecandas, pace introducta, a qua-Cunque communit te, quonam , quaeso ,
medio clarum est enim, quod, deficien- re medio, deficit etiam ordo pro finiς assequutione, quod nequit dici neque de natura , neque de Christo Domino I non nisi
mediante iustitia distributiva, cuius munus est secundum meritorum mensiaram honores , onera, Cateraque bona Religionis disipensare. Sed, ut clarius id appareat, di cendum est, melius tamen in tractatu de iustitia distributilia, in regendi arte scientiam desiderari, teste D. Thom. ex Arist. s. pol. lin. 7. cuius munus non est investipate finem regiminas, sed , eo praesiipposito, quan cre media pro finis assequutione, ut ex eod. D. Thom. I. de regina. Princ. c. a. de AEgid. Roman. de regim. Princip. lib. 3. p. I. p. I 3. Clicitur: finis vero consociatae multitudinis est eius unitas , dc pax, quibus saluantur Respublicae, morbique expelluntur communitatis, E super quas fundatur quaecumque persectio christiana , ut pastimhut dictum in praesenti centuria, & in subsequenti dicetur, quare Rodericus Satius histor. Hispan. p. 3. cap. II. Regnum, in
quit , quidem, tesse Philosopho, nonnis unitate firmarim: medium autem tam dire id influens in eius conseruationem, quam o
stans noxi)s prohibentibuς eiusdem finis intentum 'maec enim duo Principans semper debet inspicere, teste D. Thom. ex Arist. I. pol. lin. Isse est, inquit, naturalite Principans , ct dominans, qui sis intellectapois praeuidere ea , qua congruunt saluti, puta causanis proficua, o reprigendo notia
est iustitia distributiva, ut clare sum demostraturus in tract. de iust. distrib. dub. I 28. in z. centur. cui mitto linorem , & ibi videbit multas DD. authoritates, quas hic praetermitto, una tantum extensa, est D. Antonin. P. q. cit. s. cap. q. F. s. ubi sic loquitur: Meunil. ostendi potest iustitiam esse maluindisi necessariam ex paraei berna ras, a quo Lnimetur, se hoe quant.m addi. ritationem ν'videmus enim quod, quandis aliqua diuersi sub una virtute continentur', nec ordinantur secundum diuersas proportio
nes , totas eorum ordo, qui reguntur, corrumpitur, se dis atur, mi patet in armonia -- cali, ubi chordae nis a minute manus secudum eorum diuersas dispositiones proportionabiliterrangantur,senitum moranuum , ct confusum reddans, esse consenantia corrumpitur armonica i sc etiam in multitudine, ibi seni multi diuersarum conditionum, o meritorum nisiproportionabiliter honores, duis,in 3 tates,
148쪽
rates, ac intia, in per LDres, in eum eis a nae e disrib nox , - alitis ἀβ-- ita inter simul habitantes oritur, e per conis serimus aris politia risponitur ad corrupti nem ; unde Tullius duit quod tanta est uti ia- Ilitiae , ut etiam im , qui mulscis, oscedere pascuntur , non V ι so sita iri istae par-iuula et Dere : quae iustitia rite obteritata nosolum obstat seditionuni, ac factionii motabis , ne intrent, sed eos muri ratos in quacumque communitate res bluit, ac sanat: dic , quaeso, nonne tales moibi si in t effectus iniustitiae Z utique ', ideo S. Thom. 2. polit.
le t. s. aiebat: Transiressis vero iustitia essuisionis causa : nonne contraroi contraria curantur Z nemini est dubitandum: introducatur ergo iustitia , quae e directoopponitur iniustitiae , & ecce rescissa causa mali, ecconsequenter factiones scilicet, ac seditiones extirpantur: attendamus doctrina Petri Andr. Canonhetis,in septem aphorium.
