장음표시 사용
251쪽
fendere, S eos interficere licet conditiosem silauam: .inminis ctenim in dubi, melior est condim tunc servare Hlud non,& in re dubia unicuiq; eur,etiam si patiarum fueritiau mespouessionem Dam protegeree-- to ficinatum; nam ut in tracti idest
uenit. Exaretis infertur,eosmili- Ut lixi, iuramentumdem in tes peccare mortaliter, qui in bel- intraneontiuente,noa ligas .In in .. las alterutram partem, quae illos is autem ante conflictam . io im uxerit, vel eam parim. Quema- certamu e sepost co hum, ligi
ius precium pollicitanterit, non sint insta liqua veronoruAureci, raminata belli iustitia , adsequem flictum, quando cincasiani propis viii sunt parati. Bello indicto cinae. qua, actempus certaminis .in srere pineir,an parte aduersa tata particularem pugnam tum inis
.neur ne altera pars, quae iniustitia que aciei parte bim,vel serm,vmi β.i, passa n, mi repurgationern, de vetalter interie adi-dum hostili desisse rea bello λ Respondetur pugnent, quia id adhuc non,in hsi
laudabile, &Christiano Principe lum,iritur non est licitum. In c iis rem gnum si debita satisfactio vereos tamen conuenit dummodo die conseratur,eam reciperein bellum di- ditiones adsint. Prima,vt haec sin Rmutere; quia in bello,etiam iusto, latia certantina supremi Princ, pui nitae iniuriae,&diuersa damna. authoritate fiant taram sine eius mi innocentabiis irrogantur: mare dato belli conflictare iniri nequit., bonum est impedire istas iniusti- Secunda est,in ista particulares pyrsit Q- gnae sint,vel simpliciter necessariae, tisfactio; nam inimici plerumque aut ad bellum valdeutiles,ut Puta sili nullant,& tingunt. At si Princeps, in toto exercitu, vel in parte hostia penes, quem eiu iusta causa belladi, timore esse aduerteretur; tunc Priudi quati in ipsamet executione uti ceps ad animandum timidiores an stillae,quo tempore locEs poenitem tu uniuersalem conflictum aliquos Nae non Gallir, purgationem a b egregio milites constituere potest, pere non adriringit ut . Hinc se in. . et cum hostibus congrediamur, rerit r. 'ando Princeps in actuali pugnent; nam sititi de aduersariis Nidione alicuius ciuitatis,vel ii 5- vi riam reportat, alii timidiores Du Ilorum miluum, Irullas condia reddinaturaniniosiores. Tertia est,etiones, nec ulla pacta admittere,no. ut spes.sit, illos paucos milites,qui rirc Iecipere tenetur,sed bellu pro- ad singularia certamina dirigutur, equi. eat έ ii autem eius elemenis de inimicis vici otta inessit cosecuturiae te dec erant,apud me certum est ros. Ante cogressit quoq;, si aliquosvmpere teneri deditionem , Muta con esu in mira selos, Samon ream ni ut bita satisfactis,&ii, exercitu seiunctos, h non se prot Maiiaec xectulo non impeditur;cum gant,interficere licet, sed solum te Uri nco D iudicare, ει quos inuenm capere; Sisero se defendan eos i j-- rit Trte d. gnos, punire valebit ; Si te ere licebit. Pari ratione est in vero dedit nem cum aliquo pacto citum inuadere apparatum recipem ibi ucrit iustum, utraque tetra,vbicumque inrepertus,d parant arc c ditionibus sub mos. Mas praesidiis interclusis ira ere ea it Trit mi autem non fuerit auia per quas talis apparatus πψαι - , et Nwto, impartvali μὴ -. Namque lia instant cois iux
252쪽
inundi omnia licenta quae pro sita fensione,& pro hostium expugnatione, cenaria existum . Verum qimet,sian conix tio e rcitus ut aliqviriles contingitὶpatra congre,
uur cum filio vel fra ter cum fra. 'a ere, utrum patrem , am fratrem II
i, terscere liceat. Respondetur esse licitum , Mum ψccidere patrem, si patere is multum obfuturus exegestuis ij quia in taligata filius reupublicae salutem paternae saluti ai leponere kenetur,ec priςserrim qua do non esset alius, qui uiterficeret; sed si pater,relii ius unitis,nil Obesi
se posset,aut si quod crebro euenit
necessitate potius, quam voluntate
castra hostilia sequeretur,tunc fit o Meret, quinimmo probabile est,ipsit in ad hoc teneri. s. par se patri,& inulto magis si pater aspino tabo illi se dederit,& vitam ab eo deprecaretur, quia mors patris no est necessaria pro bono communi: V de ius naturae statim vires acquiriti Aio filius patri benefacereIenetur. At quaeret, si filius in illo inrore armo rum, & impetu patrem, ab eo deprecate vitam ,occideret, peccat ne naOrtalite R.espondeo non pectcare propter actum indeliberatum.
