장음표시 사용
291쪽
derata a Suar. 4. de Relig. lib. 8. cap. 8. nu. 18. Tota communitas, inquit, nequit esse persecta, dc fortis in spiritu, sed plures in
ea debiles, ac infirnii morantian, & ideo nequit in perpetuo rigore contineri sinc magna violentia , & coactione, quae nec dur
bilis est, nec tantum frumina spirituale asterte solet: sed prius ipsis a S.Basilio orat. 6.de instit.& admonit. Nam ea Hsciplina, et istenta es, diuturna esse nonsul.
Limita prim. modo non sit ex illis ordinationibus , ac constitutionibus , quae tanquam media statuuntur ad altequendum ,
singularem finem , seu ad obeundam protiam stinctionem Rcligionis ; nam quaeli- et Religio praeter obseruantiam trium v totum essentialium habet quoddam institutum singulare, di pro eo propagando sanciuntur regulae, ac ordinationes , sine quibus non haberetur, nec conseruaretur institutu
illud : quaedam enim si int institutae, ut potissimum, inquit Leis. de iustit. lib. 2. C. 4 I. dub. 2. num I p. sic e ceant in operibus
vitae contemplativae ; tales fere sunt , quas antiquiores PP. institi ierunt, Antonius, Pachomius, Basilius , Benedictus , Bruno, ordo Cliterciensium, & Cliiniacensium;
horum cultores proprio vocantur Monachi, quia vacant solitudini: ad hos referendi Canonici rcgulaies, quorum praecipua sunctio est horas canonicas in choro pie decatare: aliae institutae sunt ad opera vitae acti-uae corporalia , ut ad redimendos captiuos,
ad suscipiendos peiegrinos, ad seruiendum infirmis, ad defcndendam Ecclesiam contra hostes fidei: aliae partim ad colat emplationem, pallim ad vitae activae opera, sed spiritualia , quae contemplationem supponunt, ut sunt Ordines mendicantium, de Societatis Iesse, quae inter mendicantes authoiaritate, & iudicio Sedis Apostolicae censenda est : permittendo ergo Superior, ut una, vel plures negligantur a subditis, & in desuetudinem abeant, a labe lethali eximi nequit . Ratio est, quia destruitur singularis finis Religionis , eiusque robur cneruatur, quo destructo, maximum pateretur damnuoido in proprio instituto .
Limita sec. modo non sit ex illis ordinationibus , quae debitis horis orationem, ac
silentium praecipiunt ; his enim neglectis, vana est Religio, pax deperditur, bonorum
operum structura dissoluitur, ac frequent Diabolus de immissis tentationibus triumphat. de prima sic loquitur S. Bonau.opust. de sex alis Seraph. c. 3. Cauenda spertuba tio deuotionis , ex qua fulcitur emuis vera E
omnis mclutis exercitium impingua
rur ', arida es omnis Religio , quae non oleo sosaginatur, inmbitis eis bonorum operum ructura , quae deuota orationis frequentia non compaginatur, sicut partes lapidum sine caemeto , in omni Religione, ubi deuotionis fraertepuerit, etiam aliarum virtutxnu machina in
cipit deficere, ετ propinquare ruina; lampades fatuaram virginum ne oleo extinguntur : & dc persection. vitae ad sorores cap. s. ain. Re vera Religiosius non heruentans orationem assidue non solam eri miser, er inurilis, quinimo coram Deo fert animam mortuam in et tuo corpore; cum enim tantae Ocaciae si deuotionis virtus, τι que sola hostis ma vi δε- uineas tentamenta, is versurius Diaboli, qui serus famulam Dei impedit, ne sem ad Caelos a tendat, non es mirum , s temationibus succumbat frequenter miserabiliter, qui nudium eratiems nonfrequentat: unde B. Isidor. de sum m. bon. lib. 3. cap. 7. sciat. I. dicit: Hoe es remedium eias, qui vitiorum tentame tu aestuat, quoties quolibet vitio tangitur,toties se ad orationem subdat, quia frequem ora rio vitiorum impugnationem extinguit, o hoc est, quod Demnus dicit in Evang. Matth. 26. Vigilate, se orate, ne istratu in tentatio-ntm. Dc secund. sic asserit. S. Iacob. Apostol. cap. r. Si quis putar , se Religiosim esse
non refraenam linguam suam , se educens cor suum,huius vana es Religio : cuius vel ba referuntur a S. Hieron. citat. una cum Di
nys. Carthus. inferius citand. a Rodriq. de persedi. religios tr. 2. cap q.pro silentu comendatione, & addit, quod DP. antiqui ex eremo verbis Apostoli innixi multum insistebant silentio ι imo insinuat Carthi uian. omnes Religiones ab eisdem vel bis instructas suis alumnis silesitium praecepisse tanquam rem pro persectione acquirenda inter
Omnes principaliorem , ac p*nm taxato
transgressoribus impositisset S merito, quia, deperdito silentio, ob diuersia ingenia, ac naturas deperditur etiam differentia inter plateasCiuitatis,& domus Religionis,eoque
292쪽
eonseruato, conseruatur pax, de qua sic loquitur S. Bona de persech. vitae cap. q. ubi
supr. me cum Gustralibus post summὸ necessaris , vafri necessariam eis Almitum,
per quodpax eis tam cordu, quam corporis cora- fruatur .
Limita teri. modo regula, seu constitutio introducta non deperdatur propter P lati negligentiam ast malam, idest, ut haec si totalis causa mali, uti loquitur Caietan.