Hippocratis in a. aphorum. 22. pag. 667. vol. i. emadmodum conrraria)eontrar curantur, O etu aquaque emtrarietas sua cλιrarietate euratur, hacque de causa in agritudinibus termini, or indieationes variantur;
se in politicis contraria contrarijs tellum
4. Noti quarta praeceptum esse&Thom. ex Arist. 4. polit. leel. I. quod oportet, qui
vult eorrigere aliquam politiam, prius amou
re inordinationes, quae sunt in illa politia , o deinde inducere nouum ordinem , scat s aci- quis must ealefacere frigiditatem , vorare, quodprius natura auciat formam frigiditatis,'postmodum in eas formam caliditatis, se in proposito: duae quidem inordinationes , qualius tactioncs nutriuntur, atque Cω seruantur clare dominantur in Prouincia,
de qua loquimur. Prima est illa mutua utili tas, & reciprocu comodum in electionibus, de qua dixi supr. ideo inferiores et stores, videlicet priores in Prouincialem, ac Des nitores seligunt eos, qui sunt ex propria factione, quia ab eis recipiunt Religionis munera, ut sunt Prioratus, Lectoratus, caetera que commoda ; ideo superiores electores, scilicet Prouincialis, ac Definitores conterunt seisPaedictas dignitates, ac ossicia, quia ab ipsis quas perpetuum regimen una cum omnibus commodis habent. Secunda est illa iniustitia ex multis neglectis, oc posthabitis orta , qua ex re se tur reginien Implum,atque peruersum, de quo AEgida Roman. de reg. Princip. p. a. lib. I. cap. z. Nam , inquit, sin a uo Aminio, aut Prin. Apatu intendisur bonam mmmune, O omnia
ciuium secundum Minm flatum, fleere aqua se, se rectum, sed si insenditur sis bonum -- suorum, or aliorum oppressio, sic est corrup-3um, seperuersum: auferantur ergo ab tua deploranda Prouincia hae duae iiivirdinatim nes nouum ordinem introducendo 156 quas omnino reformatam, & restauratam Prouinciam.
Duobus modis in hoc arduo negotio meo iudicio utendum est .i Prim. quod pater Generalis, seu PP. Capituli generalis Visitatorem zelo plenum, scientia ornatu , moribusque prob uum una eum duobuxalijs, qui cisdem qualitatibus fulgeant, malia deputent Prouincia, quorum munus sit, congregato Capitulo, exquirere omniu premorum Patrum merita, qui praesese runt aptitudinem pro rite obeundo officio Prouincialatus, ac Definitoratus iuxta m nitum S. Thom. prout infra: quo negotio expedito, a praedictis Patribus celebretur elinio Prouincialis, ac Definitorum ab ipersonarum acceptione iuxta dictamen in . et e rationis, pondus iustitiae talis regiminis, ac conscientiae nitorem, idque fiet iuxta sere sunt S. August. lib. 1. de lib. arbitri cap. ς
sic loquentis: ariando populus in benὸ in deratus , ct gravis, e mmunistque utilitatis diligentissimus custos in quo is quisque m noras rem priuatam, quam publicam pendat, recti lex fertur,qua tali populo iterat Herea re manseratus , per quos Ressublica administretur; porros paulatim idem populus deprauuatus habeat veniae se etiam , eorruptuset. ab eis , qui honores amant, se regimen in se flagitiois',sceleratissae eommittit, rem a iamitur populo ratispotestas dandi honores: non ne huiusmodi Prouincia in electionis materia est deprauata' nonne regimen seditio.
sis hominibus, nempe Prouiliciali, ac Desinitoribus ex propria factione committit prosecto nam hi pro sui conseruatione hae populo sibi subiecto discordias, ae famine,
nutriunt: quo fit, ut nomen seditiosorum sibi vendicent, teste D. Thom. 2.2. quaest. 42. art. 2. ad 3. Magis autem, inquit,
rissus est, 1ui in populis Abhsubiecta distordia
149쪽
e Fmne rarit, ut tutius domina ipsisit: recte ergo huiusmodi Prouinciar adimitur potestas creandi Prouincialem , ac Definitores. Sec., quod Visitator hirperet Prouinciali, ac Desinitoribus creatis, prius indagatis omnium, qui ab habitu assiimpto attingunt annum duodecimum, meritis ab eisdem iuxta regulam inferius tradendam , una cum omnibus ali)s Patribus supremis, ut magis sanum sit iudicium , ita iustitia petente iuxta verba S. Thom. ex Aristoti polir. lin. r. Ad hoc autem, ait quid recte indicet deiustis,qquia recte di i at Prineipatus, ct bona communia ipsis. ciuibus, ne-οessarium est ipsam re nostere cives , quales auidem sunt secundum viriuum es serentiam harent insit secundi re virtutem,etu fecundum exigentiam dignitatis vrerutis distribuaι Principatus.. O .uHeei, dissere- ων secuniam disserentiam dignitaris eorum, ais ubi non si secundum hune modum notaὶ oporteat di butionem bonorum communis ,re iudicia praia se babere : ut vicissim inter subditos benemeritos honoreς, Onera, Caeteraque bona distribuant, determinata aliqua temporum duratione , prauertim dico Praelationes coenobiorum , habita tam L. consideratione pro locis , quorum regimina semper petunt hominem no mediocri prudentia ornatum, & ita erigetur illud regime. iuxta modum seruandum interiallos, qui ius ad omnia bona Religionis habent , de quo loquitur S.Thom. ex Arist. 3. polit. Ioct. is. Iustum est , inquit, aequales secun--n virtutem , ac d spositionem naturatim habere aequale, propter quod manifestum est,.