i. In ipio conflictu, & in iurore praelii,
innocentes,dceos quoque,quι non cooperamur aetiue, & directe ad bellum. necare non licet: unda pax uulos, nec puellas virgines,nec cos, qui deferunt necessaria ad exercitum,Occidere licet. Et qiiamuis milites sine cibo vitam ocere no Pota . sint, attamen cibos portare non est
quid ordinatum per se ad bellum&cornmuniter deferentes cibaria. id facii int,ut aliqiud lucrentu misi contrarius Imperator sub poena capitis cibos ferre prohibuisset exercitui contrariouEx dictis deduci potest, rarissime , de ser nunquam ii cere Imper toti tradere miliabu
ciuuarem , hostili te i diti prindam, quia id nunquam flari potest absq;
multorum innocentum opprςlIiψ-ne: At quid agendum, si ciuuas crudelissime certat luespondetur posse tradere depopulandam, quia id elinecesse t aliis ciuitatibus timor inferatur, ut ubi una tradita suerit depopulanda militibus,alia saltem timore se dedat, vel non ita prrea; pugnet . Nihilominus, ut licita iit
ista vastatio Imperator duci interdicere debet ;Primo ne aliqua puella, vel puer occidatur.Secundo,Pe virgines opprimantur; alias vero mulieres,quae sunt iaciuitate, si sint viriles,& de quibus costat, fuisse praelii participes, ut puta in faciendia
excubiis, aut defendendo milites, de inimicos occidendo . interfice potest ἔ Si autem sint, ut comminuter esse solent; & bello non fuerint
cooperatae,eas laquam innocente
necare non licet. Post conflictumis sedato aliquantulum furore bcili, vili milui quemcumque alium an plius interficere non licet , nainr tio belli tunc cessati,unde si poste , nocentem quempiam fui se inue niatur,titulo iudicii est puniendus:
Imperator enim , vel aluis de Mai dato causas contra delinquet esca. gnoscere, qu05 repererit nocen tes , per iustam sententiam Norte damnare potest. At peret: dep. Pu. lata ciuitate quid tac: enda de pu
ris,de puellis namque ratio dubitandi est , quoniam maior pars h minum fuit trucidata, & caetera i captivitatem ducuntur: unde si relinquantur pueri,& puellae,certi inestinuod fame peribunt. Rc finde .
tur,Imperatorern non teneti n γὶ iis bus necessaria prouidere. nec cUS Minoriare secum, ne sint suo ex reia. tui onerosi ,& mors illorum imperatori non imputatur, quia ad eam: non cooperatur sed iure snq.
253쪽
tantum utitur , asportando exhostibus eos selum, quos sibi aspori
si is faeto. PM defensione necessaria proia
priae vitae alium interficere iliacet, idest tantum sibi assumere debet, quantum in nocendo proxiamo est necesse ad vim sibi illatam repellendum; cuius dubi j resolutio
habetur ex eis, quae ad moderamen in culpatae tutelae requiruntur. vn . de aduertat varias exquiri condiationes partim ex parte conscientis, de partim ex fori contentiosi portione;sed omissis ad forti fori attinentibus, conscientiam solum tangentes explicabo.Prima est,ut sit vera aggressio,&per vim facta, naq; se. cundum legem naturalem, atq, -- nonicam,ut de homic d σχ.Vim vi repellere licet:. nam oppugnatorern necando iure suo utitur. Probatur; quilibet vitae propriae potius consulere, qua alienae, & ius suu prius, quam alienum,defendere tenetur, sed omnes propriam vitam , &iura sua defendunt, etiam cum morte alteri u Merso.Secundo actus morales
in defensione propriae vitae iuxta intentionem, & inuasi propositu considerantur, & speciem sortiuntur Ised intentio, & propositum inuasi est, se tueri,& propriam vitam coninseruare;igitur occisio erit actias per accidens ; & si oppugnator intermes atur peccatum mortale non erit.
