장음표시 사용
51쪽
saeis et Spus factus in v tro II S. Armata.
telarat scrutari pluralitate Nona-- in unitate essentia et unitate esseria in urn-litate perso
In Iacrame o vere es corpus Ch=i
'. 3o Rubricae Decretalis Numas personas, quae aequales sunt, cotra Arrij opinionem ut Pa
pa refert Is .dist.c. a.& in c.vit. de consec.dist. 3. tantam reperiri aequalitatem,ut alia alia aeternitatis ratione non antecedat,neq. potestate superet,& omnipotentia, immo no esse maius aliquod, vel duo,vel omnes,quam unu,nec minus aliquod, vel Oes, quam
singulas,quin potius id quod magis est,Deum Patrem ipsum t tum esse in Filio, & totum in Patre Filium, & Spiritum sanctu in utroq; totum,& singulum in singulis,unde Diaus in Matth. c. P ter in me est,& ego in eo. Quod etia aliud est mysterium sanctiss.
Trinitatis,& omnium reru maxime mirabilc, nec alibi inueniri, neq; veram reperiri alia Trinitate, ut unde discessi reuertar, nisi diuinam, cuius mystcriu considerare per quam arduit ac difficile e st,ut antea dicebam, sic ut nec verbis quide Angelicis illud e primi possit. Quare S. Bernardus,scrutari pluralitatem personarum in unitate essentie,& unitatem essenti in pluralitate personarum temeritas est, dixit. Quanto ergo maior temeritas est illa scriitari,affirmareq; in candela, ut Abbas voluit, & in caeteris rebus creatis,in quibus non insunt illae virtutes, illa potetia,admirabilitas mysterium,vis, facultas, & possibilitas, cu omnia apud Deum esse possint.Cretam us ergo sancta Trinitatem, ut Leo Papa dixit in suis scripturis, & sanctus quoq; Bernardus asseruit no exemplis declaratam,non ratione probatam: si enim humana ratio praeberet experimentum,non osset mirabile mysteriti,& fides non haberet meritum, ut August.dixit in sua 3. epist. & Gregor. in suis homil .super Ioan .c. 2. & Papa in c. in domo. post princip. iuncta etiam ibi glo. in uerb.non deuitare. Quod si etiam exem plis demonstraretur non esset sola, nec singulare quid, ut idem August. testatus est. Neque uero mysterium diceretur,quemadmodum nos docemur ijs uerbis, incarnati uerbi myster tu,&sanctissimi Sacramenti arcanum, in quo uere est corpus Christi,tantum quantum fuit in Cruce,& quantum nunc est in coelo, quam uis non sit sub modo, specieq; tanta quantitate conspicua. Qua propter hςc diuina omnia de quibus agitur propter magnum arcanum atque mysterium ipsorum omni exemplo perfecte demonstrante carent, ut in illo c. de mi sterio sanctissiTrinitatis apertissis ine etiam demonstraui, nisi noua afferant , deducantq; ipsi, qri
52쪽
nouarum Trinitatu sunt auctores. haec enim mysteria sensu pe cipi, natura liq; ratione comprehendi non possunt: quis enim ex suo sensu dicere, ac uexbis consequi poterit,quomodo illa altis. simi diuina uirtus,quae neq; tractabilis,neq; aspectabilis est M xiam ob abrauerit,&tractabile corpus humanum generauerit, & M'Miseproduxerise quis pr terea suo ingenio,naturaliq; ratione demOstrare poterit matris Mariς uirginitatem ante partum, in partu,& Virginis. post partu,quq clausa peperit,& clauso ipsius virginis utero mia Virgini minus exiuit hic si ratio quaeritur utiq; non inuenitur; cum haec M. , his . diuina quidem mysteria eiusmodi sint,. ut non humana stientia, partu non doctrina,prudeliatae, ali