장음표시 사용
81쪽
non ignoret, aduersarium esse peieraturum,& apud iudice ira instat, ut iuramentum exigat , peccam re mortale committit , Sc ratio est , quonia proximum induxit ad peccandum. Sed contra dicere pol set , Vtor iure meo in via, & modo licito, cum iudicis aut laoritate . Insuper si certo scirem, paratum esse ad falsum proferendum, tamen iuramentum exposcere mihi liceret ia-
uam ad peierandum expedito,icuti ab usurario parato in aliqua necessitate mutuam sub usuris accipere valerem ; nam alia via redimendi meum non superest. His no obstantibus certum est apud scribentes, numquam ad peierandum t quempiam inducere esse licitum; quia est intrinsece malum , dc con-ax. . s. tracharitatem, ut in sacro Canone. Mi. Nam scis verum esse, quod dicis,&iuramento inquiris,& falsum este , quod ille dicere intendit,&iurare compellis Ecce iurat, ecce peierat, ecce perit', tu quid inuenisti t
sostqmus inquit, melius est, tepecuniam amittere, quam illum peierare. Et rationis varietas in exemplo adducto facile percipitur,abvsurario enim rem bona in suasu stantia petist quam malitia acturus
est malam; cum vero petitur ivlamentum ab eo,quem certo scis esse peieratu tam , rem malam ex genere suo exigis, igitur nullo pacto adiuramentum falsum proferendum tarato postulare conuenit λ quoniam velitas est medulla iuramenti;&qtiam uis non sit licitum petere iuramentimi ab eo,quem sc It e C. se peieratu tu , licet tamen aliqua-do ab infideli v tra offerente, et ianisi se non fateat, eum iurare per falsa; modo ut legiti a causa adsit, tunc enim iuriiurando no cooperatur , sed solum iuramento alieno pro lsabili coniectura , & rationet utitur, ut puta exigere iuramentuab infideli, quod bonum , dc malum euadere porcit, licet postea per Deos falsos iuret; inde tamen aliquod bonum consequitur; ut etiam in pactis iuramento confirmatis , de oblignatis inter principem Christianum , de infidelem ad pactionem , vel pacem conuenienti bus inii l toti es fieri solet, Vt 22. q. I. Mouet. Ad tollendum autem scrupulos, de dubitationes qualis cognitio. dc scientia requiratur ad cognoscendum quempiam esse peieraturum, Oportet considerate Primo,aliqua esse falsa prolaturum, is scire dicitur , qui de facto dubitar, dc quamuis postea neget, ramen putabat, ut veritatem negare non auderet. Secundo: Alterum esse peieraturum scire non dicitur, qui l uibus coniecturis, & suspitionibus ambistit . Tertio, nec cognitum habete dicitur qui dubio ver' dubitat. Quarto, non dicitur sciens, licet magis in dubium veniat, alterum esse peiera urum, quam non, diim adhuc veram spe tenet, quod forsan verum iurabit At ille tantunon ignorare dicitur , qui tali certitudine, qualis in similibus haberi solet,certo sciat , videt Icet ut luμrans falsum testimonium dicere sit assuetus, Sc malae conscientiae de ad omne genus peccati parariis existat: vel ut habeat vehementem suspicionem, ut puta aliqui S concilini, in alia multis annis habuit, A. ab
Episcopo coactus ipsam dimisit : in hoc casu ob vehenae te suspicione ,
ne ad concubinam redear, iuramentum exigere non auderem. Ad secundum respondetur: iudicem p tere posse iusiurandum per viam inqvisitionis procedendo, de quotiescumque alio modo rem iuste a tinger C
82쪽
rip. gerend potest 3c alijs recte fungi ossicio suo declarare non valet, nisi medio iuramento, tunc enim ut persona publica attestantem pe-
De interpretatisne, commutjitione, σ
IVramenta tribus ex causis expo
' laxantur, videlicet si sint mala, siuὰ inutilia, aut bonum impedivi. Interpretatio iuramenti praesertim Principum ad Summum Pontifice, aliorum vero ad Episcopos spe stat in pluribus casibus, ut detur.iura. peruenit:Secundo, uramenta generalia, quibus homo se constrinxit,
solum de speciebus iustis, & honestis,ad quas se oblisauisset,si aduer. eisset,interpretari debent. In iusim randis dolo,aut per vim faetis ii iurauerit aliquam iustam intentione,& non secundu n metem illius, cui iurameniona praestitit .sed iuxta in . tentionem i u ramis semper explicari debent. Quando autem iuramentum ait ri praei vilicat, sed no ex vi iuramentit, verum ratione scandali, dc praeiudicia interpretatione e plicari,& obseruari debet. Cererupe tete potest , ala secundum intem c. a.αι xionem illitis,cui ilIram eiicit in priae statur, iurare oporteat Respondet Nauar. in sum per distinctionem, Iss aut . n. iurar itustis a ludice copetenti ordine iuris seruato, &tum sine dubio ad intentionem titilicis iurare obligat irride si iurans aliqua arte iudicem decipiat, mortale comittit ut 11. q. 1. Quacunque arte aut a iudice non competenti iussus , sed competenti, sed non seruato i uris ordine, tam praeter iudicis metem
respondere potest mutiloce,proba
tur, quia eo tempore non est ii lex auctoritatem h.ibens, nam ossi i suo recte non fungituri ergo etiam qui iurat subterfugere ualet, utc.
