장음표시 사용
231쪽
DE DIVINAT. ASTROL. 2i8Xum aetate Platonis & Aristotelis principem Eudo- Astrologorum: item Panaetium Stoicum, Arche- xm Palaum etiam t& Callandrum, ac Scilacem Hali-aratius. carnasseum, Astrologorum sui temporis nobilis. simos, qui totam hanc rationem Astrologiae repudiarunt. Avicenna qui post Hippocratem & P uice- Galenum principatum medicinae obtinet, libro ultimo primae Philosophiae, negat Astrologis esse credendum in diuinatione futurorum: quia ipsi nec puncta coelestia teneant, neque naturas rerum in seriorum plane necessarias ad faciendum iudicium de rebus futuris, perspectas habeant, neque nitantur demonstrationibus sed
probationi b. oratoriis & poeticis. Ptolomaeus, psbliquem isti huius artis principem & ducem sequi se dicunt , in libro primo de Iudiciis, capit. secundo Non est, inquit, putandum, omnia a supernis causis dire o derivari necessitate quadam inuiolabili, ut nulla alia vis quin ita operentur obsistere valeat. Idem tractatu suo quem vulgo appellant Centi loquium, hoc est,Centum sententiarum , prima eius sententia sic habet, Soli numine diuino assiaci praedicunt futura particularia. Quinta vero sententia huiusmodi
est , Potest is qui sciens est multos stellarum
effect iis auertere quando Daturam earum nouerit , ac seipsum ante illorum euentum rite praeparauerit unde manavit illa multorum sermonibus trita sententia , Sapiens dominabitur astris. Porphyrius in libro de Oraculis conses- νsus est, exquisitam rerum futurarum scientiam ex inspectione syderum, non mortalibus modo, sed multis etiam deorum esse incomprehensibi-
232쪽
tem. Idcm in vita Plotini scribit, cum , cum in Plotinu in Astrologia satis multum temporis, studi j &operae potuit let, deprehendille tandem Astrologorum iudiciis & diuinationi futurarum rerum non este credendum, eamque diuinationem, tum sermonibus,tum scriptis confutaui sic: quod manifestum est cuius legenti eius libro de Fato &de Prouidentia, maxime vcrostum qui inscriptus est, An stellae aliquid agant. a/. Qui generi hominu p= dictiones ε prologorum
arrideant 2 probentur, quas S. Amh sius comparat tς iis aranearum. Profes Si liaec porro Astrologia vera esset & certa plusores di- iimum lane adiumenti afferret, prouisione fu-utuando curorum , ad bene regendam , & administran- futura da nocin publicam , ob eamque causam magno
exastris, in honore, & gloria fuissent Astrologi apud Republicis ges & rerum publicarum Principes : contra multoria prorsus euenit: nam seuerissimis multorum Prin- Princia cipum decretis ,& e ctis explosam, & damna pum de . tani, Sc grauissimis supliciis addustam, eam a cretis es tem inuenimus. Quoties Astrologi seu Chaldaia se ciuita- Roma eiecti sunt principe Tiberio, Dotcletiano, lib.eie- Constantino,Theodosio, Valentiniano, praeser-ctos. tim autem Iustiniano, quibus huius artis studiu, dc exercitatio , non sollim ut inanis, & veritatis expers iudicata est , sed Otiam ut ciuitatibus, de societati hominum noxia,& pestilens, semperi visa est detestabilisὶSed quid attinet in re mani festa, quς turbam testiu non desiderat lonsiorem
233쪽
rationem ponereὶ Audeo dicere posci hominum memoriam vix fuisse quenquam ullo tompo. re vel magnitudine ingeni j, vcl praestantia doctrinae, vel prudentiae ciuitis excollentia, vel cximia morum integritate, vel denique insigni aliquo nobilem ac memorabilem virum, qui natalitia Chaldaeorum praedicta non quasi meras Du-gas,& quisquilias floccifecerit, penitusque contempserit. Vulgus modo stolidum,ad intelligen e dum hebes, infirmum ad iudicandum , facile 'cra ho-crcdulum, & noua miraque audi edi,& noscendi curiosum, istis nugatoribus , & aures , & fidem prας libenter adhibet. Gaudent etiam hisce common ctiquestis leuissima quidam ingenia, lucri magis, quam
Veritatis cupida, in republica luctatum turbu strii ur lenta ac seditiosa, & sapientiae optimatibus semia rideant, per insensa, rerumque utilium, & aliis notarum p rq fastidiosa, nouarum autem , & ignotarum,atque sicut r. adeo etiam incomprehensibilium auidissima: denique quibus non tam cordi, Sc curae est vera nosse quam videri vulgo ea ipsos scire, qua ' summi Philosophiae antillites nescire se confiten
