장음표시 사용
321쪽
,rt.1O. dicentis, sacrilegium esse du rei sacrae de sacro,cum talis res accitaxat differentiam , genus furti c5- pitur;sacrilegium enim est violatio trahentem; & ex furto, & sacrile. rei sacrae: etenim iniuria rei sacrargio unam speciem constitui, non se infertur, cum aliquid peragitureus, ac ex animali, & rationali spe- quod eius cultui repugnat, ad queetes hominis formatur.Secunda est est destinata,.ergo hoc estidistinctu
per lib. I. suo Instruct cap. 37.Io. diuisionis membrum ab altero .
Pegn. apud eudem , & RoderiqueZ Corroboratur, si quis Eucharistia,
lib.I. m. l. 34'. conc. I dicentium, alicui Ecclesiae adhuc non applica- furari calicem consecratum, Eccle- tam,& extra suum locum furaresae tamen non dicatum,& extra ea, tur , sacrilegium certo committit, remota ii euerentia, non esse sacri. ita si calicem consecratum,Ecclesiet legium.Probatur primo, poenae non non dicatum, furetur. At instare eo sunt ampliandae; sed restringendae. test, si calicem consecratu,Ecclesiae Atqui ratem calicem surripere non no dicatu, de extra locu sacru surri
est sacrilegium, in iure expressum, piat, ut Ecclesiarcosecrate applicet, erpo. Secundo, ratio sacrilegi j ex peccatumsacrilegi j salte effugiet eriniuria, Ecclesiae illata, desummi r ; go, absolute furari cosecratu calice ob hanc enim rationem indueta , extra locum sacrum non erit sacri- est sacrilegi j deformitas; de in tali legium. Respondetur non solum racasu, licet calix sit consecratus, in. tione furti iniuria infertur rei iniuria Ecclesiae non irrogatur, ergo crae;sed etiam dolosa contrectatio- Secunda pars probatur, quandoca ne quare dicitur argumento,sic fulix est Ecclesae dedicatus, res eius rari non esse licitum, Sc ratione Ἀ- enicitur,ergo tunc Ecclesiae iniuria crilegii,de etiam correctationis do- infertur,& ex consequenti fit sacria Iosiae; nam sunt duo peccata,specie, IIvlegium; sed iste ita non facit, ergo distincta. Probatur. Diuersorum geTertia opinio est Nauar. c. nu. 3. nerum, & non subalternatim posi-& cap.Consideret de poenit. dist. s. toru diuer'sunt specie differentiae; nu .i ibi operς prccium est;&alio- sed actus rei sacrae c5tine sub generum afferentium ,res sacras surripe- re iustitiae,&sub genere religionis, Te, ut ornamenta, i c caliceS,quibus quae non sunt subalternatim positς, res sacra peragitur, siue de loco sa- ergo disterentias, specie distinctas, cro, seu non sacro surripiantur, esse habet Secundo, quandocunque cir .
lacrilegium, specie distinctum a fur cuni antia respicit aliam regulamio, t 27.q6 4. Quisquis,ubialhrma ration s , quam aspiciat a lus ex tur, esse sacrilegium furari sacruin obiecto, bonitarem, vel malitiam de sacro , vel non sacrum de lacro, tribui r, specie distinctam. Nam sue sacrum de non facio: igitur si specificatio actii um moralium per qui Sconsecratum calicem in loco ordanem ad dictamen rationis de- non sacro surripiat,sacrilegiumc, sumitur, dia sic quando circun- . mirritysed pez. respond sic intel- stantia aliam bonitatem ab ob
ligi debere, surripit sacrum de non lecto, aut malitiam inducir, alium sacro, non dedicatum tamen loco peccatum , t specie distinctum ab
sacro . Contrae,.quoniam confundit obiecto, constituit; quoniam ultra tertium membrum cum secundo; malitiam principalem actus, habetvam ut ipse fatetur. ex D.Tho m. d. etiam specialem cum ratione repulaca, tunc committitua sacrilegia gnantiam, at in sacrilegio est druplex
322쪽
slex discrimen ,ratione distinebim; alterum in ordine ad iustitiam: alterum vero in ordine ad religione.
CAP. XLV. De furto rei non sacra quod sit
ΡRo clariori intelligentia eorti,
qui e dicta sunt, quaeret, si rem non sacram de loco sacro furetur , sacrilegium ne committit. Prim Popinio est affirmantium. Maioris in
Victoriae in summa de consec. nu- me. 176. Petri Soti in inst. sacerdot. trach. de peccat. discrim. lech. F. Medinae de reb. restitue n. q. . in princ.
