장음표시 사용
201쪽
in astrologia virum, locuples auctor & testis est Plinius,in cap. 26. lib. 2. Hipparchiis, inquit,nun quam sati s laudatus nouam stellam , & aliam in aeuo suo genitam deprehendit : eiusque motu qua die fultit,ad dubitationem est adductus,anne hoc saepius fieret, mouerenturque,& eae quas putamus affixas. Quid quod per magni ad artem suam referre censent Astrologi , conuenientiam , & discrepantiam quae est inter duos Zo- Duplex diacos, alterum octaui, alterum noni caesi, ex- Zodia- ploratam habere λ quae tamen ipsis nota esse cin uon On potest quippe cum nonum'cςlum omni stel- Astrolola luceque careat,nec aliud de ipso quam motus, 1 M. isque ex motu octaui caeli deprehendi possit. Latet etiam Astrologos quemadmodum isti duo Zodiaci se habuerint in exordio mundi, cum tempus ab origine mudi ad hanc diem exactum,
certo teneri nequealmam ut annorum eius tem
poris ratio aliqua iniri,& numerus colligi possit, dierum tamen , & horarum non potest: quorum tamen subtilis,& certa computatio,isti doctrinae utrologicae opuS est.
aο. Quam dissicilesit, affectum filerum qui in cu-
- iusque hominum ortu viget annotare.
IAM veto vix potest sine errore ullo notari & cognosci positus astrorum , qui est in eo mo- menso quo quisque nascitur. Eunim difficilli mum est,uel punctum temporis,in quo quispiam oritur, vel in eo ipso puncto aspectum syderum omnium,qui tunc viget, obseruare saepe namque
202쪽
caeli,& stellarum aspectum,nubila & crassorum Vaporum interpositus, vel adimunt nobis, vel interturbant,& infuscant, & quod caput est,rapidissima coeli vertigo facit ut constellatio prius trasuolet,quam a nobis proprie annotetur: luippe per singula fere momenta, alia, dc alia coeli facies ,& identidem diuersa astrorum positura existit. Profitentur isti Astrologi se cuiusuis hominis euenta omnia pr nunciare posse,dum mOdo sibi ortus eius certum tempus pernotescat at eiusmodi tempus subtiliter,& proprie, ira nimirum ut opus esset Astrologo, fere nescitur.Navi dicatur, exempli causa, Petrum esse natum vigesimo ab hinc anno, die Septembris vltimo, hora noctis decima, vel ineunte vel media vel iam exeunte,at momentum illud ,vel potius minimum illud tempus quo Petrus aluo matris fusus,& in lucem editus est, nec obstetrix, nec parentes seu cognati,subtillim Eannotatum,& pe spectum habent:qua tamen temporis illius lubtilissima obseruatione, & cognitione, ad diuinandum eget Astrologus. . Non possum facere, ut adscribere hoc loco praetermitta verba Basilij quibus ipsa haec ratio quam nos strictim attigimus, latius ab eo explicatur,& acrius urgetur.Sic enim ille homil. 6.super Genesim scriptum reliquit, Genethliacae arris inuentores, com in temporis amplo spatio complures figuras suam ipsorum scientiam fugere percepi sient, in angustum admodum rem
pori S contraxere mensuras, ut minutissimo quoque, & subitaneo articulo, quale est quod Apo- . Cor. j, Vol 'η dicit; In momento temporis, inlotu oculi,
203쪽
plurimum differentiae sit inter natiuitatem, &natiuitatem. Ut is quidem qui hoc in momento genitus est futurus iit Rex ciuitatum, populorumque princeps, locupletissimus, praepotens: Isautem qui natus est temporis sequetis momento,pauper quidam sit futurus, aut mendicus circulator , vel praestigiator, ex ostiis ostia permutans quotidiani consequedi causa victus, quamobrem eo orbe qui signifer appellatur duodecim in partes diuiso,cum in triginta dierum spatio partem Sol eius globi transeat duodecimam quem inerrantem appellant , triginta in portiones singulas illas duodecim partes secuerunt, tum singulis portionibus illis in sexaginta minuta diuisis, minuta haec singula rursum in alia sexaginta modo simili diuisere. Posito igitur