Humante aures, & dummodo iuras respondeat secundum aliquem V rum sensum sibi in mente propositum non ellicitur periurus. Namque i uramen tum iudici faehum ex natura rei hane expositionem recipi t;quatenus legitime interrogaueri r , dc de quibus plenam. u sem, plenam probationem tenet; si vero de al js percunetixtur, iurans iuxta aliquam veritatem tibi in mete propositam respondere valebit. In coismutationibus vero promissoria solum inuertuntur , quo tu aliqua ad cultum Dei,ut iuramentum de dicendis horarin precibus vel aliquibus orationibus statis diebus,de horis; nonnulla vero in fauorem loci Pij,aut particularis personae fieri solent.Iuramenta in honotem Dei direeta absque licentia superioris in
melius commutari non possunt:ratio est, quoniam ad ecclesiasticos superiores de rebus ad cultum Dei attinentibus decernere pertinet;&adeo quaenam ad ipsius cultu aptiora sint iudicare conuenit , dc tur
menta in fauorem pii loci facta ab Episcopis permutari queunt ἰ nam ad eos,quid melius sit loco pio,determinare spectat. Iuramenta vero fauorem personae priuatae conce nentia, sine consensu illius,cui sunt facta ,commutari non possunt,nam ad libitum contra voluntatem temtii absque eiusdem assensu, ne ei imrogetur iniuria, disponere no licet. Quamuis haec opinio, prima fronte probabilis esse appareat,mihi tame oppositam rationi, de iuri magis cosentaneam esse videtur. Na de tuti iuran c Peruenit,secundo haec o ba formalia leguntur. Non in pro positum, aut promissuminfringit,
83쪽
qui in melius illud commutat, quae ri casu perniciosirin edicitur I unde verba line conditione prolata, ab- necessaria est dispensatio. At petere solute etiam exponi debent. Confir potest , quod iam discrimen est inmatur, suando aliquid magis gra- ter dispensation em legis,& iurainctum rei debit; alteri soluitur, ratio tiὶ Rei pondeturςsse magnam diffene ullatoris fixis factionis Iniuria no remiam, nam esto, quod lex circa assicitur edin casu id esticitur, er- aliquod. particulare dispent citir, go non est necessaria aut horitas in tamen generaliter per scuerat, perioris , dc rationi respondetur; robur non amittit: in dispensatio- cum unum opus esse melius altero ne,& relaxatione tui amenti in sua manifesto constat, tunc superio- virtute, &nrmitate no relinquiturris aut hostias ad .quid λ Si autem iusiurandum; nam eius materies, iuramenti obscuritatem iudicar vinculum quoad aliqua aufertur. nequit, eo casu ad superiore quid Superiores religionum non solum- melius determinare spectabit. Eo- modo dispensare,sed etia sine caudem modo alteri rationi satisface- sa ratione domini j diuini,& Ecclere potest, dumodo in opus melius, si astici abrogare iuramenta de abo-& eidem loco commutentur: & ad te re queunt: Quinimmo si religio- tertium mihi valde probabile est sus absque licentia .sui supcIjoris
propria aut horit te in i potius in, aliquod iuramentum praeitit crica uerti posse . Si vero ille, cui iuratu vel votum D cerit, sunt irrita, defuit,assensum praebere nollet, tunc ntilla, quouique a superiori no ira Prationesta dati superiorem adire , probantur, vel facultas adimplet i & commutationem petere debet. di non concedatur,vr D Thom. λ εδε lucriat aute, ne aut horitate pro- trcs etiam dominia naturalis sitim q. ad Pria Inia inciarum in Aena minor cur rum tu iamcnta dumψd ad usum remiam.
