장음표시 사용
571쪽
quam rationem , vel diuini intellectus esse participem. Tertia: Lume gloriet est etiam necessarium beatis ad active producedam vi sionem beatificam, & esse necessarium intelligo tanquam habitum quendam,qui se tenet ex parte potentiae, sed non eo modo, ut sunt
habitus scientiarum, qui nil aliud sunt,qu1m ipsae species intelligibi.
Ies, in habitu remanentes , aliquα
habilitate ex actu relicta: Uerum eo modo, quo se habet ipsa potetia intelle stiua , ita ut hoc lumen habeat magis rationem supernaturalis potentiae, &elicitivi principij,
quam habitus, veluti etiam in hac vita lume fidei concedimus adcre- dedum: Et sicut in oculo corporeo lumen internum ponimus, ipsum reddens aptum; & hoc lumen oculi asserimus agere,si non ut nouum
possit obiectum aspicere, saltem ut magis actiuὰ , dc clarius cerner queat: Seu quemadmodum si dicamus, oculum noctuae ita corrobo.rari,eiusque potentiam, & lumen
augeri, ut clare lumen solis prospicere possit; sic ergo fatemur, esse necessarium lumen gloriae intellectili
beato, ut eo sic corroboretur,& potentia eius intellectiva eleuetur ad Deum conspiciendum. Haeteton cliis o probatur argumetis primae coclusionis, deinde etiam unitur, primo, obiectum in hac vision sextra obiectu naturale intelleistiuae potentiae creatae coti netur; alioquin naturale Obiectum existeret, quamuis non sit omnino extra illud, est tamen supra. Ipsa quoque actio beatificae uisionis intra latitudinem naturalis potcntiae inteluctus creati non comprehenditur , quia est actio supernaturalis, ergo intellectus creatus secundum potentiam, qua potitur per propriam actionem, illud obiectum attinge-
rein illa actionem beatificam pror
ducere nequit, ergo si illud attingere & illam visionem elicere debet, necesse est, ut emciatur potens , de aliqua virtus ei conferatur ad obiectum tale intelligendum, laaec amo virtus,& potentia, tuinen gloriet vo
Secundo huiusmodi lumen da facto inest beatis; ad quid ergo p
nitur in eis, si ad producendam viissionem beatificam non adijcitur Quartar Intellectus creatus per potentiam Dei absolutam Deum videre non potest sine lumine glori Probatur per secundum argumenis tum fecitndae conclusionis , & petprimum tertiae conclusionis: dei dE eonfirmatur primo; Deus per a solutam potentiam vicem principii
formalis in aliquo supplere non potest. At sine hoc lumine gloris intellectus creatus principium elicitiva
beatificae visionis non habet, erV. Probatur maior; nam , si Deus vice
formalis principij elicitivi expleret , equidem haec operatio non eliceretur ab intellectit creato; sed, Deo,igitur Deus videret,& non inistellectus . Sicut potest Deus emc re, ut lapis cernat; sed ut sine potentia visiua perspiciat. absq; eo, quod ipse lapis eliciat visionem, contradictionem implicar. Minor probatur. Intellectus creatus ad intelligenduhoc obiectum, vel ad visionem beatificam producendam , non habet potentiam naturalem , quia obie istum est supernaturale, & aetio suis pernatu latis, ergo principium D male intellectionis elicitiuum non habet, &per nullam potentiam fieri potest, ut aliquis intellectus naturalis habeat potentiam naturalem ad hunc actum naturaliter prod cendum , igitur per nullam pote
tiam intellectus creatus principiueliciis
572쪽
licitiuum visonis habere potest, Deus per solam motionem supplea nisi per aliquam potentiam sit per- re non potest vicem principi, actinaturalem eleuetur. Si dicat funice ut formalis; deinde potetia intellere obedientialem, Respondetur po Ehuia ad producenda intellectio notentiam obedientialem non pone- duntaxat rcquirit , ut constituat uere aliquid increatura, S prae ei tim in actu primo reddatur in actu, actionem, quia, s in re esset princi- &ab ipso obiecto determinetur, plumactilium ,& hoc naturale, id naque in te luctus nc ster habet nais equidem csset potenta a naturali si turalem potON iam simpliciter, sed itantummodo ponit potentiam alio speciali concuti non eget; Adin Deo. namque potentia obedien
