장음표시 사용
171쪽
Studia seu Exercitia dixerui, Symmachus Artes exposuit.& Aquila Immutationes: quae omnia quadrant & Gentiabus conueniunt. Nam qui de longe erant, facti sunt prope:& qui in tenebris erroris, venerunt ad lumen veritatis: qui in obliuione erant, habiti sunt in memoria. Et haec omnia annuntianda sunt constant Frq; oportet praedicare hac receptam per Gentes Euagelij legem & non timere momtem. Quoniam requirens sanguinem eorum,&c.
Quoniam requirens sanguinem eorum recore
datus est,non est oblitus clamorem pa9pcrum.
Recordatus est, hic mirabiliter ad utruque ponitur, ut x persequutores rindicta terreat, & martyres promissio beni gna consortet. Vnde Lucae cap. 1 8, ita pollicetur Christus, Deus no faciet vindicta electore siuorti clamati v ad se die ac nocte,& patientia habebit in illis dico vobis quia cito se ciet vindicta illoru. sanguis enim innoceteressu sus, & suis dor violeter expressus in reos fanguinii hac vindicta co- clamat. Quapropter nuc & in Literis fanctis Requirere fanEtech. 3. guine, est Caede alicuius ulcisci: ut apud Ezechiele, Sagui- Gen. 4. nem eius de manu tua requira. Hinc Dominus ad Cain dicit. Vox sanguinis Abel fratris tui clamat ad me de terra.&Iob cap. I . Anima vulneratoru clamauit,& Domin' inul- tum abire non patitur. atque Apoca. cap. 6,quu apertu es set sigillii quintu, vidit Ioannes subtus altare animas interfectoru propter verbu Dei, voce magna clamantisi, Vsquequo Domine, sanctus & ver', no iudicas & no vindicas 1anguine nostrii, te his qui habitant in terra Et dictum est ilialis ut requiescerent tempus adhuc modicum, donec compleantur conserui eorum & Datres eoru , cui forte ad finem sapien. s. sexti sigi Ili interficiendi sunt, sicut & illi. Tunc stabunt iusti in magna constantia aduersus eos qui se angustiaverut,& qui abstulerunt labores illorum. Neque interim contra charitatem est has poenas temporales inimicis Euangelii desiderare, quia valent & ad emendationem vitae, Si addiuinae iustitiae manifestationem. Quum vero dicitur Reco. datus est, nemo ita positum putet, quasi obliuio cadat in
Deum: sed quia post longum tempus faturum est hoc iu-
172쪽
dicium quando faciet Dominus vindictam pauperum: atquesecudum affectum infirmorum hominum positu inest, qui quasi oblitum Deum putant, quia non tam cito facit qipsi volunt. Clamor insita per pauperia, cuius non obliuiscitur Dominus, est deprecatio seu petitio iustorum aduersus peccatores econtra quos etia in iudicio Christus sua vulnera allegabit, cicatrices contra eos loquentur, clam de ipsis Conquerentur. O nos miserit quid restondebimus Christo iudici accusanti, & dicturo haec, seu similia Z Ego propter vos homo factus sum, propter vos alligatus, delusus, caesus,& erucifixus: ubi est tantarum iniuriarum mihi illatarum fructus 3 Ecce sanguinis mei pretium quem effudi in redemptionem animarum vestrarum rubi est seruitus quam
mihi pro pretio sanguinis mei debuistis ZEgo super gloria
mea vos amatri, & vos me viliore omnibus rebus vestris fecistist nam omnem rem terrae vilissimam magis quam me
dilexistis. Quid potui vobis facere, & non feci λ Nemo profecto poterit peccatores defendere contra huiuscemodi furorem Domini. planget ergo omnes tribus terrae, quia nec Apoca. virtus resistendi furori Domini erit, nec fugiendi facultas a facie eius, nec poenitentiar Iocus,& angustia erit peruersis undique, quibus nihil praeter ludisi romanebit. Quamobrem talia metuens Propheta, in persena cuiuslibet pauperis & Ecclesiae, quae plurimum adhuc sibi timet, nunc dicit, Miserere mei Domine, &c.
