장음표시 사용
351쪽
rece dente Caesare rursus ad Venelu defecerit, H ita tandem maliter irar; Paeti inmisi mansere Abneprincipium meliori fortuna secuta icta. I angiana haec attente qui leget, nullo negotio deprehendet , adversari ea, ac quidem directe Guicci ardini narratis. Langio comitem addamus, quem potius quam o pinianum ipsius Maximiliani medicum, ac oratorem, quique invitanteco, atque adeo imperante, historiam suam conscripsit. ille
ergo in vita Maximiliani. Sunt deinceps a Maximiliano rege gravissima se et artagem bella, inquit, & paulo post, ri Veneticum
quod octavo anno post insige quingentos incarptum non esuorum incommodo tractaetret. Quid autem verosimilius, quam Cuspini num, rem tam notabilem siquidem eo se Veneri unquam demisissent memoriae mandaturum fuisse Θ nihil tamen mi nus apud ipsum invenias, quin imo bellum illud non sine suorum incommodo tractasse Caesarem ultro fatetur. Quae de Cuseisiano eadem de Cariora dicenda sunt, quem qui leget, jurasse eum in verba Maximiliani maiis pronuntier, adeo multus est in deprecandis insignibus in Maximiliano animi dotibus, tamque accurate vitam ejus & res gastas exequitur, ut nemini hac in re postponendus sit. Ille ejusdem Venetii, belli originem progressumque dum pellexit, postquam Ve-nctum exercitum dissipatum, prostratum, concisum, inque amnem Jachilionem actum, desiderata a Venetis novem millia, commemoravit, his claditas, idquit, Veneti affecti, inque
discultates rei numiniae, exsiausio aerario, terrestrique Imperio omni mduo, conjecti maxima , pacem a Iulio Pontifice upplices petiverunt, qui tam ti abunde satis citam esseι, ut Gallos Gemosque nihil desiuata, acerbitate remanentes Italia exturbaret concessa Venetis pace, LAlpho is Ferrariensi etiam ut arma pon et imperavit. Quid vero causae
futurum quis existimet, cur Pontifici magis, quam Imperatori supplices factos traditurus suerit homo Caesari addietissi- mus, Venetis m nus aequus, Pontificem exosus Θ curve tam,
352쪽
insignis facti gloriam, quae non potuisset non tota ad unum Car arem spectare, maligne supprimere voluerit Θ Caeterum cum factos Pontifici supplices limiliter asserant tres historicinatione Galli, Arnoldus nimirum Ferronus, Bernardus Gi-ranius, Haillani toparcha, ac Ioannes Serranus, qui eo ipso loco Venetam urbem prisiam Ubertatis fidem indigetat in vita Lodovici, ratio ipsa postulare videtur, ut iis potius assensum
praebeamus, quam Guicciardino,quem sua, nullo auctore cadem tradente, chartis illevisse fateamur necesse est. Vtique qui Guicciardino proximus accedit Zethus est Camissis qui Maximilianum ait Veronam , Vicentiam, H Patavium, urbes ad imperium pertinotes occupasse pace obest ea longe a tam propudiosa lapplicatione) quam V eti in ebam non emendicabant saltim) repudiata. Audiamus quae de fine belli illius habet idcin Calvisius. Maximilianu , inquit ille, Jmperator, Galgis Mediolanum erepturi, deseritur a militibus quibussi predi a pessivere non poterat, ct occasionem Henetis prabet, Brixia recipiendi Verani o duri, qua Venetis dedita, μὴ tandem besio Hreno impositus es, in quo Veneti omnibu praeliis victi, sapientia δ' iolerantia in malis essecerunt , ut victores belli fereηι his addi Stridanus post lat,qui Maximilianum inter caetera multa, cum Veneris ge sisse bella Iib. de quatuor summis imperiis teNio narrar, ac
eadem ipsa pagina, Venetos liberrimos, se ab imperio Roma vi planes unctos pronunciar. Superadjungi possent& ea quae de Venetis Munsterus, Scradeius,& alij commemorant, nisi ea jam ante, ubi de Pi- pini in Venetis expeditione tractavimus, a nobis essentali gata. Hactenus utique vidimus non selum esse Baptistam Leonem, qsi falsi arguat orationem Guicciardini, vidimus alios etiam auditores, longe ab illo diversos abire. Reliquum est, ut argumenta Leonis , & ad ea quae Monymus respondeat, despiciamus. Leonem ecquid ex fide citet nec ne, R r 3 quan-
