장음표시 사용
401쪽
Nauarr. exemplum Tiberij Casaris, qui ,
ut resere Suetoniux Tranquill in eius vi tardissime , aut nunquam Prouinciarum Rectores a regimine amouebat, eo quod , experientia teste, peccata, vitiaque populi, ium dissimulatione solebant praeterire,dum ad modicum templis regimen, erant habituri, de usque ad sanguinem subdit emungebant; unde atii,& alis noui his succedentes residuu sanguinis exugebann potest etianti, confirmari haec opinio exemplo usuit rum, quorum Generalis est perpetuus. T dem Nauatride statu Monach. ubi supri huic quaestioni finem imponens haec verba habet. Supradicta omnia testor, atque t stificor, ut annosis testis , & conlator, ad quem innumerorima peccatorem tam sim niae, quam ambitionis, superbiae, facti num, discordiarum, ae murmurationum
cognitio fimiseimili me tum per Confessiarios, tum per ipsbsmet Praelatos, R sit in
tos pro medicina contra scrupulos eon Grentes , peruenit: testor, inquam , quod si
absque i dato possem perpetuitarem in latorum reuocare, quam is PP. ubi supci
institu ere, restituerem, seruatis ad unguem Canonibus, quibus Praelati suo munereata tentes deponerentur, δέ ehcerentur, 3 sine
ulla negligentia castigarentiu : hara: ille. Vitim. probatur, qua prudens regimen ab experientia longa habetur, quae desideratur in Praelatis temporalibus dimoraticibus monasteriorum bona, quia ad modicum tempus regimen si inc possessuri. Secunda opinio his argumentit firmatair, quae directe opponuntur probationibus pri-inae sentcntiae . Prim. scut temporale regi men timorem subditorum habet annexum iit a perpetuum Imperium nimia in stipe hiam, & audaciam Praelatorum in subditos nutrit se dum eos opprimendo sibi regnare videntur Piaelati, ita ut Sy amore nati, tanquam serui habeantur: liberas etiam Restigiones tanquam proprias serius emcnr, ecvelut homines haereditam sine discretione congregatiovri corpus adminastiam, qaas dominium, & Imperium absollitum ut ilia
lud libere possint cxercere γod perus est, obtinent , ut sabditi ab otu pendeant
contra libertatem spiritus. Secund. sicut in xemporis mille mcomm 2 sequuntur, ita in perpetuo: audi ea, quae dicit Pestin. ubi supt. Ex turaritate securitas adest , faetidaures,re manus perpetui Superioris incommodis laxanr, munera accipiendo, omnia in usum proprium conuertendo, ea amicis largiendo 1 oriuntur munerum largitiones, simoniadi, subditorum odia, detractiones,
ac murmurationes, εἰ c. quis enim Cnume
rare potetit vitia in Praelatis pro stu conser- initione quastyrannides non mercent quas iniustitiast quas depressiones hominum vi tute praedictorum Z pecunias emungunt, conuentus cxpilanu, monachos expoliant: tandem multa alia facere audent, ut in perpetuitate se videant, & quos subditos noria excaecant, infiitdescunt pecunia, alijsque muneribus, Ac ita obtinent , quod cupiuiar,& volunt: haec Petrin. Et nunquid tactiones, dissidia ,seditiones absianc ab his regiminibus minime quidem , quia licet no tam frequenter in raras electioncs formentur , sormabuntur tamen ob fauores .honores,indulgentias suis sisfilagatoribus, M. amicis a Praelatis concessas, qua omnia ali
negantur ν de si aliqua eis pCestamur, maxima cum dissicultate, ερ labore, ac si non es ferre, ut ita dicam,de corpore Religionis, ac, si horum labores pro Religione irnpem si non essetu promius digni; nec non ser-mabuntur ab ipso Imperio in uno, seu in paucis cumulato, quia cum appetitus honoris insit naturaliter hominibus, teste Val. Max. a D. Thom. relato de regio. Princip. lib. . c. r. a Mia eis ran a lis luas , me dii Eme Un rangat-: niulci profecta nec dissidus abstinebunt, ut ad horores aiacendant, videre paucos exaltatos, mulios meritis pares oppressos, de hunt iliatos, discordiam, ac seditionem parit iuxta sente tiam Aristor. s. polit. C. 7. In v smati Humorem inquit,flaituura ηι, interdum qui dim ex eo, quὸd pauciIunt honorem participes. Addo tandem plus posse deliruere ma--n Praehitum perpetuum , εἴ quoad spiritualia, oc quoad temporalia, quam centum temporales,quia, s mus teporalis destruit, alter aedificat, teste experientia, quae docet in suom m regiminum primordio pro Religione , ac Dis cuisu omnes aedificare, saltem ad Gandam fisam ambitionem,& m litiam, at commatio perpetui,ac mali Pi
402쪽
lati omnia bona Religionis ambitione, sit petis , iniustiti)s, ali)sque pes limis mori-bita exterminant, & eradicat. Tert. si sententia contraria roboratur exemplis multarum Redgionum, quae ab initio beneficio G et alatus perpetui fruebantur,ista etiam tblidatur exemplis multarum Religionum , ut videre est apud Petrin. ubi septa n. 6. quae ab initio semper temporales Generales h buerunt , imo multae ex illis authoritate sedis Apostolicae ad petitiones ipsorum Religiosorum inclinatae perpetuum Generalem in temporalem mutarunt, eo quod maxima aut horitate,& austeritate sebditis impe mane , N propter magnam poteritiam, qua pollebant, visitatoribus pro eorum reformatione missis resistebant . Ita docee
si Nauarr. suam sentemiam confirmat Ti ber. Caesar. exemplo, haec sententia firmatur exemplo Caroli V. Imperator. de quo Scriban. I. Pol. Christ. c. 7o. ait, quod dedit eosilium Philippo filio suo, ne gubern tiones magnas diu sub uno capite Permanere sineret. Quint. si temporalia regimina ob modicum tempus monasteria bona dila-pulant,multo magis perpetuum dominium, eo quod Praelati ea pollident, tanquam res h reditarias , quae filius , ac nepotibus reli
qui possunt. Tandem sexto , si perpetuitas
dat, oblongam experientiam, magnam prudentiam in Praelatis, de temporale domunium non eam denegat, duce experientia,
invitis aptis , & idoneis, quia, quod bonum , S malum suit in praeterito regimine, inseruit eis pro doctrina ad prudenter gube nandum', unde Tacit. r. hist. in orat. Galubae ad Pic ait: Villissima , ac breuissimus bo--ram, malaramque reriura delectara coxitare,
notareu sis alio P rape, os voLem: haec sunt principaliora, ac validiora argumenta , quibus sectatores utriusque sente tiae se se muniunt, atque confirmant.