tialis nil aliud est , qua quod Deus in hac , vel illa creatura facere potest,quod sibi placet. Caeterum fieri
non potest, ut intellectus eliciat visonem nisi ad hac visa canem eleuetur, ergo nisi habear in se principiue licitiuum , de potentiam huius visonis activam, non potest esse bea- tus. Secundo, si potentia Dci absoluta , intellectus creatus sine lumine gloriae posset Deum pio spicere, sequeretur posse naturaliter VI de re.,
di quod semper de facto,&Rmper prospiciat . ὲ robatara Consequentia ; nam si non semper de facto videret, igitur quando postea incipit aspicere aliquam mutationem fieri oportet in homine, vel obiecto visi hili aut potetia vidente,non in homine , quia semper est aptus natus
cognoscere: non in obiecto , qui Deus est semper actu, dc necessario
maxime visibilis. dc intelligibilis:&nullum mediu esse potest, qm Diuina essentia est ubique,dc sempe I interna cuique intellectui,& creaturae Unita, ergo est mutatio ex parte potentiae igitur effecta est potens. Cum pii is non esset, quam po tentiam lumen gloriae nomInamus. At dicet, factim esse mu ratione cX
part C pc teni in non per aliquod habituale sit peradditum, sed per noc, quod per solii in Dei auxilium mo. ucri, ad diuuari eu eleuari incipit, cum prius sic non se haberet. Respondetur, id non obstare; naintelligendum vero hoc , vel illud
opus habet reddi in actit is de te minari: Quare hoc iplis, quod ali qua potetia est pc ric te in Ictu pii mo consequitur statim : c usic cundus sed cu Diuina essentia si maxime per se intelligibalis,dc sempinti
me unita Huel lactui, seper etia reddit eum in actu,& deiciminat I pSu,'
cui en penitans 1 ccii diim esse intelligibile; dummodo inici lectus non sit ineptus, ergo sine alio concursu.
Et si hanc forma intelligibilem iecipere pote st sine alio lumine gloriς,
semper,& persccte reddetur in actu ab ipsa Diuina cucntia de deternatinabitur in ratione speci ci intelligibilis, ergo supcifluus erit ille cocursus. rerum ruisus dicet, quamuis Diuina essentia sit simp intime praesens unicuiq; creatulae . dc consisqu ter intellectui, non tamen semper adest in racione c biccti intelligibilisssed illi seniani fessat cum volUerit, quantum, dc quo sibi placuc rit. Respondetur, quid n .eu Driit Daec sentia se intellcctui patefaccre, nisi se praesentem in te luctui consti tue re sc undoni isse antelligibile Verum Diumacssenta a seci uim se semper.& i cccssam O dc custu, est Intelligibili sidc in lanium c st intelli-pibilis, in quantal est, cruo quanium cst cx sc , s p ntia sit capax, S ipse , qui via Cur , sccundum esse unietur , pic, se 'orm cssc intelligi
573쪽
secundum esse intelligibila, non est in hac vita , si lumen gloriae adsit
aliquis effectus, extra Itherd factus; nullum prorsus video impedime sed est ipsu in esse diuinum, im nam tum, vi essentiain Diui Damnon cerdia te in lectui unitum . & seipso nat, quia per hoc lumen gloriae ele- formaliter adtuans, & determinans uatur ad modum intelligendi super intellectum: erso id est secundum naturalem, de a phanrasmatibus inrationem esse Uiuini. Confirmatur, dependent cm. quoniam si essentia Diuina,vnita in Ad primum primae opinionis r tellectui , non est unita ut intelligi. pondetur Deum profecto esse fuimhilis,&secundum esse intelligibile; cientem ex se in ratione formae in- aut est, quia ut sic non habet esse inis telligibilis. Sed intellectum nostilitelligibile, & hoc dici nequit, quia creatum huic motioni non esse a- in totum est intelligibilis, inqlian. pium , quia respectu huius obiecti
