장음표시 사용
61쪽
sitia corrumpit totaliter Rrerrum,sepelitiam; tamen per quamisbet Regnum, O politia infirmaturi, se dissonisur Mi corruptis-nem: quae tandem debito tempore, & data
opportuna occasione excitatur. Heu, heu, quot mala, & dissensiones gliscunt in communitatibus, quae multo prius erant natae in voluntatibus.
V. Vamuis ille finis primarius Praelati
quandam rationem Metextus non indueret , adhuc nequit mortali culpa Nac re, dum per finem setandarium in suo regimine utitur subditis, eorumque adtionibus ad sei conseruationem: secus si alienat a se Dinnem propriam utilitatemd, inhaerendo tantum finiostici θ ssumpti. Suadetur prim. usurpare iurisdictionem non sibi debitam e genere suo est peccatum mortale , ut imu
notatur i. vltim. n. de iurisiliit. omn. iud. Cuntia tria.de conses qu.6rium. I. Lessius de iust. lib. r. c. 29. de Iudice dula s. nu. I.
α 6. Fagund. in . praecepi. decal.blib. g. C. I 8. num. I 3. Iesciens Caietan. sed dum Praelatus in regimine utitur staditis, eorumque actionibus ad propriam conseruationem
serpat iurisdictionein non fibi debitam, quia in subditos sib illa ratione, ac fine extrinseco nullum babet ius : ergo eximi a lethali culpa nequit. Respondet forte quispiam,
qui sitam ambitionem velamine boni communis primario intenti tegere. Conatur, veram esse doctrinam , quando usurpatio iurisdictionis tantum extenditur in sit tuos; non
veto quando est simul cum bono publico
primario intento. Sed comrab: finis extrinsecus lethaliter, malus ab operante intentus inficit totam bonitatem actionis insurgentem ex obiecto, seu fine intrinseco bono, ut ex communi DD. sensi si pra firmatum est, Ec non e contra resat talis Praelatus utendo in suo resimine sit :tis, eorumque actionibus , licet secundario ad sui conseruationem, Vere
arpat iurisdictionem in Qbditos non stadebitam, quod Bb mortali ei prohibetur:
ergo tota bonitas ex pinnario fine intenta destrustur: ergo totaliter, de lethaliter pec caminosum videtur esse tegimen δε quis non arguet Praelatum de lethali culpae Rursis rei pondebit ille ambitiosas , qua exoptat co . seruationem ossich habere licet sit vera do. ctrina allata in argumento. nihilominus illa natas intrinseca actionis emanata a prima rio fine boni publici, subditorum utilitatis a Praelato intento resundit, ut ita dicam, ali quid bonitatis in finem extrinsecum, quod videtur temperare malignitatem userpatio nis iurisdictionis,ita ut ncqueat imputari,nisi ad veniale: doctrina, seu potius tergiversa tio ad nutriendam ambitionem. Sed con
tra : in quacunque actione, in qua tota ratio peccati mortalis inuemtur, est tanta malia gnitas, ut ncqueat tolli, manens in eodem genere moris per quamcunque bonitatem, ut optime insinuat D.Th. 3 .1.q. 88.art. 4.SPluto ibi. Miam. I. t. qu. I9. an. I. Ec ali1 ι sed iri secundatio fine Praelati inuenitur tota ratio peccati mortalis, quia vere, M realiterusiarpat iurisdictionem non sibi debitam , Aese habet tanquam Dominum erga subdito
cum non Prua aniuria corvini: ergo per quamcunque bonitatem ei intrinsecam n quit abscindi eius malignitas, ita ut transcaede mortali in veniale. Et confirmatur : ma
lignitas lethalis culpae inuenta insispensi ne iuris tacta a Iudice ex astectu propris vim. dictae, nequit temperari, ita ut transeat da mortali in veniale per bonitatem etiam priis iiivirio intcntam ab ipsomet Iudice ratione vindictae publicae , ut omnes fatentur: mali tia lethalis culpae ratione domini; absoluti; quam habre Praelatiis regularis in distribuistione bonorum Communium , quamuis imtendat primario regulas iustitiae distributi serirare, non aufert ab eo peccatum propri tarh, ut Ctiam omnes fatenturi ergo malitia
vispationis iurisdictionis talis Praelati ne quit temperari per bonum publicum prim rio intentum, quin mortifera culpa sita Sua detur secund. quia praefigit officio Praelatu-iae finem talem, qui repugnat ei inesse; unia, te funditus coniaderata), insargit maxima inordinatio, quae nos cogit ipsam lethale mamen iudicare, dc propter excellentiam in e , quod tantum respicere vult animarun filutem , de propter fidelitatem, quam talis Praelatus Religioni non seruat, cuius vico
62쪽
ωututie munus exercet, α propter iniurriana, lux subditis irrogatur ; nam inuiti hoc sustinent, quia tantum per obedientiae v
tum se obligaueriint Religioni inseruire: ergo huius in finis extrini us nequit a culpa lethali excusari. Addo, quod , licet ex hoc deprauato finerantum culpa venialis insurgeret, dissicile
potest eximi talis Praelatus a culpa mortali ob periculum proximum ruendi in mort te; nam se vincire culpis venialibus ςum Proximo periculo clabendi in mortale est mortale ,. ut omnes fatentur DD. sanu Toximum periculum in casu satis digno scitur in naturalem inclinationem , quam unusquisque habet ad imperandum , ob actualem malitiam , quae quamlibet actionem Ptietati profui conseruatione involvit Iunde ambitio est tanti ponderis, ut sica vomnem voluntatem, etiam ab omni malitia alienam, ut infirmat Diuus Ambrosi detent. teria Christi in c. . Luc. Non eum sexerati, non maxdatorum destitneras
obliuio, sta norimi honoru i embra derepit et ob propensionem , quam unusquisque ad sp, ipsum habet, quare dicebat Tiraquest. de
an rsei, it quisque etiam snctissimus Oremtiat in propriP : Ob caruitatem V i , qu in ambitio ingerit intestinui notatam a D. Ber, nardo in serm. 6 in psalm. --irat: δm-hui ubilis maiam, scretum vires, excaec reis rariaum, sec.wN omnia simul unita minfinitis actionibus, quibus animarum xlgi men quotidie est propagatam, satis ostendi tui difficillime poste Prςlatum iustinere imiam molem actionum absque inuetsione intention*m in multis casibus grauibus, x se sepe non incidere in lethalem culpam i Ex
confirmatur ex Salon. a. 2. quaest. 6L art. controu. 2. ex Sanch. I. Opuscia lib. 2. C. I. dub. r. num. 6. ex Myro lib. ἔ. C., r. in T.