H A N C tationem egregio s. Ambrosi j dicto brsus
concludam. Ita scribit Ambrosus ti . . Hexame- pradi-ron cap. 4. Sapientia Chaldarorum telae araneae ctiones comparatur, in quam si culex aut musca incide. Aprolorit, exuere se non potest : si vetb validiorum gorum animantium ullum genus incurrisse visum est, compa- pertransiuit ,& calles rupit, infit in , satque ina- rat reianes laqneos dissipauit. Talia sunt retia Chaldaeo- ia a tum , ut in his infirmi haereant, validiores sc Ju, nec. offensionem habere non possint. Itaque vos GDi
234쪽
validiores estis,chm videritis Mathematicos,dicere: Telam araneae texunt, quae nec usum aliquem potest habere, nec viticula, si tu non quasi culex aut musca lapsu tuae infirmitatis incurras, sed quasi paster aut coluba calles inualidos praepetis volatus celeritate dissoluas. aa. Disputatur Oontra tria fundamento. Aprolo σα Iudiciam. Octauaratio. OCTAV A ratio Fundamenta,& firmamenta huius artis, aut nulla sunt, aut certe infirmi Lsima, & fragili stima: haec igitur ars nulla rati O- ne firma, de stabili uritur ad diuinandum,quamobrem nullam quoque apud homines auctoritatem, fidem, ac probabilitatem habere debet. Primum fundamentum istius doctrinae est, astra
habere qualitares omnes elementorum : partim
enim este frigida : partim humida & sicca, si
non formaliter, saltem virtualiter, hoc est, si non actu saltem effectu, si non in se habendo eas quaidates , certe habendo fac altates earum qualitatum effectrices: Saturnum aiunt esse friagidum , Martem siccum, Lunam humidam Verum hoc , dc ratio confutat & experientia, Ratio quidem, quoniam sicut astra omnia sunt lucida & ex se sucem fundunt, ita quoque calida esse omnia & calcfacere neces le est: lux enim, non sicut omnis per se calcfacit, ita frigeroficero aut per se humectare vel exsiccare potest. Stenuis decretis Astrolosorum alentium: vi Lunam, itidem caetera *dera luce a sole mutuata fulgere.
235쪽
fulgere. Si igitur omnium Astrorum una est eademque lucis origo & ratio, qui potest esse tam multiplex, dissimilis atque discrepans ratio de potestas agendi ξ Experientia item hoc ipsum redarguit: in plenilunio enim cum est lumen Lunae plenissimum , noctes quoque , A ristotele &experientia teste, calidiores existunt. Sed Asito. - φθ-logi praeter lucem , alias in coelo & syderibus vi teisi. res atque facultates, ela a luce dc inter semul f estum diuersas , mirandortamque Operum causas, se pqης quas influentias appellant, commenti sunt. Noa sol muttium sane inuentum , nulli veterum vel Phi ς μlosophorum vel Astrologorum unquam proba fη ni o tum : ac si licet ex eorum scriptis coniectiiram facere, ne notum quidem illis a Postquam vero a recentioribus Astiologis influentiae inuentae&' palam probate , ab aliis quoque doceri & defendi coeptae sunt, quis ex Lycaeo paulo grauior& probatior Philosophus non eas repudiauit atque damnauit Festiue quidam Asylum ignorantiae eas appellauic ad influentias enim quasi εad unicum perfugium sele recipiunt, & hanc se in latebram coniiciunt quicunque mirabilium effectuum proprias & naturales causas, vulgaribus ingeniis nec in Philosophi exercitatis occultas , tolerter inuestigare ac reperire non possunt. Et vero, si admittun rur insuentiae,
vix dici potest quatopere debilitetur robur Philosophiae , doteratur cius dignitas, auctoritas cleuetur, minuatur existimatio .denique studiurnei apud homines cultusque langue icat, Quid
enim attinet in occultis rerum causas perquirendis &' eruendis praeclara ingenia Philosophorum
236쪽
tanto studio & conatu laborare, cum in procliu sit,cuiustibet effectus ex coelestibus influenti irationem petere & afferre quis enim effectus est, cuius naturalis & vera cauta paulo obscurior de abstrusior est quem non per istiusnodi influentias nullo negocio liceat explicare3Cur magnes ferrum ad se rapit confestim respqndebituri.quia propria eius influentia coelestis eam illi vitiu-tem indidit. Vnde Remora tantulus piscis vim habet sistendi incitatissimu nauigium in promptu est responso,nimirum accelesti quadam influentia, quae tanta pisciculum illum vi ac potestate roborauit. Quid mororὶnultu erit probi