tum est aut ex eo, quia propriam esi non est capax, nisi eleuetur per lu- sentiam velat, ne videatur ab inteia men gloriae & corrobore ur. lectu; Atqui non datur medium, Ad secundum respondetur hoc Zod diuinam essentiam tepere pos argum. valere contra Scolum, dicet; cum ipsa intime, di immediate tem, uniri posse diuinam essentiamst unicuique rei unita ; vel demum siue lumine gloriae dc ad hanc visi etiam quia intellectus non est ca- nem vult esse in homine naturalem Pax illius formae intelligibilis; &si potentiam; nam, hac visione posita, hoc dicatur, intentum summus ac tunc naturaliter Ueum videret, &secuti: quare,ut illam recipiat secun naturalitet esset beatus . verum nos dum esse intelligibile, capax debet negamus,in homine esse potent Iam fieri,& potens: Ex quibus infertur naturalem, siue ad visionem, seu ad non recte diei a Maiore, uretianti, lumen gloriae: dc formaliter responinmine gloriae posito in intellactu, detur nevndo consequetiam, Et ad Posset qui S non videre Deum; quia probationem dicitur, beatum op in qnit, prius abstrahi posse a stipe- rari, lumine gloriae adiutum ,&exriori unde ait. Si quis adhuc in princi pro supernaturati: cmus vero hac vita lumine gloriae esset exor- naturaliter ,&non ex principio su- natus, dubitandum esset, an Deus pernarii rati videt. prospiceret. Ad tertiu thdoc potetia natur Hoc mihi falsum esse videtiar, Icm non suscipere imagis,& minus, nam constituto in actu primo non tamen posit perfici, & ad esse sit per video qua Iiter . & quomodo possit naturale eleuari; quod lumen, sep impediri ut actus secundus non siib rato sumptiim, non potest dici interus quatur, cum praesertim ex pati e uians, vel potentia 1 ni elicet tua; est dictae essenta ae ostendorim , nullum tamen peric ctio sup ei naturalis p s1e interced in sudiment unia; tenriae intellicti uae , sicut loririn, tram si oculi is corporis potentiata, quod est inc lo, peificat potentiam δέ organo rcete disposito, & medio, v i suam, de constitim illam in actu; N piaesenteo, ecto, noto p it est non &hihilominus lia men segrega tun videre , 12-ror multo magi S In te ite, non est potentia visi nam requia stos, ita di post iis, intelligit, oc ritur lumen, non solum ex parte vide . iii si Dcir pcr absolutam po. Obucti sed etiam ex parte potanti tentiam actum pocco tae natur.itis Ad argumenta , quae si ot cx parte Minitio suspendat. Q ire etiam, receptionis , respondetur primo,
574쪽
in genere, nostras eonelusiones nolabefactare, quia dicimus, lumen gloriae esse necessarium ad recipiendum formam intelligibilem , scilicet Diuinam essentiam,& non ad reeipiendum actum. Ad primum respondetur, negando consequentiam,namque forma, quae recipitur mediante dispositio. ne, non ita immediatὰ recipitur, utipnim subiectum non disponatur: Deinde, si vult inferre, bearum per accidens esse beatum, id est non essentialiter, facile assentimus, quia apprehendit obiectum beatificum, non per propriam essen ram; sed
per operationem, quae est accides ,& nos dicimus, non esse in conuenieris, ut non sit beatus immediate;
sed solum mediante lumine gloriae: Nec lumen gloriae separatum profecto esset heatum, quia est qualitas,& habitus intelle i creato supe additus: Hoc tamen lumen gloriae non se habet per modum habitus in anima eo modo , quo sunt habitus intelle s. seu habitus scientiarum; hi enim se tenent ex parte obiecti, quia sunt ipsae species Intelligibiles, habitu remanentes in intella ; At lumen gloriae est quaedam qualitas superaddita animae;& ideo habitus vocari potes sed quia serenet ex parte potentiae , idc rco it duit rationem potentiae supernaturalis.
Ad secundum respondetur, non esse opus ire in infinitum, quia etiain naturalibus praerequiritur dispositio, δe ad di positionem non semper est necessaria alia dispositio praeuia: Deinde lumen floriae non est pura dispositio ad visionem beatificam; sed rationem potentiae,
Wincipi jelicitivi ipsius uisionis costititit: Unde in illo genere supernaturaliu prima forma,& prima dispositio est lumen gloriae , dc non du
tur processus in infinitum . Ad tertium respondet Sotus in dist. q. a.ar. . Et si posito lumine gloriae maneat infinitus excelsus in
ratione entis inter creaturam, ac Deum, non manet tame in ratione
