장음표시 사용
301쪽
1 8 De Regi m. Regul. Cent. Prim.
ratur,a quonam Consiliario remedium utile proferendum sit; non vero in casibus ordi narus, quorum remedium in promptu habetur , saltem adhibito unius consilio, unde ille quaternarius numerus est datus Praelato ad peragendas res graues, in quibus fama subditi non periclitatur, di maximam non patitur iacturam ; quare idem Lugo cog scens dissicultatem doctrinae traditae dicit . Si metaphysice, aut certo constare pos set, quoium , vel cuius consilium sussiceret ad remedium adhibendum, non postent
plures in consultationem vocari,ne sine causa subditus infamaretur i adhibita ergo distinctione inter casum ordinariu,dc extraordinarium , & grauissimum, in quo undique sunt angustiae, res non cit metaphysica, sed mo alis, & probabili certitudine habetur remedium opportunum a solo Consiliario prudenti, & bono. 6. Temperata ergo doctrina Emin. Car-dim congruum est etiam alteram relatamanum. II 8. hic lcmperare, in qua docet, licere manifestare delictum delati Superioribus, a quibus ille cit gubernandus, quia eum prudenter regere non poterunt sine notitia indolis , & vith, quia forte continget eum promoueri ad aliquod ossicium , cuius indignitas non postii lat talem pomotionem, nisi sit emendatus, & mutatus in alium, quae mutatio est ra illima , nec debet praesumi: modi licatio e go habetur a Castro Palao Vbi supta num. p. punct. II. instructo a d creto Societatis Iesu, asserente, id non debere fieri , nisi adsit urgens necessitas , S
magna uti lira, , quae indicet non conuenien
tiam , scd necessitatem. Ratio videtur esse, quia ostium aperitur ad manifestandum plurimis delictum commissum , quod non
eli concedendum ; ideo, nisi timeatur probabiliter relapsus,abstinendum cst a tali manifestatione , & tunc timebitur relapsus , quando nullum signum emendationis prae-s abit delinquens: secus si signa videbuntur, quae signa prudentis viri arbitrio sunt relinquenda ; si enim appareant occasiones sublatae , praesumenda est emendatio; ex solo tamen decursu temporis , nisi longum sit, non est praesumenda correctio, quando veri, post commissum delimini lonetum tempus praecesserit , praesumendus est delinquens correctus, nisi aliunde constet reincidentia. Ita Ioann. Sanc. in selectis disp. II. num.
11. & Castrus Palaus ubi supr. disp. 3. p.
I . num. 2. In cinninoso vero Mascarae conclus Coo. n. I . Fari c. in praxi Musi. 23. num. 26. dc decis 1 2. num. Io. lib. I. tenent longum tempus esse per tres annos a
in Religioso non criminoso dico esse per aliquem mensem. Addo Emin. Lugo nimis sinistram opinionem habere de religiosorum emendatione, quasi nunquam sit sequutura; nam declarat hominem Religiosum semel lapsum esse quasi de mast a perditionis, dc reddit regimen nimis durum, si in omnibus lapsis talis cura sit adhibenda, habitis etiam
TERTIA CONCLUSIO.7. Vando agitur de promouendo delatum via electionis ad aliquod ossicium , beneficium , seu Praelaturam, licitum est Polato eius vitia manifestare Definitoribus, seu Consultoribus habentibus vota electiva. Ita Lemus de iustit. lib. 2.
cap. II. dub. s. a seniori, Sancti. Consit. lib. 6. Cap. 3. dub. I s. num. 2. ex multis,&Emin. Lugo ubi si pr. ex communi doctrina DD. tum quia bonum commune praei tendum est particulari, & utilitas communitatis postulat, ut detegatur vitium, ne incommoda sequantur in damnum omnium , tum, quia, si noui Petrum cilc furem , possum monere eos, cum quibus habitat, ut sibi caueant: ergo tanto magis pro causa comuni, ne indignus subleuetur in damnum communitatis, potero eius vitia detegere,
tum quia nemo habet ius tuendae fama eum tanto damno, quod inde alteri iniustd
Dices, doctrina relata debet semper ce- seri vera de Religiosis peccantibus ex contemptu , quorum malus odor sentitur, quorumque mala vita dignoscitur, licet non in
iudicio, de quibus loquutus sum in dub. 46. sed non de Religiosis peccantibus aliquando ex Dagilitate, quia,ut bene inquiunc Le-
desima a. q. qu. art. q. dub. s. Aragonius 2.2. qu. 67. art. 2. non dici ntur ministri indiagni: rc ideo aiebat vener. Petrus de honest in reg. Cleric. c. s. insertus in operibus P. Damiani.
302쪽
Damiani. Nec quisquam pro qι libet culpa, A iam sitisfecerit, in munere Prioratus recu- est, cum o Petro poLI Irinae negationis De mabilem satisfactionem, quia trina in eo dilictio patrii, gregu a Domino iniuncta si paulo. Rei p. quod , licet verissima sit doctrina tradita, ruhilomitius, cum DD. in c5clusione relati non distinguant, nec nos distinguere debemus, ut propter rationes coclusionis, se propter doctrinam Emin. Lugi ubi supr. quae in lioc casu multum valet, quia, licci per unum peccatum mortale si mel commissum non fiat minister indignus, nihilominus potest ei este addita talis circu- stantia nota tantum uni clectori, Ne no alijs, per liam digno excludendus sit a Piaelatura, α alis clectores possunt addere aliquid aliud in fauorem boni communis; ideo peccatum illud potest manifestari absque sit inulo omnibus clectoribus & ideo bene dicie Emin. Lugo cxpcilire, quod tales personae, quae partem aliquam in gubernatione habere videntur, notitiam aliquam habeant rei, de qua agitur: & paulo inferius addit :Laudabilis ergo estPraelati cautela in hoc negotio, ut quo fieri post id cu minori detrimcto proximi id fiat,no tame videtur res struis pulose taxanda, cum non possit certa men-shra definiri, & aliquando errari grauitcrpossit, & errari aliquando viderim δε non petitum, vel a paucioribus petitum consiliuin rebus tanti periculi: vide totam dcctriis nam Cardinalis extensuri in dubio I s. cui mitto Lectorem . Fateor materiam esse grauem,S saepe ad praxim reducendam ob malos viventes iniquacunque congregatione, fateor et iania doctrinam Eminent. Cardinat. fundatam esse praesertim ob
est pertractanda in secunda centuria indub. Iqs.