Mam Diuo Tho. tribu ut in quςst.
tiae tanquam probabiliorem sequitur 12. disp. 6. quaest. s. de sacrileg. punct. i. & etiam dicit esse D. Tho.
detur Caiet. in summul. verb. sacri legium. Probatur. 23. q. 4. Quisquis. Sicut percutere aliquem, de effundere sanguinem aduersatur fini, adque Ecclesia est constituta, ita & furari in illa, cum utrobique verEinuenia ur difformitas; sed respondere potest, i percussione reperiri vio. lentiam quandam, quae in furto noinuenitur. Contra; nam rapina saltem, quae includit violentiam, si coemittatur in Ecclesia, sacrilegium dicitiar Secundo, diuersae leges parti cularis, qiuae aluerso modo cohi-hent, & puniunt, peccata diuersae speciei distincta indicant; sed diuerso modo per singit lare legem furtu punitur di sacrilegiu, ut de consec. dist. i Ecclesjs,M de consec eccle. vel altar. Proposuisti. Secunda opinio est Caiet I .lo in. Opusc. tradi. Vir.
Aetoria li.9. instit. morat. c. 27.dub. 6.Suareet de poen .disp. 22.sech. afferentiu , non esse sacrilegium; quam uti veram libeter sequor, tunc. n. sa' it. crilegiu ratione loci comittitur, qnactus peccati aduersatur directe sa-ctitati loci; at Ecclesia ad diuinum cultu, sepultura, de libertate hominum, ad ea confugientiu , est sanctificata,& no ad seruitute reru, quas homines in ea secu deferunt , erpores tales furando in Ecclesia sacrilegium non comittitur. Secundo,qnrciti surripit in loco sacro , quae ad eam nullo titulo spectat, nulla ei it rogatur iniuria; sed res talis surrepta, nullo pacto ad ea pertinet, ergo.Tertio,ide furtu,contra iustitia naturali iure proles bitu , rus positiuum in materia aduersus religione
reponit; sed nulla est lex positiva statuens, Religione offendi, si quis
re alterius in loco sacro surripiat, sicut de alijs prohibitis patet ,& communiter tenetur, ergo. Ad citatos canoneS respondetur non intelligide re non sacra absolute; sed de re non sacra, in commissa custodiae Ecclesiς. Unde furati in Ecelesia puluinar, Vel tapetu, magnis Dials p par tum, no est sacrilegia, quia no sunt sub custodia Ecclesiae; esset. n. sacri-l egi uin si traderetur eius custodiae, sicut ornameta,ves alia, sibi mutuata tepore festo ru, aut depostata. Dicta vero ITho. de rebus no sacris, intelliguntur de rebus in Ecclesiae dedicatis,ut explicat&Caiet eodemodo explicatur verb.sacrilegium. r. I. Sed his obstare videtur l. Deci. E.
ad legem Iulia . ubi dicitur, si res priuatorum , deputatae Ecclesiae, fusrint sublatae surti actionem esse, nosacrilegii, ergo. Respondetur id i telligi quoad forum exterius, V x actio.
323쪽
actionem in iudicio, non aute quoad forum conscietiae, de quo loqui
mir,aut de rebus, in Ecclesia positis,non tamen nomine eius sub custodia receptis. Ad primum respondetur simili tudinem non esse parem, nam effusio sanguinis ut sacrilega prohibetur; sed furari rem alterius , custodiae illius non commissam, ut sacrilegium non cohibetur. Ad secundum respondetur veritatem includere de rebus traditis cure Ecclesiae, vel ad eam aliquo titulo pertinentibus i sed non de re-hus simpliciter mundanis , & eius custodiae non commissis.
De rebus clericorum, re religiosorum,
furtim sublaris. O Vaeritur, an furari res non sacras clericorum,aut sacrarumpra sonarum, sit sacrilegium. Pro solutione dice dum, res,a clericis possessas, duplicis esse generis,de dupliciter postideri ; vel enim communi nomine Eccle fiς possidenturiaut sunt ex parrimonio, siue relicta, ut sunt ligata, vel tulte comparata: si prioris generis existunt, ea furaria a g 's est sacrilegiti, ita D. Tho. Corduba q. m.& probatur per cap. Ruis. Illis rebus , quae rei sacrae dedicantur, iniuria tunc infertur. & sacrilegium comittitur, cum surripi utur; sed bona clericorum, sacrae rei sunt dedicata, & in comuni nomine Ecclesiae possidentur,er o ea surripie-do irrogat iniuriam clesiae, &sa. crilegium comittit. Res autem,alio iure possessas, furari, dumodo violetia personis sacris non inferatur, sacrilegium non erit, quia nomine Ecclesiae non possidentur, nec sunt c5- munia bona, PBnis eius dedicata, vel ei de donata. veru si clerico re
- surripiat, st possidet ex Ecclesia, no
est ita certia,esse sacrilegium. Lopezesse putata. alij vero non; quod mihi probabili' esse vr qm clerici habet redditus, rane stipendia propria, quae si surripiantur,sacrilegium quide. non comittitur; quia no sic sunt assignata nomine coi Ecclesiae,quin
sint stipendia teporalia: quare sacrilegium perpetrari non existimo, si dicta bona illis surripiantur. Sed
D.Tho. contrarium dicere videtur ibi in corpore art. Deinde ea , quae sunt deputata ad sustentatione mini strorum, siue sint mobilia, seu immobilia,& cocliidit. Quicunque at cotra quodcunque praedictoru peccat,crime sacrilegij incurrit, igitur bona clericoru furando , cu sint adeo ru sustetatione deputata, sacri legiti comittitur. Respsidetur D.Tho.