attone ulla probetur, sed alia po- . his tius via, & alia mentis, ingenijq; rat noe cogitentur, sic utro λ ι,- ώbus occultiis in tali mysterio fides habeatur, ut merit unicosequi 2 ,ώ ridualeamus,si quidem ipsa diuina uirtus, c maiestas no corporeae, tu Aa m nec aspectabilis, neq; tractabilis,liactabile tamen corpus hum, Hisnum,atque aspectabile generauit,& in lucem edidit,quod uide- μι inem ρ' licet ad discipulos clausis ianuis introiuit, & ' in cospectum pernatiuitatem clauso Virginis Vtero peruenit humanu 1Me quom bilis θ ρημhqc diuina probantur mysteria, per quartafidem uidetur,cognO- : :: istis
scuntur,& intelliguntur: nisi enim credideritis non intelligetis. - - --
Isaias c. 7. dixit, non enim hoc fidem excedit dixit Ambros in Hsua epistola ad Syricium Papam, quod homo exivit de Virgine , T quado etiam petrae profluxit, scaturivitq; ferrum, &super aquas Dis o 'i' ambulauit homo: nam si hominem tmda portauit, nonne potuit nc is . hominem uirgo generare ut Ambros. dixit. Itaque cum ad ilia Fid. oflud sacrum arcanumsanctissimae Trinitatis accedimus, abigatur et
procul omnino omnis terrenarum caligo rationum, & ab ill minato oculo fide, mundana dapientiae fumus abscedat,&Tri ' ρῆ' nitatem ipsam fide roboratam, atq; sacrarum scripturarum, quae mod cre is auctoritate uidelicet sanctae matris Ecclesiae probatae sunt diuino testimonio confirmatam credamus,sicuti cretare nostrum OL Titisba
ficium est, ac tenemur . quare Augustinus quod intelligimus ri debemus rationi , quod credimus debemus auctoritati. Tnub Dis a. Ut autem fides si diuinarum. scripturarum. uacillat auctoritas, i dixit idem August.4n lib. I a. c. a . de doctrina Christi, ikS.Be ' ia, nardus ait Lianctam Trinitatem credere pium est sed in rebus Trini
53쪽
Creatoris sit speculum in prasmi.
Misteria creatis maxime inferioribus mysterium considerari non potest.. L . . nec aliud simile secundum videlicet naturam,& proprie,sed percon erari aenigma potius, ut scriptum legitur, in lib.sancti Epiphanij Epi- 'i' sy scopi aduersus h reses. & certo quodam modo, & metaphorice magis, atque improprie in illis, illa diuina & increata Trinitas cognoscitur, & consideratur, quae una est & sola in divinis,quae
in creaturis, quae modo sunt,nunc per speculii Videtur atque cognoscitur . Vt apud PauIum legitur I .Corint. c. I 3. quia creat
rae Creatoris sunt speculum in praesenti, sed in futuru Dcus erit speculum creaturarum, in quo omnia videbimus, quae ad ga dium nostrum pertinebunt. & sic per creaturas certo quodam aeri, modo quas cognoscitur, & consideratur diuina Trinitas; non ' με autem ipsae proprie Trinitates sunt, & in ipsis proprie insunt, ut riis se I vere Trinitates dici,& appellari creatae possint,quemadmodum si em -- in diuina inest substantia, ut Abbas, & alij nonnulli voluisse vi-L. . sera dentur cum dicunt summam dici & increatam Trinitatem, ut aesia opinionδ creaturis distinguatur, & differat . id quod falsissimum esse com-Aβμή sin peri ex quoe supra dixi, cum per creaturas deueniatur ad co- ma gnitio item quandam sanctissimae Trinitatis solum, que vere Trigo Trini nitates creatae dici non possunt, nec vera imago aut similitudo , ' sed potius vestigium diceretur, ut antea dixi,quia per eas solam Ex