commur et i ua tu permutat soa iatio uasno peruenςrint . abrogare quid dispensationis,de re laxationis possunt. Ad comm madum Veio, di sapit , unde superioris potestas Ax- i pensandum,seu iuramenta abolci quiritur. Dispensari eciam posunt dum aliqua lationabilis causa re aliquoties ab iis, qui domin uinuo qui ritu nam couunutantur, dilpCluntatis in riorum retinent, ut sit sanior, de abrogantur ad honorem
periores religionum, patres iura- Dei, dc utit Halom proximi, dc has menta filiorum usquc pd aliquam esse iustas causas scntio. Prima est '' aetatem,Vt 22. q. J. P verr. Necessitas ii ille, ani iura metrium fecit,ad ii etiam dispensandi aliquando in le- dici uni boni visi eis impotens ad gibus iurament' confirmatis exor, ςbseivanduna videlicet si absqui ''ta est, quoniam tui amenta,qua pii graui damno iii siurandum scrva. blicum bonum debent respicereia non posset. Secunda ex parte clusν
aliquoties ex liquibus circunstan cui praestitum fuit, tu pura ii iurarcti;s,de accidentibus inutilia, nobo coegit uel fraude, aut dolo iura , na,&inbonesta evadun I. Vndclc- tem fosellit. Terta a si ob talousMgcs adhibucrum ac medipn , viqiui nitentum impcditur honum comi
. gis, Sciuramenti liberarentus Et ij i latur, videtur. iur. Verum,dc dc cocci generatim qu*d fuit iuratiun.,igc n. testi. Venerabilis fratc r; dc tunc extareiat bonum . utile, o . hO- V. Thom. Hinc insertur , quanari. q. s nestum,in aliquo tam cia particula- mala agant qui sine rationabrii αν. s. au
84쪽
' multorum intercessor uiri uaa Dorcia .rsitate uramentorii in Comir tua tib
mes,dispensationes,seu abolitiones in mene, seu vi meliust, .& Iechius
loquar a Summo Ponti iace,& ab alis superioribus' dictas gratias .ex torquent, quos an bene, vel perperatu egerint , in die tremendi iudicii rationem reddere oportebit. :
De Noti definitionein derius natura.
Nomen voti duobus modis praesertim accipitur. Primo, ut significat desideri uin, ut aliquid ha-r6s here in votis.Secudo pro promissione facta Deo, quae est bona pollicitatio,&secundu aliquos demeliosi - h no,qiue particula consilia tantὐ modo coirime retur, dctamiae ijs quoque ad praecepta attinentib.
votum fieri psit:ad quod recte costiauendum tria mecessario requirumtur, videlicet propositum, deliberatio, & promissio , ddi nisi promissio subsuqviitue non erit votum: qit letiam cuilinguitur a proposito qua
xisti inatium, absolvium propositii esse quasi idem cuila voto ; qui hallucinati sunt ex te istione 'tuar unda canonum in quibus nabethir propo situm denominari fraudem; si ueta violationem,aut aliquid simile, ex quibus obligationem inferre uidetur, Vs II. q. t. Qm bona &χ7. q5 i. . Nuptiara. Qitibus rospondet Pan. in c. literaturam de voto dicens, in. ijs canonibus. propositi nomen no, cumi pro proposito , sed pro voto ,
quoniam haec nomina aliquando confundi solent Praeterea si nomen
propositi in propria significatione
. usurpetur,aliquid criminis esse
putiri s. ln pe petulim deelse vim Ius iux radictum uniuersete . Non P Logi edi lia vi.i Dei, est quod dic
bro gladimique e vi propositi nunqnam very promisso erit, ni homo se obligat et nimiendit,nisi mente explicitanxili pollicitationem conuertat. In hoc tamen cauedum est,
ne susceptum consilium aliquoties.st vera phoenissio, quod viris indo--ctis hin sinet di discrimen non callenti bis accidere potestia In voto autem .emittendo requiritur pr pomum, quod estantelio , & etiam
promissio. Et facies sic iit promi si staDno Deo tuo,& propria voluntate,dcore tuo locutus es; quoniam promissio nauci non potest, ubi intentio obligandi desit que in voto duplex esse valet alteirael intentioo- ὸ νoligandi , dc vovendi vera, & aper, rae, alias votum in conscientia nurulius va loris esset. Altera est adimplendi, quod vovet, dc quando; Prima uniuer deest ; Secti ad aquoq, evanescit. Insuper aduer ere opor et propositum volutatis in osse votato duplicitcr. Primo ex motu repeti no sed 'ere indesiberato.&tunc otum nullius exillimationis est . Secando intentior voluntatis cu aliqua consideratione cottingi potest, in qua votiens aliqua licet non omnia ad illud votum attinentia consideret p ut naufragantibus nautis,&militibus in condietii existenti basa liquoties euenire solet, de haec vo- uentes constringunt. Tertio actas voluntatis perfecte deliberatus a esse potest, quo vovens omnes ci cui stantias animaduertit, quod ante emissionem voti omnibus suade- dum esse decerno. Nam qui secundam intentionem habuerint, etsi