enixu eorum qui in lucem eduntur, videamus, Obsecro, si hanc exactissimam temporis diuisionem Auctores hi sibi valeant conseruare. Nam simul atque editus pusio est, mas an semella sit, obstetrix explorat:tum vagitum expectat infantis, nimirum indicium vitae eius qui natus recens est. Quot hoc tempore vis sexagesima praeteriisse minuta3Dicit obstetrix deinde Chaldaeo partum qui editus est: quot ibinutissima momenta vis interea dum obstetrix loquitur praetercurri me λ praesertim si forte fortuna fuerit non in conclaui mulierum Chald us ille praesens, sed in aedium atrio, aut vestibulo, rempus
horamque reponens. Et cum eum qui di finiturus cst diligenter tempus ac horam , explor toria nimirum horarum percipere oporteat in
204쪽
minutorum hoc quoque tempore , quaeso, praetervolat praeteritque examenὶ Compertam enim eam tale. stellam qua tempus horaque sit exploranda,non sollini quanta in parte sit duodecima, sed etiam quam iuxta duodecimae portionem partis, in quotoque minuto sexagesimae eorum.
in quae subdiuisa sunt singula sexagos ma illa
prima, necesse est. Atque hanc tamen adeo tenuem subtilemque temporis inuentionem, quaquam attingere nequeunt, singulis in stellis errantibus faciendam esse necessario dicunt , ut qualem ad coelo adfixas stellas ipsae dispositionem habitudinemve haberent, qualisque ipsa rum estet inter sese figura, cum in lucem ederetur fretus,compertum sit tandem ac exploratum. qui cum ita sint, si fieri non potest ut tempus illud exactissime quisquam attingat, variation z-que, vel breuissimi temporis fit ut tota via pentatus aberretur, deridendi profecto non mediocriter este videntur,tam ij, qui studio huius indulserunt artis duam in ration p rerum nusquam esse constat, quam illi qui hiantes ab illorumore pendent intenti, perinde quasi omnia illi sciis re possint quae ipsis sunt euentura.Hactenus sunt quς Baslius eo loco adα. uersus Astrologos. disputata
205쪽
Etiamsi e Trologi siummam rerum coelestium cognitιonem tenerent,non posse tamen eos futura diuinare, probatur octo rationibus.
E D cocedamus Astrologis,quod ipsi falso & impudeter sibi arrogant,per sectam videlicet Astrorum & coeli
scientiam:hanc ipsam nunc contendo non polle certam futurarum rerum pretenΟ-tionem dc diuinationem essicere,idque multis &validis rationibus confirmo.i I. Octo rationes quibus probatur ex cognitione Astorum etiam pessem, non posse diuinari omnia iqua futura seunt. . PRIMA Ratio.Vera & trita est in scholis illa Philosophoru sentetia,lSicutres se habet ad esse, p, alta quoq; se habet ad cognitionem, hocest, pro- , .pter quas causas quaeque res fit.&est, per eas cognosci debet , si .quidem perfectam eius rei scientiam adipisci volumus : ad generationem
autem futurorum effectuum particularium, nostmodo concurrit coelum,sed etiam causa particularis, est enim coelum causa uniuersalis,quo fit vi eius vis & efficientia sit etia uniuersalis & indeterminata ad producendum quonibet effectus particulares: determinatur autem vis coeli per causas particulares, quamobrem verissimum
206쪽
est illud quod dixit Aristoteles , Sol Sc homo