An Prouincialis , qui multitudinem hominum inter Religiosos admist, pro quorum sustentati e insurrexit neces tas passim necurrendi ad pecimiampno pane, vino, ita ut regula in Da puritate de Nivendo in mίndiciatate nequeat obseruari, peccasterit mortaliter: an quoties, necessitate cogente , recurritur ad p cliniam , toties labatur in peccati m.
ad Ordines recipere. 2. Refountur opiniones t an essectas ,seu omissio orta ex atiqua actione voluntarie mala imputeIur ad peccaIum, quando actu mirari nequit: eaque adnotantur , in quibus omnes
3. Prouincialis , qui muisitudini Religio- serum habruum concessis, ita vi regula passim ita puritase mendicitatis non possit obseruara, fit reus peccati mortatis: o cuida- obiectioni
. otiescunque oritur necessisas recurrenssi ad pecuniam, non committitur peccesum:
o dua soluuntur obiectiones. i. Hic loquimur de Praelato Franciscano habente praeceptum vivendi de mendicitate, & non recurrendi ad pecuniam, nisi a manifesta necessitate cogatur, ita ut puritas regulae habeatur ex eo, quod omnia medicentur, praesertim ea, quae sunt essentialia vitae humanae ad propriam sustentationein, ut sunt panis, & vinum, &c. quod dicitur de Praelato Franciscano, proporti nabiliter etiam dicitur de alio Praelato, qui in causa fuit, ut ob multitudinem Religi sorum ad habitum assumptor uni possider tur in Religione peculium . Pro intelligentia sit prim. not. quod Cordub. in re l. S. Francisc. cap. 2. quaest. 3. ex mente S. Bo-
303쪽
navi inquit , quod multitudo intrantium videtur esse una ex causis principalibus relaxationis Religionis unde S. BOn. in qu .reg. cap. I O. mouet dubium t an expediat omnes passim ad ordinem recipere ;negative respondet, & propter debilitate, di propter paupertatem,quae potius eos impellit, quam superni Numinis diuina vocatio ad onus Religionis sustinendum, de propter mores a consuetudine redditos incorrigibiles, ex quo distolueretur disciplina regularis, S impeditetur aliorum prosectus, nec inuenirentur, qui possent eis praesse; unde colligcretur quasi quaedam confusa multitudo ad certam ruinam, quae nec regi valeret, i cc sustentari congrue posset. Nec talis multitudo uniuersali Ecclesiae expedit,
quia, cum ordo sit plantatus in aedificationem Ecclesiae , & suorum fidelium , potius
parci et confusionem, & scandalum arriperent saeculares ob tot prauis assestos moribus receptos: minus ergo malum est , non est e Religiosos solo nomine, vel habitu, ubi sorma vivendi inter perfectos homines per prauos mores extinguitur; nimis etiam foret onerosum fidelibus tot mendicantes
unius Ordinis pascere absque ullo, seu cum modico aedificationis praesidio : hqc Bonau. quem sequitur Corduba, qui etiam addit in sinc quςst. 1. ubi si pr. ab experientia monitus, quod recepti quotidie a pei sectione decidunt, & fiunt quotidie peiores ,& posteriores prioribus i quate , multiplicatis hominibus, multiplicantur transgressores, de ordine dilatato, dilatatur relaXatio , & scandala crescit . t , veteribusque noua superadduntur. 2. Not. s ec. quod non mediocris agitatur quaestio : an effectus , seu omissio orta ex aliqua actione voluntarie mala imputetur ad peccatum , quando actii vitari nequit , e. g. percussus fuit Pctrus, moritur, cum iam mortem impcdire nequeat percutiens ; imputabitur ne ei mors ad lethalem culpam i noluit Petrus scire obligationem sui ossici; , adueniente tempore , opus est relaxare regulam ι relaxationes sunt ne ciimputandae ad peccatum Z inebriatur Titius sciens se in ebrietate pollui, blasphemare , maledicere, & occidete: suntne istis a timnes veru illi culpabiles 3 In hoc conuentutomnes euentum contingentem eo tempore , quo euitari nequit,non addere nouam malitiam cause prius appositae. Ita S. Th. . dist. I7. qiixit. I 2. art. 2. quaestiuncul. q. ad 2. Salas, alijs relatis, I. E. trach. i 3. disp. 2. sca. 9. num. I l . Suar. a. de Relig. lib. de iuram. cap. 7. num. F. Sancti. 1 m. lib. I. cap. I ianum. 4s. Vasq. tom 2. disp. 9 . cap. 3. num. 9. affirmans hoc esse sine controuersia . Ratio cit, quia, cum malitia dependeat a voluntate , dc eum in talibus clientibus nulla ac siit libertas, nisi illa caulaecorum appost. x, consequenter nullam m
litiam addere possunt, nihilominus fatendum est peccatum illud piaecedens neglia gentiae cauendi futuri periculi praui si tanto
maiori, ac grauiori malitia assici, quanto plura peccata erant praecauenda , quia illa omnia tenebatur hic euitate. In hoc etiam conueniunt omnes, illa peccata ante ebrietatem , vel Qmnuin, aut quando vitari poterant , praeuisa assicere delinquentem irr gularitate, excommunicatione, si is pensione, si eis sunt annexa, & etiam onere restituendi. Ita AZor. pati. I. lib. I. cap. p. vers. quod si obi ciat. Salas i. r. trach. p. dis P. 6. secl. 8. Sancti. ubi supr. num. 47. Clauis reg. lib. 2. cap. 6. num. I s. Vas'. ubi supr. cap. q. Ratio videtur esse, quia ad illas poenas incurrendas sufficit voluntas in causa; maxime citrat Ecclesia non nisi de exte, nisiudicet: vertam tamen est , aliquos DD. cludere ab hac regula generali aliqua pe cata , quae necessario actualem libertate requirunt, ut sunt horreses , contumeli. T, iuramenta falsa, & similia ; haec enim facta in ebrietate non ligant poenis illis annexis. Ita docent Ioann. Sanc. in selectis disp. 2 o.
