장음표시 사용
281쪽
2 1 8 De Regini Regul. Cent. Prim.
gionibus, ita ut in hac parte dicatur relaxat .PR IMA CONCLUSIO.1. Vpremus praelatus tenetur inquire- re an communitas alicuius Proua iaciς, seu totius Religionis laboret extrema, seu graui necessitate,per quam ingraui langucccit,cum in maxima, seu extrema pcreat, illamque restaurare, & Prς latum, qui sua negligentia, ac dissimulatione tot mala permisit, prauiter punire. Tres habet partes conclusio,quatum prima sic suadetur: Praelati Religionum ratione tanti vinculi, & ostichnon solum tenentur succurrere necessitatibus subditorum se offerentibus;verum etiami uirere an laborent neces litatibus praesic tim spiritualibus, ut possint eis laborantibus subuenire,quia ubi maius vinculum, ibi maius onus obligationis, diligetitiae, de inquisitionis. Ita S.Th. 2.2. q. 2I. art. I. Valent. loc.
cit. vers. ex quo sequitur. Bonaci n. ubi supr. n. q. ergo,quantum differt proximus particularis a proximo uniuersali,tantum teracbitur tam graues,quam extremas eius necessitates non mediocri diligentia inquirere. Secunda pars suadetur Praelato maxime supremo incumbit onus procurandi totis viribus, ut
sibi sublestae oves recte per viam ad desideratam perfectionis,& gloriae metam curratars ideo errantes debet rc uocare,dispersas colligere, deuiatque reducere: ergo collapsam,dcrelaxatam Prouinciam, seu Religionem,per qua iecur c, & absque periculo incedere debent oves, restaurare, Δ reformare, necessitatiq; exti emae, ac graui subuenire tenetur,
quare doctissim. Iacob. Granad. de legibus
trach. s. pari. I. disp. a. siccit. q. controu.7.
inquit. Ad Praelatos Religionis spectat rosulam in suo seruore conseruare,& quantufieri poterit, tuae pristinae perlectioni restituere.Tertia pars suadeur: ex ossicio Praelatus subditorii delicta tenetur punire,ut notat S.
pr sertim propter tria quia delinquentes id
merentur ,sicut enim nultu honum sine proemio: ita nullum malu debet esse impunitu; ut
dem propter pacem, & quietem Religionu,
latus inserior grauissime deliquerit permit-xendo labi Prouinciam, seu Religionem ingrauem, seii extremam necessitate: ergo Generalis tenetur cum grauissimc punire;vnde Gratianus 2.quqst. p. cap. Prssumentes,&c.
Quapropter, inquit: Sicut Ludabiis, diser rumque est reuerentiam, es honorem exhibere Priatiio; ua rectisu divis, o Dei timoris eis, qua inter eos correctione indigent, nam dissia
mutitione postponere, ne totῆ quod abstu cerpus incipias morbus inuadare,s Ianguor non fuerit curatus in capite: tanto magis id debet fieri, quando Praelatus sua dissimulatione,ac negligcntia permisit,ia permittit, ut tot neccistatibus laboret Piouincia,unde meo it dicio ab ossicio est deponendus , dignitat
que priuandus , ut Optime insinuat Pano Init. in cap. Monachi,de statu Monachorum n. . N O .ailignatis multos casus, per quos est deponendus Praelatus, inter quos cnumerat relaxat Ionem Ruligionis inicipso,&inali)s, idem sciat:t Me..ochius lib. 2. de praesumpt. 86. num. 8. & rcetc, quia suo exemplo bono Religionem iii obseruantia conseruare tenebatur, & suis malis moribus cam labefactauit deo meretur hac piaena plecti,ut a necec state coactus coirigati ir, & tandem per restaurationcm corrupi elarum ab alio Prςlato
factam,summa pace,5 luicte fruantur se diti, nec non S Rcligio. Dices, si Ceneratis mittet manum ad restaurandam Religione a corruptelis pernegligentiam , & dissimulationem inferiorum Superiorum introductis ad sui conseruati
nem in regimine, cum iam totum corpus sit infectum,multa patietur incommoda,vt CX-
perietitia docet, quia tenaci una sola ordinatione, icu regula relaxata , o quantae dissicu-tates instir sunt, quanta vis est necessaria,
quantus sit dor cst fundendus, priusquam debelletur illud incommodum, & restauretur Religio. Resp. obligationem Generalis non indigere inuestigatione veritatis, quia diarii est,ut dixi in notandis,teneri sub mortali pro reformatione extremae, seu grauis necessitatis Religionis pericula vitae subire. Dices, potest Generalis multa incommoda in Religione per negligentiam inferiorum Superiorum introducta, quae in exequendo dependent a subditorum voluntate, resormare, e. g. insistere potest, quod Suetiores inter se se publicas culpas de leuius desectibus habeant,& quid simile; nun- qua tamen parte aedificiu sumptuose erecta
282쪽
--r, reformare poterit; neque etiam tollere picturam magni valoris, tam in publicum expositam ob siculares, &c. Resipond. de duobus malis minus est semper eligendum ; si permittatur erectio aedificiJ, di pictura , scandalum quasi continuum sequitur, &apud saeculares , &apud Religionem , quia ab exemplo similia aedificia eriguntur, nec non S nouae picturae exponuntur : si dest uatur illa pars aedifici j, & pictura ab oculis saeculatium, Relig osorumq; tollatur, unum tantum scandalum instargit, quod tandem trami temporis e memoria hominum elabitur; securius est aedificist partem destruere, & picturam deponere, tanquam minus malum i imo addo, quod Praelatus non tenetur euitate scandalum, quando adest ratio utilis , S necessaria ad acti nem p aestandam, licet non igno et multos esse sc indalizandos , ut bene norat Ioan. Sanctus in selectis disp. 4 L num. I 7.& multi ali) , quos Citatos sequut tur Casto is Pa- Iaus ubi supri dis . s. punct. 7. & S. Thom. Sancti. summ. lib. I. cap s. num. IZ.
