장음표시 사용
141쪽
multas. emare fecerunt homnia , or exciderunt te ranges du sitis. Denique, cum scriptura vult significaret aIi quid vanune, ins fabile, fugax, de fallax , sol intorum comparatione, ac similitudine persaepti declarat. . .
Multa- CAE V E R V M , Ut plurimis somniis abesse omisiis ussitat ,fidemque,non est negandum,ita quς-e t - ωὸ dRm eis vera,ilacerta semisia,fatendum est. Naia si mili&in somniis,quidqua veri & certi esset,in- sic leuter pro cito, ac superstitiose clarissimi meis
di rum, isemnia, quae frequenter aegri S contingunt, ad eorum morbos diiudicandos curandosque tam subtiliter & curiose obseruarent.
Stulto item labore philiologi se fatigarent, somniorum causas, vIres, ac significaciones tanto
studio;&diligentia venando ac speculando.Medates praeterea essent tot superioru teporum hi- storiae,ciarissimis testatae colignataeq, monumentis ,resertaeque ex eptis verorum somniorum, quae ad verbum cum rerum euentis mirifice conuenerunt. Quid in sacris literis quot memorantur so- .. nia, non vera & certa modo. sed etiam diu morum mysteriorum plenissima, repetat memoria lector somnia Abraae, Abimelech , Iacob, Laban, Ioseph, Pharaonis, Salomonis,Regis Nabucho- . his , donois r i Danielis, Mardochaes, ludae Machabaei. . in nouo aute Testamento, somnia Beati Ioseph, Magoru.Vxoris Pilati,deniq, somnium D. Pauli, Ael. νε. quod a Luca in lib. de Actis Apostolorum nam Humbrim s. Hanc semniorum distini ionem , etiam ιomme Homerus poetico more, fabulatu integumentis tum ad velatam, significauit clim duas finxit portas,una siqnifica cQ Heam per quam emitterentur ad homines v ra som
142쪽
somnia, steram eburneam,per quam ederen- dam ve-xur falsa. Homerum imitatus, ut fere solet, Vir- rors at gilius lib.6. AEneidos,eandem sentetiam expressi que D sat his versibus. sera som nt gemina somni portae, quarum altera fertur nioru di Cornea , qua veris Deilis datur exitus umbris, stinctio- Altera eandenti perfecta nitens elephantoK ' nem. Sedfalsa ad coelum mittunt in somnia mane . OZIs T.
Cur aurem poeta, veris somni js corneam po iam, salsis eburneam assignauerit,causam exponit Macrobius in eo commentario,quo somniu Sci- Mac. b. pionis explanavit. I. H.
De causis verorum somniorum.1CTV M est alia esse somnis falsa,& alia vera: reiectis igitur falsis, vera contemplem utiVerum,quia, quae sin t vera sonia, ἐκ quo in signi atque nota internoscatur a fallis, planὸ intelligi non potest, nisi verorum somnio- ν laria derum causas omnes rimemur, SC aperiamus. Pro δε ιο-pterea quid ab aliis de huiusmodi causis creditu rum cau& proditum sit, hoc loco docere conuenit. Hip- si a ι iapocrates in libro de Insomniis, duo statuit som- , id Irritoniorum verorum genera , alterum Nominat di- ita ιρ- uinum,alterum naturale. Diuina somnia , inquit pocrates. a Deo mitti,& semper memorabiles aliquos casus insignesque vel ad haetitiam , tristitiain , vel ad stelicitatem & miseriam, siue priuatam, siuei s publi Ud by Corale
143쪽
publicam, eue tuus portenderc,hOru autem minniorum interpretationcm,ex vatibus, rerumque
diuinarum interpretibus petedam elle. Tale fui Dymnia se dicitur somnium Cyri maioris,qui monarchia c)ri. Pelsarum condidit ad cuius pedes dormiensis, Solvisus est .rer quo ab illo appetuus manibus,ter se conuolue sapius citi au' somnio Magi Persaru sapientes, ii 8nificari rei poderunt, eu triginta annos, & ita sane co git,imperio potiturum. Naturalia sonia, ex cautis sere uὶtra corpus do iniecis latet ibu , existere putat Hippocrates,atq; hi seu somniis assectiones ipsius corporis aut bonas,aut malas,indicari, hoc est vel plenitudine acredundantiam, vel contra inopiam atque inanitatem, vel aliquem eorum, qui sunt in corpore humorum, aut corruptum,aut suo loco motum, aut inordinatet S immoderate agi ratum. Horum VC-ro somniorum obseruationem & conicctationet pectare ad modicum, canaque ad dirigendus or-d mandaSque curationes permagni referre arbi- Plato. tratur. Plato in conuiuio,somnia vera & praenii-ria futuroru , a Daemonibus proficisci existimat. Daem in Settim cite mcdios inter Deum,qρi est' ' i iiiii portalis S incorporeus, atque homines cor