cognoscentis δε cogniti cate.in expostar .f. ad tertium dicit, illam diaitantiam non facere ad rem. Vera responsio Soci non videtur soluere argumentum; nam si petat . quare maneat infinitus excessiis in ratione entis, ratio equidem non assignabitur,nisi infinitas Dei; &cur eadeinfinitatis ratio non excedit in iniunitum in ratione cognoscentis, &cogniti,ut prius Unia mihi non viis detur argumentum fuisse solutum. Quapropter existimo,esse dice dum,quamuis lume gloriae sit quid
finitum, creatum,est tamen ordinis supernaturalis,&infiniti r Vnde fit,ut hoc lumen per nullam pote tiam esse possit connaturale alicui creaturae,& intellectui,& D.Tho. p. p.q.72. r. I. ad 3.&cum sit stiperioris ordinis , eleuat intellectum, ut attingere possit obiectum sit per
esse vero finitum facit, ut intellect creatus non possit attingere illud obiectum, nisi modo finito. Ad quartum respondetur, si quis Deum in hac vita clare prospexit, profecto per lumen gloriae vidit, sibi communicatum modo humanae
naturae conuenienti. i. transeunte
& id voluit D. Tho. veluti etiam is
Ad vltimum respondetur, inter cedere impedimentum; nam intelis letalis creatus secundum suam pototiam naturalem non est capax; sed tin habet potentiam obedientiale,& hanc ad producendam visionem l limine gloriae tantaim: & ad auferedum illud impedimetiim, quod est cognoscere per speculum , aut in N n 1 aenigma. Diqilirco by Corale
575쪽
Se Ioannes Gerson in quarta parto suorum operum sermone de Pascha re, quae incipit. Pax vobis. Sed iunsit publicari, atque teneri, & Inandauit, ut nemo in Academia Parisiensi gradum in literis consequi posset, nisi hanc opinionem sede-
tensurum iurarer, ita Adrianus reportat in sentent. quaest. de sacramento confessionis, articulo 3. in responsione ad secundum.Tertio, probatur ex Patribus , quorum pli lima collegit Sixtus Senensis, ubi supra, &Medina ad vel bum descripsit l. a. quaest. . ut Clemens Rom. libro primo recognit . in persona D. Petri ait, animas iustorum, aut simul transferri cum corporibus In
paradisum, ut Enoch,&Elias, vel, solutis corporibus, habitare in quibusdam regionibus, donec finaliter
in communi resurrechione aetern haereditate portantur. D. Hieronymus lib. s.con. haerest in fine ait. Discipulum no inc supra magi strum, quino ascendit in coelum, nisi pomquam triduo fuerit in inferno , &triginta septem super terram. Simila testimonium reportat Sixtus ex Clemente Romano lib. . Hi poli poseon; dc ait, se acccpisse a Cornelio Agrippa. Ceterum vel isimile est,illud testimonium a Cornelio fuisse confectum; namque neq; Hi polopo ses reperiuntur, nec sunt Clementis Romani, sed Alexadrini, ut patet ex Eusebio lib. s. histor. c. i I. Iustinus in responsione ad quae ilioncs , a getibus Christianis pio positas, quaest. 6. ne
te die iudicii pro factis non esse reddendam censet,& qo 73.Solumodo hoc di scrimen fieri inquit inter animas iustorum,dci impiorum, cum de corpore exeunt, ut ferantur in loca
udent visione Angelorum sui, de Christi: impii autem habet trittitia, aliquem dolorem. Idem de anima Laetari dixit '.76. dc similem sente riciam de discrimine iustorum, defutura remuneratione,ac poena, atque stipplicio habet . In Dialogo
cum Triphone, non procul a principio, quamquam ibi vel tantum reis ferat quid ipse sentiret , antequam est et Chri stianus aut dicat ex perso
set, se habuisse quedam sermonem, ubi multa Pythagorica,& Platonica
de animarum transmigratione in intermiscentur. Origenes hom . 7. in Leuiticum ait, Apostolos, de Sanctos expectare nos,ut si in ut coronemur, de interim pro peccatis flere ,&dOlete;& li. 2. Perlarchon. cap. vltimo inquit,animas, solutas a corpore ,
primo recipi in quodam loco: teris reo paradiso vocato e deinde puriores transire per aerem,atque ita per varios gradus purgari ,&erudiri, donec ad coelorum rWgnum perueniant . ChrIsostomus Hom. 39.in primam ad Corinthios, exponens illud. Si in hac vita r tum sperantes eii emus,inquit. Si anima eii 1 citra carnem inser, ineffabili biis tamen bonis non frui , quemadmodum neque punita. Tertullianus li. contra Marcionem cap. S .an masiustorum iii quodam loco sublimiori reponit; iro ii tamen coelesti ; 'c in lib. de anima. c. vlti mo ait. In sto ruinanimas apud inferos detineri,& lde habet in lib. de Trinitate in prIncipio. Lactantius lib. 7. cap. 2o. animas iustorum,&impiorum , in comuni