creatu- deuenire intendimus ad quamdam cognitionem illius, quae vcra est, & sola, ut sequentia etiam demonstrant, cum aliud sit di- lina Trini- uinitas ipsa & diuina natura essentiaque, in qua vere est trium unitas, & aliud imago Trinitatis in creaturis,per quam imagine ae iaΝ -- seu vestigium cognoscimus, quantum scilicet humanae rationi k i V . , conuenit diuinam ipsam increatam Trinitatem, & aliud est etiamsi r Ahis Trinitas res ipsa, & aliud imago Trinitatis in re alia, ut Genes. re cu'm μη Iegitur quae cognoscitur etiam per auditum verbum Dei, & per visiim sacrarum scripturarum ut faciunt Theologi. Physici autes vis mo- illam in creaturis contemplantur & speculantur, ut supra dixi, mini, Veteris enim memoriae philosophi ne a proposito iam instituto Phil μει digrediar ut habetur in physicis maxime in 8. lib. per rationes a naturales, non aliter quam per creaturas quae nos ad Dei consi- Dei cogni- derationem contemplationemq; perducunt, ut sanctus quoque et Thomas dixit in sua summa par. I.q.3 2. & Apostolus Roman. I. ad unius
54쪽
Hr unius Dei cognitionem peruenerunt, quem primum principium uocabant, quasi enim gradibus sibi factis a rebus, quae sensu percipiuntur ad eas, quae intelligentia rationeque coprehenduntur, perueniebant, quemadmodum nostra procedit humana cognitio, ut egregius praedicator Paulus etiam nos docuit, qui inuisibilia Dei a constitutione mundi per ea, quae facta sunt, intelligi voluit, secutus illud surnini creat vis exemplum , quod nobis in veteri lege demonstrauit, quo in loco omnia , quae ibi praecipiuntur, & traduntur sensibilia sunt corporeaque , & visibilia, vel quae sub aspectum veniunt ea gratia , ut per illa facilius ad spiritualia , & imperscrutabilia mysteria perducamur, quasi gradibus scalarum n bis factis ad ipsam cognoscendam , & percipiendam , quemadmodum ab effectu ad causae cognitionem deducimur, atq; e X actione corporis animi potentiam, virtutemque cognoscimus. Sanctus enim Augustinus quamuis nulla contioniens consentaneaque similitudo afferri possit eius rei, cuius imago non cernitur, ut Gomesius quoque dixit in rubr. de constitutionibus in 6. maxime de rebus creatis, per quas pers narum Trinitas in unitate Deitatis intelligi possit, iuκta illud Dauidis psal suo 8a . & 88t Deus quis similis tibi ξ illam de igne similitudinem in medium adduxit, non Vt alteram ostederet rei creatae Trinitatem diuersam ab illa diuina, quemadisodum Abbas, & qui ab co sunt, re ad candelae exemplum traducenda facile decepti fuerunt; namq; illa supra humani ingenii rationem est, ac sensu minime comprehenditur, quippe quae ut Dominus dixit in Matth. c. I 2. sola diuina reuelatione cognosci potest, ut in c.de mysterio sanctissimae Trinitatis declaraui r Sed potius ut animus noster ex his, quae nouit, surgat, & conferat se ad incognita, quae non nouit, Vt scriptum reliquit Gregor. in sua Homilia super Matth. cap. I.& ita quasi mentis ratiocinatione, quae sua ipsius proprie est assequendo, non propter quid, sed propter certam lquanda aequiparationem , & certo quodam modo fineta Trinitas demonstratur ex proprietatibus praesertim ipsius scilicet ignis &operationibus, quae tamen operationes magnae sunt in sanctissiE ma
Deo nulla creatura Usimilatur.