2. 2. quaest. I 8 ff. art. s. in hoc cnim casia Praelatus videtur habere animum nimis tepidum , & auersiim bono Religionis, unde
nequit non imputari ad Iabem lethalem , inam Religionis detrimentum non oboritur ex legum multitudine, neque ex hominum
imbecillitate, sed ex mera negligentia Pastoris, qliae in praxi dissicile poste dari aut uno, nisi iii Praelato occupante scdem ad proprij commodi mensuram: hic , inquam, ne reddat sibi aduersarios subditos , qui eunti,
conseruant in munere, negligit, nullo repugnante , bonum Religionis quotidie labens reparare nam al9,si multa permittunr, cognoscunt rei disti cultatem ex legum multitudine, hominum infirmitate, spititus d hi litate , ac Religionis natura ad occasum, tendentis oboriri, unde non audent sine
fluctu inter se ,& subditos durum aggredi
bellum . Dices , doctrina c6clusionis cita cu limitationibus Obruitur ab aut horitate tot classicotii DD. prout in principio quaesiit i. Resp. quod subleuatur a DD. citatis in conclusi ne, praesertim a S. Thom. cuius aut horitas omnibus illis praeualet, assciente, quod status regularis esset Praelatis periculosissimus, re in laqueum propriarum animarum: subi
uatur a S. Ambrol. in plaim. I I 8. Otiau. vers. s. cuius verba non omnia, ne aliquem ostendam, reseram : Sunt etiam, inquit, in nobis, qui habent timorem Dei Patuentes Emriora praecepta, quae non possit humana conditis Iustinere 1 timor in eis est, quia videntur Hi eonsulere disiiplinae, opus virtutis exigere,
sed veritatem rei non attingunt, quia non compatiuntur natura, nec aestimant sibilitatem: non fit ergo irrationam timor: subleuatur a D. Augustin. quaest.vet. & nou. testam . qu. Is. Lex enim, ait, quia se i am mosre non
poteis, a nobis mitigandas, utpossiprodessesb se agentiἷns: subleuatur tandem a praxi cuiuslibet Religionis , cuius Zelus , si in hoc negotio inultum emungit , clicit fan. guinem : Nec DD. ratio plurimum valet, quia , esto ex officioPraelati teneantur incolume seritare bonum perfectionisi eligionis,
non tamen tanto cum periculo animarum,
propriaiu, propria infirmitate neglccta, una cum subditorum imbecillitate, uc repugnatia , ac ostensa ignorantia cursus regiminis ad occasum declinantis : nec video , quomodo status electus a Religiose sub ratione maioris perfectionis postit communiter loquendo, saltem ex parte Superiorum ad ne- cellitatem transire.
Dices, si in hoc negotio a lethalis culpae
vinculo liberantur Piaelati, liberatur etia disciplina regularis a rigido vinculo, sub quo p opagari debet. Resi' quod,si no eximiaturno eximitur cria commuiritas ab aliquo incommodo graui, quia, cum leges ob multiplicitatem sint sit pra vir c, hominum , maxime cum tales iint,quales sancti intur in Religionibus, quae de sui natura cleuant subditos ad magna perfectionc, pro cuius assequutione maior communitatis pars , qUM est infima, ac debilis, claudicat, & cumastib quadam violentia constituatur regimen, si adderetur Superiorum timor in peccatum labendi, eo praeter tim, quia non omnes ob experientiae defectum summa possunt uti prudentia , usus disciplinae resularis fieret violentus, & corruptioni expositus, &, data occasione, quae tandem non deest homini, qui temporum varietati si abest, inquit S.
Thom. inseritis citata l. magnum pareret incommodum , tanquam est tum naturalem violentiae , ac timoris ideo dicebat S. Thom. i. de regina. Princi p. c. I O. P aetcrca , quae dicta sunt in quarta ratione : Non potest enim diu conseruara, quod votis multorum repugnat: proinde iubicitandiis cit Plaelatorum spiritus praedictam relaxando obligationem , ut pollit propagarc disciplinam
regularem secundum formam a B. Latirent. Iustinian. de regii n. Praelat. cap. s. praescritam: Non enim , inquit, pariformiter Pastores animarum, σ Reges gentifim, AE aecus
res Principessebditos gubemare oportet; lande Principibus cum terrore secet regere, Ecclesia stitis Praesulibus cum charitate, ae lenitate i
293쪽
17o De Regina. Regul. Cent. Prim.