quadam custodia detineri profert, donec quaelibet digna factis recipiat . Victorinus, explicans illud. Sub altare, intelligii si iti terra,& sin ' si .gulas stolas esse diana Spiritus Sanineii. Piudentius an Lirano exponit, pro exeqiuis Sanctorum animas
576쪽
esse abditas in sinu Abrahς. Hilarius uo Theodoretus in eap. II. ad Henas . in illud.Si descendero in infernum braeos.Theophylactus in cap. I s. Luadest. Hanc ait esse humanae mentis cae,& Eunomius, latroni datum es- legem,ut omnes animae ad inferum se regnum , non autem possessi descendant, quemadmodum Chria nem regni Coelorum. Eutichius insus descendit. D. Ambrosius lib. de eundem locum insuit, nondum a- bono mortis cap. II .asserir,esse quae nimas esse bona assecutas, quae nec dam abdita animarum receptacu- oculus vidit, nec in cor hominis,la, & iustorum, in quibus detinem &c. Duius Bernardus,serm. 2. in F tur usque ad res irrectionem,&lib. sto omnium Sanctorum illos bea-α de Caim manifeste dicit , animas tissimos praedicat, non tamen eis iustorum adhuc futuri iudicia ama modo concedit, nisi quoddam ac- ligno suspendi. D. Augustinus lib. I. cidentale gaudium de transacta retrach.cap. I tom. I. dub Hat,anho virtute , de praesenti requie, &demines ante resurrectionem videant securitate beatitudinis. Vnde ait, Deum, sciit Angeli, & an aliquid eas gaudere in spiritu suo, non Iaminus habeant, nec dubium resol. men intrasse in gaudium Dominiuit. Eodem fere modo dubitat lib. sui, sermo.3. inquit, eas esse ad-3 2.de Gen.ad literam,cap. 1. t Om. 3. huc in atrio, dc nondum ingressus Absolute autem id negat lib. I a. de in domum domini sermone Genesi 33. in epistola s. tom. a. ne- quarto, esse sub altari affirmat, id-gat. n. homines ante resurrectione est sub humanitate Christi , post videre faciem Dei; sed solum quan- resurrecitionem futuras super alta-do in Angelos profecerint,quod est re , quia videbunt Chii stirin, nonia Post resurrectionem,&epist. ii 9.to- amplius in forma serui ; sed in formo 2. ad Ianuarium, triduo Christi ma Dei, simul cum Patre, & Spiritu insepultura respondere statum hu- Sancto . Probatur primo : Chruius vii antequam glorificemur,& stus, antequam coelum ascenderer, in Enchirid. cap io tom. 3. ait,an M triduo apud inferos mansit , nec mas, de corporibus exeuntes, abdi- prius ascendit, quam resurrexerit. . tis quibusdam receptaculis detine- Christus autem fuit excplar eoru ,ri, prout unaquaeque fuerit digna , quae in nobis csse debet,& mortis,c crequie, vel aerumna, dc similia laa- resurrectionis: ergo. Secundo: COGhet lib. de spiritu , & anima cap. pus cum anima particeps fuιε malo
xectionem visuros faciem Dei, de li- tim post x xitum animae iudicantur, bro 2 o de Ciuit .cap. is. inquit, dia- frustra iterum crit uniuersale iudi- tum alligandum per mille annos cium , in quo non solum homines ante resurrcistionem; & his mille di cum lar recipere mercedem , aut
annis regnaturos Sanctos in Chri- poenam, sed etiam de operibus bo-sto,de quibus dicitur: venite bene- nis, Sc malis reddituri rationem. dicti; sed alio regno longe in feris Contraria sententia est de fide , at, huic vitae congruo ψα hoc ipsi in quam determina uit Benedictus unxegnum asserit spe ctare . id animas decimus in Extra uagar. Benedictus, Sanctorum ante diem iudicij; Je si- Deus, ut refert Castro loco cit. ad linulta habet in mim. 36. tomao - teram.Idem sanxit Innoce.Tertius, de
577쪽
presbyt. no bapti. Apostolicam. qd est in nobis;alterum consequen-