SECUNDA CONCLUSIO.c. Q Vbditus tenetur reformationi insistere, quantum moraliter pro viribus potest. Suadetur ex superioribus, quia, ne bonum commune periclitetur ob necessitates, in quas miserrime est lapsum, vitam propriam in discrimine ponere tenetur: ergo debet, & tenetur omnem diligentiam, si est prolatura, resormationi praeuare, monendo Generalem, corripiendo Superiore relaxantem, petendo auxilium ab alus subditis, procurando, ut talis Superior deponatur, alius resormationis spiritu plenus erigatur, tollendo etiam de medio, quando i ullum remedium a Superioribus apponitur, opus relaxans, si res materialis, & amo-uibilis est: nec est intellis endum, quo fundamento dicant aliqui DD. quod subditi Postquam Superiores de incommodis monuerunt , ad nihil aliud tenentur, si rem dium non assignatiar, dum bonum commune laborans extrema necessitate, seu graui postulat, ut eorum vita, si opus erit, in discrimine ponatur: Nec obstar, quod si opus relaxans a subditis amoueatur, contui betur pax , quia ista non videtur esse illa pax conseruanda, sed illa, qua dicuntur homines factionari) fui, postquam iniuste aduersanti partem habentem ius ad omnia bona Religionis debellarunt, de qua dicit Tacitus Agric. apud Lips. pol. lib. s. cap. s. Ausi re , trucidare, rapere falsis nominibus, atquembi selitudinem fecerint, pacem appetunt:& sicut ista Tyrannorum pro iustitia serua-da est debellanda i ita illa pro restauratione boni publici est conturbanda , cum non severa pax , sed illa , quae a resormatione
In g aliam praecedentis quaesti suit praesens agitatum, re sicut doctrina illa concludit, ita & haec, sed quia pro Plaetatis est prima rigida, ita pio subditis est rigidistim a s cunda; unde utraque linitur duobus subsequentibus quaestis;& sic subditi, dum monent Superiotes de incommodis , ad nil
An Superiones Religionum, insuis ordis tionibus, regulis, seu constitationibus in conscientia teneantur Religiosos ad nullam culpam ,saltem mortaIm, obli
1. Iv K Ateria praecepta, licet isse leuis. V1 ratione tamen finis intenti a L gislaι ore secundum abruos DD. potes feri
t. Religosus transgrediendo ea, quaesum in re uti, non semperpeccat lethaliter alias reluisses satus esset in laqueum. . A fateria grauis capax obligationis sub mortalipotes imponi a Legistitor ob veniali,
imὸ tenetur: benigne etiam potest tollire eulpam venialem: diluantur tandem nonnusta obiectiones. Prim. not. sit, quod ratio dubitandi in nonnullis D D. fundatur, qui firmiter asse-riint, licet res praecepta de se si leuis, ratatione tamen circunstantiae adiunctae fieri
283쪽
Σ6o De Regi m. Regul. Cent. Prim.
grauem, & consequenter eius transgressionem mortalem ; id enim praesertim insurgit ratione finis intenti a Legislatore i nam si materia praecepta grauiter conducit ad finem Legislatoris, erit peccatum graue eius transgressio, esto materia sit leuis as leuiter conducit, erit veniale, esto materia si grauis. Ita vasqueZ I. a. disp. I F8. cap. s. n. 6o. tom. 2. Suari de legidi lib. s. c. 2I. num. 4. 12. Salach. silmm. lib. I. cap. q. n. a quare Valent. I. 2. disp. p. quaest. punct. 6. inseri cum Sancti . loc. cit multos
decipi credendo non obligare plaeceptum Praefati sub inoi tali de seruando silentio
hoc, vel illo tempore, aut de alio esticiendo , quia, licet ex se non appareat magni momenti, fieri quidem potest, ut circuit stantia aliqua ei materiae gi auitatem addat: clarius tamen in exemplo relato loquitur Calir. Palaus p. I. de cilciat. peccat. Om. a. disp 2. punct. p. n. q. reserens Bonacin. de legib. disp. I. quaest. I. punct 3. q. n. 2 1. dicit ergo , quod multiloquium de se est leuis malefia , at si obse uantia religiosia g auiter minuatur, & ob id Superior illei itium praecipiat, violatio silciatu peccatum graue crit, quia g auiter conducit f ii inteluci: add. t otiam aliud exemplum: li1gressus viatiis Religiosi in cubiculum alterius gratia loquendi, materia est de se leui, . at si Supcrior i gressum prohibear,
ut at qua iliconuenientia cultet, quae ex
tali ingressu oriuntur, sit e dubio ingressus
grauis materia erit, & peccatum mortale.
Ex qua doctrina magnum sequitur inco
uenies, quod cum pone sint infinitae colistitutiones, regulae , ac ordinationes Capitulorum generalium , prouincialium, nec noes Generalium, Prouincialium , & Prioru ,& cum semper in istis ordinationibus Superiores habeant aliquem finem glauem intentum , ut bene notat Casit. Palatis ubi supr. num. s. hisce verbis: Neque sumitur ex fine Legislatoris ι hic enim temper grauissimus est, de idem respectu materiae t uis , dc grauis : erunt infinitae obligationes sub mortali, & quis poterit tantum Onus ferre t & quis poterit tot laqueos fugere unde sit.