quibus adhaerent multi viri graues, ut reta, tur Salon. asserentibus Iudicem, qui hahet propositum caeteris patibus semper sex ditententiam pro amicis, esse regulariter in periculo peccandi:mortaliter, sicut etiam Epia scopum, qui haberet animum conseremi semper beneficia caeteris paribus suis consanguineis, quia, ciun affectus ficile iudicium perturbet, saepe imparia iudicabit ob talem affectum paria. ergo multo multa in proximo periculo lettialiter peccandi ,3 sibi φtali. Phel xxis , Mia propriae consobuat innis ob circunstanti ismio descriaetas sit magiis caecus oc potem, quare magi I
ta in cibum p/uperum, ut dicunti . cit ti; non ita P laturae Regulatum , st . . Mium suam ere ad conseriundum mom uendumque honum commune , iaς sil ruta utilitMem s unde nequeunt Practati ei uti in sui commodum nisi peccando iniuris doctionis usirpatione. Advertant lectores , quod non loquimur in conclusiotae de appςttitu Praelati, sed de pruptia conteruaxinoctu ossicio, quae tanquam finis extrinsecu mque eum ad producendas actione. gimenquς
Pices, nullum videtur inconueniens,qui boniim
63쪽
Unum' eommuria, animarumque salus ob finem primatium intentum non periclitatur. Resp. qu M peccatum non e totitur ex bono blico laeso seeundum hanc conclusionem, ed ex usurpatione iuris lictionis non sibi de bitet ob finem ex itiiseeum adhinctim, lini intrinseco; secundum vero praecedentem ex bono publieb'la'ob rationes ibi recitatas. Dices , setis hq statiar consentatio Pr titutae secundario 'intenta a Praehato , quia sit, eius Imperio ire nien pacatum extendi- nt; nam subditi niugna pace fruuntur, iusti- i, distri Eoa in'hinitibus obseruatur, B stimatio regularis propagatur. I Res res sentissim, quia non obseruantur regulae iustiti edistributi in iuxta doctrinam in p eodenti conclusione relatam 'quar ut regimen ratio nabiliter nequit extendi pacat niti; quod si tale insurgit, pomis ex opprelsione faeta usi timore reny influendae, quali laec rectitudine te minis . 'Sed addo aliam respi si oasserendo est e vclamen ad tegendam alnhi- sibilem: ham re imi aliorum etiam flore
recogi idenda , quorum munus est conser- Mardi l aufert si Praelatu rana secim sum quod eis vIdebitur magis expedire ob maius boni iii, conini an promouendum; quare c6e derid. in est rationes addit has in ordine ad Ohsemationem habere rationem velaminis ad nutri endam ambitione, nEc non de ad coirimodi praelatime fluendum; unde tali Proelato conuenit illiad Aristot. lib. 3. holit.
C. q. Nunc' aurem' atione rommodoram ex
Mi inblie,sub viisneprouenientium, et oiateontinuis tu pote M esse. Recordentur Praelati, quod commune bonum eorum, ipsi vivunt sub tegimine distinbuendo secundi immeritorum mensuram, postia lat, ut homines ibi imala ni praestent honores, ut dicit Arisbubi silpr. uapropter ciuilia q/isque Imperia, .um Di μα --: Myabiatm civium inustitata, O mandam paritarem , muibsim exigura gerere, primum quae natura seri, cen tes inuicem munera subire, est considerare vieissim quoddam illius bonum, quemadmodum ille pro .s, μου praeesset considerauit mititatem illius:
de S. Ambros lib. s. exaino. c. II. ait: d
esse communem, nec paucis orogaripotentiam,
sed quadam in omnes voluntaria sorte transiri Halias aperitur via discordias, ac seditioni- hin; nam exclusi ab honoribus, cum sint pares illis, qui Imperium gerunt , moleste seruitam notabilem dii ferentiam, quare facillime aggrediuntur seditionem: denuo legenam bitiose Praelate aut cum praeceptum Aristat.