num. F. Vas'. I. 2. disp. I 27. cap. 3. n. ι I. Thom. Sanch. ubi supr. num. 47. Suar. Vbi supr. cap. 3. num. 6. In hoc etiam conueniunt DD. quod, quando quis dedit causa peccatis, priusquam effectus contingant, si poeniteat, & doleat de causa apposita, malu futuriim ad culpam ei non imputabitur. Ita habetur ex Sanch. plurimis ictatis , de matrimon. lib. s. disp. s. loquente de pollutione in somnis num. 29. AZor. lib. I. cap. p. quaest. unica, g. in hac re, pari. I. Salas num. I s. Clauis reg. nu. i 6. ubi supr. Ratio est, quia illa mala non sunt voluntaria in
304쪽
se, ut de se patet, neque in causa, quia illa
non recta voluntas fuit retractata. Enimuero in hoc dissentiunt: an illa peccata sint dicenda peccata in se, an selum in causa.
Prima opinio,quae videtur esse communior, est Soti . dist. I 2. I .ar.7.F. primum omnium proposit. I.& 2.Valent. I. 2.disp. s. q. s. p. . diib. s. Salas multos referens . trach.
II. disp. 2. sec . s. num. Irs. Castri Palai
Part. I. tr. 2. disp. I.p. . num. 6. asserentium
illa peccata, quine per poenitentiam in sua
causa non fuere reuocata, priusquam eueniant, esse in se peccata ', eorum fundamentum videtur este, quia omissiones illae, seu aliae res , quae euitari nequeunt, licet in se non sint liberae , sunt tamen liberae in sua causa, hoc est denominatione extrinseca. Secund. opinio est Vasq. I. a. disp. sq. ca. 3. aths relatis, & disp. 73. ca.9.n. 46.& ψ . AZor. lib. r. cap. 7. q. unica post medium, re lib. q. cap. 3. qu. q. Couarr. Clem. si si-riosus 3. p. initio. num. q. sayr. lib. 2. cap. s. num I s. hi Omnes asserunt non esse peccata in se, eo quod ad peccatum requiratur ratio voluntariu perfecti, quae in omissionibus, in somnis , vel ebrietate, aut quando euitari nequeunt, inueniri non potest: quae opinio a nobis sit admittenda, in secunda conclusione videbitur. Not. tera quod, licet ratio voluntarii per illam denominationem extrinsecam spernatur a DD. relatis pro secunda opinione ;non ideo taliter est spernenda, ut nunquam habete vim possit, quia in sequentibus casibus sequerentur mille incommoda, utpote in consecratione, & administratione Sacra-mCntorum, nec non & in recitatione diuini
oricij, si requireretur actualis intentio, &virtualis non suisceret ad consecrandum,&c. ideo dicendum est, quod in fauorabilibus voluntas in causa sufficit ad hoc,ut omnes actiones ab illa pendentes putandae sint liberae, S: consequenter validae maxime quia nulla videtur cile repugnantia, neq; ex parte causae liber ,quia semper intendit validare ea, quae per obliuione, seu per alia causa validare nequit per actualem intentionem; neque ex parte materiae, quia nulla apparet necessitas, quae libertati repugnet: ab odiosis vero ratio illa voluntaru per denominationem extrinsecam est protius resecanda, Ium quia repugnare victeur voluntati humanae, quae ex propria natura, & ab intrinseco peccata respuit; nam, licet, attenta sua fragilitate, det causam primo peccato, ali)stamen materialiter peccatis, quae in futurutanqua in ex necessitate sequuntur, non intendit se vincire, tum quia ei repugnare videtur neces litas rei futurae, quae directe opponitur libertati: & ideo S. Thom. l. 2. quaest. 6. art. 3. inquit tunc omissionem csse voluntariam, & ad culpam imputandam, quando tres conditiones in ca non desiderantur. Prim. quod quis postit. Sec. quod
teneatur. Tert. quod non faciat: e g. duo se gladiis seriunt, potenti illos componcrccum suo magno damno, & periculo,& non facienti non erit haec omissio censenda voluntaria , quia non tenetur cum tanto suo periculo ; et set tamen voluntaria, de culpa bilis Iudici, quia ex ossicio ei incumbit onus tales lites componendi.