353쪽
.quandoquidem eum nancisci hactenus non potui, in medio relinquam; ac largiar ultro, vera esse quae allegata quin imo latebor, neque in adversarium iniqua suspicione ero minus aequus. Rationes quibus Leonem motum rescit hae sunt, Iu stiniano nunquam in mandatis suisse datum, ut istiuis di conditionibus pacem ab imperatore deprecaretur, quin
si fas soret publici juris ea facere, quibus ipse instructus id
temporis erat mandata, probari cuivis posse de facili, non ca intentione pacis ab ipsis promotum fuisse negotium, ut omnino belli gerendi curam supponerent. Imo vero etsi istiusmodi quippiam mandati tabulis fuisset contentum, nunquam tamen Iustiniano factam fuisse copiam Imperatorem alloquendi, sed Tridenti subsistere coactum: hujus acti nis sive orationis neque volam neque vestigium in aula Cassarea reperiti, quin imo ex adverso literas quibus fidem sibi praestruere Legatis mos in nos credentiales vocamus authenticas 'ipsas etiamnum existere apud Antonij Iustinianhaeredes quod tamen impossibile fore si quidem habita istia ulmodi fuisset oratio, utpote quae in Archivis Caesareis filii sent asservatae. Eadem haec, sed modestius aliquanto Pam-
tam tueri , adversialius narrat, quibus ut occurrat Leonis Parulaeque argumentis, ac Guicciardinum ut tueatur, cum
a fide commendat, & a veritatis exacto cultu, quin, inquit, si false forent quae scripsit, non passirros suisse Venetos, m culam illam ipsi inuri, totiensque praelo subjectar evulgataque cum sint illius historiae, atque insuper quoque in ipse
Venetorum urbe, quis, ait, credat, Venetos, qui circa vita tum in ipsos excommunicationis fulmen, accurare potu runt cliam minuta nonnulla in re tam ardua, usque adeo
supinos fuisse, ac, non potius illud acturos, ut exemphim istius orationis premeretur 3 aut si dare hibeat, tam profundo veterno oppressos elanguisse, cui fides fat, ipsius Iustiniani
354쪽
LiBERTAS V ENET A. 3'i''niani posteros, viros domi forisque magnos, & in alta luce
versiantes, nisi vera essent quae dicta sunt, silentio transhuiIuros, tam grandem contumeliam, quae cognatos maneis, tot jam annis presserat, prematque etiamnum P Addit deinde, Guicci dinum nihil hic de tuo adjunxisse, sed de verbo ad verbum e I atino in patrium sermonem transtulisse Ea porro quae Guicciardinus narrat , convenire iis, quae a Patito Langio, Tuberone, Dalmata, Andreaque Moecenico tradita. iunt,notatque coronidis loco Leonem, ut Guicci ardino minus aequus qui sit, eiusque traducendi studio, justo plus ii dulgeat. Quibus itidem ego ut respondeam ingenue diacam, durum mihi comprimis videri, & ab ingenuo homine alienum, temere lapiciones,quibus falsi quis infimulari possit, inanimum dimittere, ijsve indulgere ted &hoc me stire quae verosimilia non fiunt ea falsitatis sipeciem, prae se ferre
Salubriter magnus ingenio, major virtute Vmim, memin rimus, hortatur, Non omria probane qua quamvis a Declara fama auctori in dicuntur, uepe enim tempore , ecti in Merviunt, ct aptant τω πικω ρέμω. Panda ope aut desecato utamur judicio, nee quae excusari magis quam laudari possunt, temere in exemplum rapiamin, in quo pemiciri emari selet. Iune Bess. lib. I cap. 1 .
m. s. Me quod attinet, absit ut in memoriam viri illustris historicique magni nominis , iudicando peccem ι possitnπrationum pondera citra calumniae morsus librari; ac nec et quitas sinat famae dispendio mulctatum velimus, quem comstans Doctorum provexit favor, posterilique virtus Commendat & eruditio. Caeterum ut nemini tam constans in asse chis suos est regnum ud non alicubi amori cedat aut odio, praesextim sicubi circa ea versitull, quae domestica sunt audi propria, aut aliquo prorsus modo non aliena, ita & in Gui clardino, notatum Lipsio, seccubuisse nonnunquam, atque huic ammi affectui imparem, odio vela laxasse. DaLipsius.