loqui de bonis, Ecclesiae deputatis; sed nondum distributis, & singulariter assignatis, quae postea particularibus clericis,ei seruientibus, distribuutur, quae tanqua stipedia spiritualia possidentur ab ipsis,quibus ablatis sacri legium qui de non committitur. Ad argm respondetur veru esse de rebus nondu distributis, de clericis, tanqua stipedia propria, assignatis. Ite petat, an sacrilegium aliquoties possit esse veniale.Respodetur cum Corduba q. 3. Lope et Rodrique et ubi su p. dormire in Ecclesia,& edere,& quaecuque similis i
reueretia, est sacrilegia veniale im, Olmod cair reueretia psonis, reb sacris,& locis irrogatur, dummodo scada lucesset. Insuper petet,an furru sua na veniale, rone sacrilegia sit mortale . R fidetur veniale peccatu iratione sacri legi; trib. modis potest esse mortale . Primo,ex obiecto, ut
furari particula Eucharistiae, vel paru olei sancti. Secudo, r5ne circun- statiae, ut si quis du missa audit, ali quid sacerdoti,ei celebrati cla culta eripiat,ratione irreueretiae, quae ta
324쪽
Sacramento. Tertio ratione Ioci is a prixide,vel altari, ubi Euchari- stia conseruatur,aliqvid furtim ac-eipi aliquia rebus sacris . quae ibi existunt iniuria infert ut:Extra praedictos casus sacrilegium ratione rei minimet, q*m iuratur,equidem potest esse veniale.
De restitutione facienda ob diamnum ,
aruum,4 Iudice extrahendo delim quentem EEcclesia.
extrahens delinquentem ex Ecclesia immuni, duplex pec catum faciat ,alteru sacrilest j cotta 1 eligionem,alterum iniustitiae, d linquentem abducendo,quem iure ipso extrahere nequit Quidam unupeccatum sacrilest j solum aduersiis Ecclesiae immunitatem committere dicunt;teneri autem restituero eum Ecelesiae. Probatur primo,privilegium loco conceditur; non aut confugienti ad illum,ergo. Secumdo, Iudices sic extrahendo delinquentibus damna reficere non c&pelluntur ; sed solum delinquentes restituere Ecelesiae adstringuntur ergo.Contraria opimo est Medinae
se peccatum specie distinctum,sacrilegium contra Ecelesiae immunitatem, & iniustitiae aduersus delinquente, cui facit iniuriam;&praeterea iudice excoicari debere, ut Pa-I84 nor.in c. Ecclesiae de immun. ecoles. nu. I I. VbI citat plures tex.qua Opinione veram esse in conscientia existimo,&quo ad primam partem ab omnibus ita esse coceditur, quoad secunda probatur primo ,ex Can. Si quis contumax II.q. . Ei, qui seruu
fugientε;vel alium,quem persequebatur,de atrio,aut porticib' Eccleiasiae extraxerit,pro peccato contra immunitatem imponitur,ut Episcopo nonaginta solidos persbluat , de pro alio peccato Episcopi iudicio
puniatur, ergo cociliu vult, duplex esse peccatum. Secun do, neminem
licet priuare iniuste iure suo; sed talem extrahere ab Ecclesia est priuari illu iure suo,quoniam illi iniuria infertur,ergo est peccatu,aduersus iustitiam comissum. Tertio, si id liceret, bellum iustum ex utraque parte daretur,na iudex licite extrahit;delinquens etiam se iuste prote
git Iuterque igitur iuste bellabit, qd est absurdu. Ad primum respondetur,negando, solum esse priuilegiuloco concessum; sed est eriam cosagienti ad eum, licet principaliter ipla Ecclesiae;talis. n.immunitas est ad alterum, videlicet ut illic sese recipiant delinquentes. Ad secundu respondetur,id esse absurdum,n' aut consuetudinem, probabili ratione
bonam; licet.n.in foro exteriori ad resarciendum damna, inde secuta . - . iudex non compellatur,in foro cω scientiae tamen reficere tenetur. At petere valet, quaenam sunt loca sacra, & personae, ad eam confugientes , quae hoc priuilegio immunit iis potiuntur. Respondetur primo, Ecclesiae,cultui,&ministerio Diuino dicatae, in quibus diuina ossicia celebrantur, quamῆ non sint consecratae, ut de immun .eccl. & coemeta
Ecclen ς.& iuxta opinione multorii est obtentu, Ecclesiam authoritatu Episcopi constructa,quis no sit c5secrata, vel in ea no fuit celebratu,
eode priuilegio gaudere,& Hostie
ii est. verb. immunitas nu. I.