potatos e c mortales,quippe cum sint ipsi & cor- Πη poret,quales nos sumus,& immortales,qualis est I ς μ' η laeus iJeum namque conset Plato non immisse re te rebus humanis) nec proxime cum homini- π m' bus societatem aliquam Sc coluetudinem habere,sed comercia & colloquia inter Deum, hominesque, siue vigilantibus ipsit suis edormietibus,
per Daemones agitari & confici. Nimiru. Daei nonum munus i officiu et se inquit, preces & vota hominu referre ad Deu Dei munera dc auxi-
144쪽
lia deferre ad homines:per hos, vaticinia,incatationes,Magia,Omnisque diuinadi ratio,& prodi- igiorum emetio,ad homines peruenit. Itaq; Daemones esse Dei nuncios, interpretes, & administros: hominum verb e ste quasi patronos, aduocatos: magistros,& ut fictilio Apulei verbo dicasi lutigerulos. Atque haec non solius Platonis, sed ante Platonem etiam Empedoclis de Pythagorae fuit sententia:de qua,& contra quam, in libro 8. de ciuitate Dei ca. χo.& M.&in lib. 9. acute docteque disputat Augustinus. Aristoteles in libello quem inscripsit de Diuinatione ex somnii, ducta, negat ulla dari hominibus a Deo somnia.Ve- telia. ra autem somnia, inquit, vel esse naturalia, quaedam signa, & ex naturalibus causis proserta quae scilicet periti Philosophi & Medici .iliter obseruant: vel esse quodammodo prinkipia quaedam eorum, quae postea vigilantes aetiiri sumus : nonnunquam enim in quiete quaedam occurrunt,quae videntur ad aliquid agendum poste conducere, quibus post, a somno excitati ad bene agendum accommodate utimur, & iuvamur. Stoici tres causas verorum somniorum consi- Dolii. tuunt. Primam Deum , qui cum sit reru omnium
scientissimus.& prouiderissimus hominiq; bene uolus ac beneficus,quo sit homo cautior, dat ei somnia, quae sint ipsi futuroru indicia,& eorum,
quae ageda ipsi cauendaq; sunt.documera. Altera causam ponunt fatum, quo cuncta sunt velut aeterna quaedam serie,nexuque colligata: siquidem 'rerum omnium futurarum,putant Stoici, dc antecedentes causas,& prςcurrentia signa tum aliis
in rebus, tum etiam in ipsis somnijs praemitti.
145쪽
Tertiam causam faciunt naturam animi nostri. quae Amina est: animus ennia hominis , exterioribus sensibus per quietem 'consolutis , dc ab omni actione vacantibus, ipseque negotiis curisque omnibus solutus ac liber vegetior fit,& habilior ad intelligendum:tuno enim clarius pr coinrita meminit, praesentia sentit, finira rouider. Τρ ἡ ' Porphyrius,veritatem Θmnioruns resere,parti m quid ad innatas animis hominum norionus , & velut de Teri insignitas rem omnium notas quas exalcera Vi-t ic sem ta detulit animus ad hoc corpus venicias : sed e mρ -m vehementer obrutus,atque oppressius, non porost βυς ι. eas υigilantibus sensibus cernerce in quiete ver clarius ei appantenr,atque innotest ut. Partiri, refert somnia ad Daemones : ad bonos quidem bona & veracia,ad malos aurem, praha,foeda,& fal-Si,issim lacia Syne suis multa disputat de spiritu phantam, sed stico,quod est vehiculum animae,eo namque me falsiis ira dio,cou quodam vinculo, cuin terrestri hoc cor rillis pore colligatures copulatum in quo item solutus
ruuphu Cors ore animus. ex urso loco in alium mouetur,iastico. atque in eo maleficiorum poenas persoluit apud. Inferos, nec fine eo dum est iri corpore,quicquapotest intelligere: in hunc porro, spiritum, Omniuquae stant,fuerunt eruntq; simulachra imprimentur,& meo lucent lai quam in speculo, praeien-thim quidem rerum, clariora , praereritarum su-tem,quo sent vetustiores, minus perspicua , minima vero futurarum, quae scillcct nec sunt , nec fuerunt unquam. Sed quia futuri effectus, in potestate causarum cohibemur , quasdam habent
praegressiones,& praecursiones signoru, quae hoc minus manifesta sunt, quo illa longius absunt,
146쪽
atque in hoc geriere, ponenda censet somnia. Quapropter, iste obscuris imaginibus & similitudinibus, res per somnia ligni hcantur, non aequat iter tamen , sed prout varia est illius phantastici spiritus te peries & ratio similiter ut in spe- 'culis,pro varietate eorum materiae aut figurae variae ac dissimiles redduntur imagines.Monet pret rea Synesius non parum conferre aci quieta dc veracia in somno visa percipienda,bene praeparare hunc spiriti phantasticum, moderato nem povictu honesti studiis, dc actionibus, sedandisque