355쪽
Franciscia quiscia; di im prudens perit usque scriptor, t ' qui tales lecto, res suos facit , liber est P verax, ab a finibus immunis , si tamen ab
odio quod tamen retegere haud Mel mihi videtur in ducem Vrbinatem, sec. Quod de Urbinati duce Lipsius, idem & de V
netis nobis optimo jure usurpari posse demonstrant, evincuntque illa Petri Iustiniani superius transtripta, ac ut de Iustiniano nihil dicam, ratio ipsa ostendit satis, evincitque hic integrum ejus haud reputari posse testimonium. Si quid in Urbinatem Ducem eum extimularit inquirimus. Veneti eum belli ducem suum crearant , ei oppositus erat Guicciardinus utpote Ecclesiastici exercitus siri Leone ac Clemente quorum uterque Vatiniano ducem odio prosequebatur , bello que petebat) primus a duce , carus interim conjunctis. simulque utrique pontificum, ita ut mirum non sit, calami aciem in eum strinxisse , in quem gladij mucronem indies stringeret. Eadem in Venetos odij causa; nempe patria Florentinus, & primi nominis inter nobiles ejus respubl. ac sic quidem ipsa origine Venetis aemulus adversusque, ijs temporibus belli historiam scribere exorsus est, quibus ob acceptas bello Pisano a Venetis clades cane pejus &angue Veneritum nomen oderant Florentini, & remis quod ajunt, velinque, eo annitebantur, ut quoscumque possent, ac quibuς cumque modis in Venetos impellerent. Ita ut mirum non sit, quae Florentinos, quae potissimam Italiae partem abripuerant egerantque traniversos, concepta in Venetos odia,
eadem quoque huic scri ptori offeci ite, quo minus aut verum perspexerit, aut perspectum, qua par erat fide, ad posteros transmiserit. At inquit haec false si fuere, cur ea totiens evulgari passi su nt, cur non tolli curarunt aut supprimiὸ D cam cum Philo pho, Magni animi esinjurim despicere, ustionis contumeliosismum est genui , non esse visum dignum , ex quo peteretur aestio. Multi leves injurim altim AB demsene, di- vindicans. Ille
356쪽
ma ui se nobilis est qui more magna in latratin minutorum canium curus exaudit. Recte ut judicemus, moderatio haec eorum
fuisse dicenda est ac sapientia. Quis tamen id Venetos stivisse probaverit Θ quis scire voluisseὸ notum illud ejus leni
Philosephi, non expedis omnia videre , omnia audire jungamus nos, omnia scire) musta nos injuria transeant ex quibus pleras tano accipit qui nescit. Neque ulla sane tanta potentia est, in quam injuria non incurrat,titubante praesertim fortuna, mortalibusque ad illam ut plurimum conversis: neminem fugit , inju/ias reveru exolescere ,sin irascam agniti videri. Ac mihi nec alium quo
uehac in re Veneti taciturnitatis suae finem habitisse vi-entur , quam quod illud sibi cavendum ducerent, ne infausto isto abortu obeveniret quod librisCremutij Cordi,quos
ut autor Tacitus annal. q. per aediles cremandos censuere patres med manserunt occultati se editi, & ut alter ille eguntur rem in manu3 hominum , in pectora recepti, vetu alem nullam timent: as isiorum carnificum cito celera, quibuyssis memoriam meruerie ,Alentis Apressa sunt. Pulchre idem annalium scriptor,tn Vit. Agriscordiam eorum irridere lubet , qui praesenti potentia credunt extingui posse sequentis aevi memoriam, nam confra, punitu ingenise glisit autoritas , neque aliud externi reges , aut qui eadem imitia usi sunt , nisi dedecus sibi, atque sigis gloriam peperere. Accedit, quod ea ipse, quam per tot clades, tot damna, tot sudores asseruerant lubertas, diuque pressa,ast nunquam oppressa, quin pulchrior ipsa indies enitescens laetiorque,insigni admodum argumento erat, ac vel sola, longe alium rerum statum fuisse, majoresque animis eorum insedisse spiritus. Nempe & publicis testimonijs sancita virtus , humile detractionis venenum non est quod reformidet, ac neque calumniae latebram invenias aut perfugium, sicubi veritas eam in lucem protrahat, protractam gestarum rerum evidentia confundat. Qui re-