Vbi sit pr. Sessitionem autem concitam lupauco.
rum quidem potentia, mustuari indigne ferentes quod cum ibisini pares, nonpariter hon
Libenter amessiis sum praesens dubium
a nemine, quem viderim,riactarum; libem veritatem tradam ad tollendam ulta in m
moda, quae in Religionibus suscitantur, prae staim ad resecandum illud bonum commuisne, quod multi Praelati tanquam primarium
finem tibi praefigunt, sub quo vidmit eis licitum vis reg mine, subditis, eorumque inimnibus in propriam utilitatem,& conseruataonein, quod potius cst medium', seu vclamen ad tegendam ambitionem , ad inuertendamnaturam regiminis , ad opprimendos ad necis, ad cumulandos sequacre, ad formari
das factiones , & tandem ad perpetuandum Imperium in ipsis, & amicis . Sacri Praelati, Pastores peculiaris gregiς Christi, Vicedet
in terra, Praelaturae regulares sunt tantum I
stitutae ad pincurandam animariun salutem, re ad magis magisque propagandam pine'ctionem, ad quam vivas quisque ordo intendit promouere suos filios, & non ad vestram utilitatem, de hoc non sine diuini Numinis prouidentia, quia, cxperientia teste, perfectio religiosa sustentari nequit rus PGlat rum regimen ab omni proprio commodo se expurgatum; ideo dicebat Rodriq. tom. I. qqaest. 34. art. s. Ex praetensionitas enim OL ficiorum Regularium aemulationes, inuidiae , dis hordiae, sectationes, & id genus alia genimina viperarum emergunt, quaecum in promptio interesse radices emittatae, minaniunt Religionem usque ad fundamentum in ca .
64쪽
An Dotum iasis dimens aliquas locorum familias , N eos eligant in Disca
ra conferent ad eligendum Proiam
' Glem, ac De Dones, sek consil-rones ex sua factione , smet mola
I milia pro essendis Diseretis .
2. Promucialis tam factionarius, quam non Din narrara dis nemia sellias locorum , virm eligantur in Disreetos, seu scios , qui tandem in Caepituis pro Linitibus pro se, se
amicis ferent vota, bibali Lbe vincisar: μeus Generalis, si in hoc operatur ob pacem ex
ritandam : viraquepars varys rationibus prolatur.
3. Item Prouincialis non laborans sectionis morbo, qui tamen mitur huiusmodi Assositionibus a. d principaliter promoωendum bona commune, ct --s principaliter adseri rosi
uationem, non excusator a culpa monati: o
sitis a Prouinciali pro flua, ves amicorum crearisnesum naui. I. Satis indagata veritate superioris d
bij, facillimὰ vetitas praesentis quaesiti liab εur, praesupposito unico notando, quod dispositiones, quae fiunt pro Discretis eligendis a locorum familiis, duobus modis possunt inspici; vel fata in bonum finem ι vel
artificiose in malit in . Prim. quando Gene ratis, seu visitator iuxta proprium munus ingrediuntur aliquam Prouinciam Pro eius vi- statione,& aliquas disponunt familias, ut seligantur Discieti pro illa qualitate seruandam dub. 26. notata: poslunt adhuc fieri huiusmodi dispositiones pro aliquibus Reh-giosis insignibus, quorum virtutes, de merita attrahunt vota elisorum, Δ non amicitiae, ut in Capitulis sint homines inter omnes di-guiores , qui digne, ac prudenter maioreseelebrent electiones in fluorem boni communis , & non singularis petibnar ; sane id non videtur damnandum , quia extat obli-gxtio Superioris fiuiendi hono communi insignibus Religiosis, qui scientia, prudentia, ac tinctitate possint suis votis promouere homines ad maiores dignitates Religionis, ut ips una cum alius finem monasticae vitae consequantur. Secund. in malum sinem, quando videlicet Prouincialis tam tactionarius, quam non factionarius ita ordinat, ac disponit familias , ut sint Discreti, qui sibi, S amicis pro sui, & suorum conseruatione, scii creatione in dignitates , de ossicia sussiagia praestaturi sint. PRIMA CONCLUSIO.1. Rouincialis tam factionarius, quam L no factionarius disponcns,ac ordinas artifici js aliquas locorum familias, ut eligatur Discreti, qui suffragia sibi, & amicis pro Praelaturis, aluique dignitatibus in Capitulo conserant, sine ulla dubitatione moi taliter peccat: secus Generalis', seu Visitator illas disponens secundum primam acceptionem . Haec secunda pars suaderer, quia ad ipsos spectat, quantii in fieri potest, in Prouinciam pacem ir ducere, partialitares, ac discordias componere, iustitiam tam distiabutium,
quam commutati iam seruare. Ita Rodriq. tom. 2. q. I. art. I. imo ad finem con poli
di discordias, giurgiaque resecandi, sunt prς-cipue ab ipsa natura instituti,n docet S. Th. 3. de regina. Princip.c. s.cepe reterendus : si vero pars dominans, ac imperans fremit, dcvsque ad sydera exclamat, exclamet utique suo beneplacito, quia sunt clamores rauci, imo muti non attingentes Coelum, sed infernum penetrantes pro maiori poena, tan- qi iam imulti, nec Iudex debet terreri, quia scriptum est Ecclesiast.c. . ι quaerere feri Iudex , nisi valeas virtute irrumpere inιquitates : audire quaesis ea, quae dicit Rodriq. ubi supr. de visitatoribus des vis a Generalibus ad vilitandas Prouincias : Si enim, inquit, hi Patres ad grauia negotia decidenda