generant hominem quin effectus particulares, licet quod attinet ad eorum effectionem &conseruationem , maxime pende ni ex causis uniuersalibus , tamen quod pertinet ad propriam cuiusque eorum naturam & ad naturales proprietates, tam specificas quam indiuiduales, magis particularem causam quam uniuersalem tmulantur atque imitantur. sevi ad Ia. Prater causas coelestes, ct necessariam esse noti- genera t am causarum particularium ad praenoscendostione re- earum essectutirum futurarum C V M igitur praeter causas coelestes, ad prono tanta ducendos estoctus futuros opus sit etiam causa ebeamis particulari essiciente , & materia idonee praepa- elu sed rara, quorum si desit alterutrum, prorsus nullus etia a suturus est effectus, ex his necessario concludi- se partita tur, ad praenotionem futurorum effectuum, coe-culares testium causarum notitiam non esse satis. Atque ita ad hoc etiam quotidianis &manifestis experimentariae, iis constar.cernimus enim agricolas eodem tem-
dbm pore & sub eodem syderum aspectu varia foemire pra Dum genera in terram iacere, ex quibus tamen notione, diuersa nascuntur: quae sane diuersitas non adiso foliis causas ea testes, sed ad diuersas tantum species&eaeli nota vires seminu referri potest. Ad hanc eade sententilia su tiam , in libro secundo de Genesi ad literam, iis esse cap decimoseptimo ita scribit Augustinus : Cum posse T. multa corpora diuersorum generum, vel ani- August. Πrantium, Vehherbarum & arbustorum,uno simul puncto
207쪽
puncto teporis seminentur , unoque puncto Ie-poris innumerabiliter multa nascantur, non tan-
tu diuersis sed etiam iisdem terrarum locis, rantae sunt varietates in progressibus, in actibus, & passionibus eorum,ut vere isti sicut dicitur perdane sydera, si ista considerent. Quid autem insulsius 6c habetius, quam cum istis rebus conuincuntur, dicere ad solos homines sibi subiiciendos istalem stellarum pertinere rationemΘsic Augustinus: cuius extremu dictu paulo uberius tractat apud Gellium libro i . ca. primo Phavorinus:Si vitae, inquit,mortisque hominum rerumque human rum omnium tempus,& ratio,& cauia in caelo Scapud stellas foret, quid de muscis aut vermiculis aut echinis, multiique aliis minutissimis terrae marisque animantibus dicerent i an ista quoque iisdem, quibus homines legibus nascerentur,iiDdemque itidem extinguerentur ut aut ranunculis quoque & culicibus nascendi fata sint de crilestium syderum motibus attributa, aut si id non putarent, nulla ratio videretur eur ea syderum vis in hominibus valeret, si deficeret in caeteris.
u. Desimili ortu dissimilibus euetis
SEC UND A ratio. Si vera esset istiusmodi Astrologorum doctrina, necesse esset Geminos qui Uno tempore concepti & nati sunt, simili- mos omnino fore : quod falsum esse, sitis perspicuum est: nam ut caeteram eorum dissimilitudinem taceam , euenit nonnumquam ut iacersit
208쪽
sit mas,alter vero foemina. Cicero quide in alteto libro de Diuinatione, Proclum & Eutisthenem
reges Lacedaemoniorum fratresque geminos co- memorat, quorum tamen & exitus vitae dissimilis, Sc gloria rerum gestarum dispar fuit. Verum, in sacris lireris luculetistii num eius rei habemus exemplum: Iacob enim & Esau eode concubitu, ut inquit Paul. Rom.9.satis eodeque tempore nati, dissinillimis tamen ingentis,studiis, moribus,& euentis fuerunt. Nec vero firmu est illud praesidium in quod refugiunt Astrologi, cum hoc argumento urgentur,videlicet breuissima illa mora quae intet Geminorum ortus intercedit, licet ea nobis perexigua videatur,in caelo tamen, ob eius vastitatem de rapidissimam conuersionem , esse admodu insignem magnamq; facere variatione similitis Hoc Nigidius Figulus declarabat exemplo rotae, do quam incitatissime contortam, cum is eodem si-oidu Fia gnare atramento vel percutere summa celeritateguli. conatus esset cessante ipsius rotae circumactione, repetia sunt duo illa loca ab ipso percussa vel si gnata, haud paruo inter se interuallo disiuncta Hoc inquam,praesidium & refugium infirmu est, parumque tutum Astrologis. Etenim,licet in ortu Geminorum aliqua fuerit mora, in eorum t men conceptu prorsus nulla fuit. Deinde, si tam breui variatur ratio constellationis sub qua quiuque nascitur, erit profectb proprium tempus ortus cuiuslibet Astrologi s incomprehetibile. De- B. Greg. nique, valebit hoc loco aduersus AstroIogos a hom. j o. gumentatio illa Beati Gregorij:Si propterea I μνεν E cob di Esau non censentur nati sub eadem con