Quid ergo dicendum Z nisi quod min
que sicut habentur maxuna incommoda, ita mille commoda , unde tertia opinio imsurgit, de est La mam in m. can. c. 18.in. εν s. ita loquentis: Non Munt, qui expedire magis existimant, ut Ordinu Piactati in perpetulam instituantia, sed hanc rem diffii se est definire, cum ex utraque Pa tam commoda, quam incommoda existam:& ante illum Io. Bapt. Anthoniticius in Cathee. Neapol. lib. s. de simon. priuat. C. s. fol. mihi. I 8 . ubi sic asserit: Ego, licci Nauarri opinionem de perpetuitate Gen ratium aliquamlo probauerim; hodie tamen in re anceps sum, cum valde probabitales rationes pro utraque parte sint,tum propter iustitiam distributivam , tum propter incautam electionem ab initio fa fuit, depraesertim quoad capita Ordinum . Tamburinus vero de iur. Abbat. tom. I .disp. 2 3. M. 7. putat hanc esse rem satis albiatrariam , & ait cruciam partem eligi poste, dummodo incommoda, quae in unaquaquet illarum contingere possulit, quantum fieri potest , mitentur. Uro quaesti veritate sit. Prim. not. quod in mota, quα in natu ra humana,quasi in propria sede regna otiiagine ducunt ex hominu imbecillitate ac fragilitate , qui ab intrinseco ad malum iunt proni: hinc est, quod S. Thom. I. 1. qu.9 . t. r. res bluit, quem sequuntur Medin. ibid.
Mirand. tom. 2. quaest. 1 F. art. s. utilius es
se, Reipublicae gubernati opimiis lcgibus , quam hominibin, hcet hi sint res animat illae vero inanimarae, eo quod, cum in Mu-do plures sint protervi, de ad vitia proni,
neces lanum fuit pec vim , Ec metum a legi bus inficium, a malo eos cohu er , non per honunes, qui tam, ac saepius amore, vel odio affecti iudicium pertuitatum habent i unde in tute multis in locis cautum est, ut quam paucissima Iudicum arbitrio relinquantur, sed secundum leges omnia iudicentur , ut habetur in cap. Omnis clu. I. & in cap. Iudicet 7.qu. . dc in Summoperet 21. qu.inquare dicebat Pin. lib. de Republ. Κι enim euidemst constar R--
tabliram irim esse beatam , in qua non lego Principibus,ct Magistratibus , hia rimetpra, Magi atus abcinant. per leges ergo Respublicae iunt regendae, quae, sca a
omni cupiditate , amore, odio, re humana essessione, statuviat, & ordinant ea,quae Π cessaria sunt, inquit D. Thom ad pacem hominum , id virtutem: cuiae tamen leges nequeunt omnia vicia prolubere, ut i uuS. Thom , ubi si z. qu. s. πια 2. Med Imibid. S. Antonin. I. parta tit. Ip. F. A. Socide ivstit. Iux I. M. 6. an.42. PIia, cum
403쪽
mantur, de persectio tendit ad occasum: αsicut natura non operatur in ist inti, sed in tempore i ita in quolibet stare assignari debet id, per quod quilibet status in eatur. Aduertendum tamen est , quod si status
declinationis non siistentetur bonis exemplis , reformationibus, ali)sque medius necessarijs, praesertim claudendo ianuam iu-gredientibus, magna velocitate ad interitu, cum natura prona sit cui malum, declinabit:
his suppositis. PRIMA CONCLUSIO.