ma,nihil in natura rerum adeo reconditum,&ab intelligentia nostra remotum , denique nihil de his quorum pervestigatio summorum Philosophorum ingenia fatigauit, & torsit, quod non
quivis e circulo Astrologorum , &indoctorum hominum uno verbo, scilicet per istas influentias expedire queat. QM, Verum labor equidem longius, reuertar igi- metatio tur ad propositum. Si Saturnus,quia lucidus est, cotra inta per lucem calefacit,quomodo idem per influens Aeliis. riam stigefacit Z nonne absursum est in eodem astro duas esse facultates,unam calefaciendi, alteram frigefaciendi , non diuersas modo, sed
etiam aduersas , dc contrarias cernimus ita esse natura comparatum , ut omnibus in rebus in
quibus duce infimi differentiae, vel proprietates ut more Philosophico loquar) na generalis,& quae uni rei communis est cum aliis multis, altera specialis & propria eius rei sculnsmodi sunt in homine sentientem esse, dc rationalem
237쪽
ut semper differentia, ela proprietas specialis,n bilior,& perfectior sit generali,ut quae illam co- trahit,& determinat,nouae perfectionis gradum& rationem ipsi adiungens: sicut patet in praedicto exemplo hominis, in quo rationale nobilius est quam sentiens. At contra omnino se habet res in hac mirabili Astrologorum doctrina. Etenim docent ipsi,in Saturno , exempli causa, duas esse proprietates seu facultates agendi, Vna
generalem , & communem ei cum omnibus
astris, quae est vis illuminandi, dc per illum ianationem calefaciendi: alteram specialem , de propriam Saturni , qua ratione differt ab aliis astris, quae est facultas frigefaciendi, vel aliqua
alia vis alicuius influentiar. Certum autem est, lucem coelestem multo nobiliorem esse quacunque alia qualitate coelesti, & facultatem calefaciendi praestantiorem esse facultate refrigerandi. Praeterea, duas esse in re quapiam facultates& proprietates ei rei naturales,quarum altera, ut
diximus,sit generalis,altera particularis, inter se contrarias , quales sunt in Saturno secundum istos potestas calefaciendi per lucem, & refrigerandi per influentiam,nec fert natura rerum, &id fieri non posse ratio ipsa decernit. Nam ut in corpore multiformi, & quod Graeci vocant Heterogencum , secundum diuersas partes inelle
queant contrariς qualitates,& facultates,quemadmodum contingit corpori humano in cerebro,& in corde, id tamen conuenire non potest in astrum Saturni quod est secundum omnes
partes unius formae ac naturae: neque enim una
pars eius habet lucem, altera vero influentiam, P s . sed is by Cooste
238쪽
sed ut totum est praeditum luce , ita conuenit in eo toto este influentiam. Ne multa non enim consentaneum est alieno loco de Influentiis aduersus Astrologos subtiliter disputare) saris a gumenti est: ad tollendas influentias omnium
quae in natura rerum efiiciuntur, tametsi noua, singularia, de mirabilia videantur,Veras, natura les,& proprias causas, atque rationes ex duobus principiis coelestibus quae Omnibus sunt conspicua,& cxperimentis quotidianis explorata, motum dico ,& lucem, plene cumulateque ac
probabilissime peti & duci posse. Figuras porro dc effigies stellarum quas designant Astrologi in
Zodiaco, similitudinem reddentes quorundam animalium vel hominum , magna vim habere in ortu cuiusque censent Astrologi, cum tamen 'per se ac natura sua non sint tales,sed sola eorum imaginatione constent, ab ipsis eo modo confictae & figuratae: possent eo im fingi etiam ad similitudinem aliorum animalium , domuum,
turrium, mensarum, aliarumve rerum quare Unl
de friuolum & ridiculum est, in eiusmodi figuris quicquam momenti ad diuinandum est: pofi-
tum existimare. a3. I trium aEra natalitia cuiusquam, possint esse certa causa omnium quaei euentura sun . Altem mentum.
