장음표시 사용
321쪽
298 De Re m. Regul. Cent. Prim.
videntur: inficinariae etiam, sed domus d putatae in Ciuitate ad recipiendos infirmos, vel Religiosos tanquam hospites, excipiendae sunt a nomine clausurae, quia non hahetur Ecclesia cum Sacramento, nec con uentus. Bonacim num. Sanch. num. I9.
Not. teri. st, quae mulieres arceantur a clausura Religioserum ι habetur ex constit. Ph V.in qua mulieres cuiuscumque status, gradus, ordinis, conditionis, & c iustumque dignitatis, ac praeeminentiae, etiam Comitisti, Marchionissae, Ducis laememorantur tanquam exclusae a dicta clausura, ita ut eam ingredientes poenis impositis subiacere omnino putandae sint , ex quibus verbis deducitur Imperatrices, Reginas , filias, & neptes Regum non comprehendi in constitutionibus, quia in eis tanquam gradus supremi Comitis lae, Marchio. russae, & Ducissae connumerantur, re etiam quia in generali prohibitione mulieribus facta non debent connumerari ob earum supremam dignitatem Reginae, eam ire
filiae. Ita Suar. ubi stipti num. s. Sanch. ubi supr. n. Layman.n. F. Castrus Palaus num. 3. ubi su p. an vero landa trices comprehen
dantur in praedictis constitutionibus; vide tui Sanch. Luman, Rodriq. SuareΣ , C situs Palaus p. 8. ubi supta Not Mart.quod mulieres de stirpe regia, aliaeque ex priuilegio speciali virorum monasteria ingredientes deferre secum possunt
eum comitatum persenarum, quo frequenter incedunt. arg. cap. Lic. de priuil. in α& docet Rodriq. simul cum Laiyman ubi supti & praxis i pia testatur: intuendum tamen est, quod puellae ratione honestatis, ac decentiae uint cxcludendae ; loco enim illa nim sunt admittendae mulieres prouectae aetatis, ut honestas comitatus in Religio rum monasterijs videatur.
PRIMA CONCLUSIO. . Orum illud spatium, quod sub n L mine monalterii iuxta dicta. inse
Iul not.,comprehendendum esse vid
tur, non indiget declaratione s priuilegio excluse 9 Superiotrum ad hoc, ut intelliga. x sim nomine clausurae: secus est dicen dum de illo spatio, seu domo, cui nomen monasteru Religiosorum conuenire nequit. Duas habet partes conclusio, quarum prima facile suadetur ex eo, quod nullius Io. botis estet huiusmodi declaratio, cum nullum ius habeant ad eam declarandam, itavi, qui eam violet, subiaceat poenis imposi iis a Pontificibus ι sed habetur ex motu RJ V. declarantis monasteria, seu domos Religiosorum esse sub custodia, seu clausura , ita ut mulieribus semper intelligatur interdimis aditus ι unde ex proprijs terminis videtur insurgere clausura . Secund. pars suadetur , quia illi spatio nequit conuenire nomen clauium neque ex propriis terminis, neque per legem uniuersalem : ergo per particularem debet declarari, & publicari, ut possit seruari. Limita, modo spatium illud non sit clausurae deputatum, & nomen monasterill habere possit, ut optime probat Bona in. ubi supr, quaest. q. punct. I. quia non est ad liis bitum Praelati formam monasteri) statuere, sed insurgit, ut dixi, ex propri)s traminis , α sotina ι unde declaratio censenda esset vel balis, de extrinseca potius ad instruendos simplices, & ignorantes, quam ad statuendam clausuram ex vi verborum. Ex quo deducitur totum illud spatium , cui possunt conuenite conditiones monastera , quae sunt, quando ei adaptatur definitio clausurae , & ibi in sernia conuentus,
seu Collegh vivitur, & habetur Ecclesia simul cum Eucharistia , legitime habemdum esse pro domo, seu monasterio comprehensis in motu Pu V. ut colligitur ex
ris ab ipso consultis, ex Bonacin. ubi supr. nu. s. de clausuri vir. & L man lib. 4..tra. . cap. 12. nu. F. unde Superiores permittentes, ut ingrediantur in huiusmodi spatia mulieres, dicentes, adhuc declaratio clausurae non est publicata, censenda lant obaro u pinnas a Summis Pontificibus impositis verum aduertendum est, quod illud spatium, prout in secunda parte deputatum
clausurae a Piaelato sub poenis grauissimis a Religiosis , qui in illud taminas
introducere audebum, incurrendis, non
enim illis impositae a Summis Pontifici- 4 , quia spatio illi ex se, de ex suis
322쪽
terminis, de conditionibus nomen clausuris conuenire nequit, sed erunt poenae a Prael, tis impositae incurrendae a fratribus, non vero a firminis, quia non subiacent eorum i iisdictioni .sECUNDA CONCLUSIO.