palliales in aliquo se ostenderint, omnium peccatorum rei profecto a fratribus iudica-inamur, de quidquid facere tentaverint, in malam partem ab eis accipient; nam cum Prouincias sibi commistas, non ut oportet, pastoraliter visitauerint, non relinquent e
65쪽
tum Religiosos in loco pascuae collocatos, sed in discordia antiqua magis irradicatos,
ita ut de hs Prouincus dici possit esse ab apro
de silua exterminatas, S a singulari fero esse depastas, quae sic exterminatae, Fc depastae in plateis clamitant, & clamor earum usque ad Principum, , & Regum tribunalia non sine maximo Religionis discrimine ascendit: hqcRodriq. considerate ergo,quam putandς sint licitae dispositiones designatae . Nec Generalis, seu Visitator illas retardare debent a clamoribus patiis dominantis, sed , ut melius dicam, opprimentis alteram territi, qui sorte audent in hoc prorumpere, quod Prouincia fruitur summa pace, & quiere., quia est pax tyrannica ex debellatis aduersarios insurgens, qui iniuste opprimuntur ι unde eis conuenire debet illud dictum Taeiti Agric. apud Lipsium polit. lib. 6. c. S. Auferre, ιμ- ei dare , rapere falps 1ieminitas Imperium, atque ubi solitudinem fecerint, pacem appetiant:& S.Isidorus Pelusiota lib. s. epist. 246. ait: Pax,s annexam iustistam habet, diuina quaerim res ein, si otem astera sime altera sit ,vi ratis pulchritudγnem LM adiat; tram prae , donibus interse, se lupis pax es, iliis nimirum
tu hominum perniciem, his autem in oviam exitium: at pacem hanc minime appellarim, a tui ilia minime ornata eis: 3c memor debet esse Praelatus se vicem gerere illius, de quo loquitur Augustin. psalm. I 24. .dis piaui filius Dei pax est , ideo vensi colligere suos , se secernere a malis, a quibus malis risui oderunt pacem,qui molunt conseindere unitatem, quifalsampacem pronμπιιant populo, seMe ilia, habent: & paulo inserius : Si enim inspiritu eorum esset pax, nonne unitatem di
luerent, se relinquerent dissensionem 3 Prima pars s loquendo de factioso est ita manifesta
cumulatis superiorum, ac sequentium dii biorum doctrinis , ut nequeat negari, nisi etiam ne tur , quod est luce clarius , quia illae dispositiones familiarum malitiam letha liter peccaminosam induunt cx fine mortali ter peccaminoso, qui est imperare cum alterius oppressione: nam media ctiam indisse rentia malitiam , seu bonitatem desumunt a
fine intento, ut dicunt communiter DD. tu
quia offendit iustitiam distributivam, quia
semper fit cum multorum iniuria, tum quia laedit charitatem porturbando Paccin , unionemque, quae est finis propriJ munctis, non conseruando , scditionemque suscitando :Vbique enim, inquit Aristota ib. I..polit. c. I. propter inaequatitatem oriturpeditio cum Omnibus malis saepe, ac 'pius enarratisiloquendo postea de utroque tam factios , quam nofactio , his duobus argumentis solidatur. Est doctrina DD. ut superius dixi, imo regula generalis tradita ab Emin. Lugo de iustit. disp. 37. sect. 3. num. I p. docens quemcunq;exercentem iurisdictionem in aliquem, quam legitimo non habet, peccare Peccato vltirpationis iudici),& iurisdictionis: sed Pr uincialis disponens familias,ut sint Discreti, qua sibi, di amicis vota praestaturi sint, limites suae iurisdictionis excedi nam sub illa ratione nequit uti subditorum pcrsonis, neque
eorum operibus , ut dictium est: crgo . Praeterea, sinis ossici, Praelati est promouere subditos ad persectionem,ad quam ordo intendit suos filios sublimare, ut dixi in quinto dubio 4n illis vero dispositionibus iamligitur, imo funditus enctuat ut persectio, quia nutriuntur factiones, ex quibus sequitur, inquit
Petrin. tom 2. qu. 2. C. 3. 3. enervatio di
sciplinae regularis: & S. Gregor. 3. pari.
mon. 23. ait: Pensemus, quanta sint mala ἀ-
scordiae , quae nisi extincta funditus fuerint, b
nu subsequi nan permittunt: ergo nequeunt iudicari huiusmodi dispositiones, nisi lethaliter peccaminosae.
SECUNDA CONCLUSIO.3. Rouincialis non tactiosius , qui his, dispositionibus utitur principaliter
ad promouendum bonum commune, eas tamen intendit mimis principaliter ad sui conseruationem, a lethali culpa excusari nequit. Conclusio satis remanet probata ex doctrinis traditis in praecedenti quaesito, explicatur etiam hoc argumento: quando Praelatus utitur subditis, tanquam seruis , quis neget, eis non irrogare grauem iniuriam Z ideo S: Thoin. 3. polit. lect. s. ait: Principara domi- nuiuae ciuitati utentes ciuibus, scut seruis , siticet ad uam utilitatem eis contra iuhitiam: hoc autem insurgit profecto ex illis dispositionibus p dictis, ut paret ex tert. notand.
superioris dubi): crgo. Adde, quod, qui
abutitur potestate sibi tradita in re graui,none in damnan bas lethali labe tune: huius.