Miserere mei, Domine,nide humilitatem meam de inimicis meis.
Hic vox Ecclesiae, quae liberata a tyrannis, petit liberari deprauitate dc persequutione haereticorum. Statim enim Constantino res Christianorum pacate agente, non defuit vulpecula: nam deiecto pereu Licinio, ac memoria tyranicae dominationis ablata,du quieta omnia & tranquilla putarentur in Ecclesia, atque confessorum merita iam cresce ret, subito apud Alexandriam Presbiter quidam Arrius nomine, surrexit, qui populum inaudito errore decepit, indiscisiam quoque Domini tunica &desuper texta minutatim Ioan . I per Irusta discerpsit, cuius venenum serpsit ut cancer, adeo 2. Tim.
173쪽
vi Rom num pontificem & ipsos inuoluerit Imperatorei neque probroso ipsius interitu intestinis videlicet eius atq; omnibus visceribus in secessus cuniculum ob blasphemiam laetidam mentem defluxis extinctum est: sed peioribus quam ante postea actui atque Arriani hoc fue epestilentiores, quod secularibus litetis, & Aristotelicis ar. guttis essent instructi. Aduersus hac hqresim, Nicaena Sunocus primum c0llecta est, in qua damnatu ipsius Arrij dogma. Deinde visum est orbem in concordiam redigere, receptis qui vellent resipiscere. Id actum est in concilio Ariminensi sub Claudio pronuntiata est catholica fides, in qua unanimiter conclamatum ab omnibus. Solum id cocessum Arrianis petentibus ut Vste & Homusij vocabulum tolleretur, quod multos sua offenderet nouitate: praesertim qua caetera omnia conuenirent. Id tamen studio pacis simpliciter donatum est, ne res pusilla obstaret publicae concordiae. At ex subdola pace natum est acrius bellum Arrianis, eiu*Synodi aut horitatem ad suae factionis patrocinium detorquentibus, ut erant callidi vafrique. Proinde multis denuo conciliis actum est aduersus Arrianos, quibusdam Episcopis copia lue intibus, quibusdam palam Arrianam narreuini ut catholicam, defendentibus. Sed Arrio mortuo, plures Episcopi restituti sunt ab exilio, inter quos pr cipui Athanatius & nilarius, atque rursum damnata pauim Synodis minoribus haeresi Arrianorum, disputari coeptum, an Episcopi qui cum Arrio senserant, recipi debuerint, non adempto prius honore Episcopali . Nam non conuenire sinini& poenitentis agere perinam, Episcopi. Ecce quod Apocalyp. cap. 9. scribitur) similitudines locustarum similes equii paratis ad praelium, & super capita eorum, tanquam
coronae similes auro 3c facies earum sicut facies hominum. Quibus pervicacia haereticoruin praecantata est, qui nonnunquam tam serti animo supplicium incendii pro de sendendo suo errore subeunt, ut nemo philosophorum in su-lle nianda morte ii, perauerit illos: neque immerito locustis
comparant ir, quia non volant in altum, vel in contemplationem per cognitionem, nec firmiter gradiuntur per Donam operationem, sed superbia saliunt, & in poenis reci-
174쪽
dunt: quia sunt corroseres bonorum. Sequitur, Et ha- Apoc. s. bebant capillos sicut capillos mulierum. Qia a exre significatur diutius duraturii esse hoc malum haeresis, sicut & mulierum capilli sunt longiusculi: designatur insuper effoemi
nata vitae relaxatio, quam haeretici suis credulis concedunt. Porro sequitur. Et dentes earum sicut dentes leonum erant: Ibidem. unde eorum feritas ac crudelitas praedicitur, qui etiam bonos occidi faciunt, ut impune vivant. Sed quia aspectus Dei, auxilium est,& tenebrosa protinus dispereunt, quum tanti luminis serenii lucet, his tot malis pressa Ecclesia protinus humilitatem suam de inimicorum superbia supplicat stimari. De fastu enim inimici perpenditur humilitas patientis: quia talum hic humiliatur, quantum ille extollitur. Hae humilitatem Ecclesia Deo offeres, subnectit, Tu, quς- so, Domine, vide humilitatemmeam, Qui exaltas me, dcc.