illis tanquam Dominis, istis tanquam Patribus; illis eum fueritate, itiis ver. cum moderatione, ac mentis compassione corrigere inlis iugulare, o perimere, istis autem, omni credulitate semora , delinquentes reuocare ad vitam, non ut liberius peccent, sed ut emendentur , ct vivant in spiritu, saluique fani;
Regibus quippe , atque Principibus couorum, Vrbium, ac popuiarum data esta Deo potestas, viris antem Ecclesiasticis animarum iunctaeu cura , circa igitur profectum animarum ,
reformationem morum, vitaeque emendatione
eorum , quibus spiritualiter praesent, Pastores
vigilent, nunc minis Ierrendo , nunc di mulcedo sermonibus blandis , interdum ratione per-haaendo , interdum authoritaIe mandando, aliquando puniendo ministeriumperficiant,itaremcn, τι non quod sibi placet,sed quod com
misse sibi fregis ville, pio semper quaerant
fraternae charitatis amore : haec Lauiciat. de ita obteruabitur illud monitum Soti de nis h. lib. I. quaest. S. art. praecipiens, ut hon i-ites ad obseruantiam legum alliciantur in re suo , ut scilicet gradatιin , eorum inarer- sectione appulsa, promoueantur. ac non citius in usu veniant,ut, dum nimia legum angustia sepiuntur, in deteriora prosiliant; nam ut legitur Prouerb. 3o. Qui nimis emungit, elicis sanguinem : hinc S. Bonauent. de sex alis Seraph. cap. 7. speciatim loquens de Regularibus optime dicit: Te ita obseruantia consistit in illis, quae me sunt depura necesstate salutis, nec de eminentia persctionis i de quibus dixit supr.2sed tamen ad ori que acquisisionem, o conseruationea Sanctis PP. apte statuta sunt, ad exercitium bonorum verum, o decorem ipsus Religionis , o ad aedificationem initientium , τι sunt ieiunia ,stentium , solemnitas diuinoruo torum,stexteriores corporalium exercitationum honestates, quae iuxta AZo Iesum I .adrim .ram utiles sunt ,sicut instrumenta proari cise, qua possent, or aliter peragi a peritis,cum prius fuerint artes, quam ratia inBr menta; et de discretus Praelatus, eum necessitas exigit, et ei maior et tilitas requirit, dispensat in causa pro talibus, pro loca, or tempore μne di ultate, cum vi rit expedire; et hi aut e maior τtititas, vel necessitas non exigit, sudiose faciat ea obseruare ; in hoc indiget Praelatus non modica H rectione , ut sciat inire rigorem, o remissonem medium tenere famtem nimis fueris rigidus , O ipse minus erit dilectus fratribus, ct illi minus erunt volu
tar' ad alia, quae utiliora, ct necessariora so-rint ; rursum uerit , plusiquam conuenit,-- missus , in latibus . to maior dissolutio subsequetur: i modica spernis, paulatim decidit:
Eccles i s. haec Bonavent. Vt magis intelligatur natura regiminis r gulatis,addendum csti eligionum rclaxationem ex duobus suboriri capitibus. Prim. ex ipsa multitudine, quae , cum sit seb onere summae imbecillitatis , infirmiter operatur,& sicut leges communes omnibus non debent cohibete omnia vitia , sed grauiora , a quibus maior pars communitatis per leges , seu statuta poterit abstinere , quia est fragilis , ac labilis , & mensura debet proportionari mensuratis, uti docet D. Thom. I. 2. quaest. 96.art. 2.ita leges municipales cuius-hbet Religionis omnia vitia, licet leuia propedire non debent, quia maior pars hominum in persectionis acquisitione est languida , ac debilis, ut saepius dixi: adde sub hoc capite, quod ipsum regimen ab intrinseco
tendit ad occatum, cuius ruina,quia est magis ali)s perfectum , clare quotidie dignoscitur. Secund. ex malitia, ac negligentia tam Pastorum, quam subditorum : illa reparari totaliter nequit, quia quasi naturalis est,
potest quidem frenari, sicut impetus fluminis argine, idque potenter fiet, claudendo ostium multitudini ingredientium , di qui ad habitum admittuntur, sint suavi indole
praediti,de qua videndus est S. Basil. orat. c. de instit. S admonit. multa dicens, ac id Deitate navandi operam studio, quia inter conditiones, quibus conseruantur Religi nes, scientia enumeratur, teste D. Berna din. in dialog. inter Religionem , di hominem ante mcd. tOm. 3. Tria, inquit , prater alia sunt, quae Religiones seruant . Primest penuria , per quam fundantur. Secunae
scientia, in qua profundiantur .. n. concordia per quam faederantur : ac reprimendo propensionem ad erigenda monasteria , praesertim ultimo reuoluentc statu ex tribus saepius designatis: haec mederi potest circa subditos modo praeseripto, circa Praelatos, malos expellendo, quaerentes semetipsos incommodis lagando, negligentes corrigendo a
294쪽
do, minisque terrendo. Vetum doctrina liqc tot rationibus silicitat videtur probabilior,ac suauior,altera nihilominiis ab ea no reccdo, quando Prael: rus permitteret , ut in aliquo Religiose usus impudicorum verborum praeualeret, ac consuetudo iurandi, aut usus cartis ludendi, aut similia, quae Religiosum maxime dedecent, prout dixi in dubio ι facillime enim his co ruptelis obstare potest, ut de se patet. Pro fine quaesiti unum est maxime adue rendum cum S. Bonaventur. ubi supta de sex alis Seraph. cap. s. in initio . quod
periores, qui obtersubitos hos defendimi amrbine secrati, necesse est, sepe diuerserum
excipere tempestes ad er tum imo cum
Sanct. Basil. ubi supr. Non emm, ait, nes.' estis, omnes illos, qui alys praesent, veluti scopulos quosdam in mari praeminentes eo,
quι impetum contrariorum flummum recipi utior circa ipsis rupti, eos, qui posse sequuntur,
non inundant: unde patienter impetus est tolerandus: Per thas namque, inquit S. Bonaventur. ubi supr. prope fin. aduersitares Ire tir apeccarorum puluere purgatur, quem contrahit ex humanae insitan tusirreptione,
in multis enim ostendimus omnes etiam ru
ptaribus negoti plures negligentiaesepe fiunt, a quibus purgari necesse habent his Praetiti, ne utie darius paniantur, iuxta illud. Si inique aliquitiesserit, corripiam eum in virga
miroram , ct in plagis filiorum hominum i item per has , rim deprimitar , a rumore seperbiae custoditur, quae potentibus periculosius insidiatur, dum 96blimitiss offfieis, or libertatis licentia , or boni operis placentia, fucine mentem eius ex ollerent, nisi aduersitatis iugum collum promptionis eius mitiaret , os ea Dertia voragine defensaret; cui seni alutis, se profectus bonι Rectoris est humiliatio aduerstatis , sine qua euhuccessus prosperaratis cito relevasset in ventu praesemptionis: & recordetur Praelatus, eas saepe eise excitandas, quia vix aliquid, inquit Bonaventur. ubi supr. in libello Apol
getico .st iam pure, quin possit ab aliquos. nistre interpretari, quas mare fac
Ais intentio Pnclati qu. e fertur ad se com seruandum in '. Eatuna assupta, δρα-
catum mo tale an erit ei arduum tandem eandem Pi laturam deponere.