Secunda est, ut sit vera defensio, M. actu saeta;nam non est licitum prouenire postquam enim ab oppugnatore laesus fuerit, nec eum inlaqui, aut percutere, seu occidere licet,
quia illi actus tunc ad propulsanda intutiani, di se tuindum .m ditialontur; sed adulti memorditis, tum m maduersionem det6su inerer non licet. Nauati autem inexplica'tione huius praecepti putat, quod quando iniuria affectus magnarui gnominiamininuit, si oppugnato si rem noninsequatur,ac tantum percutiit , quantum ad mi honorixdeafensionem oporteret, necu timn s icis; nam honorem proprium defendere tenetur . etiam perimendo si reo ad id opus esset. nam opiniona Gregorius Myro in sua claui regia lib. 7 .cap. I O. impugnat primo ,quia negari non potest,nanc non esse viationem. Secudo,quoniam commua niter apud vulg. pro magna infamia haberi non solet, si oppugnatore non insequitur Tertio quia pro eadem iniuria vitanda denuo oppugnatorem inuadere ex alia quavis occasione licitum non esset'; Ergo nec tum statim insechii licet:Postremo haec sententia multis vindictisvium reseraret.Sed meo iudicio Nauarrum perperam carpit; nam sententia eius non est uniuersalis, sed sinoularis , & in aliqua occasione, loco , 5c tempore vera , videlicet si inuasus, de laesus magna honoris iniuriam patiatur, ut ipse ibi. Vel main egnam honoris sui iacturam faceret, tunc enim sentio cum Nauarro, devictoria in relech de belloqo. 2 IH mero 1. 6c cum Petro Nauar. lib. 2. de restitu.c. 3. num. 333.&seq. Nam est communis sententia doctorum, teneri ad sui honoris defensionem, de non peccare mortaliter offenderi . do oppu6natorε,2d tune insequen do, honoreiti proprium tuetur , 'et etiam Bart.in t Item apud Labeoneff. de iniur.& idem Batt. Se Bald. Salicet. in l. t .C.unde vi Cardinalis.&Imola in Clememina si furiosus de hi iv.Syloetb. bellum 2.tus. ωnuetbo homicidium pruno.q.I.
254쪽
hum. .Solus lib. . de iustitisq6.x. peremere, aut interficere non po-' urit .sudivit.Nauar.in Sunam. c. I s. testiquo nis in violetia iam restauir, Durn. ec, oderni, ut Salon aa. tum etiam, quia talis occisci ira εε. l . .cCm xu.χ.coIIOl. 2 pIItrae cst necissaria ad proprism vitam conc. Alagona a I J.8d lationes in tuendzm,ntcchilla una violentia, contraxit inresso Deetur. non son- quia defensio non eget, sed potius per ese veras ec n. muniter, nam in vindici .RI quo casu qua D videlicet imi Verum quaerere potest, sicut o insus, dilalias grano m honoris iactu pugnatorem vi vim re pellendo in-xam facit, tunc oppugnatorem inis terficere licet, ita etiam in tali cωὶ qui, di percutere potest. Ne nnulli propriam defensionem praeter mi e tum defendunt, praeuenire posse tere sit licitiam,ac mortes otius pa-ὸν Sppugnatorem, ut puta si quis stin ti, ne oppugnator in mortali in aliquo loco recliniis . retii non sit ria lur. Abiit ensis in cap. io.losue afPrius essensus, neque helas,sed tan si mat, non sc Ium licere oppugnatum aspiceret inimicum, alma, & torcm occidere, sed etiam teneIi . insidias parantem, ut ipsum interi, nam si aliter agit, est sui ipsius h ciat,quando exiret,si aliam cautim stis,& mortaliter peccat.Cui Diuus
nem non habeat euadendi,antequa Thom. fauere videtur χα.q. 26. arta exeat, hostem interficere vale bir; 4.&q.64.artic.7.cum dicat plust
quippe u in tali casu potius se defen netur homo vitae suae prouidere, Cere,quam praeuenire censetur. Cu quam alienae; & ratio esse potest ,-enim illa violentia iam sit actu pa- quia ordo charitatis in re grauio mata.& ire pediri nos pcssit, ne fiat, ligat plus se diligere sub poena pe . quasi in s.ctocsse iudicari debet,ut cati mortalis,quam alterum; vel sal
Solus de iust.lib. .q. I.art. S. circata tem constringit non diligere ait mediLm Salon 2.2.qo. .ar. . com rum plusquam se: qui vero moricintrou.I .Pet Ius Nauar.lib.2. de resti. suffert, ne alterum interficiat, pr c. Gregorius de Valentia tom. 3. ximum plusquam se amat: ergo chadist. F.q. 8. puncto 4 dub. I. adi. In ritatis ordinem peruerIit. mmI quare maxima opus est prudentia nis tamen opinio est , Iicitum esse