hoc consuetudine sequenda cile a bitror cu Couar. lib. 2. variar. resol. cap. 2O. num. q. 2.Coemeterijs eodem
325쪽
tit. Immunitatem ut Abbas ibi. nu- turbetur,&violetur; sed E contra, me. . Hospitalibus, aut horitate
Episcopi constructis, ut Archi d. in
cap. definiuit II. q. q. Panor. in c. Ecclesiae , num. 7. Non tantum Ecclesiis,Coemiteriis, & hospitalibus c5- cessam esse Immunitatem; sed etiaquadraginta passibus circum Ecclesiam matricem aduertat, ut 17. q. .
sicut antiquitus,& triginta passibus alijs minoribus Eccleuiis, d. cap. de defininit.& oldradus cons. 31. Ab. in d. c. Ecclesiae, Sylvest. ubi su p. Uexum In hoc standum est consuetudini,& Couaru uias recte aduertit lib.
bet autem passus ex Isidoro ut Glo. ind. c. Sicut antiqui us,&Glo. in l. tertia .ff. de ver b. signifi. quinqueta Pedes continet, dummodo dicta , periodus passuum sit Ecclesiae, ut sunt palatia Episcoporum, caemit xia religiosorum,& aliae domus Ecclesiae, ut usus apud nos comprobauit. Verum petere potest,an palatium Episcopi, separatum ab Ecclesia potiariri eodem priuilegio.Glo. existi inar, id esse veriura, etiam si illud sit extra quadraginta passus Ecclesiae coia stitutum in c. id constituimus I . . ilia ii. hvid etiam probat
Ioannes de Hollicia. In c. Inter alia,
di Abb. in cap. Ecclesiae, nu 9. Alios autem no placet; sed ego existimo, locorum consuetudini standrinia esse.ConfugienteS autem ad Ecclesiam,& dicta loca, non omnes priuia is legio gauder . Nam publicus latro,& nocturnus depopulator agroruhoc pitui legio non potiuntur, Ut cap. inter alia , de famosi lationes, ut Abb.in d cap. num. 2α& Homicidae pioditorii,& Vir sinum raptores, de alia, qui gruiitImn scelera
ad eigesimum. Qua te cauendu est. ne inuti unitas dictorum Iocortunis etiam obseruari debet, & prouid Ii, ne callidi,&facinorosi, hac immunitate freti, maxima scelera coismittan r. Sed Petet,quando abstractus de Ecclesia restitui debet, cui nam Ecclesiae est restituendus RG τspondetur eidem, ex qua miter pcuS,ut IT . quaest. q. Miror,&sicut antiquitus; restitutio enim facienda est,cui illata fuit iniuria, ergo illi Ecclesiae, a qua fuit extractus, &quae iniuriam est passa, restitui debet, ut etiam ex praxi habemus. Insuper petere valet, num Iudex, capiens delinquentem, ab Ecelesia abstractum ab aliquo alio, peccatum faciat sacrilegii,& iniustiyiae. , Respondetur, si iudex praeceperit,
vel consiluim dederit,ut ille extraheretur, ipse,&abstrahens duplex peccatum committunt, iniustitiae nimirum,& sacrilegi j, cum obligatione restitutionis ; cum enim e trahens consilio, vel mandato efficit Iudicis, instrumentum eIus v re existit,& Iudici, tanquam principali dc fertur Ex regula Iuris. Qua per alium facit, per seipsum facere videtur in 6. nume. 72. Si vero non mandaurari; sed solum apprche derit extractum ab alio, nullum quidem patrat peccatum; nam e trahens 1olum Ecclesiae. α deli quenti iniuriam inferi, ergo Ipse solum sacrilegium committit, & restiti iere obligatur. l 'raeterea petet, an ii Iudex secularis sine licen. ia Episcopi ab Ecclesia extrax crit facinorosum , qui iiixta iuris determinationem inde extrahi poterat, aliis quam poenam incurrit. Respondeiatur, ante constitinionem Gregorii XIIII. Cum alias. poterat, quO- I pniam Ecclesia tales defendere nolebat, modo post dictam constitutionem sine licentia Episcopi neqvit , ad quem iudicare attinet, an
326쪽
eommimum erimen sit ex illis, quae non gaudent immunitate; alioquin