P RIMA CONCLUSIO.3. Rouincialis, qui Prouinciam mul-L titudine professorum onerauit, ita ut regula in sua puritate mendicitatis obseruari nequeat , nam passim pro pane, & vino recurrendum est ad pecuniam , censendus est peccati mortalis reus . Prob. PI .
sicut lex naturalis obligans hominem ad non procurandam seminis essusionem, subinde obligat ad vitandas causas per se, denotabiliter influentes in illam , perinde
cnim videtur tunc illas applicare, ac pro Curare eas non euitando: unde, ut recte
ait Caietan. sum m. tit. pollutio , ad finem, qui vult illas illicitas , periculosas , di sibi notas causas pollutionis propriae, conuinci-tiir velle culpabiliter ipsam pollutionem, quae eorum est naturalis effectus, ita munus Praelati obligans eum ad non procurandam relaxationem alicuius praecepti regulae, imo ad totam conseruandam , subinde obligat eum ad fugandas, ac euitandas causas per se influentes in illius relaxationem :sed homo non euitando causas per se influentes in pollutionem peccat mortaliter ex sensii DD. teste Thom. Sancti. de matrim. lib. s. disp. s. num. I 6. ergo Praelatus multitudinem Religiosiorum recipiens, quae ex sua natura tendit ad Religionis Iclaxatio-N ii nem,
305쪽
nem , & per se est causa sor malis, ut non obseruetur praeceptum de non recurrendo ad pecuniam, letnaliter peccabit. Secund. qui recipit plures Religiosos, quam redditibus , vel cicemosynis sustentari pollint, lethali culpa obstringitur contra votum paupertatis, ut aiunt Barth. a S. Fausto in thesaur. Relig. lib. 8. quaest. 31. de Bastris caP. sum m. tit. paupertas religiosa num. 3. quia facit contra praeceptum Concit. Trid. seir. 2 s. cap. 3. & videtur esse res grauis, & valde necessaria ad conseruandum status religiosi bonum progressum :ibi enim sic dicitur . In is taurum numerus constituatur , ae imposterum conseruetur , qui vel ex redditibus propr0 monasteriorum , vel consuetis eis mi is
commode possit sustentari : isitur Prouincialis , qui plurimos Religiosos ad habitum
assumpsit, ex quo sequitur relaxatio praecepti praedicti, censendus est reus mortis
aeternae; nam certe violauit praecoptum
Concit. Trid. augendo Religiosiorum numerum , qui commode ex eleemosynis sustentari nequeunt; maxime quia fratribus Minoribus, ut de mendicitate νiuant, est
essentiale ad bonum progressum status RGligiosi , lino regulae . Tert. negligendo I raelatus regulam , scii constitutionem pro conseruatione finis Rcligionis, nam quaelibet Religio, praeter tria essentialia vota, habct quoddam institutum singulare, ut dixi sit perius, certe sit reus Ietlialis culpae ob damnum, quod inseri Religioni , ut
docui superuis: ergo tanto magis Prouincialis mortali culpa obstringetur, qua permultitudinelii intrantium praeceptum de non recurrendo ad pecuniam relaxat , quod tanquam essentiale statui Minorum a regulae S. Francisci est insertum . Dices , in multis locis varia coenobia sunt erecta , quorum necessitati , ac indigentiae absque multitudine hominuitia nequit satisfieri ; praesertim quia cultus diuinus in eis depeideretur εἶ alias essent relinquenda. Respond. obligationem satisfaetendi monasteri)s esse parui momenti respectu obligationis conseruandi regulam ; maxime in decore mendicitatis , qua principaliter Minorum Religio distinguitur ab alius; nam, ista neglecta ,
negligitur decor Religionis, at relictis Monasteri)s , non relinquitur, nisi quod mat tialiter est causa deformationis, & relaxationis ; quare Ictauratio congregationis adestructione causae malae est semper incipienda, ut recte insinuat Cordub. in introduci. regul. S. Francisc. quaest. 3. Cognitis, inquit, principi)s malorum, & deformatio. nis Religionis , cognoscitur etiam, quod ab eis est incipienda reformatio, non a quibusdam caeremoniarum solus, sed a radice; nam ad radicem arboris explantandae , vel
excidendae secutis disciplinae ponenda est ;per easdem etiam causas res decidit, pecquas Irascitur, opposito modo illis se habentibus , ut Gerson. Alphabet. 3 s. lit. X. dicit: Inde homo incipit surgere,ubi lapsus cst. Responsio vera a prudentibus admissa; illuminet Deus, quid loquendum, ecquid faciendum. aECUNDA CONCLUSIO.
. Vamuis Prouincialis mortaliter peccauerit ob multitudinem Religio rum receptorum ad ordinem, &c.n6 ideo quoties actu recurritur ad pecuniam , toties labitui in peccatum. Quae conclusio,
licet sit contra communem opinionem, nishilominus tanquam vera traditur, & si adetur primo,quia non potest dici homine peccare a tia, quin aetii possit impedire peccatum; alias ex necessitate peccabit,quod videtur absurdum, Zc contra naturam peccari postulantis rationem voluntari 3 perflat; pecca tu enim adeo debet esse voluntarium , ut si ratio voluntaris absit, peccatu etiam abiit ex
curritur ad pecuniam ob multitudine Religioserum male receptorum a Prouinciali,res necessaria praestatur,quia mendicitas panis,& vini nequit supplere necessitate Religiosorum alendorum: ergo nequit imputati ad peccatu. Secund. non siissicit ad peccatum, quod proueniat a causa libera in principio posita,sed necessario desideratur,ut actus se per maneat sub voluntatis imperio,ve patet, quia alias sequeretur eu , qui venenum por rexit alicui ad mortem, quod operariir Pςrmultos dies, per totum illud spatium, Min vigilia, & in somnis peccare mortaliter ιnam operatio illa veneni toto illo temporc
306쪽
est libera in sta caua: quod videtur ab ir-dum: similiter qui comedit, vel bibit, ex
quo sequitur nocumentum saluti, semperesset in actu peccandi, quandiri nutritiua facultas operaretur circa cibum in salutis detrimentum : at recursus ad pecuniam ob necessitatem iam dictam non est amplius sub voluntatis Prouincialis imperio, ut de se patet: ergo. Tert. sequeretur Proui cialem simul posse esse in statu peccati mortalis, & in gratia, peccare , & iustificari, quod est absilrdum; nam posset conteri eodem tempore , quo Guardianus ob necessitatem suorum subditorum recurrit ad pecuniam, relaxando praeceptum e ergo ad mortalem culpam a Prouiliciali incurrendam non requirituritantum libertas in sua causa
redundans per demonitionem extrinsecam in estemis , sed desideratur ratio voluntari
perfecti: Z: ideo Palud. in A. dist. q. quaest.