ad percipiendum, stre ipsa vera propriam vitam praetermittere pro aggressio, nam creditasvel Rispecta vita spirituali, vel corporali oppu- non e st satis.Quare moderamen im gnatoris, ut tempus rinitentiae sibi culpatae tutelae in foro conscientiae relinquatur; ita Solus lib.F.de tuae G est, si diligentiam adhibuerit , ut , q5. I .arta.versQuare treSordines.se iniuriam. salua alterius vita, re- Salonar.7.con. Proled. li.I. cap. 6. Pellar.Secundo,quia aliter non po- Pet.Naua. lib.1 de rest .c. 3. nu. 32 tuit, casu necare valebit. Tertia Gregoriue Valen.iom. .d i . . q 8.est , ut occiso oppugnatoris fiat in puncto quarto,dubio a. Ratio est, ipso actu desensionis , non autem cum homo corpoream vitam pro stea, interueniente temporis in- amici vita exponere quear, a fortio teruallo, aut postquam cessauit M. rimortem pari potest. De oppugna-
gressio, ut de homicid. Significisti. tor in peccato mortali ἡ vita disic Vnde si oppugnator se viribus defi. dat.Sed ut certo sciat,quando sit liacere perci piat, & fugit ut desistit, ei rum,nec ne; dicendum est,quado vel durante rixa dicat,se nolle am- oppugnator est persona publica, de plius rixari, inuas illum amplitu reipuolicae admodum necessari , , vel
255쪽
dinem charitatis res proprias magis diligere, quam proximi vitam: ἔuam opinione Couar. in Clem. si
uriosus f. unico n ii. 6. de homicait esse veram, praeterquam in duobuScasibus, scilicet si simul cum bonis periculum personae,ac damnum ad nisceatus quale est,si sit dubius, an ad forandum, vel ad interficiendui vencrit, & sine peliculo uitae parcere Don rcsit vel quando raptor res
ablatas propugnat, ne recuperen
. tu I, ec praesertam si telo id faciat, tunc enim personae periculum intercedit Pro hac sentetra facit.c. 2. de homic. bi ccciso ut te, tuaque defendas solum probatur,& Druirib., ι., Augustini o ut horitate comprobaa. Iur. del/b. aib. ibi. Ru'modo apud diuinam prouidentiam ab peccato
liberi sum qui pro lus rebus , quas
contemni oportet, humana caedorolluti sunt 3 Probatui primo, mnia bona temporalia in uitae humanae subsidium sunt collata igitur au, ferre 3itam, de occidere non licet:
. m vita est fundamentum totius honoris,c c rerum. Secundo,contra
-Crdinem charitatis agere non est licitum i scd surem diiunum interfi- ciendo contra ordinem charitatis ageretur, quia magis vitam proxi- .mi diligere,quam bona temporalia obligamur, ergo.Communis tamen sententia contrarium defendit, ut
Lex furem. Tad legem Corneliam de Sicar. Pro solutione dissicu itatis Pono hanc copclusonem. Quando ablata a fure' diurno sunt magni
momenti, & aliter certo recupera-
ri non possunt, a bsque peccato fu- percutarei & cuam, quatenus
Oportuerit, occidere potest'. Dixi dummodo illa sint magni momen' ii, quia pro valore trium , vel qua
tuor aureorum non licereti; Sicuti nec vitam periculo exponere non est licitum, cum iudex morte nec
istos puniat'licet quilibet se,&
sua tueri debeat, ipsa tamen ratio dictat, hoc non esse iaciendum pro re parui momenti. Dixi si aliter re cuperare non valeat; nam si via o dinaria, aut alio modo honesto, ut pura in iudicio agere, Vel clamare, de vicinorum conuocatione furtu impedire, seu ablata redimere potest, aut testes habeat, quibus fureconueniat apud iudicem, tunc imterficere non potest . nam eo tempore inculpata tutela non dicere.
Iur,ut etiam is Ad l. Aquiliam dicitur . Si quis, cum furem apprehendere possit, maluit occidere, iniuririam fecisse videtur: S: de homici.
dio. c.Interfecisti. Dixi certo, nam
in dubi js potior est ratio patrentis iniuriana; sed ne seipsum decipiat,
Drudentia maxima Opus habet. Probatur. Primo, omnia bona temporalia in subsidium vitae humanae sunt collata, er o ea furantem,& asportantem , si alia uia recuperari non possint, ut propriam vitam conser uet, absq; peccato occidere eotest. Secundo, quemadmodum vita est fundamentum omnium bonorum, ita bona teporalia sunt vitae patrocinia, ergo ea defendere, di fure interficere licet.Opinio Panor. &Couar. eorumque rationes ad eandem
sententiam reduci possunt dice do. Si res ablatae uni parui momenti i& eas recuperare potest, tunc peri . . mere non licet: si vero sint magni momenti, & eas redimere non pON . sit, tunc fure absque peccato inter- ficere est licitum. Solus respondet.