Et Sac. Cor. Florent .m Decreto Euis di hanc aeternam domum alteria. roenia de unione Giaecorum ibi. De- vero non relinquendi hanc terreti nimis,illorum animas,&c. m strem, de quod nolumus expoliari; errorem reiecit D. Tnom. I. 2 qo. . sed supervestiri At,quoniam viruar. J N .cGn. gen .c. 9. i in opuscu que simul impleri non potest, ideo Io cotra Graecos,& Armenos c. I JO. hanc terrestrem habitationem reis& is . de in Epi st. ad Hcbraeos in fi- linquere volumus,ut illam aeterna, ne.Marsilius In . q. I .ar. Argenti non manufactam,consequamur.Ex na dist. .so. Turrecrem. Castro, quo loco ita argui tu r.Clim haec temSixi',&alij,ut supra. Probatur.Ho- restris habitatio desinit, tunc sanies die mecum eris in Paradiso , quem assequuntur aeternam habitatione,
locum debeatitudine essentiali, i. sed per terrestrem habitationem beatifica visione praesertim intelle- Apostolus intelligit corpus mat xit D. August. in Epist. 99. ad Euo- riale,& pr sentis vitς statum,& perdium,tom. 1. ubi etiam Sanctos Pa- fidem ambulamus ad statum alte- tres vidisse essentiam Dei asserit; in rius vitae, ergo hic status usque ad Genesi lib.8. ad literam altu atrone iudicium finale non defertur. missum ad paradisum spiritualem. Quarto,ait.Cupio di tui,&esse D. Chrysostomus Hom. prima, deo cum Christo;quod desiderium fruis Cruce,& latrone, habet,illum con- stra esset, ni silprotinus ipsam beatiis secutum esse aeternam beatitudine. tudinem esset consecuturus: Unde Coueniunt etiam Beda, Anselmus, dixit D. Ambrosius: cupiebat di Glde Theophylactus ibi, nomine para ui,& esse cum Christo, melius aestiis disi intelligi regnum coeloru;quod mas esse praesentem Deo. ut promisi etiam probat Ian senius in hunc lo- sis frueretur. Quinto,accessistis ad cum dicens.Christus inquit. hodie Syon montem,& ciuitatem Dei vi- mecum eris in Paradiso . Christus uentis Hierusalem coelestem. Iiixta enim quo ad essentiam Diuinitatis expositionem Theodoreti de Theoubique est,& quia nomine paradisi phylacti optatur Crinitas Hierusale,
in nouo testamento iure intelligi- consti ruta ex Sanistis Angelis,&hotur regnum coelorum de quoniam, minibus: ergo ex hominibus eodε latro regnum petierat , Christus modo Deum prospicientibus. Sex- plus dedit, quam ille peti jt. Secun- to: Datae sunt eis singulae stolae, perdo, cum scriptura sacra meminit a quaS intelliguntur animae beatoru, scensionis Christi, dicit, simul cum antequam tribuatur altera stola imipso Sanetos Patres ascendisse. Asce mortalitatis corporis, sic exponunt disti in altum, dcc. quem locu Apo- D. Aug. serm. I i. de canistis. D.Greg. stolus commemorat ad Eph. & ad in praefat.morat .cap. vlt.&in illud. Colos 1 .ait, expolians principatus, Auditui meo.& lib. q. dialog. c. 21.& potestates , traduxit confidenter & in cit. locum Apocalvpsis. Beda, palam triumphans illos in semetip- Ansel. Ricard. de Sancto Uichore, ω:Et D.Hieronymus in citatum lo- Dyon.Carthus de colligitur ex eo, cum psalmi asserit , Sanctos assum- quod indutis stolis albis c. . dicun-ptos esse cum Christo ad aeternan tur esse ante thronum Dei. Corr vitam. Tertio:scimus enim,quonia boratur. Non morabitur apud te si terrestris domus , dcc. Apostolus opus mercenarij tui usque mane;&
578쪽
Septimo Christus sita passione ,
resurrectione,& ascensione aperuit nobis rι gni3m coelorii, quod priuSerat clausum , ut colligitur ex illis docis, in quibus dicitur suam captiuitati m secum duxisse,& ex Ioane. Vado parare vobis locum . Et Beatus Stephan us coeloS apertos vidit,&Theophylacius Eunomius,dc Ansel nausin illud. in priori quidem tahernaculo , dicunt, labernaculum esse regnum coelorum , an quod introire non poterant vereri S testa.
menti sacerdotes;sed tantummodo summus sacerdos qui erat figur , Christi . lyostqv.im autem ingressuSest Christus in coelum, tunc propalata est via sanctorum, qui etiam cuipso sunt ingressi, quod colligitur ex ipsius Apostoli verbis subsequetatibus: idc o noui testamenti modia tor est, quia licet Patres vereris testamenti per fidem Christi venturi essent iustificati, ipsiun tamen preeium actu nondum erat solutumia
Caeterum post Christi passionem so
lutum est precium, de ablata sunt impedime nia ingressus regni coelo.