3. art. I. ait, pollutionem , aut homicidium in iomno non cli peccatum, sed est eclum
peccati, cis quod tunc non sit perfectus
vlus rationis : dc Sotus η. dist. I 2. quaest. I. art. 7. id fatetur de pollutione in somnis ob eandem rationem,& citat Io. Maior. Dices , sicuti ad consecrandum , M administrandum quodlibet Sacramentum , Mad fati, faciendum praecepto recitandi om-cium non requiritur actualis intentio , sed virtualis histicit; ita etiam ad peccatum Prouincialis tussicit malitia a Caula emanata . Respond. concedendo antecedens , &negando consequentiam; ratio disparitatis est, quia antecedens est in materia fauorabili , ac proinde cxtenditur, ut dixi in tert. not. consequentia in materia odiosa; ideo vestringitur; quare malitia in causa nequitassicere essectum peccato. Dices, ergo Prouincialis non tenetur primere in confessione recursius ad pecunia tanquam peccaminosos , nec quis pollutiones , & homicidia in somnis , & ebrietate, quod videtur absurdum . Respond. cum Vas'. ubi su p. n. i o. non esse necessarium, sed latis esse exprimere causam datam non
apponendo dcbitam diligentiam ad ea praecauenda, quae pr uidete debebat: secus esset dicendum, quando opus externum esset
in se peccatum, quia libere semper sub vo
, quispius in leuibra rebus famam es,
cuius detrahit, etiam per diequentati nem diuersariis rerum, peruenire possit
ad peccatum mortale cum onere eam
restituendi. s V M M A R I V M.
t. Dractio est peccatum mortale, ra- tione leuitatis materia sit veniale . habentur quaedam notatu digna de persionis grauibus , praesertim Religiosis. 2. Recitatur quadam A bina Le m ροὰIscui in minimis furtis ad materiam grauem,
tandem peruenitur ; ita in leuibus murmurationibus. 3. Rechatur etiam opiniones: an fur, quando per levia furta cometet materiam grauem ,
. In Religioserum congregatione committuntur leues,o etiam graues defectus , hi puniuntur mia iudiciali; tui ver, minime, sed publicis culpis, in quibus pro discistinae regularis obseruantia conira area, aliquid es obseruanisum. s. Fama quid. qua ex duplisi capise mentiabas iugeri potes .
6. Per leves murmurationes nunquam au
fertur fama cum onere eam restituendi: ct duabussatisfit obiectionibus. i. Nota prim. quod haec materia nomvidetur pertinere ad Religiosorum reginae, sed in corpore quaesti contrarium apparebit ; ideo est dicendum, quod , licci ex g
nete suo detractio famae sit peccatum moria tale , ratione tamen paruitatis materiae fit veniale, ut optime docet Lollius de iustit.
lib. 2. cap. II. dub. 3. num. II. Vrside in
dustria aliquam paruam imperfectionem autetius narres ; unde Diana pari. s. de Pa
uitat. mater. resol. 76. ast crit, narrare desectus leues, ac veniales proximorum non esse
peccatum graue, nisi de perina talis conditionis, ut de graui viro, de Religios , esset enim, & aestimaretur magni momenti dcta n a ita
307쪽
ita dicere dc illo, quod si mendax , & saepius mentiatur, este peccatum mortale: se .cus vero si semel, aut bis dicatur esse mentitum : asserit etiam, in genere dicere esse si perbum, auarum, iracundum, Fcc. non videtur csse peccatum mortale, nam haec non accipiuntur tanquam res mortalit crpeccamino e , sed per inclinationem naturalem , vel per defectus leues , ac veniales; fieri tamen potest , ut ratione dignitatis persenae, de qua dicuntur , vel quia putantur accipienda pro grauibus viti)s , esset mortale; suppolita ergo hac doctrina sanquam vera, a multis D D. approbata, sit. h. Secund. not. dubium moueti ab Emin. Lugo demst. disp. I 6. sect. s. num. 46.Vbi dicit, se de hoc nihil apud alit hores inuenire, quod sicut in minimis sertis ad materiam grauem peruenitur, ita ut, completa materia graui,compleatur etiam peccatum mortale; sic in leuibus detractionibus potest proximus pati tam graue detrimentum in fama , ut detractor incidat in mortale, modo deseetus veri, vel falsi de codem, &apud eosdem auditores narrentur, etiamsi diuersis temporibus id fiat, quia facile uniuntur in eorum mente ea omnia, ut nomaliter opinentur de proximo, cui detrahitur, quam si simul cadem audissent: verum tamen est , quod , si defectus leues apud dia uerlbs , qui non facile inter in se eos communicabunt , narrabuntur, non videtur cadem ratio , sicut si apud diuerses idem defectus leuis narrctur , quia apud ipsos fama grauiter non laeditur, nec nocumentum graue ci infertur haec Lugo. 3. Not. teri. duplicem esse opinionem in furtis minimis: an fur peccet mortaliter, quando completur materia grauis. Prima assirinatiua assercns , quod , etiamsi ab initio fur non habuerit animum surandi re notabilem, si tamen ad eam successive peri tenerit, S praecedentium furtorum icco detur , reus est mortalis culpae . Ita Sancti.