uauel. stellatisne,quod tio simul nati sunt, sed unus post
209쪽
alterum:ob eadem profecto causam iudicandum erit nullum hominum sub eadem constellatione totum nasci. Non enim totus simul ex utero procedit, sed particulatim Sc membrMim:primo enim effert caput,tum collum,deinde pectus,post emo pedes. Iacob enim proxime natus est post Esau,manu plantam pedis eius tenens, perinde quasi, sicut inquit Augustinus libro secundo de . Genesi ad literam , capite II. unus infans instar duorum,vel duplo longior nasceretur. Phauo-V E R v M, hanc rationem admodum diserte rinis Phauorinus aduersus Chaldaeos disputans eapud quutus est. Atque id velim etiam , inquit, ut re- Aulum spondeat, si tam paruum atque rapidum est mQ- Gessilib. mentum temporis in quo homo nascens Fatu, Accipit , ut in eodem illo puncto sub illo circulo caeli,plures simul ad eandem competentiam nacci non queant:& si idcirco Gemini quoque non eadem vitae sorte sunt,quoniam non eodem temporis puncto editi sunt:peto,inquit, respondeanx cursum illum temporis transvolantis qui vix cogit pione animi comprehendi potest,quonia pa- sto aut consulto assequi queant, aut ipsi perspicere & deprehendere, cum in tam praecipiti die- rum noctiumq; vertigine , minima momenta ingentes facere dicant mutationes)Sic Phavorinus
Ipsum hoc argumentum de Geminis diligenter& subtiliter pertractat. August. lib.f. de Civit. Dei, primis aliquot capitibus,atque in a. lib. de
doctrina christiana,cap.χχ.& vero maximum se cessit negotium Astrologis si enim tam breui teporis momento mutantur omnia, Ux non diue
fa m o, sed etiam ad*ςxsa plerumque eueniant,
210쪽
quis de nato puero possit quicquam certi praedicere , cum illud temporis punctum quo vel conceptus vel natus est ita virest, nemini possit esse cognitum Itaque, ut magna in homines vi & potestate pollerent astra,quid ea tamen in singulorum hominum generatione dc ortu, essicerent, incompertum esset nobis: quippe cum aspectus
coeli & positus astrorum qui est tepore quo quisque nascitur, certo deprehendi nequeat: incitatissimus enim coeli de astrorum motu,tarditatem nostrae considerationis& obseruationis praeter- Tertia uolar.& anteuertit.
iiis. TERTIA Ratio Mi ssos nuc facio Geminos, quorum interruptus partus aliquam praebuit latebram Astrologis, consideremus in praesentia quam plurimos prorsus eodem tempore,& in eadem regione, eodemque sederum aspectu & p situra, ex diuersis tamen parentibus progeneratos:de istis non potest Astrologus ex obseruati ne syderum, non eadem euenta praenunciare, cus mul concepti & nati fuerint,& sub eadem constellatione. At loge secus esse, quotidiana dem strat experientia, quam multi enim toto orbe Qmul & generantur in utero de in lucem eduntur, quorum deinde maxima est ingeniorem, studiorum , morum, religionis, casuum, denique vitae ac mortis euentorum dissimilitudo ὶ Omnium Romanorum qui Cannensi pugna quamplurimica si sunt ab Annibale , idem ruit vitae exitus de interitus: quis autem existimet,eodem illos omnes stellarum aspectu, posituque fuisse nato dedico de tot millibus Turcarum qui navali pugna ab hinc octo dc dest annos, memorabili ad im