est excommi Inicatus. de immun. eccles. i T. q. .definiuit. &inter alia HEt licet iecundu aliquos dicta burula in omnibus locis non sit via r cepta in Italia tamen ut credoὶ est ubique recepta,&in usu posita, ut ipse vidi. Adhuc peter, quae na sunt poenae, quibus sacrilegi puniuntur. rso Respondetur . si personain sacram percutiet, ipso facto est excommuis
nicatuS.IT.q. . Si quis stridente diabolo. Si Ecclesiam violauerit, pol hirinam monitionem sententia exis communicationis est feriendus, . Quisquis; poena etiam pecuniaria puniuntur Si quis contumax, sacrilegiu etiam, quo persona sacra magis acerbe violatur, poena capitis
plectitur,l.si quisin hoc.C. de episc.& cIer. verum petere potest,an incendium Ecclesiae, ex proposito comisitim, & domus: etiam possessio. nis ,& frugum illi ira, habeat excommunicationem annexa ipso facto.
Gl. in c.Tua nos de se l. excoo tenet,
incendiarium Ecclesiae tantum ipso facto esse excommunicatum , & no
quit, etiam incendiarios domus Ecclesiae,& frugum,excommunicationem ipso facto incurrere & probat per d c. Tita nos.& per c. Canonica
oppositum tuentur, quia non habemus textum id assirmantem, & cap. Tua nos, loquitur de Episcopis e communicatis, qui postea non possunt absolui, nisi a Papa. Tamen si aliquo in loco est cometudo a praelatos approbata, & usu comprobata, quae habet vim legis in laoc, obseruari debet,ut recte Naiiarrus. In canone,aut Canonica modus exc municandi praescribetur , praeterea
est concilia Aretaxici.decretu,quod
non obligat omnia Ioca, quia non est lex generalis; non igHur sunt cxcommunicati ipso facto; quae opinio mihi magis placet.
m mortali retentione relatis M.
QVaeritur, an alienum retines,
continuo peccet mortaliter, an quandoque, vel quando. 3νhPrima opimo est Caici. 22. q. 66. Rr.3. ad 3. asserentis, aliam esse ratione peccati retentionis rei alienae, &alioru peccatorii: in aliis. n. vnu peceatu existit numero i genere motis continuatum, cum actus exterior, ab interiori imperatus,& in voluntate ad illum finem assium plus,pe seueret; etiam si voluntas renouetur, & geminetur, ut dum quis arma parat,equum assumit,& Iter facit ad interficiendum etsi voluntas renovetur, unum est numero peccatum, quoniam eadem in praedictis
perseuerat. In retentione autem rei
alienae, si volutas renouationem faciat, scilicet non restituendi. actus
idem numero no continuatur ideo tot erunt peccata, quot erunt renouationes actus voluntatis non restituendi;&retinendi,&ibi conclit dir. Detentor quidem, in quantum detentor, non peccat continuo; s. dquoties renouat consensum retine 'di. Probatur. Voluntas continuari
nequit, nisi in aetibus ab ipsa imp
ratis; at retratio non ςst actus surripiendi i imperatus a voluntate; sed effectus actionis, ergo non cotinuatur; sed in statu peccati mortalis es.se dicitur, non secus ac qui peccatum lethale comini sit Minor probatur, quia cum rem surreptam in tuto loco reposuerit, iam nullum actiIm voluntarium contra iustiti 1
facit igitur in statu peccati solum
327쪽
tinuatum esse peccatum, alienum
furari inuito domino, & illud reti,nere, nam cum a peccato statim cessare , S: rem domino restituere teri patur,nisi restituat , ex mora gratatus peccat; cui fauere videtur D. Thom. 22.q. 62.ar. 8 . ad 3 .ibi . Et quia per dilationem restitiuionis comis mittitur peccat uni iniustae deletio. nis.Tertia est Soti de iust. lib.4 q.7. arr.vit tria dicentis , Primo continuari peccatum iniustae detenti nis per aliquod breue tempus quia