D. Aug.vel eum fuisse illius opini uio; aut cutum esse, ut morat em
256쪽
Philosophum , & hanc esse gera bitur.Quotquot Domini earum ho
manam intelligentiam ex eo colli- existili ona temporalia, etii magitur; quoniam Verba facit de iure gni momenti, proxiinum occiden diurno, vix autem euenire potest go recuperare non possunt, quia res casus de tali fure, ut citra eius mota aliena, & eaduca hon est tanti intem ablata redimi non possint. da.sicut vita proximi;sed clerici, MAd argumenta,in contrarium ad praecipuὰ religiosi, non habent pς ducta, eodem modo responderi po- ptium & debet esse mansueti: e go test. At Obijciet. Homo ex charitatis Secundo pro te cito peritura, ac x ordinatae praecepto plus vitam pro- porali, quantocyus transigend - νximi,quam res mas diligere obstrin proximum vita priuare non licetis gitur . ergo occidere proximum n6 eteo res temporales pluris facere νlicet ..Respondetur falsam esse con- suam proximi vitam non est licitu, sequentia, quia ordo charitatis non Tertio: Maiorem charitatem nemo expostulat, ut quomodocumque, & habet, qua ut anima ponat qui px in quocumque casu phra vitam pro- proximis; sed clerici,&religiosi cliaximi, quam bona temporalia debea citatem in omnes exercere tenetursmus amare; sed solum quando no- ergo. Nonnulli tamen contraria stra bona sunt medium, simpliciter opinionem habent, ut Petr. Nauar . -
necessarium pro vita proximi,ut pu lib. 1.detest.c.3.nu. AIS.&Ludoui quando proximus essa in excie. cua de Beeta in resp. cas consci. cas i. manecessitate constitutus; quando Q. par. Ldub. t. ad ultimum.&Gre
Rutem sunt necessaria per accidens, gorius Sauro in sua claui lib. 7.c i. & alterius malitia auferuntur, de ea diib. io. Eiusdem sententiae videtur
recuperare non porest, nisi occiden esse Alexander s. p. q. 3 mem a r.
EO,tunc plus sua bona,quam proxi- 1. ibi,sed quia ex le*e naturae. N SI, Vmum diligere tenetur. Ret quaerere uelc. verb. Bellum secundo, num se
potest, an dicta etiam dceloicis, re Probatur primo: tiescumquet religiosi'sint vera; ita ut eis sua a aliquid iure diuino;aut naturali, si- serentem, de asportam cod ὀ in uepositivo non prohibetur. F-cie do percutere,&occidere liceat,qua tes illud perperam non a uni ; std tenus opus sit. Aliqui negant, vc Gl. clerici , Areligios bona uia defen-
in princ. 23. q. 3.&dc homici Interse dere nullo iure prohibenturi ergo. cisti.Panor. ibi d. nu. q. dc D. Amon. Secundo, ius naturale est o Ibus cfidem aifirmare vidctur 3 . p. tat. -- c. mune,3c non alteratur:ergo clerici, s. g. vers. Nolturi. IO. Medi. C. de reb. de religiosi eodem potiuntur, Test.q- . Est autem a. a. q. , .ar.7.cλ quemadmodum seculareS pro rerutTOua .conc. I. post corollarium pri suarum defensione,&acquisitione, mum,& maxime religiosi, quia mu- alium modum non habentes, Occi do renuti clauerunt,& proprium ha dere possunt, ita clerici,&religiosi, here non possum .dc facit cap. Inter- cum eodem iure potiantur.