animi perturbationibus. Pythagoras certe iturus Mos P cubitum, cantu & sono lyrae somnum captabar, thagora atque hac ratione ad bona laetaque somnia accipienda se ipse comparabat ; ob eandemque causam,esse fabae suis interdicebat:quod haberet is cibus inflationem magnam, tranquillitati mentis Vera quaerentis contrariam. Verum haec de spiritu phantastico a Sinesio prodita,nugae sunt,& Phytagoraeorum ac Platonicorum figmenta, vel ipsis poetarum fabulis inaniora veritatis,atque incredibiliora. SED, ut aliquid etiam exauctoribus , Ecclesiasticis delibemus, B. Gregorius in quarto libro D. Gre- Dialogorum cap. 48. sex causas colligit somni oor. siexrum: Mut enim lusit ex plenitudine, vel inanitate causa,
corporis somnia existunt,aut ex antecedentibus dium Νmnionis cogitationibus curis aut ex ιdusione 'Damonis, rum traaut ex reuelatione Der,aut denique ex cogitationeho dit. minissimul, ct reuelatione Dei. Easdem sex caussas somniorum , cum idem Gregorius commemorasset in lib. 8. Moralium .c. I 3. mox eas aptis
diuinae scripturi somnijs,& exemplis illustrat a
147쪽
nijs, narrat quendam somniasse aIterum crus factum este sibi lapideu, mox autem cςpisse illum ea narre corporis fieri paralyticum. Praeterea,quianitate crisi sudaturi sunt,saepe somniat se sudare, aut in balneo calidis aspergi aquis aut in flumine lactive natare. Illud quoque nonia Mnqua usu venit ut quod dormientes agimus,aut patimur,eria Ionante imis,Vt qui in somno sudant,aut febri corripiuntur. itidem se affici somnient.Proditum ethI'linio in libro 7.capite so. P. Cornelium Ruffinum dormientem amisisse visum,idque cum sibi accideret, etiam ipsum somniasse. . ALT E R A causa somniorum spectat ad ali. Secunda qtiem vehementem concitatumque animi affe- ammip turbationem , amorem dico spem, vehemes metumque,& Odium.Nam qui ardenter amant, pertum frequenter amores sios somniant: qui timent, batio. minacibus, & terrificis in somno visis fame tu Ghantur. Huc etiam pertinet Vetus consuetudo& Iizς,quam agimus, exercitatio. Piscator enim tere somniat maria, lacus,flumina, retia, pisco, venatormemora, saltus, molares ferasque: miles turbarum sonitus, fragores armorum , vulnera sanguinem,cades. Lepide quidam apud Theocritum piscator,omnis, inquir,canis Panes semniat, ego pisses.Continet eadem causa antecedentes vigilantium curas,& solicitudines, & quacunque
nos vehementer premunr,& angunt. quarum rerum,laepillime in somno, similia visa contingui Quamobrem in lib. Ecclesiastici, C s. scriptum est Multas curas sequuntur somnia. In hoc genere somniorum,equidem reponerem somnium illud Annibalisn proditum,& creditum a multis. A
148쪽
Ammu debat Annibal insatiabili odio Romani nominis 1 6mba omniquς cupiditate perdendi funditus imperium lis Italia Romanum flagrabar, quo autem facilius id per
iamia ficeret,bellum ex Hispania transferre in Italiam tem per cupiebat,arcem imperij Romam,petiturus: Cum tend/ns igitur VariJs super ea re cogitationibus ac delibeationibus aestuaret,visum habuit in somnio , mire proposito suo, votoque respondens.Visus ipsi est iuuenis, ipecie supra humanam, qui se dicerct a Ioue missum ducem ci ad inuaderidam Italiam, iussitque ne respiceret, quid retro dc a tergo fieret. Pauidus primo Annibal,non est ausus oculos ab illo quo qua defleehere. Sed,prout est humanuingenium ad Velita pronum,diu temperare ocu
lis non quiuit,respiciensque vidit,horrendum novisu modo , sed etiam dictu ostentum,bellua vastam & immanem,multis circumplicatam serpeti h.quacunque incedebat,Omnia proterentem, ataque perirertentem:c qium item nigerrimis und quaque oec carum nubibus densosque ac fulguribus mixtos praecipitare nimbos. Attonito Annibali,percontantique ex illo suo duce, quid illud montici & portenti esset, respondit ille,vastitatem esse Italiae, pergeret ipse porro ire, quo
parabat, nec praeterea quicquam inquirreet, sineretq;in occulto esse fata. Atque hoc quid cm somni si ex antegressis in vigilia Annibalis cogi alionibus & curis extitit: sed eius tame som ni j veriatatem, rei eventus satis superque comprobauit In ita plus enim mali Annibal Italiae attulit, quam illo
Samo tuerat viso praemonstratum.