tam praeceptum negatiuum non fugandi, quam positiuum restituem di,metaphysice non obstringit sed moraliter, idest per aliquod temporis interuallum, puta horarum, vel
etiam dierum,ut Salon 1.2. q.62ar. 8.controu. I .conc. 2. Si toto Isto te. Pore detineat, peccatum vere continuat; sed si creditor illo paruo te Pore laborat, tunc quoque nouum Peccatum committit, quia nouiter iniuriam infert Secundo, si idem Propositum retinendi perseuerat,
non facit peccatum nouum; nam eadem est volanias i, secus si renonet voluntatem Tertio, si rem multo tempore retineat, notium pecca tum facit, quia tum expressa in V luntatem , vel interpretativam h
het usurpadi alienum inuito donM. NO. Quare iuxta Soli doctrinam innibus ta sum casibus peccatum in-sustae restitutionig multiplicatur. Primo si ad brole tempus retineat,
quo dominus Patitur damniam. Secundo, si diu retineat.Tertio, si ani mam non restituendi mutet. Quarta eli Nδu.ὶτ c. 27. num e sq. S: 33 Bannes χχ arr. 8. diib. I. ad 3. Satan ibid.conc 3.ΔΑ. dicentium, detine
tem non commattere nolim pecca
tlim singulis momentis; sed in alimibus casibus solum Primo, qu ties no restituere eroponrt,deinda obliuiscitur, & de illo amplius notet:
putat, & p6stea ei occurrIt mem ria,se alienu retinere, & iteru ante oculos restituere sibi proponit, ac statuit 3, tuc distinctu peccatu facio, quia ibi est nouus consensus in rem aliena, &quaeda usurpatio rei alie nae.Sechmdo,cum quis ad uertit, veteonsiderare tenetur se habere alienum opporttine posse restituti nem facere, et si non habeat achium positiuum restituendi .i. adhu restituere proponat,nihilominusaduertens habere alionii, si non proponit facere restitutione, hoc ipso noui-
eL hahet voluntate retinendi Hie-nu. Tertio,cu quis proponit non restituere,quoties .ri. ita determinat, toties nouiter peccat.Quarto, qrra docunque re aliena utitur, qua restituere tenebatur, licet de restit tione non cogitet,rem alienam nouiter contrectans, noua irrogat in .
iuria, veluti aliena uxore detinens, toties peccat, quotieSea Vtitur, si aerecentem iniuriam infert, ut aut id esse peccatu iudicetur, re aliena ali.
quo vis pretio inimabili modo,notationis digno, uti debet; suo si viatur in dra i nesciu, vel si de loco ialtu locum permutet,aut usus sit indifferes,aut nullius utilitaris. Quinto,cu multo tye re aliena detinet,de
non restit est,na tunc volumate ex
pressam, aut interpretatiua usurpiadi alienu, inuito duo noni ter her. Sexto, qii creditor rem suam petit, vel aliqua necessitate gratiatur,que debitor videt, & sbbuenire por, stanoua detrimentu infert, non restI- tuendo ca possit,i recentem habet consensu in restu utione Iniustam
Septimo,impotetia restitu edi, si postea potens euadat,toc in retentione Permanet, nouu peccat uiscit. Qii inta est Aragon ar. 8. asseretis,in duo. hus solumodo casibus comitti pec
328쪽
se propositum retinendi rem alienam, siue ad breue tempus, siue ad. I tu in renouat I alti mplex pro positum este no debet, sed tale,quo ita rem alienam retinere proponar,
ut etiam si id nunquam decreuisset, modo determinaret; nam licet simplex propositu sit nouus actus physice, non tamen est moralis. Secundo cum indirecte renouat propositum, videlicet cum restituere proponit ; deinde ablata commoditate restiti iere negligit; tunc enim porpropositum rem tuendi interruptu,
.. est peccatum actitate retentionis.