fecisti de domici. ubi presbyter po Resolutio huius difficultatis ex
nitentiain agere praecipitur toto te- illo principio petitur, scilicet an siς pore vitae suae, si ob deiansionemr de iure naturae res proprias in gni Druin aliquem necarer, de cap. Susce- momenti defendere; quod ita vile pimus eod. itus .ec ratio esse potest, videtur, quia iam d in est, rebus quia clerici, & religiosi debent esse familiaribus vitam sustentari ; ideo . mansuci Rasan uine alieni; proia necletici, & religios. magnam i cturam
257쪽
cturam vine propriae inseram,bona
sua temporalia tueri,& furem occidere,quatenus Oportuerit, iure naturae facultas sibi datur: Et quamuis religiosi ecclesiasticarum rerum ut aliqui tenent; non sint Domini, t men usum habent; quare quotietaque eis bona surripiuntur, & alterea redimere non valeant, nisi percutiendo,& perimendo mortale non committunt, quia usus rerum,ut vitam sustentent,est eis necessario defendendus; de quoniam sunt etia custodes rerum religionis fidei su creditarum.Quod verum esseexistimo, si omnem diligentiam moralem adhibeant, ne furem, eoru bona asportitem,necent; si aut alia via res suas recuperare non possint,tunc ius naturale,omnibus commune eis refragatur. Nihilominus eos cosulerem, ut numquam proximum interficiat pro rebus temporalibus; nam maximum signulla charitatis effer,& pr sertim religiosi id facere debet,.qui Paupei ratem voverunt'proprijs manibus,vel eleemosynis vitam cωιeruare cu Dei adiutorio valebunt: etenim nimis periculosum est diuinare,an pro tali furto, eel tali, fure occidere liceat. Ad c. Interfecisti. Respondetur solum esse consilium, nam inquit. Si ieiunare volueris,bonum est tibi,quasi dicat, si volueris, bonum est ad cautelam, non tamen teneris. Ad c.Suscepimus.Respondetur illos religiosos excessisse moderamen inculpatae tutelae, cum allata
via se tueri possent; fures enim iam vincti erant,& res suas redemerant,& recedere valebant,ut in dict.cae. dicitur quodi latrones in personis eos affligere turpiter,& vestimentis propriis denudare volebant , de quod nocte ingressi sunt, & tame
occidetes adhuc peccauerunt, & irregularitarem contraxerunt, it aab
Alexandro III. iudicati,dc non ex
alia causa,&ratione, nisi quia censante aggressione eos interfecerui. Ad primum respondetur, licet nosint propriὰ domini, tamen res domini,scilicet religionis, & usum rerum defendere tenentur , nam quoad ius naturae mundi mortui non .
Ad secudum respondetur, quam uis res temporalis sit caduca, tamen est vitae sustentatio, & necessaria ad eam &adscelicem statum eius conis
seruadum, deo res redi mete tenen vitur eo modo,quo possum.
Ad tertium respondetur, illam , charitatem tunc habere non obligantur; sed sua recuperare possunt,
Iieet Christus immensa charitat usus sit,quia voluit. CAP. X. An pro eonseruanda vi amisi,
oppugnamem eum occidere licear.
A Liqui non licere dixerunt: pro
x batur . Uitam pro amico ponere in idem recidit, ac si ipsum, occideret; at nemo semetipsum interficere potest , ergo . Secundo: Omnes, qui vitae domini non exiis stunt, eam mortis periculo ponere non potant,sed omnes homines nosunt vitae domini,sed solus Deus, γgo . Nonnulli autem contrarium defendunt, ut Sylu .verb. Bellum I. nuin.8.Sotus delust. lib. I. qI .aπ.6.& Glo. in Clemen. prima, de homic.& Abb.in cap. Si vero de senten.ex communica.& de cler. pereus. cap. penultimo. Probatur. Ne quis oppugnatorem in peccato existentem interficiat, se mortis periculo ratio novirtutis exponere potest, ergola tomagis pro vita amici conserua
258쪽
eem vitam sustinendum, mortis discrimini subire potest,&vt amicum saluet, quatenus opus sit inimicum oppugnatorem perimere potest Se. Cundo, quod communiter ab omnibus P bono reputatur, de habetur illud essici potest; At Wniuerse amicum seri re,et ira inimicum perimedo, cum aliter eum saluare non possit, actas virtutis decernitur, ergo. a1 Pro Q lutione dicendum esse sentio, amicum pro defetilione amici perimere oppugnatorem non teneri si vero viricitis, & amicitiae adtiam
xercere voluerit, quando casus accideret, ut amicias positus esset in pexiculo vitae, cum vitam ducere cum amico . alterum amicum marii
subleaet, oppugnatorem profecto, necare potest ι nam semper id fuit laudatum 1 sapientibus: dummodo cum moderamine inculpatae tutelae amicum, in periculo vitae constitivum, defendat, qaia iniustε proximum iiiiiadit, vi occidat ; ideo sei p. sum potius perimit 1 delicet sit OG cium proprium principis, Seiudicis punire oppugnatorem qaia tamen in hoc casu non Palest vii ossicio istorum,ad saltiandalnamicum, Propter necessitatem, suscipit omium iudicis,ut innocentem defendat
de iniustis pertractabo; & via primo exordiar, videndam est , num qius iust3wam sibi demere
possit c Respondetur negatine quo-n alia contra duo operaretur, sciliacet aduersus chai larem, qua sel sum tenetur diligcre,& vitam
seriure; &coni iustitiam , qu rempublicam, cuius est membrum, parte una priuaret,ut 23. quaestio. F. Si non licet, &Concilium primum Macarense cap. 4. Probatur primo.Quicquid reita rationi repugnat, legitime essici nequit , sed occidere
seipsum rectae iustitiae, Jc rationi r clamat, ergo. Secundo contra naturalem inclinationem , de insti istum agere no conuenit; at seipsum interficiando contra naturalem in clinationem faceret; quoniam natura vitam custodire studet, ut Cic. lib. I. Mois. primo generi anima Num omni est aenatura tributum,ut se,uitam,corpusque tueatur, declianetque ea, quae nocitura videntur ,
& omnia, quae necessaria sunt ad vitam, inquirat,& paret. Est Diui Thoemae sententia 2 2. quaest. - arilia 3. ad primui Soti de iust. lita quaeae
arguere potest:inulti,& multae sei p. sovocciderunt, ut Diuus Augustinus refert de civ.Dei lib. S. cap. I Per multa, & nonnullos eorum lai cibus extollit, igitur pro aliquo mne optimo se interficere valebit. Respondet' nullo, quantumcum que optimo ne, seimum Perimere
licet ,nisi ex impulsa Spiritus Sachi .