votum adimplere teneantur ,' tamen dilficulter adimplent, qui Vero intentionem tertio modo acce-
85쪽
ptam tenent promptὸ perficiunt. Dieitur facta Deo, quoniam votum est actus religionis, atque religio cultum Dei respicit, de omnia vota siue Deo , vel adijs fiant, semper ad eum referuntur ; nam quando aliquis eleemosynam pauperibus erogare vovit, hermiuio principaliter fit Deo quoniam eidem in pauperibus tribuere pollicetur. Et hii. HIsmodi votorum transgressio est crimen violatae fidei pauperib. d hirae ,&sacrilegium, quia Deo est infidelis. Displicuit enim ei infid Iis,& stulta promissio . Idem pro sus de votis,quae Sanctis fiunt,in illis promissio etiam L eo fit,in honorent vero illorum Sanctorum, quihus vovet.
Praeterea votorii materia duplex est, altera propria,altera minus propria, propria nullo modo est debita, minus propria est quaelibet res bona quocunque iure liue diuino, fiue humano debita. Hinc fit,voturransgredientem de materia consi. lii unum peccatum habens unicam deformitatem committere.': Quam do autem transgreditur votum de materia praecepti , unum peccatum
habens duplicem prauitatem facit: ratioest, quonia in casu priori m teria uno vinculo debetur, Lipsius voti,in posteriori,autem duplicio-bIigatione obstringitur, s. voti, &praecepti diuini,stii humani. vota vero tacta in materia indifferenti nullo modo tenent: si aut indiffere tia ad ordinem expedientiu ad b
num transferantur,tunc distingue. dum est vel enim vovet rem indifferente, quae circunstantiis est bo-- na, ut volum emittit de re in disterenti,quae circunstantiis est mala. Primo modo sunt valida,&bona . Secundo modo nullius valoris ex stunt ut pitta aliquis vovet transire
per aliquam viam sibi procriptam,
si postea iter ob frequentem occursum alicuius mulieris sibi scandae. Iuni fuerit, tunc no proficisci illuc,& non Obserit ire votum,animae detrimentum non patietur : Si enim manus tua, vel pes tuus scandalizatre, abscide eum,& prolice abs te. Sylvester autem ait,ut dispensati nem petat huiusmodi votoru pr pter voti reuerentiam, de vi magist ute agat. QMd consilium mihi in uno casu arridet, videlicet si positis circunstanti js, adhuc aliquod
dubium remanet, tunc absque dispensatione seolandum non esse xistimarem. Insuper aliqua vota absolutῆ fiunt, nonnulla vero cum coditione, absolut8 facta statim conis stringunt, cum condition autem. quando in esse ponitur: & aliquotiens personam, aliquando res obialigant ,& prima vocantur persona lia,secunda vero realia. Quare ho mo in votis faciendis caute proceis dat , quoniam actum virtutis, quae est relisio omnium moralium vi tatu princeps, pollicet iIr,&ratione dignitatis piisertim ex ipso actitvouendi, &ex opere per votum Iicito, quia actiones ex voto factae sunt maioris meriti apud Altissimum; namque actus ex voto elicitus duplicis virtutis existit;est. n. eius extractus illius virtutis, circa quam votum emisit,& praestantissimae virtutis , quae est religio. V ta autem emissa de re licita coeminuitae praeiudiciu praestita fuerint, verat immoderata ieiunia,vigilia, labores indiscreti,& magna Itinera, non constrii gere videntur, quia , dieit Diuns Thomas, vota discre-tὸ fieri debent, ut concupii centia refrenetur, 3c natura nimium non granetur . Ex occasione huis
ius docilinae potest dubitare, an
votu cariusianorum de non edendo carnes etiam in periculo vita
86쪽
st licitum, & obstringat. Aliqui
adhaerentes citatae doetrinae amrmant non obligare, quia hoc v eum in graue,& manifestum viam periculum vergit. Secundo actiuE cooperari periculo mortis non licet, sed no comedes carnes in periculo vitae discrimini mortis competratur,ergo.His tamen no obstantibus dicere audeo, i liud votu O seruari debere,quod rationibus cofirmo:homines ante dilauium casenibus non vescebantur, ut in Genesi videre est,&diutissime uitam ducebant,i tur comedere conra noest necessie . antecedens probatur, Deus.rupost diluuium carnescomedendi hominibus licentiam impertiuit dicens. Et omne,quod mouetur,& viuit,erit uobis irrcibum,excepto quod carnem cum sanguine non comederis.Secundo cum praedicti religiosi ex hoc a viris doctis