rota SECUNDUM fundamentum Astrologo- mancia rum est natalitia cuiusque astra esse obseruanda: Disdata ex bis enim omnes vitae casus & euentus prouimentum. dzri& praenotari s osse. Sed quis non videt fundamen
239쪽
DE DIVINAT. ASTROL. Osdamentum hoc esse infirmissimum 3 cur enim Uua in Astrologi non 'potius obseruerit tempus , & cm- anno sit,li atque sydcrum statum quo quisque in utero natalia
conceptus, formatus, dc animatus esticum in eo tia cuius
plus momenti est e videatur ad diuinandii quip- que homipe tunc primum existit homo , & tunc pri- nis astramum visc estis in homine recipitur δc impri- obsima
mitur: Etenim , ante ortum per nouem meryses re adH-
quisque fuit in utero, potestati & actioni coelo- inadu.rum lubiectus.Cur item non considerant Astrologi alias constellationes & defluxus coelestes, qui contingunt homini saepius post ortumὶCum plerumque usu veniat ut illae virtutes coelestes insigniores sint effectu, & valentiores ad immutandum homine, quam quae tempore Ortus eius fuerunt : effectum enim illum & defluxu A strorum nascenti homini impressum, necesse est variari commutata saepius humani corporistem peratione,vel ob alias potentes constellationes, vel ob educationem , vel ob variam viuedi consuetudinem Sc rationem, vel ob leges patrias, ad
quarum normam cogitur quisque vitam , mores,studia, de actiones conformare. Quid quod 'fortasse nihil illius materiar primogeniae quam iss 4 priquisque in ortu habuit, reliquum fit in extrema, mig igaetateὶ hoc enim visum est& multis Sc magniti a cris Philosophis,nec S.Thomas in i. par. quaest. vlt i hq φ ἔart. I.abnuere videtur. Quo concello , vis illius ma' Nprimi defluxus de enectus coelestis in ortu ho- pcr ictsi minis ei indita & impresta, necessario tandem vitam evanescet tota , nisi fingat quispiam eiusmodi S. ἡβ. virtutem coelestem migrare ex subiecto in subiectum, tanqtiam ex domo hi domum mutando domici
240쪽
domicilia: aut cum praesentit interitum Quin, aliam pro se sui similem & quasi vicariam virtutem substituere. a . Mirum sit plus momenti in eonceptu hominis, quam in eius ortur ad diuinandum.
p v v s autem esse ponderis, aut certe nΘn minus, in conceptu hominis quam in ortu , magister istorum Ptolemaeus locuples testis est. Is enim in tertio Apotelesinatum ita scribit: Cum principium temporale hominis aliquod statuatur,natura quidem & per se illud crit principium cum semen utero genitali admittitur, potentia vero & secundum accidens cum hora partus infans egreditur Qui igitur horam admissis seminis vel casu vel obseruatione deprehendit, illam sequi potius debet in proprietatibus corporis Scanimi dignoscendis, considerando quae sint eo tempore stellarum configurationes, cum enim semel a principio semen ex ambientis aeris affectione, certa qualitate disponitur, licet per consequentis coformationis tempora varietur,quoniam tamen propriam cognatamque materiam
naturaliter sibi asciscit, magis etiam primae suae qualitatis dispositioni assimilabitur. Haee inibi
Ptolemaeus. Quibus verbis non obscure docet, primum dc naturale atque efficacissimum hominis principium,esse seminis admissionem hominisque conceptum , atque huic principio potissime insistendum & inhaerendum eise ad praenoscendas hominu affectiones & euenius, tam