Poside ando Religiones in primordio
suarum originum, idest in primo si tu, in quo Religiosorum feruor, quasi ignis
augumentabatur, cum unusquisque ad hoc virtutum materiam colligeret, perfectioni Dque statum magis, ac magis cuperet propagare , earum utilitati, ac profectui tam expediens est, ut Generalis perpetuo regimine fruatur, quam temporali gaudeat. Suaderiat: incommoda allata a prima opinione contra regimen temporale Generalium exoriuntur praesertam ex subditis, re ex deprauato modo cicinionum: incommoda relata a secunda opinione, quae Exterminare conatur Religiones, quae iub perpetuitate primi capitis reguntur, praesertim emanare videntur a Praelatis: sed in nostro casu, neque cx parte sit itorum , neque cx parie Piaelatorum labi possunt i ergo : inaior videtur clara in sit perioribus: minor probatur, quia ex parte subditorum se stragia serentiuin electionibus omni prudentia, iustitia , fuillitate , nec non & simplicitate dabuntur; quale nec disciplina regularis enervabitur, nec subornationes, Collusiones , su
surrationes, inuri nutationes, conuentiones,
stimoniae, aliaque incommoda supernis enar- Iata Orientur: ex parte etiam Praelatorum perpetuorum nimia audacia, & superbia in subditos non excitabitur, nec alia incommoda superius recensita audientur, eo quod omnes in spiritu ferirentes magis, ac magis
perfectionem anhelabunt i Lbditi patui
aestimantes Praelationes ι superiores quietem labditorum maximo cum desiderio optantes ; bi cum omni iustitia, aequitate . ac Pace munus suum excreemes: illi cum omni patientia, de alacritate recipientes quid. quid a Superioribus erit ordinatum, ut videre est apud annales Religionum: ergo tam utilis est Religionibus in illo primaeuo statu Generalis perpetum , quam IemPOra lis ; unde Aristol. 3. polit.C. F. ait: Uitur, unus, vel pauci,vel numi communem utilitatem in gubernatione sequnxti , has efse rectas Reru ablicaruo species neres est:
argumentum etiam videtur concludere de secundo statu Religionum rati me perfectio nis , quia , lictet amplius non proficiat, gau, det tamen profectu aquisito excludente ab illa multitudine Religiosorum mahi recensita
Dices , in omni congregatione plures sunt infirmi, nec liberi ab omnibus assecti. bus, ut dictum est : ergo etiam in illo primaeuo statu subditi ab affectibus ducti erunt
Praelationes praetendentes , & ita in ena rato statu mala receivita suscitabitntur. Respond. quod Suareet loquitur de congrcgationibus Religiosorum ainplectetitibus illum triplicem statum, in quibus verissimum esse videtur, multo plures degere infirmos, ac in spiritu debiles , quam fortes luctantes Contra proprias concupiscentias ; quare S. Bonau. ubi supr. ait: Hoc praesertim exoriri ex multitudine intrantium , qui non tam facile flectuntur, sicut pauci, & cx subtractione virorum, qui suis exemplis, vitaque sancta iuuenes instruere soliti erant: at vero non loquitur de primo illo statu solum, quia , experientia duce, maior pars illorum hominum absque dubio sunt sortes , in spiritu irruentes, acriter luctantes contra Mundum , carnem, & Diabolum, ac semper
interiorem hominem mortificantes , Crucem Domini portantes;non negat tamen,
quod aliqui pauci infirmi morari ibi non possint. Dices, in isto etiam statu potest Generalatus indigno conserit , ut patet inmitio Seraphicae Religionis in fratre Elia,
qui sua ambitione, δe superbia totam conturbauit Religionem : ergo sblutio ad argumentum dissicultatem non luit. Respond. quod id sequitur per accidens, non tamen absque diuina Prouidentia, quae sem-t solet ex malo eligere bonum , dc regu- generales non inficiuntur exemplis, quae
404쪽
raro occurrunt, exemplo petito ab ali)s Religionibus , quae in suo ortu non sunt passae huiusmodi incommodum. SECUNDA CONCLUSIO.
SI postea consideretur Religio sub illo
triplici statu designato , in quo multitudo imperfectorum quas necestatio inspicitur, status quaesiti prorsus problematicus est; Mita Layman , & Anthoniucius
meo iudicio veritatem attigerunt, eo quod, si incommoda exoriuntur ex una PariC, CX
altera non desunt ι & ideo non sine arte . modo descripto argumenta secundae opinionis proposui legite, e denuo legite, quia veritas conclusionis perbelle clucescit.
TERTIA C O N C LVS I O . Considerando illum triplicem statum in qualibet Religione, simul adhibitis remedijs ad euitanda incommoda , ut dicit Tamburinus, non audeo recedere a sententia Petrini asserctis, temporalem Generalem esse magis expedientem ob utilitatem quam maximam sequuturam . Probatur prim . ex sacra Scriptura Machab. 8. ubi approbatur annualis electio Romanorum magistratuum : Et committims, inquit textus, uni hominum magi frarum suom per singulos annos dominari mniuersa terrae, omnes obediunt se, or non est inuidia, neque inter eos : super quem locum dicit Dionys Carthus durante autem hac bonitate regiminis Romanorum in multis profecerunt, & in breui venerunt ad maximum incrementum : non dissentit Glossa, imo S. Thom. I. ΛIachab. c. 8. vult, quod ibi noerat innidia, neque relus , quia non aderat boni particularis praeponderatio. Secund. ditare Rempublicam optimis viris, per quos Respublica regatur , ut, uno defici ni , alter de regimine status informatus illico succedat, videtur utilius; nam de nouo alium eligere non informatum maxima incommmda afferre solci hono communi, ut recte monet Emin. Lugo de iustit. disp. 3 s. sect. s. n. s. at sit Generalis esset perpetuus , Nriuaretur bonum commune his hominius, & millia incomnoda insurgerent, podeficiente, maxime in senectit te regiminis, dc annorum, quia alius ii formatus dissicile inueniretur , & si sorte inueniretur , toti
Religioni non placeret , quod est dignum
magna ponderatione: ergo ne priuetur Religio hac summa utilitate, friti debet Generali temporali. Tert. admittere, ut sine in Republica, in qua multitudo languentium iacci, plurcs homi ines, qui tanquam inimici ci obediunt, pisculosum est, tu id sequitur, quando apti excluduntur ab honoribus , teste Aristol. 3. polit. c. 7. asi
rente: Exeludere itus , idest aptos, penitus ab honoribus perieuissum est, eam multiIudomuumst in ciuitate , eaiumque ab honoribus exclusa, neeesse est ciuitatem plenam essehaisibus Reipublica: sed si Generalis perpetuus eligeretur in maximo discrimine poneretur Religio, quia cum sit plena hominibus non viriliter pugnantibus aduersus malas inclinationes, ut dicit Suar. qui tanquam inopes in ea morantur , ac vagantur,
esset admittere in ea plures, non dicam inimicos , sed parum contentos , eo quod exciti si vidercntur ab honoribus, quos Fr prijs meritis progressu temporis tandem essent habituri , qui uni semper obedire , quem exaltatum supra se vident, aegre serrent ob varias rationes; hinc est, quod multi in ea vivunt ab omni alacritate alieni, quasi portent prae tristitia totum Orbem supra humeros ob vitam assumptam, de statutis , ac Superiorum moribus dolent, nec
non, id de eotum vita murmurant cum ma
ximo damno Religionis: ergo Generalis temporale regimen gerens non potest nisi laudari: unde Patritius lib. I. de Repub. tit. 6. inquit: Praefinitum tempus magistra ius habere debet ; nam te petu. imperare in tibera ciuitase odiosum est; parere emm , ut imperare discat, optimo ciui expedit: S.