modi abusio satis dignoscitur pridictis dispo
66쪽
stionibus, quia nomε Pr lati amittit illud Tyranni sibi odieat iuxta doctrina S.Th. de
regim.Princip. lib. redinat re me ad onus, ct molemamsubditorem, unde su dit 3. polit. Iin. G. Tyrannis eis quaeda monaris chia Iuminatiua politica eommunitatis, quia scilicet utitur ciuibus, ut serius: ergo. Dices, nulla videtur inordinatio, quia b num commune nullam patitur iactitram ; nahomines, ob quos fit erui ordinatae illae dispositiones,sut inter omnes digniores,& apti ad magis promouendu bonu comune. R Onsio taetur ex praeced. quaest. Dices,potest prouincialis coserre suffragiuamico pro aliqua dignitate, altero neglecto, quado inter ij bs est meritorii aequalitas: ergo etia potest ordinare illas dispositiones ad Hii ipsius commodu,dum bonu commune nonegligitur,imo fbuetur. Resp. quod, quando
Prouincialis consere amico votu, no exercet
aliqua iurisdictionem spectatem ad potestate dominatiua,sed quatenus habet ius cligendi, sicut omnes alb electores εο ideo non usurpat iurisdictione,nec alteri irrogatur ivluria, quia merita sunt aequalia. Advertant electores , quod in conserendis votis amicis instargere potest grauis,& lethalis culpa, & erit,quado ex multiplicatis amicis inSuperiores,alijs ne lectis,no parua occasio eis datur seditiose se abedi ob exclusione ab honoribus;vnde coguntur ad fauorem alioru pro sui exaltationexecurrere. Haec,quae dicta sunt de Discreti facillime possunt applicari creationibus Su-Perioru localiu, quae fiunt a locoru famili)s. postea huiusmodi Discicti creati a familijs locoru,erectis,ac sermatis a Prouinciali in sui utilitate,seu amicorii sint nulli ac inualidi. Respondendii est affirmative, quia priuati homines nequeut regulariter costituere Collegiu,ri probat rex. c.Dilecta de excessib. Praelat. At s. Ricc. in collecta.decis p. s.col
Icth. Guido Papa decis 118. Barbos in
alios inl.omnes populi is de iust.& iure: quost, ut omnes aetiis emanati ab illo Collegiosne authoritate congregato sint initalidi, ut docent Bart. in I. obseruare,& Luniuersa C.de
cian.ubi si .n. 26.na aetias facti cotta dispositione legis sunt nulli I.n6 dubiu. C. de legit iCum ergo locoru familiae sint congregatae sine authoritate Superioris,earum alius, pe electiones Discretorum, Cortunt.
Nec obstat praedictas semilias est e formatas,acere has a Prouinciali,ut patet ex literis obedientialibus, quia Prouincialis in ordine ad se ipsum nullam habet iurisdictionem in subditos,ut clare probaui mperius:& ideo familiae illae putandae sunt,ac si essent formatae ab ipsis Religiosis: an postea comunis errordet iurisdictione familijs, ita ut earum actus censeantur validi,vide,quae dico in dub. 23.
Antractatus eusciboniaticanes, , fiunt inter huiusmodifactiosos ad conserua dos, seb promouendos homines ex suis in Pr asi Ialem,ac Domitores,dicendae sint mala, ita ut teneatur quis sine praeuia a
monitione , fiti correctione 'aelato tam
quam Iudici delinquentes deferre. SUMMA RIVM. '
I. 'beatur,qMd. qieis inciderit in parnas L impositas anatissaboreatorum, quia est maxima asserentia inter petere, o se dere. 12. Sabomaetiones, qua sub nomine tracta tus sum inter semones pro conferenins denitatibus , sempersunt iudicanda mala ; O pro
3. Hui modi suboreationes Maia, licti eis non ramittatur eorrectio fraterna, possunt,ae Liant 'alato tanquam Iadbia deferri r aridicitur tamen quadam limitario, qua adpro
r. In initis sequentis dubi j definitionem
subornationis tam bonae, quam malae, hanc damnando, illam admittendo tangam, Cur mitto lectorem: hic tantum pro notand. diacam, quod si aliquis inciderit quod auertat Deus; in subornationem malam, solum petendo ab alio, ut det suifragium indigno, vel miniis digno, & hoc simpliciter non suadendo, neque minis, neque donis, neque preciabus importunis, neque persuadendo lalias illius qualitates, sed solum leuiter petendo, talis, licet peccet mortaliter, quia agit pro indigno, vel minus digno, non tamen vid tur incurrere poenas impositas sit maioribus, quia non suasit, Ec subornare est sua-F dere',
67쪽
dere, aliud simpliciter petere , plus dicit
suadere quana pet e. Ita Porteli. tit. subornatio nil. 3. quem sequitur Basl eus sumim
. o Vbornationes , quae sub nomine tractatus liciti in huiusinodi factumibus fiunt pro conservandis, scii cleuandis suis ad munera Prouincialatus, seu Desinitoratus absque ulla dissicultate putandae sunt ii alae . Suadetur: illa suasio, seu subornatio censetida est mala, quaei quantum spe at ρd se, homines indignos vel cuehit ad dignitates; vel eos in illis conseruat: sed per huius iriodi subornationes in utraque factione secundu subornantii a vires indisni sit bleuantur, 'uconseruantur: ergo absquc dubio sens indae sunt malae ininor tatum indisci probatione, quae sic suadetur. Prim. quia huiusnabdi homines iustitiam commutatiuam violare vi
dentur, per qdam unusquisque in congregatione degens bono communi ςonsulere 3 netur, idque maxime incumbit Rc rilvis, e Gubernatoribus, ut recte insinuat Aror.
p. 2. lib. I t. c. I. citans .figid. Roman. trin.