Exempla desianctis. Trinit. poniDur
55쪽
Trani. cucta procedunt. Deus o timpranch inm.
ma Trinitate , dc magnam atque incredibilem admirationem habent, Propheta dicente in suo psalmo 7 .& io 8 . mirabilia opera tua domine, & in plerisque alijs locis, & infinitς sunt, cuius infinitudinis rario infinitum quid magis ostenderet, quam Trinitatem, si infinitarum operationum, dc proprietatum eiusdem sanctissimae Trinitatis, ut Abbati, dc ijs qui cum eo sunt, placuit, ratio haberctur , quod nullo modo est dicendum . Ncque vero ista sanctissima Trinitas alicui rei creatς proprietcomparanda est, cum illud mysterium tam inenarrabile, atque incomprehcnsibile,neque verbis exprimi, neque intellectu iritelligi, neque sensu comprehendi, neque ratione demonstrari queat, Esaia dicente cap. I 3 . generationem eius quis enarrabit Θ Itaque de inuisibilibus,& omnibus quae sub aspectum , cte sensiim non cadunt, non est quidquam affrinandum , tanto magis dc hac sanctissima Trinitate non est quidquam asserendum , quas quod vere ac proprie sciri, ac percipi queat, sed quasi quod tantum credatur, & constanti fide teneatur, non autem sciatur , neque ulla ratione demonstretur : sic enim credendo limia ines fidei confirmantur, & corroborantur; quod enim homines ipsi oculis istis corporeis ,& terrenis diuina mysteria videre non possiliat, ne mirentur, quia nihilominus ea videbunt oculis menti S , quae nunc corporis oculis non possunt, si mundi corde fuerint, si nitidam animam habuerint, ipso dicente , Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt. cuius visionis explicandae quia nunc non datur occasio, haud ab re fuerit si aliqua in suo quodam proprio ac praecipuo capitulo Pro maiori etiam declaratione sanctissimae Trinitatis breuiter atti-gcro . Nunc vero quidquid supererit de sermone senstissimae Trinitatis, quantum ad rubricam istam spectabit, iti quare summa dicatur prosequar. Summa itaque ista sanctissima Trinitas dicitur idest maior, S maxima, non vi Abbas censet, & alij qui ab ipso sunt ea gratia, ut ceterae creatae Trinitates ab ea distinguantur , atque itidem aliae species sint, sed quia ab ipsa cuncta procedunt vulg. l. a. C. de Vet. iur. enucl. quae nec est sub genere, cum Deus qui est fons& principium omnium, ut Philosophus ait, quem etiam commemorat Abbas in hac rubr. nu. I. neque
56쪽
neque genere comprehendatur ,neque sub diffinitionem cadat, via Syriano quoque in Metaphoricis affirmatur. Deus enim omni genere praedicamentorum excluditur, neque Deus demo strationi sub ij citur, cum ipse omne genus transcendat, neq; in aliqua substantia sit ipsa sanctissima Trinitas, quasi scilicet accia dens, & attributum in subiecto. Quin etiam omnes alias substatias mente praeditas,& intelligentias omnes ipsa sanctissima Trianitas antecedit,& transcendit,ut Agoni etiam placuit hic in sua summa, & recte ibi & sine dubio maxima est omnium rerum, cuab ipsa cuncta procedant, ut in d. l. a. & in c. I. huius tituli ; atque etiam hoc idem voluit Hostiensis hic in sua etiam summa cum dicit, Trinitatem summam dici, idest omnium rerum maximam & excellentissimam esse, ad eius supremam excellentia exprimendam, & declarandam, non distinguendam, simili atq; eadem ratione cu summus Deus dicitur, illud nomen summus, non ponitur ad differentiam aut distinctionem ullam constitu
dam, neque ad demonstrandum alios quoque Deos esse,& mutitos reperiri,qui summi non sunt, cum non sit nisi unus, & verus,&solus Deus, qui summus est, & magnus appellatur. Quare Propheta magnus es tu, & faciens mirabilia tu es Deus solus. Sed ad demonstrandum supra omnia, quae sunt, eius praestantiacius maiestatem, &celsitudinem, positum videtur . Nunc dein- . ceps antequam aliorum verborum rubr. interpretationem faciam, quia, ut antea dicebam, productiis est filius primo ab c temno secundum diuinitatem, secundo temporaliter iecundum hi . manitatem, ne hoc quoque silentio praetermittam,ut antea promisi, scire maxime huic diuinae doctrinae consentaneu est secundum eamdem humanitate ipsam eadem Trinitate de Maria vir
gine no fuisse progenita, neq; nata, sed tantumodo filiu, qua uis opera sanctiss.Trinitatis separari ac distingui inter se no possint, atq; ctia indistincte sanctiss.Trinit. personae operetur, & insepa
tit. nostro. No enim solum de Maria virgine solus natus est, sed solus etia sub Potio Pilato est cruci affixus, & solus passus, cotra illos qui dicebat Patre esse cu Filio passum ex quo Patripassiani appellati sunt, de quibus alibi, ubi de articulis fidei sermo erit, E a latius
bum cum de Deo dicitur non ponit ad disseretiam et distinctio
nem aliqua rosilueda. Trinitas sa-
tra me resurrexit et in eglia ascedit.