quod deinde per negligentiam est
renouatum.Sexta opinio est asserentium,interrumpi voluntate contram , praesertim in tribus casibus, ut Uasqueet,& Suaa eΣ.Primo internunpi somno, quia ut homo peccet, &Peccatum continuet, requiritur, ut actus exterior sit ex libera volunt te, M si maneat volutas ins5no per modum habitus, non tamen manet Per modum actus,de quo quaeritur. Secundo dicunt,voluntatem interscindi ex impotentia restituendi, undecumque illa proueniat, siue ex defectu paupertatis, opportunita. tis,vel distantiae loci; quare si imp
tens fiat potens, & perseueret nonia restituendo, Plura peccata,numero distincta,committit. Probatur: Eleis nim voluntas non manet lucinaliqua operatione,scilicet in detenti ne rei alienae;ergo non est eadem,&Perinde non continuatur . Tertio dicunt, naturali inconsideratione detentionis rei alienae interrumpi, unde tunc peccatum retentionis it terrumpitur , cum habere rem ali nam stacterest λ: quan uis et expressae voluntas detinendi, aut resti nendi desit, qEi ex sola manimaduersione In rem alienam retentioenicitur votivitate. Q aapropter si tetentionu
alienae rei obliuiscitur, deinde vero
reminiscatur, Voluntatem nouiter interrumpit, & peccatum nunierodistinctum commisit; in alijs aurem casibus ab alus silpra positis prior
voluntas dicitur remant re virtute
in detentione rei alienae . Quamuisci ratae opiniones probabili ratione
defendi possint, cum non longε avero discrepare videantur, nihilo- Ipsminus ad solatium animarum aliis qua proponam. Dicedum tot inrest primo, no committi distinctum numero peccatum,cum homo nouitcrnon vult restituere alienum, vel noproponit restituere.Contra Caieta. Nauarr.Αrag. Ban.&alios. Ut prior actus voluntatis dicatur eici unus numero cum posteriori, & proinde unum inmeroconstituere peccatu, Oportet ut prior voluntas in aliqua operatione,ab ipsamet essesta, perseueret, cuius ratione connectatur
c um sequenti, & faciat unum; sed
talis noua uoluntas in retentione rei alienae manet: erro emcit unum peccatum cum priorI. Maior ab ipisso Caiet. conceditur 22.q. 66. art. ad teritum, &intom. I . Opusc.triin
xe Io de parante arina,έη equum, qui unum numero peccatiim facit, quamuis in illa actione assumpta renouet voluntatem. Quandiu aistus
exterior, a voluntate effectus, duis rat, virtus etiam voluntatis prioris , qua coeptuSest,pexseuerat,nisi princidatur contrario acta, dc eadem intentio semper virtute manet, e go.Probatur conseqvientia,quia retentio rei alienae e ita ΣΟ, acriuata. a voluntate prior, . Caietamri respondet,retettonem
res alienae no esse actum; sed emechir-- actionis. Contra, licet non sit actio. physica,est tamen actio moralis , ω exterior, siciu tetentio alicuius in .
329쪽
carcere: nam talis retentio essiciem ter laedit proximum exterius, cum ei sit impedimentum ad rem suam possidendum,&eius usum . Sed O ijciet. Ex hi c dici o tuo sequeretur, eum , qui vulnus alicui inflixit , vel necauit, si de illo non putet, neque gaudeat, etiam si voluntatem semper renouet, cotinuare peccatum,
quia voluntas in effectu secuto semper manet , quod tamen est falsum:
ergo etiam non est verum retentionem continuare peccatum. Respondetur parem non esse rationem; corporis enim offensio,semel facta,nocuit quantum potuit, quae si in dies plus laedat , augumentum naturaliter sequitur,& non libere,quare offensio tunc imputata fuit, cum primum fui tillata; neque peccatu continuatur, etiam si illius actus non petniteat, quoniam illa actio ab actu
voluntatis non informatur, cu non
se habeat ad eam sicuti ad causam, si quidem ex illa nihil noui accedit;
sed quando opus exterius, etiam si sit in facto esse, a mala voluntate manavit, δc ad prauum fine prioris voluntatis dirigatur,quan diu du ratopus externum continuatur, dc durat illud peccatum, quia illud opus sic illicitum, semper est malum, naad offendendum ordinatur, siue ad alium malum finem,& libere adhuc manet secundum Caiet.de arma parante. Sed contra tunc posterior voluntas facit unum cum priori rati ne operationis exterioris, ab ipsa effectae,cum illud, quod assumitur est
malum,a voluntate in malum finem directiun. At retinere rem alienam est malum in se, non autem ex malitia voluntatis, ergo renouata voluntate semper sumit malitiam ab ipsa. Respondetur pratiam voluntatem non solum perpetuarim opere malo in se, quoties opus illud in factu esse pendex a voluntate,dc adhuc durat malum , ὀc continuo in proximImalum cedit, α magis in dies no
Ex hoc principio sequitur primor
Si quis toto illo tempore. quo rem alienam como de restituere potest , vel restitui curare valet, si non f ciat, conti nuat peccatum, ikiniusta