Qui exalto me de portis mortis, ut annuntiem
omnes laudationes tura in portis filia fion.
Portae mortis, haereticorum persecu uvio est, quae usque- adeo per Arrianos reliquosque efferbuit, ut tyrannoru crudelitatem prope superasse videatur. Nam soluto ut supradictum est concilio Aliminensi, quando laeti tomnes Episcopi ad prouincias reuertebantur, atque Oriens & Occidens communionis sibi vinculo nexus putaretur: diu scelera non latuerunt,& cicatrix male obducta incocto pure dirumpitur. Coeperunt siquidem postea Valens & Vrsacius, Caeterique nequitiae eorum so j, palmas suasi actare, dicetes se Filium non creatura negasse, sed similem ceteris creaturis. Tunc Vsiae nomen abolitum,tunc Nicens fidei damnatio conclamata est. Ingemuit totus orbis,& Arrianum se esse miratus est. Igitur alij intra suam communione remanerem alij ad eos consessores qui sub nomine Athanasij exulabant, coeperunt literas mittere: nonnulli initam societatem meliorum desperatione planxerunt. Periclitabatur nata matth uicula Apostolorum, urgebant veti, fluctibus latera tundebantur, nihil iam superorat spei, Dominus excitatur, impexat tempestati, bestia moritur, tranquillitas rediit. Mani
fessios dicam ait Hieronymus omnes Episcopi qui de pro- l. iiij.
175쪽
comparatum est, ut eximia virtus non proserat splendorem suum, nisi malis exercita: sic aurum purius cedit ex igni sic illex attonsa duris bipennibus. densiore ramorum
proiictu sylvescit: de quod ait Horatius, Ab ipso ducit opes
animumque ferro. Gubernatoris & artem &animuin declarant tempestates: nemo unquam inter magnos duces habitus est, nisi cuius virtutem res aduersae spectatam reddidere. Et si fas est aliquid e veterum fabulis admiscere rei seriar, Iuno dum Herculem omni generi periculorum obiicit, nihil aliud quam virtutem illius illustrem reddidit, &ipsi diuinos honores parauit. Sic & Dominus athletam suum Iob, Sathanae vexandum permisit, ut per illum Iob. r. Si
nobis inuictae patientiae pararet exemplum. Sic tentauit dilectum Abranam, ut mundus insignem hominis erga Gen. 22 Deum fiduciam agnosceret. Ita & nos secrorum doctorum Ecclesiae desenserum magnitudinem agnoscimus , quia tum haereticorum , tum obtrectatorum calumniis patuit: quemadmodum testatur Paulus I .ad Corinth. cap. I, Oportet haereses esse, ut qui probati sunt, manifesti fiant. Nam sicut Deus ex persequutione tyrannorum tentauit patientiam martyrum, ita errore haereticorum Christianam veritatem clariorem reddit. Liberata ergo Ecclesia ex illis portis mortalibus, in istis portis vitae filiae Sion, quae beatitudinem tribuunt seinpiternam decantaturam se laudes Domiani pollicetur. Et ideo inquit Exultabo, &c.
Exultabo in salutari tuo, infixaesunt Getes in interim quem fecerunt.