357쪽
spondendi mihi principium Philosophus dedit, idem responsum terminet, euidquid quale sit voles stare, tempori trado aihil iligenter in fiuctu cernitur. Ipsos Iustiniani adfineis, cognatos , posterosque praeposteri silaniij quod incuset, qui si non fuissent sibi conscij esse quam verissima, quae a Guicciardino narrantur, omni dubio procul confutassent tam insignem calumniam , certe aequis animis neminem laturum confido, qui quanta fiducia, quantis rationum momentis, quam exacto circumstantiarum examine, i. δολομας in illo vanitatem demonstrat Petrus Iustinianus, ex loco quem nox transcripsimus, recordatur. Ac miror ego cur Anonymus ex hoc silentio quid ad causam suam praesidij accedere posse speraverit , cum metipse Iustinianum eodem libro qui citat pro se, non potuerit non videre hanc illius
παρ&cοιον extra Historicae narrationis filum. Nimirum aut credidit nemini historiam Iustiniani venturam in manus, perpetuamque mendacijs suis caliginem obtendendam, aut
ita corruptum praejudichs illi judicium, ut quae facta novir infecta velit, quo vel saltim eo pacto, animi morbo satisfaciar. Addam hoc, nec u t arbitror male, mirari me, ac
mecum omnes quibus ea mens est, contemptu famae virtutes contemni, cur cum virorum illustrium quosque doctrinae laudes conspicuos reddidere, Guicciardinorum familiae semper abunde fuerit, toto jam saeculo nemo repertus sit, qui
Iustiniano calumniam suam si quidem id nomen in justissimas veri vindicias cadit) reposuerit . quamque Historiae maximi caeteroquin viri labem asperierat, deletrice spongia absterserit; nisi&hocvcrum sit, a Guicciardino orationem hanc operi suo insertam fuisse, non quidem pro ut habita fuerat, verum ut haberi potuisset. At, inquit porro adversarius, demus luxuriasse in verborum contextu stylum scribentis, quanquam nec hoc pote , cum nullae ea oratione in Parteis
358쪽
parteis fuerint Guicciardini quam de verbo ad verbum
transferentis, non fiet tamen verosmile cuipiam, quum ea quae orationis substantialia sunt, cujus generis sunt quae deperisivendo tributo, deque agnoscendo in verum ac I gitimum domino Imperatore tractamur, alij similiter confirment. Sed & hoc jam ante nos vallum superavimus; t lumque adversario excussimus e manu, planeque usurpare
fas mihi sit Tenue mendacium e eLucet si inspexeris.
Langium, quem pro se adducit, ostendimus sde Punica, planeque sublesta, ab ipse mutilum citari, ejusque auctoris
verba, u i nos ea ex fide transtripsimus, pro ut inter sese ea cohaerent, totumque evolvunt sensum, directe contrarium probare. Ludovicum Tuberonem Dalmatam, an ex vero, an pro more suo corrupte citet, non dixero ; neque enim ille mihi aut visus est unquam, aut, nisi apud unum Monymum nomen illius audivisse me recordor: Interim recte locum si inspicimus, tantum abest ut in consenantiam cum Guicciardino duci possit, ut potius frontibus adversis ea quae scribit repugnare narratis Guicciardini sit dicendum. Sic Anonymo reserente) Tubero. Magis e reis Romanim vj Majesatis, Maximilianus quam fortunae memor,
o ob hoc elatior, aditum Henetis negavit, permisit tamen mandata quae protulerum Friptis edere, qua hujusmodi fuisse dicuntur, Venetos amicitiam se societatem cum Maximiliano jungere veste, eique omnibus Italiae umbibus totoque cominente cedere , polliceri insiper, qui ginta millia nimirum aureorum in singulos amor perpetuo se pe/simi, modo ille adversum Galgum arma sumas.