re principatum uni hii eis causa striti ο-nis in multitudγne : Ec ita est ratio Aristot. in 1. polit. ubi dicit; quod Socrates sim.
per faciti s m Principes , quod seditio-ms.s eaasa apud nullam dignitatem possidentes. .art. lex , qtiae multitudini imponitur, in qua maior pars in virtute infirma videtur, ob infirmitatem omnia vitia cohibere nequid unde si non adaptatur eius
405쪽
conditioni labili, atque fragili , censetur iniusta , ut dicunt D. D. & superius adnotaui: sed si lex statueretur de eligendo supremo Superiore perpetuo , non elictiuxta naturam humanam , quia: , licsit multi perfecti degant in Religione, nihilominus imponitur multitudini , in qua
maior pars viriliter non luctatur cum prauis affectibus , in qua viget aliquo modo appetitus honoris, teste valer. Max. ubi supr. ergo huiusmodi lex non videtur ellevtilis religiosae Reipublicae i unde optime
eis pessibile , quὸd, qui non habent panem
in regimine Cinitatis , ament talem sνῶ
natum m ciuitatis; unde νetinquitur seditionis materia. Quint. unum prae caeteris extollere periculosum est Reipublicae, tum quia difficile est, ne moueatur in sia oom-cio timore, vel odio, & ita iudicium alienum a perturbatione difficile potest habere, ut bene notat S. Thom ubi supr. in prim. not. tum quia non habet, qui eum frenet, de custodiat in praeiudiciuna regiminis custodiam postulantis; unde Aristot. praeceptum est s. polit. C. I. Communis et ex. --yladis omnis dominariems vntus eis, neminem unum fra caeteras magnum facere, sed plures; nam se inuicem euuodiunt i s ed si Religio nitetetur hab re Generalem pem Petuum , unus prae caeteris extolleretur in
maximum Rcligionis periculum, quia in iudicandis ijs , inaxime quae pendent a suo intellectu , ut sunt merita , & dementa subditoriim , dissicile viderctur es le odio, vel g moic cuin non ductum iri; quare Mirand.
tom. 2. q. 2 F. art. F. inquit. Homines utcumque periecti, carne Cum sint induti, saepisti me passionibus perturbantur,multisq; aliis rebus , quae ipsos a recto tramite, 6 averitate deflectere faciunt : & licet id inueniri possit in Generali temporali, attamen ob suturam absolutionem ab Imperio, curabit , ut actiones , & iudicia exeant ab omni assectione, quant m fieri potest, li- hera, ut insinuat Eutropius lib. i. histor. Et placuit , ne Imperaum longius Iempus , quam antetum haberet , ne per diuturnita tem pete Datis insolentiores redderentur, sed
riniles semper essent , qui se ps annum
scirent futuros esse priuates : Et 2Egid.
Roman. de Regini. Princip. lib. 3. parr.
stitias comm iterent Praeposti Cimiatis, si Icirem esse perpeta. Iales , a quibus causerent, si cons derarent se esse ab huiusmodi
efflcio remouendos : quia etiam regimen deficeret a cnstodia ; nam plures sunt , qui se inuicem custodiunt , moderando ea , quae fuerunt digna reprehensione in praedecesibribus , de cxtirpando ea, quae male in vinea Domini seminata fuere, aergo tanquam res periculosa a Religionibus huiusmodi perpetuitas cst resecanda. Sext. quanto magis pacatum est re,
gimen ,, tanto magis/utile Reipublicae censendum est : sed hoc magis habetue sub Imperio multorum sibi succedentium,
quam sub perpetuo dominio unius : ergo et maior clara apud Omnes : minor probatur : unius palliones reddunt nimis . rum, & rigidum regimen, quia fere sen Aper i dem laborando incontinodorum Onc ri succumbunt , dcci iudem fere semporcommodorum bonis fruuntur: multorum vero pastiones reddunt regimen magis leue,
di pacatum, quia qui si ib uno incommoda
patiuntur, sub altero commoda ibi tiuntur,& vieissim sibi praestantistamJcommoda , quam incommoda: ergo semper erit util:uς regimen temporalium, Generalium , tan quam magis pacatum. Seprim. illud regimen est magis utile Reipublicae , quod est bonis magis Carum, & illud videt dr esse magis carum, quod potest ab omnibus participari ; unde S. Ambris. in Exaem. C. II. ait: . id Mepulchrius, o Iaborem omnibus, or honorem esse communem: sed hoc habetur in summo regimine temporali ,
non in perpetuo: ergo tanquam Carum omnibus , de magis utile Reipublicae erit illud,& non istud. Octav. plus mouet mutatio antiquae Consuetudinis., quam ipsa vetuς. consuetudo , quia illa mutatio non in aliquibus locis, sed in multis, imo in tota Ec-icles a facta est, non solum in Religionibus, quae ab antiquo feruore defecerunt, sed in illis, quae eum retinent, vel ad illum sunt
reuocatae, vel de nouo sunt institutae, quod est signum , illam mutationem non eu
misse ex errore , aut imperfectione , sed quia , experientia duce , cognitum est
406쪽
3 4 De Rugini Regul. Cent. Secund.