acceptionem,quamuis voluntas re tinendi remaneat, grauius tam eraeis peccatum erit ratIone retentio
. Secundo eum continuaret pecca tum,qui haben frem alIenam, inuru toties non soluere proponit, aut illa utitur, vel cosiderat,aut aduert re tenetur,se habere alienu,& restituere teneri. Similiter quoties dominus petit,& negat,sive illa egere videt,&in ali)s casibus , citatis suis pra a doctoribus, tum quia si voluntas in omnibus casibus raenovetur , iterum informabit illum actum e ternum eadem malitia; tum etiam quia confessio redderetur scrupulis plena, onerosissima, &confesIari, molestissima, de praecipue in casu ,
quo creditor a debitore rem suam petit; nam aliqui creditores inu niuntur ita soliciti, ut multoties in die a debitoribus rem petant. Secu do peccatum furti,& quodcumque aliud exterius, non interrumpitur somno . Probatur de iniusta dete tione , quia etiam si debitor somnucapiat, peccatum quoque continu tur, cum eo tempore re ipsa laedat ,& cum damnum proximi in dies crescat: ergo continuatur quoque damnum somno, & etiam continuabiatur iniustae detentionis peccatum, quod ex detrimento sumitur, non secus ac conti nuat peccat illo , qui ad occidendum inimicuminc dit armatus , quoniam mala volumias in illa actione conti nuatur, Pro batur, tam de iniusta detentionO ,
quam de omni alio peccato .Etenim
330쪽
ea voluntas manet etiam in somno nis solum in duobus casibus intera a νε in opere; Primo in retentione, vel rumpi equide mihi videtur:primo, in itinere, ad interimendum aruum cum habens alienum semel reti ne-w;confirmatur . Nam sicut eadem repς nituit,&restituere proposuit, voluntas manet in effetis, ab ipso si postea illud bonum propositum
derivato, scilicet in itinere, vel re- abi;ciat, & iterum nulli restituere rentione, ita etiam in somno, abie- statuat, nouum peccatum commi si voluntate ad eundem finem taci- tit, si non restituat . Probatur, licet te assumpto.omnis enim,qui longu retentio exterior materialiter, iter aggreditur, aut longo tempore physicε perseuerauerit, non tamen vult retinere alienum, aut non resti formaliteriquod est necessarium,ut tuere implicitε, aut explicitε vult idem numero peccatum continuo. somnum, quod necessario requiria rur;ratio est . ur ad longum iter peragendum, & Cum enim prima intentio retia multo tempore retinendum . At dia nendi interrupta fuerit,ietentio excunt, voluntato interrumpi in som- terior non erat peccatum, cum viris no , quia non permanet eadem in a. tus primae voluntatis Iniquae non ctu,sed tantum in habitu. fuerit in ea, quare peccatum fuit in Contra primo, quemadmodum terruptum tergo nouiter non restiis voluntas eadem, te libertaS in rete- tuere proponens,aut illa re utendo, tione manet in vigilia ,I ita etiam in eum restituere possit, fiue apud se somno, ab eadem voluntate assum- statuendo,nouiter peccabit; de ilia, pto saltem virtute . Secundo licet hoc omnes conueniunt. Secundo anserrumpatur libertas, cotinuatur est impotentia restituendi siue rei, tamen furtum in retentione e dc si- seu precii, si, deinde factus potens , cuti i in putatur homicidium in m rem alienam retinendo perseuerer.hrietate commissum, si sciuerit, ex ProbatumNam tunc retinere no est tali ebrietate futurum homicidiu, effectus prioris voluntatis , sed ab
quia eadem voluntas,quae erat in ei ratia olutate nouae ergo est nouum gilia, virtualiter manet, ergo idem peccatur,anrecedens probatur, quiari casu nostro. Confirmatur. Si quis prior volutas in retentione rei alie explicite vult somnum, ut follior naeno permansit,quae no erat. Veruad inimicum necandum euadat, postulabit, quid sino restituere va- eandem voluntatem remanere vim lens priorem volantatem nuquam tute,& non interrumpi dicetur tem mutet, an retentio tunc sit effectiugo etiam cum implicite assumitur, illius malae voluntatis,&peccatu ut Incala nostro. continuetur. Vltimo, si voruntas inno intem Respondetur negative, quoniam rumpatur, toties interscindi seque- retentio non est emeetus malae volaretur , quoties a somno excitare- tatis, nisi quando accomodate fieritur , & iterum caperet somnum , potest,&non fit; quod pater,quia aut a somno resui geret , & postea licet voluntas restituendi tunc asparumper doriniret, 'c sic mul- esset, tamen pro illo tempore resti- γta peccata,numero distincta, com- tuito non est inuita, cum apid fieri mitteret; & confessarius qmdn- non posset, ea tamen voluntaS esset ciendum ignoraret. Q iii xl,im mala. Ardicet, si propositum resti. telligenda sunt de peccaro exterio- tuendi,&impotentia, voluntatemri. Tertio, peccatu iniustae retenti interrumpat, sequitur,. um pDoris