de regim. Princip.lib. 2.p. s. c. I 6.& S. Th. I. de regii Princi . c. I. Otonet, inquit, τι praeter id, q-d mouet adpropriam bonum et num MemΤ 'etiam aliud, quod moueat ad bona commune multorem pinopter quod es in omnibus , quae is unum ordinantur, allata inAenitar, p. alia regat: dc Cum bonum commu
que ex varijs, 5 multiplicibus actionibus procuratur, ut medium imi congruat : tunc autem procuratur, quando societas humanaineolumis seruatur, quae ab ipsis Patribus factionibus intuerendo destruitur, ac dii luitur, dc intrinsece charitatein inter homines fictiosos extinguendo, de extrinsece mutado suavem conuersatione in rigida,benignos vultus in duros, oculos attrahentes beneuolentiam, in mouentes ad iracundiam, de verba amicitias colentia, in murmurationes, quae inimicitias tande suscitat, ita ut in una di mosmul vitam tralaere nequeat; quare dicebat ILiuius: Factione uerunt, erantρ pluribuspe- tutis materi exitio, quam besia, quam fame , qν morbi tunc autem procuratur, quando PM dc concordia conseruator,&faugentur, qdae
ab ipsis Patribus diuisis in cogitationibus, ecactionibus usq; ad totale excita minuunturinami senso,ait S.Tla de tegim .princip.lib. I. C. s.contrariatur bono pacis, ques ei praecipvsi in multitudinesciati, tuc autem procuratur, quando ex Pirgatur cog regatio a vit9s,quod es, ipsis Patribus no fit, quinimo filo priuato comodo inhaerendo ea mille visus implent, ut recte insinuat Miranae ubi sit p. qu. F.art. s. hisce verbis Nil esse credo Reipublico c regularibus congregationibus cuctis adeo d nolum, atque nocivum lut multo nostro da. no, experientia ipsa docende, plus satis percipimus in quam PCelatos, seu Iudices commodo sto priuato inhaerere, ita ut de eis nactito dici possit, quod, quae sua sunt,qvuerum, non quae I a Christi: haec sitiat quae Respu blicas omnes in frusta diuidunt, atque in diuisiones maguas, schisinataq;in numeria conuertunt hinc prodeunt etiam aemulationcs,
inuidiae , discordiae, insectationes, & multa alia genimina viperarum, quae ex radice propriu commodi ortum, atque Originem ducunt i unde sicut hac ratione dixit Paulus olim, quod radix omnium malorum est piditas ; ita dc nos dicere possumus , quod omnium perturbationum, quae reperiuntur in Religiosubus radix est in Plaetatis affectus
Propris commodi, non vero communis haec Miranes tunc procuratur bonum commune,
quando doctrina, exemploque Praelati ost dum subditis,quod sectatores factionum supin mani scito periculo luendi pςnas aetern quod non si tum ipsi Paties publicis se nonibus non praestant, sed potius priuatis couloquus litorum sectatorii in animos in diuisonet firmant cita loquctatur Senex ille eisque annuunt, ut iuuenes ad professionem admisisses ad propriam fictionem trahant, de quod
periis videtur vocibus apparenti zelo plenis proprios lectatores ad sequenda vestigia iam incoepta animant nam, inquiunt, apud no
est Personarum meritum , dc apud alios diuersae factionis nil aliud videtur,quam demeritum; quare in hoc satis verum dignoscitu illud dictum Tertulliani de praetcript. ad haeret. lib. I .c. i . squam faciliusproficim' quam in castris rebelbum, tibi imm esse tuis, promereri est : de si aliquis aliorum hominucis appareat magna virtute indutus, laudant personain, sed vituperant affectum, qui homines indignos ad Religionis munera pota
68쪽
re nititur: tunc procuratur, quando Superiores Contendunt oppreslbs meritis fulgentes ad munera, ossiciaque congregationis
sublimare; sicut eoru munus postulat, quod ab istorii Patium mente prorius videtur esse alienum ob periculum , ne sibi arripiant i cum, & Imperium , Regnumque ipsi amittant i S si quempiam Duersariolum sublimant, potius est ad celandum proprium G- modum stib nomine Patris communis , qui
pet uniuersalem astinum omnes etiam aduersarios amplesti conatur, quam ad suble uandos homnes sub iniustitiae cinere depresses: ergo isti Patres suis moribus, ac scrinonibus iustitiam commutatiuam violare vidc-tur: ergo subomationes, quae fiunt inter tactiosos ad sublimandos, seu conseruandos huiusmodi homines in dignitatibus nequesit nisi malae existimari. Secund. suadetur,qii tales Eomines, quos subornatores conantur ad principaliora munera evehere, seu in eis conteruare, nil aliud praestant in muneribus assumptis, quam iustitiam distributivam ne-fligere conterendo inferiores dignitates, ac fere omnia ossicia praestantiora suis, tanqua,
ut ipsi dicunt, dignioribus , quod superius
probatum est non posse esse, quia menti ira digniorum desumenda est a maiori utilitate
Prouinciae: ergo istae si ibornationes censendae sunt malae, tanquam ordinatae ad homines eleuandos, seu conservandos indignos in talibus muneribus, ac honoribus. T a. quia Praelati sunt dati in utilitatem omnium subditorum , & non tantum aliquorum , Ut dixi in dub., dc tamen ipsi suis partialitatibus non obseruant,quia sectatoribus proprijs contendunt munera Prefecturarum conscr- re, quod tuta conscientia nequit fieri: ergo .
Quart. quia Iudices, ac Praelati constituuntur, ut filios Religionis in diuersas panes di sperses, in unum congi egcnt per rectatri stateram , ut inquit Rodiiq. tom. a. quaesti I. art. I. dc princ. r. huiusmodi autem homines non solum filios Religionis in unum noc regant,sed suis priuatis comodis diuidsit, partialique statera in diuisione conseruant: ergo subornationcs in istorum fauore per cellulas dispersae,tanquam malae reputari dcba.