1. Riplici mediorum genere potent mitI praelarus prosus conseruatione.
a. Religionum relaxatio ex vavs oboriων rationibus. 3. Ex SA PP. habetur ambisionis mitiam esse maximam flericulum labenH in peccatum. 4. Intenus Praelaιι utendoseia tora actu ribusposui conseruatione in Praelatara esletia
haluer mala i scut Ha , qua mitur me se aperte illieitis. s. Didem huiusnodi inientio es damnam
da tanquam lethatiter mala, cum perfreqη res amoves, ac dis alationes venia uer -- las quaeri uι conseruasMnem. 6. Semper em arduum 'alato Praelaturam deponere.
1. Post elucidatas praecedentes quaestiones hanc elucidanda aggredior libenter, cuius declaratio ab illis dependet. Sit ergo prim . nota M. conseruationem Praelaturaeposte considerari in ordine ad media requisita dupliciter; vel per media honesta, de iusta intra terininos diuinae legis; vel per media parum honesta, imo mala socetiam dupliciter , vel procurando conseruationem per media diuinae legi lethaliter contraria, dissimulando subditorum vitia, subletialido indisnos , postponendo dignio. res dignis , & similia; vel appetendo, &procurando eam per media, licet illicita, non tamen peccaminosa mortaliteri, sed tantum venialiter, ut fouendo amicos tria nonnullis rebus non magni momenti, fauo- .ribus etiam eos cumulando, alius denegatis,
1. Not. sec. quod D. Bonau. in expos. . reo S. Francis. quaest. 19. 'luc sequitur or-d . in ead. exposi . in introduct. quaest. 3.
295쪽
mouet dubium : undenam oriatur, quod Religi nes cadant a suo pristino feruore, &in relaxationem labantur, multas affert rationes superius relatas , inter quas enumerat quandam i nsensibilein relaxationem bonarum consuetudinum; nam paulatim subintrant non bonae consuetudines, & rclaxationes , quae ab albs trahuntur in exemplum , & si aliqui zelo ducti illas redarguut, audacter defendunt ath dicentes; quare non sibi liceat , quod alteri permittitur, & sic
iam pro lege tenetur, cum ex usu conueniens videatur, & tam firmiter introducatur, ut vix extirpari queat: Praelati vero eas vident, di cognoscunt, amare tolerant, ne maius autem malum oboriatur, dissimulant, ut pacifice cum Religiosis vivant: introducta autem una consuetudine ex dissimulatione, toleratur & altera, quae paulatim introducitur ; & sic abyssus abyssium inuocat, &malum introductum suo pondere, & consuetudine ad aliud trahit. Aliam vero rationem assignat Sanctiis, quae cx ritur ex P Iatorum defectu nescicntium instruere alios,
quia ab antiquis Religiosis spiritu Dei plenis , virtutibusque imbutis non didicerunt: cum vero regimen ad istos iuuenes deuolui tur, instiuunt subditos illis moribus , quos habent, trahentes antiquorum vitam in fabulam , eorumque sanctum exemplum abdicantes : imo addit Sanctus, quod se reputant meliores antiquis Patribus, qui mille virtutibus erant ornati, non Cognoscentes persectorii in virtutes, dum quandam disciplinam regularem in choro, vel in processionali progressu conseruant, & audacter asserunt nunqi iam ordinem filisse tam reformatum, ac bonum; quare concludunt s.
Bonau. N Cordub. ex his, & alijs similibus adductis statum Religionis descere, & in
tantam relaxationem cadere, ut eius restauratio censenda sit imposibilis, ac desperabilis, ita ut, nisi Deus aliter disponat, in relaxatione pereat: & ita Gerson. 2. Part. summ. Alphabet. 39. liti. O. de non cicarnium Carthusan. inquit. Semel lapsa Religio vix , aut nunquam reparari potest,& facilius de nouo a fundamentis conditur,
quam resorm tur.3. Not tert. quod non parui periculi, imo maximi ostenditur ex SS. PP. esse vitium ambitionis . S. August. in psi I. tom. g. expendens illud Dauid . Matus:vir, HL abis in eo itio implarum , c liv
cum AperHa , quae ideo cathedra pestilentia redia intelligitur, quia non fere quisquam est,
qui careat amore domino , is humanam n appetas gloriami pestitantia enim est morbus, qui titὶ vagari selet, ct omnes, pene omnes inuoluens, qui ctimere dicitur , qara red re non potuit, nisi a Deo tria. ratus: quam S. Hieronim. cpist. s i. quae est de vita S. Hilarion. t m. r. loquens de honoribus a Diabolo delatis, ut Salactum prosterneret, inquit. Videns his armis nempd honoribus, ac dignitatibus in etiam homines
inculpat simos vinci pose , quia ambitio diffsmiser, es raro vincitur: quae maior autem
sanctitas inueniri poterat, quam quae florebat in innocentiae statu, tamen ambitio cam labcfactauit, ut egrini e tangit S. Hi ron. ad I. Marc. loquens de Adamor Lepra nostra peccatum primi hominis eis , qua a ca- pue carpit, quoniam Regna Munda desiderauit de S. Ambros. de tert. tentat. Christ. ad . Lucaeloquelns de Eca: Alan Euam cibus sexerat, non mandatorum HEitueras obruuio ,s proximi honoris ambisso Agerebra δε- cepi ι : & licet innocentiae status ei concedebat , ut rei vcritalcm pollet percipere, attamen inquit Abulens. qu. s 27. iii Genes. I 3. Illa cognouisset Daemonem talsa dicere, nisi appetitus honoris inordinatus insurrexissct ei, per quem cecidit a statu innoccntiae,
unde apparet ambitionem rationis rectitudinam superare, ut teliatur idem Abulens 4. Reg. 6.q 6. & radem quid ergo crit opectandii ab ambitioso praesertim Monacho Enon nisi ut finaliter recipiatur in inferni barathro . Ita concludit Basil. in constit. monast. cap. 2. to. a. Si ste i m exaltauerit onachusgranem, O potentem habet hamitiatorem, O regere
PRIMA CONCLUSIO. q. D Raelatus, cuius intelio tendit ad sui 1 conseruationem per media non illicita , ut ipse putat, iuxta ea, quae dicta sunt
296쪽
in 7. duta pari. I. lethali culpae obnoxius celisendus cst; & multo magis id est statuendum, si eam intendit per inedia iniusta non intra terminos diuinae legis . Prima pars satis intelligitur probata per rationes,prout in dubio citato, quibus additur liqc: Episcopus,