ath quam plurimi. Ratio videtur esse, quia in illo ultimo furto, per quod completur materia grauis, incipit esse fui, & retinet rem alienam inu:to domino cum notabili damno proximi; quae continuatio requiratur, ut in unum coalescant illa minima futta quando inter illa non sit mapna interpolatio, quae censetur secundum Sancti. ubi ivpr. num. Io. de alios doctos ab ipso consultos per spatium unius anni, sed id vide. tur esse nimis longum tempus; unde dicendum est cum Filliu c. tom. a. trach. 3 I. cap. Io. num. 2 s. magnum interuallum, ut nocontinuetur moraliter materia unius furticum alio, esse mensem unum, vel dimidium : adde, quod necessario maior quantitas ad mortale in his furtis requiritur, bc eo maior, quo plures sunt Domini, Ac quo inis plure; damnum diuiditur, eo minus caeteris paribus sunt inuiti. Ita Lessius de iust. lib. 2. cap. I 2. diib. 8. nu. 46. Sancti. ubi suptinum. I p. Rebellius p. I. lib. 3. quaest. I S. sest. Is . num. 7. quare Diana de pauper t.
relig. p. 2. trach. c. resol. 3 . ait, quantita
tem in his fultis minimis ad hoc, ut sit notabilis , debere esse duplo maiorem, quam in alijs futtis . Secunda est negatiua , quae
sua non caret probabilitate, ut optime insinuant Filii uc. ubi supta num. 243. Rodii in sumna. tona. q. cap. II 8. num. 29. Salas 2. a. quaest. 88. tract. I 3. disp. 16. se l. 77. num. 38. dc expresse habetur ex Nauaria C.
I p. num. I P. Tolet. lib. q. cap. I s. num.
q. dealb: verum tamen est, inquit Nauar- rus cum ali)s, quod, licet fur per ultimum, furtum attingat illam quantitatem notabilem, non peccet mortaliter, retinendo tamen illam incidit in culpam grauem , Mideo ita furantes, de non restituentes peccand, non quidem ratione acceptionis, sed ratione iniustae retentionis; quare bene inquit Lugo ubi supr. num. 38. quaestionem
non posse esse de re, supposita obligatione
restituendi, quam admittit Nauartus: vetiim Iacob. Granad. I. r. controu. c. tract. Σ. disp. a. se h. s. num. 49. dc LOrca I. 2.LOm. 2. putant nullam insurgere obligationem restituendi, si materia est et coiisumpta, de ex illa tur ditior non factus fuerit;
inio addit Satit. furtum, num. 8. cum Fer nand. in exam. Theol. Inorat. pari. I. cap. 6. g. 2. num. 12. dictos fures non peccatu,
neque habere obligationem restituendi , adhae-
308쪽
adhaeret etiam Perarductus in sim m. coron. Part. I. cap. I. num. 28. in fine, hisce verbis : Si actus iurandi procedunt a voluntate intercisa, hoc est, dum homo iuratur illud parum , non inter sit furari maius , nec alio tempore, A pollea de nouo sit buenitalia occasio tutandi similiter , tunc quantu- cumque reiteret huiusmodi furta sic conditionata, semper cit peccatum veniale, nec tenetur de necessitate salutis resfituere illa, quia, sicut multa peccata venialia nunquam possit ni facere virilia mortale, quantumcu
que simul sumpta; ita si huiusmodi fiatia
parua, voluntate intercisa, de in aliqua qualitate notabili considerentur, nunquam faciunt virum furtum notabale mortale, &consequenter non pariunt obligationem restituendi, quia semper remanent in sua natura , hoc clh scant venialia ratione paruae quantitatis , siue fultum semper fiat eidem, siue diuersis. Ita ille. 4. Nor. quart.ut recte notat Suar. q. de Relig lib. Io. cap. s. num. I. nullam csse
tam pei sectam Religionem , in qua pro humana fragilitate lapius aliqui non inueniantur tam graues , quam leues: illi vero sunt corrigendi de via iudiciali, S via correctionis fraternae; in his , qui appellari postiant
communes defectus, qui etiam inueniuntur in viris persectis; no ita scrupulose est agendum , ut prilis praemittatur monitio secreta,
sed poteti eos punire Superior, ut de facto in Religionibus reformatis sit, & in publico debitas poenitentias pro disciplinae regularis
conseruatione delinquentibuς, etiam persectis imponere, dummodo nulla infamia inferatur , ac a secreto delatore conseia sus h beatur : vctum in imponendis his poenis est: valde conueniens, ut notat Turrian. de Charit. disp. 69.dub. s. de correctione, aliquando ut Superior non revelet defectum delinquenti , quando verisimile est posse delinquentem cognoscere delatorem ; ex hoc enim inimicitiae, de amaritudines non leues postulat oriri contra bonum commune,quod est maioris momenti, quam leuem defectum permittere in subdito , donec occurrat opportunum aliud tempus corripiendi; po- teit enim Superior ea notitia uti, ut obieruet subditum : an iterum committat defectum illum i certe Suarea suam doctrinam desumpsit a S. Thom. r. 2. quaest. 33. arta 7. ad 4. asserente : Procia tiones, qua tu
Capitulis sunt Reliri rum, sint de leuibus, quae famae non derogant i et de sunt
quaedam commemorationes potiiss oblitarem culparum , quam accusationes , vel denuntiationes , s essent talia, de quibus frater infamaretur , contra praeceptum Domini age et , quia per hunc modum peccathm fratris publicaretur: idem dicit Abulens. in cap. I 8. Matth. quaest. 97. ad 8. putat enim leuia peccata Religiosorum sinc praeuia monitione esse in publico punienda; unde in Capitulis quilibet Religiosus debet dicere suas culpas leues , & si aliquas omittit ex ignorantia, vel obliuione, alu proclamant contra
eos non tanquam accusatores , vel denuntiatores , sed ut reducentes eum ad memoriam culparum sitarum , quas ipse ex statuto dicere tenebatur: idem habet Sotus de secreto membr. a. quaest. q. ad I. confirmata 2. argum nr. ubi sitiat notanda illa verba Soti, inquit Suaicet ubi supr. num. 2. Voco