quem recte prius examinare opor- tetine Angelus Sathan qui se transformat aliquoties in Angela locis. eum decipiat. ndo autem a Spiritui Sancto fortiter mouetur, sei suminterficere potest,quia Spiritus ritu; Sanctius est Dominus vatae, ut iis uux Augustinus supra, & D. o. 22H.6 ar. 3 ita coim re&ad . Ala
inaliqui seipsos necauerint, soluit Disit istoc by Cooste
259쪽
in eap. 26. Eos non errantes, sed mbedientes Deo hoc fecisse; & subiungit.Cuni aut ein Deus iubet, seq ; iubere sine ullis ambagibus insinuat, Quis obedientiam in crimen vocet iis Mobsequium pietatis accusetὶ Regula aute cognoscendi, an motus Spiritus Sancti est,onem motion in Dei, & Angeli boni ad contemplum sui ipsius tendere, vel ad commune honum ecclesiae s& hoc non semper,sed in aliquo e su magnae considerationas. Regula
vero pricipiendi, an sit diabolica gestio, est cognoscere ipsius moiationis scopum, nam a diabolo m tus ad propriam existimationem communiter, vel ad inanem gloriam, aut ad complacentiam aspirat, siue nullum habet finem bonum ; sed temerarius actus est proprie .
D. Occisione innocentis,authorismie publica iniuste , Iacta. Rimo quaeritur, num liceat inia sontes filios ob peccata parentum occidere. Aliqui posse dixerunt, nam iustitiae humanae diuinam imitam conuenit , iustitia diuina ob parentum facinora innocen-G-.n tes filios punit,sicut in diluuio mutillia.. i ii insontes perier:&Domini Aremtus primogenitos Aegyptiorum Innocentes occidit. & In hoc cap. 1 inquit.Ego su Dominus Deus tuus, fortis, zelotes, visitans iniquitatem patrum in filios in tertiam, & quartam generationem eorum, qui od runt me,& χ .quaest. . Lex aetern . probatur: V t homines maxima pe cata & detestanda etfugiant,& euitent, ob commune bonum etiam,
in filios tamquam eoru partes, pur
gari,&puniri debent. Atqui patres
aliquando execranda scelera committunt, poena mortis crudelis di gna,ergo. Alij tamen cum D. Tho r. a ULma non posse aifirmant: nam aut
liquis plectituiPena satisfactoria,'
quam sponte assumit,vel pro peccato suo animaduertitur, seu pro alto. rius crimine castigatur s innoce tes filia poenam patris vltro si munt, quia sunt quodammodovn um cum atre ἱ etiam pro eo puni ri possunt,ed hoc pacto mortis poenam suo iudicio non sustinerent, quoniam quilibet propriam vitam natura, dc arte conseruat . Secundo modo pro
culpa propria plecti potest: etenim
qui culpam committit poenas luere debet. Tertio autem modo mediis
cina purgari, sed non interfici deis 'bent, cum respublica insontem p rimere no possit; nam solus Deus est Dominus vitae, ut D. Augustinit in Iosue q.8. tom. . & respublica in casu. Ad loca seripturae, Re ndetur,solum Deum tasse, cum sit Dominus
vitae, & mortis, vita, dc mors in m
nu Domini. vel intelli puntur de filijs, peccata parentum imitantibus, iuxta illud. Et vos implete inensi ram patrum vestrorum, licet postea
per leges in substantia, &aliis; sed
non in vita puniantur. Ad rationem respondetur citra mortem puniri posse, quia sunt innocentes,quibus absque legitima causa tale damnum irreparabile Inferri non potest. Sed petit, an saltem ob publicum bonum expediat interficere innocer Mm, ut puta aliquis tyrannuS c nistra ciuitatem,vel bonum bellat, de omnes incolas, illic commorantes. occidere, 6c comburi e minatur, nisi caput alicuius insontis amput
tur, & sibi tradatur, est ne liciarum praecidere caput inmentis, Millud tradere tyranno,negoca gens. aut maior pars pereat.