rum. O stria o,animari minorum in inferno statim post mortem cruci itur: ergo animae iusto rima protinus urgatae praemium consequinitur. ostremo in vet. testamento neque habebatur determinatus culi' dici mortis sanct Oru , ut nanc habet tu , nec exultatio erat quoquc in eo ramorte;sed potius luctus,& Plaehus; modo passiones sanctoria maxima cum laetitia celebrantur; &ipsi met Sancti in svis passionibus plurimuexultabant , quae ola beatitudinem Protinus consecuturos indicabant; quod argumetum Sanctus Basilius in oratione in sano um Barlaa in traD. Hieron in Epitaphio Neoptiant. Probatur etiam ex sanctis PaIribus, qui vel manifeste dicunt,animas iustoru esse in cςIo, stud ultimi fi licitate,& corona esse adepta seu facie ad faciem Deum videre,& speciatim in expositione illoru locoruscriptura . s. Lucae L. ad Cor. 3 ad Hebr.9. & Iι. & Apoc. 6. praesertim aut e qui sermones h huerunt de laudibus martyrum, de aliorum sanchor u , idem affirmant, ut D. Diony. 7. Eccl. Hierarch. ait,iusto sciato ad extremu uitae veniunt , plurima laetari, quia confestim actis epturi sunt aeternam requiem. CDPrianus li. 2. Epistola . Martyres ii
occisos ad osculum , dc Dei amplexum, domino ipso ga et iam peruenisse,&Epist. 6. inquit iam coronato R, dc alia huiusmodi multa ita Epistoli; liabet, de lib de immortalitate saepe ait, iustos post hanc vitainox cum Cluisto mercede,& elicitatem conseqtit,atque regnare, lib. de exhortatione martyri, Athanasius in vita S. Antonij inquit, Antonium vidisse animam ita uti in celum deferri. Angelis In eius occasum laetantibus.Cyrillus blierosolymitanus cathechesi ty.dicit latrone cum Christo ingressum esse Paradisum, tequam Abraham,&alii introissent. Baesit lux in oratione in Via martyres, & Hom. in sanctum Barialaam mastyrem . Nazianzenus in orat de laudibus CCaesar ij. cui regi magno assistere ait, ac totum eo lumine perfusum esse,cuius nos hic rimam consequimur.& aenigma, de speculta de licet potius hoc preca do dixerit,uihilominus id clarea NMinat in orat.de oburi S.. Gregori,& similia habet in orat. In laudςm S.CIpriani in fine,& in orat. in laude S Basilia. ubi etiam rogat, se admitti in sua tabernacula , ubi simul cum ipso Trinitatem contempletar. Nyllanus in oratione funerali Milesia Chrysostomus Ho in. I. de Cruce, & latrone, de Homil. toma. & in Epistola ad Romanos,
579쪽
dii a caput I. ad PMlippenses, tom. 1.&idem repetit in hom 69. ad Pol ulum rintiochenum, tom. . D. Hiarius in Psal.6 &74. D Hierony. in Epistola ad Mirces lam. & epistola ad Paulam de obitu Pi istillae ; &in epitaphio ad Eustochium, D. Ambros epist. 9.& in cap. I 3.primae ad Corinth.dc In c . secundae, de semetia D. Augustini nullo modo est dabitandum, cum ipse dixerit , Moysem, dc Paulum in hac vita vidit Diuinam essentiatri, ut epistola Ira. de primo de Trinit. c. 6. dc Genesis. 2.cis Tertium coelum ait intelle .ctualem Dei visionem, ad differe tiam corporalis, inriginariae quae duobus alijs coelis inferioriabus signatur, & in ivlo tertio coelo
esse animas iustorum,&In lib. 2. de anima,& eius origine cap inquit, animas statim , cum de corpo TCCL- eunt, iudicari, & praemium accipere ante vitiimini iudicium, & pci S ct trach. H inlatan .in Illud Resuscitabo,&c.& lib. de spiritu, & anima 17. & multis alis in locis . Epiphanius haeresi S. Theodoretus lib.&de curandis Graecorum erroribus. Prosper Iibro t. de vita contempla
tiua c. et Leo Papa de sancto Lau rentio. Fulgentius in serra de sancto Stephano Prudentius de vabsaniactis, sed D Bernardas clarissime ici serm. de cincto Malac hia: Unde si
restet credendum est, animas, i peccati& expurPtas , euolare ad coeluante uniuersale iudicium. Ad loca in contrar rum responctetur, illud Matthaei 1 o. in te Iligenduesse de hac ultima munda aetate, &Chii iti aduentu, non enim psi Sancti veteris testimenti hanc mercedem receperunt, quam noui, qui ultima hora laborauerant. Veli
telligitur de iis,qui insenio conuersi sunt ad Deum.
Aut etiam intelligi potest eo modo,quodc duo sequetuta loca Matthaei 13. de a ad Timor. 4. quod i dicium futurum sit post mortem, te in illo novissimo die, nani haec loca loquuntur de vi t. iudicio, non tamen excludunt primum, siue de perfecta, de consummata beatitudine totius hominis i mel pretan
Ad illud Hebr. varie respodetur primo intelligere possumus promissiones huius virς quas non sunt ad epti illi sancti; sed promissiones vitae aeternae;& hoc indicat Apostolus ibi dein cum subiungit & de eisdem
promissionibus eos talutantes. Secando exponitur a Dion. Ca
thus & Chat exino, promissiones ia
et . test. non consu mari ,nisi per nouum testamentum consummantur;& i; maliter exponunt dicendo. Non reccperunt promissiones, quoad corporis gloriam . vel intelligitur esse dictum in persona Christi, quem Patres expectabat, atu etiam intelligitur,nos praestolari aed iam existentes in gloria.