n in eat S η R ' Μ ς usam semulorum,ego poteli ita, stati x calliditati Daemonis adiudico. Is enim multa
149쪽
ta dormient ibus inspirat,& suggerit somnia, semper insidiose ac malitiose, quo videlicet quacunque possit ratione incommodet,ac noceat homini. Eile autem quorundam somniorum Daemonem architectum, atque enectorem, eo liquer, o quod ex sacris literis plane intelligitur, obiexuar ah hiitionem somniorum adeo excisam esse Deo, ut ea in
magorum,augurum,& incantarorum malcficijs 29Hh. aggregata,extremis damnetur suppliciis.Nimirunon aliam ob causam, ut interpretatun Bearus Gregorius in lib. .Dialogorum,cap. 8. nisi quia daemon plerumque se somnijs im stet,implens noxia superstitione hominum animos,eosque notantum varie deludens, sed etiam perniciose decipiens.Hoc genere somnioru solitum esse Olm Daemonem getibus impietate cecis multifariam illudere, constat argumento AEsculapij, Serapidis, dc Amphiarai:Nam ut apud Philostratu, Pau- saniam , & Strabonem scriptum est, templa eorum adeuntibus,qui variis morborum generibus afflictabantur, fama erat tres illos vulgo existimatos, quasi Deos singulorum morborum curationes per somnia praescribere consueuisIe Ex hoc genere nilsereor nobile illud somni u Ale qmmΦ-xandri Magni, scriptorum , qui res eius prodi- derunt, auctoritate , apud multos fidem prome ς μ' ritum. Cum enim in quodam praelio Ptolem eus, MVΠ qui primus post Alexandrum 2Egypti rex fuit,
venenato telo ictus, summo cum dolore ex eo vulnere moreretur: assidens ei Alexander, somnoque topitus , vidit in quiete draconem radiculam ore teretem,simulque c5monstrante quis il
150쪽
haberet Ptolemaeum, multos luc milites eodem rati genere vulneratos, protinus sanandi. Quar- . si tacit herba , inuenta. adhibita, mox conlocuto, qui promissus fuerat eflectu . Sunt autem duo somniorum Daemonis praecipua geacra,alterum a uo ge- pertinens ad occultarum rerum dein onitiatione ne som & signi hcationem. Potest enim Daretion naturanioru=n las etlactus ex certis causis aliquando necessaribDαmο- prouenturos,ootest quaecunque ipsetner postea vis. facturus est,potcst tam praeleratia, quam praeterita , quae hominibus occulta sunt, cognoscere,&hominibus per somnium indicare. Alterum som-
ni j genus vim habet cociladi perturbationes animi ,agitavis turbatasque, qui sunt in corpore hu- motibus & spiritibus,quo nimirii inflammentur homines,vel ad libidinem, vel ad odium & vindi ρ ρ eham,vel alios prauos animi affectus.
do knter Dup Ocio R porrδ, 8c quidem satist Uri 'f probabiliter,coniectati potest quae sona uia missas t Jm uini Daemone: primo quidem, si frequenter ac-πιμ D4' cidalit somnia lignincantia res futuras,aut occulm-Vμm tas, quarum cognitio nota ad utilitatem , vel ip-
ab AElyi sus . vel aliorum, sed ad inanem curiosae scien- somniys. tiae ostetitationem, vel oriam ad aliquid mali faciendum conferat:eorum somniorum auctoremesie Daemonem, non temere crederetur. quippe qui ea ratione tentet animochominum vana Imbuere superstitione, quin etiam crimine impietatis obstringere.Deinde, si sobriis,castis,& religiosis viris,lctra,obstana plenaque crudelitatis, ct impietatis somnia saepenumero contingant, ea proficisci a Daemone, non immerit 3 existim bisur. Daemon cuim conatur impuris somniis