s. ' 4 Onasteria alias clausurae su LVI tecta, in quibus modo in forma
Conuentus, & monasteriJ non vivitur, non sunt amplius sub nomine clausum iudicanda. Conclusio est contra Bonacin. ubi supr. Mum. s. de suadetur ex eius doctrina: ait ipse loquens de explicatione humanarum i gum disp. I. punct. 8.nu. I s. de legib. quod Io non excedit terminos verbis expressos; quare si verba legis unum tantum sensum habent, iuxta talcm sensum explicanda sunt: sed si lex clausurae ad illa monasteria extemderetur , in quibus monasteri) forma am-Plius non viget, extenderetur etiam ultra
terminos legis expresses, quia motus Pi JV. prohibet sceminis ingressum in monastexta, in quibus non stilum materiale, sed etiasor male consistens in familia sub uno capite habens Ecclesiam simul cum Eucharistia, elucescit: ergo nullo modo huiusnodi monasteria sub clausera putanda sunt: idem probat de legibus disp. r. quaest. I. p. 8.nu. a. 3. reserens multos DD. quod lex poenalis
ob paritatem ma rationis nequit extendi ab uno casu ad alium:ergo tanto magis extedi
non potest ad alium c tum diuersae rationis: sed si locus, in quo forma monasterij --plius non seruatur, intelligeretur sub nomine clauserae, lex extenderetur ad casum diuersae rationis, ut per se patet: ergo motus P0 V. nequit esse in suo robore in illis monasteths . Tandem suadetur ex doctrina Nauarr.Henriq.CoinitOl. Angel. Sa, Magal. Granado, Caramuel. quos citatos sequitur Diana de legibus pari. Gresol. 18. & p.7. tr. 1 o. res. 33. asserentium, quod, quando causiadaequata legis in casu particulari cessat,cessat etiam obligatio Iegis, quia valet argumetum de toto ad partem, si ratio legis in totuccssat, cessat & lex, ut docent omnes D D.
ergo si ratio legis cessat in partem, in pauccessabit lex:sed in huiusinodi monasterijs ratio Iegis cessat, eo quod non sunt amplius
monasteria censenda ob conditionem des Etus: ergo omnino assirmandum est talia monasteria libera esse 1 clausurae nomi
Diees, lex uniuersalis, ac generalis locuhabet in omnibus contentis in tali genere, licet non in omnibus eadem militet ratio, sed alia, aut aliqualiter videatur diuersa in una specie, & in altera, ut omnes fatentur
DD. teste Mirand. to. 2. q. 2 .art. 26.con LE. ergo, licet nomen monasteriorum pro-rie conuenire nequeat huiusnodi domiseus, large tamen, α improprie eis adaptari
potest, prout de facto adaptatur. Responde
doctrinam valere in materia fauorabili, cuius vel ba possiant extendi non solum iuxta proprietatem naturalem, verum etiam iu-ra ciuilem , ut optime probat Sa tir. inter'. n. I.& 3. Salas deleg.disp. 2I .sM. 3. Layma de legib. lib. I. trach. 4. cap. I 8. nil. 8. B naci n. de legib. disp. I. q. I. p. 8. num. s. non vero in lege odiola, quae tantum eX-plicari potest iuxta proprietatem natur lem, ut aiunt Suar. de legib. lib. s. cap. 1.
c. N π On est alienum a ratione clausu
IN ram consiletudine alicubi aboleri
posse. Ita Mor. pari. I. lib. I 3. cap. I 8- quaest. I.Sanch. voi supr. cap. 1 F. num. 4.
Ratio videtur esse quia, cum claustra sit introducta solo iure humano, ut superius probatum est, potest contraria consuetudo praeualere . Addo tandem ipsa decreta posile non esse usu recepta , ut recte notant
Sancti. N Bonacin. ubi supr. Pro complemento quaesiti addendum est dati multos casus, in quibus ingressus in monasteria virorum foeminis permissiis est,
quae breuitatis causa praetermittunturi videri tamen possunt apud Sancti. ubi supr.
num. 22. disput. q. p. 4. & Castrum Palaum P. y. disp. q. p. 8. num. 8. ubi .supr. dico tamen contra Sanch. & Rodriq. relatos a Castro Palao, quos ipse sequitur, P latum posse instituere extraordinariam processionem eo fine, ut mulieres monasteriuingrediantur absque eo, quod incurrant
323쪽
poenas impositas contra Religiosos admittentes mulieres in virorum monasteria . Ita Bonacin.Vbi si P.nu. I 4.Coriolan. p. a. cas 3. nu. 22. Porteli. tit. clausura Monach. nu. c.
Ratio est; quia lo generaliter, α indefinite loquens,comprehendit omnia propria significata, ut tradunt Tiraq. Menoch. Turuli. Marc. Anton. quos resere, & sequitur Ba bosa in collect. UD. lik1. i. decret. cap.Solitae tit. de maioritate, & obedient. Sed Pia V.
concessio est generalis: ergo etiam comprehendere debet extraordinariam procellionem, cum nomen processionis proprie ciconueniat; maxime quia, cum lex non distinguat, nec nos distinguere debemus. Addo, si huiusnbdi procellio nequit institui,
maxime quia cst contra finem Legislatoris, cuius concessio, ut inquiunt DD. contrariae sententiae fuit ad remouendos scrupulos, o non ad praebendii relaxationis motiuu, suit ad fouenda pietatem, & religionem,& non ad clausum rclaxationem introducendam: sed hoc non obstat, quia est extrinseca intentio, Cuius obseruationem lex non attendit, ut videre est apud D. Thom. I. 2. M. Io o. artis. ad 2. ubi Caictan. Sancti. ini
scientem, Bonaci n. de legib. dij. I. quaest. i. puncti 8. Salas de legibus disp. I i. sect. F. num 33. ergo absque eo, quod pinna incurratur, institui potest huius odi procesitio: vide Dian. p.7.tra L I 2. resol. 6. tractatem pulchrum quaesitum. Dices, est regula tradita in I. Non dub. C. de legibus,ta l. contra legem, & seq. ff. cod. tit. quae dicit: is in legem delinquit, qui verba legis amplectens contra legis nititur voluntatem, euec intentionem facere.