260쪽
Ci rca hanc dissicultatem duas reperio opiniones; Prima est , dicentriina licere; de ratio est, quia bonum commune debet anteferri particu- Iari ita Gregorius de Valent. tom. 3. dist. s. q 8. punct.2.6 2. Petr Nauarr. lib. 2. de resti c. s. nu .i 2I.&seq Pr batur primo: Omnis respublica potestatem in subditos habet , quos pro communi sali te periculo mortis exponere potest,igitur, ut publico salutem ferat, insontem tyranno tradere potest. Secundo: nes innocetes pro communi bono vitam mortis cliscrimini exhibere tenentur, igitur in aliquo casu, ut caput salvetur tanquam par S eiu S, mortis periculo se exponere obligatur. Α-
li, aut ex D.Thoma contrariu colli.
gunt , ut D. Antonin. 2. p. in .7. cap. .
bylia. ver b. Homicidium primo, nu. saab nu 6 Sot. de iust. q. I .art. . Petrus Nauarr. etiam inclinat in hanc sententiam nil. ia q. Aragon. de Salo. 22.lo c. cit Toled. lib. I. c. 6. Proba
Quicquid commune bonum conseruat a rc publica iuste praecidi n6 p.rςst, sed innocens bonum publicum conscri at, quia est pars rei publiciae principalior, qiuae per bonos custoditur,&LD a seruatur Secundo: Respublica subditorum vitae non dominatur, ni si pcr accidens, & quatenus bonum commune deprauat; sed innocens non deprauat bonum commune,ergo. Ilio solutione dicedum cst. l'rimo:Si i yranniis caput innocetis peteret, reipublica obtemperare illi, ac dare non tenetur; etiam si ciuitatem, & eius habitatores perimere, A cobur c re minarct ur,quia occisioni insontis cooperaretur, quae a debeti in triniec mala, ut nullo patiost licita : Etenim esset proprie
occiso innocentis, de directa lege diuina prohibua.Secundo tenenduessu sentio, remptablicam non tenera defendere in nocetem a tyranno cutanto sui damno. Tertio affirmanduputo,illum ii sontem teneri ex charitate se tradere tyranno, ut rem pu blicam alle ruet, quia bonum comune praeferri debet particulari, VLIO GL t. nas tecit. Tollite me,& mittite in 'mare, & cessabit mare a vobis, scio enim ego, quoniam propter me tempestas haec grandis venit sit per vos. Ad primum respondetur rempublicam subditos discrimini mortis exponere posse dupliciter c5tingit: uno modo iuste,& licit A alio modo iniust8,& inique, argumentum concludit de primo modo, & tuc id noest faciendum. Ad secundum respondetur, innocentem mortis periculo se expon re duobus modis cotingit, vel ex iustitia, aut ex charitate. Primo modo non tenetur pex charitate vero, si mbi placuerit. Veru quatrere potest. An respublica legem condere misit absq; poena peccati mortalis, ut occurrente tali casu innocens tyrano concedatur. Prima opinio est Soti,& aliorum v bisu p. asserenti lim, non posse,ut ex D. Thoma colligur, qu nram respublica legem condere n quit de re iniusta,& iniqua, cum Iuri diuino, ac naturae repugnet, ut est tradere Insontem tyranno. ut mos iatur.Secunda opinio est Pet. Nau. lib. 2. de rest. c. 3. nu .i 2I.Jc seq.& Gre. de Val. to . . disp. F9 8.punc. 2 g. 2. quos
sequi cSarro, dc declarat inmaci lii regia lib.7. c. I 2. dicentium possetnam respublica pro seruando publico bono, si talis necessitas euenerit , legem statuere potest, ut innocens, charitatis,& iustitiae legalis rixtione tradatur occidendus , namq; habet tunc iustam. & honestam causam talem legem faciendi, sicut dux belli
lesem codere valet, vi aliquis miles alicubi maneat, ubi mors certissima sibi imminet,quando be IIum eἱt La stoma