SECUNDA CONCLUSIO. s. 'Ales subornatores absq; p uia CO I rectione fraterna Prςlato tanqua Iudici sunt dent intiandi, ut, bono publico Iς ,
punitione occurrat. Probatur: peccata, seu delicta etiam occulta, quae in publicam perniciem vergunt absq; praetita monitione tenetur quis denuntiare Praelato laquam Iudici, ut docent infiniti DD. quos citatos sequuntur Clauis Reg in alio loco citando , dc Bo- uerius in directorio Regularium c. I coquod esto modo nequit occurri bono comuni laeso misi delicta deseramur Iudici, eisque punitione satisfiat i bonum enim commune bono particulari delinquetix praeserti debet: sed malae si bornationes vergunt in pernicio
publicam Religionis,ut probant Sotus de se
qui hoc peccatum aetii parat crimini laesae maiestatis: ergo absque praeuia corrcction fraterna tenetur unusquis ', Praelato tanqua Iudici huiusmodi subornationes denuntiam. Limita,nisi denuntiator firmiter eriacten per suam secretam monitionem delinquentes fore reuocandos, tunc abstiner dchet a denuntiatione, ut aperte insinuant D. Th.
Ratio est,quia,quando cum comm pni bono fama pioximi conseruari potest maxime in occultis dclictis, lege charitatis,imo iustitiae tenemur cius delicta no detegere. Dixi firmiter,quia si in dubia iratris emendatio, tenemur no prς mittere monitionc secretam, sed delictu Prilato t anqua Iudici descii c. lauis
quod dubia cst emendatio proximi, si ibi timetiam damnum publicum, de cςlcris paribus praeferendum est bonum publicum. Cum vero rarissimc cotingat,ut quispiam sit certus de delinquentiu emedatione; ideo
docet Sotus de iussit. lib. s. quaesi. i.art. I. MAragon. 2.2. quaest. 33.atti c. i. non cile huic
dubitationi insistendum, sed statim absque ulla mentis haesitatione esse denunti ad , dc id maxi e procedit in Religionibus iuxta
sententiam Sanchea silmm. lis. 6. C. I 8.nu.
o. asserentis in Religiosis vix praesumendam esse' emendationem ex corrcctione
69쪽
de pro is citu Caietan. in opusc. I .sulti m. in respons s. ad s. dubium, quorum do na semper est intelligenda de deliinis exceptis, ut dicam in dis. So. tert. pari. aliter non est sequenda; nam cssct alienare correia monem a coenobijs, quod abhorrent aurci , de ideo Nauarr. ubi supr. num. inquit, quem sequutus in Coriolanus dς castinis re- laruatis pari. t. cas. s. numer. 7. Raro in his criminibus, nimirum exceptis , debet praecedere correctio fraterra i piam denuntiationem, quia vix quis potest, ita esse certus , ut traditor secretus Reipublicae deponat malam voluntatem , quamuis secreto moneatur : quod dicimus de traditione, dicimus etiam de subornatione, de de omnibus criminibus, quae communitatem pertu bant . Ita Nauarta Ex hac doctrina colligat denuntiator, quam sit securus in conscientia, oc quantum bono communi occurrat, si statim subornatores denuntiaucrit Praelato tanquam Iudici.
poena sit imponenda huiusmodi hominibus subornatoribus, ac seditiosis,uideatur Menoch. de albitr. Iuda c. cas 437.
Au Religisus, qui munusculis, sagulati
tribus , gratus , at quae it cys c nat , Tt cumulet a ta in propriam utilitatem , Pes , Ret non intendat Tota cumiane , intendit tamen
attrahere ad se Religiosorum beneuolentiam , ex qua sequitur I rasorum fauor, peccet mortalitor, dicendus sit si bomator malus.s V M M Α R I V M.
I. Am bona, au.m maia subornatio δε-
I fruitur ; hae damnatur, quae potest feri voce, donis, minis precibus, o milibus;
illa vera admittitur. 2. Lethatis culpa reus damnatur tam factis riso, quam non fari narius, qui munu-sMii, gralys, at que ara cys cumulare vota insui et tiluatem, o commodum intendit.
Ecligiosus non factionarias, qui praedictis artifici' non intendis attrahere ad se va-ta ,sta taurum sibi concitiare animos, ex quo sequitur salariorum fauor, graui culpa non est damnandus : Iecus famosas : confutatur
quadam obiectio contra primam partem. . Non estsubo aior malus, qui veras alicuius virtutes publicas, ut ab Hectoribus seri
satur : adaetur timitatio defactus, ετ midasHemonifatis'. i. Titulus quaesiti intelligitur tam de Re Iigioso factionario quam de illo, qui non es hiali vitio inuolutus. Pro cuius intclligentia notandum est , quod subornatio ex mente Cardinalis apud Rodriq. tona. 2. quaest. I 6- arti c. in suasio, qua iii adetur verum, vel falsum in bonii na, vel malum finem: siadere itaque clectoribus veras viri ut es alterius , dc vitia vera, quibus notatur indignus , ne eligatur , & dignior digno praeferatur, non videtur malum, imo virtute praeditum . Ita Samuellius de election. can. disputation I
controuers. I 2. Conclusion I. tractat. 2.qua
re, quando in aliquibus Religionibus est decretum sab poena excommunicationis latae sententiar, ne ullus tractatus fiat ante clectionem ab electoribus , non excluduntur tractatus consultori; , sed ambitiosi, pactionales, conditionales Ecc. ut hene notarunt Petrus Basilius in direct. elech. Part. 3. c. 3. Guillelmus Mandagotus cap. de clect. num. t r. in Miscella.& Antoninus Diana pari. I. tractat. a. miscellan. rclblucion. huic nostro *culo datus ad infirmitatis humanς molcm velut nouus athlas suauium opinionum humeris sustentandam: suadere vero virtutes falsas , ac dissuadere vitia vera , ut indignus
eligatur, & dignus digniori praeferatur, est malum i unde quando Pontifices prohibent subornationes , semper debent intelligi de malis, ut insinuant Rodriq. ubi supr. Portet titub subornatio num. 2. Petrus Nauarr. lib. consiL titui. de constit. consi. 7. DII
numer. 7. Samuellius de eleel. cam tractat. 2. Controuers. I o. distinction. I. referenuNaidum, de Pasqualig. addit etiam Portet ubi supr. malam peste fieri voce, donis, naianis, precibus , & si initibus . addo ego, quod sub mala adhuc comprςhendi debet bona, quando ex illis sequitur principium factionis iuxta ea, quae dicam dub. 28.in 2. Concl.