Ergo Ecclesia quae hic affligitur, 3c spe salua est, quandiu occultum est Filij iudicium, ipsa spe Deo Patri dicit, Dum
circunstrepente seu vi seu errore haereticorum undique perturbor, interim exultabo in salutari tuo, id est C M R r -sTO, qui meis aeternam requiem tribuit,& salutem. Hi ne I. ad Corinth. cap. 3 s, scribit Apostol' Stabiles estote Id immobiles abundantes in omni opere Domini: semper scientes quod labor vester non est inanis in Domino: & sicut a- r.Cori
bundant passiones cHRisTI in nobis, ita de per
176쪽
CHRIs TVM abundat consolatio nostra'. quoniama.Pet.1. ipsi Deo cura est de suis:&nouit pios detentatione eripere, iniquos vero in diem iudici, reseruare cruciandos. Itaque Dominus issus semper est inuocandur, ut liberet vel saltem consoletur tempore aduersitatis, qui est sapiat .as. Ius iustorum &protector in tempore tribulationis. Quamobrem omnis spes Ecclesiae, tempore persecutionis, supra cHRisTVM & eius legem reposita,uti perbelle in parabola idem testatur Matthaei cap. 7, dicens, Omnis qui audit verba mea, & facit ea, assimilatur viro qui aedificauit domum suam supra petram, & descendit pluuia,&venerunt flumina, & flauerunt venti, & irruerunt in domum illam, & non cecidit' fundata enim erat supra firmam petram. Sic per Esdram consolatur eam Dominus, ita repromittens, Iocundare mater cum filiis tuis, quia te eripiam , amplectere natos tuos usque dum venio, & pra: stem illis misericordiam. Quapropter nunc sequitur. In fixae sunt Gentes,&c. Animaduerte quemadmodum serueis tur poena peccatori de operibus suis:& quemadmodum qui voluerunt persequi Ecclesiam, ea vulneratione sint fixi qua se inferre arbitrarentur. Nec abs re suerit hoc etiam dedi monibus intelligere, qui CHyisTI potentiam cohibere ac compescere studuertit, qua tamen omnes ipsorum poli' extinctie sunt vires. Proinde sequitur, In laqueo isto,&c.
in laqueo isto quem absconderunt comprehemsus e spes eoram.
Alia similitudine rursus eandem repetit sententiam, quidam quodammodo pompam agens aut triumphum de inimicorum destructione. Huiusce rei fidem fecit Iulianus Α- postata,de cuius morte ita scribit Vincentius, Quum contra persas pergeret, venit in partes Caesariensium, cui Basilius Magnus tres panes hordeaceos obtulit: Imperator autem iussit stipatores suos accipere quidem panes, & reddere et foenum, dicens, Hordeum, pabulum est iumentorum
quod dedit nobis, recipiat & ipse scenum: quod suscipiens
Basilius,dixit, Nos quide, o Imperator, ex quibus comedimusobtulimus tibi, tu aute ex quibus nutris irrationabilia,
177쪽
reddidisti nobis. Audiens hoc Iulianus & insaniens dixit, Quando Persas subiiciens, reuersus fuero, pessundabo ciuitatem tuam, ut fiat ferisera magis quam hoministra. Regrediens autem Basilius in ciuitatem, & conuocans omnem multitudinem, narrauit et Imperatoris verba, & dedit consilium optimum, dicens: Pecuniam, fratres, ad nihil reputate,& saluti vestrae prouidete, ut si datum fuerit tem pus tyranno, muneribus eum placemus. statimque praecepit omni populo & omni clero ciuitatis cum mulieribus& infantibus ascendere in montem Didimi, in quo honoratur δc adoratur Dei genitricis venerabile templum e dc tribus diebus ieiunantes, rogauerunt Deum dissipari iniqui Imperatoris sensum & adhuc postulantibus eis , & vigilantibus in oratione, vidit Basilius in visu multitudinem militiae caelestis hine Se inde in monte & in medio eoru super thronum gloriosum sedentem quanda in muliebri habitu , Sc dicente ad proxime sibi astantes magnificos viros, vocate mihi Mercuriu & abibit interficere Iulianu, in Deude filium meum blasphemantem. Sanctus autem cum armis suis adueniens, ut iussus est ab ea, velociter abiit. Et cotinuo
expergiscensa somno Basilius sub timore simul & gaudio constitutus erat. Similem visionem mortis Iuliani vidit ipsa nocte Libanius Sophista,quii esset in Perside,& Qua loris ageret dignitate. Expauescens ergo Basilius Magnus cuEubolo suo venit in ciuitatem , adiitq; sepulchrum sancti martyris Mercurij, in quo & ipse iacebat, Sc arma eius
conseruabantur. Quaerens autem ea,& non inueniens, vocavit custode, & sciscitabatur ab eo ubi illa fuissent qui cu sacramento iurabat vesperi ibi ea fuisse , ubi perpetuo
conseruabantur. Credidit ergo visioni Basilius, & cum gaudio recurrit ad montem, omnibus adhuc dormientibus , quos excitans , ad orationem hortatus est,&cum exultatione euagelizavit illis reuelationem sibi factam,& tyrannum hac nocte interfectum,& cum omnibus gratias ages reuersus est ad ciuitatem , & veniens ad sepulchrum S.