q-Ms t plures aequales , ves similes secun
dum virtutem , O dispositionem naturalem, quὸd unus non debet magis principari, quam
alius, o quia necesse es aliquem principari, iurim est , qu)d vici , ersecundum quendam ordinem principari ,principentur omnes, o eodem meis. 6. Quas non videt ex hac trita virorum visitatione per plura Capitula,si videbitur ex. pedire, ut fissiones omnino destruantur , Icpetcnda, mille, ac mille bonos essectus emersuros . In primis resecabuntur inordinationes reciprocorum votorum, quae inter se conferunt pro sui conseruatione Superim xes maiores, nepe Prouincialis , ac Dtantiatores,dc electores inferiores, nepecuardi
ni, seu Priores, quibus nutriuntur factio nes , ac seditiones , dum clinio iupremoruPatrum non dependet ab inferioribus, sed ab illis tribus Patribus prout sum. licet ad tempus': dum Prouincialis , ac Desinitorcselm hi coguntur omnes benemeritos ex ad uersa parte temporis decursu selisere in Priaoro. Introducetur magna cum facilitate ob metita iam discussa iustitia distributiva sua uiter expellendo tanquam suum contrarium initistitiam contraria enim se inuicem expelliunt; nam repugnat forma caliditatis introduci, Fc non expelli sormam frigiditatis, quia contraria, quare excitabitur regimen iustum , S aequale , quae iustitia animorum
diuersitates in unum Congregabit tanquamptopritim estectum . Contrariorum enim .
inquit Arist. s. polit. C. 8. contrardi essectus delituedo finiones, ac partialitates tanqua effectus iniustitiae, ideo dicebat S. Antonin.
p. I. tit. 6. C. E. F. I. Causatur, ereon uatur haec unitas in Ciuitatibus, quando ad hoe et num attenditur, mi iura seruemur uniuersaliter: Removebuntur a regimine absque t
multu duces, ac factionii capita, ut est prima regula tradita a politicis pro factionis, ac seditionum extinctione,teste Canonherio in 7.aphorism. Hippocr. r. aphorism. pag. 184. Ilud, inquit, eis vertissimum, opsimuque remedium in omnibus ei uitibus seditionibus ,
vi factis homines, qui se nihcipes, ac Duces
caeterorum esse profitentur, deleantur omninὸ, atque exterminentur, τι per eorum supplicia reliqua vel detereantur ab improbitate, o audacia prosus,vel certe plurimi refrenemurti
Euitabitur confiisio eligendi ad Praelaturas tam dignos, quam indignos, ut res propria ambitionis , ac factionis , teste Patri t. de Republ. lib. 6. tit. s. scala ad cuiuia libet Regni, ac Ini petu interitum, ut tradit Tolosan. de Republ. lib Io. C. 2. n. s. tom. r. Iumtia politica est Iemare unicuique suadsuum eis; ex hac enim seruata euitatur ominum tofuso, ex qua mali bonos corrupere,or perdere pusint, vel nocendo, mel malos mores communicando: felix Resphblica, in qua foret iustitia,quae habitu animi communi utilitat eruatasuam cuique tribuit dignitatem; at contra insiliis,et quaproxime ruinam adsere
minatur, cum natum eis bonorum, vel malorum discrimen : Non desiderabitur quippe ex isto iuste administrato Imperio salus, de
150쪽
conseruatim Reipublicae, teste D. Tlion . ex
e coniunctione. , nee coniunctiostera Πιest, nisi reoauor aquaile, hoe aurem iustum ebis: Exacte obseruabuntur , tanquam duo poli
seruatimus totius machinae regiminis, illa
duo praecepta diuini Platonis a Cicer. i, de ossic. tradita: Omninὸ qui Reipublieae prae=iurifuni, duo praecepta Ptit us teneant: et si, τι et tilitatem myiam sic t eantur , τι quidquid agara, ad eam referant, obliti commodo
quas d Veraxi , τι enim tureia, fit procuratio Te allicae, ad militatem eorum,quιxommisssunt , noa ad eorum, quibus commissa geranda est; qui autem ciuium toti consulunIψ-xcm nego avi, remperniciosi mam in ciuitasemiuducunt seditionem , o distoriam. Dices, absoluto tempore illo visitationis, seu visitationum faciendarum a visitatore, de quo supta iterum insurget teterrimus factionum morbus . Resp. dissicillime posse sequi, quia iam crit introductus modus, seu ordo obseruandae iustitiae distributivae, cuius munus est ab intrinseco occurrere seditionibus , & factionibus, uti dixi
superius, praeterquam quod remedium d signatum tanquam lia uniuersalis est statuenda , ut scilicet quotiescumque qxi libet Prouincia abierit in factiones, praedictae subiaceat visitationi, idque erit iuxta praeceptuin S. Thom. i. de regimin.