Resp. huiusinodi regulam esse limitandam . iuxta communem DD. sententiam, idest esse intelligendam de voluntate intrinseca, non extrinseca Legislatoris. Ita Sancti. ubi stipr. lib. I. cap. 14. num. 4 quare praesupponendum est dari duplicem mentem , seu intentionem Legislatoris ; aliam intrinsecam, aliam vero extrinsecam, tunc seruatur mens intrinseca, quando adimpletur.
id, quod Legislator intendit, seu praecipit:
c. g. praecipit Legislator ieiunium eo animo,
Ut turpem carnis concupiscentiam reprimat ieiunans , si praeceptum adimpletur pravo fine, adhuc mens legislatoris intri
leca scruatur, esto intentio ieiunantis sit alle: na ab intentione Legislatoris: si vero ieiunat animo frenandi carnis cocupiscentiam, seruatur non solum intrinseca,sed etiam extrinseca , & illa cadit sub praeceptum, non vero ista, ut tradunt DD. Aduertendum tamen est, quod, licet doctrina de processionibus subsistat; nihilominus in Religionibus praesertim reformatis est caute ad praxim reducenda, nec a Superioribus permittenda.
mdam Religiosus simul cum duobus
secularibus ab ipso in auxilium Pocmtis tentauit capere Apostatam fugiemum e n astato, qui se armis des ribat , eamque meus it qui itur, an
inciderit in excommunicationem latam contra pncutientes clericos, manus
Dolentas in illos imponentes . sv MMARIUM.
1. J J Eque Rebriosum, nequesentires in
I excommunicationem incurrisse habetur, una cum multis obiectionibus seruiis. r. Respondetur, neque Religiosam, neque iaculares incurrisse in excommunic tionem , quia apostatae , de sugitivi possunt ubique, & extra territorium a suis Superioribus absque alicuius licentia, & cxcλmunicationis periculo capi, ligari, de ad
monasterium reduci, Ec carceribus mancipari. Ita Nauarr. commcnt. 3. de Regular. n. FC. Rodriq. rom. I. quaest. 3 o. a t. 6. Miranae tom. I. quaest y I .ar. 3. Sancti. tria fiamm. lib. s. cap. 8. num. 33.Pciri n. desiib- duo quaest. I. cap. 26. concl. 6. Bassaeus Ca- Puccin. in sumna. tit. Apostasa n. s. Bord nius resol. variar. resbi. I. num. 23. dc habetur cap. A nobis, de Apostatis; imo ad id
compesti possunt sub poena exommunicati
324쪽
nis cap. sin.de Regular. Rationes sent, quia quicumque rem aliquam possidet, si ab eo auferatur, pote t illam propria aut horitate recuperare, capere, & detinere, quocumque modo possit, cum ius habeat insistendi eidem per definitionem , quam tradit Baldus in l. si quis F. dii serentia, T. de acquirenda possessione ; at cum Religiosus sit sub dominio , N potestate Praelati, se ipsum enim in professione tradidit Superiori: ergo, tum quia communis est doctrina DD.quod Dominus possidens fugitiuum seruum potest
illum capere, ubicumque inuenerit: idem dic de ancilla, de de uxore: illam enim Dominus capere potcst istam maritus : ergo dicendum cst idem, inquit Nauarr.ubi supr. de Praelato regulari respectu sui subditi apostatae , dc fugitivi. Nec obstat Praelatum tantummodo pocse huiusmodi apostatas ligare, vinculis Coim stringerc, & carceribus mancipare, quia demandato sui Praelati etiam subditus mittere potest manus violentas in Clericum eum capiendo absque periculo incurrendi in exco-
municationem. Ita SVrus de censuris lib. I. Cap. 27. num. 26. cum Earbos in collectan. DD. lib. s. decretal.de sentcnt.excom Ic. tit. 39. cap. 3y. num. 4.Ncc obstat, Superiorem tantum id imperare posse subdito, no vero saeculari,quia, vi recte docent AEgidius de Sacram.& ccn
ubi sunt. Prietatus potest habere suum subditum Clericum capi ctiam per laicos,& pe cuti: assentiunt Suar. Molin. Filliu c. quos citatos sequitur Bonata de censeris disp. 2. quaest. 3. punct. C. sest. q. num. s. & hoc habetur ex consuetudine iam introducta.
Nec obstat Religiosium nullum mandatum habuit lea Superiore suo cum capiendi, de percutiendi, nec laicos iubendi, &C.quia in hoc casu habebat licentiam praesumptam Superioris, cum casu extra monasterium in fugientem incidisset, N: ita factum sitit approbatum a Praelato, tum quia si Iudex saecularis potest capere Clericum in flagranti crimine repertum, ut ad suum Iudicem du-Catur , ut aicunt multi DD. quos sequitur
Barbosa ubi supr. ab ipso relatos, quarc Religiosus non potest capere apostatam fiagic-tem, eumque adducere ad suum Praelatum ad euitanda scandala, & ad consiliendum animae fugientis 3 tum quia si is mina potest
percutere Clericum volentem eam violare, quia est iusta defensio ad tuendum suum honorem , ut aiunt Nauaria Molin. SVR quos refert., & sequitur Bonacin. ubi sit pr. 5 creditor potest Clericum fugietem debitorem retinere, ut eum praesentet Superiori, suumque creditum requirat, ut ait Bona in. ubi supr. abique periculo excommunicatio.