frequenter molestia aificeretur,medicos peritissimos, de singulariter. Arnol dum etiam sacrae Theologiae professorem consuluerunt, a quib. absque alimento carnium in quacuque aegritudine sustineri posse acceperunt,& 1 Monachis ex defectu
usus carnium aliquem e vita no migrasse fuit expertum: Etenim no est omninis certum, ut infirmus, nisi
carnes Comederit,moriatur. neque
aegrotus consilium medici in multis occasionibus sequi tenetur, Vt
puta si aliquam medicinam dissicilem praelatabat , aut mutilationem alicuius membri facere mander,ut tib s. a. Solus de iust.& iuri undes in his,ar. . quae humanis occasionibus proueniunt, infirmus sub poena peccati
mortiferi etiam cum uitae periculo parere non tenetur, multo minias an casu nostro. ad fundamentu in D. Tho. Respondetur naturam nI-mium non grauari in mortis articula,quamuis infirmuscarnes no c medat , & praesertito su - : .escriptuvotum pertineat ad reli glorem , cuius fauore dicta cogi egitio inultis Sanctis,& viris doctis enituit,sic non est verisimiIe,vi huiusnodi religiosi tanto tempore,&percinatiter in errore permanere putrierint. Ad rationes respondetur,experieretiam rerum magistram oppositusnostendisse.
CAP. XXXI. De voto smplici, ct somni in
ter consi se ta,quae fiant in materia con- '
stinguunti homo enim per v tum frinplex Deo se offert, sed noti se consecrat; per solemne autem ei se exilibet, et in perpetua dedicat. Secundo,insolemni non solum rei traditio, sed etiam ipsius Dei acceptio reperitiir, quia uouentis ponsessione cipit. Tertio,solemne non sola in dirimit matrimonium conistrahendum, sed contracta quoque dirumpit: simplex autem contrahe dum tantummodo dirimit.Quarto solemne dispensari non potest, Vt
D. Tho. simplex aut dispensari ua --,iet,ob quam doctri nam petere pos 'κr ser, quid Summus Pontifex in uoto solemni evicere valeat. D. Tho. Vbi supra dispensare non posse astit 7 mat, dc authoritate, ac rationibus defendit, vi Levitici ultimo. Omne, quod Domino cosecratum siuEhomo, siuε animal sive ager, n6u niet,nec redimi poterit. cuicquid semel fuerit consecratum sanctam sanctoru erit domino:& confirmat ex sacro Canone. Cum ad monasteriu de statimon. Abdicatio proprieratis sicut crustodia castitatis adeo est annexa regulae monachali,ut cotra eam nec Summus Pontifex pop
87쪽
iit licentiam indulsere. Deinde ra- nachali,consonare videtur. Licertionio' probat. Primo, quicquid ia Caietant explicatio praxi accomo mundo est moi tuum, amplius reui detur, mihi tamen videtur adueritis cerc nopotcst, religiosi sunt mu sari ΠThomae sic dicenti incorpindo in Ortali, v 16 q. I. Placuit: ergo. te articuli. Papa non potest faceres Secundo. sol cinnitas uoti in quada quod ille, qui ei professus religi dedicat Ione,& rei vera possestione nem, non sit religiosus, licet qui dico sistit:ergo verus Dominus expos iuristae ignoranter contrarium dialassione expelli non potest. Tertio cant;& rationem addit. Est autem Omnes , qui per professionem Deo debitum continentiae essentialesta emancipantur, in atriam quodam . tui relisionis, per quem homo ab- modo endere incipiunt, cuius ra- renunciat seculo, totaliter Dei sertione cura p'sti detis iniuriam mo uitio mancipatus; & rationibus in Ueri non possunt ;at Religiosi sunt contrarium adductis satisfacit die mancipata, & Deo dicati, & in la- cens, periculis humanaru reru Ob- triam quodammodo tedunt, erpo. uiandum esse per res humanas. SO Capreolus doctrinam Angelici Do tus doctrinam D.Thom. eleganter choris amplictitur,&in resposione prosequitur,& Caietanum carpit, 'secundi argumeti Aureoli inquit, ct facto contrario satisfacere cona Papam di pensasse speciali conssilio tur asserendo, illas historias, S prae Spiritus sancti, scuti in multis aliis sertim de Rege Aragono non esse fieri contrugit. Sylvester suum do. adeo certas , ut eis fidem adhibercetori in sequitur dicens, Papam di- debeamus, vi de iust.& iur.Secudo li 7 spensasse cum Nouuio,&non cum eas personas solemne votum non ' protesib.Secudo dispensasse deple uouisse, nec religiosas fuisse affir-nit triline potestatis, S non de iure, mat, quod creberrime Principes Sc& alia ibi, Vc vcr. volunt . g. s. qu e proceres facere solent mona iteria ritus. Me nus non audens nega ingrediendo, sed non vota emittenre factit ira contrarium sententiam do: ac tandem concludit, quod P.i-