autem graues non solum illas , quae sunt peccata mortalia, sed quae sunt contra famam, re honorem proximi, ut si quis intraret domos suspectas: ex quibus vel sis,& ex plo colligo in perlona religiosa omne peccatum mortale, M omnem desectum, qui possit suspicionem talis peccati generare, Ccnseri rem sui scientem grauem, dg consequenter omnes desectus, qui huiusmodi non sunt censeri leues : de paulo inserius num. 8. cxplicans mentem Soti dicentis, culpas esse putandas leues, quae non inducunt suspicio-inem de Religiosis de peccato grau i, ac mortali; ita censer, ut defectus sint ordinarib circa regulam , vel opera perscctionis, qui ab omnibus, seti fere omnibus secundum magis,& minus committiantur on ita centendum est, ut sint desectus extraordinariJ,qui, licet non sint grauia peccata, & mortalia , nec ingerant suspicionem illorum, inter R eligiosos tamen solent computati tanquam graues ; N ideo nequeunt in publicum deduci, si alias non es lent publica: eiusmodiccset non seruare secrctum de levibus icbus , deditum esse priuatis familiaritatibus, etiam intra Religionem. Cuius doctrina sic explicata , a Religionibus rcformatis tanquari damitosa bono publico est ablucenda ; nam
309쪽
186 De Regi m. Regul. Cent. Prim.
certe esset dicere culpas de mini in is, de quibus non curat Praetor, eo quod septies irridie cadat iustiis ; imo isti desectus sunt dit simulandi maxime in probis viris, ne disciplina regularis reddatur nimis diata, & Superior idiosus : quod si admitteretur, esset plures , ac plures sebditos infirmos in suis impersectionibus secretis in non paruunia Religionis damnum nutrire , & cxtirpare publicas culpas acoenobbs, casque habere per caeremonias , seu ad excutiendum puluerem; quare publicae culpae, ac proclamationes iuxta mentem Soti fatis oplicatam in suis verbis sunt tenendae non de defectibus ordinarijs nullius valoris, & momenti , sed de extraordinarius, ut de facto Religiones resormatae faciunt ad terrorem aliorum , maxime imperfectorum, qui non desunt in quacunque communitate, & ad exc-plum perfectorum , ut magis , ac magis triapei sectione proficiant: quae culpae non lab factant , nec labefactare debent bonam existimationem Religiosorum, quia per istos desectus non deficiunt homines a debita perfectione Religiosonam ι maxime quia ,ut dicit Suareet plurimis in locis relatusqn omni congregatione sunt plures infirmi in virtute , quam sortes ; & ideo illa mala existimatio talium hominum est imputanda e rum incapacitati, qui tam facile bonam opinionem de Religiosis perdunt:nec video, quomodo desectus assignati a Suarez, maxime secundus de priuatis familiaritatibus etiam intra Religionem auferant bonam
opinionem delinque ilium apud alios, nisi sint suspiciones de re graui ; nam dicere, Pater talis est deditus priuatis familiaritatibus ; quid ρ nisi est imperfectus , quia toti
communitati , & eodem modo suam familiaritatem non communicat , ac proinde reprehensione , ac pioena dignus : vertim tamen cst, quod regula Suarer sorte habet locum in Religioso, ut ita dicam, iam ad perfectionem aflumpto, de quo tales defectus nequeunt praesumi. Hic addo obiter , quod si superior localis ita in suo regimine sc g rerct , ut magna diffidentia inter Religiosos excitaretur, auderem sorte id imputare ad Peccatu graue, o quod obstet charitati, unitati, ac paci , & licet aliqliado aliquod bonuclici possit, longe maius est malia,quod ob ritur , & bonum, quo priuatur coenobium, ut experientia docet, sed hoc iudicent ipsi, quia cit res nimis periculosa: verum tamen est , quod si familia aliqua esset relaxata cum periculo labendi in grauia incommoda, non damnarem talem dissidentiam i nam, cithi multum utilis ad praecauenda multa
Not.quint. famam definiri hoc modo: Fama est multorum existimatio de vita, remoribus alterius . Ita Lessius de iust. lib. 2. cap. II. dub. I. num. r. Emin. Lugo de iust. disp. t . se h. i. dicitur enim a rando, sed re vera consistit in opinione, & iudicio
interno; ii est bona pro praesenti, est opinio
virtutis, sapientiae, de rerum praeclare gestatum alterius: quae opinio ex duplici Nite ingeri potest aliorum mentibus, ex posse,& ex debere . ex posse, quia homo ita potest vivere per plurimorum amoriam seriem tam sancte , ac perfectὰ, ut de ipso nullum malum graue, nec leue extraordinarium suspicari quis possit; & ita narrare de illo aliquem defectum, ut est superbus, mendax, o Gad mortale imputari debet, quia tollitur illa tam sancta opinio de eius sanctitate tot sudoribus, & laboribus per annorum seriem
acquisita: cx debere, quae exoritur non ex fanctitate hominum , sed ex materia ipsa, quam unusquisque Oblemate tenetur, de ita multa sub mortali, aliaque sub veniali obse tuare necessitantur tam saeculares, quanta Religiosi in statu allumpto, quam opinionem, nisi constet in cottarium, unusquisque
tenetur habere de suo proximo propter ius, quod habent homines ad suam bonam opinionem apud omnes. ideo narrare cuia
pam grauem tam secretam, quam salsam , de inuentam imputatur ad mortale, sicut adveniale narrare culpam leuem l quare terminus peccati mortalis in detractione, supposita fragilitate humana, erit publicatio peccati mortalis ab homine commissi, quia ad litur, tanquam ad rem grauem habet ius,
ut eius fama conseruetur, nec communitet
per peccata venialia bona opinio amittitur, ut expetientia docet. Aliud etiam debere, as lignari potest libetum, id est ex meta v luntate hominum, supposita aliqua ratione ab ipsis inuenta, seu a statu alicuius assim-pto elicita, quia, cum fama proximi sit in opinio.