Ad i Ilud Apocalypsis patet ex dictis, per singulas notas intellige dam esse beatitudinem cuiuslibet animae. Illud autem sub altari expor at D. Aug. ho m. 6. i sib oculis E clesie occisi sunt,& sub iisdem dicatur petere vindicta a Deo. Beda dupliciter explicat. Primo sub altare a. subsecreto gloriae Dei. Secundo, coniungit illud sub altare cum eo, quod subiungitur interfectorum, id est vidi animas interfectorum sub altare, quoniam sunt imperfecti in hac vita Diuus Thomas exponit sub altare , id est sub humani. tate Christi , Vel quia etiam videntites Deum fissi Christo requiescunt,
a quo quasi ab omnibus malis pro teguntur; sive quia submittunt Christo . Aliae vero expositiones psalm
580쪽
psalmorum sunt mysticae ex D. Beria nardo,&praesertim illud,In secula seeutorum dicitur in futurum, non suod nondu non laudent ; sed quia in perpetuum laudabunt. Ad Testimonium Ioan .22. Resp5det. BenedeI I .i n sua extrauagant 1, nunquam determinasse hanc opinionem; sed semper disputado fuisse locutum; immo cum eam decidere vellet, morte praeuentus non potuit; quod ex iis confirmatur, quae Ioannes villanus historicus reterili.3.suae hist. c ultimo & li. II .c.39.&s. & in fine vitae suae eam opinionem retractasse assirmat ; cuius rein
tractationis exemplar ipse ponit ad verbum, in qua i psemet Ioannes se tantummodo disputasse, & non alia ter verba protulisse fatetur. Ad testimonia Patrum Respo detur, sine dubio plures ex illis expositione indigere,cum pateat,eosdem contraria docere,ut ostensum est supra.
Primo igitur dici potest , alique
ipsorum dubitasse de loco animais rum ante diem iudicii, sed non de visione Dei,vbique existentis,ut innuere videtur D. Aug.cum ait , esse in abditis receptaculis; nam manifeste lib.9.Confess.c. 3.air,se scire ,
Nigidium esse in sinu Abrahae, &quod cumque illud sit quod eo significatur unu ,ibi inebriari; & lib. 2.qugit.evang. I 38. idem haber. Secundo dici potest, voluisse, nonullas animas antis diem iudici j no ita perfecte Deum perspicere, que- admodu post resurrectionem; non autem voluisse ullo modo videro Deum; quemadmodum Patres, supra citati, asserunt, Angelos non videre Deum, Sicuti est, quia non ita persecte conspiciunt, ut ipsemet seipstim , S: sine dubio in hoc solum sei sit D. Aug. verba habuit primo
ni,sicut innuere videtur in serio do omnibus Sanctis.
Tertio: Dicunt Patres animas viis suras Deum,&beatitui inem conis
secuturas post diem iudicij uniue salis, non tamen absolutεδ nuunt, ante diem iudicij beatitudinem no habere,quo etia modo diximus suis
pra loqui scripturas. Quarto Patres per sinu Abrahq abdita receptacula , &huiusmodi alia, intelligunt quoque ipsum reis
gnum coelorum, & veram beatituis dinem. quae his nominibus mei
phoricis significatur. Quinto locuti sunt Patres de petfectabeatitudine hominis , secum dum quam fatemur, ipsum homine esse beatum, includentes etiam corporis beatitudinem I alioquin aniama solum esset beata , & naturali ter I dc tamen habet appetitum n turalem reuniendi se corpori, ratione cuius homo non potest esse perfecte beatus, dicente Apostolo . Si non est resurrectio, miserabiliores sumus omnibus hominibus. Et foristε hoc tantum voluit D. Chrysost mus in expositione illius loci . Iurata igitur aliquam harum expositionum dicta Sanctorum Patrum perincipi debent. Et si nonnulli exponi
nequeunt, excusantur, quia haec veritas adhuc non erat ab Ecclesia determinata;qiuariauis de aliquibus supracitatis nil esse curandum existimo,ut de illo Clementis lib. recognit.allato, nam ille liber est minimae aut horitatis,&multa habet adismista falsa,&inutilia.Origenes etiamultos errores habuit praeci oud circa animas. Tertullianus fuit nae reticus,lactantius multos quoque habet errores. teri sunt nobiscu,
de facit E explicari possunt. Ad primum Respondetur indEpotius