yrr. s. quaerit: an Religiosus semper peccet mortaliter transgrediendo ea, quae sunt in regula. Negative respondet, eo quod ille,
qui prostetur aliquam regulam, non vovet Obseruare omnia, quae sunt in regula, sed V et regularem vitam, quae consistit esse-tialiter in votis obedientiae , paupertatis,
di castitatis. Ratio videtur este, quia, si omnia cssent sub peccato mortali, status Religionis esset Religiosis in laqueum peccati mortalis, quod vix , aut nunquam PO 'test declinari. Ita habetur ex eod. Salassi in quolib. quolib. I. art. ari secundum C go doctrinam relatam in prim not. sequi tur, aut S. I hom. male iespondisse quaesito, aut doctrinam nota percepille : Suar A. de Relig. trach. 8. lib. I. cap. a. num. 8.c gnoscens profunditatem distinae S. Th. amrmat, dum tradet quatuor modos, quibus potest se habere aliqua regula, quorum primus videtur cile, quando Institutor explicite explicat suam mentem esse obligandi sub piaecepto, quantum potest, iuxta viai
cuiusque capacitatem , amrmat, inquam, paulo infernis , istum modum a nulla religiosa regula explicari, nec suis Religiosis imponi, quia iuxta doctrinam D. Tho. v bisupr. non esset regulae conueniensi alias sta-
ius religiosus esset Relig:osis in laqueum,
peccati mortalis, quod ViX , aut nunquam potest declinarsi &c. . num. Io. addit duo
desidero explicare, nec laqueum Religiosis in cere, imponendo periculum peccandi
mortaliter, ubi re vera non est, ncque etiam eis occasionem tribuere, ut remisse vivant,
di veris periculis peccandi mortaliter se exponant . Caietan: ctiam in summ. tit. praecepti transgressio, eandem tradit doctrinam dicens, quod intentio legis Ecclesiasticae non est inucere laqueos animabus, sed ad aedificationem corporis Christi mystici promouere; unde fit, ut non lata multitudo praeceptorum obligantium ad moitale tria iure interpretanda sit, ne laqueus multiplicatus contra animas censeatur: his quippo doctrinis. se subscribunt Silii. tit. Relig. 1 . quaest. 8. & Rodriq. tona. 3. qu*st. So. M i. adduce Res illam auream sententiam D.
Thom. qauis Rel qnis, &c. ubi sup.eam que cxplicantes uentibus ve bis quasi dicat,quod pullus author regulae probMon odit audite eust, quaeso, ad re nostra ea
284쪽
quae dicunt constitutiones Praedicatorum: λι igitur unitati , ac paci traius Ordinis prouideamus i volumus, ac deciaramus, ut reguiam'a, ct consilutiones nostra non obtigent nos ad culpam, nispropter praeceptam, vel comemt m praeceptum autem in reguia , nisi quod de naturasa est de ratione trail voto , ita diuina, aut Messasticae legis cotinere volumus et decinamus, ct idem castitutionibus, nisi ubiponatu retentia excommunicaraonis,
pimus in virtute sancia obedientiae, o Me inordinationibus , ct Praetitorum verbis, ct titeris intelligi volumus: porr. Praelati omnes amuhitudine praeceptorum abstineant , ne uom animabus subditorum indictant , nee propier issectum unius, vespaucorum, quem,
mel quos non audent corrigere, communisarem inuoluanis: aurea vere verba ab Omnibus
Religiosorum familiis adnotanda : sed non minus aurea sunt illa D. Antonin. pari. 3.tit. I 6. C. I. g. p. supr. regul. S. Benedicti: Et per rationem , inquit, quιά .cognoscitur,
quia τι Spiens, o exsertus humanaofagLotatemplenus spiritu Dei voluent filios Iunoneribus importabilibus grauarer; hoc enim non esset regulam tradere, o compend osam viam facere ad Regnum curuae, sed inνcere laqueos professoribus, o ducere eos in profundum i qua pietas Pasras haec esset, eam tamen d cat , admonitioncs py Patras excipite: R. quoque Gregorius in lib. dialog. dicis is a. Teneducto , qu)d edidis regulam discretione
praecipua ,sed quae discretio esset, si ad omniaceremoni a tenerentu ub praecepto i iiem tu moralibus f itit Religionem portui tramqui , Oscularium Ulam ob peracuta mari; sed malo perieula, inquit etiam S. Thom.
ubi supr. transiressionis , o damnationis esset in Religione, qua in saeculo, si omnia ordinata in regula essent sub praecepto : tandem angelicu Doctor cocludit: Si qualibet transgressρ Nom, qua in regula continenIQ,RGogiosum obligaretis mortale, status Religionis es t p riculosissim tu Ervier multitudo issera nDarum CONCLU SIO.M Ateriam grauem de se capacem obli gationis iub mortali potestas instituentis regulam, seu constitutiones, seu ordinationes imponere potest sub veniali , 5 tenetur sub mortali ad mortalo non obligare subditos ; imo benigne pote: it obligationem sub veniali tollere . Conclusio tres habet partes ..Prim. sequut tur Suar. M lcg. lib.s.c. 27. n.7. Salas de legib. disp. i o.scct. . nui Bonaci n. de legib. dup. a. quaest.