Angelici Doctoris capiti ad mona. pa dispensans secutus est illam Opi sterium accomodare conatur, in- nionem , quam probabilem esse quiens prHno Dilium Thomam iii, censebat. xta doctrinam decretalis fuisse lo Henricus quodl. F. q. 27. Petruscutum; secundo opin Miue id sensis de Palu . in .dist. 38. q.6.ar. 6. conc. se; deinde non esse sui doctoris sen i i. Duradus dist 47. q. 2. Gnifredas tentiam, sed Opinionem, quatenus quod l. q. t 7. Innoceiritus,&Panor. a decretali do pendet, Sc rationi re- si per dictum caput oppositam scrispondcs,MQnacim m. seu religiosu tentiam tueri nitu tur,& praetersitII de statu mi nacha i & religioso in causa maxima utilitatis,&pro trano ferri poste ad alium statum; Sc bant primo. Maxima enim au horit unc non ut monachus, & religio tas in Summo Pontifice residet, cusus,di illi statui ad die us matrimo- sit caput Ecclesiae, tu doctor gentili: nium postea cotrahit;& sic facit de ergo in aliqua urgenti ,& ma Xm a monacho non moaachum, & po- utilitate, ne aliquod insigne men stea mat Iimonium cotrahere posse braim Curistianae reipublicae infri
cam. ma iniae doctrina decretalici gatur,&perdatur,&maximis bella; S hanc rationem assignanti, ibi lis,& incendiis demoliatiir dispenquia castitas est annexa regulae ino sare potest. Secudo,omnes religi
88쪽
nes 1 Sit inmis Pontificibus vires aeceperunt nulla datur vera re ligio, nisi a Sumitio Pontifice approbetur, ut de relig. dom. Ne nimia,& de voto cap. unico, dc de relig. dom.in O .cap .fin.ergo circa ea,quiqeisdem obseruare, vel no expedit, curam gerere debent.Tertio,Chri-jus ut bonus Pastor, dc diligens paterfamilias Petrum in terris Quin vicarium creauit, & instituit, cui curam ouilis commisit, dc gregem commendauit; igitur pro conseruatione ovium in maximis periculis constitutarum test remedium adhibere. op Pro resolutione huius difficult tis nonnulla in medium adducam: Primo tres cause generatim assignatur quibus uota dissbitiuntur,videlicet quado uini mala,aurinutilia, vel maius bonu impediunt. Secundo D.Thom. sententiam iuri Diui. no magis inhaerere, de potiora sundamenta retinere existimo. Tertio Canoni starum opinione praxima- . - gis esse conforme sentio. Nam Pt
Coelestini, & Iacobus ' Philippi in supplemento cronicarusso lib. I 2. dc Ioannes Tracagnotta in secunda parte ni storiarum, Constatiam monialem professam Rogerij Siciliae Regis Filiam iam quinqua- senariam 1 voto solemni liberata fuisse a Coelestino III. Papa,& Hemtico VI. Imperatori despontatam,
de in matrimonium traditam, referunt,ic enarrant: Et cum Ramiro
e GTracagno ita eadem parte scribit:&cum Nicolao Iustiniano mo-4z- nacho nigro, ut Sabelicus in sitis historijs reseri. Qirario certissimuest mihi Summos Pontifices in il lis dispensationibus uniuerse sic vocatis nullo modo errasse, dicet e Chri Luci 1 a. sto. Rogaui pro te Petre, ut non denciat fides tua. Quinto votum solem
ne vim , dc efficaciam h bri obtinet,
nisi regulis, in quibus pri, Iite .ls. APapa fuerint approbaue , uc in cap. unico devoto ing. ibi. Nas igitur attendentes, quod voti solemnitas
ex sola institutione Eces e siae est in
spon sione ad i. ut hunc locunt eua cuet, ait, esse in potestate Ecclesiae, ut haec, vel illa habeatur pro reIDgione; attamen postquam instit ta,& approbata Lerit .de iure vivino est, ut habeat castitatem ann xana,Sc probat per illud. Si vis perfectus esse vade, dc vende omnia. , quae habes,dc da pauperibus, δc habebis thesaurum in coelo dc veni se 'uere me. Vertam h*c explicatio veritate in dicti Sancti demere non videtur; nam si Ecclesia nunquam regulas approbasset, ves si Spiritus .