qui intendit exercere suam authoritatem,&iurisdictionem in Clericos sibi subie, nos, nos otii in ut Episcopus, sed ut talis homo si cularis,nonne rcus lethalis culpς erit utique; nasub hac ratione t: ullam in eos habet iurisdictionem: ergo etiam Pret latus regulariis,csto secundario propriam consciuationem, prout
in dubio dix intendat, damnandus est mo tali culpa,co quod sub illa ratione utitur subditis,corumque actionibus in proprium co- modia,quod nequit absque lethali culpa fieri
quia in eos exel cet iurisdictioilem non sibi debitam. Secund. pars suadetur ex Caietan. min. tit. Ambitio, asserente honore appetere,ac optare ad scelus aliquod pei petraducsse peccatu mortale & cum huiusvoci Pre Iatus exoptet Prςlaturi conseruationem per media iniusta, & ad patranda multa sco era: igitur satis dignoscitur eius malus status clico
dignoscitur, quia exeitatur ex eius mala . d- ministratione inuidis , o riuntur disiciis o-nes, contentiones, calumniς, ac alia infinita mala; quare Mirand. to. 2.q s. arr. F. inspicies rumam inquit Radix omnium perturbatiolaum,quq venenosse serpunt per totam Reli. gionem,elta ficinis in praelatis propriJ commodi, di non communis; quate credunt elicillam viam, perquam intcdunt rinare proprium solium in administrationibus,dignitatibus,& Pr fatijs; sed, Deo Ordinante, aliter sequitur, quia,dum student in ossicijs se conseruare iniustiti)s,occulto Dei iudicio miserabiliter ruunt, Z prqcipitatur, idque metito, quia,tcstc D. Thom lib. 3. contra Gei til. c. I 4. MIuralis aequitas hoc habere videtur, quod una At priuetuν bono,catra quedastri ex hoc enim redditis tuti bono indignam, crinde est,qu od siccudum ciuiis iustitiam, qui
contra Rempublic7peccat, societate Reipublicae priuatur omnino, vel per morte, vesper eratisi perprauum undes. Leo papa epist. 8 s. alias 83. eos grauiter repichendit.Non esset,inquit, consulare populis, hed nocere,nec praesare regi- mensea augere discrimen integratas enim Pro
dentium lus est sebditcrum se ubi sinco- Iamitas obedientiae , ibi eis forma doLmnae :Principatus aute, quem aut seditio extorsi, ausambitio occupauit,etiamsi moribus,aut a tibus
non ossendit, ipsus tamen initysei sperniciosus exemplo, o di iis etf,τι bono preagantur exisu, quae malo sunt inchoata principio. 3ECUNDA CONCLUSIO. s. T Nientio Prelati se conteruandi trita I dignitate, seu Praelatura per frequentes actiones,ac dissimulationes , nec non partialitates,quae sunt peccata venialia, censenda est grauiter,ac lut haliter peccaminosa. Suadetur: si ad mortale non imputatur; maxime quia consi actu do horum venialium pro sui conseruatione non inuoluit proximum periculum labendi in mortale at id videtur talsia in crgo minor probatur, lura ambitio est tam periculosum vitium,& adeo vehemen ,ut excςcet intellectum, rati oliisque rectitudinem tollat, ut dixi in tertio vor. faciat homines criminoibs, ut notat S. Ambros in . Luc Hoc ibo, in lait ei perniciosior ambitio, quod blanda quaedam es concitiar=icula dignita km. vὸ quos vitia nusia delectant, quos nulti potuit mouere luxnria, nulti auaritia Dbruere, facit ambitio criminosos: imo secundum Ciceron. i. ollic. facit criminosos impellendo fragme adres in iustas --
pestitur,ut quisque eis aliis simo animo,ct glo-Hae cupido ideo S. Basil. constit. monast. cap. Io. postquam Monachos ambitionis labenotatos i cprehendit,in haec verba prorupit: Qui autem ab hoc vitio capsiui senentur, eos
invidos, comenIiosos,infimulaIorcs, Impruῶπ- res,calumniatores, assentarores,veteratores,l miles ubι non conuenit, illiberales , gloriose ,
tos existere, necesse eis.& cst in materia inter omnes magis periculosa,vt notant Laurenta Iustinian. de regimin. Praelatorum cap. I. MS Chlysi,st. ho m. 16. in Genes. Primus ait. Nemo primatum cupiat,nu usique praeesse de derra, caeteras quine negotys magis periculosum est regimen animaru, atque ad indirout oportet,ministrandum discillime gavique reperatur idoneus . Secundus inquit. Ne amlatione ectemur, nihil enim peraculosius id, quod
rerum experientia satis didicimus : ergo quis negabit consuetudine venialia committe liin hac materia non inuoluere proximu periculum lethaliter erradi 8quare dicebat Cice M m ro
297쪽
ro pro Milone. Nihil enim eis tam mella,tam tenerum,tam aut fragile, aut flexibile, quὰm
volumas erga nos. Secund. sicut Gube nator Ciuitatis tenetur procurare quietem politicam , pacemque ciuium , quae sunt finis gubernationis politiae; ita Praelatus Religionis tenetur promouere studium perfectionis , quod videtur esse finis congregationis religiosae: at procurando,ut se conseruet modo praedicto in as impia dignitate, deficit a fine,quia opus cst multa vitia, licci leuia, discsimulare in amicis, ne eos ostendat, sibiqtae aduersatios reddat; in alijs etiam, ite partialitas tantium clucescat dc ecce relaxatio, quae paulatim iii troducitur, de qua dicebam in sic. cund. not.dc ecce studium perfectionis, sinis Praelati,ac regiminis neglectum: quod si dissimulatio tantum se cxtendat ad amicos, ad alios se extendit non parua conturbatio Ob Superioris partialitates re ecce Religionis status Per pacem,& quietem conseruandus, er inquietudinem,& relaxationem conturatus,& a debita perfectione alienatus:ergo modus vivendi, & se conseruandi in Praelatura istius ambitios Praelati est ad mortaleiinputati his: & ideo Emin. Lugo de iustit. disp. 9.sect. 2. in fine,considerans hanc veritatem inquit: Maius,& qiiasi radicalePraelati periculum oriri ex defectu intentionis rectae in suo regimine, quia nimirum ossicio utitur pol illimum ad se ipsum,suaque comoda Pr curanda: N paulo inferius addit: Potissima Praelati obligatio,& cura hςc debet csse,conseruare se ibum sine passionibus amoris, &odis, timoris, & allectus humani,quae pertubant, & excaecat mentem nostram, de sunt radices,& causae fere omnium errorum, qui in Praelatis lent euenire.