I. p. p. g. q. n. 23. Valcnt. I. 2. dii p. p. quaest. s. punct. 2. quaestiunc. 2. Sanch. lib. i. de matrimon. disp. 6. & lib. 6. sumna. C. q. n. 2S. Nauarr. summ. c. 27. n. 3. α alij , quos citatos sequitur Ioann. Sanc. in selech. disp. In. 16. Ratio cst, quia tota humani praecepti vis dependet a voluntate Legislatoris : e go sicut potest non praecipere; ita praecipiendo telaire potest modum: ergo potest tantum ad veniale materiam grauenta determinare. Praeterea , lex iratui alas diuina dictat parendum esse Superiorum p. aeceptis, sicut ab ipso emanant: sed celte emanare possunt sub veniali: ergo materia grauis sub veniali potest sabditis pro exequutione imponi. Addo, quod iste modus praecipiendi est multum conueniens praeserrim Religionibus , ne piaecepta grauia multiplicentur in maximum iubditotum onus, quia cis multa praecipi debent ad conseruandam tegulam , & ad decorem Religionis: insuper curandum cst, ne gubernatio sit eis onerosa , sed suauis, nec in hoc apparet in- decutia, nec in iustitia, nec aliquis excessus: ergo firmandum est tanquam verum posse Legislatorem materiam grauem sub veniali praecipere. Nec obstat volui.tatem Suia perioris solum requiri ad imponendum praeceptum ; grauitas autem, S leuitas insurgit ex natura rei, quae a voluntate hominis nequit impediri lias disterentia inter mortale, de veniale dependeret a potestate praecipientis , quia non solum Superioris voluntati sibi et impositio praecepti, sed etiam modus, dc qualitas cius; i. cc voluntas Superioris immediate inter mortale, & vcniale differentiam ponit, sed tantum mediate, qua-
tonus praeceptum dependere potest ab eo
285쪽
secundum modum, & qualitatem. Nec obstat legem naturalem non posse limitari in materia graui : ergo neque humana , quia obligatio naturalis ex ipsis rebus, & deordinatione , quam habent immutabilem cum recta ratione , oboritur; at obligatio legis positive sicut tolli potest: ita etiam limitari. Nec Obstat tandem poenitentiam imposita a Confessario poenitenti sub mortali est ei inplendam, licet Confessarius tantum intendat eam imponere sub veniali: ergo signum est Legislatorem in materia graui tio polle praeceptum limitate, quia Suar. tom. . de poenit. disp. 38. sin. 7. n. s. Medin. C. de consessione tr. 2. quaest. 8.assi, mant poenitentiam a Confessario sub veniali imponi poste,eo quod in quaedam lexi& ideo
rationes legis sentire debet, quia Ioann.
Sanctus disp. l s. n. r6. inquit Conflassarium non habere potestatem limitandi sub Velaiali graues pinnitentias ab iplo impositas, eo quod id faciat non nomine proprio, sed nomine Christi, & ut vices illius gel ens: secus est dicendum de Legislatore humano nomine proprio praeceptum imponente Sc-cund. pars suadetur: inucere mille laquet ssubditis, quibus morali certitudine lutit casuri in lethalem culpam, est mortale, ut dicunt DD. at si Praelati in ordirationibus, seu co: stitutionibus grauibus, quae quasi in Religionibus resormatis sunt infinitae , &nunquam habe .lterminum, sub veniali saltem non limitarent obligationem, pene infinitos laqueos inhcerent subditis, quibus
morali celliti adme certae iiii esset proximi , ut notat S. Thom. ubi supi . cum ali)s: ergo , conscientia duce, a lesmus tollere debent lethalem obligationem, quae i surgere ex propria natura potest. Coi firmatur ex 2. not. quia ibi omi es D D. relati cognoscunt tam manifestum periculum labendi in peccatu no prouenire nisi ex sola obligati ne illaru rerii, si essent sub mortali,qisae cotinentur in regulis ab Institutoribus ordinatς, ac determinatq; quanto magis id dicerent, si esset loquuti de costitutionibus,ac ordinarionibus Religionum, quae quasi sine termino regulam sepiunt. Praeterea , abuti Potestate Ecclesiastica in animarum laqueos, n quit imputari nisi ad mortale, quia. ut benddicit Reginald. lib. II. n. 42. Potestas Omnium legum condendatu concessii est Pri cipibus tam Ecclesiasticis, quam laicis in subditorum bonum, non in perniciem, & in
animarum laqueum : si autem Praelati non liberaret subditos in ordinationibus etiam , g auibus a lethali culpa, abuterentur pol stite in animarum laqueum : ergo. Tert.
pars suadetur, quia id fit in multis Religioniabus praesertim Praedicatorum , Societatis Iesu , Capuccinorum id etiam postulat
pulitas animarum Religiosolum, quae neces-l irio mille peccatis venialibus, supposita
humana fragilitate, ac infinitarum rerum raecepta'um multiplicitate, continue su-
iacerent i id etiam petit benigna voluntas totius Religionis, quae suos filios non intendit tradoc rigidae potestati aliquorum Piaelatorum aelum sine prudenti Zelo profitemtium; nam praesumptio semper erit iudica da potentior, quae est benignior . Menoch. de piaesumpt. lib r. quaest. 29. n. tOm. I.
Dices , si nullam culpam in se continere debe .l leges , seu constitutio es sancitae , resp ciendae sunt, ac si non essent impositae:
quomodo e go vota essentialia , tegulam , nec non & Religionem Conseimabunt de tamen sunt sepes pio earum conseruatione.
Res p. quod non sunt tepes, ita ut , illis resecatis, corruat, & regula , caeteraque alia , sed ut melius, & facilius obse uentur, Ac ad hoc sussicit vigilantia Praelato. um una cum enis taxatis, seu taxandis transgrestatibus
Imponendis; quae poenae non sunt subeundae ob ipsi sinet transgressoribus , sed imponende, a SuperioribLs. Ita Caietan. 2. 2. qu. I 86. art. 9 ad 3. Armill. tit. Religio n. 13.
videariir Sanct. Antonin. q. pari. tit. I 6. C.
r. F. vltim. Suar. de legibus lib. I. c. q.