57쪽
- actus fuit a to a Tri.. Iase ex licarus cir ad instituendi;
aqualiter cocurrerunt et oes uestierut
latius disseretur; solus etiam mortuus est, solus sepultus, & so Ius tertia die resurrexit, & in coelum ascendit. Actus enim incarnationis fuit a tota Trinitate explicatus, ut in primo c. huius tituli dicitur in g.& tandem unigenitus Dei Filius. & ad instituendum illum actum omnes diuinae personae aequaliter concurrererunt, & omnes Vestierunt, Vnus tamen solus remansit vestitus videlicet filius, ut ex dicto c. fin. de consecr.distin .3. colligitur is Sancta ista & benedicta incarnatio a tota Trinitate indiuise, cita cienterque est effecta, licet ad solam personam verbi sit terminata, quia filius in quantum homo a tota Trinitate dicitur miselas, quod est aliud magnum mysterium, & arcanum. Et non rc- malit Pater vestitus, ne idem Pater & Filius essent. neque enim conueniens erat plures esse filios, unum videlicet in diuinitate ,& alterum in humanitate. Sic neque Spiritus sanctus humana carne remansit vestitus sed solus Filius in duabus substantijs no confusis, neque immistis, quemadmodum Timothegiani dicebant, sed ex societate Trinitate facta. Reconciliati enim sumus per solum Filium secundum carnem, sed non soli Filio secunda deitatem dixit Augustinus de fide ad Petrum. Sed quis ipsum vestierit, quamuis Abbas hic num. a. exemplum deducat, quod ego non multu approbo. & quomodo solus vestitus remanserit, cum inseparabiliter illae sancti Iunae personae operentur , ille dicat,qui solus solum Filium genuit, vel qui solus a solo Patre &filio processit. haec enim inirae Virtutis opera sunt, quae neque ingenio attingere,neque explicare Oratione quisquain eXacte potest, pr ter Deum,cuius etiam opera existunt. Quis enim est,qui
in specie Columbae super Iesum solus destendit,nisi Spiritus sanui in Mattheoc. 3. legitur. Quis etiam est, qui de Glo dixit, hic est filius meus dilectus, cum baptizatus est Filius a Ioanne Z aut quando vox sonuit de c*lo dicens, Clarificaui,atque iterum clarificabo nisi Pater ξ ut dicitur in Evang.Ioan .cap. 2.Atq; haec omnia singulis literis consignata habentur,& notantur in d. cap.omnes quos, de Consec. distin. 3. & haec est fides catholica, ut August. dixit in suo primo lib.c.q.de Trinit.haec etiam mysteria sunt, & secreta sanctissimae Trinitatis, quς ratione hac nostra
perquiri, & inuest igari non possunt , sed fide duntaxat indagan-
58쪽
tur,& cognoscuntur,& a Spiritus ancto reuelantur,ut supra dic
bam; Theologi tamen, & qui in sacris literis doctissimi su it, &
maonum in eis usum habent,quia hunc locum subtiliter tractat,& praesertim August. subtilis ecclesiae doctor, ut pauciS rem ab- . . soluam. Aliquas es e dixerunt sanctissimae Trinitatis operatim Di M.