temporale te imen esse magis conueratens: ergo: Non. Apostoliva sed es in hanc pat-tem inclitiauit, ut P lari omnes Religio-lium eliciit tempora s i unde videmi ς ρομretuitatem regi mi inani est e mutatani inlcm p iraticalia , α nuntiam E eoi mei forem potaneam guberitationem in perpe luam elle commutaram i imo quod erat ad arbitrium Superioris maioris, x et per plii Ics annos, crus amitoritate tempus lina ita
tum , vel abbreviatum est : erm fecitis Sedis Apostolicae est, ut proelii sit pes petuitas a Religionum regiminibus : tigo lem peterit utilius Religionibus Generalem habere ad tempus dominantem. Vlt. perpetuita. tem in regimine dumnarunt Romani, dori per legem stat uerunt debete esto tempora te , cuius legis verba scribit Crcero lib. 3. de legib. est eriam praeceptum Phalos .s po-I: . C. 8. N lib 6A. 2. non desunt leges, ut bos
interdicitur, ne quis honorem continuci, aut repetat : est etiam textus m l. honor. gerendum. n demun. di hon. ira l.cum tottit. C.de muri. α lamitor. non comta lib. Io. ubi laon utitur intericilla temporiim, quae
postremis legibus in id stacula. initi S rinult. auth. dei defens , Ciuit. ubi intercie terat extus est singulatis, quod unus tantunude Collegio ptitest impcdir , ne quis continuet eundem magistianim, etiamsi omnes Coiiscntiant; id enim fieti non potest , nisi inincta Ciliatas, reluctante nullo , eum ele- serit i haec enim sunt vel ba illius textus , luent ad lioc cxpendit Bart. in l. omnes Populi a. q. pr. st. de iust. de iur. Et in l.quod maior st ad imm . Ang. aut cum textuin dicit singularem in rcb. illa a b. col. s. vc f limita prim. loelim non habete, et singularitim 's.lieri filii interrogatus: Iastillime confirmat exemplis, 3: Iegibus Tirm. In prinei p. l. si unquam C. de ieiuκam donat.
periant. Drccς, mutatio Praelatorum ex D. Bo. naia. ubi supr. facit statum Religionis a sua perfectione declinate: ergo utilior cite M periorum perpetuitas. Rei p. quod loc. c:t: D. Bonau. loquitur problenratice , concedit mutationem Praelatorum este causam deelinationis a primo feruore, iiDn nrgat tamen id non sequi ex perpetuit .ite, dum dicit mutationem est e bonam , c6 quod a
regimi: c malos expellat: attamen in libet t. Apologetico in cras, qui ordini Fratium Miti. adiici fautur 'lil. F. Om. 7.laudat mura tionem: Bbna est Praetit oram mutatio, ne
ρonnuiur . Et S. Thom. lib. i. de regim. c. p.r idem causa, quare Romaos electi me annuam marcinibant, de qua in principio conchisi mis T. fm,inquit, vi Hectos mn m es diis moeret, ct anoriratis cit occurreret
Enimuero plus potest destrueret Praelatus
407쪽
perpetitus . quam temporaneus, eo quod, si unus temporaneus destruit, affer aedificat, ut dicebam superius, te inuicem se cust diunt ; & quamuis perpeἔuo regimini assignetur remedium, caeteris paribus, magis utile erit Religionibus regimen temporale , quia magis adaptatur fragilitati humanae conditionis, & ita omiuum iudicio debet esse lex humana. Dices, proprium est Religioserum tendere ad perfectionem cum contemptu omnium honorum procul ab omni ambitione, ac desiderio dominandi, & videtur esse eorum finis: ergo melius hoc habebitur a petapetuitate Generalium, quae claudet ostium ambitioni, quam a temporali illud aperiente ob spem tandem deueniendi ad anhelatum regimen. Resp. quod proprium est hominum Christianorum inter terminos diuinae legis se continere, imo hic est eorum finis itamen lex hiimina,quae necessario eis imponit ut ad cohibenda vitia a fragilitate naturae derivantia, ne in maiora prosiliant, Omnia mala cohibere non intendit, sed multa permittit: proprium est etiam Iudicum vitia punire, quia expedit bono communi, ut crimina impunita non remaneant, leuia tamen dissimulant Ob hominum imbecillititatem , quia qui nimis emungit, elicit sanguinem: proprium est omnium Religiolbium semper in perfectione progredi, Iratura tamen cogente, ut monet S. Bonau. ubi supr. ncces litantur ad declinationem tendere, & ad ultimum statum e tribus designatis peruenire: ergo, licet sit etiam proprium Religiosorum contemnere Omnia comismoda honorum, ac dignitatum ; non ideo Iex prorsus obstare debet cupiditati hominum , quae est naturalis : Omnes , inquit s. Thom. 3. polit. Iin. 8. appetami honores naturatilem sed fragilitati eorum se accommo- te , non fauendo ambitioni iuxta ea, quae diso in diib. 16. in secunda obiectione, sed succurrendo bono communi , ne multitudo
imperiostorum in maiora mala declinet ι &ideo lex de temporali Generali non aduersatur persectioni Religiosorum, sed magis consentanea eorum statui videtur. Dices, incommoda, quae euertunt Ordines praesertim ex deprauato modo eligendi exori utur; quare cum saepe ad eligendum temporaneum Generalem reiterari electio debeat, consequenter ea sunt pullulatura. Respond. solutionem pendere ex tractatu de iustitia distributiva, vide ibi praesertimadi. I 3 3. de lege statuenda.