Pro fine quςsiti legat Pr latus doctrinam
S. Bernardi de tribus ordinibus Ecclesiae ad Patres in Capitulo. Patratatem quidem, inquit, ear dis in eo fiasus habet vi prodesse desis-ret,no praees,viscilicet proprium commodum, mel honoremsecuti aliud quidpia Vum in praetitione non quaerat praeter selam benepticitum Dei, se animarumstatem sed cum intentione pura, irreprehensibilis quoque necesseria est conuersatio, ut serma sectus gregis incipiat facere, cr docere, essecundum Magistra nostri regutim : quaecunque iscuerat di pulis esse eo-rram, haec in seis ambas indicet non agenda, ne serie Iubmmmurare possifrater, Dem a gar O dicere Medice cura tei' :tatis enimo a plurima danmatio Praelati, plarim. ditorum perditio est. TERTIA CONCLUSIO.6. Es quidem crit scinper ardua Prae-1 lato, qui praescriptis modis Praelatura potitur,cam deserere.Ratio est manifesta, tum luia opus est mille commoda, quae clicit ex Praelatura, relinquere; ideo dicebat S. Thom. 3. polit. lech s. ex Arist. Homines propter utilitates , quae veniunt ex bonis communibus, quaesti Principantes et serpant, or quae vemunt etiam ex ira iure Principatus,v lani semper principari: tum quia incidit ii mille incomi noda,& natura noctua fugit,dicente Poetio lib. 3. de Philoc consolat. Cuncta, q*aesent, naturaliter deuitareperniciem: audiamus quandam doctrinam Didaci de
Celada in Iudith. cap. I. 2 3 .nu. I 22.extendentis cgregie nostrum intentum , & explicantis verba illa Sap. s. Horrende, o cit. V- parebit vobis, idest Superioribus, quontaiadiciam duriss umbis, ni praesentora: Potentes potentes tormentapatientur: Dura Superioribus,inquit horrenda ingruunt supplicia ;magnitudo poenae magnitudinem ροςquabit potestatis, ta honoris. Placet pervestigare, quaenam sint haec horrenda tormenta , quae potentes potenter patientur: ego in ea sum sententia, ut existimen nihil durius, nihil horrendum magis accidere posse Superiori in hac vita,quam ut deponatur ab Onacio, Mculmine dignitatis: nam assuetus erat imperitare ali s,qiria dulce est,& plenum fastu ι insuetus obedire hominibus, S alium omnino hominem supra caput suum habere oln-nes illi ridebant, adulabantur,plaudebant, copima quaeque offerebant illi, utpote quo egebant omnes: multus populus illi semper aderat impiger ad eius nutus, frequens ad comitatum , frequentior ad supplicandunt. vel rem liberalitatis , vel negotium iustitia: ecce subito hicinet a culmine Praefecturaepe urbatus, pro adulationibus, accusation audit,obedietia succedit imperio,& freque ii api aritorii comitatui, iners selitudo: audi Iobum c. 2o.v. 27. in rc eadc sc loquentem :Teuelabas Carli iniquitate eius, terra coiser et aduersum re idest, omnes in Superiore a
Praefectura depositu conspirabiit,cui si sorte homines parcat, vel Coeli ipsi lut nobiles , ita & testinioni u dicent contra ipsum;
298쪽
imo, & terra, & si pientissima mater, consurget aduersus eum : addit Iobus : Relictus a uetur in tabernaculo suo quasi dicat ille, qui quondam populorum catervis comit tus arroganter incedebat, cui frequens populus semper aderat, relirius in tabemaculosito af Ῥιαν acerbe : ecce durum , & horrendum supplicium, vel ex hac parte prorsus intolerabile, S prae exilio , proscriptione, de nece extimescendum Praepositis, nc-pe depositio a munere. Dices, semper erit facile Praelato Praelaturam deserere , licet & commoda praedicta deserat, S incommoda subeat, quia conseruando se praescriptis modis se conseruat in statu lethalis culpae. Responsio est petenda a veibis Lactant Ide institue. lib 7.
Cap. I. vero, inquit, ambitimis institi, aut amore potentiae inflammati omne sudum m ad hamres acquirendos contulerπιτι, nec
M. an commodabunt ei doctrina, cte.
an, quando peccatum occultum subditi
es reuelati Praelato, tanquam P.
consistoribus,se u D finito Ibus . sv MMARIUM.