nis ; quare non potetit Religiosus ad defendendum honorem suae Religionis detinere, capere, x vel bare, si opus crit, Religiosum fugientem, ut eum sito Praelato praetcntet, debitumque obedientiae ille Religioni soluat, simul cum poena commissis delictis debita tum quia elio hoc non potuisset fieri
absque pinna cxcommunicatiotiis ; nihilo
minus per ignorantiam inuincibilem c ad
quam reducitur illud iuxta mentem Pcirin. rom. t. qu. 3. cap. q. num. T. quando scilicet quis scit aliquid esse prohibitum , attamen ex inconsideratione hic, & nunc existimat esse licitum Religiosus cum saecularibus in excommunicationem non videmtur incidiste colligitur etiam ex Sayr. Angelo , Fili iuc. Auila, & alus apud Petrin. ubi supr. Nec obstat, quod licitum erat Religiose
eum capere, sed non percutere, quia percusso illa non censetur vis iniuriosa,& vitio, sed potius defensio ad repellendam vim fugitivi, qui se defendebat armis a iusta ca Ceratione intenta ab illo Religiosis; de vim vi repellere licet absque periculo censurae. Ita Suar. Sayr. Auit Emm. Sa , N alio, quos citatos scquitur Bonaci . ubi supr. Hoc, quod dictiam cst, conccdit ius commune , priuilegia tamen fratribus Minoribus amplius concedunt, quod scilicet e rum Generalis, ac Ministri Prouinciales, Custodes, ac caeteri fratres Ordinis Minorum possint apostatas,& insolentes dicti Ordinis cxcommunicare, ligare, capere, dccarceri mancipare , si videbitur expedire. Ita Iimoc. VIII. Clemens IV. Salis Pontifices , ut videre est apud Rodriq. tOm. I. quaest. 3o.art. 6. etiam inuocato, si opus suerit,auxilio brachi; saeculatis. Haec sunt verba priuilegh Innoc . relata a Casariab. in compend. priuileg. Mendicantium, num. q. Ge- neralis
325쪽
o 1 De Regim. Regul. Cent. Prim.
neralis, & Prouincialis Minister, & Custodes,& caeteri fratres Ordinis Minorum possunt apostatas, dc inselentes dicti ordinis
communicare, ligare, & capere, & cameeri mancipare, si videbitur expedire.
ad Ordinem reuocare, reducere.
i. o Eligioserum fiati quaerere tenen-I iur apostatas , ego sint eis metui:
quadam additur limiratio, , quadanu stantur obiectio. CONCLUSIO.
i. II Er se loquendo tenentur Praelati v Religiosos figitiuos, atque apostatas quaerere, & ad Religionem reducere, esto sint Religioni noctui. Duas habet patates conclusio, quarum prima habetur ex cap. vltim. de Regularib.ubi Praelatis praecipitur, ut annuatim solicite quaerant suos fugitiuos,& eiectos, tum quia munus Praelati in Consulere bono communi Religionis, ne illo subdito utili priuetur, tum quia bonum subditi postulat, ne cum Praelatus relinquat in
statu damnationis. Ita sentiunt Nauarr. c ment. 3. de Regular. nuin. so. Mirand.lom. I. quaest. I I. are. Suar. q. de Relig.trin. 8. lib. 3. cap. 2. num. II. Layman lib. q. traa. cap. I 3. num. p. cui obligationi s tisfacit Praelatus, si iuxta ortam occasionem,
vel occasiones moralem diligentiam adhibuerit i verum illa particularis circunstantia de annuali inquisitione non videtur esse in usu, teste Suar. ubi supta Sanch. in senim.
lib. s. cap. s. num. 18. Laymanubi supr. cap. I 3.num.7. Cinto Palao pari. 3.de voto obedient. disp. 4. p. I p. vcrum tamen est,
quod postquam Sacra Congregatio Coucilis ius u S. D. N. Vrbani VIII. innovavit
cap. Ne Religiosi, ubi isa die a I. Septemb. tenet Bonacin. de clausura quaest. E.
punct. I I .F. 2. Praelatos modo non excusari ab cxequutione, prout in textu; alias incurrere poenas in eodem decreto allignatas; in hoc me remitto praxi. Addo hanc obligati nem quaerendi fugitiuos, & apostatas inesso Praelato , quoties praesumit eos esse inueniendos; cessat vero, quoties nulla adest spes. Ita Castrus Palaus ubi supta Secunda pars suadetur: ut ipsi apostatae in aliorum
exemplum puniantur , ne caeteri arripiant occasionem fugiendi, tum quia ex vexati
ne hi miseri fugitivi forte acquirent intellectum, & ad meliorem vit. ae frugem mores corrigent, tum quia si essent a Religione chciendi, ab ipsa ebciantur, ut extra Religionem vivere possint, non in statu damn tionis , sed salutis . Limitanda videtur conclusio ex mente L man num. p. & Castri Palai ubi supr. quod si daretur casius, quo absque graui R ligionis nota, vel scandalo, non possct Pr latus fugitiuum capere, cessare videtur obiugatio, quia bonum commune Religionis praeserendum est bono particulari subditi, ut ex mera malitia peccat. Addit tamen uareet ubi supr. debere Praelatum, si ita cxpedire iudicauerit, absolutionem absenti fugitiuo mittere, ut a peccatorum vinculis liberetur; assentit Castrus Palaus ubi supr. Dices, apostata, seu fusitiuus ita est iam ciuus Religioni, ut metito omnes Religios gaudere possint, quod separatus cxistat
ab eorum consortio, quare excusandus est Pastor ab onere quaerendi tam moibi danais ouem, quia bonum commune prauis exemplis labefactat: & ideo est praeterendum bono singulari apostatae, quod significavit S.