An necessarium fit ad sonemas Praelat
ras , ac dignitates tam Pnouinci
I. π Vris unitas propria censetur esse finis I regiminis : habentur ora m media pro
2. Rationibus probatur huiu modi mnione inter Regutires seruandam esse, una selura
3. Suprema regimina vicissim hominum pluralitate sunt propaganda. q. Proponuntur , O Muuntur quaedam obiectiones t o quaestio anquibus Aitu dignis
Quamuis de hae grauissima quaestione plurimis in locis praesertim in dub. 16. satis
prolixe d dierim ', nihilominus ob quandam rationem utilissimum erit denuo vetitatem quaesiti aperire . Pro intelligentia sit prim. not. quod a D. Antonin. pari. I. tit. s. c. 2. g. 4. ingenioso,ac docte quaedam unitatum pluralitas non minus utilis, quam necessaria ad gubernationem ta spiritualem, quam temporalem totius Vniuem designatur, quae apud ipsum inspici possunt, inter quas ea non minimae virtutis est,quae ab ipse Doctore nuncupatur politialis unitas necessariae ad multitudinis directionem cuiuslibet Congregationis , Ciuitatis, ac Regni; idque maximo cum fundamento, quia finis omnis Imperij , ut asserunt DD. praesertim D. Thom. I. de regi m. Princip. c. 2. est unitas multitudinis r verum sicut in hoc nulla in difficultas ; ita non parma insurgit in ea designanda, quae nam sit: an unitas conco B L diae
408쪽
diae, an pacis, quae inter se distinguuntur,
ut habetur ex D. Thom. 2.2. qu. 29. an. I.
Vbicunquὶ, inquit, es pax, ibi est concordia
non tamen ubiramquὸ est concordia,ibi es pax, si nomen pacis propriὶ semitur: an iuriis, idest iustitiae , quae reddit unicuique quod suu est, quae omnes conuenire possunt multitudini pro eius directione; naim a D. August.epist. ad Marcell. rom. a. pro fine regiminis Ciuitatis designatur unitas concordiae . ides Ciuitas,nisi multitudo hemitrum ad unum
vinculum redacta concorHae . idemn et August. 2. de Civit. Dei c. EI. aliam statuit, nempe illam iuris : Populus, ait, non est omnis coetus multitudinis, sed coetas iuris consensu, ae Gilitatis communione sciatus: S. Anton. vero pari. q. tir. s. c. q. β 2. aeterminat illam pacis: Finis autem Reipublieae, in quempopulus eu ordinatus estfax temporis: S.Thom. I. de regina. Princi p. c. s. dcsignat unitatem iuris , ac pacis : Consionum τι turnarura , ut dominium sit concessum pro pace , ct iunitiastruanda, ct ista s, o discordys resecandis: quid ergo dicendum Z quod licet
inter se precise,& formaliter distinguantur, non tamen in ratione finis, quatenus a DD. designantur; nam nequit esse vera concordia, nisi sit vera pax,neque vera pax, nisi adsititistitia , quae unicuiqtie tribuit, quod suum est : unde dicendum est formaliter, & praecise unitatem iuris este finem regiminis, in quem industria , & solicitudo Regentis pro multitudinis directione tendere debet. Ita
statuunt S. Thom. a. t. qu. 42. art. I. S. Antonin. pari. 2. tit. q. C. s. g. I. Ex S. August. relato, 5 sic vilitas,inquii int S.I hom. de S. Antonin. cui opponitur seditio,est unitas iuris communis utilitatis'; quare seditio, quae ex genere suo est peccatum mortale, opponitur iustitiae , ac bono communi, testantur Sancti, idque maximo cum fundamento , quia ex iustitia rite administrata a Regente exoritur, inquit S. Thom. 2.2. qu. 29. art. 3. ex illo Isa. 31. Opus iustitia o itanquam effectus,pax, dc conse libenter Coim
cordia, quia in pace, ut dixi superius, includitur concordia: hinc S. Ciprian. de 3 1. cimusion. de S. Augiist. in Psalm. 84. tom. 8.exclamanti Ille : Iustitia Regis pax flvμυ-rum , t tamen purrae,immunitas plebis , dcc.
Hic: Nemo HI, qui non vali pacem, sed non omnes vo reperari iustitiam; vis et mire a pacem ξ fac iustitiam , ideo abus namus dicis
tibi: Decima a malo , C fac bonam, intrire pacem , espersequere eam , hoe est ama iusti- Π m , tunc quaere tacem: hinc Emm. RO-dri l. 3. pari. qq. Regul qu 34. art. F. inquit, loquens de Rogularibus : Ex iiii litia
oriuntur pax Religionis , tutamcntum obseruantiae, immunitas communitatis, nutii-mcntum spirituale, Monachorum gaudium,dec.