Mercurij, inuenit lanceam illius sanguine madida. Moxq; aduenitide Libanius, Iuliani Quaestor, qu res baptizari, Scasserens quod cum secus Eustatem fluuium esset Iulianus
178쪽
Apostata, & relicta nocte septem excubiae militum custodirent eum, venit quidam ignotus miles cum armis suis&lancea, qui valido & terribili impetu perfodit eum Et subito ascedens, nusquam comparuit: ille vero miserrimus Imperator diram atque horribilem vocem emittes, cum blataphemo clamore expirauit, manu propria sanguinem exci-i piens,talia dicedo: Vicisti Galilaee, vicisti. Ecce qui post victoriam uti scribit Hieronymus) diis sanguinem Christianorum voverat, proprium sanguinem & vitam prior perdidit, seruatis per Deum suis Christicolis. Sic qui alium iniuste persequitur, eo interitu moritur, quo alium occidere arbitratur. Vnde tritum dicterium, Saepe sagittantem didicit roserire sagitta. R ecte igitur nunc subnectit Psalmographus, Tandem cognoscetur Dominus iudicia faciens, &c.
Cognoscetur Dominus iudicia faciens, in operibus manuum suarum comprehcnsus est peccator.
Vera nimis & absoluta sententia: quoniam tunc manifeste cognoscetur cNRIs Tvs Deus & homo, quando in serma humana iudicabit orbem terrae. De quo iudicio Mattv.2s. Matthaeus, Quum venerit inquit Filius hominis in maiestate sua, & omnes angeli eius cum eo, tunc sedebit supersedem maiestatis suae & congregabuntur ante eum omnes
Gentes, & separabit eos ab inuicem, sicut pastor segregat oues ab Ecedis:& statuet oves quidem a dextris, hardos autem a sinistris. Diuinitas tunc per iudicium apparebit, sicut R in primo aduentu humanitate humilitas demonstrata. quod satis aperte praedixit Daniel, cap. 7, Aspiciebam in- . quit in visione noctis,&ecce in nubibus caeli quasi Filius
hominis veniebat,& usque ad antiquum dierum peruenit. Quia Patri per omnia aequalis Filius. & in conspectu eius obtulerunt eum epula in cruce: & propterea dedit ei Pater potestatem & honorem & regnia, & omnes populi, tribus, ct Linguae ipsi seruient. Potenas eius, potestas aeterna, quaeno auferetur,& regnum eius quod non corrumpetur. Qui de secundo Messiae aduentu intelligenda sunt: praesertim quod in primo aduentu cum humilitate & paupertate venturus erat, sed in secundo in ea carne gloriosa veniet iudicaturui
179쪽
caturus, in qua primum quasi abiectus venerat iudicandus. unde eodem capite praemittit Daniel, Videns ait) fui, donec throni positi sunt,& antiquus dierum sedit. Et postpat ca subnectit, Iudicium tedit, & libri hoc est costientiae singulorum quae omnibus patebunt) aperti sunt. Et paucis interiectis, subdit praecedentia verba quae ad Filium exaltaturatione qua supra referuntur. Quare alio loco Euangelij. quum de hominum bonorum & maloru nunc permixtione,postea separatione quae utique in die iudici j sutura est loqueretur Dominus, adhibuit similitudinem de tritico seminato, & superseminatis zizaniis, eamque suis exponens