Bonavent. in lib. quaest. circa regulam S. Francisci quaest. l . ubi loquens de tali Religioso inquit: Si, Deopermittente, tacis se sim ei, ceret , gratiae sunt agendae Deo, nora
quia illapeccauit, sed quia oues suas a pestifera
contagione liberauit: ruinam abscindantur, qui vos conturbant, scilicet puritatens vestram,
pacem, o famam . Respond. Suar. ubi supr.
num. I 8. inclinare in partem aflirmativam,
quod Pastor in tali caelis soluatur ab onere quaerendi illam miseram ovem, innixum rationi D. Bonavent. quia Religio potest camouem ta perniciosam ab ovili separare ideo
326쪽
s sponte abeat, non tenebitur eam requi, iere, & ita sentit Silu. tit. apostata n. I o. nihilominus dico Praelatum non cximi ab onere reuocandi talem fugitiuum ob rationes superius descriptas in probatione secundae partis, quia bono communi, ac etiam priuato consulitur. Addendum vero occurrit,Praelato Ordinis incumbere onus quaerendi tales homi. nes , quia eorum potestati, & iurisdicti
ni sunt subiecti ; Episcopi vero tenentur sicorum auxilium a Praelatis Ordinis requi. ratur, item si fiagitivi in eorum dioecesi sca-dalose se gerant, denique si Praelati ordinis negligenter se haberent in eorum inquisi
Priuatus Franciscanus, qui, mediante
recursu ad pecuniam , seli quocunquo alio modo, aliquem usum Hictum, rigidum, dilem introductum in rebus utendis, in fabricis scilicet, vestibus , an que rebus tollit, quamuis de nouo alium, qui, licet praelio Orfit, statui ramen Fra1rcscanae pa aris non fidissentaneus, exigat, intutaticat, lethali cu obnoxius censendus i. SUMMARIUM.1. Eo recursa ad prenniam si it Pro I tito Damisiano necessitas accommoda: o das sint ransderanda ad rem rem
a. Trip terrostores regulae conuenienter vivere possunt sine usu oculus rei, se doscribunturiat s suae. 3. Retigionum diuersitas non desumitur ex motis essentialibus ,sed ex fine particulari, ad quem quitibet Ordo eHinstitutus, ra ex med , quibus utituri vel ad vota melius obseruania, mel ad functionem propriam melius obeun
η. Franciscansu, dum recurrit ad pecunia mroducendo de nouomsam alicuius rei intra timites disisapavertatis , se aecommodae ne cessitatis non eis reus lethatis culpa: secus si seras eiusdem rei viliorem usum : ct nonnussissetis fit obiectionibus.
s. Subdui non tenemur obedire, dato esse,
qaia negligatur aliquis usu vilis. I. Quantum omnipoteti Deo displiceat
transgrestiones paupertatis ineis, qui Iuguriam S. Francisci , eiusque paupertatem Professi sunt, testarinar eorum monumenta uia multis, multisque horrendis casibus ad ips rum instructionem manifestatis; unci cogor breuiter periractare praesens quaesitum. Proculus intelligentia si prim. not. cum Scraphicus Franciscus institutor regulae minori- ranae prohibeat suis fili)s recursus ad pecuniam , nis pro fratribus induendis, neccilitatibusque infirmorum, non tamen intcndit restcingere huiusmodi tecuisum ad istas duas tantummodo necessitates, ut bene n tat S. Bonau. in reg. exposit.sed ad alias quoque unde tantum expressit illas,inquit Cordub. in exposit.regulae c. q. q. T. in I . not.ut innueret, nonnisi pro vera necessitato Franciscano statui decenti, te conuenienti posse Procurari pecuniam , seu recurri ad ipsambr& cum racale altissimae paupertatis obseruantiae, eiusdemque relaxatio iiis fululamcntum consistat in his necessitatibu , aminandis, ut insinuat Politius in post.regul. cap. q. num. I 8. ideo quaerendum cst, quaenam necessitas cogat Praelatos adlicito procurandam pecuniam : an stricta, seu accomoda esse debeat: dicitur stricta,idest quod sit prope mortem, ita vi,s Religioso no prouideatur, immineat probabiliter mors dicitur accommoda, idest quod talem habeat manifestam necessitatem praesentem, seu imminentem, ut, si Religioni non prouideatur, status debiti ossiciti communitatis,vel peilonae particularis sine detrimento commode stare non possit; α haec neces sitas versari potest circa res ipirituales, scii corporales: spixituales pica,quando nisi m diante pecunia aliquod grando bonum praedicationis, vel pacis, huiusmodi fieri no potest, vel aliquod vitari graue malum cor- rates puta circa alimenta, vestes, lectos, domos , ornamenta Ecclesiastica, libros
pro ossicio diuino, pro studio literarum ,
327쪽
pro praedicatoribus, tam in communi,quam in particulari, aliaque huiusmodi requisita ad officiorum exequutiones: unde respondendum est secundum Ioann. Philipp. artis. & 6. Cordub. ubi supr. Polle. ubi supr. iusficere necessitatem quandam accomm dam secundum statum, & prosessionem Midorum, modo non sit de illis rebus, quarum simitatio habetur expresse in regula, ut est
ς vcstium vilitate, &c. Ad bene iudicanum, quamam necistas, vel qui usus sit a Comodus, Ecconueniens Religiosorum si tui , ut licitus habeatur recursus ad pecuniam , duo pnecipue si int recte consideranda; alterum, qualis sit fratrum Minorum status, qui non es sicut aliorum Religiosorum, sed magna: paupertatis, & humilitatis , unde omnia debent ei esse conformia: alterum est quaedam obligatio ad aliquos ustis arctos in regula expresios, & ad usum moderatum omnium aliarum rerum, quibus uti possunt,& de hoc videndi sunt expositores in cap. 6. regul. Quae moderatio iudicanda sit talis,vel quando excessiis, aut iuperfluitas in usu rerum censenda sit, non potest, nec debet iudicari per subditos, sed per Ministros, de