Nor. sec. nihil esse scire unitatem iuris, esse finem regiminis cuiuslibct dominu , ac Imper j, nisi etiam sciamus media pro eius
consecutione, dc conseruatione: Causatur, inquit D. Antonin. par. I. Iit. 6.c. 2.
eo exuatur hae unitas in ciuitatibus, quando ad hoc unum attenditur, τι/rura seruemur uniuersister, ides tam nranorius, Mam maioribus, τι honores, o omia pluria terris,i-ι utar ,-non emma , vel multa ser, ernthium alteri, ut onera pruintionabiliter imponantur ι nam si amicis, mel maiora s leuia iniunguntur, minoribusque grania, o tm. portabitia', oportet sequi aedico ans, inuidiam , eiIionem, atiaque mala destruentia Cinitarιm : idciri repetit pari. q. tit. C. q. g. 2. Media autem , ait, huic fini conuenientia Iuni legum, or Historum mnderata HV pona , o torum communium properaionata distributio, bonorum praemiatio , transires Ioram punitio , ct alia huiusmodi r quae omnia latis prolix ctiam pari. 2. tit. q. C. 8. g. 3. explicantur ab eodem Sancto una cum malis ex neglecta Vnitate Ortis.
PR IMA CONCLUSIO.HViusmodi unitatem iuris pro multitudinis directione tam cletiores, quam Superiores Regularium in suis fiunctionibus,ac electionibus sub plena lethalis citi pς sblicite tenentur obicinale , ac proCurare. Suadetur vini siquisque icnetur sub mortali bonum commune tueri, nec iii discrimine
ponere, ut asteriint DD. praesertim Cai tan. 2.2.'qu. 9o. art. 8. ergo pro Regular. regiminibus iuris unitas in solicite procuranda, ac seruandar anteccdens ab omnibus admittitur: consequentia probatur,quia multitudo hominum religiosorum in regimine
409쪽
mine est dirigenda ad aliquem finem: ergo
ad talem unitalc, qua propagatur Omnis recta gubernatio ; ex hoc etiam exoritur paX,& excitatur concordia summe necessaria, ait S. Bonaia. Opusc. de pers vitae ad sorores, Claustralibus , & maximo cum fundamento, quia in illis tota machina spii itualis aedi-scu, ac persectionis standatur, ac crigitur, dicente S. Gregor. in Pastoral. Parr. 3. admon. 23. Pensemus,l avras sint mati discor--, quae nisi tincta funditus fuerint, bonum
Bbsequi mn 'mitiunt: & S. An OIun. p. I. tit. o. c. 2. F. S. Esenim , inquit, necessaria Ialis unuM ad bonamgubernationcm muLiuudinis, τι scilicet quaerasursrincipat ire ιο- nam commauespiritualiter, o temporaliter hos anendo omne Iriuatum commodum : &ctiam respiciuntur Religiosoruni merita , quibus per professionem non renuntiarunt; alias indiscrimine ponitur bonum commune:aperitur enim via seditionibus , factionibus , ac discorda 3s , ut probaui in dub. T. di insinuat S. Antonin. loc. cit. I rae terea , si talis unitas pro regiminibus Regularium ab cicctori biis, ac Superioribus non est procurandaxmaximuiquia cximuntur ab incommodis , quae alia regimina patiun tui : sed hoc est fallum , quia s utit addicta
mortalitati, sicut alia regimina , ut dixi iri dub. i. habent suum aligumentum, statum, S declinationem , uti videtur in diab. stipcriori: succumbunt cita in Superiorum tyrannidi , uti in dub. 3 o. ergo talia regimina sunt de ncces litate conscientiae iuris unitate
propaganda; nam per hoc, quantiim scit
potest , occurritur malis rccensitis .
Dices, pellectio Religiosorum , ad quam
tenentur lendere, negat ineritorum recognitionem pro I raelaturis, ac dignitatibus, &aduersatur incommodis enarratis. Puerilis sane obiectio , quarc rcspondetur Religiosos pei professionem cinis iam , quae COS CO-git ad acquirendam pciscctionem , non cedere iuri meritorum , di ideo , quando negliguntur, non parua cis iniuria irrogatur, ac regiminis unitati, nec eorum pei sectio dat perpetuitatem regimini, ut no sit mortale, de caducum, sicut omnia creata vi idcPlato R. de Republ. loquendo de Ciuitate
optimis legibus munita aiebat. quι-ἐim est Cixi Iatem Da vsima politia consuu- tam a suo stara moueri, merum esi omne, quod onitum eia, corruptions sis obnoxium .ialis etiam con siturio Icmper mavere non loterat,
sed soluetur. SECUNDA CONCLV IO. SVb mortali sit prema regimina Regularium secundum meritorii in proportionem , & aptitudinem hominum pluralitate sunt propaganda, ta tandem inter ipsos ea vicis lini sibi debent praestare. Duas habet
partes conclusio, quarum prima sic suadetur: snis talium regiminum est unitas iuris, cuius violationem conspiralit3DD. esse peccatum mortale : sed si non multiplicarentur homines , di sibi ueret ut huiusmodi unitas , quia multi idonei, ac apti neglige- relatur, ac postponerentur, ex hoc enim sequunt tir seditiones , ac factiones , teste Aristor.:F. polit. c. s. alibi relator In eptimatibus auit m saeuioris interdum fiant ex eo, quod pauci θυι bonorem participes: ergo ad saluandam unitatem iuris nequeunt electores negligere huiusmodi pluralitatem . Praeterea suadetur ex doctrina D. Antonin. Parc.q. tit. I. c. q. g. q. in hac maxeria praecipua descibentis tres species regiminis , nempe Monarchiam, At istocratiam , &Democratiam, de valde commendat Monarchiam, nihilominus inquit. ia vexo pax multitudinis maxime conseruatur , quando omnes in Principatu aliquam habenI partem;