Distipulis, Qui seminat inquit bonu semen, est Filius hominis, ager autem hic, mundus est: bonum vero semen, hi sunt filii regni t zizania autem, hi filij sunt nequam: inimicus autem qui seminauit ea, est diabolus: messis vero,consummatio est seculi: messores, angeli sunt. sicut ergo colliguntur zizania , & igni comburuntur, sic erit in consumismatione seculi. Mittet Filius hominis angelos suos,& colligent de regno eius omnia scandala,& eos qui faciunt iniquitatem:& mittent eos in caminum ignis, ibi erit fletus& stridor dentili. Tunc iusti fulgebunt sicut sol, in regno Patris eorum. Hic quidem iudicium vel diem iudicii,&se iudicem no nominauit Filius: sed id multo clarius ipsis rebus expressit ,& in fine seculi futurum esse praedixit. Tune
aperte cognoscetur Dominus iudicia facere, quandoquide peccatoribus dabitur aeterno crucia meto torqueri. Hoc est enim iudicia vera facere, uniuscuiusque merita sine aliqua confiisione discernere. S ubnectit Psaltes unde cognoscamus Dominum vera iudicia facere, scilicet quia malis operibus suis peccator ligatur, & secundum mensuram delicti, si plagarum modus. Sentiamus ergo locum peccatorii lup pliciis esse prsparatum,& non solum peccatorem delictorii
suorum recordatione esse cruciandum, sed intelligamus intrinsecus poenale malum quod sceleratis legimus imminere. Nam ut dilucide agnoscamus beatitudinea damnatione quibusdam terminis esse diuisam, recordemur Diuitem epulonem oculos sublevasse, pauperemque Lazarum
in sinu Abrahae fuisse conspectum, se autem flammis vltri- Danie. 7 Matth. is
180쪽
cibus deputatu. Sequitur, Convertantur peccatores, Sce
Conuertantur peccatores in infernum: omnes G res quae obliuiscuntur Deum.
Hoe in versiculo est canticum diapsalmulis, quasi occulta laetitia separationis quae hic, fit non loco sed affectu ; inter bonos 3c malos. Et nunc etiam praedictio est, neque aliquid optat Propheta: cuius verba & ad nouissimu uniuer sale iudicium, de ad particulare cuiusque referri possunt.
Quia dc nunc quotidie iudicat, de ab humani generis initio iuAcauit Dominus, eliciens de paradyso, dc a ligno viti separans primos homines praeuaricantes t immo nec angelis peccantibus pepercit, quin non sine illius alto iust6que iudicio,& in hoc aereo caelo ac in terris,& daemonum 3c hominum miserrima vita est erroribus aerumnisque plenim nia. Atque homines plerunque aperte, plerunque occulteluunt pro suis factis diuinitus poenas, siue in hac vita, siue post mortem. Vnde, sicut dicit Apostolus, inscrutabilia sunt iudicia Dei, & inuestigabiles viae eius. De uniuersali etiam iudicio praesentia intelligendo, postquam peccatores ad Deum conuerti noluerunt,ad infernum descendant necesse est. Iste quippe dies proprie dies iudicii vocatur, eo quod nullus ibi erit imperiri querelae locus, cur iniustus ille sit felix, & cur iustus ille infelix. Omnium itaque tunc non nisi bonotum,vera Sc plenissima felicitas , de omnium non nisi malorum digna & summa in selicitas apparebit. Resurgat ergo statim peccator resurrectione animae, quae est per gratiam, nisi velit in hac resurrectione corporum perire per culpam. Porro de quibus peccatoribus nune loquatur David exprimit, dicens : Omnes gentes quae obliuiscuntur Deu. Certe hac animaduersione percutitur peccator, ut moriens obliviscatur sul,qui dum viveret, oblitus est Dei: de quum non probet Deum habere in notitia, dat illum Deus in reprobum sensum. Sed aliter contingit tu sto, Quoniam, dc cael.