Custodes, vel per eos, quibus ab ipsis committitur , ut prouideant fratribus de neces
a. & paulo inferius addit, m erationem, seu excessum non consistere in indivisibili puncto, sed habere suam latitudinem : de punct. 4. asserit non omnem excessum, autumnoderatum vitam imputandum esse ad mortale, sed solum quando est talis, & ranta inunoderatio circa pnedicta, & tam n tabilis , 8c tam continua, ut merito censeri debeat contra Minorum obligationem, dinotabiliter eam laedere; caeteri vero excessus immoderantiae censeri debent peccata venialia. Ita habetur ex Seren. conscient. quaest. I i. secundum Vbertinum, Hug nem, & Ioann. Pinin. in suo tractatu in a. notabit. quorum doctrina est cu grano salis legenda, ut dicam inserius . 2. N .secund.quod sicut, ut dixi ex me te Polith ubi sup. obseruatio,& relaxatio repulae minoris dependet ab examinata necestitate pro licito recursu ad pecunia; ita tria sunt consideranda ex mente Cordubae ubi sepr. cap. 6. q. 1 F. punct. 4. idest triplicia
ter dici potest posse professores regulet c6-
uenienter vivere sine via alicuius rei. Prim. cum sine tali usu talis rei possunt conuenienter exercere omnia decentia sibi, distatui, ac offici js, ita ut ille talis usus illius rei in nullo illis decens, & utilis videatur esse. Secund. cum sine tali usu talis rei possunt qualitercumque viuere, & exerceren cessaria ad suum statum , & conditionem. Tert. cum sine tali usu talis rei possunt Conuenienter explere omnia decentia sibi, Mstatui, de offici)s, nec non & secietati, ita tamen , ut utilitas talis usus talis rei per aliquod aliud aequi ualens aeque bene suppleri possit. Professores regulae non tenentur sic conuenienter vivere iuxta modum s cundum , neque moderatio usus consistit in hoc, ut vitetur omne illud, sine quo pocsunt conuenienter, idest qualitercumque viuere, & exerceri eorum ossicia . multa enim sunt, sine quibus degere vitam possunt secundum decentiam status, & viticiorum , quibus tamen utendo non excedunt usum moderatum , sed sunt ad maiorem decentiam usus moderati, ut sunt aedificia, libri, studia literarum, &c. secundum Nicolaum III. tenentur certe vivere conuenienter sine tali usu talis rei in primo modo descripto, qui in nullo eis cst decens, & utilis,&α quia talis usus clare habetur esse supei fluus respectu decentis status Minorum ι undu iando excessus in usu superfluus apparet, semper est peccatum graue, seu veniale secundum magnitudinem, vel modicitatem superfluitatis rei, & vsiis eius. Tandem pro- fenores regulae iuxta tertium modum no tenentur vivere sine illo usii illius rei,qui est decens eorum statui, quamuis bene possint per usum alium viliorem ipsius, vel alterius rei aequivalentem suppleti, neque ibi est aliqua immoderatio, aut superfluitas, aut peccatum, nisi illud aliud notate verba )aequi- ualens simul cum alio haberetii r in usu, tunc esset enim superfluitas vitiosa haecCorduba.3. Not. teria quod diuersitas ordinum . Religiosorum non desumitur ex eo,quod est essentiale, ut sunt tria vota es lentialia, cum approbatione Ecclesiae: haec enim sunt omnibus communia, & in hoc non disterunt
specie Religiones, sed prouenit ex duobus. Ptim. ex particulari fine, seu functione, ad quam
328쪽
quam quisqueOrdo speciatim est institutus;
quidam enim sunt instituti, ut potissimum
occupentur in operibus vitae contemplati-
, ut sunt Monachi omnes , ath sunt instituti ad opera corporalia activae vitae, ut ad redimendos captiuos, ad suscipiendos per grinos, ad seruiendum infirmis, ad defendendam Ecclesiam contra hostes fidei; alij
partim ad contemplationem ,'partim ad opera vitae activae, sed spiritualia, quae comtemplationem supponunt, ut sunt Ordines mendicantium . Secund. desumitur ex particularibus medijs, & ritibus, quibus utuntur, vel ad vota sua melius seruanda ; vel adiunctionem propriam melius obeundam hinc videmus magnam varietatem in habitu, victu , ieiuniis , ali)sque phs exerciti s . Ita colligitur ex D. Th. a. t. q. I 88.&JI89. Lessius libr. Σ. c. 4r. diab. 2. detest. Sylvius 2.2. quaest. 138. Quamobrem Religio Fram ciscana ab alius dissinguitur in multis , praesertim in paupertate in communi, in vestiuvilitate , in fabricarum humilitate, nec non Zc in caeterarum aliarum rerum modifi-Catione; unde superius dicebam,quod Minorum Religio non est sicut status aliarum Religionum , sed est status magnae paupertatis , & hi uni litatis, eiusque obligatio se
extendit ad illos usus annos in regula praescriptos, re ad usum moderatum aliarum re-ium utibilium : hinc sit, quod haec magna paupertas, & usus viles utibilium sunt illud ornamentum , ae ille decor, qui, ut inter alias Religiones praecellat, essicit, & est illud medium prae caeteris breui cursu ducens homines ad finem spiritualis prosectus. CONCLUSIO. . o Raelatus Franciscanus, mediante recursu as pecuniam, de nouo introducens usum alicuius rei intra limites debitae paupertatis, & accommodae necessitatis non abdicando viliorem , & accommodum usiim eiusdcm rci iam introductae , non est damnandus mortali crimine, nec est habendus suae professioniis transgressori secus si abdicat eiusdem rei viliorem usum, &C. Prima rata suadetur ex doctrina Cordubae ubi supr. asserentis, fratres Minores non teneti vivere sine illo via illius rei, qui usus es decens eorum statui, licet bene possit per alium usum ipsius, vel alterius rei aequi ualentem suppleri. Secund. quia ibi non apparet