nes δε actiones,quae extrinsecus considerantur,& intelliguntur, Iazzz
quae indiscretae, & indistinctae sunt & qua separari non post uni, ut de consecr.dist. 3. c. Saluator. quia Pater non regnauit sine Glio, & Spiritusancto, nec Filius sine Patre, & Spiritus ancto, nec Spiritus sanctus sine utroque, tame officia regiminii sunt distincta, ait enim Dominus in Ioame. ff. Pater meus usque modo OP ratur,& ego operor. Item non potest Fili iis a se facere quidqua, nisi viderit Patrem facientem,qu cumque enim ille fecerit, li c& Filius similiter faciet. Pater enim diligit Filium,& omnia de- - , --
monstrat et , quae ipse facit; sicuti enim Pater habet vitam in s metipso, sic dedit Filio habere vitam in semetipso, & potestate
dedit ei iudicium facere, quia Filius hominis est dixit Ioannes cap 6. De Spiritu dio habetur in eiusdem Ioan.c. I . quando dieit, Cum venerit Spiritus lanctus, que mittet Pater in nomine ope momeo ille vos docebit. Notan ullas esse operationes alias, quae ii teriores sunt intusque permanent, quqque in cotemplationem,&intelligentiam cadunt,& separari potant,ut dicitur in summa Theolog.c. 8.Id autem quidquid hic disputandi no est locus;
sed illud tantum ego sentio, quod&c steri catholici sacrarum literarum interpretes senserun i, &praesertim Augustinus in suo lib.de Trinitate de qua nunculperius inquirere peruersa magis ut ita dica) curiositas esset, ut S.Bernardus dixit in eo sermone, quem de Trinitate coscripsit; sed credere & tenere sicut Sancta mater Ecclesia tenet, fides &securitas est, alias ut ii retici iudicarentur dixit glo. in ver. docuit de summa Trinitan 6. Noscere nins. TH- vero eam,& videre felicitas maxima est. Sequitur deinceps rubrica, & de fide Catholica: De hac di Eedi actione,&, neq; multa loquar, quia vulgaris est illius declaratio, O r atque expositio,quae etiam poni quandoque solet inter diuersa,vul. l.Titia textores.sfide leg. I. quemadmodu hic ponitur, quia aliud est causa , i caliud clitatus, qui a causa oritur, diuersaque , causa
59쪽
causa est a suo causato . namque sanctissima Trinitas, a qua omsanctiss. Tri nia procedunt Vt ind. l. I. C. de vet. iur. enucl. est caula fides,& ab ipsa quae sceptrum est orthodoxae fidei ista sanctissima fides furi . catholica procedit, ut Athanasius in suo symb. in princ. dixit, D m,. - & ideo ponitur illa dictio,&, tamquam inter diuersa ad ea immul copulanda & coniungenda, & ad demonstrandum que
ebmia iis is admodum in hac quoque rubrica de duobus coniuncte agedum με erum, sit, de summa scilicet Trinitate primum,cum ab ea fides tota pe-deat& procedat. Deinde simul in eodem titulo de ipsa diuina& catholica fide dicit, sicuti etiam dicitur de iustitia prius, &consequenter in co de iure, cum a iustitia ius ipsum oriatur, α pendeat, ut in titulo de i ust. & i . ff. & in instit. & de ipsa fide E HUia iis dicit, quae diuina est, & catholica, in qua fuit Ecclesia despones fata , quae Vna', Vt in Clement. I. in princip. cuius vere Chri- . stus est caput, ut infra de sacr. unct. c. fin. de qua deinceps erit dicendum. iFides itaque ut diuinae fidei, de qua in hac rubrica agitur, facilior sit interpretatio) animaduertendum est, ut Abbas refert Fidei simpli in princi p. isti iis rubr. in ver. item ad ij cit, quod simpliciter sumi potest, seu generaliter, & tunc secundum ethimologiam, &ralitis. Vim nominis sui dicta est, eo quod fiat, quod dictium est: unde Cic. 1. lib. offic. fides, inquit,est dictorum, & conuentorum constantia, dicta quod fiat, quod dictum est. Id quod & in humanis,& in diuinis dici potest . In diuinis, quia omnino fiet, quod Pr
phetae praedixerunt, & quod Christus Saluator, ac redemptor mundi sermone suo proniiciauit, & promisit, quod firma spe co- cepimus. In humanis quia, nisi fides data seruaretur, prς sertim in rebus iustis, honestisque,sublata quasi esset societas omnis geni linctis di neris humani. Fides tamen humana,& diuina inter se distinctio- nem habent; quod diuina ea complectitur,quq ad aeternam animae salutem pertinent,humana pactis conuentis,& contractibus hominum praeest,& actionu humanarum fides regina dicitur. Ii uiarie. haeret etiam fides, atq; nititur auctoritati dicentis, i reuelantis, rhinea υ, quq ctia humana est,& diuina.Et hac de causa Papa in hac rubr.