1. Vae obseruare debet Praelatus , quan-
i d. stibi tanquam Patri est delatum
crimen subditi. a. ora designantur regula, quibus Pra- lato innotescit intentio deferentis delictum fisbditi in oraene ad licitam manifestationem apud alios. 3. In triplici disserentia se habent peccata, silicet eonira bonum publicum, terIium, o
. PSqait Pratatus νccultam fratris pec- earum paterne sibi commissum, quod non indi-gra extraordinario remedo , se quod eis tan-rum nocivum peccami, Consultoribus prva-
Si Praelatus pro reparatione aliquo indiget consilio , non est delari notista commata iis canda toti Defutioni: Ursus t ealdam obiectioni. 6. HuiusmodF deticum manifestari nequit perioribus , a quibus delinquens est gubem
. mand. esset delatus Aremouendus ad aliquod incium, aut Praelaturam. licite potesseius delictum manifestari electoribus , a quibus est promouendus: dua habentur limita
I. Not. prim. quod Emin. Lligo de ius . disp. I . sech. p. reserens Ca, quae accuratc,& doctrines ter fuere pertractata, ac disputata in congregatione generali a Patribus Societatis Iesu, ita loquitiir. In primis fuit declaratum non poste Praelatum deferentem sine eius consentia, quem interdum dare tenebitur, ulli reuelate, ut eius indemni- rati semper consulat. Secund. Praelatum se ab. tinere debere a reuelatione delinquentis , seu delati, insi ob finem delationis p tertiar, qui est posse prodesse: unde finis duo semper respicit, & bonum spirituale subdi torum , & bonum commune Religionis ;quando vero ad huc finem reuelatio est necessario praellanda, semper id fieri debet clico minori detrimento delati, quo fieri potest.&Ter t. poste Piaelatum pro consilio, ac directione in adhibendo reni edio,si id videbitur expedire, alios consulere, impone- do eis secretum . Quart. posse Praelatum , alteri Praelato, siti, cuius cura delinquens moratur, crimen manifestare, si res id postulat ad finem paternet correctionis.Quinta ut cum maiori cautela procedatur, petenduesse consensum a deserente, ut tacito cius nomine res communicctur Consillioribus . Sext. posse Praelatum secreto in ordine ad remedium absque nota infamiae delinqueniatem monere priuatim, reprehendere, minis terrere, occasiones relapsus praecauere, ad ossicium non admittere, imo ab illo rc-
mouere, quod habet, si sine violatione secreti, & nota infamiae sub alia probabili, ocapparenti occasione id fieri possit. Sept. deuenite etiam posse Praelatum ad dimissio nem subditi delati a Religione, &c. sed id spectat ad Religionem Societatis Iesu. Concludit tandem Lugo haec omnia esseMm a veris
299쪽
1 6 De Regim. Regul. Cent. Prim.
verissima, quia finis paternae delationis ad omnia cxtenditur, quae necessiaria sunt, non quidem ad punitioncm , S vindictam, sed ad succurrendum bono delati, dc bono co- in uni Religionis, quae duo pertinent ad paternam Praelati, di Patris prudentiam : secretum autem commissum in predicto carunon acquirit ius aliquod delato , sed deserenti , qui voluit secreti ius retinere; qua Ceius solius consensus dcsideratur ad vicitdutali notitia, tamen consensum ipse plerunq; date tenebitur, ad ea scilicet, quae sine graui suo detrimento ei necessiaria vidchuntur ad bonum subditi, vel ad commune Religionis bonum. 2. NOr.secund.quod quado subditus aliquod crimc fiat iis propalat, Praelato sub secreto in ordine ad gubernatione,quaeri potest: an Praelatus in ordine ad eundem fine notitiam illam ali)s communicare pollit, ut magis explicetur, quod dictum est in prim. not. breuiter respondet Lugo ubi sup. sed . p. mam. 1η s. esse seria andum secretum ex plicite , seu tacite promissiim iuxta intentione delatoris; imo quado explicite, seu i cite, de implicite id Praelatus accipit obliga-do se ad tacendit,etiacu periculo mortis seu cuiuslibet dani, lebet illud Obleruare, exceptis illis casibiis,in quibus de iure naturae debet res nianifestari. Ita Lugo ubi su p. scct.7.