Dices, ena nequit infligi sine culpa: e go neces lai io debent Obligare ad culpania venialem . Resp. qui se obligat ad aliquam, poenam voluntarie , illa potest multa i absque culpa, licet non sne causa. Ita S.Th. 2.2. quaest. ιo8. art. q. & tradit i V. sine culpa a s. de regul.iuris in s. imo addo ex sciit entia Sanch. suiram. lib. 6. cap q. nu. ι . I s. illas poenas non induere rationem verae poenae , ted cuiusdam poenalitatis , quae lalgo modo nuncupatur poei , eo quod iiii-
286쪽
stant in patiendo , de in priuatione boni aliqualiter debiti, & sunt contra naturale propensionem. Dices, regulae , seu constitutiones sunt qxuedam leges, quae obligant Religiosos, ut saltem sib veniali observentur. Rcs p. est equidem leges, quarum obseruatio dependet ab imponentium voluntate, qui benigne ad nullam culpam obligare subditos ita tedunt, ne laquei seu graues, seu leues animabus
inuciantur; maxime quia in communitatibus , ut bene dicit Suar. ubi sup r. n. s. necesse est plures esse infirmos , ac debilcs, idque videtur esse magis consentaneum tini regulae; nam redditur magiis onus Dei leue, cursiis perfectionis diligentibus non imp ditur , hilaritas spiritus habetur, & negligentes a suauitate legum attracti ad maiorem diligentiam inuitantur , nec ex tot periculis venialia committendi liberati ea parvipendunt. Dices, si Superior legum obligationem, , quae insurgit ex materia graui,seu leui, quae
ratione alicuius circonstantiae sit grauis, tollere teneretur, ex earum transgrestionibus bonum commune nanimum pateretur danum: quo fit, ut Religio notabiliter damnificaretur. Resp. retorquendo argumentum , si non tolleretur, cum quasi Iesulae, seu constitutiones si tit infinitae in reformatis Religionibus, & continuo augmentctur, praeter ea, quae sent dispersa in essentiali regula , mille, re infiniti laquei animabus subditorum inbcerentur , qui vix , aut nunquam possent declinari, ut dicitur in a. not. quo fieret, ut bonum commune Religionis totaliter deperderetur, ac finis eius frustraretur, qui est tandem inducete homines ad
perfectionem; quae discultas si tuisset multum considerata, & a DD. prout in dub. 7o. An quando quis habet consuetudinem, transgrediendi regulas , &C. ponderata, nisita facile transgres res lethali culpa damnarent & parui refert, quod suas inuicem confutent rationes, quibus singuli probant propositionem , quia aut sub una, aut sub alia transgrest res damnant, di mille laqueus animas inuoluunt: quid ergo dicendum de duobus malis minus est eligendum, minus est, quod bonum commune periclitetur,
quam quod animae saepe, ac saepius subia
ceant peccatis cum periculo manifesto lue- di pinnas aeternas I oc ideo a Superioribus relaxanda est omnis glauis Obligatio sed melius de est doctrina omnibus Regularibus
maximae respirationis. Duplex bonum con siderari potest in omni congregatione Religiosi tu: alietu insurgena ex ita tu assumptor ellentiali. ait cru vero ex flatu assumpto accidet ali: daaificatio primi poteli cile mortalis; danificatio secundi nullius culpae iuxta voluntatem eorum , qui eum assumpseruiat,& id hoc modo explicatur. Duplex status persectionis allignatur: alter clictialis conlistens in tribus viatis, dc iri aliquibus praeceptis aclino tale obligantibus, ut in regula S. Francisci: alter accident iis politus in multis praetcriptis a regula una lias litutori-biis, a tota Religio e , Dec non a Superiotibus ad mortale no i Obliga tibus: damnitificatio boni in sui gentis ex itatu es lentiali es hin Ortale peccatum , quia ad tuendum illud
sub graui culpa Religiosi tu Oh si inscru .t:
damii in catio Doni secundi flatu, no est iii Ortale , quia ad illud protegendum homi es
dendi ad l er tectioinem coni stit in tribus vocis, aluiquc placertis sub ii. orta is in aliis vero rchus linc aliqua culpa , ut bene notat Ioannes Sanc. in iclea. disp. 7. n. Io. una cuin Iacob. G alia d. de pcccat. controu. 6. tr. 2. disp. a. seci p. cierlon. dialog. de perfeci. co dis p. 2. Alphabet. 68. l. H. de Suar. inicini, citan. d. di cc illa doctrina videtur esse noua, sed habetur ex D. Thom. asserente, praeter tria vota ia ullam insurgete obligationem ad peccatum ob reliculum ad ea omnia obseruanda a prosellotibus alicuius rcgulae tanto magis id valere debet mconstitutionibus, ac ordinationibus; id omnes iniendunt, qui sequunt ut D. Thom. ut in 1. not. qui etiam dicuris regulas, seu constitutiones ad nullam subditos obligate culpam , ut Tabie n. tit. Religio. qu 22. Suar. inferius, Emin. Lugo de tuiti t. disp. 9. scct. 2. n. II. N alis: imo addo , quod tuta conicientia nequirent id facere, quando vellent
ad illud tuendum sub mortali se ligate Ob periculum millies, ac millies labendi in peccatum , dum mille laqueos sibi imponcient: vertim tamen est, quod te obligarunt Religiosi ad bonum illud accidentale coiii Guandum
287쪽
uandum, & non damnificandum sub aliqua Poena temporali taxata, scii taxanda a Superioribus,ac proinde tramessores si ut rei illaru poenaru, ut bene obseruat Reginald. lib. I n. I77. unde si haberent animum obstandi poenis imponendis a Superioribus, celisendi estent letnalis culpae rei, ut docent Suar. 4. de Relig. lib. I.C. . n. I 3.tra. 8.hisce verbis: Unde si quis vellit ita esse liber a iugo regulae, ut paratus non esset sustinere poenam quantu cumque Praelatus ea praeciperet, vel ei resistere si necesse sit, ille sine dubio et set in malo statu, & peccaret mortaliter, tum quia habet dispositionem
directe contrariam voto obedient , tum a
quia res stit regulae,non tantum ut mera lex poenalis est, sed etiam ut resoluitur in obligationem conscientiae ex suo genere grauem, scilicci non resistendi Praelato tute suo utenti, & Obseruantiam regulae procurandii at veto si quis ita remissus iit, ut secum statuat non ieruare regulam quoties occulte potuerit, vel aliter poenam vitare, vel certe quoties maius onus sensetit in seruanda regula, quam in sustinenda poenitentia, non apparet in hoc actu malitia mortalis ex obiecto: liaec Suarer . Addendum tamen est hic,
quod per istam doctrinam , quae laqueos ab
animis resecat, & bono communi consulit in deeorem Religionis, non intendo excludere Superiorem aliquando non posse praecipere aliquid sub mortali secundum exigentiam rei occurrentis, etiamsi sit leuis res ob circunstantiam annexam maximi ponderis , ut recte adnotauit Alphons a Castr.lib.