310쪽
opinionibus hominum sita, dependet ab eorum voluntate illam admittere, & ita unusquisque de quocunque tam saeculari, quam
Religiose, ac Episcopo formare potest opianionem , ut debeat vivere tali forma vim tutum, aut habere tot virtutes, & tali modo mores compositos ac proinde sicut voluntarie , & absque fundamento hanc opini nem illi formarunt ita quando apud ipses deperditur, debet potius imputari eorum , ignorantiae, & incapacitati, quam statui saeculari Religiose, ac Episcopali , sicut sca datum passivum imputatur eis,qui scandalizantur de tali ornamento mulierum iuxta patriae consuetudinem; nam illae non tenen-
Iur ornamentum deponcre, quamuis alibarripiant occasionem in peccata labendi,
ut dicunt Caret. 2. 2. quaest..I69. art. 2. Nauarr sitirim. Cap. 23. num. I9. Sancti. suinin lib. I. Cap. s. num. I p. BonaC. de anat rim. qu. q. punct. s. n. I p. ex commvn.
sensu D D. Calitus Palaus de charit. p. I. trach. s. disp. s. p. p. imo licet in ornamento consueto estet aliquis excessus , non nisi stib peccato veniali tenerentur illum abi cere . ita ille excessiis bonae opinionis saecularium , dc Religiosorum, quem non petit eorum status assumptus, est imputandus incapacitati, & ignorantiae hominum,quando apud ipsos deperditur , tum quia Diniam
cruciarentur mille stimulis ex narratione lovium deseruium , praesertim Religiosorum, quorum status perlectionis solum postulat,
ut omnia sub mortali praecepta observentur, ut bene notat Ioann. Sanctus in selectis disp.
p. num. I O. alia luxta modum instituti: quare
priusquain statum perfectum attingat, mille
imperfectiones committuntur, tum quia ex
falsa opinione putant saeculares, statim ac habitus Religionis est assumptus, esse quo- qud assumptam totam persectionem, tum quia destrueretur disciplina regularis , qtiae per publicas culpas omnium desectuum leuium maximc conseruatur, ut operientia
docet: quare Rodri l. tom. 3. qu. 77. art. a. asserens de minimis non esse arguendos
Praelatos, inquit tamen, quod non sunt obliuioni mandanda, sed proponenda eorum Superiori, ut de eorum valore, aut praecipitatione , dc nimia grauitate, de facilitate certior factus ad munus praesulatus no ita facile eos admittat: ex qua doctrina, cum ibi agatur de syndicato, tacite insinuat culpas praesertim esse tenendas de defectibus extraordinari; s. Hic tamen addo osse abstinendum saecularibus a narrandis defectibus leuibus Religiosorum , maxime nonnullis particularibus, quia , licet teneantur tantum ad statum pcrfectionis tendere iuxta modum dictum, attamen ipsa tendentia acia quisiuit aliquod ius apud saeculares , ut i eorum opinione tales desectus non sine commissuri.
C O N C L V S I O. c. Idetur omnino falsum, quod, sicut
V in minimis furtis tande peruenitur ad materiam grauem ; ita per leves detractiones tandem a proximo auferri possit cius
fama cum onere restituedi tam communiter
inter saeculares, quam inter Religiosos.Conclusio est aduersus Emin. Lugo ubi supr.
Probatur prim. in minimis furtis iuxta secundam opinionem nulla videtur esse malitia mortalis, & consequenter nulla obligatio restituendi, quamuis smul considerata notabilem quantitatem attingant: ergo neque detractio plurium desectuum proximi, modo sint leues, apud o dem auditorespei uenire potest ad malitia mortaliter peccaminosam,supposita veritate, seli probabilitate Opinionis, argumentum est cis x. Secund. quamuis Concedatur prima opinio , non valet argumentum a minimis furiis ad
Icues detractiones de codem , quia in furtis
completur per ultimum furtum materia grauis, quae, inuito Domino, iniustc retinetur, eique infertur damnii notabile; unde Sanch. sumn . lib. I. cap. 4. num. I o. inquit: Furii pcccatum non in sola rei alicnae usurpati
ne , sed in retcntione consistit: at in leuibus murmurationibus , seu detractionibus nun- qua pervcnitur ad materia grauem, quia semper sistitur intra terminos leuis detractionis& terminus grauis detractionis est manifestatio peccati mortalis , ad quod homo habet ius graue, ut no detegatur, de cosequenter ei non insertur graue damnum : ergo.
Tcrt. in minimis furtis assignari potest vitimum grauiter damnificans proximii,in leuibus vero detractionibus nequit determinari, quia