referens. Tota dissicultas est posita, in se-iendo iudicio de subditi intentione: tres regulas assignat Emin. Lugo ubi supr. se h. s. num. 14s. Prim. subditus manifestans crimen occultum fratris Generali, seu Prouinciali sub secreto ad correctionem , seu ad aliud remedium supponit Praelatum non poste adhibere remedium sine cosilio , ideo, suppressib nomine deferentis,& modo delationis, poterit rem mani restare in ordine ad remedium, quod, si aliquando contingit recipientem secretum per coniecturas poste suspicari de deferente, hoc periculum videtur voluisse subire ipse deserens, quia sciebat remedium non aliter adhiberi posse. Secund. quando subditus confidit secretum soli Generali nullam mentionem iaciens de Ministris, ta Consiliaris, putat Emin.Lugo non restringi ad solum Generalem, sed etiaad secretarium ; na subditus scit bene Generalem non posse manu propria responde- .re Omnibus eiusDodi literis, atque adeo indigere ad mimis secretario, qui responsum scribat , quare non videtur subditus excludere Secretarium generalem , qui conscius est omnium secretorum Generalis, nisi nominatim excludatur, quod idem videtur de Consultore speciali dicendum, cuius cons-lijs in talibus materi)s solet uti ipse Generalis . Tert. r gula est, cum obligatio secreti oriatur ex grauitate materiae , quae subs
creto committitur, potest contingere, rem commissam no esse tanti momcti, ut magi rireferat quod ab uno,uel ab altero viro prudute sciatur,qui eam lub secreto seruaturi sint; ideo ex voluntate praesumpta committentis potest reuelari, quia sicut in alius materi 1s iustitiae conceditur ι ita in hae concedi debet: nonne ex voluntate praesumpta Domini accipitur libcr, aut vestis Ilaec ergo voluntas plaesumpta praesumi debet, saltem conditionata, quod si ab co peteretur lice-tia, vel consensus in hoc casu absque eius praeiuditio praestatet illam. 3. Not. teri. peccata in triplici differentia se habere, quaedam sunt, quae tantum tendunt in damnum delinquentis, ut consuetudo vexandi, ebrietas, de similia: quaedam quae in damnum communitatis, ut i temporalibus sunt proditio, institutio falsae monetae, subornatio ad ossicia,quatenus indignus praesertur digno, & dignus disniori; in spiritualibus,ut falsa doctrina,qua fides,&mores corrumpuntur:quaeda,suae in damnuterth, ut adulterium, homicidium, furtum , detractio, ut videre est apud Petrum Nauarta lib. 2. de restit. cap. q. num. Iv. &praecipue in noua odit. apud Castr. Palatim pari. I. de charit. tract. 6. disp. I. p. 13. num. 2. qui addit cum Villatob. trin. . dissiculi. I l. num. I. peccata,lice L pariant scandalum in perniciem Reipublicae,
non tamen dicuntur proprie esse contra bonum commune, quia cCrum obiectu
immediatum non est aliquod bonum Commune , quod per ipsa laedatur, quod necessario erat requisitum, ut diceretur proprio esse in damnum communitatis. eRD
300쪽
P.RIMA CONCLUSIO. . Eccatum occultum fratris delatum L apud Praelatum, tanquam Patrem, quod pro reparatione non indiget remedio extraordirratio , & est solum nocivum peccanti , nequit nisi lethaliter peccando Consultoribus , seu Desinitoribus reuelati . Ita
Mirand. in man. Prietati quaest. I p. art. 8.lom. 2. Suadetur prim. communicare cuipiam crimen occultum p sertim Religiosorum , qui non prodest fini delationis paternae , est actio maxime iniuriosa i proindet mortaliter peccaminosa, ut DD. fantentur in detractionis materia. sed commutucatio huiusmodi criminis ficta a Piae lato Consultoribus videtur esse talis; nam facile adhibetur remedium a solo Piaelato , ut in casibus ordinarius sequitur . unde caret fine paternae delationis : ergo talis communicatio censenda est si ust ratoria, iniuriosa, & contra finem paternae delationis , & conseqilenter grauiter peccami .rosa . Secunae charitas Obligat, ut fratri peccanti solum in proprium damnum subueniatur cum minima iactura, ac detrimento fimae, quantum ficti potes h , quae ad multa est ei necessaria , ut docet S. Thom. a. a. quast. 3 . aIl. 7. ubi Mnn. sed si talis notitia paterna communicaretur praedictis Patribus , non subueniretur subdito cum minima iactura, quantum seri potest , sed cum maxima; nam solus Praelatus remedium adhibere potest necensitati eius : ergo nequit excusari a peccato talis communicatio : quae doctrina, supposita facilitate remediu, & moraliter certa reparatione damni, valere etiam debet ii peccatis in damnum tertii, dc communita tis , quia ut bene dicit Castrus Palaus ubissem. num. 8. quando per monitionem secretam delinquenti factam ob peccatui contra tertium, di communitatis intelligitur damnum imminens reparari, clarum est
non videri posse, habere locum iudicialerna denuntiationem, quia intantum denuntiatur , inquantum deseruit ad impediendum damnum t ertii, & communitatis; ita in casu, quia consilium in petendum a Consultoribus ad impediendum damnum terti j , seu communitatis, quod morali certitudine ex solo remedio Praelati reparatur, ideoque valere debet etiam in peccatis talis con ditionis . SECUNDA CONCLUSIO. s. Vando crimen occultum pro re- .c medio indiget aliquo consilio, nullo modo notitia delini, A: delati est comuni cada toti Definitioni,seu omitibusCosultoribus . Conclusio est aduersus Emin. Lugo ubi supr. num. I 2 o. Probatur ex decreto Societatis Iesu fundato in charitatis regula rquando delictum exigit pro remedio, seu fine paternae delationis aliquod consilium, id debet fieri cum co minori delati detriumento , quo fieri possit: sed si reuelatio fit omnibus Consultoribus, qui solent esse ii
numero quaternario, non fit cum minori detrimento delati, quia unius prudentis viri coi.siliu in sufficit in rebus ordinatus ad hoc, ut Oppominum remedium dicatur prudenter assignauum, & communiter apiid laeculares ita pro is est : nec dici potest, quod temere agatur, quia, si quis errat cum consilio unius prudentis viri, non imputatur eius actio ad peecatum : ergo: tum. quia id habetur ex intentione deferentis, quae est elisui a malaifestationis, ut fiat cum minima iactura famae delinquentis. Dicit Emin. Lugo ubi supra num. I 2 O. rem non ita scrupulose else tractandam : ille ternarius ianmerus,seu quaternarius Consultorum est datus ad peragendas res graues, & aestiinatur valde utilis, & necessarius ad dirigendos subditos, de ad bono cOmum consulendum, unde in casu proposito, cum non habeatur,a quo Consiliario consiliu utile si audiendu; ideo moraliter loque-do videtur non esse inconueniens dare notitiam de climine occulto omnibus Consiliarus , seu Definitoribus, nisi sorte peculiare aliquod inconueniens sit in aliquo, vel timeatur, ne ea occasione res publicetur, illo fortasse non obseruante debitum secreti.
Respond. quod doctrina ab Emin. Lugo
vera erit censenda in casu grauissimo, quando agitur de dimissione delinquentis a Religione , ex qua possiant sequi grauia incommoda , seu in aliquo casu , quando undique