Sanctus antequam regulae probarεrur aliquos inspirasset, ut omni pauperibus exegissent emittendo Vota, quaero, an Papa eo tempore
potuisset dispensare illa uotat equidem nulli dubium est,ipstim potuisse, quoniam vota solemnia non esisent, δc tamen voventes egissent,
qa Christus dixerat. His sic declaratis aliquid sanioris , dc peritioris doctrinae in medium afferre mihi est admodum perdifficilὰ : tamen ut aliqua loqui uidear, dicere auderem ni fallor Pap1in ptoprie nobdispensasse; sed ut publicum Christianae reipublicae bonum tunc ius diuinum occasioni coaptasse,& votum solemne ab eodem approbatum accommodasse: nam in aliquocasii magni momenti, dc maximae utilitatis, an tale votum,ac tali tempore dc occasione obseruari expediat, coaptare potest; ex hoc enim responsa Summi Pontificis oracula vocari solent; quoniam ipsi tradita est potestas ius diuinum accomo.
89쪽
dandi,velut munus spectans ad pie iscere uota n 6 valent.Quinto pu nitudinem potestatis ; & sic tua di- ri,qui non sunt doli capaces , Votu uinum non dissoluitur.sed coapta- ualidum non perficiunt; doli vero iiii .Ex quibus facile colligitur solu capaces possunt , de ad obseruatio-tio dii ficultatis,& opiniones supra nem obstringutur , nisi a patribus, adductie facili: me inter se concilia vel tutoribus irritentur,ut avi q. a. Ii possunt. Puella.Sed petere potest,an saltem bona temporalia per votum Obliga C Α P. XXXII. re,&illud adimplere teneatus. Re spondetur quod in duobus casibus persona excludantur a votis μ- vovere,& votum reddere obligan-ciossis, ct vi illorum cir- tur. Primo peculium castrense, vel cuni tant s. quasi castrense voto obligare, dc reddere possunt; quoniam cum di-IN votis emittendis personae con scrimine uitae illud acquisierunt. ditio maxime attendenda est, Secundo qn faciunt votu religionitisi non enim quilibet Votiere potest , accessorium videlicet in professio- sed ille,qui est capax rationis,&sui ne. At quaeret, An qui rationis capaturis, ut devoto.Magnae: unde Epi- ces,& sui iuris non existunt, voveriscopi in praeiudicium Ecclesiae sibi do mortaliter peccent. Responde- commissς diu abesse , suo grege no tur quod non , vota tamen suspensa
Possunt uouere,nec in aliquo casu, remanent, donec a suis superiori-& de aliqua materia, ut inde suum bus comprobentur, vel irritentur,
matrimonium spirituale dissolua- & praesertim Monachi,& religi 'si,
tur, ut de renunciat. Nisi compri- vi 2 o. q. . Monacho. At maior indem. ut puta volu religionis emit- surgit dilficultas rone determinatio tere. Secundo clericus beneficium nis sacri Concili, Tridentini dicen se. Ψι. curaltim habens Ionginquam pere tis. In quacumque religione tam vi , grinationem, ob quam permultu rorum , qu1m mulierum proscisio tempus cogeretur derelinquere Ec non fiat ante decimum sextum an-clesiam sibi comniistam, vovere ne num expletum. modo dubitatur, an quitain talibus enim uotis factedis hoc ius nouissimum parentibus i&Episcopus ab Apostolica fide, Cle- rutoribus uora facta ante decimum ricus, proprio Episcopo licentiam sextum annum completum potestapetere tenentur,ut de voto Magnς. rem abolendi faciat; & ratio dubii Verum quilibet Clericus infra Epi est,quonia iure antiquo uota a puescopum absqtie licentia sui supe- ris ante decimum quartum annu ,rioris facere potest solemne votu, puellis ante duodecimu emi Lur I9. q. 2. Duae sunt.Tertio Abbates sa, parentibus, & tutoribus abro- regulares, terique religionum si gari ualebant: na haec duo pari pasperiores dummodo non lint in re tu procedebant, videlicet artas uali. ligione supremi in damnum mona de profitendi,& uotum irrItad , ut steri j sibi concrediti sine licentia , Lo. q. 2.Si in qualibet,& Puella: cu-