Haec inter se componere si cui lubet, quam adversarius ex allegato Guicciardini loco subjectionem eruit, apud Tub ronem, minime reperiri fatebitur. Ac nec illud inter se S s a conci-
359쪽
conciliari queat, quod de Legatis aditu ad Imperatorem exclusis Tubero, de admissis tradit Guicciardinus. Tum vero foederum & societatis injecta mentio, ac quinquaginta mi lium quotannis dependendorum secta sub conditione promissio, nempe modo ille Maximilianus Caesarὶ in Gallosanna su meret, aliam rerum faciem, motus animorum item
alios fuisse, quam Guicciardinus praeseri, evidenter ostendunt. Verum de his postea. Tuberoni Moecenicum adju git, scriptorem Venetum, quem ipsum quoque mihi videre non contingit, caeterum quid ferat audiamus. Res Romanorum tradita esurbs Verona, Vicentia, Tatavinum, Ne sirigi ho tiusterim progrederemur, se ampum quantum rex Maximiliam idie
volebat, tantum dabatur, vis veprec do se obtestinuo, dum res V nera adeo periclitantur, quibus semperusis esset valde familiariter semper uti posset, ac si reisse essem, ut rem tam probe spiceret, an δειartim rerum hosta anamism accederet Quid vero hinc coltcgat nostcr, missosne legatos Z Tacet Moecenicusia admissos ξnihil tale dicit: tributum obtulisse in subjectionis argumen- tum Θ nec hoc quoque apud ipsium reperias. Si recte sentire liberum est, non aliud Moecenici evincat locus, quam res Venetorum fuisse id temporis in arctum redactas, neque est mortalium ullus id qui neger, caeterum ut sunt illa Pompei apud Lucanum post cladem Pharsalicam - sic mea fata premuntur
Vt nequeant relevare caput- Idem de se Veneti non verbis, sed faetis toti terrarum orbi testatum fecere. His pessime qui vellet, nihil ex eo defiu-mat colligatve, quam voluisse eos , prout est omnis expcdiendae salutis honesta ratio, quae amissuri eran , ultro lamgiri. caeterum dandum est hoc ac assignandum Patrum Venetorum prudentiae. Sic olitia de Hadriano Spartianus,
360쪽
omnia traiis Euphratem se Tigris et reliquit exemplo ut iubau Cur as, qui Maced in liberos pronuntiavit, quia retineri non poterant. Vt apud Nonium Titiniurias . bernator torquet nam sapientia nox valentia , Si laxatis compagibus multam undique aquam trahit, occurrit primo, aliam excludit undam, aliam in rit, manifesta foramina praecludit, latentibus, & ex o culto sentinam ducentibus continuo labore resisti nec ideo intermittit, quia quantum exhaustum est subnascitur, qua que nondum desinere videt, ne vincant caver, ad extremum
superantibus ac artem industriamque vincentipus malis prudenter cedit, ac vel jactura, naufragium si timet, quidquid servari potest redimit. Probabit haec & his similia quae sunt in Venetis laudabitque qui alternanteis humanarum rerum viceis, qui occasionum momenta ponderare norit. Cuique proinde Princeps, Respublica, Ductorque placebunt,
4 ut non praecipiti rapiat simulomnia cas,
Sed qui maturo metiata mel aspera rerum Consilio momenta regens, nec tristibus impar, Nec profluccessu tumidus, stactumque morandi vincendique modum, mutatis nosset habenis.
Pulchre Tacitus hist. r. videndum esse quo hostis imprudentia ruat, alienamque staetitiam operiri prudentiae loco esse, prudenter monet. Saluberrimo patres consilio eam ingressi fiunt viam, quae ad avertendam invidiam, ad conciliandum sibi favorem, ducere videbantur, quodque caput est rei, ancipiti repub. imo ut multi verebantur jam jam lap- iura, & in praecipitium devexa, ad avellendum a foedere M ximilianum, nec non ad jacienda inter scederatos, velut Eriadis in medium projecto pomo, discordiarum semina, ipso