sisti catholica Vesbu adluxit,&sic,ut Abb.dixit,ad restringedu illud Aom. fidei verbum,Vel potius ad demostrandum quemadmodu primo
60쪽
instituerit,& intenderit tam in rubro,quam in nigro de ipsa fide
catholica agere velle, tum de diuina, tum de materiali , quae in his quae creduntur consistit, ut colligitur ex cap. I . istius tituli , & omnino, atque per totum, non autem de humana fide.
Nihil enim aliud in hac Rubrica & suo nigro dicitur,neqs de re se . .
vlla alia agere instituit, nisi de diuinis principaliter , Ut comuni co sensu dixerunt Doct. in istius , & subsequentis rubricae serie. tractatur. Vt quilibet etiam videre potest, si rubrum, & nigrum aspexerit qui s. In oratione deinceps consequenti similiter de humanis sacrisque agetur, & praecepta tradentur, quae ad ea cognoscenda, & conseruanda pertinere videntur. Atque haec est vera ratio ; quamobrem verbum illud, catholica, in hac rubrica adiunctum fuerit, ut Abb. declarauit. Intelligendum est etiam, fidem simpliciter sumptam multis modis dici posse, aliquando misi, -- enim pro constantia ponitur, ut idem Cic.primo lib. ossic.& alita μή c quando pro promissione de futuro,ut in S.vendite instit.de rer.
diuis.&inc. I .ext. de sponsa duorum,& 2 7. quaest. a. c. final.
quo in loco dicitur, duobus modis dici fidem, pactionis .scilicet, & consensus. Nonnumquam fides etiam sponsionem dicit, ut Cicero pro Lentulo, Pompei fides quam de me C sari dederat. Saepe etiam pactum appellatur. & tunc etiam hosti seruanda esset, 23. quaest. I. c. noli.& Doct. in I.j. ff. de pacti &in l. r. de constitu. pecu. Accipitur etiam fides pro fidelitate quandoque ; ut in tit. deleg.& fidecom.& pro credulitate etiam, seu facilitate ad credendum, secundum quam dicitur quis bonς fidei possessor, & secundum quam id credimus, quod non videmus . Atque probationem aliquando significat, ut intit. de fide instrum. Nonnumquam etiam implorationis est, & pro a xilio ponitur, ut apud Iuvenalem, Nos hominum, diuumque fidem clamore ciemus. & illud Comici proh Deum atque hominum fidem. Est etiam cum creditum demonstrat, seu collectionem nominum, & creditorum; Et varijs alijs modis fides accipi solet, ut refert glos. in hac rubrica in princ. & Ioan .
d. in hac eadem rubrica; quae nonnumquam etiam propositum, consilium, seu mentis institutum demonstrat, ut in contractu uel extra; in re etiam alterius contrahentis; vel non adit