Episcopi, vel sui superioris, si unt que iras vovendi permurara fue-
exempti, vota emittere no possunt, rit, igitur etiam authoritas ab: ogavi i8.q 2. Abbates religiosi in prae- di permutata fuit, & sic paretes, oc
, iudicitim suorum sit periorum, vel tutores uota facta Poste decimum
monasteriorum, in quibus de gut, quartum annum in pueris, dc dri decimum
90쪽
decimu in puellis irritare possunt. contra castitatam venere possisnt. Respondetur,facultatem filii lac, At inquirere potest, an saltem e
celsam, iure antiquo parentibus, sque praeiudicio facere valeant.Re& tutoribus uota irritandi .Primo, spondetur licet castitas sit bona, Mut bono filiori in consuleretur , na quoddam munus angelieum,&s pueri, di puellae ex quadam molli uataex uoto maioris,&efficac oris deuotione ad facit. vovendum in- meriti existat;plerunque tamen noclinatur, dc cum adhuc nullam ex- eli laudabilis,quoniam alteri conperietiam gravaminum,& religio- iugum aliquo modo praeiudicat: ct naSOnerum,neque asperitatem reli quamuis ex noto potestas reddeIMEiosam vitam agendi plane cogno- di debitum non auferatur, tamen scant , iccirco parentes, de tutores alteri magna est seruitus omni temeis consulere debent.Secundo quo pore illud petendi. verum dicereniam Ecclesia ut pia mater adtoI- potest, facultatem postulandI non Iendum absona multa, qtue ingre- tollit, quotiescunque secudum i dientibus religionem, & uota sole- teipretationem petatur,ut putRcunia emittentibus crebro accidere voto ligatus fragilitatem alterius, solebant, hanc facultatem propter de inclinationem ad actum uene ipsius.& votientium utilitatem pata reum cognoscit,interpretatiue e renIibus, ac riitoribus tradendam hibendose debitum exposcere p esse iudicauit, ut etiam tempus ro test. Respondetur id non obirire, currendi,& dispensationem conseia nam difficile est habere semper i
quendi eisdem non deesset. Qua lem cognitionem, de periculum prpropter hoc mihi certum est,Sacri tendi in foris adest,cum vnim Concili; Tridentini decretum in tur ,&miit toti es in eodem lectulo
fauorem parentum,& tutorum eo cubent; quare sic esse agendum sentendi non pol se. Et licet in iure an- tio. Primo coniugatos adseruandat quo Illa duo eodem modo se ha- callitatem raro adhortarer,dc praeberent,tamen inter se non sit intc, sertim uxores, nam illis oneros tu iuncta necellario. nec ex sui natim est petere seper .Secundo Uui restra,sed iure dissimili,diuertis canoa procitatis ad libidine , de praecipuenibus. dc vario tempore sancita: dc ad fornicandum,tunc uxori est co- quotiescun die aliqua duo sunt hii sui edum, ne uotum castitatis emit. Iusmodi,tum ius disponens de alte tat: nam maritus occasionem a Iro illorum, mentione non facta de peret,& tanquam , coniuge altero, nullo tempore de utroque clus cum alia rem habendi diuerti intelligi valet. Deinde opportuni- cula inueniretrin florenti aute aet tali filiorum peritis priscum satis te ob diuellas, dc ii alios casus net prospectum est: nam itis nouum ob tri votum emittere expedit;vltIm Iuulta scandala, qtiae oriebantur, utrisque coniugi votum castitatu commodo religionis solii in proui- consensu comuni facere ,&aliqua de reuoluit, nam patentes,ac tuis religionem ingredi consilium prinres circa uota emissa ab anno deci- berem, dumodo periculum seruauino quarto viqire ad decimum sera dae castitatis in altero non appar emn sati Scomino de per dispensa. ret. Vnde haec diligenter considerationem, quae facit lime concedi uir, da, recte consilianda, caute am 373 remc diu adhibcrc possulit.Maritus da , de exquisitesu't obserua da .
iii uxoris In coimnodum, nec uxor 8 Serui in praesudicio dominorum suorum