riso optima poluta esset, quae ex praedictis
tribus mixta constaret, nempe ex Sa unIIo i bus erectis in P incipes , vel Praefectos, ecese AriBocratiam : ex uno eocto ex Sapiemioribus , qui tam 's quam populo perscia ur, GKὸ
Monarchiam: θ' ex populo quatenus ad ipsum Ipectat electio horum hominumsapiemiorum, ecce Democratiam : nonne istud Imperium mixtum,& pulcher modus regendi in omnibus sere Religionibus elucesciti profecto :ergo ad hoc, ut pcifecta pax, qua cxoritur ex tam eminenti modo regendi habeatur, iustitiaeque unitas foueatiar, cuncti meritis ornati supremis Pr*laturis , ac dignitatibus miranti ir , idcirco idem sanctus pari. 2. tit. q. C. 8.g. s. instructus a diuino Imperio aiebat : In uno corpore congregationis , vel
Ouitatis debent esse malit positi in σινι
410쪽
diuersis, non uni tuum, vel plura nihil, ριι cuique, quod sibi congruit, nee
delet et surpare exercitium alterius, nee eum contemnere, mi vilius ,sed eius auxilio uti
exempla Dei, de quo dicit Iob. 2 s. facit comordiam in subtimibus , ias Angelis ,
diuers,s diuersa oscia concedens, nec unus
ostium alterius et serpat , s autim secussat, discordia sequitur: Sec. pars suadetur
ex eo, quia unicuiqtie sub mortali incumbit onus saluandi, atque conseruandi Rempublicam: sed id non desideratur , dum vicissim communicantur sipremae Praelaturae, dicente S. Thom. s. polit. lin. 6. Irespublica saluatur propter mutuam cem municationem secundam aliquam proportionem: huiusmodi communicatis nota insecundum proportionem iustitia era i quare Respablita fatuatur iustitia existente: ergo ad
hoc, ut Religio conseruetur, conseruetur etiam mutua communicatio supremarum Praefecturarum.
Dices contra primam parte , digniores sunt tantum sublimandi, dignis postpositis, ut est communis doctrina DD. illi experientia duce , sunt pauci: ergo pauci sunt cleuandi ad illas dignitates . Resp. prim. &secundum communem doctrina DD. quod cum dignioritas oboriatur ex maiori utilitate, quae Ecclesiae affertur, ut plurimis in locis adnotaui;proinde pro erigendo pacato regimine , re fanditus consi derata, inulti existimati digni, inter digniores sunt computandi, tum quia dissicile datur tantus excesssus meritorum , uti dixi in dub. s. ita ut alia censendi sint vilis grex , & bruta animalia i& licet in nonnullis aliquis excessus dignoscatur, in moralibus pro nihilo reputatur ι undὰ censetur suo paruo iuri meritorum cedere pro pacato regimine uti dixi ex mente Saloni), & Sanchea in citato dubio, tum quia aequum est , ut qui habentius ad omnia munera Religionis, participent de incommodis, & commodis, ut adnotaui in dub. 7. unde dicebat Aristot. lib. i. de Reptibi. C. 3. Imperare, ac parere non solum necese est , sed etiam utile: itinc sorte est,quod idem Aristot. s. polit. c. II. p regiminibus sequens praeceptum adnotauit: Communis vero e odia omnis dominationis uvius es, ncmiscis unum prae cateris ma si
facere , pluresn nam se inuicem custodiunt:& ideo Emin. Lugo de iustit. disp. 31. sin.
n. F8. ait: multum expedire ad imnum commune, ut Pi laturae regulares non maneant apud paucos , sed multi apti fiant.& varientur per Enae, & quamuis aliquis magnus excessus in aliquo homine dignosceretur, adhuc non est Iongo tempore sustinendus in Praelatura ad arcenda mala facillime oritura,nempe tyrannidem tam in commodis, quam in dignitatibus ex se te despotico dominio: quare Arist. s. polit.
c. 8. monet: inni maximos gerunt magistratus, quando longo tempore durant, Urannidem invadant: & ideo subdit Lugo ubi supta Quare potest, imo debet aliquando praetermitti Senior ille, qui diu gubemauit, de probauit se digniorem, & eligi alius iunior,
tum ut Praelaturae non praescribantur apud paucos, tum ut alij paulatim apti fiant. Sec. quod secundum rigorem doctrinae S.Thom. ex Arist. s. ethic. lect. 2. verum esse paucos enumerari inter digniores , quia inquit S.
Thom. Multipossunt vii virtute inproprse, qui non possent ea uti in his , quae sunt ad a
terum : idem dicit Alberi. Magn. lib. s. et-
hic. tract. I. C. q. n. I 2. t Hiienim in pro
prijs quidem virtute utipossunt, est habent facultatem ' m bis autem, quae ad alterum sunt, uti virtute non pusunt: de haec est iustitia , quae conuenit Praesidenti, quae ab intrins co dicit negligere propri am utilitatem, nec non & adhaerere aliorum commodis; ecidet , si multi sunt emicantes in hac virtute , de qua speciatim loquutus sum in dubeso. dc 98. obseruandum est, quod notatur in prima responsione. Dices contra secundam partem, mutatio etiam mutua Praelatorum causat incommoda , nam necesse est multitudinem se accommodare genio tot hominum, eorumque conditionibus , quod nequit fieri , ut praxis docet sine incommodis. Resp. verum esse, sed maius incommodum est negligere fundamentum regiminis, quod est unitas iuris, ideo de illis non est curandum; maxime quia ex illa mutua communicati ne non desiderantur aliqua commoda sitis descripta a S. Ambros lib. Exaem. cap.
1 missum non insolesit, nee diuturnos aliis Irangitur, nec Mus audet adium seruitio