nec usus immoderatus, nec aliqua superfluitas: ergo nullum peccatum: Nec obstar,uod ibi videatur este aliquod superfluum ,
iam per alium usum viliorem etiam eiuΩdem rei suppleri potest necessitati; &'superfluum dicitur illud, quo sublato, reliquum commode sessicit, ut recte notat Corduia ubi supr. cap. q. qu. 7. in a. not. quia
per regulam profest ribus non prohibetur omne superfluum, sed illud, quod excedit
statum accommodum , & professionem , quod proprid dicitur supefluum , unde necessitas , quae opponitur superfluitati, ut dixi, non est censenda stricta, sed accommoda, ut volunt omnes regulae expositores:
audite, quaeso, B. Bernardinum in epistol. ad Ordinem art. fol. 9b. sic loquentem. Superfluitas incurissit is non debent discerni respectu necessitatis certae,sta usus terti quoad
misi fratrῶ Minoia ,sed moderati,tam Uri moderatus no pos' dicisvesaus,et curiosus,
o Rer consequens non mutoses, imὸ secundum omnimodam veritatem , ct regutim licitH, ut patet per Alcol. III. Sec. pars suadetur rsuperius dictum fuit diib. 72. Praelatum esse reum.mortis aeternae negligendo aliquam regulam , seu constitutionem, & permi tendo , ut abeat in desuetudinem , quae est pro conseruando fine , ad quem ordinatur Religio: scd talis Praelatus, mediante recursu ad pecuniam, abdicat illum usum viliorem , dc accommodum , de ad praxim redactum in non paruum laicorum exemplum , nec non ic in profectum humilitatis Religiosorum , de ad propagandum finem
Religionis minoritanae, de admittit alium pretiosiorem damnificantem Religionis bonum in illa vilitare, ac asperitare elucesces: ergo ad mortale ille nouus usus, licet intra
limites debitae paupertatis, est imputandus .i Sec. Plaetatus, qui fidelitatem Religioni non obseruat, quae est eius praecipuum munus, in re graui, fit reus culpae lethalis,'ut dicunt DD. de cum paupertas sit praesertim commendata fideli-atati talis Praelati, ut potius eam augmen-
329쪽
tet, quam relaxet, quod non sequitiarin abdicatione usus vilioris in magnum decorem Prouinciae, seu Religionis introducti: ergo: Tert. suadetur ex vi regu Iae: recurrere pro rebus superfluis ad pecuniam est peccatum graue, ut dicunt omnes expotitores; sed usus illius rei, qui introducitur cum abdicatione vilioris vliis eiusdem rei, vel alterius, quae commode praesentem necessitatem supplet, per sexiem annorum ad praxim redacti, & per consistudinem radicati, omnino est ceniendus superfluus iuxta veram doctrinam Cordubae dicentis non teneri fratres Minores vivere sine illo usu illius rei , qui usus est decens eonitu statui , quamuis bene possit per alium usum ipsius, vel al-rcitus rei aequivalentem suppleri , neque ibi est aliqua superfluitas, aut peccatum, nisi illud aequivalens vilioris vrus haberetur in usu , tunc enim est superfluitas viti sa i erso damnandus est Praelatus tanquam destructor regulae , & transgrestarsuae prosessionis ι quare duplici peccato
obstringitur, quia habet recursum ad p cuniam sine necessitate, & quia de medio tollit usum strictum , & viliorem ., qui censetur esse maximum Religionis bonum , & nequit a Consessario absolui , nin desistat ab illa introductione ;munus enim suum non est destruere ,
sed aedilic re , & est datus in Ordinis
utilitatem, & non in detrimentum; maxime quia, ut inquit S. Bonau. una corruptela introducta , sequitur & alia : vide quandam limitationem in fine subsequentis dubi j. Dices, multoties illa res, quae tollitur, maioris smplicitatis , & vilioris risus , quam illa res , quς imroducitur ,
fit ratione maioris paupertatis, quia nO-ua est magis duratura, quam illa, & magis seruatur praeceptum de non recurrendo ad pecuniam, eo quod tardius indigeat reparatione . Risponae cum ΑΙ-phons. Rodiiq. in exercit. perse h. tract. 3. cap. 8. esse potius rationem carnis, &Mundi , quam spiritus Religionis i magis
refert plus elucescere paupertatem, ac simplicitatem in illis rebus , quam quod abdicentur etiam cum dispcndio post
multos annos denuo recurrendi ad pecvniam , ut habetur ex praecepto D. Francisci de vilitate vestium.; non enim ignorabat S. Pater , pretiosiores vestes esse magis duraturas , quam viliores s attamen potius voluit recursum magis frequentem ad pecuniam , quam de in dio tollere a suis filiis viliores vestes. Ex his clare traditis resolutiones multorum castium in praxi habentur tam in fabricis , quam in rebus spectantibus ad cultum diuinum , ali 1sque rebus utibilibus: & licet subditi in rebus dubijs
possint obedite Praelato pro eorum exequutione, quia claritas immoderati usus non apparet; nihilominus quando res est certa, quod si immoderata, de contra professionem paupertatis Minorum, nequeunt ci p rere, ut rectd dicit Cordub. ubi supr. Cap. 6. quaest. 1 Punct. 2. in casu resoluto nullum habetur dubium, quia clare videtur rem pretiosoris usus introduci, viliori eiusdem rei resecato.