Concludit tandem Rodriq. ubi supta qui ta-
70쪽
lia agunt, ab ossicijs esse remouendos, & in quadam lage dicitur ossicia debere conferri inuitis,quanimo Γtest quis extrahi a propria Mino, ut sit oincialis, ut ex alia lege colligitur.
IMAI CONCLUSIO. r. II Eligiosus tam factionarius, quam
I imii factionarius intendens munusculis, grati)s, salutationibus, ali)sque artifi- cijs attrahere ad se vota in propriam utilit tem, &.c modum, peccat mortaliter. Suadetur, quia uterque est simoniacus; nam dare aliquod temporale pro spirituali si moniacum m. Ita Suarea i. de Religion. lib.
q. cap. S . numer. 3. Petrin. tom. I. quaest. I. cap. I. 9. de Samuellius ubi supr. tractat. a. disputation. 2. Controuers. 2. Ieserens multos alios . Nec obstat dicere tantum simoniam csse, quando datur aliquod temporale pro dignitatibus Ecclesiasticis , vel b. grat. Abbatia, Prioratu, Prouinciala- tu, D nitoratu, &α non pro suifragio, quia votum, seu suffragium est ius quoddam thitirituale, quod sciscit ad contrahendam simoniam. Ita Petrin. ubi supr. LeZana sumin.
quaestion. Regular. cap. II. numer 28 quia
etiam, loquendo de factioso, quaerit dignitatem ad perpetrandum lectus , nepipd tv Tannidem , qliae consistit, ut dicit Tabiena titui. seditio , quem sequitur Caietan. titui. ambitio, in propria sit bleuatione ad alios opprimendos nam factionath semper student aduersam partem opprimere . Addo, quod est subornator malus ibadens se esse laonum, eum sit malus ; subornatio enim potest fieri
voce, manu, &C. ut dixi. docent Corunch. de charit. disp. 2I.dub.', numer. 99. I Oo. Bonaci n. de charitat. parta: 1. tract. s. disputation. I parti '. mm . Iq. . Castrus Palaus de charitat. part I. tradi. disputation. I. punct. 9. num. Io.α non ina probatiit a Suarca de charitat. dii putation. s. sin. a. numeri q. ergo tanto magis factionarius tenebitur se anstinere ab artifici)s praedictis, quamuis sorinalitecnon intendat. vota, qui si eligitur maximo in Definitore . Prouincialem, uehi Generalem, constituit uti bonum commune Prouinciae, seu Religionnis in maximo discrimine, quia per tot capi-.ta, ut videre est in hoc tractatu, indignus ce setur. Prima pars habetur, quia dare aliquod bonum, vel obsequium spe gratitudinis, ta intuitu remunerationis per spiritualedonum, non est simoniacum, nec est illicitum, quia non adest ratio preth necessaria etiam ad constituendam simoniam menta- Iem, & illa obligatio gratitudinis non est voluntaria, sed est necessaria insurgens ex dono , vel obsequio, dc qui in eno obligare alium pro beneficio habendo, non intendit imponere voluntati nouam obligationem , vel onus , sed quod beneficium importat. Ita MareZ tom. I. de Religion. lib. A. de si .
monia cap. 4 . numer. η- ergo non pecca
bit lethaliter Religiosus, qui munusculis, salutationibus, &c. intendit ad se attrahereben olentiam Religioserum, quia per se est bonum, maxime quia non intendit ex benefici)s imponere onus gratitudinis , vr intendit, qui sperat spirituale pro temporali. Secund. habetur: si id esset malum, praesertim quia intentio sertur in malum finem: sed hoc non videtur verum , quia reddere sibi benevolos animos Religioserum est bonum:
Dices, huiusmodi intentio videret esse inordinata, quia intendit indirecte id, quod debet esse conseqtiens, dc quasi resultans ex benefici)s, de quod de facto resultat, experientia teste. Rcspond. quod intentio mala, seu bona specificatur a fine intento directo, de non ab illo, qui aliquo modo potest esset indire te non ratione intentionis, sed ratione beneficiorum , quae ex propria natura idi important ; finis enim Religiosi est habere animos aliorum Religiosorum benevolos, quod est bonum, B: iste est, qui specificat intentionein, de non ille induectus, qui insur- SECUNDA CONCLUSIO.3. Eligiosus non factiosis , qui praedia
I ctis artifici)s non intendit ad se at trahere vota, sed tantum Relmosorum animos, eorumque beneuolentiam sibi conciliare, ex quibus sequitur sust agiorum fauor , lnon est reus peccati mortalis: secus est dicedum de Religiose fictioso. Haec secunda pari suadetur,quia ad succurrendum Reipu-Dli , seu Religioni in graui necessitate costituta: unusquisque tenetur periculum grauis incommodi, imo propnae vitae stabit e, ut Oriby