I. de i g. poenal. c. s. quem sequitur Reginald. lib. I s. n. 43. Vbi postquam perp ram sensit eos Praelatos, qui putant se posse ad mortalem culpam subditos obligare propter solius silentu violationem, aut propter unius lactucae manducationem sine licentia, aut propter aliud simile, quod ex se est pa ui momoti,nec potest grauiter Religioni nocere , subdit poste his rebus paruis talem , ,
tamque grauem coniungi circunstantiam , tam grauescandalum Religioni, aut tantam transgressionis votorum occasionem ast rentem, ut merito posset Praelatus res huiusmodi prohibere sub intimatione gehcnae raddo etiam cum Bassaeo sumin. tit. Praelatus , Praelatos regulares non debete esse faciles ad serenda praecepta obligantia ad
mortale; cum experientia rerum magistra
demonsuet eorum frequentiam magis contemni , quam formidati, & infelices exitus in perniciem animarum subditorum inde subsequi, unde Praelati a multitudine praece piorum, & ordinationum se abstineant, ne laqueum subditorum animabus inuciant, nec propter desectus unius, vel paucorum,
quos non audent corrigere,communitatem
inuoluant: fauet his Concit. Tridenta sessiet s. de resor m. cap. s. , inquit, ex communicatioms gladius neruus sit Eeclesia
stica disiplina , ct Leontinendos in Q pquos valde salutaris, sebria tamen, magnaque circunspectione exercendas est , cxm p rientia doceat , si temerὸ, aut liuibus ex re usincutiatar magis contemni, quam formidari , er perniciem poliis; parere, quam salutem. Ex doctrina ergo huius ultimae obiectionis apparet , Praelatos,velint, & nolint,debere uia suis ordinationibus eximere subditos ab omni obligatione seb mortali, quia ad bonum, accidentale Religionis tuendum non te obli garunt subditi, nec obligari potuerunt ob manifestum periculum ruendi in peccatum, quod oritur, inquit S. Thoin. ubi supr. ob multitudinem obseruantiarum: tandem eo. cludo hanc doctrinam esse verissimam , &iuxta eam multas superius approbatas pusso
'An Pralati praesertim sepimi bis com
mune Restionis insuigius ex mustis praescriptis a regulatim I istoribui , a tota Religione pes commuMs leges, me non a Superioribus ad mytis
non obligantibus sub Diaticu pae
288쪽
as Urondum bonum accidentale ligionis: pradam designotur limitationes.
ii Post praeeedens dubium discussum , Occurrit mihi praesciis denuo discutiendis: dico denuo, quia in dub. 72. de syndicatu Superiorum materiam satis abunde intendi, in quo legitur resolutio Emin. Lugo ita loquentis : Praelatus, qui negligit regulam aliquam , seu ordinationem,ut abeat in desiimtudinem , mortaliter peccat, licet subditi ea ex se transgrediendo non peccent nisi venialiter, & etiam sine peccato , enumerat postea aliquas Ordinationes , quarum neglectionem imputat ad mortale ; & ante ipsum multi, ac multi DD. hoe ijem do. Cucrunt , ut videre est ibi, sicut ego docui: fateor tamen , quod post multos annos mihi visa cit dura, ac rigida doctrina, quia istud bonum accidentale, teste experientia, ab omnibus Religionibus secunisum magis, & mimis integratur per infinitas, ut
ita dicam , ordinationes , ac constiti itiones , & nunquam datur finis : praxis docet, quod , dum Religiones florent in virtutum acquisitione , ac spiritus exardet , parua cum dissicultate obseruantur, & quasi ex habitu tot oneribus Religiosi illi in spi itusemetites colla subhciunt, quia non obest colum tepiditas: Ordinibus postea dilatatis, ac multitudine augmentata , infirmatur spiritus, frigescit cliaritas, dilatatur tepiditas, deperduntur virtutes , Crcscentibus imperfectionibus: quo fit, ut non mC-diocris repugnantia ad illas obseruandas sub vari)s praetextibus, quorum fundamentum nil aliud est, quam spiritus debilitas, tacitetur, dc ita sensilii sine sensu multae ex illis abeunt in desuetudinem ; unde clare dignoscitur, quod , considerata multitudine in spiritu infirma, earum obseruatio fit moraliter impossibilis 1 quod si aliquo conatu ad incommodis obstandum uteriit Praelatus, illico et oceutrit multitudo illa
infirma clamoribus, ac murmuratioitibus ,
ac factis tempore debito ei denegando vota , & tanqitant sibi Odios hira ab ossicio absoluunt, unde infelix Piaelatus cognoscens se tot molestiis oppressum , conscientia scilicet iuxta DD. . eminam , quae quotidie eum stimulat, clamoribus imperfectorum, qui cum Cruciant, paceque fugata, quae
eum lacerat, nesciens , quo scivertat, taridem se vertit ad onus deponendum ,& sie satisfacit plebi, pilusquam ab ea depona
tur . fateor quoque D D. illotum doctri
nam , quae docet, Religiosiim habentem
consuetudinem regulas , seu constitistiones, quα non Obligant ad mortale , traiis.