Addo , quod subditi tam commissiue ,
quam omissiue Praelatorum peccatis se implicare possum: commissiue exhortando , inducendo Superiorem ad id faciendum , nec non & operam illi rei nauando: omissiue, licite , & debitὰ non resistendo, si possunt verbo, & exemplo, tali sit perfluo usiit. Ita Cordub. ubi supta
cap. IO. quin. 7. Haec ergo doctrina sc tradita videtur esse illud, quod Deus si a sit ma prouidentia voluit in monumentis Minorum per tot casus horribiles ad eorum intelligentiam , & instructionem esse descriptum, ut excessias intra terminos debitae paupertatis,
accommodus uses vilioris rei abscinditur,
330쪽
causa fit assignanda in exustores
minori paupertatis.sVM MARIVM.
Minorum occasionaliter es radis excussum,
quι sunt in minorica paupertate, se sitis
duatas obiectionibus. In hoc tractam munus meum non est
pertractare de Minorum paupertate ; at si ad hoc coactus essem , nil aliud dicerem, nisi quod per prauentem conclusionem breuiter trado.
CONCLUSIO. I. H Adix omnium excessuum, qui in I minorica paupertate oboriuntur, tam in fabricis, quam in simpellei hili, ali)sque Iebus, certe videtur esse occasionaliter
illud arbitrium iudicandi de superfluitate, seu excessu talium rerum relictum a Nicol. III. & Clement. V. Ministris, seu Custodibus. Suadetur experientia : ille Praelatus amimat, id non videtur esse contra statum Minorum , quod ab omnibus acceptatur, di sine aliquo scrupulo, ac si esset res Euangelica , ad praxim in omnibus locis reducitur : alter accedit, nec hoc videtur esse
Contra professionem , ab omnibus ab eius scientia, & authoritate captis secure admi titur: tertius dicit, nec illud obstat statui Minorum propter hanc rationem; & ita paulatim, ac sensim sine sensu recedunt ab illo primo statui, in quo commode vivere poterant, & dum aequiparatur praesens status cum praeterito, a quo recesserui, Ognos.cuntur & superfluitates , & excessus ; unde sensim sine sensu , α sub coloratis rationibus introducta videtur notabilis relaxatio ια est illud, quod dicunt S. Bonavent. in quaest. regu quaest. I9. & Cordub. in potita regul. in introduci. quaest. 3. Paulatim
sibintrant non bonae consuetudines, & relaxationes , statim ab alijs trahuntur in exemplum, di habentur pro legibus; cumque una consuetudo talis facta est tolerabilis, consequenter introducitur alia, quasi cohaerens priori, & eam sequens, ut si illa admittatur , ista vetus toleretur, & sic abyssus abyssum inuocat, & vnuin malum trahit suo podere , & consuetudine ad aliud : ergo arbitrium illud Praelatis sancte a Pontificibus relictum occasionaliter est radix omnium
relaxationum in minorica paupertate . Secund. ubi non conceditur arb: trium, relaxatio in Religionem reformatam non e reia ditur , ut patet in voto castitatis , obedientiae, in alperitate , vilitate habitus , investimentorum paucitate, in nuditate pedum terrae , & aeris iniurios exposita , & in prohibitione equitandi: ergo a contrario arbitrium illud indirecte , & occasionaliter
videtur esse causa Omnium transgressionum, quia, si non concederetur, nec tot relaxationes concederentur rationibus adductis ,
quae apparenter demonstrant nullam sequuturam relaxationem. Tert. assirmare, Piaelatorum malitiam inclinasse in huiusmodi excessus non est nisi folle temerarium , eo quod ad Praelatorum:munus praestandum Lelecti fuerunt tanquam digniores in scientia, prudentia, ac vitae bonitate ergo rccurrendum est ad eorum arbitrium , quod non fuit prudenter regillatum , putantium hoc , vel illud posse fieri, & versati intra terminos paupertatis, quae tandem tractu temporis insurrexerunt tanquam res excedentes moderatum, & accommodum statum .
Dices, si arbitrium illud iudicandi moderationem , & superfluitatem est radix occasionaliter transgressionum altissimae paupertatis, opus esset id a Patribus abscindere. Resipond. nequaquam , dummodo vagetur intra terminos magnae pati pertatis, humilitatis , ac obligationis Minorum, quae petunt usus arctos omnium rerum, idest in deratos, ut dixi in praecedenti quaesito, qui termini, cum dependeant a circunstantus personae , status , temporis, S c. necessario, ne confiiso oriatur, de incommoda nascantur, id libere concedere cogunt: unde hoc arbitrium, ut recte iudicet, regulari debet