Princip. c 6. sine quo nullum Regnum frui potest diuturnitate : Sic est disponenda Regni
gubernasio, et I Regi iam insuuro Urannidis Dbtrahatur occaso,simul etiam se eius temperetur potestas τι declinare de facili in tyrannidem nonpossit factiosorum quidem reginae est tyrannicum, teste politicorum multitudine, quare timore prae liciae poenae prouincia curabit, ut regimen pro bale iustitiam habeat, atque administretur a Praelatis, qui, neglectis propius commodis, ut eorum munus petit, cam colent.
Dices, esto modus iste videatur aptisi simus ad colligendum in unum animos ; nihilominus non paruo subiacet incommodo', cxclusi enim ob meritotum penuriam ilia magnum Religionis damnum in clamores , ac tumultus cium pent. Resp. quod hoc incommodum excitari nequit , neque in prima. meritorum discussione efficienda a Visitatore prout supr. procreandis Patribus Prouinciar, quia nulla positiva exesusio habetur . sed tantum prauatiua, sicut in omni bus alis.clection:bus , neque in secunda indaganda a Patribus prout sit pr. pro seligendis Prioribus , quia, licet multi positiuuiint excludendi; nihilominus sub silentio id est celandum, quia civis publicatio non
est necessaria ; alio enim modo recipro corum votorum utilitas auscuiu , utile
genti semper patebit, non tamen negligenda , quia, esto Prouincia ad tempus sub diis
uerso modo a consueto supremos Patres creandi constituatur, nihilominus si subditi , qui sub Imperita illorum vivere debent, nostini concorditer ordinati, nunquam finis intentus obtinebitur, nunquam destruentur factiones, nunquam unici tuebitur Prouin clam: doctrina vere aurea, & cst S. Thomcontr. Gentiles lib. 3. c. I 28. Guantum Maliqua ordinantur sub aliquo, oportet ilia comorditeresse ordinata, alias se invicem impedirent in consequutione Muieommunis, scutpatet in exercitu, qui concordiser ord natur ad vicuriam, quae est finis Ducis : utinam huiu-.smodi modus conferendi Praefecturas infimas in initio regiminis esset ordinatus tanquam lex , N ad praxim redactus, quia certe Prouincia ab onere tot factionum non Pr incretur ι radix cnim huiusmodi oneris saltein exordio attendi nequit, nisi ex eo , quia quilibet clector in eligendis Prioribus ab intellectu, qui sibi coniunctas passiones habet,
ducitur , quo fit,n diuersi modo merita, a demerita iudicentur ,& sine ordine in conserendis huiusi di Praefecturis progrediatur hinc est,quod Prouincialis nonustos pro
osticio Prioratus obeundo inter omnes tanquam meliores seligita, alu vero , nem Desinitores nonnullos alios . ordine excluso, unde oborta est quaedam confiisio, A consequcter distesionis materia, teste Caiet. ad Corinth. c. I 4. vers. 3 . Vbi multitudosne ordine bi confusio, ibi dissensionis mas
ria : & ita sensim sine sensis coepit Prouincia in factiones abire ι quam videtur necoGsarium huiusmodi modum tanquam Ic mstatuere, quae abiget confusionem , inieret
Ordinem, ac frenabit pastiones; & seclusa