grediendi, lethali culpa obsitirsi, esse rigidam : inter omnes tandem mini videtur
tigidissima illa, prout in praecedenti quae
sito asserens per quemlibed acti, in contra regulas commissum, quia grati ter osten .ditur finis intentus a Legislatore , peccatum mortale committi: fit cor, fateor hodo tritias sapere minium lagoicio,vnde ci=gor tale moueic quaesiti ini: au, admissis
docti inis , status regulatis sit assiimptibilis: minimo quidem , quia , ait S. Thima. inis praecedent. quaesito, esset perieulossiimus
propter multitudinem obscorantiari mi, o esset Religiosis in laqueum peccati mor talis , quod vix , aut nunquam declinari
posset , praesertim Praelatis ob duplicem obligationem , dc ratione talis persi,nae squia est Religiosus , & ratione ossicu, quia est Praelatus respiciens sabditos pi o obicra
iratione ordinationum , ac pro punitione inoblematitiarum , & transgressiorium t ut
ergo status sit assiimptibilis, ut pomis tranquillus , uti loquitur S. Thom. quaeli. 186. ubi supta ex D. Gregori rigorem ltimarunt doctrinarum alius suavibus iam lenivi, ut videre est suis locis, nunc remanet haec lenienda. Pro cuius intelligentia huc est reuocandum notandum secundum praecedentis dubii, una cum aliquibus doctrinix in quaesito diffuse explicatis . C 'o N C L. V S I O.
PRaelatus ex vi suae obligationis ad tuendum bonum commune illud accidentale, quod conflatur ex pene infinitis o di nationi s , regulis , acleonstitutionibus sub onere peccati mortalis non tenetur , ita ut, si una, vel plures permittat, ut in desuetudinem abeant; semperitetsali cui .pae obnoxius putandus sit. Suadetiit ex do
289쪽
Et ritiis S. Thom. Suar. Rodriqu. & S. Antonin. prout in sec. not. praecedentis quaesiti , asicrentium , quod alias status Religionis estet in laqueum peccati mo talis , & periculosissimus ob multitudinem obscruantiarum . quo fit, subdit S. Thom. ut vix, aut nunquam sine peccato declinari poslct. Dices, S. Thom. cum alijs DD. loquitur de subditis , & non de Praelato, cui cst annexa obligatio ratione ossch, ut patet ex textu . Rcspond. quod doctri. na non distinguit inter subditum, de Superiorem , nec nos distinguere debemus ;quo fit , ut multo magis concludat de Praelato , quam de subdito, quia subditus in hoc arduo negotio gerit persenam sui ipsius, & a propria infirmitate defenditur,
ut non succumbat tot oneribus , Praelatus vero gerit personam non lotum sui ipsius , sed etiam omnium subditorum , corumque infirmitates , ac debilitates induit , propria primo induta ι & ideo Religionis status esset ei magis in laqueum peccati mortalis ob multitudinem obseruantiarum cum tanta repugnantia non solum ex parte propriae infirmitatis, sed citam ex parte infirmitatum Omnium subdito. Ium ; nec per hoc, quod est Praelatus, ab humana imbecillitate, &a laqueis imcidendi in peccatum eximitur; nec maior obligatio in uno, quam in alio manifestum
Suadet ut secund. si Praelatus sub mortali teneretur tueri omno , ac singulas Oidinationes , ut non negligantur a subditis , Obligarctur ad aliquid impossibile,
seu valde dissicile , quod legi repugnat ;de ratione enim legis est , teste Isidor. lib. Etymol. cap. 2 o. de lib. 2. cap.
12. ut sit possibilis , idest , ut inquiunt Suar. de leg. lib. r. cap. 9. de Mirand.
art. s. non valde dissicilis , grauis , de onerosa , nc repugnet infirmitati, ac imbecillitati humatue: sed hoc non est dicendum : ergo nec illud : allum pium probatur, quia ipsa legum multitudo repugnat cuicumque communitati, in qua, ctiam sit sit regulatis , ut vult DD. doctrina, de praxis omnium Religionum , ,
maior pars est imperfecta : ideo dicebat
Sotus de iustit. lis. I. quaest. I. ait. 3. unde id maxime Legiferi deberent considerare , ne legum multitudine subditos obtuerent , sed illis estent tantium contenti , quae sunt penitus L. cccssariae ', nam
ipsa multitudo fit statim impossibilis ,
unde illico ciliciuntur veluti aranea iunia telae , quibus muscae capiuntur, dc non
leones: hanc doctrinam sequitur Mirand. ubi supr. Per quod , ait , & merito reprehcnditur quorundam Iudicum, & Praelatoriam facilitas, de propensio nimia ad condendas, de faciendas leges , quarum proinde obseruatio, quasi impostibilis redditur , quae ad nihilum deseruiunt , nisi ut parvipendantur , seu essiciantur telae, quibus non leones , sed tenues muscae
capiuntur: & AZor. pari. I. lib. s. cap.
s. quaeit. 7. Vbi plui imς leges conduntur , facile contemni solcnt , eo quod
ciucs onerati grauiter videantur : ergo ratione moralis impossibilitatis a vinculo
lethali absoluitur , ideo dicebat Porreta
in D. Thom. 2. 2. quaest. I 86. arr. s.
O quam male faciunt pro se, Be subditis illi si qui sunt qui praeceptis multiplicatis tranquillum statum Religionis reddunt, dc onerosum valdu, dc periculosis limum Dices , esto ve. issimum sit legum ,
multitudinem non adaptari cuicumque communitati, attenta hominum imbecillitate , consequenter in Praelato pro carum obseruatione nullam poste esse obligationem grauem ', nihilominus , quando suntiam introductae in multitudine per consuctudinem, nec multiplicitas obstat ob- scrvantiae, nec hominum infirmitas ei re. pugnat , cum consuetudo sit altera natura , permittere autem , ut a lubditis
negligantur , ac parvipendantur , de in desuetudinem abeant ob graue damnum, quod Religioni infertur , nequit Praelatus a labe graui liberarii facillime enim Iilinae potest occurrere. Resp. quod si Religio semper serniaretur ex solis integris viris , ac spiritu feruentibus , uti loquitur Sotus ubi sup. q. ar. a.seu si Praelati essent
Augustini, Ee subditi Pollidoni ', uti habet
290쪽
esset sorte sussiciens ratio eum non eximendi a culpa; dico forte ob rationem inserius notandam ; sed quia tempus consumit homines, mutat mores, ac spiritum infirmat, dicente Cordub. in regul. S. Francisc. cap. a. quaest. 2. in fin. Communiter videmus , quod recepti Religiosi sunt peiores quotidie, & posteriores prioribus, de talibus multiplicatis, multiplicantur transgressiones; unde dissicile flectuntur ad unum sensum , inquit S. Bonavent. opusc. t m. 2. quaest. I9.su p. regul. S. Franc. ob capita diuersa, quae semper pei sectionem debilitant , sequitur, ut illud, quod, quando numerus hominus
Charitate teluc nitiam erat exiguus, Videbatur facile, fiat postea dissicile,de nimis onerosum, imo moraliter impostibile; nam posteri fremunt, de transgi essionibus resistunt disciplinae, ac remisia vita , tot legum Onus abi)ciunt, ut praxis docet,quod optime fuit animaduersum a Sol. de tuitit. lib. I. quaest. s. art. 2. dc a Sarro de legib. lib. 3. cap. 3. num. 6. hisce verbis : Sunt, inquam , qui exiguum numerum considerantes charitate feruentium graui onere legum Religionum familias premunt, quas posteri ferte neque-unr, Ceruices excutiunt; quo fit, ut tute non
possit tot angustias circumuallari Praelatus aDD. imponendo ei tot onera sub peccato mortali , dum dissicultas oboritur ab
imbecillitate humat ae naturae , ac a I
bus ipsis in se consideratis, quia non habenta se situm csse, ut notat S. Bonau. ubi supr.
Ideo benignitas Ecclesiae , idque sit pro
tertia ratione, a filiis suis, quantum fieri potest , periculum labendi in peccatum elongat , ne animabus laqueos inhciat: audiamus doctrinam Caietan. summ.tit. pr cepi. transgress. vere auream : Intentio, ait, legis in communi certa est , quoniam csMacei Chomines virtuosos, dc legis Ecclesiasticae intentio est non iniicere laqueos animabus , sed ad aedificationem corporis Christi mystici promouere; dc hinc fit, ut non tam lata multitudo praeceptorum obligantium ad mortale in iure interpretanda sit, ne laqueus multiplicatus contra animas censeatur :sentiamus etiam Silu. tit. Scrupulus quaest. . ubi ait: Deum, nec Ecclesiam intendere
obligate ad vix possibile aliquem, ut puta,
nimiam habens dissicultatem, alioquin noesset verum illud Matth. I i. Onus meum leue: nec Deus esset homine benignior, sed durior, quod est nefas dice e: his DD. addamus Bassaeum sumin. tit. cpycheia nu. q.
ubi inquit: Neque Deum, neqiae Ecclesiam intendere suis praeceptis nos obligare ad vix possibile, 6e nimis dissicile in se . Ratio est, quia pie credendum est ncque Deunti in lege gratiae , neque Ecclesiam imponere iugum vix possibile, de dissicillimum saltem
sub poena peccati mortalis; neque enim Deus, ut homo, quaerit occasionem ad calumniandum , cum Sapient. I. legatur: Sentite de Deo in bonitate. Suadetur quart. cx eo , quia nec status Praelaturae a quocumque sorte citet assumptibilis; nec regimen durabile: ille, eo quod es et status ob multitudinem obseruantiarupericulosissimus, sub quo vix , aut nunqu. a peccatum declinari posset, Ze ex lege diuina praecipiente habetur unumquemque a se occasones proximas peccato succumbendi abscindere teneri: hoc, quia esset violentii; tum ex parte Praelati ob tot onera sub peccato mortali; nulla enim videtur esse maior violentia, ac coactio Superiori in infinitis penu legibus pro earum obseruatione non solum in se ipso, sed etiam multo magis in multitudine, cuius maior pars imperfecta Operatur, quam semper a lethalis culpae psidere premi: quanti ponderis , ac violentiae sit hoc onus, nullum aliud testimonium est afferendum, quam conscientia illorum Religiosorum, qui non sibi, sed Deo vivere cupiunt tum ex parte multitudinis, ac COmmunitatis , cuius infirmitas , ac imbecillitas natu iae repugnat tot legum oneribus, quaru exequutio, &obicruatio nota a P aelato,
qui gemit sub tot oneribus peccati mortalis quot sunt leges, pendet: quo fit, ut reginienon sit durabile, sed contringetur tandem tam ex parte Superioris, qui se eximet a tot oneribus, ossicium deponendo, vel conscr-uando se ipsum squod auertat Deus in Piq- laturae possessione, negligendo curam Obseruantiae legum sub variis praetextibirs , qui ambitiosis non desunt, quam ex parte communitatis murmurationibus , clamoribus usque ad sydera, alijsque modis cuilibet Rc ligioni clare notis: obseruatio multum pon-